De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1892 30 oktober pagina 5

30 oktober 1892 – pagina 5

Dit is een ingescande tekst.

No. 801 DE AMSTERDAMMER. WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. Het belangrijk opstel over Toynbeewerk, door prof. mr. W. van der Vlugt eenige maanden ge leden in »De Gids" verschenen, is thans ge wijzigd, aangevuld, afzonderlijk uitgegeven bij de flrma B. J. Brill te Leiden. De nagelaten werken van Gottfried Keiler -zullen binnenkort bij Wilhelm Hertz te Berlijn uitgegeven worden. Weder is een bekend Fransch schrijver overjeden, Albert Millaud. De lezers van Figaro zullen hem missen; tot hun dagelijksche genoegens toch behoorden zijne kleine bijdragen, kleine scènes, parodieën van bekende gedichten, pastiches van beroemd proza, alles op de gebeurtenis van den dag toegepast. Met bewonderenswaardige gemak kelijkheid hanteerde hij alle genres, alle vers vormen, imiteerde tragedie en epos, pantoen of triolet, alles als journalist, actueel, geacheveerd en geestig. Millaud is slechts 50 jaar oud geworden; hij begon zijne carrière met een bundel gedichten, f antaisies de Jeunesse, inl8(>5;hij had het geluk, de zoon van een vermogend man te zijn, en zich niet om het productieve van zijn werkzaamheid te behoeven te bekommeren. In 1<S<>9 kwam hij bij Figaro, waar hij eerst het kameroverzicht gaf, later de chronigue, en zoo nu en dan in ver schillende afdeelingen het een en ander leverde. Ook voor het tooneel schreef hij ; de tekst van Madame l'Archiduc (muziek van Offenbach), en van de operetten Nimche en La Femme a papa is voor een groot deel van hem, benevens «enige novellen, reisbeschrijvingen en litteraire artikelen. Van de nieuwe Revue in de Variétés, waaraan hij had meegewerkt, zou juist op den dag na zijn overlijden de première plaats hebben; z-ij is tot na zijn begrafenis verschoven. Zijn laatste artikel in Figaro was een kleine scène tusschen de laatst bijgezette litteraire dooden in het Pantheon, een eenigszins macabre aardigheid; weinig vermoedde hij, dat hij zoo spoedig zou volgen. Gedenkwaardigheden van de Hervor ming. Voor het feest in de slotkerk te Wittenberg. da; den lsten van deze maand zal gehou den worden, komen vele interessante feestgcschenken in. Een der merkwaardigste is eene gefacsimileerde copie van de Latijnsche banbul van Paus Leo X, waarvan het origineel zich in de Lutherzaal te Wittenberg bevindt. Bij den Latijnschen text is eene Duitsche vertaling ge voegd. Verder is liet slot der rede van Luther op den gedenkwaardigen Rijksdag te \Vorins den 18den April 1321 in den oorspronkelijke!! vorm in nieuwen druk overgezet. Volgens deze luidt het slot in plaats van het algemeen verspreide: 'Hief stehe ich, ich katm mch anders, Gott helfe mir! Amen!''' aldus: Es mogen die Concilien irrctt, imd halten peirrt, daz lygt am Tap und wils bewyfien; Gott kumme mir zu llüUf- Amen. Da bin ich." Galilei-feest te Padua. De universiteit van Padua maakt zich gereed, den ,'i()0-jarigen terug keer van den dag, waarop de groote Galilei aan deze hoogeschool den leerstoel voor de wiskunde besteeg, plechtig te vieren. Er heeft zich aldaar onder het protectoraat van koning Humbort een comitégevormd, om de feestelijkheden, die van <j tot 8 December zullen gehouden worden, te organiseeren. Ook naar de buitenlandsclie univer siteiten zijn reeds uitnoodigingon verzonden om aan het feest door afgevaardigden deel te nemen. Heine's brieven. Bij Iloffmann en Comp. te Hamburg zal eerstdaags mevrouw Charlotte iipiHimmnniimiiiiii :-!() October 1892. Redacteur RUD. J. LOMAN te Londen. Adres: Mira Lodjje, Deronda Road, Herne Hill. Londen. S. E. Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek betreffende, aan bovenstaand adres te richten. Van 'rantisekPajkr te Hradci Knilové(üoliemen). No. Ui.'!. Zwart S stukken. a b c d e f g h Wit (7 stukken) geeft in .'i zetten mat. Xationale Probleemwedstrild ?uitgeschreven door het Weekblad De Amsterdammer". lïliLEMEST. AH. 1, Tot den Wedstrijd worden toegelaten oor spronkelijke 4-, 3- en 2zettige schaakproblemen, ver vaardigd door ingezetenen van Nederland Aft. 2. Uitgesloten worden problemen, die reeds vroeger werden gepubliceerd, of' in eenig ProbleemEmbden, de !)'2-jarige zuster van Heinricb Heine, die te Hamburg woont, de 122 ongedrukte fa miliebrieven van den dichter, die in haar bezit zijn, voor het grootste gedeelte aan haar zelf en aan zijn moeder gericht, benevens die herinne ringen en berichten, die zij tot het volledig ma ken van de tegenwoordige Heine-uiographieën gewenscht acht. door haar zoon baron Ludwig Embden laten uitgeven. In onafgebroken volg orde reiken deze brieven van Heine's universi teitsjaren tot weinige dagen vóór zijn dood. Vooral omtrent het huwelijksleven met mevrouw Mathilde, die wel ?;schoon als de morgenster" zijn zorgen met haar glimlach verdreef, maar toch ook aanleiding tot vele droevige uren gaf, komt hier voor de eerste maal de documentaire werkelijkheid aan het licht. Herbert Spencer heeft aan d« redactie van Figaro een brief geschreven om eenigzins zijn excuus te maken over zijn verklaring dat hij nooit iets van Renan gelezen had. »Sedert ik mij iu 1885 overwerkt had, en mij gedurende 18 maanden van lezen en schrijven heb moeten onthouden", schrijtt hij, »heb ik mij alle lectuur die niet rechtstreeks tot mijn onderzoekingen behoorde, moeten ontzeggen, omdat zij evenzeer op mijn zenuwen werkte als mijn eigenlijke arbeid. Ook de gegevens die ik in de laatste deelen van mijn Jjescriptire soaoloyy heb ver werkt, zijn voor een groot deel door secretarissen voor mij verzameld en geclassificeerd. Naar hetgeen ik van de werken van Itenan hoorde, schenen zij mij niet in het kader van mijn onderzoekingen te vallen. Zoo zijn er tal van uitstekende Kngelsche schrijvers, over wie ik hetzelfde zou moeten verklaren." ScJutsen door JAK PKKKKÜOO.V. Uitgave van H. J. Greub te Xutphen. Zonder twijfel verraden deze schetsen talent en een reeds geoefende hand; jammer dat de auteur zich nu en dan versnapert aan Nieuwe (üdsiaansche woorden, die in zijn werk het ett'ekt maken van enkele bonto kermis-pailletten op een fatsoenlijk costuum. Hij zal zijn werk niet ontsieren door ze weg te laten. Onder 't twaalftal schetsen is «Een brief", schier een no velle, goed en mooi van opvatting en vorm. sllet liuwlijksaanzoek" een kostelijke parodie en »I)e bietenrooiers" een goed geziene en zuiver weergegeven realistische studie. ;Nora," (ïenesis" »De Séance" daarentegen ziju zeker alleen in 't bundeltje gekomen om liet dik genoeg te maken. 't (ieheel is zeer lezenswaard. Dinsdag en Woensdag l en 2 November 1SH2 zullen de 1111. l'Yederik -Muller A ('o. in de Brakke (irond" te Amsterdam eeue verzameling schilderijen van oude meesters, antiniiiteiten en porseleinen veilen, ten deele afkomstig uit de nalatenschap van de barones Taetx van Amerongen van Natewisch, g-eb. Hodshon te Utrecht. De namen lirakenbiirgh, Jan Miense -Molenaar, Frans v. -Mieris, Noomsz. Cornelis Troost en .lacob de Wit komen in den catalogus voor; voorts zijn er bronzen, zilverwerk, kanten, miniaturen, boubonnières en snuifdoozcn, tal van antieke meu belen, Delftscb, een beroemd ('hineeseh servies, dat aan Adriaan van der Hoop heeft toebehoord, een ander ('hineeseh servies met de wapens der familie Van lieverborst, nog veel meer serviezen en porselein, Saksische, oud-Sèvres, Doultonmajolica, Doornikseb porselein, ('holsea, Wedgwood, eudele stukken Amstel-porselein, Frankenthal. Loosdrechtsch, Lausanno, lloiiiiansch, een geheel museum van ceramiek. Do verkooping zal ouder de buitenlandsclie liefhebbers zeker de aandacht trekken. tornooi mededongen. Verder worden niet tot den Wedstrijd toegelaten jn-oMemen met rooricaiirdcii en :tlfinatx. AH. :t. Het aantal ingezonden problemen mag voor elke at'deeliiig .-t-, 3- of 2zetton) niet meer dun drie bedragen. AH. i. De problemen moeten worden gen-teen! op afzonderlijke diagrammen, waarvan de keerzijde de volledige oplossing draagt. Ai-t. 't Alle problemen moeten worden voorzien van een nniltn. Voor 4zctten moet een ander motto gekozen worden dan voor 3/etten en hiervoor weer een ander dan voor 2/etten. Art. <i. De diagrammen, van motto's voorzien, moeten vóór .< Maar! /v'ï' in het bezit zijn van den heer Jlud. J. Loman, Mira Lndgt. Jicroiidu Jiumi, llfi-ne HUI, l.nmlon fS. J-:.} Tevens zenden de deelnemers vóór dienzelfden datum l un iuuiiu en adres in een verzegeld eouvert, dat van bniteu hun motto dr^agt. aan den heer J. l'. Heemskerk, Xoordeinde OC, 's-Gravenha°e. Ar*. 7. De ie, te zenden problemen gaan over in het eigendom van de l'itgeverstirrna van h,-t Weekblad. Art. . De bekroonde1 en eervol vermelde proble men zullen onder motto's in de sehaakrubriek van liet Weekblad worden opgenomen Komen binnen G weken na de plaatsing geen gegronde aanmerkingen in betreffende rorreelheid of oorspronkelijkheid, dan worden de namen der bekroonde en eervol vernielde anteiirs bekend gemaakt en h u u de u (geloofde prij zen toegezonden. Art. 'i. De Jnry geeft in een uitvoerig rapport verslag van haar onderzoek. ~lrt. IL Alle inzendingen moeten de deelnemers met (ene andere hand doen schrijven. AH. 11 /'/(/':."«: Voor -toetten: Voo:- :!/,etten: Voor 'Jzetten : een Prijs : ? 25. Ie Prijs: ? 20. Ie Prijs : ? l 5. 2" Prijs : / 10. 2e Prijs: ? 5. i'De Jury zal in een der volgende rubrieken wor den bekend gemaakt.) Vereenigd Arast. Schaakgenootsehap CaféRoode L°enw, Vijgendam. Speelavonden Woensdag en Za terdag, 8 12 Jaar], contributie / G. Amst, Schaakclub CaféWiederhold,Damrak, 'sJIaandags, S?12. Contributie ? 3. inumMjMiimiiiiiMiMiiiHiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiimiinniiMiiiiimiMiiiMiiiiiiiiiii Uit Chicago. Willem de Zwerver", wiens » meidenpraatje" uit Chieago wij onlangs aanhaalden, vertelt om trent de speelsalons het/ volgende. 7>oo dikwijls wij een democratischen burgemees ter hebben, staan de speelhellen van onze stad wijd open. Komt, echter een republikein aan de regeerini;, dau sluit hij ze. De reden hiervan zal wel ziju, flat de democraten meer op het grauw steunen, ftorace Greeley zeide immers reeds : Het is niet waar, dat iedere democraat een paardendiet' en schurk is; maar zeker is iedere paardendief en schurk een democraat."De republikeinen houden het liever met meuschen, die geld in de bank hebben, en wat hunne kleine ondeugden aangaat, de welvoegelijkheid in acht, nemen. Daarom ziju zij in den regel afschaffers en vijanden van het openbaar spel. Dat zij daarbij zelf binnen hun vier muren poker spelen en champagne drinken, spreekt wel vaii zelf. Daarvoor zijn zij gentlemen, en gentle men verstaan in Amerika ouder levensgenot: po ker, champagne en fijne sigaren. Maar, als gentle men, die van fijne vermaken verstand hebben, zien ze niet gaarne, dat Populus zich op zijn ruwe wijze openlijk amuseert. Het canaille moet in de week werken en Zondags in den bijbel lezen. Daarvoor is het op de wereld en daarbij vareu de zaken en openbare orde, het best. Ik zelf behoor tot geen der beide partijen, wel licht om die reden dat ik de republikeinen voor gauwdieven in zwarte gekleede jas en de demo craten voor gauwdieven in hemdsmouwen houd. Ik zou niet weten, hoe ik onder zu'ke heeren in mij het ware exprit de i-orp* zou kunnen ophou den. Maar wat het, hazardspel betreft, hierin ben ik democraat. Ik ben, om mij wetenschappe lijk"' uit te drukken, voor de canaliseenng van de ondeugd". Gespeeld wordt, er nu eenmaal op allerlei wijzen en met den grootsten harts tocht. Verbiedt men het openbare spel, dau wordt er is het geheim gespeeld, en daarbij bedrogen dat het zoo'a aard heeft. Wie zieli verdedigt, wordt kreupel- of ook wel doodgeslagen. Dan is het, toch zeker beter, wanneer de overheid enkele plaatsen van deze soort coiicessioneert, eu ze onder scherp toezicht houdt. Dit is het geringste der beide kwaden nog. Ik spreek van het standpunt der ervaring. Chicago is eeu westelijke stad en tevens een groote iiavenplaats en het herbergt, daarom een leger van halsafsnijders en spelers van beroep, die bij licht veel beter in het, oog zijn te honden dan in het donker. Zekere wijken wemelen hier van toughs", dat zijn taaie" kerels en ver metele knapen van de, ergste soort. Aanrandin gen, zelfs op klaarlichteu dag en in volkrijke ge deelten, zijn menigvuldig. II zijt zeker wel eens in Monaco geweest, eu hebt daar de geparfumeerde zijde van de ondeugd gezien. Hier riekt de zaak «aar whiskey en bier. )e speelliellen zijn alle -i'/ixft/iïx, eeu of twee trap pen hoog. Men gaat meestal door een /y'/W gelijkvloers binnen. Onze speloiulenicmers zijn rijke meuschen en hebben wat geld voor zulk eeu voorhel over. Men vindt bij voorbeeld in de Clarkstreet, een der groote verkeers-adercn der stad, in nommer ]'!!? een typische plaats van deze soort, niet barbaarsche weelde toegerust, alles gesne den eikenhout, brons, spiegelglas, marmer, glas mozaïek en electrische lampen in overvloed. De geschiedenis moet minstens 20,000 dol lars gekost, hebben. Wie lust, heeft, laat zich door den iKirknjn;-^ die in ecu wit jasje en schort gehuld is, een tlrink geven en komt, dan door een deur aan liet einde der zaal in een kleinen corri dor, van waar een smalle wenteltrap naar de eerste verdieping voert. Reeds wanneer men deze trap betreedt, hoort men het eigenaardige droge getik der ..<?///)»''. Dat zijn de cirkelvormige liches, ongeveer zoo groot en zoo dik als een i'ransche CORRESPONDENTIEWEDSTRIJD. (Adres: Marnix~kade 43, Amsterdam.) 18e Zet van Zwart. A BC D j E F lITirSs-Tii'eTföL el L d5: Beslist.' l» b7: 2D b2: feö: Pe7c6 L d7 L b7 D Ii6 S 1)1 de5:ï:iSas P tl a f6 I) au TfStlS 4 Beslat. lieslist. f6 PfChöTfSi'S 5 K d7 b5 L fö! 0-0-0 D t!6 f5 C P a5b7: P d4: gh:!: P iOd.ï: T e8e4: Pc6c5: 7PcCdS: Bc*lixf..P u-2: g6 PeafS'f STJes/tó.D g7 T b t: JSeslot. ,L d4 L u'2: !> aStlS Beslist.' Beslist.! I) g-t ;1> d7 D sr4 f 10 D f4:T;iSd8 .Be*l-ist.:,T f'SeS Paab.3 L 2 t I'iirtiJ It /il: 16. P d2i'3, Ii5 ; 17. l' gih2. D f6: 18. M, T aHilS. ') De heer v. d. Jlenlen geeft deze partij op, daar hij, /o 'als hij ons meldt, door verzien de koningin verliest. We verzoi-ken den betrokken deelnemers, ons te willen opgeven : den 17en zet van Wit in C 2, d in Kien zet van /.wart in E 5 en dun ITen zet, van Zwart in F 7. De zetten, in de vorige rubriek opgegeven als gospee.ld in /; ?- behooren thuis in K ;, in welke partij nog is geschied: 17?P t'(! : en 18. hij T De zetten van den heer .MunljrxveriV kunnen wii weer niet pnbliceeren. Wij verzoeken hem dringend om eenig bericht. II. J. d. H. CORRESPOX DENTIE. t'. T. v. II. te G. Probleem van 13 (>cl. is volkomen jnist. UIT DE SCHAAKWERELD. Sedert eenige weken is de afdeeling y,'i,H-<r<'«i,i van den Xed. Hehaakbond gereorganiseerd, en huudt geregeld iederen Woensdagavond een bijeenkomst. De opkomst is zeer goed; de contributie bedraagt ? '2. De heer Wansink Iraeht daar ter stede een onafhankelijke schaakclub <.p te richten. Bijzonder heden daaromtrent meldt men ons niet. De heer Lolnnann, te I.Jmniden schrijft ons: ,.Hier bestaat, geen schaakclub, noch is er eenige liefhebberij onder mijne medebewoner*te bespeuren." De heer II. Postma heeft wegens drukke bezighelen bedankt als secretaris van het gezelschap sou. Wie spelen wil, koopt eerst een partij ellips''. Er bestaan er van allerlei kleuren en iedere kleur beduidt een andere waarde, van 10 cents af. Dt; inzet wordt met chips gedaan en de dealer, de crou pier, betaalt in chips. Eerst wanneer men niet, verder spelen wil en gewonnen heeft, laat men zijn chips in geld omwisselen. Dan opent de derder de lade, haalt daaruit de vuilegreenbacks te voorschijn (men weet dat onze banknoten wegens hunne groene rugzijde zoo genoemd worden) en betaalt daarmede de winst uit. Ik houd het voor zeer waarschijnlijk, dat de drie gratiën uu en dan tot den kassier in Monaeo komen neerzwcveu en daar toekijken, hoe het voornaam gezelschap in die prachtige salons zijn mooie goudstukken kwijt raakt. Maar in een Ainerikaansch speelhol zijn de gratiën zeker nog nooit geweest, daaronder verwed ik mijn hoofd. En moehtcn zij eens in zulk een verdwalen, dan zouden ze bij het eerste gezicht op den croupier terstond de vlucht nemen. In hemdsmouwen en den hoed op het hoofd, een brutaal schitte renden grooten diamant op de borst, in de linker wang de tabakspruim, afwisselend met het spel bezig en tabaksap spuwend, zit hij daar in vulgair welbehagen, van top tot teen de respec tabel geworden, weldoorvoede galeiboef. De crou pier te Monaco is in vergelijking daarmede een geboren heer" en een echte markies met zijn sympathieken tenor en zijn voornaam uitgespro ken Faites votre jeu, messieurs." En dan de spelers ! Mocht er in dit land eens eene groote revolutie uitbreken, dau zal de Amerikaansche Dauton met juist instinct zijn Septembriseurs nergens anders zoeken dan in onze speelliellen. £L>garth zaliger zou daar eeu onschatbaar museum voor alle vormen der beestachtigheid gevonden hebben. Ik heb de prachtigste en leer zaamste koppen gezien, ieder een geheel conversations-lexicon van laagheid. Daar zitten gewone dieven en inbrekers, die in den laatsten tijd slechte zaken gemaakt hebben en nu probeeren, de pharaobauk eeiiige greenbacks af te snappen, om weder eens een vroolijkeii nacht door te kunnen brengen. Daar aan de roulette zitten een paar deftige gamblers" met alle attributen van vulgaire elegantie, met verlakte schoenen en schril glimmeuden hoogen hoed, diamanten eu zware horlogekettingen, lijkbaar is het alleen voor tijdverdrijf, dat zij de uommers met chips bedekken, terwijl de bal snorrend rondloopt. De heeren hebbeu geld en laten het gaarne zien, terwijl zij de banknoten, in rolletjes gewikkeld, onverschillig uit h uu vest zak Laleu. Te Napels heeft men mij c<ipintniomt getoond, die er precies zoo uitzagen en zich precies zoo gedroegen. Het balletje rolt, de chips klepperen, do steenen rollen. Kroesharige negers loopen druk heen eii weer en bieden ververschingen aan, kleine glazen met bier en nog kleinere half met whiskey gevuld. Psychologisch is dit hetzelfde tooneel als in Monaco. Wie wint. wil meer hebben en verliest, wat hij gewonnen hcefr; wie verliest, wil door dol wagen het verlies gelijk maken en ten slotte gaat, altoos het geld uit de zakken der spelers in de groote ijzeren kast, die daar in de hoek staat, ecu sym bool van de solvabiliteit en respectabiliteit der bank. Het interessantste en merk waardigste aan het geval is echter niet het spelen zelf, dat zoo menigmaal gezien eu beschreven is, maar het feit, dat dit, tuchthuis, in volle vrijheid werkend, niets is dan een politieke machine. De gambler is eene politieke macht, vooral in de democratische partij. Komen de verkiezingen, dan stelt dit gespuis zich als een uitmuntend gedisciplineerd leger ouder do bevelen van den koning der spelers, een Ier, genaamd Michael Mac Donald, die steeds Mike Mae Donald" wordt genoemd Mike is milliouuair. Hij staat, sedert twintig jaar aan het hoofd van het misdadigers- en spelerselement van Chicago. ledere gauwdief is zijn beschermeling, ieder is hem echter ook tribuut schuldig. Voor ieder, die gearresteerd wordt, stelt hij borg, en moet er een naar het tuchthuis, dau werkt Mike aau zijne be vrijding, hetzij door geld of politieken invloed. ..Staunton1', te Groningen. Tn zijne plaats werd ver kozen de heer Dr. Westendorp Boerma. De volgende opmerkelijke partij tusschen twee Bohème!s, ontleenen wij aan 't jongste nummer dor Sretozor"'. TWEEPAARDENSPEL IN DE NAIIAXD. Wit. .1. Keinxch. l e4 l e5 2 P I'S 2 P «*6 « 1^ e4 3 V f& 4 P !T-"> 4 L (-5 /wart. T. K. Traxler. 7 b5 8 L 1)3 S P e4:! i) P d8: i) P c5 f 10 K c3 10 P e2 11 D e2: 11 L (14 t 5P1<: »Lf2:T 12 R b4 12 ad t 6 K e2- 13 K b5! 13 L a6'tBest is G K il 14 K a5 14 L (136P(I4t 15 K b4 15Pa67 K tlS 16 K at 16 P b4f De wil e, waarop zw-art 1 - v i i. i- -j.' i 't spel tl, n,s beslist, is l< K W: i( ^jfmat in hooge mate ingenieus. EindsteHing uit een correspondentiepartij Zwart (W. Klose) 11 stukken. a h c d e f g h Wit (Adam) 8 stukken. 36 T f7: 36 D liSrf Wit gat' hier 't spel op, want op 37 gh3; volgt del:f benevens T f7 en op 37 K gl wint D g2;f

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl