8lo DE AMSTERDAMMER. WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. ^medegewerkt tot een maatregel, die een groot aantal personen in staat stelt de noodige rust te genieten na hun arbeid. Amsterdam, 28 December 1892. Het dames-comité: jonkvr. J. de Bosch Kemper, Mevr. 'van Hasselt, mej. Cornelie Huijgens, mej. Hel. Mercier, mej. M. Mujjsken, mevr. Scholten"Crommelin, de gedelegeerde commissie van >,Voor uit," vereeniging van handels- en kantoorbe dienden: Jean H. Odink, E. van Dien, H. J. Jranck, mej. C. M. de Bock, mej. C. W. de ?Clercq, mej. A. M. de Clercq, mevr. C. A. C. Donker-Breukink, mevr. M. E. Hugenholz-Mees, mej. A. C. E. Kerkhoven, mevr. Lubbers, mej. H. C. Mercier, mevr. Neervoort van de Poll Zubli, mevr. D. de Roever-Verhey, mej. C. A. de Roever. In de algemeene vergadering van de de Alges-ineene Vereeniging voor Bloembollencultuur, ge houden 19 December 1892, heeft de heer J. H. JCrelage, voorzitter der vereniging, eene rede gehouden over het ontwel*!) van wet betreffende een bedrijf- en beroepsbelasting, waarin door den spreker vooral werd gewezen op twee bedenkin gen, de belasting der buitenlandsche industrieelen en de niet-vrijstelling der bloembollenteelt. Napoleon en prins Hatzfeld. ToeninlSOG Berlijn door de Pruisische troepen ontruimd werd, "werd aan Frans Lodewijk prins van Hatzfeld, -de leiding der zaken opgedragen. Wegens een bericht op 21 October, even vóór de aankomst -der Franschen, aan den koning afgezonden, maar ?door de Franschen opgevangen, werd Hatzfeld «p 26 October in arrest genomen. Zijne gemalin vroeg Napoleon eene audiëntie en viel voor hem «p de knieën. Napoleon hield haar den brief ?van haar man voor, het eenig bewijs van diens ?schuld. Zonder zich te bedenken greep prinses Hatzfeld het papier, stak het aan de kaars die 'Op tafel stond aan, en verbrandde het. Napoleon liet terstond Hatzfeld in vrijheid stellen. «UHiMiiiiitimiiiiiiiiiiimiMiiMMimiiitiHiiiiiiiiiiiiuiihiiiiiniiiiiiiiiiiiuiiiii cfnQizon'bMi. flIMIIMIIIIIIIIIIIIIinillllllllllllllllll Aan de Redactie van het Weekblad voor Nederland. WelEdele Heeren. Van uwe loyauteit vertrouw ik, dat gij mij zult ?willen toestaan, wat de Nieuwe Rotterdamsehe ?Courant gemeend heeft mij te moeten weigeren. ii.l. een weinig plaats, om tegenover het oordeel -door den litterairen recensent van dat blad over het jongste werk van den heer J. van der Lans, De Tocht naar Damiate, uitgesproken, mijne ineening over dat boek toe te lichten en te recht vaardigen. MÜdunkt, dat uw bij uitstek litterair blad de meest geschikte plaats is, om geschillen van ?dezen aard te beslechten, te meer, daar het niet aan de kleingeestige partijdigheid laboreert waar mee sommige groote bladen onzer dagbladpers behept schijnen. Veroorloof mij dus, voor uw tribunaal de beide documenten in het onderhavige geschil te deponeeren, fchet daarna aan de lezers van uw blad overlatend, uitspraak te doen, een uitspraak, die ik met vertrouwen durf te gemoet zien. U, WelEdele Heeren, betuig ik intusschen mijn liartelijken dank voor de bereidvaardigheid, waar mee Gy, in het belang der litteraire critiek, een plaatsje aan mijn geschrijf' wilt inruimen. Qui n'entend gu'une cloche n'entend qu'un SOM; zijn de lezers der N. R. Ct. hiertoe veroordeeld ge feest, Uwe lezers zullen beide klokken en bij ?gevolg ook beide tonen hooren. 'S-ËOSCH, 14 December. A. Z. Het oordeel van den litterairen recensent der N. R. Ct. over den Tocht naar Damiate luidde als volgt: i 4IIIIIIHIIIIIIHII IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII1I11111I1III1IIIIIIIIIII 41' Jaargang. l Januari 1893. 't Adres van den redacteur is van 1?15 Januari: Van Baerlestraat 12, Amsterdam. Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek betreffende, aan bovenstaand adres te richten. qiirilllHMMItlMlllllllMMIHIIIIIIIIIIIIMIMIMIIMIIHMIIIIIMIIIHIIIHIMIIIIIIIIIIMI Van A. F. Mackenzie, te Kingston (Jamaica). Eerste prijs in 't probleem tournooi der »Pittsburg Dispatch". No. 172. Zwart 9 stukken. a bcdefgh Wit (10 stukken) geeft in 3 zetten mat. Vereenigd Amst. Schaakgenootschap CaféBoode Ij eeuw, Vggendam. Speelavonden Woensdag en Za terdag, 8?12. Jaarl. contributie ? 6. Amst. Schaakclub CaféWiederhold, Damrak, 's Maan dags, 8?12. Contributie ? 3. College Zeemanshoop (Dam) alle middagen van 1-5 uur en Zaterdag 's avonds voor ge ntroduceerden en bnitenleden. Indien: een historischen roman te schrijven, zeggen wilde: eenvoudig, na de ijverige lezing van handschriften en geschiedboeken, de alge meene gegevens nog eens over te vertellen en daarbij als »draad" een banaal intrigetje te ge bruiken, dan zoude De Tocht naar Dumiate van den heer J. R. van der Lans ('s-Gravenhage, T. C. B. ten Hagen) werkelijk een historische roman zijn. Er wordt echter meer gevergd. Uitroepen als sBij Sint Poptatus" zijn niet voldoende om een oud cachet te geven aan het verhaal; schokkende gebeurtenissen als den boozen Wiger en der trouwe Mabelia overkomen in hun rustig Fries land, terwijl Okke Garvema tegen de Saraceenen vocht, schenken op zich zelve nog niet het dra matisch leven aan eene vertelling. Wij willen gaarne gelooven, dat de schrijver >tal van bronnen, te veel om (in zijne voorrede) op te noemen", heeft geraadpleegd, maar waar hij zelf zegt: »nu kwam het er maar op aan, alle bouwstoften doel matig te verwerken,' daar blijkt te duidelijk in zijne «verwerking", dat het hem met het woordje maar in deze phrase ernst is geweest. Toch staat het boek van den heer Van der Lans veel hooger dan tal van verhalen ons tegen St. Nicolaas toegezonden. Het «onderwerp" geeft uit zichzelf belang aan het geschrift. Zoo hij de daden niet »in hare grootheid doet kennen", hij doet ze althans kennen. Dat is, niet veel, maar toch iets. Voorin het boek is de reproductie van eene penteekening geplaatst, welke tot onze verbazing afkomstig bleek van niemand minder dan A. J. Derkinderen." Hierop verstoutte ik mij, het volgende te ant woorden, wat evenwel in de oogen der Redactie van de N. R. Ct. geen genade kon vinden: Sta mij toe, naar aanleiding der bespreking, in uw nummer van den 24en dezer, (November) tweede blad, aan de jongste pennevrucht van den heer .1. R. van der Lans, IJe Tucht naar Damiate, gewijd, een enkel woord in het midden te brengen. Naar mijn bescheiden meening heeft de recen sent zich in dit geval wel wat al te gemakkelijk van zijn taak afgemaakt en lichtvaardig vonnis gestreken over een werk, dat waarlijk wel wat meer waardeering verdient, niet enkel om het onderwerp zelf, dat volgens de getuigenis van den recensent »uit zichzelf belang aan het ge schrift" geeft, maar ook om de wijze, waarop de schrijver het heeft behandeld. Veroorloof mij, mijne meening wat nader te preciseeren. In liet laatst der vorige maand (October) trad de heer Van der Lans als spreker op in de >;Xatuur- en Letterkundige Vereeniging" alhier, waarvan de elite der stad (o.a. de meeste leer aren aan gymnasium, hoogere burgerschool en kweekschool, en onderwijzers der verschillende scholen) lid is. Spreker behandelde daar de historische gegevens tot den tocht naar Damiate en las ook eenige fragmenten van zijn werk voor, die de algemeene tevredenheid der vergadering wegdroegen, welke door den voorzitter, den heer Ringeling, districts-schoolopziener, in een har telijk woord van dank voor sprekers boeiende voordracht vertolkt werd. AVat ik dien avond gehoord had spoorde mij aan, zoodra de Tocht naar Damiate verschenen was, er kennis mee te maken, en ik stond dan ook verbaasd over de mort sans phrase, die de litteraire recensent van uw blad er over uitsprak. Mij dunkt, dat de heer Van der Lans meer gedaan heeft dan »na de ijverige lezing van handschriften en geschiedboeken, de algemeene gegevens nog eens over te vertellen.'' Een enkel woord om deze mijn meening te staven. De gegevens zijn in de eerste plaats in den regel zeer sober, zoodat daarom alleen reeds van »oververtellen" feitelijk geen sprake kan zijn. Of mag men van »oververtellen" spreken, als de heer Van der Lans twee met gloed geschreven hoofdstukken wijdt aan de kleurrijke schildering Van Otto Fuss, te Hanover. Tweede prijs l'ittsburg Di ,patch". No. 173. Zwart 9 stukken. a b c d e t' Wit (7 stukken) feft in 3 zotten mat. CORRESPONDENTIEWEDSTRIJD. (Adres: MarnixTcade 43, Amsterdam.) Wij voldoen aan het verlangen van vele deelne mers, door den 23en zet van Wit in de nog loopende partijen eerst in de volgende rubliek te publictcren. De heer Heemskerk abandonneert Partij A 7. H. J d. H. HH. Deelnemers aan den, door deze rubriek uit geschreven, probleemwedstrijd worden verzocht hunne inzendingen te adresseeren aan den heer H. J. den Hertog, Marnixkade 43, Amsterdam. De uiterlijke termijn van inzending is 15 Maart e. k. Voor verderf bijzonderheden, dezen wedstrijd betreffende, zie Wcek| blad van 6 Nov. UIT DE SCHAAKWERELD. Bij een terugblik op de schaakgebeurtenissen van 1892, wordt onze opmerkzaamheid in de eerste plaats getrokken tot de nieuwe ster die aan den schaakhemel is opgegaan." Een jaar geleden werd Lasker nog s'echts als een veelbelovend schaker beschouwd ; thans is zijn naam op aller lippen. Geen schaker heeft zich, van de statio der Friezen naar Dokkum en de kruisprediking van Meester Olivier van Keulen, waar deze er in zijn Historia Damiatina maar met een dertigtal regels van gewag maakt ? Of heeft de schrijver »oververteld", als hij met levendige schrille kleuren den brand beschrijft, die, door Mabelia's vader gesticht, de abdij Bloem hof in vlammen doet opgaan, of de overstrooming maalt, die de zusterabaij Rozenveld teistert? Oververteld, als hij ons een diepen blik doet slaan in de hooge geestesbeschaving, de ernstige beoefening der wetenschappen, waarop de mon niken zich zoo vlijtig toelegden en waaraan wij het behoud van zoo menig onwaardeerbaar do cument hebben te danken V ? Oververteld, als hij van den graaf tot den dorper, van den abt tot den lijfeigene, heel die reeks van personen ten tooneele voert, die ons de middeleeuwen in een heel ander licht doen kennen, van waaronder wij ze tot dusver veelal beschouwden 'i ' Oververteld, als hij dien avontuurlijken tocht der Friesche en Hollandsche kruisvaarders schil dert, die wel niet op de verovering van de goudon vacht uittogen, maar voor wie toch het Egypte een nieuw Colchis was V Oververteld, als hij in al zijn kleuren en geuren het leven der kruisvaarders te Acca schildert, hun moedeloosheid, hun nederigheid, hun be dwelming door de oogverblindende Oostersche weelde, tot de komst der Friezen den neerge slagen moed opwekte en het sluimerende vuur der bezieling weer in hen aanblies tot een lichtlaaie vlam? Oververteld, maar wat behoef ik nog meer te vragen ? Al deze tafereelen en nog veel andere zijn geschilderd met een gloed en kleurenrijkheid, als wij mochten verwachten van den schrijver van den (jouden Dubloen, welk werk indertijd door de heele pers eenparig en om strijd werd geroemd. Neen, de heer Van der Lans heeft nitt oververteld; als een panorama vol afwisseling en ver scheidenheid ontrolt zich voor ons oog het rijke volle leven der middeleeuwen, in al zijn scha keeringen, zijn teerste nuances, zijn zachtste toetsen opgevangen, waargenomen en weergege ven in een stijl, die boeit, meesleept, bezielt. Ook waar de recensent van een »banaal in trigetje" als »draad" gewaagt, veroorloof ik mij de vrijheid, het niet met hem eens te zijn. De jonge edelman Okko Garvema legt aan het doodsbed zijns vaders de gelofte af, mee ter kruis vaart te trekken en niet terug te keeren, vooraleer hij tot ridder van het H. Graf' zal zijn geslagen. Vreezende in zijn besluit aan liet wankelen te worden gebracht, indien hij zijn beminde ver loofde, jonkvrouw Mabelia, nog weer ziet, neemt hij geen afscheid van haar, maar stelt haar vader, heer Wiger, een ring voor haar ter hand, als pand van trouw, dat hij bij zijn terugkomst uit het H. Land zal inlossen. Nauwelijks is evenwel de kruisvloot in zee ge stoken, ot' Okko verneemt, dat heer Wiger den ring niet aan zijn dochter heeft gegeven. De jonge kruisheid doorleefde nu drie jaren van de vreeseiijkste spanning en het grievendst zieleleed, geslingerd als hij is tusschen de vrees, dat de uitverkorene zijns harten hem van ontrouw zal verdenken, en de hoop, dat haar hart voor die folterende gedachte niet toegankelijk zal zijn. En jonkvrouw Mabelia dan ! Nog voor weinig tijds heeft ze hem gezien, uit zijn mond woorden van liefde en eeuwige trouw gehoord, hebben zij den beker geledigd op hun spoedige vereeniging, on nu is hij eensklaps vertrokken naar het verre land van overzee, zonder een woord, een teeken, dat hij nog aan haar denkt, dat hij haar nog lief heeft. En toch, haar hart zegt, dat hij haar niet kan vergeten zijn, dat hij haar nog bemint, al kan zij den sluier niet oplichten, die over Okko's raadselachtig heengaan ligt uitgespreid. Ook zij lijdt, evenals Okko, meer zelfs nog, daar zich bij haar onzekerheid de dwang voegt haars vaders, die haar tot een huwelijk met een ander wil noodzaken. iniiiiiiMiiiiimmiiiiiiiiiiiiiumm'iiiiiiiiiiniiuiniiiliniiiiinniiiiiiiiilHiiiii sinds den meteoor van 1858, in zoo korten tijd een wereldnaam weten te veroveren gelijk aan dien van den '24 jarigen .hm. Lasker. leder, die een weinig in de geheimen van 't schaakleven is ingewijd, weet hoeves l moeielijker 't tegenwoordig is zich een re putatie ais schaker te verwerven, dan in de dagen van M oi ph y 't gtval was. Ziehier een overzicht van Lasker's verrichtingen gedurende 1892, tot op l Dec. 1.1. jji-itish Ansociaiivii tournooi. won. verloor to Londen Qumtaiigular tonrnooi . . Match met Blackburno . . , Match niet Bird . . . . , partijen in Amerika .... Totaal. . , l O o o 15 remise. 2 3 i O 15 '24 Hoe opmerkelijk de^e reeks van overwinningen ook is, toch mogen wij niet uit 't oog verliezen, dat Lasker de vuurproef nog niet doorstaan heelt 't Zwaarste werk wacht hem nog ; eer hij Stemitz of Dr. Tairasuh overwonnen heeft kan hij niet met Jiorphy Op een lijn gesteld worden, want Morphy en Stemitz zijn de eeuige meesters die al de sterk ste spelers vjin hun tijd in matchcs veisloegen. Op otik.cn persoonlijken indruk van Lasker's spel afgaande, durven wy geiust voorspellen dat, wan neer hem slechts de gelegenheid geschonken wordt, hij ook tegen deze hcrcnlestaak is opgewassen. Verder zijn als belangrijke feiten te vermelden: Steinitz' ztgepiaal over den Knssischen meester Tschigorin in een match, in Jan. en Febi. te Ha vana gespeeld. De uitslag was dat Steinitz 10 par tijen won, Tschigoriu 8. De gioote Internat, wedstrijd van den Duitschen bond, die in Juli te Dresden plaats vond, was vooral hierdoor interessant, dat verscheidene, tot dusver onbekende, talenten aan 't licht zijn gekomen. Daar onder rektnen \vij in de eerste plaars, Julius Makovetz van iiuda-l'tst, Moritz Porges van Praag, G. Marco van Weenen en A. Walbrodt van Berlijn. Laatstgenoemde meester, die pas 20 jaar is, heeft van de club te Havana de uitnoodiging ontvangen in Januari met de beste fpelers van Cuba matches te komen spelen. Voor een engagement van 6 weken biedt gen. club hem 2400 .Uark aan en boven dien worden hem alle onkosten vergoed. Ka afloop van dit engagement hoopt men in Havana een match met Lasker voor hem te arrangeeren Wat 't schaak leven m ons vaderland betreft, zoo kunnen wij met Vieugde constateren dat de goede verwachtingen die wij bij 't einde van 1891 koesterden, grooten deels zijn verwezenlijkt. De toekomst van onzen De heer van der Lans laat ons beurtelings van, het lijden, het hopen en vreezen der beide ge lieven getuige zijn in gloedvolle en kleurrijke tafereelen, die onze belangstelling voor hen on verminderd gaande houden. En zelfs wanneer Okko zijn gelofte heeft vervuld, wanneer hjj, tot ridder van het H. Graf geslagen, het hart door hangen tweestrijd verscheurd, naar Friesland te rugkeert, dan doen zich opnieuw zooveel hinder palen op, dat wy nog een oogenblik duchten, den hartewensch van ridder Okko en jonkvrouw Mabelia niet in vervulling te zien gaan. Moet dit nu een ^banaal intrigetje" heeten ? Naar het mij voorkomt, kan deze verwikkeling, tot het einde doorgevoerd niet alleen, maar nog door nieuwe elementen versterkt, op de verdienste van oorspronkelijkheid bogen. En ook den re ensent zal het, meen ik, moeilijk vallen, aan te wijzen, waar hij deze intrige reeds meer heeft gebruikt gezien. Ik zou nog- meer in het midden willen brengen, vreesde ik niet van uwe gastvrijheid misbruik te maken. Maar toch zij het mij nog vergund, op de blijkbare tegenspraak in de bedoelde beoor deeling te wijzen, waar de recensent, na den Tocht naar Damiate zoo goed als afgebroken te hebben, er ten slotte bijvoegt: »Toch staat het boek van den heer Van der Lans veel hooger dan tal van verhalen, ons tegen Sint-Nicolaas toegezonden." Zie. deze uitspraak laat zich niet te best rij men met wat de recensent daaraan deed vooraf gaan en doet de vraag rijzen, of hij het boek niet min of meer en bagatelle heeft behandeld, als IK premier venu der 4al van verhalen, ons tegen Sint-Nicolaas toegezonden." liiiiMiiiiiiiiiliiimiiiiiiiiiniiniiiiniiiiHiiiMiiiiiiiiiiliiiiiniiiimimtiiimiiHi De schrijver van het ingezonden stuk : . ongelukkige wordt verzocht zijn naam en adres op te geven, ten einde hem zijn manuscript te kunnen terugzenden. iinin iiiuiiiiin iiiiiiiiiiniiii iiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiimt c/ltclamM>. 40 cents per regel. Magazijn Keizershof", Nieuwendijk 196. Zwarte Fantaisiestoffen. Zwarte effen en gebrocheerde Zijde. Soiiede kwaliteiten. Nieuwste dessins. SCHADE & OLDENKOTT. Hoofd-Depöt VAN Dr. JAE&ER's Ou. Hora. Woiartifcelefl K. F. DEUSCHLEBENGER. Eenig specialiteit in deze artikelen in geheel Nederland. OEloftTRN ,. ------------ m « Kalvcrstraat l b d. Dam. Tcleph. Xo. (>58. Mügazijn van Jnweelcn, (iouilen, Zilveren werken en HORLOGES. Opgericht 1850. Uitsluitend gewaarborgde artikelen, tiroote sorteering Billijke prij/en. iiiiMiiiiMiiiiiiiiini Miiiimniiilmiiim bond ziet er hoopvoller uit dau ooit. De deelne ming aan den probleemwedstrijd van den bond en aan den corresp. wedstrijd in deze rubriek, was buitengewoon groot. Daarentegen liet de belang stelling in de bondswedstrijden, in Aug. te Amster dam, en in die te Scheveningen, nog veel te wenschen over, al was ook o f er t geheel, wat aanwinst van jonge krachten aangaat, bij vroegere wedsMden vergeleken een vooruitgang te bespeuren. j5a belangrijkste ondernemingen voor 't nieuwe jaar zijn : de uitgave van een Uoll. Schaaktijdschnft, ala orgaan van den bond, en een probleem-wedstrijd, uitgeschreven door de uitgevers van dit blad. Ten slotte blijft ons nog over te vernielden dat gedurende 't laatste jaar vier nieuwe wekehjksche schnakrubrieken in do dagbladen zijn geopend, L!. in 't Handelsblad, de Avvndpost, Uu'olsehe <Joiirant en Prov. Groningrr. De ISed. Schaakchampion voor 1892 -'93 is da heer F. van den Berg vau Amstelveen. Jlatchpartij met voorgift, Wit. G. B. H. Hoogewind. gespeeld te Utrecht. Zwart. A. G. Olland, zonder f-Pion. l (U l gS* 2 e± 2 eö? P bG schijnt hier de aangewezen zet. 3 P f3 3 L c7 4 P c3 4 P 16 Zwart staat uu reeds gedrukt: de opening is zeer znak door hem ge speeld. 4?d5 was log 't beste. 5 e5 5 P li 6 L h 8 6 K f7 7 P c4 7 P g7 8 P fgaf 8 K g8 9 ,sr4! 9 <15 10 D f3 10 L go: P t'5 gaat niet wegens 11 gi'5:, cU-4; 12 «i!, ef3: 13 f7 fmat. 11 P go: Niet correct was 11 P f6 f. L f6: 12 ef6: P f5! 13gfh:, D i'6:enz. 11 D e7 12 0-0-0 12 P 06 \vait heefüdtn aan val voorloopig afgesla gen, doch zijn spel staat hopeloos. 13 a3? 13 L d7 U4! 14 T f8 dS f7 14 15 D sr3 16 L d3 17 P f7: 15 P 16 P 17 D f7: 18 19 20 21 T c5 hg&: T c5: 18 f4 19 h5 20 hg6: 21 dc5: 22 L ?5 Begin van een sier lijke slotcombinatie. 22 L e8 23 TIi8:f 23 K U8: 24 D hef 21 K g8 25 T hl 25 K f8 26 D h8f 26 D g8 27 L e7 f 27 K f7 28 L g6:f Zwart geeft op.