De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1893 28 mei pagina 5

28 mei 1893 – pagina 5

Dit is een ingescande tekst.

No.831 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. -densche graveerschool, veel teekeningen voor waaiers, een geschilderd kamerschut,naareenop de Tuilerieën gecopieerd (ook door lady Tanker ville), bureaux van gebrand hout, dat op inge legd werk gelijkt, door het Working Ladies Guild van Brompton Road, enz. Er zjjn verscheidene collectieve inzendingen; de Royal School of Art Needlework copieerde een antieke Venetiaansche cassette, en zond ook een prachtig kamerschut, waarvan de benedenpaneelen van bloemen en relief in metaal, de bovenpaneelen van dezelfde bloemen in fijn kunstnaaldwerk z\jn. Weinig damesachtig is de inzending van Eliza Trealey te Dudley; zij heeft waarschünlyk een fabriek, althans zij zendt hoefijzers, aambeelden en dergelijke in ; ook is er een paar laarzen van Russisch leer door een lady, de Hon. Sybil Amhurst. Mrs Fawcett, de geleerde, heeft het toezicht gehad op de afdeeling onderwijs, en niet ver zuimd de portretten te verzamelen van de jonge meisjes die aan de verschillende Academies studeeren of gestudeerd hebben; er zijn er heel mooie en heel veel. Als curieus argument heeft zij er bijgevoegd de portretten van de kinderen »wier moeders een universitaire opleiding gehad hebben"; de collectie kinderkopjes moet dienen om degenen gerust te stellen, die meenen dat wetenschap niet samengaat met physieke ont wikkeling. De vegetarianen-restaurants in Duitschland nomen met den dag toe. In Berlijn zijn er minstens twaalf; in andere steden, Dresden, Leipzig, vindt men ze steeds meer. Eene aantrekkelykheid vormt de groote zindelijkheid, en de zorg die aan het smakelijk maken der spijzen besteed wordt; een ander voordeel zou de goedkoopte der spijzen zijn, maar hier staat tegenover, dat men zoo enorm veel meer moet eten, om behoorlijk gevoed te worden. In den beginne kan men er niet aan gewennen, zooveel te eten en Leeft dan na een uur weer honger; de gestudeer de vegetarianen echter weten hun menu uit een zeven- of achttal gerechten zoo samen te stellen, dat het smakelijk blijft en men toch eene behoor lijke portie voedsel krijgt. Men ziet ook. militairen in deze restaurants; voor hen die veel in de open lucht leven en sterke lichaamsoefeningen maken, is de plantenkost zeer geschikt. Gewoonlijk is er voor dames een afzonderlijk vertrek, en men vindt er wel «ens briefjes aan den muur geplakt als dit: >Een vegetarisch gezinde levensgezellin gezocht." Een huwelijk, op overeenstemming in zulk een belangrijk opzicht berustend, moet wel gelukkig zijn. Wie de geschiedenis der mode nagaat, zal zien, dat altoos de overdrijving van een onderdeel van het toilet de karakteristiek uitmaakt, maar dat ?ook zonder overdrijving er geen elegance is. Dit is zoo waar, dat bij het eene historische toilet onmogelijk een waaier, bij het ander onmogelijk een reticule, bij het derde onmogelijk een para?snl te denken is, en andere zonder deze dingen onvolledig z\jn. Eenvoud bestaat uit dingen die in 't geheel niet eenvoudig zijn; eenvoud is een resultaat, een harmonie, die zoowel door het te weinig, als door het te veel verstoord wordt. Een tijdlang was de gordel noodzakelijk. In de Schrift en in de Klassieken komt hij als onmis'b;iar voor; de symbolieke beteekenis en die van sceinture dorée" willen wij hier niet tellen. Uit Rome namen de Franken hem over en maakten hem terstond nuttig, zoowel als orneerend; in de middeleeuwen droeg men er niet enkel beurs en mes en sleutels in, maar ook baarkammen, odeurrlesschen en inktkokers. Toen hij versierd werd met zijde, goud en edele steenen, verloor hij juist in dienzelfden tijd zijn nuttigheid; in de somptuaire wetten werd er-toen weer tegen geijverd en een latere mode schafte hem af. De aumonière (later reticule en ridicule) wordt uiiiiiiiiiiiimmiiiiiiiiiiiii IIIIIUIIIIItlllllllllllllllllllllUMIIMIItllH iiiiiiimiiiiiHMiitiitiiiiinHiilliiiiiiimiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiHiiiillliiiliiiltnnill 41" Jaargang. 28 Mei 1893. Redacteur RUD. J. LOMAN te Londen. Adres: Mira Lodge, Deronda Road, Herne Hill Londen. S. E. Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek betreffende, aan bovenstaand adres te richten. JlIUHHIIIIjmlIIIIIIIHIIIIIMUIIIIIIlmlIIIIIIIIIIIIMIHHIIIIIIIIIIIIIIIIHIDIIIJJHIf Vau dr. Sam. Gold en W. H. K. l'ollock. No. 194. Zwart 5 stukken. a b c d e f g h Wit (7 stukken) geeft in 2 zetten raat. CORRESPONDENTIE WEDSTRIJD. (Adres: Marnixkadt 43, Amsterdam.) 33e Zet van Wit Ai De heer A. v, B. abandonneert A l en A 9 eu biedt in A 10 remise aan. C« l (De 32e zet van door een Fransch schrijver, Roger-Milès, tot de coquetteries mutües gerekend, maar het «nutteloos" is hier alleen op de schoonheid bedoeld, want in het gebruik was de beugeltasch heel nuttig. Een schrijver uit de achttiende eeuw geeft den inventaris van wat een dame erin droeg: »een stuk brood dat by de middernachtmis gezegend is, een naald en draad, een poederdoos met kwast en wat rouge, een gebedenboekje, een minnebrief, een halve muscaatnoot, twee wisseltandjes van haar zelf of van een ander, een kwakzalvers recept tegen de koorts, een kruidnagel." De kruid nagel en de halve muscaatnoot waren voorbehoed middelen tegen allerlei ziekten en betooveringen. De waaier is natuurlijk zoo oud als de raensch. Eva moet wel een palrnblad als waaier gebruikt hebben. Eene christelijke legende van de uit vinding van den waaier beweert dat men hem in de oudste kerk als symbool van de engelenvleugelen toepaste. De Chinezen geven er een andere legende van : »De dochter van een mandarijn, de schoone Kami, was op een lantaarnfeest en had het onder haar masker zoo warm, dat zij nauwelijks ademen kon. Eindelijk nam zij het masker af; maar daar de etiquette en de gewoonte haar beletten, in het publiek ongesluierd te verschijnen, wuifde zij met het masker af en aan voor haar gelaat; zoo was de waaier geschapen." Mevrouw B. heeft veel geleden om haar geloof. Om haar geloof! kan dat nog in onzen tijd ? Of is ze met een zendeling getrouwd geweest ? Neen, maar ze gelooft dat ze een schoen No. 3 aan een voet No. (J kan dragen, en een corset van 40 centimeter om haar middel. E?e. HiuniiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiinniiiiiiMiiiiiiiiiHiitiiniiiiiniiniiniiiiim ofnatzonbrn. IIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIHItHIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIHIIIIIIIIHIIMIIIMIIIIIItlllllllllllllllllll Werkloosheid en Werkverschaffing;." In den laalsteu tijd kwam schier geen courant of tijdschrift in onzj handen, of ons oog viel op liet met zware zwarte letters gedrukte woord : Werkloosheid." Lazen wij hetgeen onder dat woord stond, dan ver namen wij vaak, in plaats vau de wijze waarop wij ten spoedigste den werklooze aan arbeid kannen helpen, 't geen reeds menigeen weet, nl. dit: dat de werkloos heid haar ontstaan te danken heeft aan de volgende oorzaken : 1. het overvoeren der arbeidsmarkten, zoo bij ge leerde als minder geleerde \akken; 2. het misbruik van krediet; 3. liet kwijnen van handel en nijverheid ; 4. het vervangen van arbeiders door machines ; 5. het najagen van weelde en genot ; 6. vroege en onberaden huwelijken ; 7. het verhuizen van vermogenden vooral uit de groote steden ; S. het ongeregeld leven en gemis aan spaarzaamheid; 9. de kwade gewoonte om het werk te rekken ; 10. overbevolking. Als middelen tot bestrijding werden daarna opgegeven: 1. heideontgiitning; 2. bescherming vau de Nederlandsche nijverheid en dus vau den werkman, niet door hooge invoerrechten maar door zooveel mogelijk landsprodiietcii te gebruiken; 3. onderzoek van nieuwe bedrijven die liier te limde levensvatbaar zijn en het steunen dier bedrijven; 4. bouw van doelmatige en goedkoone arbeiders woningen ; 5. het zoeken van nieuwe markten voor ouzcproducteii. (Zie Uatidelslilad \an U Mei 1.1.) Voor een klein gedeelte denk ik over die oorzaken UluiiiiiiiiliiiiiMiMMMimiiiMimMmiiiiiiiiimiimmiiiiiiii zwart ontbreekt), 2 T f6, 8 T d7 : f »: l a3, 2 T e7 f, 3 e6, 5 D c3, C L c4. E: 3 K f 2, 4 D di:, 6 K f4, 7 fee:, 8 K hl, 9 T f If2: f, 10 P e2. F, l P f5:, 4 T bldl, 9 T f2, 10 L e4: H. J. d. H. Oplossing van No. 192, Frankenstein te Londen. l P c5!, K f4 2 P d3 t enz. bc5: 2 D d5 f K 66 2 D b6: f K d4 2 D d5 4 Opgelost door C. T. van Ham te Gorredijk, A Wijbrands te Amsterdam en J. v. d. Hulst te Oud Ade. UIT DE SCHAAKWERELD. De uitslag der match te New York is: Walbrodt 5, Delmar 3, remise 3. Wegens den hardnekkiger! tegen ? stand dien Delmar bood, zal waarschijnlijk een tweede duel plaats vinden. Met 't inzamelen der gelden voor 't ,Columuian Chess Congress" zijn iti den laataten tijd goede vorde ringen gemaakt. Men hoopt dat 't Congres, waarvoor o, a. President Clevoland, de Lord-Mayor van NewYork en Prins Dadian van Mingrelia prijzen hebben geschonken, nog in Juli of' Augustus te Xcw-York kan plaats vinden. De stand in de match te Londsn is: Binl 3, J,tsnogrodaki 1. SPAAKSCHE PARTIJ. 4de Jlatchspol. Wit. Zwart. N. W. v. Lennep. Jhr. A. E. v. l urecst l e4 e5 ! 8 deó: P f5 *> l» ft » <><! l Deze zet is minder goed A r ** * *-°dan Pb7,vanwaar 't paard 3 JL l>5 P f6 ! later, via c5, op eüeen 4 0-0 P et! i sterke standplaats inneemt. K ,1* T «7 ) Eon uitvoerige analyse C T» o T> HK i van '?'en zet 'n c'en tckst 7 T R' h f». ' kwam Toor in de '?Deut7 L c6 ! Deo: sche Schachzeitung'' van dc6: dan 8 de5:, P fó , 1881_ Cordel bracht deze 9 T dl, L d7 10 e6, fe6: anah-se naar aanleiding 11 P e5, L d6 12Dh5f, i van ' een blindpartij van g6 13 P go:, P g7 14 '. L. pauisen. Een mooie D h6, P fo 15 D h3 en i party met deze yerdediwit wint- j ging werd in 1883 in 't en middelen" evenzoo, voor een groot gedeelte gansch anders. Hierover verder te spreken ligt niet in mijn plan. Trouwens een debat over 't wezen der werkeloosheid zelve acht ik vooralsnog een vrij nutteloos werk. Eens w orden wij 't daarover toch niet, doch waarover wij 't wel eens moeten worden en keel spoedig ook, is dit: Wat kan dadelijk ter voorziening in den nood gedaan worden?" Hebben wij dat gevonden, dan eerst is de vraag vatbaar voor dieper onderzoek. Ter zake dan l De heer Obernjeijer Het zich in de maand Mei 1.1. in het Handelsblad aldus uit: j/Er constitueere zich spoedig te dezer stede eene uitgebreide commissie, aan welke men alle denkbeelden en plannen tocbetronwt, welke tot de vermindering der werkloosheid en de verzekering van het lot van den werkman kunnen leiilen. Deze commissie stelt de voor stellen in handen van snb-commissiën, waarin minstens n lid van de hoofdcommissie zitting heeft. Deze sub commissiëa zijn gehouden binnen den kortst mogeüjken tijd verslag van haar onderzoek en in verband daarmede voorstellen aan de hoofdcommissie te doen." Dadelijk daarna rees bij mij de vraag: Hoe zal eene dergelijke commissie SLifmigcsteld moeten worden en hoe zal Imar werking zijn-1" Ik ben zoo vrij daartoe eene beknopte handleiding te geven, op gevaar af, dat de heer Obermeijer verbaasd uitroept: Zoo iets heb ik in 't geheel niet bedoeld!" M. i. is i'i iedere gemeente, al of niet onder toe zicht van B. en W. of van het gemeentebestuur, noodig n groot bureau voorioopig voor alle vakken te zameu. Wat het bestuur van dat bureau betreft, dit 't niet uit louter wetenschappelijke mannen bestaat, die door gaans geheel buiten den arbeidersstan l verkeeren en dan ook onvoldoende niet zijne belangen bekend zijn. Wel geef ik gaarne toe, dat een econoom, een rechts geleerde, een aardrijkskundige, een geneesheer, een architect, een koopman, zitting er in moeten hebben, nnar daarnaast hebben wij mannen erin noodig, die, en de belangen \an den arbeid, en de behoeften der maat schappij door en door kennen; bestuurders van vakverecnigingen, Ilinke, ontwikkelde werklieden, benevens bekwame administrateuren. Ook is 't wenschclijk, dat de bestuurders personen zijn van verscbillende richting op economisch, politiek i:n religieus gebied, want een groot vereischte is 't, dat de instelling n groot geheel blijft. Verbrokkeling, op die wijze, dat elke partij of gezind heid haar eigen Bureau gaat oprichten, moet zoo nvigelijk vermeden worden. Wel is 't te voorzien dat na verloop vau tijd voor ieder vak afzonderlijk een bijbnj'uau noodig zal blijken te zijn, doch dat levert weinig bezwaren op. liet kantoor der instelling moet permanent ziju, d.w.z. een grout gedeelte van iederen wei'kdiig geopend, opdat elk werkloo/e gelegenheid heeft zich aan te melden. Kaarten affji'ven om door de werkeloozin zelf te laten invullen is ;it' te keuren. Het maakt de administratie noudejoos meer ingewikkeld. Wie wat voor de ongelukkigeii wil doen, moet hen persoonlijk zien en spreken ! Den Administrateur vau 't Bureau raad ik daarom aan, deu \\ei'klooze al die inlichtingen te vragen, welke eene zooveel mogelijk juiste statistiek in de hand kun nen werken. Die siaiistiek zon 's zomers, wanneer de minste aan vragen binnenkomen, opgemaakt kunnen worden. Iv'ii voorbeeld voor de boekhouding! Het is niet voldoende, dat de werklooze alleen zijn naam, beroep en adres opgeeft en daarbij verklaart of hij al of uiet bereid is, buiten de stad te werken. Ook geboorteplaats, gebo >rtej;iar, laatste gemeente waar ge werkt is, getalsterkte van het huisgezin, huur, gemid deld;: ver.licnstc en uitgaven per v\eck, moet 't Bestuur te weten komen en dadelijk in een zorgvuldig aange legd register laten inschrijven. Op welke wijz- zal daarna het Bureau kunnen ar beiden y Door werkverschaffing ! -Maar dan zullen gemeentebesturen, bouwvereenigingeu, exploitatie-maatschappijen, werkgevers cu particulieren zich, tot 't verkrijgen van arbeidskracht, tot de nieuwe instelling moeten wenden ! Toch mag liet bureau daarbij niet blijven stilzitten. Ook van zijn kant moet 't alle pogingen aanwenden. om de ingeschreven werkloozen aan arbeid te helpen. Correspondenten in aiid.-rc steden en vreemde plaatsen en ;ulver!eereu zonden geschikte hulpmiddelen zijn om de regeling van vraag en aanbod van arbeidskracht te bespoedigen. Vergaderingen van 't Bestuur met B. en W. en met vakvereeuigingen zijn ook niet te verwerpen. Bovendien moeten al degenen, die 't bureau v an raad iimimmiMiiiiinim V. A. S. gespeeld tusschen dr. v. Foreest en de,i Keulschen meester Leffuiann. 9 b3 Hier lijkt ons T el de meest geëigende voort zetting; d5 is dan niet zonder gevaar voor zwart Bijv. 'J T el, d5 10 ed6: e. p., cdö; 11 L g5, f6 12 L f4 en wit staat 't best. 't Beste antwoord op 9 T el is waarschijn lijk 0-0. J) (15 10 ede ; e. p. cd6 ; 11 L b2 0-0 12 <'t L f6 't Blijkt nu wel dat 't D. iiauchetto niet deugde. Indien do zwarte luoper gelegenheid heeft. z<ch tegenover den witten te stellen, is de tlankenontwikkeling als tijdverlies te beschouwen. De e-migc variant in de;i Spanjaard, waar L 1>2 goed is aan gebracht, is in de Steinitache verdediging. 13 T dl L e6 15 l' c3 (15 Zwart ontdoet zich te recht zoo spoedig moge lijk van den zwakken d pion. Do gei-oleerde pion is in dit geval geen groot nadeel. 15 ('do; 0(15; 16 D d3 L c3: Deze zet is om ver scheidene redenen at' te keueen. De P d5: was niet te vreezen en door den afruil verliest zwart 't voordoe! van twee loop^rs, terwijl hij deu werkeloozen looper van wit helpt ontwikkelen. Waar schijnlijk vreesde zwart dat de d pion op den duur niet te houden zou zijn, waarna de ongelijke kleur der loope s in zijn voor deel is. 't Beste lijkt ons P d6, zoo mogelijk ge volgd door P e4. 17 L c3: D b6 18 ff t P e7 19 P g5 g62 Zwart had hier wit's 18de'i zet met P g6 kun nen weerleggen. Wij heb ben verscheidene voo-tzettingen geprobeerd,doch konden den aanval nim mer met succes doorvoe ren. Nadat de aanval af geslagen is, blijft gl een zwak punt. ?20 P h7:! 20 D h3? dan h5 en zwart komt in 't voordeel. 20 f5 Er dreigde 21 P f6 f en P do: f. Op K hl: volgt mat in 2 zetten. 21 P f8: T f8: 22 T el fel: Wit dreigde 23 D h3 24 D h8 f, K f 7 25 D g7f, K e8 26 T e6 ; D eü: 27 T el enz. 23 T eü:! D e6 : 24 T el D f7 D f 5 dan 25 D 25 T e7:! D 26 K hl T f5 27 T g7 f K 18 a8 T s?6: T f3 T h5 dan 29 T 16 f. 29 T gS f! K g8: Op K e7 volgt L b4 f en mat iu eenige zetten. 30 1) sröf K fS 31 Lbi f en volgende zet mat. Van de laa'ste 23 match en tournooispelen , die Vin Lennep speelde, won 2: f meenen te kunnen dienen, hunne voorstellen schriftelijk iuzendeo. Slijn verlangen zou tevens zijn, dat door oprichting van zulk eene instelling de Cornité's voor Werklooztm en Werkverschaffing verdwijnen. Wie geld of goed kan missen, zende 't aan de nieuwe instelling, die zeker 't btst zal weten, op welke wijze een en ander gebruikt moet worden. Mocht 't Bureau ziju werkkring nog uitgebreider willen opvatten, dan zon het werkplaatsen behoeven, alwaar vele opgedragen bestellingen tevens zouden kunnen worden uitgevoerd. Teu slotte iets tot voorkoming van misverstand. Ik uwen door 't hier bovenstaande volstrekt niet het middel tot opheffing der werkeloosheid gevonden te hebben. Mocht de instelling, waarvan ik eene ruwe onvolledige schets gal', door vorming van een groot kapitaal tot stand komen, dan vertrouw ik, dat zij, in al wuchting van die hervormingen op economisch en politiek gebied, die vooral den zoogenaamden vierden stand moeten ten goede komen, spoedig reeds tot ver mindering der groote maatschappelijke kwaal zal bij dragen. Het is de plicht van alle partijen daartoe mede te iverkeu ! Ware humaniteit moeten wij door daden toonen ! Amsterdam, Mei 1893. GEKARD G. LENSELINK. Andere liladi-n kunnen dit opstel overnemen. 40 cents per regeL HiuwnntiiiiiiiiiiMunuiiiiuii het portret van Frof. Dr. J. MOLESCHOTT, dat bjj dit nommer van het Week blad verschijnt, zjjn enkele eerste afdrukken, op karton, verkrijgbaar a 60 Cts. VAN HOLKEMA & WARENDORF, Singel 542, Amsterdam. Magazijn KEIZERSHOF, Nieuwendijk 196/207. Grootste sorteering Zwarte en gekleurde JAPONSTOFFEN, Soieries, Mantels en Nouveautés. SCHADE & OLDENKOTT. HÜNKEMÓLLER LEUS, Corsets Francais, Leidschestraat 103, Amsterdam. Grootste sorteering CORSETTE.V in alle mogelyke genres voor Damas en Kinderen. Speciale Soorten voor corpulente Dames tot 1UU cM. caiilew\jdte. Heden verscheen : Naar aanloiiliiiir van WAGM's Parsifal' DOOR Mej. M. DE PAVAUGE. (Overdruk Stemmen uit de Vrije Gemeente, afl. 4). Prijs 30 Cents. Uitgave van VAN HOLKEMA & WARENDORF, Amsterdam. miHimimitimimiimiiiii hij 10 en maakte de ove | taat dat veel voor de toerige 7 remise Een resul- ' komst doet verwachten l Wit. W B. H. Meinera. l 2 3 4 5 6 7 e4 P f3 IL c4 b-4 c3 0-0 d4 Groep A No. 7. EVANSGA.MBIET. Zwart. J. F. Heemskerk. T d6, Df4;(opl9-Dg7 volgt ook 20 L c5) 20 L c5 en wit wint. 15 P cb6 * cb6: 16 P fd2 h5 Nog was 16?P ge7 beter. 17 P dct «5 P c6 L, c5 L 1>4: L aó 8 D b3 d » c7 Het was waarschijnlijk zwart's bedoeling lang te rokkeeren, toch was beter: 8.?D 16: 9. de5 :, de5:; 10. T di, hö; 11. L a3, zooals in de zevende matchpartij tu-schen Steinitz eu Tschigorine ge speeld, of 8 -D f6; 9. de5:, de5:; 10. T dl, h6; 11. L f7 ;f, D f7:; 12. D f7 '-f, K f7:; 13. T d7 v ; P e7, zooals in de negende partij van dien match. Dezetin den tekst is tempjverlies. 9 de5: tieó: 10 T dl 0-0-0 11 L a3 D m 12 Het nemen van den f pion is zwak. 12 L W> 13 L e2 ga Niet goed, 13?P ge7 is veel sterker. 14 P del Si Op 14 -L f2 -f v0igt, 15. Kf2', g4; 16. Tabl, b6; 17. PbG '+ ab6; 't b; 18. L Ii6 t, K b8; 19. L e6 Is er beter op 17.?P a5 volgt 18. Pa5: ba5:; 19. T do', D ti; 20. T bl. Op 17.-Pge7; 18 P b6 *, ab6:; 19. T d6, D i'4; 20. D b6:, T de8; al. T bl, P d8; 22. T d7 ., K. d7 :; 23. T dl -j-, K 08; 24. L d6, P e6; 25. Lel eu wint. 18 T dS + P d8: Op 18-D d8: volgt 19. T adl. Beter ware 18-K d8:; 19. T adl f, K e8 't b.; 20. P d6 f., K f8; 21. P b7 '-f 't b, K g7, 22. L c4, P ge7; (op 22?Lel. volgt 23. D c4: en wit wint.) 23. T d6 met ongeveer ge lijk spel. 19 P cb6 + ab6 : 20 D bö: P e l La6 't beste P ge7 22 L b7 -f geeft op £r volgt 22.?K d7; 23. L c,6 ^ P 06.; (op 23.?K c8 volgt f iu 3 zetten). 24. D b7 f K. dS; 25. D c6 ; waarna f dreigt door T adl f, wil zwart dit f voorkomen, dan gaat de dame verloren.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl