De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1892 9 oktober pagina 6

9 oktober 1892 – pagina 6

Dit is een ingescande tekst.

DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. NOL 7 98 ?dat is te begrijpen, en animeerde haar tot een tweede stuk meloen. Het was betooverend, hoe hartelijk zij mijne eenigszins linksche vriendelijkheden opnam, liakseh door de angst, dat haar het «en of ander kon mishagen. Lacht niet, zeg ik nog eens. Wat begon ik, als Mary ons verlaten ging ? Een redelijk goede keukenmeid is in Chicago een schat, dien maar zeer weinigen b<»tten, en die hem hebben, beschermen hem als hun oogappel. Ik heb een vriend, die reeds sedert maanden naar een goed meisje zoekt. De man is geheel -wan hopig. Hij is njk en zou gaarne 6, ook 7 dollars per week geven. Ik zie eiken morgen in de courant na, of hij geen zelfmoord heeft begaan. Zoo, nu heb ik a een blik achter de coulissen Tan mijn dsgelijksch bestaan laten werpen. Dat «iet er vrij curieus uit, hoor ik u zeggen. Ik kan mij voorstellen, dat u mijn verhouding tot onze Mary als een half komische, half onwaardige slaTernij voorkomt. Maar het is hier juist omge keerd als bij u aan den overkant. Wat daar //heer" is, is hier knecht en vice versa. Dat brengt de .vrijheid" nu eenmaal zoo mede. Wat mij peraoonlijk aangaat, beschouw ik mij als een geluksnd, dat erin geslaagd is, op zijne meesteres een "vrij gnnstigen indruk te maken, en ik weet precies "wat ik doe, wanneer ik mij alle bedenkelijke moeite geef, dezen indruk te behouden en zoo mogelijk te versterken. Dat gaat zoo ver, dat ik, ?wanneer ik ter afwisseling een beetje piano speel, nooit het instrument verlaat, zonder een zeker stuk gespeeld te hebben, waarvoor Mary een groote voorliefde heeft, of het bij mijne stemming past of niet. Om zulke toestanden te begrijpen, moet men zelf slaaf geweest zijn en veel met andere slaven omgang gehad hebben. Hier volgt een leerrijk voorbeeld, Tot mijne Chioagoër ken nissen behoort een eerwaardig heer in de zestig, de hoofdredacteur van een groot blad alhier. . «Weet ge misschien," vraagt hij mij eens, //waar de redactie van het Czechisch dagblad alhier uit hangt?" Chicago heeft namelijk dagbladen in miustens een half dozijn talen. Ik wist uiet, dat u Czechisch leest", zeide ik. //Dat doe ik ook niet," zegt de wakkere oude, B maar ik heb een Boheerascli dienstmeisje, en voor die wenschte ik me op het blad te abonneeren. Dat zal haar genoegen doen". .Een ander mijner vrienden alhier maakt jaaruit jaarin, in den zomer zoo goed als in den winter, m d> n vroegen morgen het vuur aan, zet koffie «n brengt zijne vrouw het ontbijt in bed. Hij moet vroeg naar zijn kantoor, en omdat hij een goed dienstmeisje heeft, dat echter gaarne 's mor gens uitslaapt, vangt hij op die manier twee vlie gen met n klap: hij houdt zijne keukenmeid in goed humeur en speelt tevens de rol van den Amerikaanschen echtgenoot comme il faut. Ik moest een boek en niet een enkel artikel schrijven, wilde ik u duidelijk maken, dat wij leden van het eens zoo zeer geprezen «sterke" geslacht in deze republiek niets zijn dan ontaarde Yahoos (wilden). Dit kan men bij elke schrede op onze straten zien. De jonge man draagt het kind en verstaat dit zoo goed, dat hij met zijn spartelenden last behendig op den kabeltram springt en er evenzoo afspringt. Wordt de kleine iu het kinderwagentje meegenomen, dan is papa de koet sier, terwijl mama er als eene hertogin bijloopt, die den bediende in 't oog houdt terwijl hij haar lievelingsmops laat wandelen. Het duidelijkst keumerkt zich de Yahoo in de verschillende wijze waarop de beide geslachten op den omnibus losf aan, wier gele kasten elkander in Chicago om e minuut opvolgen. De Yahoo bereikt zijn wageu met een levens gevaarlijken sprong, en verlaat, hem op dezelfde wijze. Hij weet, dat zijn mede-Yahoo, de conduc teur, het voor volstrekt overtollig houdt, voor een verachtelijk creatuur van zijn eigen geslacht den wagen te laten stilhouden. Staat er echter een lady op den hoek van een blok, dan wordt er »gestopt", zooals de Duitsch-Amerikauen zegden. En wat doet de lady? Majestueus langzaam, zoo als de hoogepriester naar het altaar, stapt zij op de gele kast toe. Zij gaat daarbij eer langzamer dan gewoonlijk, alleen om te toonen, datdeYalioo Op de wereld is, om op haar te wachten, niet echter zij, om ter wille van het leelijke dier haast te maken. tilliiiiiiimimii Het stelen van modellen. De acMuws-iverkdag voor de v-rouw. laalonderwi/js. Chrysanthemumsalade. Het is de gewoonte dat Parijsche buizen naar de groote badplaatsen, als Aix-les-Bains, Ostendc, Trouville, Homburg, Carlsbad, vertrouwde perso nen sturen, om te zien wat de vreemde prinses sen en elegante cosmopolitisclie bezoeksters dragen, voor de Parijsche mode der toekomst gegevens te verzamelen, en te zorgen dat zij «dans Ie mouvement" blijft. Deze vrouwen ont vangen, behalve de aanzienlijke reiskosten, nog een hoog honorarium. Huizon van den tweeden rang kunnen zich natuurlijk zulke kosten niet veroorloven. Zij ge bruiken dan ook alle mogelijke handigheden om zich de kostbare modellen te verschaften, die de groote couturiers in afzonderlijke kamers, alleen voor bekende voorname klanten bestenul, bewaren. Verleden Donderdag kwamen twee zeer elegante dames bij een couturier Puie de la Paix; zij noemden zich Amerikaanschen, gaven als naam Nonny, als adres Hotel Continental kamer 5S, en als woning te New-York Xinestrcet op. Zij zoch ten stoffen en een japon uit, naar een der mo dellen van het volgend saizoen. Juist kwam de eigenaar thuis ; de première presenteerde bom de dames en daar hij eenigen twijfel opvatte, sprong hij dadelijk in gen rijtuig en ging in het Hotel Continental informeeren, waar de dames onbe kend waren. Bij een Amerikaansch bankier kwam hij te weten, dat er te New-Yrork geeu Xinestreet bestaat, en ijlde toen naar huis. »Gij zijt bedriegsters en diefeggen'V zeide hij, »ge komt mijn modellen stelen," De beide dames bekenden schuld en herhaalden hare bekentenis voor den commissaris van politie. Zij waren door een win kel uit de rue Vivienne op dezen roof afgestuurd. * * * Naar aanleiding van het ook door Fransche werklieden besproken denkbeeld, of een achtuurs werkdag niet voldoende kon zijn en moest zijn, beschouwt eene schrijfster, Marie-Anne de Bovet, de zaak uit het oogpunt van de werkmans vrouw. Als deze eens tot strike hare toevlucht nam om meer rechten of meer rust te krijgen ! De schrijfster vertelt een gesprek dat zij met eene werkmansvrouw gevoerd heeft. Van politiek hield de vrouw niet, omdat deze de mannen naar de kroeg voert; van tijd tot tijd een uur over werk was haar en baren man heel welkom, om dat een extraatje op de spaarbank helpt als bet werk wat slap is. En rust? Zij zou baren man wel een uurtje meer gunnen, maar kon toch ook niet goed zien dat hij zooveel uren zou gaan lanterfanten, terwijl de zorg voor het vijftal en voor den man zelf in alle opzichten toch altoos voor haar bleef. »'s Morgens het eerst op, 's winters in donker, 's zomers tegelijk met bet daglicht, moet ik brood en melk gaan halen om het volkje zijn ontbijt te geven. Als de man naar zijn werk is, moet het huishouden aan kant, de kleintjes gewasschen en aangekleed, bet linnen gewasschen, gestreken, versteld, de kinderen naar school gebracht en gehaald, het middagmaal en daarna het avond maal gereed gemaakt, en gedurende al dien tijd op de twee jongsten gepast worden. En dan nog, als men van 's morgens tot 's avonds zich heeft geweerd, en zijn beenen niet meer voelt, als men dan kon uitslapen. . .. Maar er is bijna altijd een die kinkhoest of mazelen hoeft of een kleintje dat tanden krijgt en waar men urenlang mee moet loopen zingen, terwijl vader in bed ligt te snurken, en men kan er hem toch niet mede opschepen, het is vrouwenwerk." De vrouw scheen het noodig te vinden eenig excuus te maken over baar klagen. ,>Ik kan u dat vertellen, omdat de dames weten wat een huishouden is, ze nemen immers dienstboden om hot in orde te houden. Maar de heeren die in de kranten schrijven, weten er niets van. Als ze zoo knap zijn, moesten ze de vrouw van den werkman eens wijzen hoe de boel gedaan komt als zij acht uur in bed wil liggen en acht uur vrijaf hebbon! .. . Als 's nachts bet kleintje dorst heeft en ik liet bom liggen schreeuwen, 't zou wat moois zijn... . En als mijn man 's avonds thuis komt en kijkt of bet eten op tafel is, en ik zou zoggen: »ik heb al veel langer dan acht uren gewerkt, ik heb er genoeg van", dan zou hij mij een draai om inijti ooren geven, en dan had bij gelijk ook, want hij had dan zijn taak afgedaan en ik niet. .Maar oen harde taak is 't wel, en zonderling is het, dat de vrouwen die niet zoo sterk zijn als do mannen. zooveel langer en meer te werken hebben. Toch, op de fabriek gaan, dat is nog erger; er komt niets van de kinderen terecht, on 's nachts bobben ze er toch den last van; en thuis voor de fabriek werken is ook al achterop, want dan moet men voor huishouden en wasch oen ander nemen, on of men dan voor den patroon al niet meer dan acht uur werkt, men heeft er ook niet te moer rust om." Marie-Anne de Bovot past de redeneering der werkmansvrouw op nog heel wat andere standen toe. De vrouw van den winkelier, van den kleinen baas, van den kleinen ambtenaar, van den schoolmeester, van don geboelon kleinen burger stand heeft dezelfde taak; zoodra zij ecu huisliouilentjo van eenig belang beeft, werkt zij evenals baar man ? ook heel wat meer dan acht uren. Het ambt van huisvrouw-huishoudster wordt alleen daarom niet als een zware betrek king gerekend, omdat hot niet betaald wordt. En nu de conclusie. Marie-Anno de Bovot leidt uit baar argumenten een moor logische dan mensehelijke gevolgtrekking at'. Zij dreigt met een werkstaking van de huisvrouwen w-at de werkzaamheden van bet huishouden betreft. Zij meent dat do vrouwen zullen inzien hoe men haar exploiteert en zich wel eens kunnen ver eenigen om niet moor te trouwen. In dat opzicht gelooven wij dat de mannen irerust kunnen zijn. Zoowel de deugden als de ondeugden dor vrouw leiden haar tot het huwelijk en tot hot ambt van huisvrouw zonder eenige extra-bclooning; het zijn orde, netheid, zorg voor kleinig heden, moederliefde, zoowel als de gehechtheid aan maatschappelijke achting, de ijdelheid, en ten slotto do liefde \oiir den man zelven. * Verleden jaar is ee-ne taalschool voor meisjes, directeur de heer I f. regelaar, geopend. Kerk straat :>o:ïhij de lïognliorsgraeht. Zij is voor namelijk bestemd voor meisjes hoven de K> jaar. die de school bobben verlaten on nog onderricht \venschen te ontvangen in n of moer talen. zonder verplicht te zijn privaatles*en te noi'ioii of lessen te volgen aan eene inrichting \oor uit gebreid onderwijs. Men kan du- zelf h:>|iaie:i. in welke \akken men onderwijs zal ontvangen. De lessen worden gehouden op \\ oensda^ 0:1 Zaterdag van i'?:>Ja uur of van li i ''.. uur. 's namiddags; het onderwijs omvai de Xederlandsche. Kranscbe, Eirj'ol-oho on Duii-cbe taal. schoon-ehrijven en rekenen. Klke cnr*n> i* van .'! uren per weck; het (indorwij* wordt iiit.-luitend door leeraarressen gegeven. Aan deze inrichting is thans ook verbonden oen ciir-us in het reeds herhaaldelijk ui deze rubriek besproken t>löjd-Ondcrwij*. De los-on daarin zullen gegeven worden door mevrouw De Loiir-vau Leuven en Mej. A'iiia E. de Leur. wier inzendingen op bedoeld gebied zijn bekroond op de laatst gehouden Internationale Tentoon*telling van den Boekhandel. De cursussen omvatten: «. liet kartonneoreii en vlechten. l>. Voortgezet onderwijs in kartonneeren mot fluweel, zijde en polucho. c1. Hout bewerking (kerfsnede). d. liet maken van bloemen van brood. De l'nll Midi Gazctte, die zich steeds het lot der arbeidsters aantrekt, vestigt er de aandacht O]), boe weinig in Londen vaak aan de kostbare kleeiliiigstukkeu verdiend wordt door degenen die feitelijk het werk doen, en ook hoe het stel sel van uitbesteden van zulk werk in vele op zichten zeer nadeelig werkt. Onlangs had eene hertogin een bruidsjapon noodig; voor zoo iets worden extra-hooge prijzen berekend; het heet dat alle ander werk er voor blijft liggen, en dat men, om het vlekkeloos materiaal, de grootst mogelijke voorzichtigheid in acht neemt. Toen nu de jonge hertogin trouwen zou, was dejapon niet klaar; het corsage was bij de eene naaister, de rok bij eene andere, en deze laatste was die week van overwerken en honger gestorven. Men vond haar in Marylebone in een dakkamertje, op haar bod, met den bruidsjapon, half af, in de hand gekiemd. De reden is, dat de groote firma's, de zooge naamde »Court-dressmakers" een kostbaar gemeu belde eerste verdieping in een der aanzienlijke wijken er op na moeten houden, maar daar in de buurt geen ateliers kunnen hebben. Alles wordt dus buitenshuis gezonden, op de ateliers wordt alleen gepast en gedelibereerd; de tusschenpersonen hebben het grootste aandeel aan de winst; zij besteden het werk weer uit. Dit maakt een verschil met Parijs, Brussel en Amsterdam, waar de magazijnen alle hun ateliers met naaisters en kleermakers bij de hand hebben. Een ander bezwaar is, dat vaak deze armoedige naaisters geen gelegenheid hebben om zich te isoleeren wanneer er een besmettelijke zieke in haar woning is, zoodat zich soms bij de klanten gevallen van pokken, roodvonk of dipheritis hebben voorgedaan, waarvoor geen andere ver klaring te vinden was dan de besmetting door een kleedingstuk. * * Een nieuwe schotel, weer uit Japan. Op aris tocratische tafels te Parijs is de >.salade van chrysanthemunis" ingevoerd. Het gerecht is zoo wel een feest voor liet oog als voor don smaak. Alle variëteiten van de aristocratische bloem zijn eetbaar, maar de Japanners zelven verkiezen de donkergele cbrysanthomumsoorten. Men brengt eerst eenvoudig de schaal met afgeplukte chrysanthomunis op tafel, als sieraad; dan, op het oogenblik dat do salade gegeten zal worden, neemt men zo at', kookt de bladen in heel veel water, veri'riseht ze, en roert ze met eenige truffels en wat krnidnagelcn. In eenige aanzien lijke restaurants kan men ze al krijgen. De naam salade japonaise kan men er uiet meer aan geven, omdat Dumas in l^rnncellon daarmede een ander recept betiteld heeft; men zon zo salnile a la Pierre Loti kunnen noemen, ter herinnering aan het boek Madame Clirysant/iètnc. E?e. Een roman uit het leven van een ooievaar, ('p een landgoed in Jlolstein word. eenigo juriMi geleden, een ooievaar, in den strijd togen oen jaloersch medeminnaar, zoo mishan deld, dat liij met verbrijzelden vleugel uit het nest viel. Ondanks de teedere zorgen, die den armen verminkte bewezen werden, genas hij niet geheel en al, en sleepte steeds oen lammen vleugel moe. Men zag hem droefgeestig in den hot'rond zwerven, zich in de schuren en stallen verbergen om over zijn ongelukkig bestaan te treuren. J lij' behield evenwel het leven, en toen zijn kameraden zich togen liet najaargeroed maakten,oninaarlunme winterkwartieren aan den N ijl te vlieden, zag d.e arme Peter - - zoo had men den ooievaar gedoopt -?zijn broeders vertrekken en treurde omdat hij ze niet volden Kon. De eigenaar van het huis maakte hem intnssciien het verblijf' zoo aangenaam mogelijk; opdat IVtcr steefis het noo dde voedsel tot zijn dispositie zon hebben, liet men van de naburige zeekust versche visch komen, en zoo gewonde de roodpootige verminkte, aan zijn lot en werd verwonderlijk tam; hij volgde zijn meester overal. Maar het was altijd een reden van groote droef geestigheid voor hem als hij in de lente zijn kameraden, die uit Afrika weerkeerden, zich o\or hun gezellig nest /au' verheugen. Hij ideet' dan gewoonlijk op hel hoogste punt der hoeve. me! droinig en wangunstig oog de anderen heschonwende, die. gelukkiger dan hij, op het dak toebereidsolen maakten tot het huwelijk*- en familieleven. Toch zonden er nok gelukkige tijden voorden armen Peter aanbreken. Ken jong' ooiov;i;irswi|! je zweelde iioven don hel' en -?medelijdend zooals U'oede jolige meisje-, somlijd* zijn - begon zij den armen verminkte te beklagen, en beantwoordde weldra de gi nogenheid die zijn hart deeil ont\iammen. .Ia. de edelmoedig" ooioinner bewilligde erin. teiM-n de ^vhiTiiKeüvan haar ra*, haar nestp1 op den uroiül te komen bouwen. Kn Peter ieehle zoo een gelr.kkiyen zomer aan /Ie /ijde van /ijn-1 dierhare eche^-noote: h:j word ?,a-!er \:in ver*choide!io kinder* n, en als het leeiijko najaar niet wa* weergekeerd ware hij voort gegaan hot xoetste uohik te *makou. In den tijd van het \\ e^t rel-: ken nu s^ehen ',va* liet hoi m we<' t ia a r wanner .-treken .sterker dan de huwelijk.-lielde en de iv'troinvhen! van de JOULI'O ooiemoer. Op een d,u; \hiehlte zij met haar kinderen, haar armen l'eler in eenzaamheid achterlatende. De ongelukkige wa* gedurende den winter rampzaliirer dan hij ooit geweest wa.* en zijn bodroofdbeiil werd slechts grooter toen hij in de volgende lente zijn jonge \roinv niet zag terngkeeren. Had de ontrouwe hem zoo -poodig vergeten? De jaloezie vergrootte de smart van het gemi*. Maar waartoe te treuren? Hij moest met gela tenheid zijn lot dragen. De zomer ging voorbij en opnieuw keerde de winter terug on daarna weer een andere lente. (ielijk alle jaren stond Peter in den tuin op den nitkijlc en volgde met den blik de vlucht zijner vrienden. Maar. o geluk ! daar verschijnt, stra lende van jeugd, schoon als te voren, zij, die hij voor altijd verloren achtte. Het geluk keerde tot hem terug: toch scheen er iets aan dit geluk te haperen; het gelukkigepaar wilde zijn nest niet weer op den vlakken grond bouwen. De eigenaar van het huis merkte de vergeefsche pogingen van Peter op, die beproefde het dak der hoeve te bereiken en liet een ladder voor hem neerzetten; Peter begreep dit, bereikte zijn doel en was zeer gelukkig; hij nestelt nu nog, trotsch en tevreden, op het dak van de boerderij. In Oostenrijk volgen de sensatieprocessen elkan der op. Na dat van de dienstmeisjesmoordenaars is dat van de groote smokkel- en omkoopingsgeschiedeuis in de Bukowina gekomen, en nu staat een schandaalproces uit de groote wereld voor de deur. Het geldt de goederen van een schatrijken graat' Waldstein, den laatsten vrucht gebruiker van het reusachtig fideicommis Dux in Boheinen. Een paar domein-inspecteurs hebben den half idioten graaf van al zijne bloedverwanten weten verwijderd te houden en zich ruim een millioen mark als schenking onder levenden en bij testament weten te doen toewijzen. De familie komt hier tegen op: als getuigen zullen verschij nen oen kardinaal, een minister, een aantal prinsen en graven, prinsessen en gravinnen. Het interes sante in het geval ligt intusschen minder in de vraag of de roovers het millioen zullen houden, dan wel in de treurige onthullingen omtrent het familieleven in de Oostenrijksche groote wereld, die het proces medebrengt. Graaf George Wald stein is naar de uitspraak van tal van getuigen «alcoholist." Prins Emil Fiirstenberg noemt hem een »geistig vertrottelter Schnapssiuifer:" reeds in 188!) had hij een aanval van delirium. In zijne jeugd was hij idioot, het eenvoudigste kon hij niet leeren. En dezen zelfden graaf Wald stein werd door prins Richard Metternich, den Oostenrijkschen gezant aan het hof van Napoleon, en door prinses Pauline Metternich, de geestige en talentvolle ambassadrice, die dezen zomer de groote tentoonstelling van tooneel en muziek in \\eonen organiseerde, tot vrouw gegeven hunne scboone, jonge, beminnelijke, geestige, hoogbe gaafde dochter Pascaline. De arme prinses was zeer schoon, zeer goed, zeer beschaafd en talentvol, als actrice en zangeres in haar kring gevierd en bemind. Zij moest den idioten dronkaard graat Waldstein trouwen; waarom V Het hnwclijkscontract, dat bij het proces werd voorgelezen, geeft een verklaring. Prinses l'ascaliue kreeg daarbij mee 40,000 gulden nominaal, dat is ^,()OO gulden 'sjaars; maar graaf Waldstein verplichtte zich, aan zijn vrouw een jaarlijksche apanage van l^,000 gulden te betalen, benevens te zorgen voor een vierspan, een behoorlijk dienstpersoneel naar haren stand, en een kasteel al* wed uwenverblijf. De arme prinses genoot niet lang baar huwelijksgeluk; zij stierf spoedig aan eene be roerte, maar de details w-orden door de Weoncr bladen besproken en men vindt dat zij de wereld wijze ambassadrice en haren gemaal niet tot eer strekken. Een Amerikaan, kapitein Andrews, is per kano van Xow-York naar Huelva gekomen. De kano heeft maar n mast en alleen ruimte voor den man en zijn levensmiddelen. Het water liep er dikwijls in; de kapitein moest liet er dan niet een spons uithoozen. Gedurende zijn reis ont moette de reiziger vaak schepen, waarmede bij w-oorden wisselde, maar hij heeft nooit hulp willen aannemen. Kous was hij bijna omgekomen, toen zijn kano hevig stootte tegen een drijvende balk. Den uiden Augustus zeilde bij met veel moeite het eiland Mores, om; .1 '.l September ontmoette hij een groep walvissohen, die hij slechts niet veel moeite ontweek; '2ïi September kwam hij in het gezicht van de Portugeescbe kust, en werd er aangevallen door Portngeesche matrozen, die zonder oenigo reden ot' uitdaging drie pistool schoten op hem losten. De kapitein maakte on middellijk zeil. en hield de kust tot bij lluelva, w-aar hij Spaansche schepen ontmoette, die hem in de haven geleidden. Kapitein Andrews reist zonder kaart en zonder chronometer, alleen met een kompas. In een stadje in Oost-Pruisen betoonde onhings het publiek zich klassiek-dankbaar," althan,naar het beweren van den tooneeldirecteur. een Berlijnsch acteur gat' er eene gastvoorstelling, meer om de eer dan om het hono rarium, als Othelio. De gast vond vee! bijval, hetgeen den directeur te meer ergerde, oimhtf deze zei! heldenrollen speelde en ook den Othello op zijn repertoire had. Toon het gordijn gevallen was. riep het publiek stormachtig om den gast. Laat toch de gordijn ophalen!'' riep de ge lukkige Othello tot de directeur, ze verlangen mij te zien." Och onzin!" antwoordde de directeur, zo roepen om den auteur!" <> 40 cents per regel. Magazijn Keizsrshof", Dagolijksohe ontvangst van 3inuvo:ui1és. l'itirohroido keuze in Zijde, .laponstof'fon ei: Mantel*. Volledige sorteering elegante Kiiuler('ostumos. S C II A U E & O L D E X K O T T. HïffiEMöLLER LEXIS, Corsets Frangais, Leidsehestrant 103, Amsterdam. Grootste sorteering CORSETTEN", r in alle mogelijke genres voor Dames V en Kinderen. Speciale Soorten voor jf" corpulontüDames tot 100 cM. taille- J wijdte.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl