Historisch Archief 1877-1940
No. 826
DE AMSTERDAMMER. WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
(J
Gw
HE1TSJES
Een bezoek bg Verdi.
Kort voor de voltooiing van zjjn FaMafl ont
ving Verdi den correspondent van eene Engelsche
?courant. De interviewer vertelt: «Men leidde mij
in een kolossale ontvangkamer, waar de maestro,
?eene lange, schrale gestalte met lang, grijs haar
en hoog, gerimpeld voorhoofd, met groote schreden
op en neer wandelde, terwjjl hij zich levendig
met den juist aanwezigen dichter Carducci on
derhield. Nadat ik m\j voorgesteld had, bracht
ik zoo spoedig mogelyk het gesprek op de
opera Falstaft. »Het is waarschijnlijk het laatste
werk van mijn leven", zeide Verdi als in
wrevelig ongeduld, »en ik schreef het enkel voor
mijn eigen voldoening. Het publiek zou er nooit
iets van vernomen hebben, zonder dien Mephisto
van een Boïto." Kort daarop noodigde de maestro
ons uit, in zijn aan den salon grenzende werk
kamer te gaan eene gunst die maar aan weinig
stervelingen ten deel mocht vallen. Het was een
klein vertrek, half ingenomen door een schoonen
vleugel, waarop, met kleine noten in potlood ge
schreven, het manuscript van den Fahtaff hier en
daar verspreid lag; eene schrijftafel in de ven
sternis, een rijk beladen muziekstandaard en een
enkele stoel vormden het overig ameublement.
Op den schoorsteenmantel stond een klein portret
Tan Mascagni, en eenige poëtische werken lagen
-overal verspreid, want Verdi, overigens een
tamelyk «onverschillig" Italiaan, is toch met de
gedichten van zjjn land hartstochtelijk ingenomen
?en verliest zijn lievelingsschry vers niet uit het oog.
Toen de groote man onvoorziens en als
liefkoozend zyne hand op het geopende instrument
legde, verzocht ik hem eenige akkoorden daarop
aan te slaan. Een oogenblik talmde hij lachend,
als over het vrijmoedige van mjjn vraag verwon
derd; daarop gaf hu toe en speelde een pas
voltooid wondervol staccato, waarvan de muziek
voor hem op den lessenaar van den vleugel
stond. Daarna stond hij op en leidde ons op het
aangrenzende terras, waarvoor zich een
verrukkeljjk landschap uitbreidde. ,>Dat," zegt hij
vriendely'k, »is mjjne inspiratie."
Het terras was met tamelijk slecht uitziende
geraniums en azaleas beplant, naar het zeggen
van mevrouw Verdi een byzonder zwak van haar
echtgenoot, die het zyn ziekelyken lievelingen
niet aan de zorgvuldigste oppassing laat
ontbreken en een beroemd Engelsch bezoeker
zelfs eenmaal heel grof toesprak, toen hij hem
op het afbreken van een takje geranium betrapte.
De vrijmoedige bekentenis echter, dat de beroemde
man het gestolen goed als kostbaar reliek naar
het land der nevelen wilde meevoeren, verzachtte
den toorn van den geweldige, en de herinnering
aan dit voorval kwam zeker bij hem op, toen hij
nu zorgzaam eene half verwelkten bloesem af plukte,
en ze mij met onnavolgbare grandezza overreikte.
Nog eenmaal wendde zich het gesprek tot de
muziek. Ginds op de straat speelde een draai
orgel eene melodie uit U T,ouatore. Ik vroeg
Verdi of deze wijze van reproductie van zijn
werk hem niet onaangenaam was. «Integendeel,"
hernam hij glimlachend, »zij bevalt mij zeer."
Toen zich plotseling tot den dichter wendende,
zeide hij: «Carducci, wat zoudt gij doen, wanneer
fg uwe liederen en gedichten op de straten
oordet mishandelen? Gij zoudt de boosdoeners
levend willen verslinden non vero! ?' De groote
republikeinsche dichter, wiens classicisme zijn
werk altijd nog ongenietbaar voor de groote
menigte gemaakt heeft, schudde zijn
leeuwenmanen. »Neen," antwoordde hij, »volstrekt niet.
Ik bemin het volk, al is het ook alleen als ideaal,
niet als onwetende vulgaire massa. Daarom ver
staat het mij ook niet. Met u is het iets anders.
Uwe melodieën zijn een deel van het nationale
leven geworden." »Ach," zegt Verdi, »het volk
?HflIllllllllimilltlllllllllllMIIIIIIIIIMHIIIIIIIIMIIIIIIIItlllllHIIIIIUHIIIIIIIIIIIII
1IIIIIIUI Minimin l ui niniiin inmiimiiiiiim
4<« Jaargang. 23 April 1893.
Redacteur RUD. J. LOMAN te Londen.
Adres: Mira Lodge, Deronda Road, Herne Hill.
Londen. S. E.
Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek
betreffende, aan bovenstaand adres te richten.
Fr. Moucka. Wann bekommen wir Sretszor
und Slata Praha??
Van R. Teichmann, Londen.
No. 189. Zwart 2 stukken.
a bcdefgh
"Wit (8 stukken) geeft in 3 zetten mat.
Uiterlijke termijn van inzending der oplossin
gen van no. 189: Zaterdag 29 April.
is altjjd my'n beste vriend geweest al sinds het
begin. Het was een handvol timmerlieden, die
mij mijn eerste succes bezorgden."
Ik rook dat daar een geschiedenisje in zat, en
verzocht om bijzonderheden.
»Het was in den tijd dat ik nog in armoede
en teleurstelling te Busseto vegeteerde," ging de
maestro voort. »Alle uitgevers hadden mij uitge
lachen, alle impresarii hadden mij figuurlijk
de deur uitgegooid. Ik had alle vertrouwen, allen
moed verloren, maar zette toch de repetitiën
van mijn Nabuceo in den Scala-schouwburg te
Milaan enkel uit oppositiegeest door. De kunste
naars zongen zoo slecht als maar mogelijk was
en het orkest scheen het er op gezet te hebben
om het rumoer, dat de arbeiders in het gebouw
maakten, door evenveel rumoer te smoren. Daar
begon het koor, zoo slecht als eerst, te zingen
»Va pensiero!" en plotseling was het inliet
gansche gebouw zoo stil als in een kerk. De lieden
hadden de een na den ander met werken opge
houden en zaten nu luisterend op ladders en
steigers; toen het nommer uit was barstten zij
in het razendste applaus uit, dat ik ooit heb
bijgewoond. »Bra»o, bravo, viva il maestro" weer
klonk het van alle zijden, gemengd met het don
derend kloppen en hameren van hun gereed
schappen. Toen wist ik, wat de toekomst voor
mij in petto hield."
Bij deze vertelling namen Verdi's blauwe oogen
een zachten glans aan. Gewoonlijk beschouwt de
meester van onder zijn dichte grijze wenkbrauwen
de wereld met een strengen, afwijzenden blik.
Zelden spreekt hij van zich zelf; gewoonlijk ver
mijdt hij alles wat hem in andere dan formeele
aanraking met zijn evenmenschen brengen kan;
het liefste is het hem, als zijn beste vrienden en
bekenden op straat hem zonder groeten voorbij
gaan. Bij het afscheid geleidde Verdi ons tot de
deur. Ik vertelde hem, dat ik op het punt was
naar Siciliëte vertrekken, »het land van
Cavalleria rusticana."
A proposito" vroeg ik, »weet gij wat ieder
over u vertelt 'i U zoudt verklaard hebben in vrede
te kunnen heengaan, nu Mascagni's opera geschre
ven is. Is dat waar, maestro?''
Hij schudde ernstig het hoofd. »Ach neen,"
zeide hij, »nog niet, nog niet!"
iiiiiiiiliiyiiiiliiiiiiimmiiriiiiiilimiiiii
lllllllllltllllltUll
LLERLEI
Dagblad-postpapier is het
"l. nieuwste snufje op de
dames~ schrijftafels. De laatste mode
schrijft onzen dames voor postpapier te gebruiken,
aan het hoofd met een grap in den vorm van een
courantenberichtje, een »allerlei", «stadsnieuws",
«rechtszaken" of iets dergelijks bedrukt. Het
nieuwtje geeft tot de kostelijkste quiproquo's aan
leiding. Zoo staat b.v. op het postpapier het vol
gende huwelijksaanzoek: »Ik zoek een levensge
zel, die mij onder eede kan verzekeren, dat hij
nooit andere dan lieve briefjes heeft geschreven,
die mij belooft, zich steeds van het nieuwste op
het gebied van het postpapier op de hoogte te
zullen houden en nooit een leelijk gezicht te zul
len zetten, als mijn papier op is." Men denke
zich nu een tyran van een echtgenoot, die woedend
wordt, wanneer zijn vrouw met het postpapier te
verkwistend is omgegaan. Onder//rechtszaken" kan
men b.v. lezen: »Gij, aangeklaagde, zijt veroor
deeld binnen 32 of 48 uur te antwoorden in
gebreke blijvende zult gij in de dagbladen wor
den gesignaleerd, als verdacht aan gevaarlijke
schrijfluiheid te lijden.
Te Xew-York werd dezer dagen de beroemde
postzegelverzameling van den heer F. de Coppet
verkocht. Zij bevatte alleen zegels van sta
ten van het westelijk halfrond, daaronder echter
uiterst zeldzame. De zeldzaamste postzegel van
de Vereenigde Staten, een 2cents-postzegel van
CORRESPONDENTIEWEDSTRIJD.
(Adres: MarnixTcade 43, Amsterdam.)
30e Zet van Zwart
At l h6, 5 K b6 (na 25. D h3. D f5 26 P e6c5f,
K c8 27. D f5:, P h4f5: 28. T ele5, P föd6 29.
T eóe6, K c7 30. T e6e7 t ), 9 T e8b8, 10 K eC (na
29?, K f6 30. P d«c6.). B: 5 L h3, 8 g4. '
C» l T f3: (na 29?, L hé: 30. T U4 :), 2 L aS, 8
K e7 (na 30. T ala8 f J. D: l K h.7, 2 T d8f8,
3 D e6:, 5 T gb8, 6 K h8. E: 3 T h8»8, 4 P f6ei:,
7 T f6c6: (na 29?, K b8 30. P a7c6: f.) 8 L c5, 9
K f7. Ft l D c5, 2 Opgegeven door den heer
Beeders, 4 T c5:, 5 T f7g7, 9 P ce7, 10 K f8.
H. J. d. H.
Oplossing van No. 187 van B G. Laws.
l K b2, K ei 2 P b4 f enz.
L f2: 2 D c3 f
TK 2 D a4 f ,.
Opgelost door C. T. van Ham (e Gorredijk, A.
Wijbrands te Amsterdam, W. v. H. te Delft, J. v. d.
Hulst te Oud Ade, 5 schaaklief bebbers te Bijpwetering.
Errata (zie vorige rubriek) 3de kolom 6Je regel,
krachtigen Rus Tschigorin, lees: ged chten Miohael
Michael T»chigorin. B wen de partij Evansgambiet
niet Eagelsche partij. Zwart J. Vijzelaar.
CORRESPONDENTIE.
W. B. H. M. en H. J. den H. te A. Wel bedankt
voor partijen, die wij spoedig zullen plaatsen.
J. F. H. te 's-Hage. Maartimmmar ontvangen.
Meld ons s. v. p. in Correspondentie' datum van
Groningen. Bij voorbaat dank.
UIT DE SCHAAKWERELD.
't Maartnummer van 't Tijdschrift van den N. S. B."
is verschenen. Uit de ledenlijst, die aan deze afleve
ring is toegevoegd, blijkt, dat de bond 129
rechtstreeksche en 211 afdeelingsleden telt. O. i. beantwoordt
't aantal leden niet aan de verwachting. Wij hadden
gehoopt dat da aanmerkelijke verlaging der contri
butie en de groote voordeelen thans aan 't lidmaat
schap verbonden, een veel grootere uitbreiding der
ledenlijst ten gevolge zou hebben gehad In enkele
steden laat wel is waar de belangstelling niets te
wenschen over, eervolle vermelding verdienen in dit
opzicht de nieuwe afdeelingen t'i Groningen, Zwolle,
Arnhem, Hilversum, Leiden en Breda maar van
andere, niet minder bloeiende clubs, hadden wij eene
het jaar 1850 werd voor 1000 dollar het eigen
dom van den heer R. F. Albrecht. Voor een
van het jaar 1856 werd 427 dollar betaald, ter
wijl de tijdelijke 2 en 4cents-postzegels van
het jaar 1864 voor 522 en 900 dollar koopers
vonden. Voor een 2cents-postzegel
vanBritschGuinea van het jaar 1850 en een van 4 cents
van het jaar 1862 werd respectievelyk 1010 en
900 dollar betaald. De bekendste verzamelaars
van New-York waren persoonlijk aanwezig, ook
waren er veel liefhebbers uit het Westen en uit
Canada, die de gelegenheid, eenige lang begeerde
curiosa machtig te worden, niet hadden willen
laten voorbijgaan. De Europeesche handelaars
hadden voor het grootste gedeelte hun orders
overgestuurd.
lïlTl 11 iïiiiMuiiiiiiitiiumiiimiMimiiiiiiiiiiiimiMiiimimiiiiiiiiitiilltninillI
'riaoaon
'ban.
iiiliiiiiiiiitiiniiiiiiiiiiMiiiiiiiniiiiMiiinimiiiiiiiiiiiilliliilliniHliililllMllliii
Iets oyer Socialisme".
In de laatst gehouden vergadering van Moderne
Theologen" is als vraagpunt behandelt Kunnen
wij als christenen tegenover de maatschappelyke
nooden met p/iilantropischen arbeid volstaan",
Dr. Sibmacher Zynen was uitgenoodigd deze
vraag te beantwoorden en hij kweet zich daar
van door verschillende opmerkingen betreffende
het socialisme. De slotsom was, dat door hem
werd aanbevolen een practisch- ethische studie
van de vraag, hoe een veranderde inrichting der
maatschappij den vierden stand zou kunnen bren
gen tot meerdere achting voor zich zelven en
alzoo tot een betere verhouding jegens allen. Hij
achtte zich gerechtigd tot de verklaring, dat
tegenover de maatschappelijke nooden naast den
philantropischen arbeid dringend behoefte is aan
een christelijk socialisme.
Dit punt verder in behandeling komende maakte
ds. Bax de opmerking, dat er wel wat vaag is
gesproken over het socialisme, dat niet een enkel
voudig verschijnsel is, maar een samenstel van
verschillende aspiratiën en factoren. Volgens hem
is het beter tegenover de bewering, dat wij aan
den vooravond zouden staan eener revolutie, te
zeggen, dat wij bezig zijn met een revolutie. Zijn
verlangen is de armoede te lenigen, haar vooral
te voorkomen; door haar te verminderen zal de
zonde bestreden worden. ZWEerw. ziet in het
socialisme geen panacea voor alle kwalen; volgens
zijn overtuiging zal in de nieuwe maatschappij
niet minder maar meer religie wonen; zijn ver
langen is dat men alles moedig onder de oogen
moet zien.
Ds. Roodhuyzen ziet in het socialisme niet de
redding der maatschappij, maar in het Christen
dom zelf, dat ten onrechte wordt bestreden, welks
beginselen heel die maatschappij moeten door
dringen, en als men over eigendomsrecht,
landnationalisatie spreekt, moet men bedenken dat
dit niet alleen groote woorden zijn, maar ook
groote zaken, waarmede men het niet maar »zoo
eens moet probeeren", maar waarvoor men ernstig
moet gaan studeeren.
Ds. van den Bergh van Eysinga verlangt, dat wij
streven zullen naar aristocratische, ethische de
mocratie en vooral den strijd moeten aanbinden
tegen dien vreeselijken vijand van het maatschap
pelijk geluk: het alcoholisme.
Dr. Zijnen sprak ten slotte zijn blijdschap uit,
dat de zaak in de vergadering besproken was,
dat allen het in den grond eens zijn en het vage,
dat nu nog in het woord ligt, wel meer bepaald
zal worden, als dergelijke practische onderwerpen
meer besproken zullen worden.
Ten slotte bedankte de voorzitter alle sprekers,
constateerende dat men begonnen was met christo
logie en theologie en geëindigd met de sociologie.
Het doet mij leed, dat ik niet in de blijdschap
kan deelen van ds. Zijnen, want uit alles wat de
moderne theologen over het socialisme hebben
betere medewerking verwacht, bijv. in den Helder,
Gorredijk en Beestterzwaag. De steun van alle
vereenigingen is noodig, om den bond op den
tegenwoordigen voet te kunnen doen voortbestaan, 't Is in
't belang van alle rechtstreeks che leden hunne
clubgenooten tot toetreding op te wekken, 't Ledental
der voornaamste afdeelingen bedraagt: Amsterdam.
54, Rotterdam 53!, Utrecht 36, 'a-Gravenhage 28,
Groningen 27, Zwolle 16. Arnhem 13, Gouda 13, Hil
versum 11, Leiden 10, Breda 9, Dordrecht 6,
Wormerveer 6, Oterleek 5.
Wij hopen dat de ledenlijst van 1894 van
vooruitgang zal blijk geven en dat vele vereenigingen tegen
dien tijd zich en bloc" zullen aansluiten. Dat zij zoo!
Volgens een Eeuter's telegram is de stand in de
match Lasker?Showalter L. 2, S. 1. De match, die
uit 10 partijen bestaat, wordt te Kokomo in Indiana
gespeeld.
't Volgende jaar zal te Kiel een internat, congres
gehouden worden De Duitsche bond heeft hiervoor
300 Mk. bijgedragen
Op de winterwedstrijden der clubs te Weenen en
Berlijn werden de eerste prijzen resp. gewonnen door
G. Marco en S. Alipin.
LOOPER GAMBIET,
gespeeld op den wedstrijd te Leiden 6 Maart 1893.
Wit. Zwart.
Kapitein van Rhijn. Jhr. A E. van Foreest.
l C4 C5 U F el, f312gf3:,gf3:
T» f m c- * 13 K f2! enz.
2 f4 et4: n e5?
3 li o4 D h4 ?}? De beste
voortzettin4L K fl d» ^en van den aanval zijn
-. T ,]-,. \ A D (33, P c6 12 h5,
P II P 7? J) h7 13 P b3' 0! U
l e/. p C7: T b8 enz. ofBll
7 P C.3 L g< p e5j Le5. i2de5:,Tg8
8 P f3 D lló 13 hg5:, D g5: 14 D f i,
9 hi h6 P g6 li T Ii5, P hi enz.
10 R gl 11 c6
Of 10 e5, 0-0 11 L ei, 12 L e4 L f
g7 12 P el, c5! 13 P o2 13 L fö:
enz. Of 10 L c4, L g4 Sterker was o. i. 13
11 K f2 enz. D c!3 g4 H h5, D h7
10 Dg6! (L el: 15 P ei: enz.) 15
Dit is sterker dan g4 p h.4 met sterk spel.
gezegd is duidelijk gebleken, dat onder de pi. m'
170 leden, die deze vergadering hebben bijge
woond, niemand was, die een ernstige studie had
gemaakt van het socialisme.
Ik noem dit een treurig verschijnsel l 't Zij
verre van mij de heeren te beschuldigen vap
plichtverzuim, maar, op de hoogte tij*" van,een
maatschappelijk vraagstuk dat de belangen van
allen omvat is een moeten" voor leidsmannen
van zooveel anderen.
Ik vrees dat de meeste theologen onbekenheid
voorwenden of onbekend zijn met een uitstekend
werk, geschreven door een zeer achtenswaardig
man, opgegroeid en tot ontwikkeling gekomen
in de school van Malthus en Stuart Mill. Ik
recommandeer U, herders en leeraren, tot welke
godsdienstige gezindheid ge ook mocht behooren,
dat werk te lezen; het is een boek, dat begrepen
moet worden, voor dien tijd is het onbestaanbaar
het volk uit zijn armoede en onzedelyken toe
stand te verlossen. Dat boek is getiteld;
De elementen der sociale Wetenschap.
De oplossing van het Maatschappelijk Vraagstuk.
Door een docter in de geneeskunde.
Naar het Engelsch.
Uitgegeven bij Nijgh en van Ditmar te Rotterdam.
Wanneer ge dit boek zult gelezen enbegrepe»
hebben, twijfel ik niet of ge zult met wellust
den strijd aanvaarden door den adder te helpen
vernietigen, die onze maatschappij vergiftigt,
en waardoor zoovelen een ontzettend l\jden voort
slepen, om eindelijk van ellende en honger te
bezwijken.
Verlos de maatschappij van den druk waaronder
zij bezwijken zal! Ik hoop dat het U aan moed
niet zal ontbreken!!!
J. M. HASPELS.
Rotterdam, April 1893.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiliiimiiiiiiiiiiiiiiiiimiiililiiiiiiill
40 cents per regel.
Hiiiimmittiimitimuniitimniiiiitnmwnumtu
Magazijn KEIZERSHOF, Nieuwendijk 196/207.
Witte Goederen aan het stuk.
Gemaakte Dames- en
Kinderondergoederen in alle soorten.
Voortreffelijke Modellen. Soliede Afwerking
SCHADE & OLDENKOTT.
Hoofd-Depöt
VAN
Dr. JAEGER's Orig, Sara.
WolartMea
K. F.
DEUSCHLEBENGER.
jtmtt. Katverttr, 13 f.
Eenig specialiteit in dexe
artikelen in geheel Nederland.
J. II. Schrander & C0.,
Opvolyers van ALBERDINGK THIJM i Co.,
Haarlemmer Houttuinen 85?87?89,
AMSTERDAM.
Stscmfibrisk ran Ycrdwzaamdi
LITIUSCHEEPSPROriSIËN, cm.
Eiporteurs naar Oost- en West-Indië.
Opgericht in 1730.
In 1883 werd dit Fabricaat op de Int.
Kol. Tentoonstelling bekr. met de eenige
hoogste onderscheiding voor dit vak
1ste prijs (Diplöme d'Honneur).
Prijscouranten op aanvrage verkrijgbaar.
miiiiiiiiiiiiiiiiiimim
iliimilllliiiimiiiiiiiiiiii
13 D fös
14 l«ó: hg5:
15 T b8: f L U8:
16 D e2 g4
Dit had nog tijd. Beter
lijkt ons P d7, gevolgd
door 0-0 0.
17 P h2 g3
18 P f3 D g4
19 D e42
Sterker was 19 P e4,
P d7 (wit dreigde 20
P f6 f en wint) 20 P dO t,
K f8! 21 P f7:, K f7:
21 e6 f, K f8 (D e6:
dan 22 P g5 f en wint)
22 ed7 :, D d7 : 23 D e4
enz.
19
20 P e2 P d7
21 P f4 :
Beter was 21 L f4:
21 0-0-0
22 D e3 Pde5:J
23 P g6:
23 de5: dan T dl f
24 P el, P f4: enz.
23 P f3:f
24 D f3:??
24 gf3:, D g6: 25 o3,
D h7! 26 D e2, g2 enz.
of 26^T d4:l 27 odi:,
L d4: f 28 L e3,-LeS:.f
29 D ,e3-., D h2 f, ty
K f I,'g2 f en wint. :
24 L dij f
Wit geeft op. f
l
2
i
*5
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
SPAANSCHE PARTIJ, s
gespeeld te Hilversum 2 Januari 11. ? ?
Wit. Zwart.
Isidore Gunsberg. J. H. Peet.
e4 e5 25 P d5 b6
P f 3 P c6 26 p M T &
llZ 27 D f3 T g4
L. bS d6 28 P a6 f K c8
d4 L d7 29 D a8 t K d7
00 P d4: 30 T f2 h4
P<14; ed4: 31 T b8 f K e6
L dï: D cl7: 32 P a6 d5
Dd4: P e7 33Pc7;t L c7:
P c3 P c6 34 T el f K d6
D e3 g6 35 T ee2 h3
P do L g7 36 C4 D bl f
c3 0-0-0 37 el T g2: f
bt K b8 38 T g2: T g2: i
14 f5 39 K hl D b2n
of 5: D fp: 40 D do: f
D t'3 h5 De 39ste zet van zwart
L (V2 T de8 kost de partij. Zwart had
T ael D c2 op de volgende wijze 't
D f' I) a*'* 6Pe^ kunn^n winnen.
Pe3 T e4' 39 . . T gl f
b5 P d8 *°£fl: »S«t
T al B f7 fl £ f2 D g2 +
f5 L e5 *2 K e3 d4 f
fg6: D g6: en zwart vrm* ^e dame,