De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1893 30 juli pagina 7

30 juli 1893 – pagina 7

Dit is een ingescande tekst.

pn.r-. -wpf No. 840 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. In dagen van kiesrechthervorming. Zie je vrouw, dat was nu de oproermaker van '4S en hem hebben ze nog wel een standbeeld gegeven. iiiiniiimiijii lillllliliiilllllimiiiililllllllliiiiilllllliiiiiiiiiilllllimiii Julius Fruttelmau Brommeijer. Die verkiezingen zijn een ware plaag, vooral voor iemand die Brqmmeijar heet en mijn reputatie bezit. Dat begon al vóór een week of drie met een bezoek van Gijs. Ik had hem in lang niet gezien en be greep niet wat hij nu juist bij me te doen had. IK dacht eigen lijk dat hij ergens in het buitenland zat om zich spelender wijs te volmaken in de hoogere diplomatie. Maar jawel, met zijn hart en ziel, en nu ook met zijn lichaam, liep hij nog rond in zijn geliefd Am sterdam. Hij was naar de Aula geweest om daar zijn portret eens te bakijken en dat van Pierson, en kwam ma nu allereerst vertellen, dat die hulde van zij a vroegere stadgenooten hem toch altijd een beetje aangedaan maakte en in een weemoedige stemming bracht. Wat weerga, riep hij uit, ondankbaar zijn rnvjn Amsterdammers niet! Millioenen heb ik hun gekost, maar wat bateekent een beetje geld in vergelijking met de stoffelijke en geestelijke zegeningen, die ze van mij ont vangen hebben ? Zoo denken de echte Am sterdammers, ,en als ik nu in de Aula mijn portret zie hangen, als een bewijs van hun breede opvatting der dingen, hun minachting voor geld, voor begrootingen, rekeningen en tekorten, komt er EOO licht iets vochtigs in mijn oog, wat alleen de valsche schaamte mij verleidt weg te moffelen, maar voor jou wil ik dat wel weten. Toen hij van die eerste, heel verklaarbare aandoening wat bekomen was, en ik tegen hem gezegd had: Wat doe je ook in die Aula, je moest je niet blootstellen aan dingen, die zoo op je gevoel werken, vervolgde hij : ik kon niet anders. Ik heb een zeer vertrouwe lijk schrijven van de redactie van den Verkiezingsbode ontvangen, met de vraag of ik er ook iets tegen had, dat zij in een der nummers mijn portret gaven, en zoo ja, of ik ook voorkeur had hoe ze mij afbeeldden. Ik heb hun dadelijk geantwoord, dat ik niet beSrfi bij deze gemeenteraads verkiezingen zouden betrekken; ik was nu uit Amsterdam, en of schoon de hoofdstad mij nog altijd even na aan het hart is blijven liggen, dacht ik, dat de bescheidenheid mij ver plichtte me nu niet te bemoeien met zaken, die me niet direct meer aangingen. Maar daar wilden zij niets van weten. Zij hadden blijkbaar den laatsten ban opgeroe pen om mij tot overgave te dwingen. Want ik ontving daags daarop reeds een schrijven van Jolles zelf, op een vel letje post, begonnen in American Hotel en i» ' "' """ " geëindigd in Mille Colonnes, waarin hij mij bij kris en kras zwoer, dat ik niet mocht weigeren, daar deze verkiezing zooveel zou zijn als Ie couronnement de l'édifice, de bevestiging van mijn regime door de burgerij. Je hebt, zoo schreef' die trouwe kerel, alle eer van den rooskleurigen toestand, waarinde hoofdstad-thans_yerkeert. Wat je benijders ook mogen zeggen, bij je heen gaan liet je hier en in Burgerplichtje machtigen geest achter. Alles wat wij te roemen hebben is jou werk. Maar de wespen, die aan de beste vruchten knagen, ontbreken ook in je geliefd Amsterdam niet en nu weet ik zeker dat we je portret maar hebben te vertoonen om al die belagers van je naam op de vlucht te jagen. God, God, wat zullen ze een beenen maken. Jou beeltenis, zoo eindigde Jolles, is het teeken, waarin wij als van ouds over winnen zullen. Gelukkig heb ik v. Tienhoven aan het ver stand gebracht, dat Jolles in deze dingen niet te vertrouwen was. Als advocaat-generaal vindt hij zijn weerga niet, zei ik, maar als verkie zingsagent ontbreekt het, hem aan de noodige kalmte. Hij begaat de grootste onhandigheden. Zoo is het nu juist voorgekomen, dat hij een gedrukt briefje, voor mij bestemd, waarin hij zeer vertrouwelijk om geldelijken en geeste lijken steun voor zijn Verkie.zingabwli', vroeg, in plaats van het aan het ll'eckblad te adresseeren, aan het Daijblad de Amsterdammer ge zonden heeft, waarvan het gevolg was, dat het dadelijk in die courant werd opgenomen. Ik heb A. G. dan ook reeds ineermilen gewaarschuwd: »je snijdt je nog eens in do vingers met die verkiezingen, de kalveren, waarmee je bij die gelegenheden ploegen moet, zijn geen soort voor je", maar hij heeft niet willen luiste ren en je zult zien het loopt nog eens mis. Best mogelijk al dezen keer! Want, zoo zei ik tegen v. Tienhoven, die erg met zijn hand door zijn haar begon te woelen want om je de waarheid te zeggen, het betalen be gint hun te vervelen, erg te vervelen ook! En dat komt mee van die verdoemde idees van Quack en je andere vrienden, van die sociale rechtvaardigheid waarmee ze de lui hebben leeren dwepen. Zij zouden nu heel graag zien dat ik en mijns gelijken de onkosten betaalden van die durelief hèbberijen, dieje ons hebt aangesmeerd, en nu dat niet gaat, beginnen ze kregel te worden en zouden in staat zijn een voor een al je handlangers uit den Raad te wippen. En dat doen nu niet de socialen of' de radi calen, maar de bakkers, de slagers, de krui deniers, de koffiehuishouders enz. Daarom, wat je doet ? Maak rechtsomkeer, stap in den eersten trein den beste, die weer naar den Haag gaat, en stuur ze een beleefd bedankje. Nu Gijs heeft genoeg gezond verstand om ais je hem een goeden raad geeft, dien niet in den wind te slaan. Hij heeft altijd getoond opperbest te weten, waar Abraham den mosterd haalt maar daarom was mijn rust nog jiiet weergekeerd. Och hemel wat bleef' dat een gezanik. Nu kwam Meinesz en dan weer Herrurier, want Reekers liep gevaar en ze begrepen, dat mijn invloed op de Beurs hem als wethouder voor de handelsinrichtingen zou moeten redden. Nu, ik had niets tegen Reekers, want als je je schaapjes op het droge hebt en je zonder die handelsinrichtingen je gel,', verdiend hebt, zou het al misselijk klein geestig zijn om over zulke dingen zoo'n drukte te maken. Doch ze hadden een zwaar hoofd in zijn verkiezing, omdat hij door een Zee handelaar bestreden was en zooals Serrurier zei, je weet wel als er iemand is, die zee en handel in zijn naam verpersoonlijkt, zijn onze Burgerplichters niet te houden. Wat zoo'n man zegt, vindt blindelings geloof, en daar A. C. onmachtig gebleken is om den storm te bezweren, moet u er aan gelooven. Zon der uw steun, mijnheer Brommeijer, wordt het Prinsen hof een en al een Buiten gast huis, waarin alleen m a Icon ten ten gelo geerd zullen zijn". Ik hoor het hem nog zeggen, want toen hij die woorden er uit had, kreeg hij tot onder zijn haren een kleur. De kerel is, precies als v. Tienhoven, al te ge voelig! Maar 't opmerkelijkste wat mij gebeurd is, was wel vóórverleden week Dinsdag, toen ik 's middags van de Beurs komende,een pak vond van zoowat tweeen een halven kubieken voet, in stevig kartonpapier, met een adres in mooi loopend schrift, ik knoopte natuurlijk nieuws gierig de touwtjes los en daar zag ik niet meer of' minder dan een heelen stapel boeken en boekjes, n voor n, boven op den om slag gemerkt met een r. d. wlii'ijre)', en daar bij een brief van den volgenden inhoud: Den WelEdel Geboren Heer Den Heer Jui.ius PUUTTELMAX BROMMKI.TKR, Ilecrengraclit te Amsterdam. Mijnheer.' Ik zend u zwart op wit mijn geest vooruit ter kennismaking. Vooral «ie rekenboekjes beveel ik u Ier bcstudeering aan. Ik heb daarbij gevoegd een exemplaar van bet geschriftje: ^Waartoe Mnltntuli al zoo dient", door C. Knapper Kz. met het rnotto ont leend aan mijn boek: liat Miil/atuli met menigeen lire/'t oiiigeijaan, die dat niet icaard was, rail niet te bc.tu'ijlf.kn', 2e druk. eu Een zielkundiyc sr/iet* door II. de liaaff waaruit u zien kunt, dat men steeds veel no titie genomen heeft van mijne pennevruchtcn, en het dus voor u hooggeachte Heer vol strekt niet vernederend is. uwe aandacht aan mijne wetenschappelijke methodiek te wijden. Kr niet aan twijfelende dat UEd. ook een ziel heeft, en er een groote zielsovereenstem ming tusschen ons beiden bestaat, zoodat ook mijn zielkundige studie u belangstelling zal inboezemen, heb ik de eer, u mijn aanstaand bezoek aankondigende, mij (e leekenen, UEd.WelGeb. d w. Dr, J. VEKSLUYS. In mijn verlegenheid wat te doen met dien berg van wetenschap schopte ik er een paar maal tegen, om te zien wat bovenop kwam te liggen, maar ik vond niets van mijn gading en bedenkelijk veel Multatuli dit en dat; en toen hij den volgenden dag zich bij mij kwam presenteeren, was ik in de methodiek en de paedagogiek nog even ver als te voren; alleen begreep ik dat ik een kraan in mijn huis had, een entrepot van geleerdheid. Ik kan Biet sfoders zeggen dan dat de man iiiiiiiMiiiiiiimiiiiiimiiiiiimlMiiiimiiiiiiiiiiiiilimMimttlltMbfc van den aanvang af een uitmuntenden indruk op me gemaakt heeft, vooral van wege zijn bescheidenheid. Kollega geef me de hand, zei ik schertsend tegen hem. Ze hebben op de beurs respect voor den groothandel, dien ik drijf', maar dat is wel beschouwd nog maar een kleinigheid in vergelijking met jou omzet, en dan doe ik alleen in artikelen van hier en elders bij mekaar gescharreld, terwijl jij, als ik me niet vergis, dat alles uit je eigen brein hebt ge haaid. Daar heb ik respect voor. Maar dan maakte hij een afwijzende be weging met de hand, alsof hij zeggen wilde: eigen lof' .stinkt Mijnheer, daarom zwijg ik liever daarover. En toen ik bij een andere gelegenheid hij spreekt graag over den groothandel en het handelsrekenen tot hem zei: Versluijs daar zouden ze nu op de Beurs niets van begiijpen, dat u zoo'n affaire hoofdzakelijk hebt opgezet om den kinderen het leeren en den meesters het onderwijzen gemakkelijk te maken, bij ons is het altijd alleen oni de winst voor ons zelf te doen, schudde hij een voudig het hoofd en antwoordde haast fluis terend, jawel Mijnheer Brommeijer, dat is zoo, maar daarom mist u dan ook de zelf' voldoening verbonden aan een belangeloos streven. Ik vond hem wel een beetje bravehendrikachtig, maar was het toch spoedig met mij zelf eens hem te steunen voor den Raad, ofschoon hij, ik moet het eerlijk bekennen, daar in het geheel niet om gevraagd heeft, en misschien was ik juist hierom wel het meest met hem ingenomen. Die andere lui liepen me de deur plat om recommandatie, maar hij dacht er niet aan; het was hem alleen om mij zelf, om mijn persoon te doen. Toch was er iets dat mij weerhield hem mijn volkomen vertrouwen te schenken. Hij had heel wat geschreven over Multatuli, was zelfs een vriend van Multatuli geweest. Dit beviel me niet, en daarom zeg ik zoo op een goeden keer: hoor eens Sluys, daar is iets wat me in je hindert. Je Multatuli-achtigheid. Daar zit heel diep onder je vest een opruierige genegenheid voor het Janhagel. Ja kijk nu maar zoo vreemd niet. 't is zoo, je zou in staat zijn amok te maken met dut tuig uit de Jordaan. Daar heb ik een verdoemden afkeer van. Al wat op dien Multatuli lijkt kan me gestolen worden. Ik ben altijd lieel bevriend geweest met de Droogstoppels, ben zelfs geparenteerd aan een van de jongeren en nu wil ik niet door jou gebrouilleerd worden... Maar daar viel Versluys me in de rede, met een: hou op, waarde heer, u raakt een teere snaar aan ; mijn zondige jeugd is voor goed voorbij. Ik ben geheel bekeerd. Het volk, ik ben het op en top met u eens. is een hoop schooiers, een bende rlesschentrekkers, tafelschuirners, zuiplappen, kwartjesvinders enz. enz. Ik denk daarover precies als L'. Na Multatuli's dood ben ik in beter gezelschap gekomen. Ik sta in correspondentie met de Slijmen n gen, en daar haalde hij een brief uit zijii zak "van den jongen Slijmering met een naamkaartje van Droogstoppel, ter recom mandatie aan mij, als 'tnoodig mocht zijn. Sedert deze ontdekking is Versiuys huis vriend geworden. Om den anderen dag drinkt hij thee bij ons. Mevrouw heeft een apart soort klontjes voor hem gekocht, waarvan ze in t Noorden zooveel houden. Alleen Thérèse heeft niet bijster niet hem op, maar dat is, geloot' ik, om dérekenboekjes. 't Ding is bang dat hij haar nog eens presenteeren zal een cursus met hem te houden, en van kind af heeft ze, aan het rekenen den duivel gezien.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl