Historisch Archief 1877-1940
No. 806
DE AMSTERDAMMER. WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
LLERLEI
Een veelzijdig ontwik
keld onderwijzer. In de ge
meente Mallinghausen, in het
? district Solingen, bestaat een kleine school, waar de
meisjes-leerlingen tot nog toe geen onderwijs in
de handwerken ontvingen. Wegens het zeer ge
ringe aantal meisjes had de regeering totnogtoe^.
van het aanstellen eener onderwijzeres in de
handwerken afgezien; maar toch onlangs de ge
meente opgedragen, naar een geschikt persoon
om te zien. Men overwoog de zaak en kwam
eindelijk, om de gemeentekas niet te zeer te
belasten, tot het verstandig besluit, de regeering
te verzoeken, het onderwijs in de vrouwelijke
handwerken toch maar aan den onderwijzer op
te dragen, omdat deze niet alleen meesterlijk
kousen breien en stoppen, maar ook knoopen
aannaaien en zelfs verstellen kon. De regeering
wees dit schoone plan echter van de hand, terwijl
zij erop wees, dat het voorbereidende onderricht
dat de onderwijzer in die vakken genoten had,
zeker wel niet voldoende zou zijn, en dus zal de
; gemeente thans wel tegen wil en dank toch naar
eene vrouwelijke leerares voor het onderricht in
het handwerken moeten rondzien.
Een huwelijk onder verzwarende om
standigheden. Omtrent een huwelijk, dat on
langs in de katholieke kerk te Minsk voltrokken
werd, wordt bericht: «Naast de bruid, die fees
telijk met krans en sluier versierd was, verscheen
de bruidegom onder sterke bewaking der politie
in gevangeniskleeding, met zware ketens aan
handen en voeten, terwijl hij bij iedere rinke
lende schrede een huiveringwekkende echo in de
groote ledige ruimte der kerk deed weerklinken.
Na het huwelijk werd-de jonggehuwde man terstond
weder naar de gevangenis gevoerd, terwijl de
jonge vrouw en haar gasten in de vroolijkste
stemming den terugweg aanvaardden. De gevan
gene, een arbeider, genaamd P., werd onlangs
wegens moord en berooving op een huurkoetsier
alhier, tot 10 jaar dwangarbeid veroordeeld en
moet met het eerstvolgende transport gevangenen
naar Siberiëvertrekken, waarheen zijne jonge
vrouw hem vergezellen zal."
Een monument voor Joseph Victor von
Scheffel. Voor Joseph Victor von Scheffel is
?op het Kunstschulplein te Karlsruhe een monu
ment opgericht. Het verheft zich op een terras,
waarheen granieten treden leiden, liet voetstuk
bestaat uit grijs graniet, de andere architectonische
deelen zijn in Carrarisch marmer uitgevoerd, de
figuren en reliëfs in donker getint brons. De
pyramidale bouw, die zonder de buste H.75 me
ter hoog is, is van een edel schoon voorkomen,
en het oog van den beschouwer wordt terstond
geboeid door de muze van Scheffel's poëzie, eene
gestalte van aangrijpende schoonheid, die, het
hoofd eenigszins naar links gebogen, zittend
voorgesteld is. Het gewaad is haar links vanden
?achouder gegleden, de linkerhandbladert in het boek
?der geschiedenis, de rechter zoekt op de lier
reeds het grond-accoord bij dat, wat de dichter
in het boek der geschiedenis gevonden heeft.
Den kunstenaar, prof. Hermann V. Volk, hebben
hier de woorden uit de voorrede van kkehard
voor oog'en gezweefd, hoe zich bij den dichter in
tegenstelling met den geleerden enderzoeker de
gedaanten voor de ziel verdringen, smeekend, dat
hij ze >verdichten" zal. Aan de voeten van de
Muze verpersoonlijken twee figuren den geest van
de lyrische en humoristische muze in Scheffel's
werken, de eerste een Amor, die juist den pijl afge
schoten heeft, de laatste een knaap die lachend met
de rechterhand een druif en met de linkerhand
-een viool vasthoudt. Aan beide zijden van deze
lioofdgestalten zijn de reliëfs ingezet, die ook
iiiitiiitiiiiiiiiiiiiiiiDllltltiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiilinniiftiiiiitfiitllllllllliiiitil
i
1lllllnll!MIIMIIII!IIMIIIIIIIIIIMIMIIIIIIIIIIIIIIIII
31e Jaargang. 4 December 1892.
Redacteur RIJD. J. LOMAN te Londen.
Adres: Mira Lodge, Deronda Road, Ilerne Hul.
Londen. S. E.
Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek
betreffende, aan bovenstaand adres te richten.
Van C. C. W. Mann, te Amsterdam.
Zesde eervolle vermelding Xetl. Schaakbond
No. Kis.
8
7
G
5
4
3
2
l
Zwart G stukken.
f/WüKS %*% £ W///,
^^^w^ w^
'//'/'''////f"/??MMlr Y^MWi
:^l^_jim_ WÊ.__^ ''
a b c d e f g h
Wit (7 stukken) geeft in 3 zetten mat.
Vereenigd Amst. Sehaakgeuootscbap CaféRoode
Leeuw, Vijgendam. Speelavonden Woensdag en Za
terdag, 8 12. Jaarl. contributie ? (ï.
Amst. Schaakclub CaféWicderhold,Datnrak,
'sMaandags, 8?12. Contributie ? 3.
College Zeemanshoop (Dam) alle middagen van
1-5 uur en Zaterdag 's avonds voor
geintroduceerden en buitenleden.
wat het landschap betreft met bijzondere zorg
vuldigheid uitgevoerd zijn. Links van den be
schouwer draagt Ekkehard de hertogin over den
drempel van het klooster het begin van zijne
liefde , rechts ontvangt hij in de burgkapel de
afwyzing van zijn koenheid en daarmede het
einde van zijn liefde-epos. Verder vindt men
op het ronde voetstuk met de opgelegde bron
zen versieringen vooraan den naam »Scheffel"
en hieronder het wapen: de duif met de olijf
tak, dat door den dichter zelf gekozen is.
De buste van Scheffel wordt gedragen door
den bustevoet, met loofwerk versierd en heeft,
in dubbele levensgrootte, een hoogte van l.liO
meter. Zij stelt den dichter naar de voorhanden
zijnde photographieën en naar de eigen kennis
van den beeldhouwer op den leeftijd van on
geveer 50 jaar voor, in zijn gewone houding, het
hoofd eenigszins naar boven gebogen. Van de
omgeslagen mantel is door de artist partij ge
trokken om den overgang van den bustevoet tot
de buste zelf te vormen.
De Engelsche acteur Henry Irving heeft zijn
huis tot een kabinet van zeldzaamheden gemaakt.
Zijn salon en receptiekamer zijn vol herinnerin
gen, vooral van tooneelspelers. Een klein kistje
bevat de roodbruine laarzen, die Edmund Kean
droeg in Bichard 111, en het zwaard dat hij als
Coriolanus gebruikte. Een dergelijk kabinet be
vindt zich in den salon. Een voor een worden
de schatten eruit genomen en besproken. Hier is
de ring van David Garrick, dien hij zijn broeder
op zijn sterf bed gaf. Barones Burdett-Coutts gaf
hem aan Irving cadeau. Hier bevinden zich twee
horloges. Het eene is de gouden chronometer van
John Philip Kemble, de ander een zilveren, dat
vroeger aan Edwin Forrest behoorde. Toen de
reporter bet laatste in zijn hand hield, zeide
Irving kalm:
»Ziet ge hoe laat het daarop is?"
Het was acht minuten over half zes.
>;Dat horloge stond stil op het oogenblik dat
Korrest den laatsten adem uitblies!" zeide de
heer Irving en legde het zachtjes weder op
zijn plaats.
Maar de schatten van het kistje zijn niet uit
geput. Ge kunt den zilveren dolk hanteeren, die
door Lord Byron gedragen is. een paar oude
sandalen, die Kdinund Kean gedragen heeft, een
speld met een portret van Shakespeare, eens het
eigendom van Garrick, een ivoren plaatje, dat
aan Charles Matthews behoorde. Vergeet deze
kleine beurs van fijne groene zijde en zilveren
band niet. Zij werd in den zak van Edmund
Kean gevonden, toen bij stierf. Er was geen halve
shilling in ! Zij werd door Robert Browning aan
Henry Irving gegeven.
Nelson's Schip. Xaar aanleiding van het
verkoopen van het oorlogschip foudroyant aan
Duitschland, door de Engelsche regeering, voor
duizend pond. heeft dr. Conan Doyle de volgende
uitmuntende verzen in de Daily Chronicle ge
plaatst. Do Foudroyant was het schip van Xelson.
Who says the Xation's purse is lean,
\Vho fears tor claim or bond or debt,
When all the glories that have been,
Are scheduled as a cash asset 'i
If times are black and trade is slack,
If coal and cotton fail at last,
We've somethin» lett to barter yct
Our glorious past.
There's many a lot in wliich lies bid
The dust of Statesman or of K ing;
There's Shakespeare's home to raise a bid.
And Milton's house its price would bring.
Wbat for the sword that ('romwell drpw 'i
Vt'hat for the IVince's coat of mail V
AVhat for our Saxon Alfred's tomh 'i
They're all for sale !
B
1) (12
I'c2f4
T al fl
K 1)2
L b5
PgGhS:
B-l
Beslist.
dc4:
C
P e2c3
I) e2
b3
Beslist.
Beklimt.
D <12
BesU-it.
c 6
Beslist.
Beslist.
D
efó:
D c2
Pc3e4:
L c5:
L (16:
P tSA-2
Beslist.
Beslist.
Beslist.
P o2(14:
E
Beslist.
Tl'2g2b3
Telfl:
P cSd-i
ff4
T Idl
T biel
I'd2fl
D o3
F
K f-2
K bl
L oö:
p e5°4 :
Pf3g->'
F elo7
L dl
i
Pao b 7 :
liS*
et K h2.
CORRESPONDENTIEWKDSTRIJD.
(Adres: Marnixkade 43, Amsterdam.)
21e Zet van AYit.
A B
!Pe2g3
2'Beslist.
3
4'Besterf.
l
7 L a6
8 Beslist.
$ ul>l:
lOTalel:
l!>e Zet raii Ztcarf in A G: A" h
20 c %? t van '/AC ar t in 15 ;ï: f-i. -- ','<>f 7,>'t i'tui Ztcart
in E 3 : /, f (t, in E 4: /' //.v/1/:.
1 De heer vati Eek! e geeft zijne U genparfij in over
weging, deze paitij (F 8) te abandonneeren, op grond
van ei e volgende voortzetting: 2 . D c7 : j-, T d?
(gedwongen.) 24. T f7: v. K i'7 '. (eveneens g -dw.)
2:! D d7 : f benevens 24. g-i:, en \Vit is ;}
oftu-ieren voor, terwijl Xwart's n;viv;tl tutanl afgeslagen is.;'
Van de heercn v. Ham en Heeniskei k geen zvtten
ontvangen.
UIT DE SCHAAKWERELD.
Omtrent Lasker's campagne in de M>tn'i(tft>ni
C/K-**(?/"'' te Xew-York s hrijl't de ttnlln»'»-.' >',<?//</,?/,/ AY;rx
't volgende: ,. Na zijn t. wee d e nederlaag ('2~> Oei )
verklaarde dr. Simonson.dat Lar-ker ahe Amerikaan
se! ie zoogen, //-??xi r<{fr* kon maken en braken, om
de eenvoudige red n, dat zij, door gebrek aan oefe
ning niet schakers van den alk reersten rang. zelfs
uit een dood gewonnen" partij, tegen Lasker geen
voordeel wisten te trekken. Opmerkelijk was de groote
snelheid van zijn spel, na de eerste s of :> partijen;
hij gebruikte gewconlijk niet, im-er dan een hall' uur
voor elk spel, lenvijl zijn tegenstanders vaak 5 of (i
maal zooveel bedenktijd nttiien. De uitslag na du
tweede ronde was: La-ikei* 1-1 \ tegenstanders l1-'.
Lasker had op dat ongenülik zes der v^jrkste spe
lers van New York (niet uitzondering van fluimt/en
LipSL-hütz) elk in t\\ee (arlijen verflagen, terwiji hij
tegen Hedges oen partij won en een veil'Kjr en met
Delmar een won en een remise naakte."
Een later bericht meldt, da! I/s v.-kltoclit tegen
de leden der M>iti}txt!<tn<-lii.h is al'-jokjopen. 't Eind
resultaat is: L-isker woti :JÓ partijen, verloor O en 4
remises.
Go, barter to the knacker's yard
The steed that has outlived its time!
Send hungry to the pauper's ward
The man who served you in his prime !
But when you touch the Nation's store,
Be broad your mind and tight your grip.
Take heed ! And bring us back once more
Our Nelson's ship.
De regimentsdochter is niet alleen eene
schepping der dichlerlijke fantasie, een
tooneeltiguur, zij bestaat ook in werkelijkheid, zooals
de volgende advertentie in de Warsc/iuwsky
Dnewnik bewijst: ->De kommandant en de
vereeniging van officieren van het Keksholmsche
grenadiers-regiment akeizer van Oostenrijk" ver
zoeken alle kommandanton en officieren, die bij
het regiment sedert 1878 gediend hebben, bij het
huwelijk van de dochter van het regiment, Maria
Konstantinowna Kecksholmskaja met den kornet
van het iiiisto dragonder-regiment »prins Heinrich
van Pruisen" AlexanderJossitbwitsch Schlemmer,
op den 4den November van dit jaar, om 7 uur
's avonds, in de kerk van de Alexander-citadel
te Warschau te verschijnen, en zich daarna naar de
officieren-sociëteit van het regiment te begeven."
Deze regimentsdochter was eens een klein Turksch
meisje, dat door de Russische troepen in den
laatsten oorlog in de nabijheid van den Balkan
gevonden, later gedoopt en daarna door het ge
noemde regiment onderhouden werd.
Een verborgen talent" werd onlangs in
een schouwburg van de Wiener Keustadt ont
dekt. Een lokale klucht, zonder den naam
van den schrijver opgevoerd, vond veel bijval;
bij het einde der voorstelling riep het publiek
om den schrijver. De gordijn ging op en neer,
maar de anonymus liet zich niet zien. Maar de
enthousiasten klapten onophoudelijk door en rie
pen gebiedend: >Hij moet voorkomen! Heraus!
Heraus! Heraus! 'Eindelijk herstelde zich de
rust, alle oogen waren op het tooneel gericht, en
hier wrong zich nu onder ademlooze spanning
een donker levend wozen uit het soufrleurshokje.
Men zag eerst twee handen, vervolgens een hoofd, j
en ten laatste kroop een geheel mensch op han
den en voeten to voorschijn, sprong niet een ruk
in de hoogte, sloog het stof van zijn broek en
maakte daarna een dozijn buigingen voor het
verbaasde publiek. liet was de souftleur van den
schouwburg, die zich als dichter en componist
van de noviteit voorstelde; zeker nooit heeft een
schrijver den roep heraus!" woordelijker opge
volgd, dan deze dichter-componist.
Argentijnsche jubileums-postzegels. De
postmeester te Buenos-Avres heeft voor het
Columbus-jubiléeen jubileum-postzegel laten
drukken, die alleen den liiden October is uit
gegeven. Hij stelt de :i caravellen van ('olumbus
voor op het oogenblik, dat aan den horizon het
land opduikt, en werd in twee waarden, lichtblauw
a 2 centavos on donkerblauw a :"> centavos, ten
getale van 200,000 in omloop gebracht. Het publiek,
zeer juist de speculatieve waarde van dit unicum
op postgebied inziende, had het postkantoor reeds
van zonsondergang af, uren lang voor het openen,
belegerd ; onder een onuitsprekelijk gedrang was
de heele emissie reeds om half n 's namiddags
verkocht, en per stuk worden reeds
fantasieprijzen van l/o tot l peso betaald. Sneller zal
wel nog' nooit een postzegel tot 20 a 50 maal zijn
nominale waarde gestegen zijn.
De magazijnen en fabriek in winkel-etalages
en bierpompen van de firma J. ?!. Bruns te
Arnhem, zijn verplaatst van Kortestraat 2l> naar
Vossenstraat 72, (Jverstraat 70 en Langstraat 80
aldaar.
Was vroeger hot magazijn Oeverstraat
bezienswaardig, nu, door verbouwing, vergrootinjr,
verOp Zaterdagavond, 2t Oct., speelde de Duitsehe
meester 'M partijen gelijktijdig. In 3 uur tijds had
hij 15 partijen gewonnen, 2 verloren br) 3 remises.
Bijna in alle spelen, waar hij den voorzet had, opende
hij Spaansch; maar met den violist lirodsky ppeelde
hij (giuoco) piano.
Van New-York vertrok Lasker naar Canada en op
't oo,enbhk is hij de gast der Hdltiinm-e < Iiexs
A«stiiniatiun. De bovengen. courant schrijft, met 't oog
op Lasker's a.s. bezoek te Balt more: (-reen schaker
in lialtunore late de gelegenheid voorbijgaan zich
met den Morphy of the Fatherland'' te meten, 't Zal
tot de gebeurtenissen behooren, waarop wij in latere
jaren met genoegen zullen terugzien. M<-t hoeveel
trots hooren wij thans de ouden van (Jagen zeggen:
Ik speelde met Morphy, t»en hij hier was", of: Ik
heb Morphy r.og in der tijd gekend'", evenals een
oude veteraan zegt: Ik vocht onder Napoleon.'
TWEEPAAllDSPEr. IX DE XAHAXD.
Con-eapondeiitiepartij.
(De aanmerkingen zijn van de beide spelers).
Wit. /wart.
C. T. v. Iliiui, M.. F.izap,
Gorredijk. Zutfen.
l «4 l «5 H D f'
»> «> ff» .> E» ..a Zwirt heeft thans den
^ r i.s - Ji «i» aai)Tai ,Ki
« L, «'4 S I» ('« 12 d 4 12 00
4 P srr» 4 do 13 «-3 13 c.»
.") ed"): 5 l* a5
(i L hof (ï<?'>
7 dc(): 7 bc(5:
8 L c2 S h(>
14 P a3
Een gonlc zct ter voor
bereiding \itn I' bö. (K)
14 nu
meenmet a'twisselendge- l'et betere spel. (E.)
V()|,r. L e'J hikt natuur- ]?>! <"_
ji|ker. (v. Ham,)
'',) l' f3 !) c l
J O P e5 10 L d(>
Hi r kan ook D dl ge
schied en. I k geef d"
voorki'iir aan den /et. in den
tekst. (Elzas.)
11 f 4
De juiste zet. zoo 11 Deze en volgende zijn
dl, I) c7, 12 itef.'i:e.p. veiligheidszetteu. (E.)
? nz. Zie partij ,I.\V. Uainl- Gespeeld om het
vastLasker, Weekblad 1:'. 11. zetten van het P d op
f Ham.) <M te voorkomen door
Door liosenthal aanbe
volen, die beweert dat
wit thans voor eiken aan
val beveiligd is (H.)
i:> P c«
1(> P c6: 16 1) 06:
17 0-0 17 L b7
18 K hl
fraaiing en uitvinding op allerlei gebied, is het
dubbel der moeite waard het in oogenschouw te
nemen.
Het is voor de winkel-etalages agent van de
firma Harris en Sheldon te Birmingham.
40 cents per regel.
iiiimminiiiiiiiiiiimnmiiiiimiiiiiuiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuitiiiii
ROBERT ELSMERE" bet zoo
beroemde werk van Mevr. HÜMPHRY WARD,
kost in keurigen prachtband thans slechts
f 5Ï.OO, en is in iederen Boekhandel
verkrijgbaar.
HUME1LLER LEXIS,
Corsets Francais,
Leldschestraat 103, Amsterdam.
Grootste sorteering CORSETTEN
in alle mogelijke genres voor Dames ^
en Kinderen. Speciale Soorten voor
corpulente Dames tot 100 cM.
taillewijdte.
Bij alle Boekhandelaars is voor
handen een nieuwe bundel Novellen
van MARCELLUS E MANTS, getiteld:
Lichte kost. De prijs is in pracht
band f 2.90. Het boek leent zich
bij uitstek tot Feestgeschenk.
Magazijn Keizershof",
Nieuicendijk 196.
Zwarte Fantaisiestoffen. Zwarte effen
en gebrocheerde Zyde.
Sonede kwaliteiten. Nieuwste dessins.
SCHADE & OLDENKOTT.
Hoofd-Depöt
VAN
Dr. J&EGER's Orig. Non.
Wolartiielen
K. F.
DEUSCHLEBENGER.
Anist, Kalverstr.MSy.
Eenig specialiteit in deze
artikelen in geheel Nederland.
OELOF rimtOEN,
Prachtige en
practische
XOUFEAUTÉS
voor het a.s.
St.
Meolaasfeest.
Kalverstraat 1
Teleph.No.658.
Jmveelen,
Gouden- en
/ilreren
Werken.
HORLOGES.
Groote Sorteering. Billijke Prijzen.
cd!:, P d!: (zoo cd!:
blijft deze pion geïso
leerd eii moeielijk te ver
dediger), L c5. (H.)
18 T ad8
Misschien beter cd!:
T d!, L va. (Il)
l!» U el
Weer om P op dl niet
te laten vastzetten en
eventueel D h4 te kun
nen spelen, (11 )
19 L t-8
De slechtste zet op het
geheele bord, minstens
tempoverlies. (E.j
M. i. schuilt hierin de
kiem van het verlies der
partij voor zwart, cdf:
of T e8 was te verkiezen
geweest. 'H.)
20 la! '
Dreigende D h! ge
volgd door L iiG: uu te
vens den looper c8 in
sluitend. (H.)
Het krachtigste ant
woord. Hiermede is de
purtij voor zwart verlo
ren. (E.)
20 KIn
Wederom niet goed.
T leS had moeten ge
schieden. (E.) Zwart
speelt hicimede in den
geest van wit. Na 2U
L> hl dreigt thans
onnii'Jüellijk L hu: (U.)
21 D hl 21 L e?
?2-2 L sró 22 K gS
Thans wordt liet vol
gend oll'er op hu moge
lijk, waardoor wit
ininstem 3 Pionnen voor de
ipialiteit krijgt. (H.)
23 L 1)8:
/eer correct offer. De
volgende zetten zijn voor
zwart alle gedwongen,
daar telkens mat of groo;
verlies dreigt. (E.)
23 srhö:
24 Dh6: 24 T d6
De eenige zet, die zwart
voor onmiddellijken on
dergang behoedt, daar
de meeste stukken tot
weikeloosheid gedoemd
zijn. (H.)
25 T f4 25 P h?
26 T ii4f 2(5 L g5
27 T g.Jit '27 P go:
28 I) jr.wt 28 K h7
?20 do!
Zeer ^choon gespeeld.
Met het doel door opof
fering van ten Pion het
l' dc2 in het spel te bren
gt.,, E.- om het P d
in 't spel te brengen OQ
naar omstandigheden
fö-fG mogelijk te ma
ken. (U.)
29 D d5:
31. i. was D b6 beter.
30 P t-3 30 D c6
Thans D d 2 ware m. i.
beter geweest. Misschien
zelfs eer.ige kans op
reiinse. (H. i uk D d2
deugt niet. Want fó ffi
wordt mogelijk, waarmede
mat dreigt, hetzij direct
ui' 2 a 3 zetten later. (E.)
(Dit i& hei eenige
verschil in ons beider op
merkingen).
31 P si
Nu U hè: -;it. (H.)
31 T g8
was mis
L f : D
schien te jir
veilies is
vermijden.
32 1> hot
3'2 Opgegeven.
becren, maar
iet m=er te
'H.)