No. 797 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. Canonisatie bij het debat over het adres van antwoord. (Vrij naar de Flitgende Blütter.) DE, SCHAEPMAN tot MR. VAX TIENIIOVEX, eerbiedig wijzend op MR. LEVV : Óók een heilige!" ,Het debat heeft alleen waarde om de door den geachten afgevaardigde uit Amsterdam uitgesproken rede". (Dr. Schaepman in de zitting van 27 Sept.) Julius Pruttelman Brommeijer. Takkie! Takkie Heb je je nu toch ?door dat volk op de kruiwagen laten ne men! En zullen ze nu waarachtig de kieswet begin No vember in de afdeelingen behandelen... Zoo zuchtte ik Donderdag-avond, opziende uit mijn krant.. .en daar riep Thérèse: heeft u 't over Tak, papa, ik heb daar ook juist over hem gelezen, in Van Dag tot Dag. Je moet weten, dat sedert Boissevain weer begonnen is, ?ons dagelijks zijn be roemde theerandjes te zenden, er voor mij en mijn vrouw geen aankomen meer aan het Tweede Blad is. want de kleine legt er direct beslag op en ?dan zit ze daar een half uur boven te giebe len en te grinneken, zooals mijn vrouw en ik vroeger deden, toen wij in onzen engage mentstijd Van Zeggelen te zamen lazen, zoo'n koddigen kwant! Nu, vraag ik, wat lees jij daar van Tak? Ik lees daar, papa, dat na (Jonfucius een nieuwe meester is gekomen, waarvan Tak ceremoniemeester is Kom Thérèse, zeg ik gemelijk, nu geen -dolligheden; ik ben niets voor grapjes ge stemd (Jonfucius, wie is dat? Cqnfucius.. . dat zou u niet weten! »Zijne manieren toonden, dat hij op eerbiedige wijze niet op zijn gemak was." (Jonfucius... was iemand, die b.v. bij den keizer «ietwat verle gen met zijn liguur, om zoo te zeggen met den hoed tusschcn zijn knieën, op liet randje van zijn stoel ging zitten..." Eniin, (Jonfucius was Confuus, wat zou dat nu? Ja, ik durf' het haast niet te zeggen. Hi, hi... Confucius, dat is u. Het volk is de keizer en de ceremoniemeester is... Mijnheer Tak. Het kleine ding begon een onbedwingbare lachbui te krijgen... en toen er even een kleine pauseering in de hikjes en schokjes kwam, liet ik mijn vaderlijk gezag doorstra len, en zei: nu is 't genoeg hoor! Je weat wel. dut ik niet (Jonfucius beti, ook niet bij een keizer. Op het I/)o heeft je Vader zich gedra gen met een koelbloedigheid, waarvoor Van Tienhoven den hoed afnam. Mijn houding is steeds correct geweest, in een gevoel van eigenwa ir Ie, gelijk een koopman van de Bocht past, hel) ik mij evenmin beschroomd gotoond tegenover mijn meerderen als me geencanailleerd met mijn minderen. Word maar niet boos, papa. .. . dat zegt mijnheer Bjissevain ook.... luister ..u toont, dunkt ons. de wijsheid van (,' mt'ucius door uw gereserveerde houding. . .. \Vanv, al is een reiziger ook nog zoo overtuigd, dat hij voor uit moet, dan ziet hij toch niet zonder eenigen schroom zijn gids een reuzenstap in het on bekende zetten.'1 Dat haal je de koekkoek! Xu moest ik toch zelf ook eens lachen, la! Ha'. Stel je eens voor, Tnérèse, dat ik de Jung'Vau beklim met een gids. en zoo'n kerel krijgt dan op eens, terwijl je kalm met hem denkt te stij gen, een paar beenen zoo lang als de westert.oren, zoodat hij zijn rechter over den top heen lanceert en je hem zijn linker nog naar zich toe ziet trekken.... zoo'n reuzenstap in het onbekende, kijk daar eens naar zonder schroom! Dus u begrijpt ook wel, dat de heer B)issevain, toBn hij zoo iets zag, geen lust had in dansen! Dat begrijp ik volkomen... maar zegt hij dat? Ja, met het oog op dien reuzenstap van den gids schrijft hij: Het kan zijn dat het vrij oudbakken is, maar tot dansen gevoelen wiizoo weinig aandrift als slechts denkbaar is." Hij heeft zich, zpoals te verwachten was, in de situatie goed ingedacht. Dat is het wat ik altoos zoo in hem bewonder, en wat jij, Thérèse, ook in hem moet leeren bewonde ren, kind! Ja papa, maar nu komt er iets, dat ik volstrekt niet begrijp, want na dit alles roept mijnheer Boissevain uit: «Wat is het werke lijke leven toch weinig dramatisch". !N ietwaar, als je met (Jonfucius begint, mijnheer Tak ontmqet; en je ziet hem op eens een rcuzenstap in het onbekende zetten, zoodat alle lust tot dansen je vergaat, dan vind ik dat niet minder dramatisch dan b. v. de opera Faust of den Lohengrin.... ? Je moet zulke dingen niet met elkaar ver gelijken, Thérèse, zei ik ernstig. Faust en Lohengrin zijn onwezenlijke vertelscltjes, een soort van sprookjes, en als Boissevain iets schrijft... Faust was een alchimist. Maar papa, u heeft dat niet gelezen. Mijn heer Boissevain doet nog wel sterker stukken: hoor maar: hij zegt. dat Mijnheer Tak het kiezerscorps eensklaps ongeveer met drie vermenigvuldigt" ... en Mephisto gaf aan Faust maar n meisje, maar Tak geeft aan «eiken kiezer twee broeders" ... is dat dan geen toovenarij ? Ik nam haar de krant af, boos over zoo veel vitlust Jullie opvoeding is tegenwoordig van dien aard, zei ik, dat je met het heiligste nog zoudt spotten, en ik moet je zeggen, dat het jou lieve snoetje heel ieelijk staat, zulk soort van persillages uittespreken. (Ja je daar mee door, dan krijg je nooit een man en verdien je er ook geen, of het moet er een wezen als Blauwbaard. Van Dag tot Dag is veel te goed voor je, yerstaje! En natuurlijk, toen zij hoorde, dat, ik haar verbood in 't vervolg het tweede blad van 't //?/,/delxbla/l te lezen, begon ze te pruilen, weldra te grienen en probeerde even later nog of zij ook een flauwte kon krijgen, enfin zooals alle jonge meisjes doen, die nog geen vrijer hebben. Ik lees daarop het hecle artikel van a tot z en nu je de di:ige:i in hun verband zier. is het, een uitstekende leader. maar veel te idealistisch, zooals ('iiarles veelal is. Hij houdt er het hoofd voor. Ik ben met bang voor «tien roode spoken", schriifi, hij. gaiiM;!i anders dan Quack, die Forun ;i port. voerde, om hem mak te maken. Xeen. hij staat zijn man, en daarom vindi hij h-'t /.oo. treurig, dat zij dal. omwerp zoo mii-m-.-r om vangen hebben. Op du mieimv--ie wijze". Maar nu vraag ik op mijn bem-i. hne kou dal andurs, nu je dat ont',verp out ving 's morgens op je 'luchtcre niaa;z. ui het O ??ii'-nilhlad vin de A', /i' '?'. en v.in m-t // ?;<>! /.v1/,//.- i! -t mogelijk, dal; C.iaries 's m -^vns vrn ?_?. :ve-ls te keer gaat als een amige-vnoieu orum ,'i?--. 11, maar dit is van ieder uiei te volleren. D -eh dit daar gelaten, zijn intentie is go.- ?!. ',-i.u dat volk. als het me! a.i L-r- ha,::, ;. ?:,:!;:,. m mij w i, maar wal behoor! mi te ire.-emeii.-o; ,v;o v: .i;.-i bij. 'Wanneer hel jjcheelc vo-ik epen ,ioj; <".i n-,r, en hart en geest heeft, voor wat in de Kamer gedaan en in het openbare leven v ,oroeiei<! wordt, dan stellen wij ons voor, dat er p!a:iis komt voor edele mannen, die do-o!' de kraeiil, van hun persoonlijkheid en karakter lu-i vuile weten te bezielen e.:i Ie leiden." / >o i- !,i.i. Als het. volk maar eerst een.- begrijp; \vm 'ie Kamer doet en hoe wij builende Kaïner vuur zijn wel/.ijn waken en werken. Wanl. dal is waar, de ed'jle man,KMI staan ie veel huilen de Kamer. Ik b. v. moest er reeds hing in zitten, maar ik hel) geen lijd en dan zou ik daar buiten weer niet zooveel voor hei, volk kunnen doen als nu. Mannen van karakter, die het leven van onzen tijd mede leven" moeten zich laten hooren. Jawel. Ik begrijp waar hij naar toe wil! Maar hij wordt nog duidelijker: »Wat nooclig is, is dat zekere valsche schaamte, zekere hooghartigheid door mannen, die wij kennen en die geboren leiders zijn, worden afgelegd. Ze moeten het volk in staat stellen hen van nabij te leeren kennen, hen te hooren, hen te zien. Ze moeten iets van dat gevoel, dat inzicht, die verbeelding toonen, welke hen de nooden doen peilen van dezen tijd, welke hun ziel met medelijden vervult en met de begeerte om leed te leni gen en zwakken op te heften. Wat ze tot nu bescheiden en zwijgend met daden toonden, moeten ze ook in woorden uiten. Ze moeten zich durven voordoen als ze zijn. opdat het aan het volk niet aan wijze leiders ontbre ken moge." Voortreffelijk gezegd, Charles! Ik vat je drommels goed. Je bedoelt mij! Die vele nobele mannen die je kent, geboren leiders, dat ben ik, dat is Kahusen, Tobias. Quack en jij zelf en, zeker, als wij eens tot 't volk gingen spreken, zou dat geen kwaad meer kunnen doen. Het is een oud idee van hem, waarmee hij mij al meer aan boord is geko men." Waarom spreek je niet eens op een meeting van Urnixhcct'i Als 't volk jou leerde kennen, zou het je op de handen dragen. Waarachtig, Ijrommeijer. dat is de font bij ons. de geboren leiders blijven thuis Jij met je diepe overtuigingen, nietje nobele aspiraties, je warme verbeelding, je klaar inzicht.je lichtje maar te vertoonen enz." Kn daar heb je nu reeds de gevolgen van dat denkbeeld. />e zullen algemeen stemrecht gaan invoeren, denkende, dat kan toch ireen kwaad, zoolang wc Hrommeijer en Charles lioissevain hebben. Maar het zal hun opbreken. Natuurlijk, ik zou dat tuig wel in bedwang kunnen houden ais het noodig was; ze zullen van mijn brandkast wel afblijven. Maar waarom zul je je al die herrie i-n al dien 'ast. op den hals halen, indien je er buiten kunt? En als ik eens op een goeden dag mijn spraakvermogen verlies (?n ('h:\rles krijgt weer de schrijf kramp, watmoet er dan van het vaderland worden ? sira'i Brnihanü" i^ii s<5";-i;>h'ï! n'KH't<>p De grooi.' i', m/.-- na l /'i>oveeh-l.e bedrijf van Jeanne d'.'\rc. Mr. K ril il: us kwam juist van bet pas klaar maken zijne:- berichtjes en lelegramnu'ijes. Wal. hij gezien en gehoord had, had hem zóó bekoord, dat hij wc-1 weg had willen t:'aao. weg uit den schouwburg, weg van 'iet verder spel. voor langen tijd weg van elke veriooning, om te behouden dat ene visioen. Nee, dit was niet verwant aan het simpele, nabootsing- gedoe der gewonen! En bewon derend bleef hij gapen en kijken naar Sarah's Een jdvinicr (lic denkt. Ik /.eg maar, in de kleinste potjes zit de be>te zalf. Wie had gedacht, dat. de Nitlitrlinii'-jii' ''"i/rntf! onzen Van Tienhoven nog uit den brand zou helpen ? Als de Kanier, erkend hebb;-;'de. dat /ij, niet langer de juiste verti-<.ye:iwoordi;.';ii)g (les volks zijnde, tevens erkent dat /.ij geen weden meer mag maken, dan iii.-iu' zij ook L'ccn kieswet maken." Knap geiT-dcnecnl, nietwaar? Van Tien:mveii nam het argument dadelijk over. ;)i!-: ij" Kamer is bevegd om haar vier jaren uil ie diei-en, al heen, de rt-gei-ring ge/:?-:;?<! dat die Kamer niet deug!. Anders/ /, L;'t 'h- piv-imi-r -?zouden wij vorkeeren in ??-.?n rcvo!;i;'"!;j'.!p(ii'k. als waarin de vraau' zou i')-_;,-n L-"!;!!1;:, <>m eerst eone vergadering -aihcn te Meiieü, waarin de grondwettelijke sii'in van hel. NcderlaiuUche volk werd gciiooni.' l is waar. "n. zoo /.iel me'i, dat v. l'ieniüiven ii'IL:' weer verder denkt dan du .V/'A/. ' 7. Mr. Kriiikiis. aar kleedkamer. iiiiiiiiiiiiiimiiiiiMiiiiHiiiMiiiiimiiiiiimiMiliiiiiMiimmHimimniHUitlltlt verrukkelijk Hennerkopje, blank in het roode haar, rijk vallend op de witte blouze, die ge sloten was in een keurslijf van mooi blauw, boven een grijze rok, waartegen de rozen krans bengelde, rood, de kleur van het haar, maar lichter. O, dat mooie, dat groote, breede jukbeen! O, die oogen: niet ouder het lid met zwart aangezet, maar er boven, breed, met veel zwart, even opwaarts uitloopend! O. dat gelaat, flink wit gemaakt!_ O, die lip pen, met vél rood! O, die voix d'or, dat klagelijk geluid! Mr. Kritikus wou een gesprek beginnen, maar daar hij zijn Franech niet al te best meester is, zuchtte hij even steunend en be dacht dat het kritiekste der kunstkritiek, d kritiek is. Sarah kwam hem te hulp. Monsieur Kritikus ?" Oewie".. . \\"ou U me wat vragen?" Oewie.... Uh.... U h.... Uh Heeft Mevrouw Frenkel-Bouwmeester de eer gehad bij U te dineeren ?" Certainernent We hadden kip met tuiuboontjes". . . . Mr. Kritikus denkt aan zijn gestampte pot en lekt zich de lippen. Wat zegt u, van Mevrouw Frenkel's spel ?" ,Cliarmant! j'en suis ravie zij speelt bijna even goed als ik, maar ze schreeuwt minder. Eniin! dat kan ze nog leeren, n'est ce pas'' Du reste beaucoup de talent." O! Kolossaal! enne-ne-zeer interessant.... Zeer interessant.... Wat denkt u van de cholera, madame ?" -Dat heb ik al in Brussel gezegd... -Wat denkt, u van onze moderne literatuur?'1 -l teel mooi... De Hollanders zijn... Franschen".... Dat is een groot woord, madame. Ik dank u.... Wat is uw meening over Extase van Couperus ?" -Extase.-., subliem 'k Ben dikwijls m extase"'. () madame, welk een gevleugelde gedach te!.... Hoe denkt u over de nieuwe tij regeling?" ?De tijd slaat nooit stil'. -(rodd'elijk! Goddelijk!.... Wat denkt u in de toekomst Ie spelen ?"' Wel, van alles'' Madame, u antwoordt dingen, die me dien jubelen en tintelen van verrukking! .... Hoe bevallen u onze grachten Y'. . .. De grachten.... zeer passable ... mei een geparfumeerde!; zakdoek voor den neus' , . , -.Madame, dat is een zeer goede raad... Is u voor algemeen kiesrecht?" ....De politiek en 't theater zijn twee". ,. !!,aviss:uit! . . . . scherp overdacht. .. H-.-bt u Ib.-cii gelezen':" ?-'k (ieioot' 't wel" ... ? O \\eik een eer voor Ibsen Hoe vindt u Amsterdam ?" .... Uien charmant.... Het tooneel schiint hier /.eer in trek te zijn.... ik vindt 't hee' lief dal de menschen zooveel geld voor :uo over nebben .... zeer attent" .... . ... ()nze kunst, bloeit zeer, madame, aiiiid volle zalen.... Was de kip van Mevrouw Frenkel gestoofd of gebraden?" ... ? (J Jn-aden .... sauce piciuantc:' ?.. Wal cel. u 't liefst?"' .. . Zoowat van alles 'n beetje'' . .. .Men kan zien dat u veel gereisd heeft .. . \Vat zeirt u van ons leger, van onzebewaoening? ...«De officieren zien er heel aardig uit''. , Nog eeii.s dank voor dat vleiende oord te i ovt-r onze landmacht!" .. . .Men bult, monsieurKritikus... auplaisir .Madame!' . . . :-Mon>ieur!" Mr. Kritikus gaat heen. Zijn ziele popeit van _ hooger genot. Sarah noteert in haai; boekje: interview No. !$j!J<GS31.