Historisch Archief 1877-1940
No. 840
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
juridisch of mathematisch opzicht twee, zou men
kunnen zeggen. Een bekend iemker geeft de vol
gendebepaling: In een kilogram bijen gaan in ronde
c\jfers 10.000 stuks. Een gemiddelde «voorzwerm"
weegt door elkaar 2 kilogram, dus 20.000 bijen.
De grootste voorzwerm, dien de iemker aantrof,
woog 34 kilogram; de lichtste 1.7 kilogram.
Daarentegen wogen de »nazwermen" gewoonlijk
niet meer dan 1.5 kilo, de zwaarste 2.5, de lichtste
l kilo. Men vindt zelfs nazwermen van
nauwel\jks een half kilo, dus 5000 bijen, deze hebben
echter in de oogen der iemkersbyna geen waarde.
Paulus aan de Galaten. Een origineel
misverstand kwam onlangs volgens de Evangelische
Kirchliclie Anzeiger, bij het Britsch bijbelgenoot
schap te Constantinopel voor. Het genootschap
had een afzonderlijke uitgaaf van den Brief van
Paulus aan de Galaten in Turksche overzetting
te Constantinopel laten verspreiden. Toen de
Turksche autoriteiten daarvan kennis kregen,
lieten z\j den colporteur in hechtenis nemen; zij
meenden dat de brief aan de bewoners van
Galata, eene wijk in Constantinopel, gericht was
en zochten politieke bedoelingen er achter. Zij
wilden nu den colporteur eerst vrij laten, wanneer
hij een gelegaliseerd getuigenis overlegde, dat
Paulus dood was.
De kardinaal-aartsbisschop van Mechelen heeft
aan de geestelijken in z\jn diocees toegestaan
zich van velocipêdes te bedienen. Zij mogen
daarby, in plaats van de soutane, een korte jas
en broeken tot de knie dragen.
De bezittingen van prins Camille Rohan, wiens
paleis, tuinen en kunstverzamelingen tot de be
zienswaardigheden van Praag behoorden, komen
door den dood van den eigenaar in verschillende
handen. De kunstschatten uit het paleis te Praag
z\jn en bloc naar München gegaan. De beroemde
verzameling van geweien in het kasteel Sichrow
is door een Weener koopman, Blum, aange
kocht en in een aantal wagons vervoerd. De
prachtige tuinen van het kasteel Sirchrow zullen
verwaarloosd worden en alleen toegankelijk worden
gesteld voor bloemverkoopers. De groote serres
en oranjerieën worden afgebroken.
Bescheidene uitgevers. Benige
Amerikaansche velocipède-fabriekanten loofden een
safety als prijs uit voor dien schoolmeester in de
Vereenigde Staten, die eene fout in een school
boek zou ontdekken. Daarop vestigde een school
meester de aandacht der firma's op Potter's
JEtemtnts of Geography. In dat boek staat o. a.:
»de zon staat inderdaad stil." De fabrikanten
schreven aan de uitgevers van het werk, en deze
antwoordden dat de bewering juist was en met
de algemeene opinie overeenstemde, dat de zon
stil staat. Daarop zonden de fabrikanten den
uitgevers een wetenschappelijk werk cadeau, dat
de bewegingen der zon behandelt. De uitgevers
antwoordden daarop den fabrikant: »Mijneheeren,
wij zijn geen astronomen en hebben aan het
onderwerp niet veel aandacht gewijd; wij kunnen
?ons dus niet met eene discussie daarover inlaten.
De algemeene opinie is dat de zon stilstaat, en
dit is voor alle practische doeleinden voldoende.
Mogelijk staat zij niet stil, maar de zon is te
ver van ons verwijderd, dan dat men er iets
nauwkeurigs over zou kunnen te weten komen.
Wenscht u geleerde beschouwingen daarover, dan
moet u u tot hoogere autoriteiten dan de
uitLgewrs eener geographie zijn, wenden. John E.
Potter and Co."
Over het kweeken en aanplanten van alpen
viooltjes en Edelweiss, schrijft dr. Krause uit
Cöthen: In het belang van deze mooie
Alpenplanten deel ik u mede, dat zij zeer goed kun
nen geacclimateerd worden ; en dat ik er reeds
sedert jaren in mijn tuin kweek. Van Alpenviolen
laat men de knollen komen, steekt ze 10 a '20
UIllMlltllllllUllllllllllltimilHllllllltHIIIIIMIIItUlltllllUIIHMItlllMIIIUIIIIIII
llllllllltHIIIHHIIIIIIIIIIIIIIIMIIIflIlllllllinillMIIIIIIMIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIITIB»
" Jaargang. 30 Juli 1893.
Redacteur RUD. J. LOMAN te Londen.
Adres: Mira Lodge, Deronda Road, Herne Hill.
Londen. S. E.
Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek
betreffende, aan bovenstaand adres te richten.
mlllllllllllllllllllMIIIIIIIIIIHIIlllllllllltlHIIIIMIIIIItllllltlnlHIMIIMItllllllllln
Motto: »Labor improbus omnia vincit."
.Eerste prijs in den Nationalen Probleemwedstrijd
van dit weekblad.
No. 203. Zwart 5 stukken.
a bcdefgh
Wit (5]'stukken) geeft in 3 zetten mat.
(Pospisil 50, den Hertog 50.)
De jaail. groote wedstrijden van den Ned. Schaak
bond zullen dit jaar op Maandag 21 Aug. e. k. te
?Groningen een aanvang nemen.
Eerste klasse I prjjs f 100, II ? 50, III f 30. 2Ce
klasse I / 50, II f 30, III f 20. Open voor a'le led' n
van den bond.
centimeter diep in den grond en 10 a 20 centi
meter van elkaar, in groepjes. Reeds na l a 2
jaren komen ze in bloei, en later ontwikkelt
de plant zich fraai en prachtig. In Juli en
Augustus levert dan het bloembed een fraai
gezicht op en de geur van het echte
Alpenviooltje is bijzonder liefelijk. Edelweiss heb ik
ook- gekweekt, van stekken en zaden, en in beide
gevallen succes gehad. Men moet niet vergeten,
dat beide Alpenplanten aan een bepaalde samen
stelling van aarde hechten. Het Alpenviooltje
houdt meer van lichten boschgrond; het Edel
weiss verkiest een dorren steenachtigen grond.
In de laatste zitting van de academie van we
tenschappen te Montpellier, werd door dr. Maret
bericht uitgebracht over eene zonderlinge zieke.
Het is een meisje, dat sedert twaalf jaren lijdt
aan het idee tixe, dat op bepaalde tijden goud op
hare kleederen en haar lichaam nedervalt, en zich
zelfs in de plooien van hare huid verbergt. Zij
wordt dan beangst, want zij vreest, dat men haar
beschuldigen zal, al dat edel metaal gestolen te
hebben. Een zelfde angst overvalt haar, als zij
de kasten en laden in het oog krijgt; want zij
meent dat daar wel goud in kon zitten. Zij
moet, om rust te krijgen, op de knieën vallen,
de oogen sluiten, en als een gebed, de namen
van alle meubels in huis optellen ; als haar zus
ter haar dan toeroept: »het is alles in orde", is
zij verlicht, staat op, wascht haar handen, schudt
zich af en heeft eenigen tijd rust. Reeds als kind
toonde zij een pijnlyk zorgvuldigheid ; toen eens
een omroeper meldde dat er een armband verlo
ren was, kon zij niet uit het hoofd krijgen, dat
die armband aan haar kleeren kon zijn blijven
hangen en haar in verdenking brengen.
Een Salomo's eerste recht." Een on
derwijzer te Antonienhütte in Sileziëvertelt in
de Kattowitzer Zeitung: »Laatst werd een nog
niet afgebreide kous in mijne klasse opgeraapt,
en twee meisjes eischten haar op. Daar de kous
natuurlijk slechts aan een van de meisjes
behooren kon, sprak ik er over met de onderwij
zeres in de handwerken en vroeg deze naar de
rechtmatige eigenares der kous. Maar ook de
onderwijzeres was niet in staat, de rechtmatige
eigenares uit te vinden. Kort besloten echter nam
zij een breinaald en zeide tot de beide verbaasde
meisjes : »Daar ik niet weet, aan wie van u beiden
de kous behoort, haal ik het werk uit en verdeel
dan wol en naalden onder jelui. Is dat naar je
zin?" De leerlingen keken eene poos verbaasd,
toen begon de eene geweldig te schreien, terwijl
de andere met een gezicht vol Schadenfreude af
wachtte, dat de onderwijzeres er aan beginnen
zou. Ik wist nu genoeg, liet de kous aan het
weenende meisje teruggeven, en bestrafte de leu
genaarster."
Simon Lewes, de eigenaar van den Tattersall
te Weenen, aldaar een zeer bekend persoon,
vooral omdat hij iederen dag vergezeld van een
goed gevoed, vroolijk blatend lammetje door de
Praterstrasse en het Prater wandelde, is te
BadenBaden op den leeftijd van 78 jaar overleden. Niet
minder dan vijf testamenten van den gestorvene
zijn tot dusverre te voorschijn gekomen Het kort
ste en zonderlingste ervan luidt: »De paarden
der nalatenschap moeten zoolang onder vreemden
blijven en verzorgd worden, als de koetsier in
het leven blijft; sterft die dan moeten de paarden
terstond doodgeschoten worden." Verder moeten de
honden van den testator naar de veeartsenijschool
gebracht worden en de executeur Dr. Sax zich
daarheen begeven, opdat in zijn tegenwoordigheid
de dieren worden vergiftigd. Het testament be
sluit met de woorden: «Mijn zonen waarschuw ik
paarden te houden, als zij lang willen leven".
Wonderlijk genoeg, bevat het document, waarin
al die dieren behandeld worden, niets over bet
bewuste lievelingslam, zijn onafscheidelijke ge
zel; misschien had hij het nog niet toen hij het
CORRESPONDENTIE WEDSTRIJD.
(Adres: Chasutstraat 78, Den Haag.)
37e Zet van Zwart
Deze week slechts twee zetten ontvangen: E 3:
37 , L f3 en E 6: 37?, K f8. Dit is het tdot van
de partij Peet-Hueso: 32. P g4:, P h7; 33. T ehl,
D e7; 34. T h6:. T c'2 ; 35. T gG f, K h8; 36. D d3,
L a4; 37. P h6, D g5 -f; 38. Tg5:, P g5 ; 39. D g6 !,
T d2: f; 40 K g3, P e4 t; 41. K f4, T f2 t; 42.
K e3, T f8; 43. P f7, T f7: en Zwart gaf op.
H. J. d. H.
testament maakte, of ook voorzag hij, dat het
dan een leelijk schaap zou geworden zijn, dat
met de anderen op de hei kon loopen.
Oplossing van
l cG, K f6
K d6
de G
g5
Opgelost door C. T
brands te Amsterdam,
W. v. H. te Delft.
Oplossing van
l P f4, K
Opgelost door Wara
W. v. H., J. v. d. Huls
Oplossing ?
l D e2!,
Opgelost door C T.
en J. v. d. Hulst.
No. 200« (Heathcote.)
2 D g5 f ! enz.
: 2 c7
: 2 D c7
2 P 4f5 t
v. Ham te Gorredijk, A.
WijJ. v. d. Hulst te Oud Ade eu
No. 200h (Antonins).
f4: 2 D e2 enz.
iVtti te 's-Hage, G. T. v. Ham,
t en A. Wijbrands.
?a» Xo. 201 (Loyd).
-n 2 D b2: enz.
v. HatD, A. Wijbrands, W. v. II.
CORRESPONDENTIE.
J. H. P. te H. Hartelijk geluk gewenscht met uw
overwinning in C.W. Stuur ons s.v.p. spoedig uw par
tijen, liefst met eigen analyses. Doet u in Gronin
gen mee?
Wara-Atti. Op l cC, K f6 2 e7 volgt go en mat is
niet mogelijk.
R. J. Bruinsma. Ook aan uw oplessiug ontbreekt
de hoofdvariant.
\atioiiule Probleemwedstryd.
^Uitgeschreven door het Weekblad De Aiiistenlanntirr.)
Na de publicatie der tabellen in de vorige rubriek,
die tot maatstaf dienden voor de beslissing der Jury,
wensch ik hier nog even in 't kort het een en ander
ter sprake te brengen, dat m. i de aandacht verdient
van belanghebbenden bij bovenvermeldon wedstrijd.
Do gemiddelde waarde der ingezonden problemen
was, naar de meening der beide Juryleden, tti^t <jroot.
Verscheidene prob'emen zijn nog beoordeeld, die
itiiliiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiinïiMiiiiiiiiiNiiiiiimiiiiiiMiiiiiii
milllllllllllllllllllHlllilllllMIHHIIIIIIIIIMIIIIIIIililllMIIHH
Geachte Redactie.
Vergun mij een plaatsje in uw blad, om den
heer Mart. L. Liket mijn oprechte bewondering
te betuigen over de geestige wijze, waarop hij
eenige citaten heeft verzameld en te pas heeft
weten te brengen in zijn stukje: »Een woord aan
de vrouwen over de vrouw!"
In gedachte zie ik den heer Liket zitten voor
zijn schrijfbureau met een pijnlijk gezicht, zijn
scheen betastend, waarop naar alle waarschijn
lijkheid een groote blauwe plek is te vinden.
Hij heeft een blauwtje geloopen en is nu zoo
landerig, dat bij niets beter weet te doen, dan
met koortsachtigen ijver in allerijl allerlei boe
ken na te snuffelen, of hij ook iets kan vinden
ten nadeele van de schoone sekse.
Maar mijn beste meneer Liket, waarom u zoo
driftig te maken ? Kunnen wy het helpen dat
veel heeren ziende blind zijn, en behept met
zooveel inbeelding, dat ze meenen het: vtnimdi
vici overal in praktijk te kunnen brengen.
Kunnen wy het helpen, dat de heeren zoo
dwaas zijn gecharmeerd te worden op het eerste
lieve gezichtje dat ze tegenkomen V
Kunnen wij het helpen dat zij nakomelingen
zijn van degenen, waarvan Horatius reeds zeide:
»De tijd der ouders, slechter dan die der groot
ouders, heeft ons voortgebracht".
Bij alle boosheid, wed ik dat meneer Liket
ondanks onze ondeugden? de oogen niet afwendt,
als hij een aardig meisje of een mooie vrouw
ontmoet, en in gezelschap alle krachten inspant,
om toch maar heel aardig gevonden te worden
door de vrouw, die volgens hem en Vondel,
toch maar een rampzalig dier is.
Maar, badinaqe u part \ Heeft de heer Liket,
die het natuurlijk eens is met al die heeren
schrijvers zich wel eens afgevraagd hoe het
komt, dat er zooveel coquette en onbeduidende
meisjes zijn?
Wordt aan haar niet op haar eerste bal, reeds
tot vervelen s toe verteld, hoe aardig en lief ze
zijn. en hoe allercharmantst haar beuzeltaal is.'
Wordt haar niet verzekerd, dat de heeren
blauwkousen haten en bespotten?
Dat de vrouw zeer veel invloed kan uitoefenen
op het leven van den man, is zeker, maar zou
die invloed niet veel meer ten goede dan ten
kwade werkzaam zijn ? Ik spreek hier niet van
de ongelukkige schepsels die er haar métier van
maken, de mannen physiek en moreel te ver
derven, maar van de vrouwen, waarvan Julius
Rodenberg zegt:
»Die reinen Krauen stehn im Leben
Wie Rosen in dem dunk'len Laub;
Auf ihren Wünschen, ihrem Streben
Liegt noch der feinste Blüthenstaub.
In ihrer Welt ist keine Kehle,
Ist alles ruhig, alles weich,
Der Bliek in eine I'rauenseele
Ist wie der Bliek iu's Himmelreich".
.lohn Angell James denkt er niet anders over
waar hij zegt: -De vrouw is des mans gezellin,
raadgeet'ster en troosteres op den pelgrimstocht
door het leven".
Wij willen den beer Liket niet bespotten
omdat bij de weegschaal laat overslaan naar de
debet-zijde. De goede man was zeker in eene
zwartgallige bui. Als de blauwe scheen genezen
zal zijn, dan zullen de donkere wolken wel weg
trekken, en clan komt er zeker op zijn Piet
Paaltjes-achtig gelaat wel weer een glimlach te
voorschijn, als hij een aardig meisje ontmoet, niet
waar meneer Liket ?
MARTINE L. TEKIL.
iiiHHliiiiiniiiiiiimtiiiiiiiiilHMiiiiMiiniifiiiiiiiiliiiiiiliiiiiiiiitilHiiiiiilit
door de Jury van een buitenlandsch toinooi eenvou
dig als beneden critiek" zouden ter zijde ;;elegd
zijn. Uit vele inzendingen viel met zekerheid af te
leiden, dat de auteurs in het minst geen studie had
den gemaakt van die pr neipes, welke tegenwoordig
door alle componisten van naam worden erkend Uit
de problemen der buitenlanders valt voor de
Nederlandsche auteurs nog altijd veel te leeren!
Ziehier, hoe de Jury tot de beoordeeling met pun
ten is gekomen. In de gro ite Duitsche tornooien
b?, worden van de correct bevonden problemen al
dadelijk die van inferieure waarde ter zijde gelegd,
zoodat de Jury zich ten slotte slechts bezig houdt
met de beoordeeling van een klein aantal inzendin
gen. Naar onze meening verdiende het voor een
Nederlandschen wedstrijd de voorkeur, alle problemen
te waardeeren, zoodat elke deelnemer kan zien, welke
plaats i.ijn probleem, volgens het gemiddeld oordeel
der prijsrechters, in de rrj der inzendingen inneemt.
In don laatsteu wedstrijd van B iti.sh Chess Maga
zine" werd ook met punten beoordeeld; rnon vatte
daar echter de beteekenis van Lu t maximum anders
op dan de heer Pospisil en ik. Naar onze meening
gaat het niet aan, te veronderstellen, dat het maxi
mum (bv. 50 puijten) de waarde van een
iileunlin-ubleeui uitdiukt. Immers, wie kan bepa'en, hoever
een probleem beneden het ideaal moet staan, om bv. ij
punten te verdienen? Wij besloten daarom, dat elk
der prijsrechters 50 j,linten zou toekennen aan het,
naar zijne meening, l^xte probleem van elke afdeeling.
Ik voor mij beoordeelde elke positie volgens een
vast systeem, waarbij ik maxima heb vastgesteld voor
tlcutilzet, >iiiil(lrii«/>e/, elk? i>iutxt?.ll'i'</ en mimtriirtie,
terwijl ik tevms daarnn e tekening heb gehouden, of
aan het te beoo doelen probleem t'-m/Milirnnr/ dan wel
tlreii/'ini was ten grondslag gelegd. Die beoordeeling
geschiedde nïtunilijk inet gehee'e getalen; maar
doordat ik daarbij voor den besten drie- en tweezet
tot M) en voor den besten vierzet tot 00 punten
kwam, werd het noodig, alle aantallen pnmen der
drie- en tweezet'en met :' , en die der vierzetten met
' .< te vermenigvuldigen, oaar in tlko groep aan het
beste probleem 50 punten moesten worden toegekend
Vandaar het voorkumen van gebroken getallen in
mijne beoordeelingwltist.
]\Iet den heer Pospisil WMS ik reeds voor den wed
strijd overeengekomen, dat het gemiddelde van ons
beider oord»elen tot maatstaf zou dienen eu dat ieder
geheel onafhankelijk van ziju collega zou oordeelen.
Vandaar, dat wij niet getracht hebben, het verschil
van meening, dat ten aanzien van verscheidene pro
blemen op te merken valt, door e en e waarschijnlijk
langdurige correspondentie van hoogst twijfelachtig
nut, Uit den weg te ruimen. Niet te verwonderen is het,
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
Mijnheer de Redacteur!
Vergun mij, den heer Maurits Wragenvoort
(Vosmeer de Spie) in uw blad te antwoorden op
zijn insinuatie aan mijn adres in uw nummer van
1.1. Zondag. Ik kon onmogelyk den heer W.
berichten, dat ik zijn roman JEen Passie als
feuilleton zou doen verschijnen, omdat die heer
mij nimmer zijn adres heeft laten weten, (waar
schijnlijk om niet door mij te kunnen worden
aangemaand om aan zijn verplichting tot betaling
mijner rekening wegens geleverde boeken te vol
doen). Doch al had ik dit ook geweten, dan nog
zou ik een overdruk als feuilleton, zoo als ons
contract luidt, niet als een tweede uitgaaf heb
ben beschouwd, zoolang die overdruk niet in
z'n geheel was geschied. Dit toch is nog niet het
geval, en eerst dan zou den heer W. voor zijn
rechten, indien hij die had, hebben kunnen op
komen. Ik renvoyeer dus de beschuldiging van
immoraliteit naar den afzender, die publiek mijn
naam tracht te bekladden, zonder daarop eemg
recht te hebben niet alleen, doch die zelf niet
aan zijn verplichtingen voldoet.
Dat het overeengekomen bedrag voor een
tweede uitgaaf van Men Passie een «belachelijk
licht werpt op de financieele toestanden der
Hollandsche literatuur" is toch zeker niet mijn
schuld, daar ik den heer W. heb gegeven wat
hij eischte, niettegenstaande hij van geen enkel
ander uitgever iets voor zijn manuscript had
kunnen bekomen. Ik zal op verdere lasterlijke
aantijgingen van den heer W. niet publiek ant
woorden, doch een ieder welke de zaak mocht
interesseeren daarover nader persoonlijk inlichten.
Met alle achting
Uw Dienaar
D. BL:YS Dz.,
Firma A. VAN KLAVEREN.
iiimiiiiiiiiiiimiiiiiniiiiiiinii minimin iiiiiiiiiiinni
Aan eenige inzenders. Dat keizer Wilhelm
ook de titels voert van prins van Nassau en
prins van Oranje, is van algemeene bekendheid
en was ook ons bekend. De beteekenis van de
plaat was daarom niet minder juist.
lllltlllllllHIIIIIIIMII!
iiiimiiiiiimimiiiimilHnHiiiiiiiitiiui»
f-amiw.
40 cent» per regel.
nniiM Rtmtn itiiiiMuiiuitiiiiiiiti
Magazijn KEIZERSHOF, Nieuwendijk 196/207.
Grootste sorteering Zwarte en gekleurde
JAPONSTOFFEN, Soieries, Mactels en
Nouveautés.
SCHADE & OLDENKOTT
Hoofd-Depöt
VAN
Dr. JAEGER's Orig. Non.
folartikelea
K. F.
DEUSCHLEBENGER.
jtmtt. Kalverttr. 15f*
Eenig specialiteit in dei»
artikelen in geheel Nederland ,
niiiiiiiiiiiniiiiiiiMii
MMIMIIIIIH1MIIIIIIIMIMIIIIIIMIIIIIIIIIIII
dat in den regel bij die inzendingen de meeningen der
beide Juryleden het meest uiteenliepen, waarvan de
auteurs zich geheel los van de krullende banden der
problematiek hebben bewogen, bij die problemen dus,
waaraan de beoouleelaar geen houvast vindt."
Den tweezet Eenvoud" (2e prijs), een zeer goed
probleem, dat echter in eene voorname variant drie
matzetten toelaat, meende ik beneden de eervol te
vermelden inzendingen te moeten stellen, hoewel het
mij ten volle duidelijk was, dat de avteur het euvel
onmogelijk had kunnen veihelpen. De heer Pospisil
schijnt aan deze laatste opmerking echter overwe
gende waarde te hebben gehecht en stelde voor, het
probleem den len prijs toe te kennen.
Wij hebben den Redacteur dezer rubriek in over
weging gegeven, onder elk probleem de aantallea
punten op te nemen, die beide Juryleden eraan
toekeuden. Daardoor zal het den lezer mogelijk zijn,
na te gaan, in hoeverre hun oordeel met het onze
overeenstemt.
Moge deze eerste Nationale Probleemwedstrijd, door
De Amsterdammer uitgeschreven, nog door vele wor
den gevolgd !
Dei, llaay, 24 Juli 1893. H. J. DF.X HEHTOO.
Eindspel uit een par ij, onlangs in Simpson's
Divan te Londen gespeeld.
Zwart (E Ovven Jones) 12 stukken.
a b ede f g h
bcdefgh
VTit (R. J: Loman) 12 stukken.