De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1893 16 juli pagina 4

16 juli 1893 – pagina 4

Dit is een ingescande tekst.

DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No. 838 l n woonte te strijden, haar te overwinnen, maar het is de waardigste taak voor een edel, mannelijk karakter. Overigens duurt de strijd slechts wei nige weken en de gewoonte is overwonnen. Ik heb in uw huis zooveel liefs ondervonden, bij de nagedachtenis van uw onvergetelijken vader zou ik u een trouw vermaner willen zyn. Anders kan ik niets doen, ik ben arm en zonder macht, alleen kan ik u met innige vriendschap smeeken : neem u verder in acht voor deze vergiften! Ge niet met een ontvankelijke ziel de schoonheden dés levens, maar zonder het vergif uit! Wees, h«ste vriend, niet boos op mij. Uw trouwe De sesthetische commissie uit den gemeente raad te Mainz heeft zich dan toch met 6 tegen 3 stemmen voor het toelaten van een standbeeld van Heine verklaard; en in den gemeenteraad zelf is ook de meerderheid ervoor. De aange wezen plaats is de Forsterplatz, genoemd naar een geleerde, die op Moleschott's aanbeveling reeds dertig jaren geleden te Mainz een monu ment had moeten hebben. Een ultramontaansch lid van den gemeenteraad stelde voor, alvorens verder te gaan, zich nog de notulen van den Dusseldorfer gemeenteraad en commissie te laten opzenden, maar dit werd verworpen, j-;^*», ,:, " ' P%'i De Amerikaansche astronoom William Pickering is op de Andes in Peru in de gelegenheid geweest een bjjzonder goed gezicht te krijgen op de planeet Jupiter en diens vyf manen. De eerste en tweede maan zijn goudgeel, de derde groengeel, de vierde groengrijs. Van de vijfde kon h\j niet duidelijk de kleur zien. Hetgeen hem vooral opmerkelijk voorkwam, was dat de eerste maar sterk eivormig bleek te zijn en om een van hare kleinste assen draaide in 13 uren en 3 minuten. De tweede, derde en vierde waren ook een weinig elliptisch, maar veel minder; hun omdraaiings- en omlooptyd schijnt samen te vallen; die van de tweede maan is 41 uren 24 minuten. Uit Kopenhagen zal een photographische repro ductie van het Flatö-boek" naar Chicago ge zonden worden. Het Flatö-boek is een oud IJslandsch handschrift; het bevat een aantal Noor sche koningssagen en ook de beschrijving van de reis van den Noor Leif Ericson, naar het Wijnland" in het jaar 1000. Eerst had de Ameri kaansche regeering plan gehad, het kostbare manuscript, dat reeds sedert 1220 in de KoninkIjjke bibliotheek te Kopenhagen bewaard wordt, met een oorlogschip te laten halen en het op dezelfde wijze te laten terug brengen. Maar de Deensche regeering wilde liever het echte oor spronkelijke document niet uit handen geven en het aan dégevaren van een dubbele zeereis blootstellen; men heeft liever het gedeelte om trent de reis laten photographeeren, en dezen afdruk met een Deensche en een Engelsche ver taling naar Chicago gezonden. Daar er nog 100 exemplaren ten verkoop zijn bijgevoegd, en menig Amerikaan dit werk (met het Wijnland" wordt volgens somawsn Amerika bedoeld) zal willen bezitten, zal de Beensehe regeering er niet veel geld b\j toeleggen. Bij den uitgever P. Noordhoff te Groningen verscheen: Nederland en Insulindf. een schooi en handatlas voor hoogere inrichtingen van onderwijs tevens voor huiselijk en kantoorgebruik. Een iraaie, duidelijk gedrukte atlas met volkomen leesbare kaarten, die door de uitvoe righeid en den beknopten vorm zeker in veler handen zal komen. ?niiliiililliiitiiiiititiititiitiiiiMiiiiiiiiiiimimiiiiiiiHiiiiiiiHiiiimimiiliiiiii HETSJES Hoe de gevangenen correspondeeren. In een brief, onlangs in verscheidene Fransche couranten geplaatst heeft de chemicus Turpin, die veroordeeld was tot 5 jaar opsluiting in de gevangenis te Etampes, aan zijn vrienden het middel gewezen om met h«m te correspondeeren, zonder dat hunne brieven volgens het reglement, door de gevange nisautoriteiten konden gelezen worden. Dit middel is, dat men moet schrijven tusschen de regels van den te verzenden brief in, met afgeroomde melk, goed vloeiend, met een nieuwe pen ; om vervolgens de letters te doen opkomen moet men het papier slaan met de zool van een stoffige slof of met een stukje heel vuil vilt of laken. De letters, met melk geschreven, nemen het stof op, komen te voorschijn, en brengen aldus aan den veroor deelde de vertrouwelijke mededeelingen over; zij worden tusschen de regels van het gewone inktschrift gevoegd, die zeer alledaagsche praatjes kun nen bevatten om te beter de waakzaamheid van de cipiers te verschalken. Het kan zijn dat de gevangene van Etainpes dit middeltje gevonden heeft, maar deze ontdek king is de duizendste van diezelfde soort, want er is geen vindingrijker en vernuftiger brein dan dat van gevangenen, als het er op aankomt de waakzaamheid van hun bewaarders te ontduiken. Welke zijn dan de meeste gewone middelen, die door gevangenen worden gebruikt om zich met de buitenwereld in verbinding te stellen ? Wij zullen er hier eenige opnoemen. De gevangenen zijn te verdeelen in verscheidene categorieën. Er zijn daar de preventief gevango-nen, wier zaak nog geïnstrueerd wordt en die nog niet voor den rechter of het hof zijn geweest. Deze menschen kunnen medeplichtigen hebben, hetzij nog in vrijheid, hetzij in hechtenis, liet komt er vooreerst op aan de eersten te waarschu wen dat zij gevangen kunnen genomen worden, opdat zij zich uit de voeten zullen maken, als men een goede kameraad is. Verder kan het van belang zijn, af te spreken met hen, die in dezelfde gevangenis verblijven, om aldus met deze een plan te beramen, hetzij van ontkenning of van verdediging, om den rechter van instructie te foppen. De zaak is eenvoudig, zooals men ziet, wat haar doel betreft; maar is moeilijk in haar uitvoering, vooral in een cellulaire gevangenis. En zelfs in de gemeenschappelijke gevangenissen, kan de rechter van instructie, door toepassing van artikel 613 van den «Code d'instmction criminelle," bevelen dat een beklaagde, gedurende een tijdperk dat telkens met 10 dagen verlengd kan worden, afge zonderd wordt gehouden. Men begrijpt hoe onaangenaam deze voorzorgen voor de gevangenen zijn, die zich op twee pas afstand van elkander gevoelen, en die zulke be langrijke dingen aan elkander te zeggen zouden hebben. Eindelijk, wanneer de uitspraak is geschied, als alles is afgedaan, als de veroordeelde zal worden opgesloten, hetzij in een cellulaire, hetzij in een gewone gevangenis, is het nog te begrijpen dat hij met bloedverwanten en medegevangenen gaarne gemakkelijke verbindingen wil hebben. Maar het reglement is onverbiddelijk. De brieven moeten gevisiteerd worden, zoowel naar buiten als naar binnen. Bovendien is iedere wisseling van woorden zoowel als van brieven, tusschen de gevangenen verboden. Hoe uit dit netwerk van stilzwijgen te ontsnappen? Daarin oefent zich juist de vinding rijke geest van de gevangenen. Er zijn dus afzon derlijke middelen om in verbinding te treden met de buitenwereld, en middelen, om in verbinding te komen met elkander. Over 't geheel slagen de middelen niet dikwijls, want de gevaDgenisadministratie is een goede bewaakster. De veroordeelde Turpin heeft de melk uitgevon den. Hij raadt die aan zijn vrienden. Maar men moet ver zoeken ; er is zoo weinig echte melk in Parijs. Speeksel is ook voldoende. Schrijf op een blaadje wit papier, of tusschen de regels, met speeksel. Houd 2 dagen daarna het blad onder een dun straaltje koud water en de letters komen weer op, wel zeer onduidelijk in 't eerste oogenblik, maar indien gij den brief droogt onder uw buis, in aanraking met de huid, geschiedt de ,weder geboorte" en is het schrift zeer gemakkelijk te lezen. Niets is echter gemakkelijker dan dit procéd op 't spoor te komen. Het is voldoende bij de aankomst van den brief, dezen met een stuk laken te wrijven en het schrift is in een oogenblik door elkaar geloopen, de geheimen zijn vervlogen. Een ander middel, zoo oud als de wereld : Gij neemt op de muren van de gevangenis een beetje van dat donzige witte poeder, dat op oude steenen opkomt en dat niets anders is dan salpeter. Gij verdunt er een beetje van in een druppel water en schrijft tusschen de regels. Dit schrift verdwijnt als het droog is en wordt onzichtbaar. Maar wij raden u niet aan het onder de oogen te brengen van een beetje slimmen directeur (en dat zijn ze allemaal) want het is voldoende den brief even hoven de vlam van een kaars te laten gaan en de letters komen op. Zoo zou ook de geadresseerde de letters weer doen opkomen, indien de brief hem bereikte, hetgeen zeldzaam is. Een ander procédé, niti minder oud, d. w. z. niet minder bekend, en dus ook versleten. Gij wrijft uw pen tegen uw vertinde soepkom, zorg dragend haar voortdurend te bevochtigen. Het laagje week gemaakt lood of potlood zal na 2 ja zelfs 3 dagen weer verschijnen, juist op den tijd dat de brief bij de familie zal komen, die ze met begeerte tusschen de regels zal uitlezen. Maar, ook hier is de voorwaarde een niet al te wan trouwend directeur te hebben, want hij heeft slechts even de ammoniakflesch onder uwen brief te laten heen en weer gaan, het lood komt dadelijk terug onder den vorm van ammoniakzout, met een mooie groene kleur die u zal verraden. Altijd baas hoven baas. Wilt gij een ander middel? Gij zijt een op passend gevangene en gij kunt, dank zij uw wer ken, van de cantine eten krijgen. Wees dan kieschkeurig en vraag eieren. In het wit van het ei dat gij zorgvuldig in. uw zak bewaard hebt, doopt gij uw pen, die uieuw moet wezen, en schrijft op uw papier. Het eiwit zal geen spoor achter laten, want het gevangenispapier is dof, omdat de administratie nog niet de beleefdheid heeft u gesatineerd papier te geven. Indien gij tot een familie behoort, die met de zaken bekend is, zal een zwavelstokje, brandend onder het blad gehou den de letters doen opkomen, want er zal zich een zwart ammoniacaalsulfhydraat vormen. Maar vrees weer de nieuwsgierigheid van den directeur, want sulfhydraten vormen zich voor iedereen. * * * Dit zijn de wetenschappelijke procédés; dit zijn de slechtste. Er zijn er oneindig ver gezochter en veel beter. Alleen de oude gevangenen kennen die. Maar men moet niet trotsch zijn om ze in praktijk te brengen en iedereen is tegenwoordig een beetje trotsch. Durf spelfouten te maken in uw brieven ; zet er te veel r's in en te weinig «'s, verdubbel de I's wanneer het niet noodig is, vergeet (ie s in 't meervoud. Laat de participes onder elkaar krakeelen zooals zij willen (zij zijn zoo kwaadaardig zooals de goede Labiche in Lrt Grnmmnire, zeide). Maar heb nu juist een familie die uitgeleerd is in de spelling. Uw vrienden buiten zetten dan zorgvuldig al de letters, welke gij met opzet hebt overgeslagen, bij elkaar; zij houden rekening met al de letters, welke gij met niet minder opzet hebt verdubbeld. Zij maken nu op die manier, door de letters op een afzonderlijk blaadje op te schrijven, een briefje voor hun eigen gebruik, bestaande uit al die vergeten en verdubbelde letters in hun oor spronkelijke volgorde. Maar wat is dat moeilijk ! Men moet er dan voor uitkomen dat men spelt als eeu kolcndrager, en wanneer men notaris of bankier geweest is, is dat pijnlijk. Het middel, ik herhaal het, is goed, op voorwaarde dat men geen eigenliefde bezit. Wat betreft de verbindingen tusschen de ver oordeelden ouderling in de gevangenis, deze zijn algemeen bekend. Het is ongelukkig wat moeilijk den lezer de zaak in duidelijke termen te doen begrijpen. Ieder gevangene, in de cellulaire ge vangenissen, heeft tot zijne beschikking, al het geen noodig is voor het dierlijk leven, in zijn meest alledaagsche behoeften. In een aardig ar tikel over de vrijheid van drukpers, schreef PruvostParadol dat hetgeen hem altijd belette de juiste maat te overschrijden in zijn artikelen, niet vrees voor de bepalingen van de wet was geweest, maar vrees voor het tonnetje. Dit voorwerp bestaat niet in alle cellulaire gevangenissen. Het is iu sommige, o. a. te Mazas, vervangen door een pri vaat, dat van iedere cel door middel van een buis in een gemeenschappelijk reservoir uitloopt. Twaalfhonderd cellen telt Mazas, dus deze twaalfhonderd buizen eindigen in de kelders in een uitgestrekt reservoir; het stelsel heeft de gedaante van een orgel. Welnu, de gevangenen hebben dit orgel gebruikt om met elkander te praten. Dat is de spreekbuis in haar eenvoudigste gedaante. De een spreekt, de ander luistert, een primitieve telephoon. Men ziet het, niemand studeert harder dan de ge vangene, afgesloten van alle gemeenschap; den ganschen dag scherpt hij zijn vernuft. De scheikun dige van de gevangenis te Etampes behoeft hun niets te leeren. De gevangenen zijn allen chemici op dit punt. De afgeroomde melk en de oude slof zijn zeker reeds lang bekend in deze spe ciale wereld van menschen, die iederen dag ge bruiken om kwaad te doen, met meer slimheid dan een geheele familie brave menschen noodig heeft om goed te leven. mmmllinilHiiMuiiiiiiitiliiiliiHiMlHliilMiliiiiHiiitiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiuill vo AME S . In, Engeland.?Victoria- Augusta. Een g'tlavoorstelling. Een cyc/iste. . Papier. In Engeland, te Ascot, te Sandown, te Henley, werd telkens opgemerkt, hoe buiten gewoon veel rouge en wit er gedragen werd. Wangen en lippen worden, door werkelijk aan zienlijke dames, zoo rood geschilderd, en met zoo leliewitte slapen en halzen afgezet, dat illusie niet meer mogelijk is. Het is intusschen niet te verwonderen. Als men rose en groen changeant draagt, en op den hoed drie of vier schelle tinten van bloemen, rose, violet en geel, vereenigt, en dat alles in de open lucht, moet het teint wel grauw lijken, en wie dan eenmaal gewoon is, zich een bescheiden tikje poudre de riz op den neus of om de kaken te leggen, gaat allicht aan 't overdrijven. Als een heel mooi toilet van Ascot wordt bij voorbeeld het Tolgende beschreven: ombr veloutine, aan de schouders heftig scharlakenrood, maar van zoo breede stof, en zoo changeant, dat de zoom van de japon levendig smaragdgroen was. Corselet van kralen, vieil or, goud, schar laken en groen; capote van kralen met touffes roode bloemen. Dat groen en vuurrood houdt geen teint uit. Een ander costuum van rosemauve, met crème entredeux, had mouwen, uit strooken mauve en gele peau de soie om beurten bestaande; de hoed van gouddraad, met kleine Mercuriusvleugels, touffes van kanten en donkerrose rozen. Er waren ook veel wit zijden costumes te Ascot. Te Nice en aan de zuidelijke badplaatsen ziet men veel zwarte kant, ook gele of paarse kant, tulle, tamine of gaas. Het schouderarrangement wordt met tallooze rijen breede strooken veelal zoo genomen, dat mouwen en corsage n pelerine schijnen te vormen en men maar even het middel ziet. Kant, zelfs kostbare, wordt bij massa's gebruikt. Een gemakkelijk stuk bij het reis- of badplaatstoilet is de pinafore-blouse, zonder mouwen, gedecolleteerd, van geborduurde tulle of guipure, met breede kanten strook, die men over alles heen kan dragen, over een lichte zijden japon voor meer gekleed, over een mousseline of fantasie wanneer men wil, en die altoos ge kleed staat, en telkens gewasschen kan worden. * * * Keizerin Victoria-Augusta is, ofschoon zij ge lijkmatig aan alle openbare feesten deelneemt, de huiselijkste aller vorstinnen. Altoos om zeven uur op, ontbijt ze om acht uur met den Keizer, en begint dadelijk na tafel aan haar bezigheden. Het eerst komt de maltre d' hotel met de menu's voor déjeuner en diner; de Keizerin critiseert ze en verandert ze soms geheel, laat er nooit een gerecht met Franschen naam op toe, ofschoon de kok een Franschman is, en tracht zuinigheid met voldoende welvaart te vereenigen. Alle officieele diners duren een uur. nooit eene minuut langer of korter. Ieder lakei heeft twee gasten om voor te zorgen, en de Keizerin ziet toe, dat niemand een oogenblik zijn plicht vergeet. Wat toilet betreft, blijft de Keizerin zeer goed op de hoogte van rarijsche, Londensche en Weener modes, en ontvangt iederen week de voornaamste tijdschriften. Hare keus intusschen wordt niet geroemd ; zij houdt te veel van op zichtige kleuren ; ook laat de elegance van haar taille te wenschen over. Haar zouden, daar zij groot en breed is, lange sleepen passen, maar de Kei zer heeft hierop tegen. Toen hij te Weenen was. wilde hij voor zijne vrouw een mooie japon meebrengen, en verzocht de Kroonprinscs-weduwe Stefanie er voor te willen zorgen. De aartshertogin bestelde een prachtig kleed rose-thó, van keurige nuance en onberispelijk snit. Het werd bezorgd, toen de Keizer bemerkte, dat de sleep twee meter lang was. »Dat kan niet'', zeide hij, »dat is geen japon voor de Keizerin, bedenk toch dat zij altoos vier of vijf jongens aan haar rokken heeft hangen." De Keizerin leest zoo goed als niets, maar schrijft veel. Zij houdt een dagboek, waar zij iederen avond hare impressies of ondervindingen inschrijft, en waarvan het gouden sleuteltje haar nooit verlaat. Aan het eind van ieder jaar gaat dat dagboek in de juweelenkist, en zelfs de Keizer krijgt het niet te zien. Een kostbare bron van inlichtingen zal het zijn voor de geschiedschrij vers der volgende eeuw. * * * Een van de prachtigste feesten bij het huwelijk van prinses May is de galavoorstelling in de koninklijke opera geweest. Sir Augustus Ilarris had de zaal feeëriek laten versieren; rozen-guir landes omvatten alle loges, alle balcons tot in den nok van het gebouw, omslingerden alle pila ren, vielen in garven van alle wanden neer. Voor iederen loge-fauteuil lag een bouquet van witte en rose rozen, met tweekleurige linten; pro gramma's en tekstboekjes waren van witte en rose zy'de. Voor de vele vorstelijke gasten was de koningsloge uit een aantal loges gevormd, een elegant geplooid witzijden scherm overscha duwde haar; zij was met kleine bouquetten van oranjebloesem, may-blossoms en rozen bestoken ; gedempt rose- en groen licht vulde schemerend de ruimte. De voorstelling bestond uit Gounod's "Romeo et Juliette, goddelijk gezongen door Melba, de beide Reszké's en Plancon. In de vorstelijke loge waren, behalve de Engelsche familie, ook de koning van Denemarken, de Czarewitsch en de groothertog van Hessen. De bruid was bleek, van al de vermoeienissen ; de bruidegom keek ernstig; de prinses van Wales, Alexandra, scheen zich vergeefsche moeite te geven om den Czarewitsch te amuseeren. In eene hoekloge zat de hertog van Orleans, die er uitmuntend frisch en knap uitzag, de zangeres Melba te bewonderen. * * De vorige week heeft te Parijs eene dame, gewezen paardrijdster, Mlle Marie de SaintSauveur, het record als bicycliste vastgesteld. Zij reed in het sportgebouw aan den Boulevard Saint-Victor in een uur 2G kilometer 12 meters. Mlle de Saint-Sauveur is een heel elegant per soontje; men vond het smaakvol, dat zij een heel eenvoudig costuum gekozen had: geheel in 't wit, surah hemd met wijde mouwen, heel wijde lange broek van wit flanel met drie knoopjes ben-eden de knie dichtgemaakt, zwart zijden kou sen en verlakte lage schoenen. Het is een punt in quaestie of het geraden is een corset te dra gen of niet; Mlle de Saint-Sauveur droeg er wel een, voorts een zwart lederen ceintuur met verzilverde gesp en een matrozenhoedje, met een speld in het haar vastgestoken. Bij de 28ste ronde barstte een der luchtbanden; de cycliste ging toen op een andere ma chine over. Een weinig daarna deed zij den lederen riem af. Zonder overgroote vermoeienis maakte zij, steeds zeer net rijdend en algemeen bewonderd, het uur vol. Drie ronden vormden een kilometer. * * * Miss Braddon ontving dezer dagen het laatste honorarium dat noodig was om de som van honderdduizend pond, door haar met schrijven verdiend, vol te maken. * * * In navolging van de Spaansche dames, hebben ook in de Fransche groote wereld de dames iets nieuws in hare correspondentie ingevoerd. De papier-fabrikanten hebben er geen voordeel bij; de noiiveautélaat hen dan ook heel onverschillig. De nieuwste brieven van Franyaises »dans Ie mouvement" hebben aan het hoofd een uit geknipt citaat uit een boek of courant. De bedoeling is natuurlijk dat het met den in houd van den brief in verband staat, en zoowel feuilleton als fait-divers vol hartstocht, jaloezie en drama, leveren genoeg passende motto's. Maar ook het eerste het beste knipsel wordt vaak ge nomen ; de ontvanger kan dan zijn hersenen ver moeien met naar het verband te raden en er wie weet welk een pikante toespeling, soms ge heel bezijden de waarheid, uit vinden. Van eene badplaats of villegiatura levert de courant al heel licht wat couleur locale, al was het alleen maar het bericht uit de badlijst, dat men aangeko men is en onder de aanzienlijke vreemdelingen genoemd wordt. Wanneer in zulk een blad de enthousiaste vermelding van mad. A's toilet is opgenomen, koopt mad. A. zeker eenige dozijnen nummers en gaat aan al haar vriendinnen schrijven. De »redactie-schaar" wordt zoo ook een meubel op de damesschrijftafel. E?e. LLERLEI In het vorige jaar had een hovenier en boomkweeker in het oostelijk deel van Berlijn gemerkt dat van de stokken die hij in zijn tuin had lig gen verscheidene honderden gestolen waren. Hij had wel op den een en ander verdenking, maar zonder het minste bewijs. Hij klaagde aan een vriend zijn nood, en deze gaf hem een raad: stop in het benedeneind van iederen stok eene erwt en zie eens of ge er ook iets van merkt; als iemand den stok gebruikt, zal de erwt ont kiemen, en de rank dient als getuige van den diefstal. De tuinier deed dit in October. In dit voorjaar waren reeds honderden stokken weer verdwenen, toen de tuinier op een pleizierpartijtje was met een bevriende landbouwersfamilie, en de vrouw hem vertelde, dat tusschen hun boonen dit jaar overal erwten opschoten: zij vroeg hem of hij, als deskundige, daar ook raad voor wist. Hij liet zich de boanen wijzen en zag in derdaad aan bijna iederen stok n erwtenrank. Hij was woedend, maar bedwong zich, beloofde te zullen zien wat er aan te doen was, en keerde met den vriend die hem den raad gegeven had en nog een getuige terug. Hij heeft nu den land bouwer aangeklaagd. Te Xew-York heeft men dezer dagen de groote open opgangstrap van een spoorwegstation ver vangen door een ieindelooze trap", die door electriciteit wordt voortbewogen. Men stapt eenvou dig van de straat op het benedeneinde van het zich steeds voortbewegende wentelvlak en wordt met eene snelheid van .'Ï5 centimeters in de se conde voortgedragen. De leuning is natuurlijk ook als eindelooze keten geconstrueerd en bezit dezelfde snelheid. De inrichting werkt zoo ge makkelijk en veilig, dat zelfs kinderen en be jaarde lieden zonder eenig bezwaar meegaan. De lengte is 16 meter, het hoogteverschil O meter. Dezer dagen moest te Weenen een werkman eene verschrikkelijke operatie ondergaan, en daar hij daarenboven aan eene hartkwaal leed, durfde prof. Weinlechner hem niet aan narcose onder werpen. Hij vroeg den patiënt of deze niet een flinken slok wijn wilde nemen; maar de jonge

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl