Historisch Archief 1877-1940
No. 817
DE AMSTERDAMMER. WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
?de hondster van een plaatsbillet mag afgewezen
worden als zij zich in toilette de ville vertoont.
De Trankforter Opera is geen hofopera; de schouw
burgen zy'n het eigendom der stad; de
Frankfor"ter burgeressen zullen er komen zooals zij ver
kiezen.
Onder de uitgenoodigden tot de expositie der
Brusselsche vingtisten, is ook eene vrouw, mad.
.Jeanne Jacquemin, die onder de talrijke Fransche
schilderessen eene geheel eenige plaats inneemt.
Zij is, in de pers althans, ontdekt door
den dichter-artist Jean Lorrain, toen door S
verine begroet als zuster in het ideale, en spoedig
in de mode gekomen. Hare zonderlinge, ziekelijke,
symbolieke pastels hebben iets Japansch en iets
van de Italiaansche primitieven; hare personen
hebben iets mystieks en zondigs te gelijk.
Mad. Jeanne Jacquemin maakt zelf haar lijsten,
in harmonie met de pastels, gekleurd, verzilverd,
getint met de tinten van kerkglas of de patina
van oud metaal. Maar eigenlek moet men alles
in de natuurlijke lijst var, haar atelier, in eene
wonderlijk-artistieke ville te Sèvres, zien. Alles
is er dan omheen gegroepeerd, behangsels, oude
schotels, dorre takken in getinte vazen, onder
gedempt licht. Alles is er de schilderes zelve,
en men beweert dat al de figuren op haar pastels
ook haar eigen beeltenis weergeven.
E-e.
niiiiiiiiiiiiiiimiii
iiiliiiimiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiHiimiiini
LLERLEI
Omtrent de jongelieden vroe
ger en-tegenwoordig heeft een
Fransch geneesheer, dr. Raoul
Brunon, eigenaardige onderzoekingen gedaan. Hy
vergeleek kleermakersmaten van een vijftigtal
Jonge lieden, uit de jaren 1830-40, op den leef
tijd van 18 tot 22 jaar, met maten van jongelie
den uit den tegenwoordigen tijd van denzelfden
leeftijd en denzelfden stand in de maatschappij,
en kwam hierdoor tot interessante resultaten om
trent de lichaamsgesteldheid van beide generaties.
Bij de oude kleermakers-modellen voor 50 jaar
was de borstlijn, die met de jasopening overeen
komt, verder van de mouwnaad verwijderd, dan
bij de tegenwoordige jassen van gelijk snit. Om
de jas boven de heupen om bet middel de juiste
aansluiting te geven, werd vroeger uit de
zijdeelen van de mannenjas een driehoekig stuk laken
gesneden; tegenwoordig moet deze uitsnijding
meer elliptischen vorm hebben, opdat de jas
onderaan goed zit. De ruglijnen, die bij den
achternaad van het kleedingstuk elkander aan
raken, loopen inplaats van in rechte lijn, zoo
als bij de oude knipmodellen, tegenwoordig krom,
opdat er op den rug geen plooien komen en de
rug behoorlijk past. De gevolgtrekkingen, die uit
deze vergelijkingen zijn te maken, vallen zeer
ten ongunste van het tegenwoordig geslacht uit.
De jas is boven de borst vanvoren smaller ge
worden, de afstand van schouder tot schouder
dus kleiner, de borst van de jonge mannen van
tegenwoordig is dus vlakker, zij bezit niet meer
de vroegere welving, en de ruimte van de borst
kas en daarmede de long is tegen vroeger ver
kleind. Dit te meer omdat ook de boven-en bene
den borst-doorsnede ongeveer gelijk zijn
gewor'den; terwijl de onderste normaal of bijna nor
maal gebleven is, heeft de bovenste zich verkleind,.
De normale taille met rechten, licht hollen rug,
vooruitstekende en gewelfde borstkas en boog
vormig gebogen taille maakt tegenwoordig de
uitzondering uit en bevindt zich onder de hon
derd personen slechts nog hij twintig. Ook nog
in een ander opzicht is de lichaamsvorm van de
tegenwoordige jonge mannen tegenover de
vroe.?geren mismaakt geworden. Normale
schouderiiiimiiiimiiiim
i
lltllllllllllllNIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIlllllll
immmiitiMMMMiMiiiiliiiiiN
4le Jaargang. 5 Februari 1893.
Redacteur RUD. J. LOMAN te Londen.
Adres: Mira Lodge, Deronda Road, Herne Hill,
Londen. S. E.
Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek
betreffende, aan bovenstaand adres te richten.
W. H. K. Pollock te Ii. Kindly let us know
in your »correspondence" the position of Xo. 1287.
F. Moucka te P. Wir haben seit lange nichts
von Ihnen erhalten. Besten t Gruss.
Van F. "\V. Lord te Londen.
No. 170. Zwart n stukken.
a bcdefgh
Wit (11 stukken) geeft in 3 zetten mat.
gesteldheid, rechte schouders, bevinden zich bij
de moderne snijmodellen slechts nog bij drie
personen op de honderd, 't Is helaas nauwe
lijks noodig, dit nog bijzonder te vermelden,
dagelijks kunnen wy deze beschouwing bewezen
vinden; hangende schouders, vooruitstekende
hals en kromme rug worden, wanneer zij niet
reeds van natuur voorhanden zijn, door slappe
en achtelooze lichaamshouding nog versterkt. De
heupen springen tegenwoordig meer naar voren,
het bovenlijf is korter geworden, zoodat men
bijna kan zeggen, dat het vrouwelijk karakter in
de lichaamsvorming der mannen menigvuldiger
is geworden. Een andere zeer gewichtige wan
verhouding doet zich nog tusschen de jongelie
den van heden en vroeger voor in den
borstomvang en den buikomvang. In het jaar 18(>0
bedroeg bij de twintigjarige mannen de halve
borstomvang in doorsnede 50 centimeter, en de
buikomvang 40 centim., de mannen bezaten
destyds dus een natuurlijke taille. Tegenwoordig
bedraagt de eerste gemiddeld nauwelijks 44 cm.
en de andere 41.
De Fransche geneesheer schijnt ons. op twee
factoren niet gelet te hebben: eerst de mode,die juist
in 1830?40 een dun middel eischte, ook voor
heeren, en dus nauwer vesten, nauwer gordels en
zelfs cprsetten kan hebben medegebracht; maar
vooral de omstandigheid, dat de twintigiarigen
die hij nu gemeten heeft, uit de jaren 1871 en
1872 moeten afkomstig zijn, jaren van gebrek
en verzwakking, zóó zelfs, dat »enfant du siège"
in de Parijsche hospitalen en gevangenissen al
eene karakteristiek beschouwd wordt.
E. J. Laplace, de grootste onderzoeker der
physische astronomie na Newton, heeft de resultaten
van zijn onderzoek in het klassieke werk M
canique céleste nedergelegd. De Amerikaan
Bowditsch heeft dit werk in het Engelsch vertaald
en van commentaren voorzien. In eene
mededeeling aan de Amerikaansche academie aan
gaande dit werk, door den heer Lovering, vindt
men eenige komische anecdocten over deze beide
mannen.
Arago schrijft: »Ik was gelukkig en trotsch
toen ik bij den grooten meetkundige Laplace in
de Rue de Tournon werd uitgenoodigd. Ik was
geneigd om alles te bewonderen wat met den
man in verband stond, die de oorzaken van de
seculaire versnelling van de maan ontdekt en in
deze beweging een middel had gevonden om de
afplatting van de aarde te kunnen berekenen,
den man die de ongelijkheid in de bewe
ging van Jupiter en Saturnus aangetoond had.
enz. Hoe wonderlijk werd het mij dun te moede,
toen ik eens mevrouw Laplace haar man hoorde
toefluisteren: »Geef mij even den sleutel om
suiker te krijgen !"
*
* *
Toen de secrétaire perpétuel van de
AcadcmieFranynise Delambre in 1882 overleed, stond de
keus tusschen Fourier en Biot op de agenda.
De keus geschiedde door geheime stemming. Nie
mand wenschte met oen gelukkigen camlidaat.
tegen wien hij gestemd had, op minder goeden
voet te staan. Om nu te doen, alsof hij zich
door bet toeval liet leiden, beschreef' Laplace
twee briefjes, legde ze in zijn hoed, schudde
dezen en greep vervolgens blindelings naar het
eene briefje, dat hij in de stembus legde, terwijl
hij het andere vernietigde zonder een van heide
nogmaals ingezien te hebben.
sik weet niet, voor wien ik gestemd heb,"
zeide hij toen ; maar een indiscreete buurman
had gezien, dat hij denzelf'den naam op heide
briefjes geschreven had.
Drie en twintig jaar na den dood van Laplace
berichtte Biot aan de Acndêniie-Frawraise, dat
hij als jongman een belangrijke ontdekking
gedaan had, die hij Laplace voorlegde. Deze
hoorde hem opmerkzaam aan en zeide, dat hij
hiervan de Academie kennis moest geven,
hetCORRESPONDENTIEWEDS TRIJD.
(Adres: Marnixkade 43, Amsterdam.)
25e Zet van Zwart.
A: l T g7g6, 5 (Wit gaf hier geen 25en zet, op.),
9 L c5, 10 hO. B: de heer Hoes bied;, in B 6
remise aan, hetgeen zijn tegenpartij aanneemt. 5
D du, 8 L e4: C: l D e4 2 D bO t, 3 K f7 :, K
(In deze partij speelde Wit L cG:j, 8 K ftj.?D: l
T a8h8, 2 P f4h3: i. 3 P fCe-1, 4 K h7, 5 L f5, f,
D gü, 10 K f7. E: 2 h5, 3 L b5, -i T h8h>>, 5
T i'8, 6 h5, 7 g5, 8 T c8e6:, i) L d7, 10 D a4-.
F« l , 2 D f7, 3 L d3, 4 D cG, 5 h6 (na 25. T alel),
7 L c2 (en de heer A. geeft ziju tegenpartij in over
weging, dit, spel op te geven, op grond van deze
voortzetting: 26 T cl, L dl: 27 P dl: fa), c(! 28
K f2, T c2 f 29 K g3, T il2 en wiut. ,<) 27 T dl:,
T dl: 28 P dl:, T d6 29 ad lib., T d2 en wint.l
9 T ad8.
H. J. d. II.
COIiRESPOXDEXTIE.
J. Hoes te P.. Wrj verzonden uw prijs op '211 Jan.,
geadresseerd aan de Schaakclub op 't leeskabinet.
COlUlESPOXDENTIEWEDSTltlJD.
Wit.
Van Lennep.
l et e
2 D f3 g6
Tegen zulk eene ver
dediging ziju alle ope
ningen sterk genoeg,zelfs
de Van Lennep-opening!
Voor 't beste honden wij
eerst de beide paarden
naar cG en fG te
ontsdkkelen en event. L cö, dG
en L eG.
3 P c3! d6
4 L c4 L e(i
5 d3 P cG
6 L e3 P (14
7 L d4: ed4:
8 P ce'2
P b5 deugt niet wegdns
c5!
Zwart.
Heemskerk.
10 D h3 eó
1) e7 was hier de zet.
I)
P
ft!
11 14
12 P f3
13 0-0 hfi .'
Zwart, die de roehade
hierdoor luogelijkwüma
ken, verheft nu en de
roehade rn de partij.
14 fe5
15 P fd4:
16 D e(>
17 1) f7 f
18 D !T7:
Op c5 volgt
de5:
D b6
od4:
K (17
1) b'2:
20 T f7
9 L e6:
' £7
fe6:
'J' hc8 21 P i'4 of T af l
en wint.
19 T abl D c2:
Nog was D a3 beter.
20 D d4: f Opgegeven.
geen Biot ook met groot succes deed. Na de
zitting van de Académie nam Laplace hem mede
naar huis, opende een lade, nam daar een oude,
vergeelde rol papier uit, en toonde hem daarin
al de problemen der methode die zooeven door
Biot als nieuw voorgesteld waren. Hij verbood
Biot echter uitdrukkelijk, dit verder rond te
vertellen,' waartoe deze zich natuurlijk terstond
bereid verklaard had.
Bowditsch schrijft: >.Wanneer ik in Laplace's
werken op de uitdrukking stoot »Hieruit ziet
men gemakkelijk," dan ben ik zeker, dat het
mij uren, soms dagen van ingespannen studie
kost, om te ontdekken, wat men zoo «gemakke
lijk" zien moet.
Bovengenoemde Biot, die Laplace bij het druk
ken zijner werken hielp, moest dezen menigmaal
verzoeken, hem deze of gene plaats uit te leggen,
die hij niet kon begrijpen. Laplace deed dit
steeds met de grootste gedienstigheid, maar kon
somtijds zelf niet dadelijk den samenhang vinden,
hij moest menigmaal vrij lang er over nadenken,
en Biot merkt op, dat dit meestal juist bij de
zinnen plaats had, waar in den text stond:
»Hieruit ziet men gemakkelijk".
Te Genua is een artistieke sneeuwman te zien
geweest. Het was er op 16 Januari buitengewoon
koud en er was een massa sneeuw gevallen. De
beeldhouwer Achille Canessa kwam op het ge
lukkig idee, uit een bevroren sneeuwblok van
drie meter hoog een prachtigen kop van Columbus
te beeldhouwen, op een voetstuk met het wapen
van Italiëversierd; het werk was in twee uur
afgeloopen, onmiddellijk werden er tal van
photographieën van gemaakt, en 2500 daarvan waren
in een paar dagen ten voordeele van de armen
verkocht.
e?)
OM
nqzzonom,
iiiiiiniiiiiiiiMMiiiii
Het is wij algemeen de gewoonte niet te ant
woorden oj) kritieken, waarschijnlijk omdat liet
te veel last goeft en te veel tijd vergt of ten
gevolge van een soort vrees dat men met het
i/eiius cnticiim niet verder komt. Zij toch, die
zich opwerpen als de inlicbters van het publiek
willen niet graag een eenmaal geschreven wacht
woord terugnemen, uit vrees van het prestige,
dat zij mogelijk bij het publiek hebben gekregen,
tp vo.vliczon. Iets anders is het, wanneer wij een
nadere preciseering wenschen van een gezegde,
dat ons onwaar en overijld voorkomt. En al
moge 't bij ons te lande niet gebruikelijk zijn,
do critici voor vermeende onbillijke uitspraken
ter verantwoording te roepen, in het buitenland
is dit anders, en herhaaldelijk komen b. v. in
de Engelsclie bladen, als Academy en Atlienaeum,
rechtvaardigingen voor van verongelijkte auteurs.
In zijn overzicht van de Xed. literatuur 1880?!M)
zegt de heer Do lieer o. a. dat door de poging
om met muziek te wedijveren mijne gedichten
vaak ontaarden in zinloos woordenspel.
In gelijken geest laat de heer Do lieer zich
uit over de poëtische voortbrengselen van de
heeren Gorter en Winkler l'rins, waardoor ik
dus n troost heb, namelijk die van in goed
gezelschap te zijn. Toch komt de combinatie
mij vrij curieus voor, want ik voor mij zie in de
methode van den heer Gorter en in die van den
heer Winkler l'rius en mijzelven bizonder weinig
VAN LENNEP'S OPENING,
gespeeld te Amsterdam 3 Januari jl.
Wit.
Lenuep.
. e5 r
N. W. Var.
l e4
2 I» f3 P c6
:? L c4 P ft?
4 P (-2 L c5
5 P bc3 do
6 h3
Wit is thans reeds ge
dwongen
veiligneidsmaatregelen te treffen, iets wat
niet voor de kracht van
deze opening pleit.
6 L e6
7 (13
Beter was 7 L b3. Wit
krijgt nu zwakke pionnen.
7' P dl
Da liniHcteur spoelde
Zwart.
Is'doro Guneberg.
I) e»
18 P e2 P e3
l!) K 1-2! c5
20 L (12 >
20 e3! en wit wint raet
gemak.
(15
D dr>:
de3:f
T heS
D ft
T ei
T (Ie8
b6
hier L
!> (I-M.
et) l L
P l>5,
heeft 't bo->te pel.
e-i: H d<
l' r2:
P g3,
P c2l
P M
KI L go,
P al: 12
en zwart krijgen.
?20
21 c«15:
?22 L e3:
'23 1) e3:
?24 1) f3
?2ó T al» l
2(5 T lul l!
27 T (12
Al deze netten ziin vrij
wel gedwrongen van weers
kanten.
2« T brtl K b8
2!) g:5
Om 't paard vrij te
tU
c2
8
!>
10 dfi4
11 P x3
12 U (1:5
13 L (12
Om
aanval
ed4:
L c4:
I) e7
I) e<>
0-0-0
P (17
(on gevaarlijken
ini-'t b4 ea a.'i
T 8e7
tegen te houden. Peter
was echter (15 14 c d 5 :,
P d5: 15 00 en wit is
zijn sterksten pion (c4)
kwijt.
14 ft p be:
Zwart komt ml in 't
gedrang.
15 b4 L 1)4:
l(i L b4: P c4:
17 15
17 0-0 was wel zoo
verkieslijk.
T (-7 l
D n2:
1) e4
D có
?l1,}
30 P c3
«eter was eerst T d8.
30 T d t
31 T (H:
32 1) f4 f
33 P e2
34 P (14:
35 T el
3<i T eS f ?'
Beslissend was 3G T u7.
36 K b 7
37 D et f K a6
38 T có D b 4
39 P b5?
39 D d3 f had nog
altijd 't spel gewonnen.
Van Lennep laat in 't
eindspel vele kansen on
gebruikt, toch is de partij
zeer de moeite waard en
overeenkomst; want die methode, die wijze van
percipieeren en weergeven, de behandeling der
taal, kortom de heele manier van werken, is b\j
den heer Gorter heel anders dan by ons beiden.
Ook voor mij is veel van wat de heer Gorter ge
schreven heeft, vooral in zijn na.-Mei tijd, (en ik
haast müer bij te voegen voor vele anderen met
mij, lang geen onontwikkelde of voor poëzie on
vatbare menschen), niet te begrypen en te ge
voelen, ofschoon ''t natuurlijk zeer goed mogelijk
is, dat andere menschen daar veel van kunnen
genieten.
Nu weet ik zelf maar al te goed, dat veel van
wat ik geschreven heb zwakker is uitgedrukt,
dan ik het wel wilde en gevoelde, en dat er veel
bij is wat beter achterbaks gebleven ware. Maar
dat ik ooit iets geschreven heb dat gel'ykt
op zinloos woordenspel, dat geef ik niet toe,
en ik wenschte wel dat de heer De Beer,
die al zoo lang in de literatuur is en volgens
een der beoordeelaars van zijn werkje van
vier literaturen tegelijk op de hoogte blijft,
en daarom misschien wel gelijk kan hebben, mij
meedeelde waar dat zinloos woordenspel te vin
den is. Ik houd mij overtuigd dat het Weekblad
gaarne zijn kolommen voor den heer De Beer tot
dat doel zal beschikbaar hebben.
Op het misselijk geraaskal indertijd van den
heer v. Deijssel en de eenzydige beoordeeling
van den heer Van Hall heb ik niet in een blad
geantwoord, & quoi bon? Deze toen
bevooroordeelde menschen zouden toch niet van hun
meening af te brengen geweest zijn, daar ben ik
zeker van. Ik veronderstel echter dat de heer
De Beer, die naar hij zelf beweert onpartijdig
wenscht te zy'n, niet geprejudiceerd is, en daarom
neem ik de vrijheid mij tot hem te wenden ter
nadere preciseering van zijne uitdrukking. Reeds
deed ik dit in een particulier schrijven, waarop
de heer De Beer echter nog niet heeft gereflec
teerd ; daarom waag ik het hem thans in 't open
baar nogmaals aan mijne vraag te herinneren.
Den Redacteur dankend voor de mij afgestane
ruimte
Hoogachtend,
EDW. B. KOSTEB.
40 cents per regel.
iiiniiiiiminiimiiiiiimiiiiiiiimiiimiiiHiniinniHiiiniiHiiitiiiii
Magazijn KEIZtRSHOF, Nieuwendijk 196/207.
Witte Goederen aan het stuk.
Gemaakte Dames- en
Kinderondergoederen in alle soorten.
Voortreffelijke Modellen. Soliede Afwerking
SCHADE & OLDENKOTT.
Hoofd-Depot
VAN
Dr. JAESER's Orig. In.
WolartMen
K. F.
DEUSCHLEBENGER.
jtmtt, Sïalverttr, 15f.
Eenig specialiteit in de»e
artikelen in geheel Nederland
verscheen :
EGOÏSME,
Een Ilaagjch Verhaal in twee deelen,
DOOR
FRANS NETSCHER.
Prijs in geïiistreerden Omslag f 450; in
Trachtband ? 4.90.
In iederen Boekhandel voorhanden.
iiiiiiiniimMiiiiiiiiiHiminiiirmmiinmiiiiimniiiiiiinuniiMiiilnniiiiiHm
vol interessante wendin- 41 K f4 D f 11
oo1' » n* 42 K gi T et
"" " (1" * 43 P c7 ?}? T e7 ?
40 K f3 D dl f 44 D a4 f remise.'
SPAANSCHE PAETIJ.
Wit.
E. J. Loman.
l e4
2 P f3
3 I, b5
4 (U
5 P (-3
e5
(16
L d7
P f6
Steinitz beweert dat
P ge7 hier de eenige
goede voortzetting is.
6 0-0 ed4 :
L e7 dan 7 T el en op
7 0 ukan volgen 8 L cG:,
L c G : 9 ileG:, dea: 10
I) ilS:, T ad8: 11 P e5 :,
L o-t: 12 P e4:, P e4 :
13 P «13, f 5 14 f 3 Lcó
15 P
P c5: 16 L g5 !
en wiut.
7 P (14: P d4:
Op L e7 doet wit 't
best 8 b;! en 9 L b2 te
antwoorden, welke voort
zetting door dr. Tarrasch
rnet succes werd aange
wend.
8 L (17: f
«.» D (14:
10 L e3
11 T adl
12 f3
13 T fel
D d7:
L e7
0-0
D c6
T fe8
aö.'
Hier hadden wij L f8,
zoo mogeigk gevolgd door
Zwart.
Rev. A. B. Skipworth.
gO en L g7, verwacht.
14 P e2! T adS
15 1) d3 D (17
d5 ging niet wegens 16
e5, P d7: 17 D do: enz.
16 L c!2 b6
do dan 17 e5, L c5 f
13 L e3!, d4 l'J L d4:
en wit blijft in alle va
rianten ecu pion voor.
17 K hl D cS
18 L eU P d7
Uit 't vervolg blijkt,
dat deze zet zwak is.
l'.) P d4! P ca
20 I) c4 L f6
Hier overschreed zwart
zijn bedenktijd. Wit
wenschte echter niet op
deze wijze de partij te
winnen en'teomiléstond
stond toe dat't spei voort
gezet werd.
21 P c6 L c3:I
Dit was een misreke
ning 't Beste was wel
licht T d7 22 L fü: gl'6:
23 D c3 gevolgd door
P d4 en P f 5 en wit
heeft verreweg 't beste
*pel.
22 P 08: L el:H
Wit geeft in 2 zetten
mat.