De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1892 20 november pagina 5

20 november 1892 – pagina 5

Dit is een ingescande tekst.

No. 804 DE AMSTERDAMMER. WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. in de Avenue des Acacias, kon men op de mooie herfstdagen letterlek van alles zien: de reus achtige hoeden der Merveilleuses, met strikken .als molenwieken, den kalmer hoed van het eerste Keizerrijk met veeren, de eenvoudige hoedjes uit den tyd van Louis Philippe. Dan de wat stout moedige baret Henri II, de wonderlijke chapeau byzantin, en allerlei toques, bolero's en kleine tulbanden, zelfs hoedjes als boerinnemutsjes. In den afgeloopen zomer scheen het of alles te Parijs een noeud Alsacienne zou dragen; een oogenblik zag men niet anders. De mode ver spreidde zich; Weenen, Petersburg en Berlijn (zonder op de revanche te denken) namen den strik over, en even plotseling als hij te Parijs was opgedoken, is hij er weer verdwenen ook. In de toques ziet men eigenlijk het meest gracieuse, vooral voor jonge teere gezichtjes. Vieux rose of robijnrood fluweel, ook wel dahlia, violet, pauwblauw, omvat men met een eenvoudig randje bont, en met een kleine aigrette van veeren en ?een broche van strass is de hoed klaar. Sommi .gen voegen er een paar rozen bij, geen natuurl\jk gekleurde, maar violet genuanceerde, ook wel chrysanthemums en asters, een boven het Mtoker oor, en een van achteren tegen het haar. In het Russisch huishouden spelen, behalve de kwas, de geleien een groote rol. Suiker is een der grootste posten op het budget van een Rus sisch burgergezin; de «warenije," zoete en zure geleien, vervangen bij de families op het land gedurende den geheelen winter de groenten. Men presenteert ze ook bij de thee en de vleeschspy'zen. Tot de zoete geleien behooren die gekookt van frambozen, aardbeien, aalbessen, zwarte bessen, onrijpe appels en kruisbessen. Vooral de beide laatste smaken goed en zien er prachtig uit. Een paar lepeltjes gelei in een glas kokende thee zonder melk, vormen een uitmuntenden drank. Bij het middagmaal gebruikt men meest boschbessen-gelei. In de Russische bosschen groeien allerlei soorten, de gewone zwarte boschbes, de roode kransbes, de zeldzamer roode steenbes, en vooral de »kloekwa," een groote roode bes, die in overvloed in alle moerassen tusschen het mos groeit, in den laten herfst rijp wordt, en eerst in 't voorjaar, nadat de sneeuw gedooid is, wordt .geplukt. Al deze geleien zijn min of meer zuur en worden bij het vleesch gediend; de suiker die men in vele gezinnen per pud (16'/s kilo) gebruikt, is altijd fijngestooten broodsuiker; andere suiker is, naar de Russische dames beweren, voor het maken van geleien ongeschikt. Ook lijsterbessen plukt men, nadat er eenige dagen vorst overheen gegaan zijn; men zet ze, evenals bij ons de zwarte bessen, op brandewijn; ze geven er een eenigzins rinschen smaak en wat .geur en vooral een mooie goudkleur, als van oude cognac, aan. Waarschijnlijk worden ze dan ook wel gebruikt om jonge brandewijn voor oude te ?doen verkoopen. * * Behalve de verschillende soorten kwas en warenije (geleien) vormen een der karakteristieke toe voegsels tot het Russisch huishouden de augurken. 's Zomers eet men ze versch, als komkommers, voor 's winters worden ze ingemaakt, niet in azijn maar in zout, waardoor ze (evenals zuurkool) een onaangenamen reuk krijgen, maar de smaak blijft goed. Hierbij behooren ook de pronkkalebassen, de groote groene, witte of bonte vruchten, die men ook hier wel als siervruchten zaait. In Rusland ontdoet men de kalebas van zijn buitenste schil, snijdt het harde vleesch tot groote dobbelsteenen en kookt deze in azijn, suiker en kruidnagelen, gelijk men bij ons zoetzuur van meloenen of komkommers maakt. Het is een kunst, de stuk ken zoo te koken, dat ze heel blijven, door schijnend worden en niet tot moes koken. De smaak is geuriger dan van meloenen, naar gem ber zweemend. IIUI1IM H IIIIIIIUII1II [III Illllllllllllllll 3" Jaargang. 20 November 1892. Redacteur RUD. J. LOMAN te Londen. Adres: Mira Lodge, Deronda Road, Herne Hul. Londen. S. E. Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek betreffende, aan bovenstaand adres te richten. Van A. C. Papót te Warmond. Vierde eervolle vermelding Ned. Schaakbondwedstrijd 1891?'Ïr2. No. 166. Zwart (» stukken. a bcdefgh "Wit (9 stukken) geeft in 3 zetten mat. IQ den Nationalen Probleemiceilstrljfl, uitgeschre ven door het Weekblad De Amsterdammer, zullen als prijsrechters optreden de heeren H. J. den Hertog, te Amsterdam en Josef Pospisil, te Praag. Wel licht ook zal de hser Kockelkorn, te Keulen, nog in de Jury zitting nemen. Voor tafelversiering is dezen winter de rococostyl, alles krullen en bogen, algemeen; men buigt het ijzerdraad in die vormen en overdekt het met orchideeën, vedergrassen, en vooral dit is karakteristiek met herfstbladeren. Eikenloof, beukenloof, mossen en slingerplanten, alles met chrysanthemums en orchideeën vereenigd, worden bij voorkeur aangebracht; behalve de groote stukken, legt men overal op tafel kleine boogjes, kransjes, krulletjes, van bruin en groen, ook lint wordt daarbij veel gebruikt; guirlandes en slingers hangen overal af, en dat is zoo sterk, dat men aan de balbouquetten, zelfs aan de handvatten ervan, verschillende losse slingers van loof en bloemen bevestigt. * * * Te Wyoming, in de Vereenigde Staten, is nu ook eene dame tot politie-rechter. kantonrechter, benoemd. Het is in dezelfde stad, waar de vrouwen het eerst het actief kiesrecht verkre gen; spoedig moest nu ook het passieve volgen. De verdedigers van de gelijkstelling der vrouw met den man hopen nu welhaast een dame op de presidentszetel te Washington te krijgen. En waarom niet? Het voorbeeld van de Europeesche landen is er, om te bewijzen dat eene koningin of regentes niet minder goed regeert dan een koning. E-e. iiimiiimiiMi llinillllMMIIIIIIIMIIIIIHHI LLERLEI De Intermediaire des clierclieurs et curieux heeft een verhaaltje uit den tijd der eerste Itepubliek. De Conventie had, op aandringen van Robespierre, eene circulaire gericht tot alle Fransche gezanten en vertegenwoordigers in het buitenland om hun te verbieden als vrije burgers, de woorden »Sire" en «Majesteit" te gebruiken bij het toespreken van de beheerschers der vreemde volken. Het was in 1794. De Fransche Regeering knoopte onderhandelingen aan met de Pruisische. De ci-devant abt Dubouquet werd naar Koning Friedrich Wilhelm II gezonden, en kwam aan het paleis op het oogenblik dat de koning van een wandelrit thuis kwam, met een paar dames. De abt wilde aan de circulaire gehoorzamen, en door zijn woorden zijn republikeinsche beginselen niet verloochenen, toch mocht liij ook, in het belang zijner zending, den vorst niet kwetsen; wat dan te doen ? »Sire" en «Majesteit" waren verboden. Hij dacht nu aan de tragedie, do ko ningen in Grieksche en Romeirische stukken. Hoe sprak rutus een koning aan V .0 roi !" begon hij. Friedrich Wilhelm schaterde en lachte hem in zijn gezicht uit. Xu raakte Dubouquet op dreef, hij was beleedigd, en zeide zonder verle genheid: »Tyran, tu vois ici. . ." Maar de koning werd nog vroolijker. »Tirant de botte!" riep hij, en de omgeving vond het even grappig als hij. In elk geval de koning werd niet boos ; en Dubouquet, die zelf het dwaze en nietige van dit geval inzag, kreeg er nu ook pleizier in, maakte zijne excuses, was geestig en was het weldra met den koning, die graag met Fransehen praatte, eens. De onder handelingen werden in goede stemming gevoerd, en Dubouquet verkreeg wat hij verlangde. Of Wilhelm II het geval ook zoo goedmoedig zou opnemen, is de vraag. De Czar moet in dit opzicht niet lichtgeraakt zijn. Tijdens het bezoek van het Fransche eskader te Kroonstad betitelden admiraal Gervais en de officieren hem natuurlijk met Sire en Majesteit, maar de matrozen, minder goed op de hoogte gaven hem allerlei namen. De een zeide: >0ui, la Majesté", een ander: »0ni, sire emperenr", CORRESPONDENTIEWEDSTRIJD. (Adres: Marnixkade 43, Amsterdam.) 2üe Zet van AVit. f A IK hl 2» dt:j 3 D g7 4 Beshst. 5 6 7» b6: 8 Beslist. 9 10 D a3 c2 B U5 Thlgl g4 L a2 T hifi D 15 Pgle2 \Beslist. 0-0-0 \Beslist. T d4:T fel Pe5g-6:f Beslist. Pe5g3 D c7: Beslist. Beslist. PU2fl \Beslist. i E P f5 [Beslist. P h4 Pf4h5 Telfl j P e3d5: D f3 a3 gC4:K f2 D a4f b3 D b5 Pc3e2 ba3: T f Idl Pd2e4 f2 £± f3 S3 D f3 d2 19. T fldl, gG. Partij C 3: 19. Part 'A E ~i P cG a5. K. S. Sch. t? Z. U noteert in D 3 : 2<i. f elfl. Hebben wij deze fout goed verbeterd niet T elfl? H. Vink, h 1>. U hebt in D l opgegeven: 19.?, f5, welken zet wij in de vor ge rubriek opnamen. 19. -, f i is in 't geheel niet mogelijk-, want uw laat ste zet met dezen pion was ?6' De 20e z t van wit P e3d5: is dus een antwoord op IV.?, ??>. A. v. F.. t<* 7j. We ontvingen van U een 1/latico briefkaart! Wil uwe zetten zonden: in /? 7 aan den heer Alas (N. Aehtergracht 18, Amsterdam,! en in F H aan den heer Lo/imann, te Ymuiden. Verder geen zetten ontvangen van den beer 11. Vink (tegenpartij in D 7: de heer Vminiiaiis, te Hilversum) en van den heer v. d. Menlen (/?; j1: v. d. M. l'. .F. Fuber, te Amlelst, Gelderland, eu K f: v. d. M. J. Hteegstra, te Druten. We verzoeken den betrokken deelnemers, de verzuimde zetten ten spoedigste in te halen. We verzoeken den beer Heemskerk, zijne zetten per briefkaart aan zijne tegenpartijen te willen doen toekomen. H. J. d. H. CORRESPONDENTIE. J. Jansen te 's Hage. l?D f5 wordt beantwoord met 2 L ba fmat. A. v. E. te Z. Vriendelijk bedankt. Geef u verder geen moeite. C. T. v. H. te G. Uw partij verschijnt in volgende rubriek. een, met de medaille van Tonkin op de borst, antwoordde, met de pink op de naad van de broek: »0ui, mon Tsar !" In Vorstenschool laat Multatuli de koningin door een werkman toespreken met «Sirene .'" lIlMlMMimiiiinliritlunimimmiiiii iimmnmiiiMiiiiiiii &zon 'ban. iiiiiiniMiiiiinMiiiuiMiiiMiiiimiimimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiillliiiillliliiillllllii Korte repliek. Met genoegen zullen velen uit het artikel van den heer Pisuisse, den tooneelcriticus der Nieuwe Kotterdamsche Courant, 1) gezien hebben, dat hij Mounet-Sully voor >-een tijn bewerktuigd artist" houdt. Maar dubbel vreemd zullen zij het daarom vinden, dat hij in zijne tooneelcritiek enkel gesproken heeft van «eentonig jammeren en donderen," van »kunstemakerij," »een barbaarsch hulpmiddel," enz., alles grof werk en effectbejag. Ook zullen zij met genoegen, ofschoon natuur lijk zonder bevreemding, uit het artikel hebben vernomen, dat een tooneelcriticus als de heer Pisuisse zeer goed wist dat Mounet Sully in het theater te Orange »duizenden zijner landgenooten verrukt heeft". Maar des te meer zullen zij er zich over verwonderen, dat, volgens de tooneel critiek van denzelfden schrijver, Mounet Sully alleen door een kleine minderheid onder de Parijsche schouwburgbezoekers in de lucht wordt gestoken, en dat deze minderheid zich daartoe eenvoudig door een paar tooneelrecensenten laat opwinden. Op hetgeen ik daarover en over de directie der Parijsche tooneelspelers schreef', wil ik thans niet terugkomen. Maar wel las ik met verwon dering in het antwoord van den heer .Pisuisse: »Doch wat doet dit tot de quaestie die ons bezig houdt?" Immers, dit was juist de quaestie die ons bezighield. Die quaestie toch was het voornamelijk, welke mij de pen deed opvatten, toen ik opkwam tegen de verklaring welke de Rotterdamsche tooneelcriticus van zijne teleur stelling had gegeven. Thans zocht hij voor die teleurstelling eene andere verklaring. Hij vindt haar hoofdzakelijk en, naar ik reeds in mijn artikel schreef, m. i. terecht in de zeer ongunstige omstandighe den waaronder Oedipe-Koi hier te lande ver toond is geworden, omstandigheden zoo ongun stig, dat de vertooning, ik zeide het reeds, eigen lijk niet had mogen plaats vinden. Dat de heer l'isuisse ook sommige overdrijvingen en zonder linge eigenaardigheden, van Mounet-Sully, som mige gebreken, zooals den treurigen toestand van zijn gezicht, daarbij in rekening brengt, vind ik hoogst natuurlijk. Over de deugden en de gebreken van Mounet Sully's manier van spelen en zeggen wil ik, bij voorkomende gelegenheid, nog wel eens met den heer Pisuisse van gedachten wisselen. Maar ik moet hem dan verzoeken mijne woorden niet uit hun verband te rukken. Thans laat hij mij ten onrechte de algemeene stelling verkondigen, dat Mounet Sully »rnet groote natuurlijkheid en ver scheidenheid van intonatie gemoedstoestanden vertolkt". Bij nauwkeuriger lezing van mijn artikel zal hij bemerker., dat ik deze uitdrukkingen alleen bob gebezigd van de wijze waarop Moiinet dat mooie verhaal zegt in de .scène de la doubl confidence." Wie denkt er aan om, »a tort et a travers" alles in de manier van dezen tooneelspeler even mooi te vinden? Maar voorshands blijf ik mij scharen aan de zijde van Jules Lcmaitre, die niet doof is voor zijne shoquets" en zijne >vagissements", die zich niet zijne »cliHentes forceneés'' zelfs ver') Xie het Weekblad van 13 November. Corr e spon de n tic wedstrijd te Breda en Excelsior te 's Berlijnsche partij. Wit. Zwart. Den Haag. Breda. l e4 l e5 tusschen de schaakclubs Hage. Spaanscue partij. 2 T. c4 3 D e2 4 P f3 P c3 h3 0-0 (13 L sr5 10 P 11 L 12 L 13 L (15 do: b3 e3 2 P ra 3 P (C 4 L c 5 d6 6 L e6 7 1) (17 8 P e7 i> P g-6 P (15: c(S b.6 10 11 12 13 L b6 Wit. Breda. l e4 2 P f3 3 L. fog 4 L al 5 P c3 6 0-0 7 L c6: 8 (U !> P d4: 10 T el e5 P 13 11 12 Zwart. Den Haag. l e5 2 I*c6 ? 3 aO 4 P K 5 L e7 6 (16 7 bc6: S edl: 9 L d7 10 0-0 11 de5: 12 T e8 13 P e5: UIT DE SCHAAKWERELD. Van do 24 exhibitiongames", die Lasker legende sterkste spelers der Manhntttuielitli te New-York voerde, won liij er 20. verloor 2 (tegen Hodges en dr. Simoiisou) en maakte 'i remise. Thans '/ijn kleine matches, tegen de drie voorvechters der club (Delmar, Hanham en Hodges) aan de beurt en daarna wellicht een groote match tegen Lipschütz. OPLOSSINGEN DER SEPT.- EN OCT.PROHLEMEX. No. 153 (1) van C. C. W. Mann te Amsterdam. l T f3, K el 2 D a8f, K dl 3 K 1:6 enz. K dl 2 D dSf, K el 3 D dl K e 6 (d6) 2 D dS, enz. c3 2 D g8f, K el 3 D gif enz. K dl 3 K cG enz. K du 3 D d8f enz. el 2 D d8f, K eö3 D fflf enz. K eG 3 D f'Gf enz. No. 151 (3) van N. L. de Jong Ie Leiden. l P dl!, D e8 2 D !i5 en/. ; l D d7 2 D gl enz ; l?D a6 2 P b5! enz.; l?cdl: 2 D hl ! enz. No. 155 (1) van H. Mendes da Costa te Amsterdam, (Wit paard op hG uitgelaten). l P eG, L g3: 2 T e8, P eG: 3 D dlf enz. P <171 3 K b5 enz. maakt wanneer ze geparodieerd worden, waar die tevens, ja, bovenal oog heeft voor zijne genialiteit. Dat mijne positie aan de Groningsche Univer siteit iets te maken zou hebben met mijne op merkingen omtrent de teleurstelling door den keer Pisuisse bij de opvoering van Otdip»-Eoi ondervonden, is vast bij niemand anders dan bjj hem opgekomei^Jk zeg thans op mijn beurt: »Wat doet dit toMRuaestie die ons bezig houdt?" Mijne bekendheid met de dictie van sommige Parijsche tooneelspelers schrijft hij toe aan »goedkoope belezenheid." Daarin vergist zich de heer Pisuisse. Ik heb alleen het voorrecht gehad de door mij genoemde acteurs in de door mij aan gehaalde stukken meer dan eens te zien optre den. Mij dunkt toch dat men, zonder aanmatigend te schrijven, in zulk een geval wel het recht heeft om zijne ervaring tegenover de bewering van een ander te plaatsen. Voor het onafhankelijk standpunt dat de too neelcriticus der Nieuwe Rotterdamsche Courant bij voortduring wenscht in te nemen heb ik even veel achting als sympathie. Hartelijk hoop ik dat hij zijn nuttig werk nog lang en met vrucht zal kunnen voortzetten. Om dit onafhankelijk karakter van zijn oordeel zou ik den heer Pi suisse kunnen benijden, zoo ik mij bewust was mij de waardeering eener kunst waarover ik meen te kunnen oordeelen eenvoudig uit het buiten land te laten »overbrieven". A. G. VAN HAMEL. iiiiMiMiiiiiiiMiiiiMiiiimiiMiiiiiMiiiiMiiimiiiiiimniiiMiiiiiMiiMimiiiliiiiiil 40 cents per regel. iiiiimunimiiiiMiMMiiiMiiimMiimmmtiimimmiMiiiiiiliiMiiiiliiiiilliimi Magazijn Keizershof", Nieuwendijk 196. Zwarte Fantaisiestoffen. Zwarte effen en gebrocheerde Zijde. Soliede kwaliteiten. Nieuwste dessins. SCHADE & OLDENKOTT. HUSKEMÖLLER LEXIS, Corsets Francais, Leidschestraat 103, Amsterdam. Grootste sorteering CORSETTEX in alle mogelijke genres voor Dames \ en Kinderen. Speciale Soorten voor corpulente Dames tot 100 cM. taillewijdte. Hoofd-Depöt VAN Dr. JAEGER's Orig. Hora. folartikelen K. F. DEUSCHLEBENGER. Atn.it. Kulverstf. 157. Eenig specialiteit in deze artikelen in geheel Nederland. OELOF flITROEN, Kalverstraat 1 Teleph.No.658. Jmveelen, Gouden- en Zilveren Werken. HOJRLOGES. Groote Sorteering. Prachtige ea practische NOUVEAUTÉS voor het a.s. St. j\ico!aasfeesl. Billijke Prezen. iimiNtuminiiiiiiiiiiiiiLiiiiiLiiiiiiiMMMiiiiMiiiiiLiiiiiiiniiiii L e5 3 D dlf enz. anders 3 D of Pfraat. P d7 2 K b5, P e5 3 T e8 enz. L g3: 3 D dlf enz. L c3 3 elf enz. P b8 : 3 D o If enz. K eG 3 T e8f enz. L c3 2 D hl, K eti: 3 T e8f enz. P el 3 P flf enz. E eG: 2 D gif, K e7 3 D g7f enz. f5 3 D f5:f enz. No. 156 (2) van H. Mendes da Costa. l D hS enz. No. 157 (2) van E. H. E. v. \Voelderen te Rotterdam, l D Ii7 enz. No. 158 (1) van W. B. H. Meiners te Amsterdam. l T al, e5 2 T a2, ba2: 3 bl enz. K e5 2 T hl K ad. lib. 3 T h6 enz, Xo. 159 (1) van W. B. U. Meiners. l T b8, K b5 2 T b6:f K bö:J 3 p c5f enz_ K a7 2 P cGf, K a5 3 T d5! enz. No. 160 (2) van J. F. Kouwenhoven te Warmond. l T c5 enz. No- 161 (1) van J. P. Kouwenhoven. l T g3, e3f 2 K el, e2 3 P liC enz. (rievenoploasing l T h3 enz.) No. 161 B (3) van J. Hamr. l P el enz. Xo. 161 G (3) van E. Palkoska. l P eó enz. (nevenoplossing l P f2). No. 1G2 (3) E. H. E. van Weelderen. l P eS, K b7 2 K e7, K a8 3 L cöfmat K cH : ;! L a6fmat No. 1G3 (3) van P Pajkr in Bohemen. l P el, K cl K do L do 2 P b6f enz. 2 P e3f enz. 2 D d2f enz. Goede oplossingen van alle probl' men van W. B. H. Meiners te Amsterdam en C. T. van Harn te Gorredrjk. Behalve No. 155 van J J. Speet en J. Hueee te Breda en J. Hoes te Rotterdam; bel.alve No«. 155, 158 en 159 van A. Wijbrands te Amsterdam; bthalve NOS. 151, 155, 159 en 163 van W. v. H. te Delft. Verder van 156 en 157 van F. A Termos te Rotter dam en van Xo. 162 van L. Franse en J. Rebelly, alhier.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl