Historisch Archief 1877-1940
No. 807
DE AMSTERDAMMER. WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
LLERLEI
Jay Gould. De schilder
Herkomer, die in het jaar 1883 Jay
Gould (die onlangs overleed)
portretteerde, beschrijft in een brief zij n ontmoeting
met den «Spoorwegkoning" als volgt; »Hij wilde
eerst niet zitten; toen een mijner vrienden echter
opmerkte, dat hij mij met deze weigering
beleedigde, zeide hij : »0, wat weet gij van hem?"
Men verzekerde hem, dat ik ongevaarlijk was,
waarop hij zich bereid verklaarde mijn atelier
'te bezoeken en het portret van den bedoelden
vriend te zien. Bij dat bezoek sprak hij weinig;
hij informeerde alleen, hoeveel het portret kosten
en hoeveel tijd de vervaardiging eischen zou. Daar
hij op deze vragen een bevredigend antwoord kreeg,
zeide hij : »Nu ik wil me wel laten uitschilderen,"
en wij bepaalden den tijd der zitting. Vijftien mi
nuten vóórdat de laatste zitting afgeloopen was
zeide hij : »U hebt nog een kwartier, volgens onze
afspraak ? Zult u klaar komen ?" »,Ta", zeide
ik, want ik ker.de mijn man, en droeg zorg, bijtijds
'te kunnen ophouden. Hij was met het resultaat
tevreden, ik ben echter overtuigd, dat mijn stipt
heid hem meer imponeerde, dan de artistieke
waarde van het werk. Gedurende de zittingen sprak
hij gaarne over de dingen, die hij uitgevoerd had.
Met bijzondere voorliefde praatte hij erover, hoe
hij twee sterke kabels over den Atlantischen
Oceaan gelegd had. »Ik bezat de topographische
schets van den grond der zee en legde ze daarom
in een dal en niet in directe linie." Hij vertelde
mij, hoe hij de gansche overeenkomst over de
vervaardiging van den nieuwen kabel binnen
weinige dagen telegraphisch met Siemens & Co.
afmaakte, want, zeide hij, »ik kan niet wachten".
Waarschijnlijk heeft Jay Gould zich, noch voor
dat hij voor mij als model zat, noch later zoo
laten bekijken, als ik hem wegens mijn schilders
beroep genoodzaakt was te bekijken; ik had hem
namelijk in helder licht voor mij zitten, terwijl
ik in de schaduw stond. De omgekeerde positie
steeds te verkrijgen, was anders steeds in't leven
zijn streven. Ik zag pijnlijke uitdrukkingen over
zijn gezicht trekken, alsof diepe zorgen zijn
geest beheerschten, ook kwam hij nooit in het
atelier, zonder dat hem een detective volgde.
Met succes verzon hij middelen en wegen, om
lieden, die hem zochten te benadeelen, voor het
gerecht te brengen, hetgeen een voorval, dat hij
mij vertelde, levendig bewijst. Hij had eenige
brieven ontvangen, waarin men zijn leven
be? dreigde, en omdat deze steeds in New-York
waren afgegeven, liet hij alle brievenbussen be
waken en iederen brief, die erin geworpen werd,
terstond eruit halen en onderzoeken. Op deze
vrij kostbare manier betrapte hij den brief
schrijver."
Koning Lpdewijk II van Beieren. Xa
het tragisch uiteinde van den Koning van Jieioren
?werd aan den directeur van het algemeen rijks
archief te München, prof. dr. Franx von Löher.
herhaaldelijk verweten, dat hij de krankzinnige
denkbeelden van den zieken Koning had aange
moedigd, en ervan geproliteerd om zich door
dezen kostbare reizen te laten opdragen. Hij had
voor den Koning een land moeten zoeken, dat
tegen Beieren kon geruild worden, en zich daarbij
«p onbehoorlijke wijze verrijkt. In een levens
beschrijving van von Löher, door dr. l'. Wittmann,
iiiiiMiiiiiiiMiHtintiiiiiiiiiiiiiuiiiiüiiiiiiiiiiiiiin
i
iiiMiiiiimiiMiiiiiimiiMiiimimiMiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
3'" Jaargang. 11 December 1892.
Redacteur RIJD. J. LOMAN te Londen.
Adres: Mira Lodge, Deronda Road, Herne Hul.
Londen. S. E.
Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek
betreffende, aan bovenstaand adres te richten.
Motto: -vFriedrich II".
Zwart 10 stukken.
^ d e f g h
Wit (9 stukke'n) geeft in l zetten mat.
COEBESPONDENTIE.
G. J. G. te A. Wij vertrouwen, dat u 't Weekblad
1hans geregeld ontvangt. Wij zien verlangend uw
eerste bijdrage te gemoet. |
W. B. H. M. te A. Stuur ons s. v. p. uw partij met
v. Ham Bij voorbaat dank.
BEKENDMAKING.
't 's-Gravenhaagsch5 schaakgenootschap Diseendo
Discimus" viert 29 December 1892 zijn 49-jarig be
staan. 't Feestprogramma houdt o. a. in 't doen over
komen van den bekenden schaakspeler Isidore
Gnnsberg van Londen, 't Haagsche genoo'scLap zal velen
in de Beilagen van de Allgemeine Zeitung geplaatst,
(von Löher is in het begin van dit jaar gestor
ven) wordt de zaak aldus voorgesteld:
In Februari 1872 ontving von Ló'her door
middel van den koninklijken kabinetssecretaris,
Düfflipp, de vertrouwelijke opdracht »voor Zijne
Majesteit verafgelegen landen van stille verheven
natuur aan te wijzen, daar hij de nieuwe om
standigheden niet meer verdragen kon, en daarom
besloten had, afstand te doen en het land te
verlaten." Uit een klein opstel ontwikkelde zich nu
later een uitvoerige verhandeling over de Canarische
eilanden, den Griekschen Archipel, het eiland
Bourbon en Santa Catarina in Brazilië. Later
kwam het bevel eenige van deze punten persoon
lijk te gaan bezichtigen, en te berichten of daar
voor Zijne Majesteit souvereiniteit of althans
levenslang onafhankelijkheid van de autoriteiten
te verkrijgen was. In Februari 1872 begon von
Löher zijn eerste reis naar de Canarische Eilan
den en den Griekschen Archipel. Eerst bezocht hij
Palmas, Gran ('anaria en Teneriffe, ging toen via
Marseille en Weenen naar Cónstantinopel, huurde
daar een zeilschip en landde op de door van
Europeesch verkeer bijna geheel ongerepte eilan
den Thasos, Samothrake, Imbros, Tenedos en
Lesbos. Van Smyrna uit keerde hij over Syra,
Athene, Napels en Kome naar München terug,
waar hij op 3 Juli aankwam. De gansche reis
had dus 3i/2 maand geduurd.
Von Löher maakte een uitvoerig rapport op, en
ontving plotseling in 1H75 bevel, de toestanden
op Creta en Cyprus nader te gaan onderzoeken.
De reis werd nog in hetzelfde jaar, binnen twee
en een halve maand, uitgevoerd, maar het rapport
dat Von Ló'her nu uitbracht, was zeer weinig aan
moedigend. Hij bezwoer ook den koning her
haaldelijk, alle plannen van afstand doen te
laten varen en indien hij, evenals zijn voorgan
gers en andere gekroonde hoofden, zich tijdelijk
buitenslands wilde ophouden, althans een deel
van het jaar te midden van zijn Beiersch volk
door te breng-en, ??iets waar Lode\vijk II (vol
gens l'aul Verlaine «Ie soul vrai roi de ce siècle")
volstrekt geen lust in had.
Een passage in von Löhers verslagen geeft om
trent den aard van zijn raad afdoend bewijs:
>Bij zooveel ernstige gevaren, bij de volkomen
onzekerheid hoe geest en lichaam het ongewone
klimaat en al do vreemde indrukken zullen ver
dragen, waagt de ondergeteekende eerbiedig een
ander voorstel te doen, namelijk het plan tot
verlaten van het land voorloopig te laten varen.
Onze verheven heer moest nog regeerend koning
blijven, maar in de mooiste, bekoorlijkste en stilste
streek op een der genoemde eilanden een groot
terrein koopen, en een prachtige villa laten
bonwen. Daar kon dan do koning ieder jaar eenijre
weken of maanden wonen en dan althans gedu
rende liet warme jaargetijde weer naar
Duitschlaiul komen om in onze lieiersche Alpen te wo
nen, w.mr het zoo mooi is als waar ook op de
gansche aarde."
Omtrent het jubilévan een Duitsche
stad in <Griekenland schrijft het .,Neue Wiener
Tageblut?': De bewoners van de stad Heraklion
in het district Athene, welke stad door de Meier
sclien en andere Dnitschers, die onder de-regee
ring van koning Otto naar Griekenland emigreer
den, gesticht werd, hebben de vorige week hun
vijftigjarig jubiléplechtig gevierd. Het feest beeft
zeker we] een oenigzins nieuw-Hrieksch tintje
gehad, want de Duitsche nationaliteit van Hera
klion is tegenwoordig niet heel zuiver meer, hoewel
het ontstaan der stad en de zuiver Bajnvarische
1
2
3
4
5
6
7
s
9
A
TaScS
Beslist.
Beslist
L c7
Hctihst.
t'g-867
beslist.
L f2:
IO|D f 7
B
L c 7
T ae8
1)4
TaSfS
P h6f 7
Beslist.
T e8(18
C
1)5
c
!l6
Beslist.
Beslist,
h«
IleslM.
V b8
Beslist.
Beslist
D
1) ff>
f5
T e8(>4 :
P c6e5 ;
TdSd6:
T f SdS
tiest'ist.
Beslist.
Jleslist .
L (17
E
Beslist.
L g2:
I) ('6
h3
I) (18
P ftidó
L ('4
D c7
>?")
P fOd5 :
F
L 15 :
I) u 7
L o5 :
1) l»6
L (15
r bscs
r nes
lieslist '
T eSe6
Pe5d7
21e Z. v. Wit in B :!: f4. 21e '/,. v. Wit inA:J:
T al'll. (We verzoeken den heer v. Lennep ziin
;uitwoord aan den heer C. T. v. Ham, te Gorretlijk te
adresseeren )
^ De heer Lohmann geeft deze partij op.
l'urtij A : 20.?, l' gUh4; 21. D j-3.
'-J E. Bi-., Ie ILilmrxitin, U noteert in E (>: P i i;d~t.
JJoet dit niet P i'(id5 ziju'i
l'artij A li: 20. P fsèa, D dl: f 21. L e3, D e3 : T
en Wit (de heer Heemskerk) geeft de partij op.
Van den hear .Muntjoweriïgeen zetten ontvangen.
H. J d. H.
Hier volgt de meest hardnekkige partij, die Lasker
te New-York speelde.
KOMNG S JFIANCHETTO IS DE YOOHHAND.
l
2
B
Wit.
J. S. Kyan.
g3 l
I, g 2 2
dl 3 P
«15
e5
f6
Zwart.
Em. Lasker.
4 P f3 4 P c6
5 0-0 5 hl>
6 P c3 6 L e6
uitnoodigen de schitterende talenten van den Anglo
Hongaarschen meester te komen bewonderen; niaar
indien eenige f-ehaakvereenigiijg, elders gevestigd,
van de gelegenheid gebruik wil maken, der grooten
meester ook in eigen kri»;,' te ontvangen, dan zal
d« heer Heemskerk, seeretaris van D. D., gaarne
inlichting geven omtrent voorwaarden en beschikbare
data. Hoe eerder iedere vereeniging zich daartoe tot
den heer Heemskerk wende, des te beter
Adres: J. F. Heemskeik, Noordeinde 6, 's-Hage.
Wij verzoeken den winners van partijen in den C.W.
vriendelijk, on< een afschrift \a.i de door hen ge
wonnen partijen te doen toekomen, liefst van hunne
eigene opmerkingen voorzien.
CORRESPONDENTIE WEDSTRIJD.
(Adrea: Murnixkade 43, Amsterdam.')
21e Zet van /wart.
afstamming der bevolking aan geen twijfel kan
onderhevig zijn. Het opmerkelijkst kenteeken van
hunne nationaliteit, de Duitsche taal, hebben de
lieden geheel verloren,ook hunne namen hebben zij,
voor zoover dat ging, aan de nieuwe omgeving
aangepast. Met de famielienamen ging dat wel
niet, maar de doopnamen ontleende men des te.
zorgvuldiger aan den Griekschen namenscliat
Zoo vindt men te Heraklion de familie
Groszhuber door een Alkibiades, een l'erikles en twee
Agathons vertegenwoordigd, de familie
Gescheithofer telt een Agamemnon, eene Iphigenie en
eene Phiidra onder hare leden, en zoo gaat het
voort, onder de Grubers en Hiesers en al de
andere brave bewoners van Heraklion. En wat de
conversatietaai betreft, hierover verhaalt een reiziger
het volgende: Ik bezocht de stad Heraklion en
hoopte hier op een echt Duitsche warme ontvangst.
Ik wist toch dat niet alleen de mannelijke bevolking
uit de nakomelingschap van de soldaten bestond,
die door Otto I in Griekenland achtergelaten
waren, maar ook, dat deze soldatesca direct uit
Beieren gehaalde meisjes getrouwd en de inwo
ners zich sedert van een inmenging van het
Grieksche element vrijgehouden hadden. Maar
ik was weldra niet juist aangenaam uit den
droom geholpen, want reeds de uithangborden
van de kooplieden droegen doorgaans
nieuwGrieksche opschriften, in de logementen dronk
men in plaats van Beiersch bier uitsluitend den
rooden wijn uit de streek van Korinthe, die op
den duur onuitstaanbaaren met mastik aangemengd
is, en de lieden verstonden absoluut geen Duitsch
of wilden het niet verstaan. Eindelijk ontmoette
ik dan toch een paar oudere lieden, waarmede
ik mij in onze gemeenschappelijke moedertaal
verstaanbaar kon maken, maar ook zij verrieden
telkens den Helleen; ten laatste verwezen zij
mij naar den schoolmeester, als de eenige, die
bet Duitsch nog geheel machtig was. Juist !
Keno jonge blondharige en blauwoogige
Menelaus geleidde mij naar de school, waar de heer
magister mij inderdaad met een onvervalscht
Duitschen welkomsgroet ontving. Maar wat bleek
in den loop van ons gesprek? De schoolmees
ter, de eenige man, die in de Duitsche stad He
raklion nog Duitsch sprak, was een Griek.
liet bestuurder weldadigheidsvereeniging
->Monteiiore,' ter ondersteuning van weduwen en weezen
van aüe gezindten, kantoor l'embramltplein \'2,
ontving van II. M. de Koningin-itegentes, als
blijk van waardeoriiifr voor haar edel streven, de
som van vijftig gulden als wiuterbijdrage 1S!)2 !K>.
St. Xikolaasgedichtje,
opgedragen
aan den schrijver van Ken 11 a n s w o r s t".
Feuilleton Weekblad roor Nederland dd. l dezer.
l "w pen heeft mij bet hart geraakt,
Getroffen beeft uw wapen !
Hij, die een kind gelukkig maakt
Kan .steeds gerust gaan slapen.
7 L e7
<
8
9 P
10
11 P
b3
M
c3
f(12
8
9
10
d4
33 f5 33
U L e7:f 34
30 P e4 35
l de3:
12 fe3: 12 h5
13 P c3 13 h4
14 D el 14 hg-3:
Hier kwam P b-t sterk
in aanmerking.
15 U g3: 15 P (15
16 L (15: 15 L <15;
17 P (15: 17 ]) (15:
18 D g4: 18 P d8
l!) D g-7 l!) T f8
20 P e4 20 15!
21 D j*8t 21 K (17
22 P SS 22 P e6!
f-1 ilaii 23 D g4f
23 T f5: 23 P f4!
24 D d l f
25 I) al:
26 T aeS
P
P &3
P e4
P S3
36
37
88
3!)
40 fljf 40
41 P c5 41
h4
P e 4
42
43 K g3
44 K f3
h5
45
46 K
P
24
cf4
25 K g2
26 T e5
27 L d2
De partij is thans een
hoogst interessant sta
dium ingetreden.
27 1) dl
28 T c2 28 1) <?>:
29 D c6 f 29 K d8
30 L b4 30 D c6f
31 1) c6: 31 I)c6:
32 T e7: 32 T e7:
51
52
53
54
55
42
43
44
45
46
47 P e4 47
48 d4f 48
49 P c3f 49
50 K d3 «O
K c4 51
K ?5 ''
K c4
K (13
K c4
56 K (13
57 K c4
58 ii4
59 P e4 f 59
60 1)4 60
61 K (-5
Dieigde mat
61
C2 K c6: 62
Opgegeven.
T hS
K e7:
T h5
T h4
T h5
T h8
T d8
K f7
K f6:
K 15
T g8f
T K'4
T f4f
T b.4.
K e5
K d5
K e6
T hó:
T hl
T cl
K fa
T hl
K 14
T u3t
K e3
K d2
K (2
T e3
op c3.
T e4:
T d4:
De interessante positie op 't diagram ontstond uit
de volgende opouingszetten.
Wit.
Delmar.
Zwart.
Lusker.
c4
e3
d4
P f3
P c3
n3
L (12
T cl
L c2
(?6
(15
1>6
b7
f6
P hd7
L e7
0-0
c5
L
P
dcó:
cd5 :
0-0
I) c2
T fdl
L el
D f5
D g5
h3
D h4
I)c5:
ed5 :
«6
L (16
D e7
T fdS
f8
e6
Lasker besloot nu 't spel aldus: 19?d4ü20 ed4:,
(20 T ai, iifin K g7 (dreigende L f3:, gevolgd door
g5j 21 P g5, l' g5: 22 D g5:, hG en wint de dame)
Ge hebt het door uw woord gedaan,
Dat ik was opgetogen;
Ik sprak daarom mijn spaarpot aan,
«Liefdadig naar Vermogen."
»'t Genootschap" wil toch wel gezwind,
Zelfs gaarne, informeeren,
Of men nog niet een moesje en kind
speelgoed wil offreeren.
Misschien volgt men mijn voorbeeld op,
Er zijn veel goede menschen,
En dan vervult nog menig pop,
Der armen liefste wenschen.
Met f 2.50 voor «Liefdadigheid naar Vermo
gen" van
DK KLEINE JULIA.
Lieve Julia,
Van de redactie van dit weekblad ontving ik
uwe gift tot aankoop van poppen; ik zeg U er
hartelijk dank voor.
Eenige kinderen onzer arme gezinnen worden
er innig gelukkig door gemaakt.
L H. A. A. KALFF,
Voorzitter van Liefdadigheid
naar Vermogen.
40 cents per regel.
Magazijn Keizershof",
Nieuwendijk 196.
Zwarte Fantaisiestoffen. Zwarte effen
en gebrocheerde Zijde.
Soliede kwaliteiten. Nieuwste dessins.
SCHADE & OLDENKOTT.
Hoofd-Depot
VAN
Dr. JAEGER's Orig. lm.
foiartttelen
K. F.
DEUSCHLE
BENGER.
. Kalverstr*
Eenig specialiteit in deze
artikelen in geheel Nederland.
OELOF ftlTROEN,
i> l i m Hl ^H T» * i < '
Kalverstraat 1
Teleph.No.658.
Jmveelen,
Gouden- en
Zilveren
Werken en
HORLOGES.
Groote Sorteering.
Prachtige eu
practische
NOUVEAUTÉS
voor
Kerstmis en
Billijke Prezen.
cd4: 21 T d4:, P d4: 22 T d4:, D e5 en zwart wint
do kwaliteit en 't spel.
Zwart (Lasker) aan den zet.
a b c d e f g
Ieder 14 stukken.
De lieer van \Y~oelderen verzoekt ons, onderstaande
politie 'e publiceeren. Zij kwam voor in eene onlangs
in de nieuwe schaakclub te Rotterdam gespeelde partij.
Zwart (E. H. E. van Weelderen) 11 stukken.
abcdefg h
Wit |M. Geverding Jr.) 10 stukken.
Wit aan den zet speelde nu: T h6:! wat 't spel
in eens deci eert. De heer v. W. voegt hieraan toe:
Zeer diep ligt de zet niet, doch ik vind den zet
geroutineerden tpelers wasrdig. En dat voor een be
trekkelijk nog jeugdigen schaker! Daar kan wat vam.
groeien."