llieliöorenieliijDEIMSTEBDAMMEafEEKBLAB iiiiniiMiMimmiMiHiitimm Jhr. Mr. Y. de Stuers en de Maat schappij tot Bevordering der Bouwkunst. In het Bouwkundig Weekblad van 26 Novem ber komt onder dezen titel het volgend opstel voor: »Tot nu toe hebben wij gemeend, ons niet te moe ten mengen in het twistgeschrijf der heeren Mr. X. de Roever en Jhr. Mr. Victor de Stuers, en was het ons voornemen, om op de laatst verschenen brochure, waarin ook onze Maatschappij door Jhr. Mr. Victor de Stuers op de bekende weer zinwekkende manier wordt aangevallen en met invectieven en beleedigingen overladen, het stil zwijgen te bewaren, -ware het niet, dat door eeuige leden bij ons werd aangedrongen op eene wederlegging van de in die brochure voorkomende onware beschuldigingen en onjuiste voorstelling van feiten, onze Maatschappij rakende. Het kan ook zijn nut hebben, dat alle leden der Maatschappij goed doordrongen worden van het standpunt, dat de Referendaris der Afdeeling Kunsten en Wetenschappen tegenover onze Maat schappij meent te mogen innemen. Dit wordt o. a. zeer eigenaardig gekenschetst door hetgeen wij hier laten volgen, en wat zich de Maatschappij en hare tegenwoordige Bestuurders meer bepaald hebben aan te trekken, ('//ie genoemde brochure, getiteld: »Mr. N. de Roever en de Minister Heemskerk", bladz. 29.) >;Men mag overigens wel de vraagstellen: In dien men nog een derde voorlichtings-commissie had noodig geacht, op welken grond wordt dan zoo maar stoutweg beweerd, dat juist de Maat schappij tot Bevordering der Bouwkunst geroepen ware geweest een oordeel over de ontwerpen uit te spreken 'i Is die Maatschappij daartoe ge schikt 'l Haar doel is de bouwkunst te bevorderen en zij bestaat uit een groot aantal personen, die ad ?5 lid kunnen worden, van welke het meeren deel eenvoudige timmerlieden en piasteraars zijn, en onder welke slechts zeer weinig bekwame architecten aangetroffen worden. De Maatschappij is alles behalve geschikt om als Jury op te treden." 1) En verder, in een noot: »0ok thans nog heerscht er soms onder de leiders van do Maatschappij een geest, die deze vereeniging in het oog van eerlijke lieden com promitteert. Ik zal daarvan een staaltje aanhalen. Toen het Gemeentebestuur van 's Gravenhage de Vierschaar van het Raadhuis wenschte te restaureeren, meende het verstandig te doen zich om advies te wenden tot het Bestuur der Maat schappij, waarvan liet een rapport en een ontwerp ontving. Met een en ander in kennis gekomen, bevond ik dat dit ontwerp alleszins afkeuring verdiende en ik zond deswege een adres aan den Gemeenteraad. Het gevolg was dat het ontwerp der Maatschappij ter zijde werd gelegd en een nieuw plan geheel in overeensteemming met mijne denkbeelden vastgesteld. Hoe meent men dat liet Bouwkundig Weekblad, ^orgaan der Maatschappij", dit feit aan zijne lezers mededeelde V In het num mer van 9 Januari 1892 is het rapport van het Gemeentebestuur overgedrukt, waarvan de strek king is overeenkomstig mijne zienswijze tot \erwerping van het advies van wege de Maatschappij verstrekt. Aan het slot heeft de Redactie van het Weekblad deze zinsnede durven afdrukken : »Uit deze korte beschrijving blijkt, dat de inrich ting zal plaats hebben in den geest van het advies door de Commissie uit het Bestuur der Maatschappij tot bevordering der Bouwkunst voorgesteld." Onbeschaamder liegen is niet mogelijk. Wie is daarvoor verantwoordelijk '! De redactie bestaat uit de heeren Dr. P. J. H. Cuypers, Prof. K. Gugel, J. R. de Kruyft', C, Muysken, G. Brouwer J r. en C. T. J. Louis Rieber. Doch naar ik vernam, vergadert de redactie sinds een paar jaren niet meer. Dr. Cuypers verzekerde mij en ik geloof hem gaarne dat hij aan het feit geheel onschuldig is. Op merkelijk is het dat de leugenachtige opmerking herhaald wordt in de Geschiedenis der Maat schappij, onlangs geschreven door haren Secretaris C. T. J. Louis Rieber." Wat de beschuldiging betreft an onbeschaamden logen, verklaren wij: dat B. en W. van 's Gravenhage aanvankelijk aan de ambtenaren der Gemeente hadden opge dragen, een ontwerp te maken voor ecne restau ratie van de Vierschaar, en dat zij daarna het advies hebben gevraagd van de Maatschappij, Dit advies werd gevolgd in do teekeningnn, die naar aanleiding daarvan door de ambtenaren der Gemeente werden gemaakt en waarnaar het werk zou worden aanbesteed. Ingevolge een schrijven van Jhr. Mr. de Stuers aan den Raad zijn. toen in die teekeningen wijzigingen gebracht, i) liet advies vanwege de Maatschappij werd ge volgd; immers: de hoofdmomenten van de voor genomen inrichting zijn: l", de lambriseering; i!", de schouw, en ii". de deur. ad l", de lambriseering door het Bestuur voor gesteld, moge door het behoud van de deur eenigermato in hoogte en bizonderheden gewij zigd worden : het denkbeeld of' voorstel blijft. ad 2". had het Bestuur voorgesteld een schouw te plaatsen tegenover de Vierschaar; de raveelingen in de zolderingen toch wijzen op het vroeger bestaan hebben van eene stookgelegen1) Deze aaanhaling heeft betrekking op het gevoelen van Mr. N. de Roever, dat het Bestuur der Maatschappij als Jury hï.d kunnen optreden over de ontwerpen van het Rijks-Museum. 2) Jhr. Mr. de Stuers, wiens advies niet was gevraagd, heeft de teekeningen der ambtenaren eerst gezien bij den fabriekant, waar zij voor prijsopgave toen berustten, en maakte naar aan leiding daarvan zijne bezwaren bij den Raad kenbaar. heid. Maar d^oor den bepaald uitgesproken wensch van het Dagelijksch Bestuur, om voor den portier een te verwarmen tochtvrije ruimte te hebben, werd op de toelichtende teekeningen (die geen andere strekking hadden, dan om de be doeling van het advies in hoofdzaak te verdui delijken) behalve de schouw, bovendien een portiersloge aangegeven. (Jok van de schouw zal het denkbeeld belichaamd worden. ad 3". de bestaande deur zou eerst vervallen, naar aanleiding van de gestelde voorwaarde, dat daar ter plaatso de hoofd toegang tot het raad huis moest komen, en die deur dan praktische bezwaren aan de circulatie zou kunnen opleveren. Wanneer die bezwaren niet wogen, kou de deur behouden blijven: dus adviseerde het Bestuur. Het behoud van de deur is dus niet in strijd met het advies van het Bestuur. Een en ander kan blijken uit het Gemeente blad van 's Gravenbage. Wanneer nu de redactie van het Bouwkundig Weekblad in dit geval op verlangen van het Bestuur heeft vermeld, dat de restauratie (of juister : de inrichting) ge schiedt in den geest van het advies, door het Bestuur der Maatschappij gegeven, dan had zij hiertoe, zonder zich in de oogen van eerlijke l/eden te compromitteeren, het miste recht. Immers, de wijzigingen door Jhr. de Stuers voorgesteld, raak ten geenszins de hoofdzaak, doch betroffen slechts bijzaken ; die zeker van nog minder belang zijn te achten, in verhouding tot de afwijking van de voorafgegane denkbeelden, waarin door het advies van het Bestuur der Maatschappij ver andering is gebracht. Wat de insinuatie betreft, dat de redactie van het Bouwkundig Weekblad sinds een paar iaren niet meer vergadert, wenschen wij op te merken: l", dat de redactie vergadert wanneer en zoo dikwijls zij dit noodig acht, en bovendien alle stukken van belang bij de leden der redactie circuleeren ; li:'. dat in iKill h. \. redactie-ver gaderingen zijn gehouden op ,'!() Juli en 1-1 October, waarvoor ook, evenals altijd, het lid Dr. l'. J. II. Cuypers werd geconvoceerd, maar dat die niet door hem werden bijgewoond, zooals blijkt uit een schrijven namens hem, van '2'.) Juli IWIl, en uit een door hem persoonlijk oudorteekend schrijven van 14 October 1H91. Onjuist, ot in den schrijftrant van den heer Referendaris overgezet: onbeschaamd gelogen is dus de be wering, dat de redactie sinds euu paar jaren niet meer vergadert; Verder verklaren wij, dat de Maatschappij niet meer dan een zestigtal onder haar bijna KOU leden heeft, die slechts /' T> contributie betalen, knnstlievende leden, zonder stemrecht. Ku aan gezien dus de kunstlievende leden op den gang van zaken niet den minsten invloed uitoefenen, is zoowel de bewering, dat do Maatschappij be staat uit een groot aantal personen, die ad /' ;"> lid kunnen worden, als do hieruit gemaakte ge maakte gevolgtrekking onjuist, ot', volgens de schrijfwijze van den lieer Referendaris, een on beschaamde leugen. Ten slotto achten wij ons verplicht tot de verklaring, dat op soortgelijke vertroiiwharo niededeelingon en eerlijke aanvallen, die in 't vervolg door den heer Referendaris Jhr. Mr. Victor de Stuors met dezelfde verregaande aanmatiging on in denzelfden onbeschaafde!! toon tegen het Bestuur, de redactie of onze Maatschappij mochten worden gedaan, voortaan door ons het stilzwijgen zal worden bewaard. De leden van de redactie Het Hestuur der Madtfan het Jiouwkundiy wltapjiij tot Bevordering Weekblad: der Bouwkunst: E. GriiKi.. O Mi VSKK.X, Voorzitter. J. R. UK KurvKi''. .1. R. pi: KKKVIT, C. MTYSKKX. Viee- Voorzitter, (.'. T. J. Lnris RiKiii'.K. J.U'ui: I'1. KLLNKIIA.MKK. X.I5. De beide overige ( Penningmeester. leden dor redactie heb- A- A- 15":KAA1'" ben verklaard zich met dit schrijven niet te kunnen vereenigen. Enr.uu) Crvi'Kus. F. H. VAN MAI.SK.N. I). K. C. Kxrrm,. .1. Vi:iiiiKi i, DZN. I. 11. J. VAN LrxTiaiux. C. T. J. Loris Rir.itiu:, Secretaris. uimimiiittiiiiimiiiiitiiiiimiiiiuiitttumiiutiiiiiiiiijuiimimiiiiiimiiiiuii iiimiiiiMMimimimmm Maden. -- Moffen. Spinnewielen. Csechischc cersierueleii. jVurtiiiuwhineK. Bij de opvoering van Oscar Wilde's drama De Waaier (Lady Winder mere's fnn) dooi' de ! Kon. Ver. liet Xederlaiulsch Tooneol", maakten miso-en-scène on costumes geen gering deel der aantrekkelijkheid uit. liet baleostuum van mevr. l'anwels-van lüeno, -- in overeenstemming mot do persoon die zij voorstelt, opzichtig en excentriek gekozen, - was van witte zijde met broedo strepen van roodo bloemen. De, stropen waren voor do voorbanen schuin genomen, in t midden naar elkaar toeloopend, voor don sleep recht, voor het corsage zoo dat zij er een figuur vormden; do groote dofmouwen waren van rood fluweel; het hoogo kapsel van rosachtig luuvr; de sortie een wijde maiitoau-Empire van cluuigeant zijde, roso-gris-porle, mot dubbelen kraag van wit bout. Een smaakvol on eigei'.a;u'tlig toevoegsel tot het costuum waren twee sluiers van witte kant, van voren aan beide zijden van hot d colletéafhangend, tot den zoom van de japon; zij hadden oen dubbele werking, maakten het rood en wit minder hard en daardoor smaakvoller, en gaven aan het costuum zijn cachet van dozen winter. Deze jjluiers toch, oen zeer ver zachte vorm van het Einpiro-overkleed, waar men nog niet aan wil, vindt men trp allerlei nieuwe costumen. Bij de reprise van Daudot's Sanho, de vorige week, droeg mllo Réjaite, - die in smaal' en oorspronkelijkheid van costuvneering evenals in slankheid Sarah Bernhardt evenaart, een coatuum van zwart cachemir met gitten, zwart tiuweelen mouwen, en dezelfde afhangende stre pen van kant met gitten van de schouders tot den voorzoom van het kleed. Eene poging in dien zin zijn de nieuwe garnituren: twee motieven van kralen en kant met lang afhangende gitten franje, die aan beide zijden vóór op het corsage be vestigd worden, twee strepen bont of borduursel, met lange franje eraan, die men als bretels bretels die niets dragen op ieder costuum toepast. % * # In den mof is dezen winter de mode zeer verschillend. Verleden jaar was de grootere mof' voorspeld ; men ziet ze ook wel, maar in groote concurrentie met de fantasiemoffen. Te Parijs draagt men nog met voorliefde het Russisch model, dat wil zeggen met twee kappen of man chetten er aan, die om den pols opstaan; aan de bonten moffen kan men deze kappen bij zachter weer naar verkiezing naar binnen stekon, aan de fantasiemotfen van fluweel of gewatteerde zijde minder, om het kreuken. De fantasiemotfen zijn betrekkelijk klein; men ireemt ze liefst van de stof van het costuum, en daar men ze zelf gemakkelijk van een overgegeschoten lapje maken kan, is bet gemakkelijk, er bij ieder toilet een te hebben. Men watteert hem of voert hem met dons, bekleedt dit met een lapje gekleurde zijde, in harmonie met de klem-, en garneert hem met al wat men wil, wat kant, een paar veeren, een bosje viooltjes met, ijzel er op, een takje sneeuwklokjes, een takje hulst met zijn roode bessen, een vogelkop, of een voudig een rluwoelen strik met oen brochje, een motiefje van gitten pampilles. .Men kan zoo een aardige afwisseling maken in zijn kleine collectie moffen. Men kan den mof wat weelderiger maken ; er worden zelfs breede afhangende kanten aan ge dragen, die tot op de knie vallen ; men maakt hem wel geheel van lusjes tlnweclen rubmi-eoiiti'tf, van kleine t'/temHe-krullctjos, van tlinveolen loovertjes, van niches van lint of iiitgorafelde zijde in genuanceerde kleuren ; van pailleiten glinsterend in al do kleuren vanden regenboog; van changeant Iluweel, zwart on mauve ; van kostbare zijden bloomen, verscholen in do plooien der zijden niches; van kant. met gekleurd lint er door gehaald. Wat do voering betreft, hot is geraden haar niet te donker te nemen ; op de lichte hand schoenen die gedragen worden, kan do donkere zijde afgeven : de mooie lichte snrnh's, die men nog eens vernieuwen kan, zijn er als 't ware voor gemaakt. Sommigen maken binnen in of buiten op den mof een zakje, mot oen elastiekje gesloten, voor povtemoimaie ot' zakdoekje; men moet dan te moer oppassen, dat men zijn mof' niet, zooals nog al vaak schijnt te gebeuren, in winkels, trams, kerk of concertzaal' hr.it liggen. Do:dikke mof-cordelières zijn afgeschaft; aan een onzichtbaar dun koordje kan hij wol ge dragen worden. * * Als eerstvolgende modeklour is rose aange wezen, en niet het bleeke, verschoten rose van de laatste jaren, maar sprekend rose, als van sommige rozen en oioanders. V oor visitesdraagtnion reeds rose laken met zwarte veeren; als avondtoilet rose fluweel mot sabolbont. Ook elegante mantels worden van rose laken of fluweel ge maakt on mot bont of gouden passeniont gegarneeril. Ook donkerrood is in gunst, ofschoon marineblauw en Russisch groen nog niet afgedaan hebben. * * * Onlangs vernamen wij, dat eene jonge onder wijzeres in handwerken uit Amsterdam bezig was spinnen to loeren, om aan leerlingen, die bet wenschten, hierin te kunnen onderwijs geven. In Kngeland is hot op dit oogonhlik een modehandwerk; een oud spinnewiel is het modern ste meubelstuk in een eleganten salon. Heilige dames hebhen hot alleen als bibolot en sieraad. andere ook hebben inderdaad de moeite genomen er spinnen voor te loeren. De meeste groote handwerkwinkels te Londen zenden op verlan gen onderwijzeressen uit om er les in te geven. De ladies weten wel, dat een spinnende jonge dame oen der schilderachtigste prentjes is die men zien kan, en beweren dat er ook iets zenuwenbodaronds in het kalme gesnor van het spinne wiel is. In het noorden van Kngeland is hot trouwens niet zoo geheel uit de mode geraakt als bij de dames op het vaste land. Do spinnewielen brengen op dit oogenhlik hooge prijzen op; ze worden voor rekening van de antiquaren overal opgekocht. In do vestibule van een hotel in het noorden van Italiëtrokken, een paar maand on geletien, een paar spinnemvielon do aandacht van een paar aanzienlijke bezoeksters. '/M zaten vol spinnewebben, en waron ontwijfelbaar echt. Xijn ze, to koop V" werd er gevraagd, en het antwoord \vas: ze zijn verkocht en moeten naar Kngeland opge stuurd worden." Do Russische modo heeft in Parijs al weerzoo wat afgedaan ; althans in het I'alais-Royal, do passages on do avenue do la l'aix kan men do nieuwste bijouterieën, hot gekleurde email met do gekleurde stoenen iu Moseovitisch model ge monteerd, al weder zion verdwijnen. Kr komt iets anders .voor in plaats, hot olieemsoh en ('zechisch. De kleuren zijn groen, wit en rood ; het wit parel tjes, hot groen en rose edelstoonen; een bordje erbij wijst aan: lüjouterie nationale tchèiiue." In broches, gespen, armbanden vindt men hierbij heel oorsponkeiijke modellen, altoos mot de drie i kleuren. Vrangt men aan de draagsters, vanwaar i die bijzondere voorwerpen komen, dan zullen zij allicht antwoorden : ^waar het land ligt, weet ik niet precies, maar men beweert dat er nn on dan: vivo hi Franco! geroepen wordt." ?>:? * * Fancy-fairs en bazars voor weldadige doel einden zijn weer overal aan den gang. Te Londen l werd dezer dagen ton voordeele van eeno godsdienstige school oen gecostumeerdo bazar gehouden, in den vorm van een fancy-fair in het oude Egypte." De te koop geboden voor werpen bestonden echter niet uitsluitend in Egyptische voortbrengselen; de opbrengst was ruim ll),\XH) gulden. * * =K Eon van de huwelijksgeschenken welke Miss WilHng onlangs, ter gelegenheid van haar huwelijk met den heer Astor in Xew-York, ge kregen heeft, bestond uit oene haar door hare grootmoeder gegeven echte Singer-naaimachine. Do machine op zich zelve was van de onder de benaming A'ibrating Shuttle" bekende nieuwste constructie der Shiger-Maatschappij, doch rijk verzilverd, terwijl het onderstel uit verguld ge smeed ijzer was gemaakt. De tafel van de machine bestaat uit een praehtigcn marmeren plaat, waarin door middel van kleine steentjes en kristallen, het monogram der jonggehuwden ingelegd is, door oen krans van rozen en andere versieringen in mozaïek omgeven. De kast en schuifladen zijn van ebbenhout en rijkelijk niet goud, zilver, paarle moer en ivoor iu don vorm van bloemen inge legd en versierd. Deze machine heeft l^.lSKO dol lars of TI K M l gulden gekost. IIMIHIIIIIHIIIIIII De Hongaarsche narkose. Aan de me dische faculteit van do uni\orsiteit te Budapest hadden den Inden dezer groote ongeregeldheden plaats. Aanleiding hiertoe gut' pon voorval, dat iltMi vongen dag op de chirurgische cliniek van professor Kovac.s w.'is gebeurd. Van professor Kovacs is bekend, dat hij als vijand van il e narcose 't Helst zonder deze opereert. Wanneer de patiënten dan bij de operatie schreeuwen, huilen en /.ich onbehoorlijk gedragen, heeft hij de gewoonte, naar men beweert, hun oorvijgen uit te deiden, de patiënten af te ranselen en te zeggen: dat is de llougaarsche narcose." Nu kwam in de ambulance een zieke d::';ter uit de provincie, en professor Kovacs zeide hem, dat hij eene operatic! aan den hals moest ondergaan. Toen de zieke daarop vroeg, of de operatie dan bepaald noodzakelijk was, antwoordde do pro fessor, dat de operatie juist niet noodzakelijk was, maar dat de patiënt zich onder do !iegrat'oiiisveropnigiiigen der stad er maar eene moest uitzoeken, ook zou hij oen groote keuze \an lijkwagens en kerkhoven hebben. Dit ge zegde tegenover een lijder verbitterde de aanwe zige studenten zoo zeer, dat zij in knor tinten on sisten. Op deze demonstratie riep profes sor Kovacs den studenten toe: Hij het rigorosum (liet straloxainen) zien we elkander weer." liet bericht van dit voorval verspreidde zich over de geheolo universiteit en toen professor kovacs in de gehoorzaal kwam, was deze prop vol met studenten, die den professor met storm achtig pereat-geroop ontvingen. Professor Kovacs herhaalde zijn woorden van den vorigen dag en voegde er bij, dat de studenten bij liet rigorosum" het pereat wel niet zouden herhalen. l'aarop begonnen de studenten te schreeuwen, te stampen en rumoer te maken, waarmede zij on geveer 2u minuten lang voortgingen. Kerst toen <le professor zich mot zijn assistenten naar de operatietafel begaf, om te werken, hield het rumoer eindelijk op. De geestige schouwburg-intendant Xareschkin te Petersburg was iu de jaren 1S10-- f>0 de ver klaarde gunsteling van den Russischen keizer. Maar ondanks ile grootmoedigheid van zijn Maecenas verkeerde bij onophoudelijk in geld verlegenheid. Kens had Xaresclikin eene collectie van zijn buns-nutx uitgegeven on don bundel aan zijn begunstiger gewijd. De keizer liet hierop een boek \ervaardigen, welks bladen uit bil jetten van 100O roebel bestonden on liet dit boek aan Xareschkin overreiken. -Xu, hoe be valt u mijn werk?" vroeg de czaar den volgenden dag aan tafel aan zijn gunsteling, toen het ge sprok over diens collectie auecdoteii liep. Tiet interesseert me zoo zeer'', was het antwoord, dat ik het volgende deel nauwelijks kan af wachten.'' Do keizer glimlachte on den volgenden dag ontving de intendant nogmaals zulk een kostbaar boek, op welks rugtitel de boteokenisvolle woorden stonden: Tweede en laatste deel. De klok van Uglitsch. Toen de czarewitsch Dmitrij. den zoon van l wan den Wreode, in het jaar lf>;il. in de stad l'glitsch op bevel van c/aar lioi'is Godunow vermoord werd, gaf een klok van den Kremlin aldaar het teeken tot de daad. Deze klok werd later naar Tobolsk in Siberiëgezonden, waar /ij ten eeuwigen dage" in ballingschap moest vertoeven. De goede burgers van l'glitsch wilden echter hun historische klok wel gaarne weder terug bobben en na veel smeek schriften werd het verbannings-docreet over de klok, die, zonder het te willen, zooveel onheil had gesticht, in ilit jaar opgeheven. Er waren sedert precies 'ÜIH jaar verloopen, en met groote praal hield de verbannen klok" gedurende dozen zomer haar intrek in de stad l glitsch. Xu pu bliceert Adrianow in den -JLixlorliciie bode" een opstel, waarin hij verwijst, dat hot volstrekt niet de ware historische klok is, die onder zulke grooto plechtigheden was teruggebracht. In To bolsk had men deze in den Sophiatoren opge hangen en op grond van een opschrift was aan genomen, dat het do klok" was, die den moord ingeluid had. Adrianow betoogt nu, dat dit opschrift eerst in het einde der Sde eeuw werd aangebracht en dat de echte klok reeds in het jaar ItilJD, bij gelegenheid van oen grooten brand, die bijna geheel Tobolsk in de asch legde, ge smolten was. Dit wordt, door akten, die op dezen brand betrekking hebben, volkomen bewezen. Do vreugd o der l'glitschors over het wedervorkrijgon van hun klok was dus voorbarig geweest.