l».'Ml DE AMSTERDAMMEK A'. 1893 WEEKBLAD VOOE NEDERLAND Dit nommer bevat twee bij voegsels. Onder Redactie van J. DE KOO en JUSTÜS VAN MAÜRIK Jr. Het auteursrecht voor den inhoud van dit Blad wordt verzekerd overeenkomstig de wet van 28 Juni 1881 (Staatsblad No. 124). Verschijnt eiken Zaterdagavond. Uitgevers i VAN HOLKEMA & WARENDORF, te Amsterdam, Singel büde Vijzelstraat, 542. Zondag 6 Augustus Abonnement per 3 maanden f 1.50, fr'. p. post ? 1.65 Voor Indiëper jaar mail 9. Afzonderlijke Nummers aan de Kiosken verkrijgbaar . . . 0.12* Advertentiën van l?5 regels ?1.10, elke regel meer Reclames per regel 0.20 0.40 I N H O U Bi VAN VERRE EN VAN NABIJ. FEUILLE TON: Mijn afdaling in de hel, door Mad. S verine. TOONEEL EN MUZIEK: Het tooneel, door H. J. Mehler. AANTEEKENINGEN SCHILDERKUNST, door V. Het bewaren van schilderyen. KUNST EN LETTEREN: Moltke, von Roon en Bismarck als verliefden. SCHETS JES : Siam. Sluimer, lief Vogelen, door J. R. SCHAAKSPEL. VOOR DAMES, door E-e. ALLERLEI. INGEZONDEN. RECLAMES. UIT Dr. GANNEF's STUDEER KAMER. PEN- EN POTLOODKRASSEN. ADVERTENTIËN. BIJVOEGSEL: Bekende Tydgenooten. XXII. Charles Boissevain, naar het leven geteekend door Jan Veth. iimtiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiuimiiiniiiittiiitinn Tusschen Rusland en Duitschland is een tarieven-oorlog uitgebroken. De Duitsche rijkskanselier, graaf Von Caprivi, heeft aan den Bondsraad een me morie ingediend, waarbij de invoerrechten van alle waren uit Rusland afkomstig, met 50 % worden verhoogd. Deze maatregel is het gevolg van de toepassing van het maximum-tarief door de Russische regeering, op alle uit Duitschland ingevoerde goederen, en heeft onmiddellijk een nieuwe verhooging der rechten van Russische zijde ten gevolge ge had. Een ukase van 30 Juli machtigt den Russischen minister van financiën, om in overleg met zijn ambtgenoot voor buitenlandsche zaken, de rechten van het maximumtarief voor bepaalde gevallen nog teverhoogen, om daardoor de koopwaren te treffen uit de landen, welke van Russische waren hoogere invoerrechten eischen, dan bij het algemeene tarief bepaald zijn. Deze ukase is rechtstreeks tegen Duitschland gericht ; doch de afkondiging ervan heeft in Berlijn weinig indruk gemaakt, daar hetmaximumtarief toch al zoo hoog is, dat de handel er geheel door geknakt wordt. Teneinde haar houding te verklaren en te rechtvaardigen heeft de Duitsche regeering ^????«MMmwiHiMmiuiiiimimHmHiimiiiiHiminiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiim MIHUiHMmiWmiiHIIIIIIIIlHIIIIIIII^IHIIIIIHIIItmmiHUMI MIJN AFDALING IN DE HEL, DOOR Mad. SÉVERINE. Het is zeven uur; de portier van het hotel klopt luid en aanhoudend op mijn deur. Het heeft er veel van of hij mij een dagvaarding komt brengen. Mevrouw, u moet opstaan. Mevrouw, het is tijd! En het is waarlijk tijd, want prompt ten negen ure moet ik te Villeboeuf aanwezig zijn om in de mijn af te dalen. Ik ben de eerste Parisienne, de vierde vrouw, die sinds het bestaan der exploitatie en die is al eenigen tijd in werking die reis waagt te ondernemen. Twee Engelschen en een Russische had den mij het voorbeeld gegeven, echter op een tijdstip van kalmte in de mijn; terwijl nu, na de katastrofe, de aarde nog beeft en toornt, de grond verraderlijk en onrustig is in spijt van zijn honderd vijftig moorden. Dit alles gaat mij door den geest terwijl ik mij haastig kleed; het komt er dan ook weinig op aan, want men heeft mij reeds aangekondigd dat ik, alvorens in de mijn te kunnen nederdalen, een mijnwerkerskostuum zou moeten overschieten. En waarlijk ik mocht mij nog wel eens even bedenken; niet dat ik bang ben voor gevaar, maar ik heb een afschuw van al wat zwart en duis ter is; ik heb door die vrees de Katakomben nimmer kunnen bezoeken en ik ben verbijsterd teruggegaan bij de lavagalerijen, ?die Herculanum aan ons oog onttrekken. in den Reichsanzeiger een historisch overzicht doen opnemen van de onderhandelingen, die over de tarieven quaestie met Rusland ge voerd zijn. Het doel van dit overzicht was hoofdzakelijk, te doen uitkomen dat de schuld grootendeelsv aan St. Petersburg ligt. Doch het schijnt, dat de daarvoor aangevoerde gronden niet erg overtuigend zijn geweest; tenminste de vrijhandel-pers, en daaronder vooral de Frankfurter Ztg., die over deze quaestie steeds met groote vrijmoedigheid en met veel kennis van zaken heeft geoor deeld, wijst er op dat ook de Duitsche re geering een groot deel der verantwoordelijk heid voor hare rekening heeft te nemen. De agrariërs daarentegen juichen in hun orgaan, de Kreuzzeitung, de protectionisti sche neigingen van de regeering sterk toe, niet genoeg bedenkende, dat de Duitsche consument het meest lijden zal onder de maatregelen, die vooral den invoer van gra nen uit Rusland bijna geheel zullen beletten. Van welken omvang de materieele zijde der quaestie is, kan uit de volgende cijfers eenigermate blijken: In 1801 bedroeg de waarde van in Rusland uit Duitsehland in gevoerde goederen meer dan 190 millioen Mark: daaronder waren 119 millioen M. aan metalen, 13 millioen M. aan machinerieën, 20 millioen M. aan chemische en genees kundige stoffen, 17 millioen M. aan kruide nierswaren, 16 millioen M. aan zijden stoffen, 22 millioen M. aan wollen en katoenen goe deren enz. De invoer uit Rusland in Duitschland beliep in hetzelfde jaar een waarde van 710 millioen Mark, waaronder voor G37 millioen M. aan granen, 90 millioen M. aan hout en 54 millioen M. aan vee, huiden en producten van dierlijken oorsprong. Het is in verband rnet deze cijfers ge makkelijk na te gaan, welke gevolgen deze tarieven oorlog, zoowel voor de economische als voor de commercieele betrekkingen van beide landen moet hebben. In Duitschland hoopt men dan ook dat deze opdrijving der invoerrechten van korten duur zal zijn en dat er spoedig tusschen beide landen een voorloopige overeenkomst zal worden gesloten, om elkander te behandelen op den voet der meest begunstigde natie. Vooral de moge lijkheid, dat het Oostenrijksch-Russische handelstractaat zal worden aangenomen, uniiimimiiiiiiiiiitmiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiii iitiiiiiiiiiiitiiiiniiiiitiiitniMi Ik behoor geheel tot mijn geslacht, ik aanbid frissche lucht en zonneschijn, ik ben altijd dapper als ik de zon door de bla den zie tintelen; veel minder stoutmoedig 's nachts, als de maan zijn groote lichtgevende lamp heeft uitgedoofd, en de sterren zijn uitgeblazen. En als bij de duisternis zich nu nog de afschuwelijke druk der slechte atmosfeer voegt en een lucht van vocht en schimmel, dan ben ik verbazend bang ik bezit enkel den moed der vrije ruimte, onder het vrije vriendelijke daglicht. Indien men evenwel mijn naam draagt en men de arme klasse wenscht te verdedigen, heeft men btet recht niet om zenuwachtig laf te zijn. Ik werp mij dus in mijn stofmantel even als Decius zich in den afgrond stortte ; ik plaats mijn hoed op het hoofd, met het held haftig gebaar waarmede Jason zijn helm op zette alvorens zich op de Argo in te schepen. Ik begeef mij op weg, om, even als hij, het gulden vlies te veroveren. Indien mijn verhaal den lezer mocht interesseeren, zal hij des te meer \oor den armen mijnwerker op zijde leggen. Vooruit dus maar! Wij zijn te Villeboeuf aangekomen. Ons troepje heeft liet exploitatiegebouw reeds achter zich. Een geheele rij brancards in een gang opeengehoopt, herinnert ons aan de ontzettende geschiedenis die hier gisteren plaats vond. De grond ligt nog als bezaaid met vlek ken hooi en stukken watten, de eerste hier en daar klevend van bloed, de andere als in olie gedoopt. Overblijfsels van het vel der ongelukkige slachtoffers, hoopjes stijf geworden bloed, doen de grashalmen saamkleven; het vet, waarmede men losmaakte wat er aan de won den vastkleefde, doet de sneeuwvlokken der watten saamrollen tot lompe, bloedroode klompen vuil. Een en ander is doortrokken dient in de liberale Duitsche pers tot uit gangspunt voor vele beschouwingen, die de strekking hebben de regeering tot een ver gelijk aan te sporen. Blijkens zijn antece denten is graaf Von Caprivi daar niet afkeerig van, en met den vorigen Rijksdag zou hij zeker wel in staat zijn geweest tot een bevredigende oplossing te komen. Maar het is te vreezen, dat hij bij den tegenwoordigen Rijksdag, met zijn agrarisch program, voor elke poging om tot een meer vrijgevig tarief mede te werken, een gesloten oor zal vinden. De verwikkeling tusschen Frankrijk en Siam is geëindigd nog voor zij goed begon nen was. Toen de koning van Siam begon te bemerken, dat het Frankrijk ernst was, en dat admiraal Hutnann de hem gegeven bevelen tot blokkeering der Siameesche kust onverwijld ging ten uitvoer brengen, liet hij door zijnen gezant den Franschen minister Develle mededeelen, dat hij het ultimatum aannam. En toen nu ook de nadere eischen van Frankrijk onmiddellijk werden ingewil ligd, kon van de blokkade worden afgezien. Een overzicht van de gebeurtenissen der laatste weken, moet wel leiden tot de over tuiging dat de Fransche regeering, door haar stoutmoedigheid en vastberadenheid een niet onbeteekenend diplomatiek voordeel heeft behaald, terwijl Engeland een diplomatieke nederlaag alleen ontkomen is, door de be sluiteloosheid, die ditmaal het Foreign Office en den Engelschen gezant te Parijs, lord Dufferin, scheen te bezielen. In Engeland zelf' heeft deze houding van het ministerieGladstone, dat door de behandeling der Uome-Rule-liill elke belangstelling in hetgeen buiten dit onderwerp ligt, schijnt verloren te hebben, zeer veel ontevredenheid gewekt. Het, thans gebeurde is niet meer te veran deren ; maar de overtuiging wint in Enge land veld, dat het zoo niet langer gaan kan. Steeds dichter trekken zich de wolken aan den Engelschen staatkundigen hemel samen. Bij de moreele nederlaag in Siam, die deii invloed van Frankrijk opnieuw dichter bij de grenzen van Engelsch-Indiëbrengt, voegt zich het staag vooruittrekken der Russen op de Pamir-hoogvlakte. In Australië, aan de Kaap en in Canada, winnen de onaf hankelijks-ideeën voortdurend veld; de bezetting van Egypte vraagt steeds nieuwe offers; in iiiMiiiiiMitoHHHnimiiiiiiiiiiiiilliiiiiiiiimimimnmiiiiiiiMiiiiiiiMiiiiiiuv met aschkleurigen modder. Het phénol dat men in stroomen deed vloeien, heeft don verkoolden mijnwerker en de kool der mijn doen samensmelten. Ik treed een kamertje naast het directie bureau binnen, een kamertje dat vol staat met emmers, groote stukken zeep, handdoe ken en lijfgoed. Op een stoel hangt mijn mijnwerkerskostuum ; een blauw linnen pan talon, een dito buis; een grijs manshemd van grof linnen, een hoofdkapje van rekbare stof en een platte vilten hoed met opgesla gen rand, zooals de »Capello" van den Calabreeschen bandiet. Als voetbekleedsel draag ik oude schoenen zonder hakken, die ik aan de welwillendheid van de eigenaresse van het hotel te danken heb. Mijn Parijsche bottines zouden mij nimmer hebben toegestaan den tocht hal verwege ten einde te brengen, dat bemerk ik reeds hier, op het oneffen, rotsachtige pad der galerijen. In een oogwenk heeft de geda antever wis seling plaats gevonden ; er blijft niets van mij over dan een rondborstige straatjongen, die echter een des te flinker houding aan neemt, naarmate het links onder zijn mannenvest angstiger begint te kloppen. Er is veel volk in den voorhof; daar zijn vrouwen met roode randen van het schreien onder de oogen, die mij de hand drukken, zonder mij te kennen en zonder een woord te spreken. Zij, die zich van de mijn, die mijn, die haar tot weduwen en weezen maakt, die haar hare broeders en zonen, haar eenigen steun ontneemt een bijna godsdienstige vrees hebben gemaakt, en er nog nooit in zijn doorgedrongen, krijgen een bovenmenschelijk begrip van mijn moed. Zij stellen zich als het ware voor, dat ik naar beneden daal om den draak te dooden, den boozen geest te overwinnen die hun mannen nedervelt.. . haar sprakelooze teederSyriëkrijgen de Franschen steeds meer vas ten voet; in New-Foundland en aan de Behringzee dreigen telkens nieuwe verwikkelin gen; de nederlaag door sirEuan SmithinMarokko geleden, is nog altoos niet uitgewischt. En bij dat alles komt nog, dat Gladstone, naar men meent, voor niets oog heeft, dan voor het losscheuren van Ierland van het Vereenigde Koninkrijk. In het Parlement hebben zijn aanhangers en vrienden hem thans weder een overwinning bezorgd; maar buiten de vertegenwoordiging wordt reeds nu, luid-op, de vraag gedaan of het thans wel de tijd is de afrekening tusschen Engeland en Ierland te bespreken, en of het niet veel beter zou zijn alle krachten aan te wenden om de wereldheerschappij van het groote moederland te verdedigen. Het is moeilijk na te gaan welke richting deze strooming zal nemen: maar toch is de kiem gelegd voor een nieuwen strijd, die in den komenden herfst wel zal losbarsten. Voor het Fransche ministerie-Dupuy is daarentegen de vreedzame oplossing van het conflict met Siam, zoo vlak voor de groote verkiezing, werkelijk een voordeel, te meer daar in de Fransche pers de onderwerping van Siam als een diplomatieke overwinning op Engeland wordt voorgesteld. Mocht later blijken, dat de Fransche koloniale politiek aan den Mekong meer een voldoening is der nationale zucht tot grootdoenerij dan een uitbreiding der macht van Frankrijk in Azië, dan zal toch het doel wel bereikt en de ver kiezing ten gunste van het ministerie-Dupuy zijn uitgevallen. In verband met de inwendige politiek van Frankrijk en Engeland treedt de Siameesche quaestie dan ook in een geheel ander licht. Minister Develle oefende invloed uit op de Kamerverkiezingen aan den Menam en lord Rosebery liet hem begaan, omdat hij Gladstone's Home TMö-politiek niet wilde storen. En voor het geheele verdere Europa heeft het conflict met Siam en de oplossing daar van slechts een zeer middelmatig belang. Dat de orde tusschen Frankrijk en Engeland bewaard bleef, is de hoofdzaak. En ook daarom heeft Siam dienst gedaan als ^bufferstaat". Door zich aan de Fransche voorwaar den te onderwerpen heeft het den Europeeschen vrede een gewichtigen dienst bewezen. mwHiiiiiiiiniiiiiiiMUMMitnniiiiimiiiiiiiiiiiMminiitiiiiiiiiiiriiiiiiiiiiiiiiu heid is met een nuance van onrust gemengd. Wij wachten achter de «Recette'' op het wederkomen der lift. Op een zijportaal staan in de schemering nog vier open doodkisten, waarin drie ongelukkigen, die men nog niet herkend heeft, wier lijkkoets door geen bloed verwant gevolgd zal worden en die ook in hunne graven onbekend zullen blijven.... De andere bevat een lijk in zulk een staat van ontbinding uit het gewelf naar boven gekomen, dat men het met groote spaden uit den ascenseurheeft moeten lichten. Zijn broe der heeft slechts kunnen zeggen: »datismijn broeder"; omdat de groote teeti van den rechter voet ontbrak, die hem voor zes weken bij een vorig ongeval was afgezet. Wij zullen in dezelfde lift naar beneden dalen. Daar komt zij boven. Wij nemen plaats. De heer Flamin een der jongste en meest gedistingeerde ingenieurs der Com pagnie, die er in toegestemd heeft, mij tot gids te verstrekken, een mijner confrères en ik. In de onderste verdieping zit de vermaarde dokter Alvin van Saint Etienne neergehurkt met Michel Rondet, den secretaris-generaal van het Mijnverbond van Frankrijk. Tot weerziens, zeggen de vrouwen, terwijl zij voor de dooden een kruis slaan. En de lift daalt met duizelingwekkende snelheid. Nacht, nacht, nacht: slechts hier en daar verbroken door de lantaarn, die ieder onzer bij zich draagt! Een ontzettend gedruisch brengt ons in verwarring; een ijzige regen dringt op onze schouders door. De afdaling die volle zes minuten duurt een minuut op de honderd meters is duizelingwekkend. Een hevige schok; twee andere lichtjes bewegen zich voor ons uit in de duisternis: wij zijn beneden. De kool in deze lagere schacht, Engelsche kool genaamd, is zeer fraai. Verbeeld