Historisch Archief 1877-1940
No.844
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
j
c
LLERLEI
Op het eiland Ceylon werd het
geboortefeest van God Boeddha
ook dit jaar door de Singalezen we
derom met grooten luister gevierd.Reeds vroeg in den
morgen stroomden de geloovigen naar de
stad'Kandy, waar zich de drie grootste en oudste Boeddhis
tische tempels van Ceylon bevinden In ieder van
deze tempels wordt een reliquie van Boeddha be
waard, die b\j groote feesten in processie door de
stad worden rondgedragen. Zulk een processie zette
zich ook den 29sten Juni des avonds te 10 uur
in beweging van den tempel door en om de stad
en daarna weder naar den tempel terug. Vooraan
marcheerden eenige muzikanten, op den tamtam
slaande. Daarop volgden dédansers, ongeveer 50
in gatal, in groteske kostumen gestoken, som
migen ook geheel naakt. Dezen danzen steeds
door, zoolang de tocht duurt, op de maat van
den tamtam. Wie van de vermoeienis neervalt of
sterft, kan van de genade van Boeddha verzekerd
zyn. Na de dansers komen de olifanten. De mid
delste en grootste draagt de kostbare reliquie,
een tand van Boeddha. Deze tand is in een
gouden doos geborgen en deze doos wederom
in een glazen kastje, dat door den olifant
?op z\jn prachtig zadel wordt rondgedragen.
Vroeger wierpen velen zich voor den olifant
op den grond en lieten zich door dezen ver
pletteren; tegenwoordig is dit door de politie ech
ter ten strengste verboden en de opperpriester
wordt voor zulke gevallen verantwoordelijk ge
steld. Rechts en links van dezen olifant gaan er
nog twee; op ieder daarvan bevinden zich tien
priesters, die den heiligen tand voortdurend met
reukwateren uit gouden vaten besprenkelen. Na
dezen komt een koor van zangers, die een een
tonige melodie uitgillen. Dan wederom 3 olifan
ten, waarvan de middelste den opperpriester, de
twee anderen de afstammelingen der oude vorsten
dragen. Ten slotte komen de priesters met banieren.
Talrijke tempeldienaren begeleiden den stoet, ieder
«en gekleurde papieren lantaarn aan een langen
stok dragend. De processie wordt omstuwd door
duizenden inboorlingen. Bij het schijnsel der pa
pieren lantaarns en brandende olielichtjes, waar
mede de geloovigen zwaaien, maakt deze danzende
?en schreeuwende menigte die van nature reeds
zwart is, een griezeligen indruk. Ieder Europeaan
is blij, wanneer het dag wordt; de processie duurt
'van 9 uur des avonds tot 4 uur des morgens.
"De politie en de gewapende macht moeten zich
den geheelen nacht gereed houden om voor het
geval, dat de menigte, zooals dit vroeger
her?haaldelijk gebeurde, tegen an lersdenkenden
handtastelykheden begint, terstond tusschenbeide te
?kunnen komen. Nog dient opgemerkt te worden,
?dat de olifant, die bij deze processie den tand
^van Boeddha draagt, als heilig wordt beschouwd,
nooit tot ander werk wordt gebruikt en nooit
?door een mensch wordt bestegen. Hoe de priesters
van Boeddha over de Eureopeanen denken, blijkt
uit het volgende. In het voorportaal van den
grooten Boeddha-tempel hangen eenige schilde
ryen, waarop de folteringen in de hel
aanschouwe1y k zyn voorgesteld. Op ieder dezer schilderijen ziet
men inboorlingen, die door duivels gemarteld
?worden. Deze duivels dragen allen Europeesche
.kleederen en hun gezichten zijn wit!
./Cdressenschrjjvers. Tegen de periode der
Terkiezingen plegen de hoofden der Fransche
bureaux fJe publicitéhun personeel aanzienlijk
te vermeerderen. Gewoonlyk gaat dit aldus in
zijn werk. Aan den ingang van een groote zaal,
de zoogenaamde schrijverszaal, bevindt zich een
klein getralied bureau, voorzien van een loket.
Tegen 8 uur in den morgen ziet men een treurigen
-stoet arme drommels met gescheurde kleederen,
verkleurde dassen twijfelachtige hemden en
-versleten schoenen bij den ingang post vatten.
«llllflIlllllltUIIIIIIIIIIIIIHIIHIIlllllimillllllllllUIIIIIMUIUIHIlHIlMlIUimJM
iiiiimiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiinMi
4" Jaargang. 27 Augustus 1893.
Redacteur RUD. J. LOMAN te Londen.
Adres: Prof. A. D. Loman, Van Baerlestraat 12,
Amsterdam.
Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek
betreffende, aan bovenstaand adres te richten.
?millttllllllllllllllllllllMIIHIIIIIIIIllllllltlimillllltlllllllllHIIHIItllimillllllf
CORRESPONDENTIE WEDSTRIJD.
(Adres: Marnixkadt 43, Amsterdam.)
39e Zet van Zwart
Di la D l is gespeeld: 34. D g3, f6 35. D g6 f,
Ieder schryft by' het binnenkomen zyn naam
(vaak een geleenden naam) op een register, dat
de chef der schrijvers hem door het loket toereikt.
Dan neemt de man in de groote zaal, waar 400
anderen met hem wachten, plaats. Het schreven
van den naam dient er toe over het schrift van
den sollicitant te kunnen oordeelen; na een uur
is de treurige optocht afgeloopen; de goede
handen blijven ; de overigen [gaan weer op weg
om een stukje brood en een onderkomen te
zoeken. Dan wordt het werk verdeeld. Ieder der
schrijvers ontvangt een lyst der kiezers, door het
gemeentebestuur verstrekt, en een duizendtal
enveloppes en kruisbanden. Weldra hoort men
niets dan het eentonig gekras van esnige hon
derden pennen.
De 1000 adressen worden met 2 frs. betaald ;
ieder adres is aldus gesteld:
Den Heer
(Beroep)
straat No.
Plaats van bestemming (Departement.)
Voor de kruisbanden wordt 0.75 tot 2 frs. per
duizend betaald. Die van 0.75 worden aan de
pastoors gestuurd; deze bevatten in druk :
»Aan menheer den pastoor van...."
Iederschryver kan hoogstens 1500 enveloppes of kruisbanden
per dag afleveren.
Tegen het uur van het middagmaal haasten allen
zich naar een schafthuis in de buurt enkoopen daar
voor een dubbeltjebroo l en een dubbeltje worst; dan
gaan zjj naar de schrijverszaal terug, leggen de
enveloppes en kruisbanden voorzichtig aan den
kant en stallen de gekochte versnapering op de
tafel uit. Een glas frisch water voltooit het menu.
Onder deze schavers bevinden zich de meest
uiteenloopende, vaak zeer curieuze typen.
Op een der grootste bureaux vindt men een
gewezen commissaris-generaal der commune, die
later een tijdlang redacteur van een Pary'sch
dagblad, Le Clairon, was. Een ander, die in de
rechten en de letteren heeft gestudeerd, vent,
wanneer er met het adressen schry'ven niets te
verdienen valt, Le Jour en La Cocarde. Vele van
deze stumperds hebben betere dagen gekend, doch
zijn door hun luiheid of door een misstap aan
lager wal geraakt. Men vindt onder deze honger
lijders gewezen onderwijzers, ambtenaren, groot
handelaren en zelfs magistraten.
Uit het leven van den overleden staatsman en
schrijver Karl Braun deelt het Berliner lageblatt
de volgende anecdote mede. Karl
Braun-Wiesbaden bezat naast zijn vele andere kundigheden
ook die, een voortreffelijk wijnkenner te zijn.
Minister von Friedenthal had hiervan gehoord en
wilde Braun eens op de proef stellen. De minister
had een uitgelezen gezelschap te zijnentgenoodigd;
in tegenwoordigheid van deze allen zou Braun
van zijn wijnkennersglorie worden beroofd. Reeds
was menige fijne flesch geleegd; de gastheer dacht
dat de tong van den gast nu wel een beetje van
haar fijnheid zou verloren hebben en verzocht hem
daarom zy'n kunst te,toonen. Mevrouw von Frie
denthal overreikte hem zelf de flesch, die niei
het minste teeken van haar afkomst droeg. Be
halve Braun was er nog een afgevaardigde uit de
Rijnprovincie aanwezig, die eveneens voor een
fijnen wijnproever doorging. Met hun beiden be
gaven zij zich naar een afzonderlijk kabinetje.
Na het eerste slokje zeide Braun's collega: »R
desheimer Hinterhauser, zonder twijfel R
desheimer Hinterhauser." Braun knikte toestemmend en
zijn collega vroeg: «Zullen wij maar weder naar
de zaal terugke5reny" »Nog niet," antwoordde
Braun, en proefde nog eens. »Weet je wel, mij a
beste collega, dat de Hinterhiiuser een dubbelgan
ger heeft, die er bijna niet van te onderscheiden
i-i? het is een Hattenheimer Riesling, die weinig
bekend is, daar de berg, waarop hij groeit, slechts
geringe uitgestrektheid heeft. Met dezen Hatten
heimer zullen wij hier te doen hebben." De andere
merkte op: «Zonder twijfel is er een Hattenheimer
itmimiiiiMiiinmiii
K h8 36. D h5, T e8e7 37 T e4e3, D g8 38 T f l,
c4 39. d4. Partij 1) 2 verliep als volgt: 32 T ele2,
h5 33. T e7 t, T f8f7 84. T f7: 35. h4, L f5 36.
b4, a5 37. T b2. fai-tij D W werd door den heer
Vuurmane opgegeven na de volgende zetten: 35.
T e6:, P e6: 36 L f5, K d6 37. L e6:, K e6: 38
K f2, K f5 39. K f 3, d4 40. b3 en Zwart abandonneert.
E: Wij verzoeken den .heer A. B. liauer, te Rot
terdam nogmaals, met den heer J. Steegatra, te
Druten ia particuliere correspondentie te treden. In
elk geval is het gewenscht, dat de heer S. bericht
ontvange, of de heer B. al dan niet de bedoelde partij
opgeeft.
la S 6 speelt de heer Brandsma 39 -, K d7 en
geeft zijne tegenpartij in overweging te
abandonneeren op grond van deze voortzetting : 40. K d4, K c7
41. K e4, K b7 42. K f4, d5 43. cd5: 44. g5, fg5: 4>.
K g5:, K c6 enz.
In E 3 speelt de heer Faber 39?, L e2
t
H. J. d. H.
Wit.
Benima . . .
-Olland . . .
v. Foreest . .
Loman . .
v. Foreest.
Deelman
Vjjzelaar
Olland .
N. N. .
Benin) a .
Loman .
Deelman
v. Foreest .
SCHAAKWEDSTEIJD TE GKONINGEN 21?24 AUGUSTUS.
Eerste ronde Maandagvoormiddag 21 Augustus.
Zwart. Opening. Zetten
. l Loman O Tweepaardspel in de nahand 25
. l Vijzelaar O Evansgambiet 40
. l N. N O Spaansche partij 53
Deelman vrij
Tweede ronde Maandagavond.
. l N. N O Falkbeer gambiet 18
. l Olland O Tweepaardspel in de nahand 21
. O Benima l Onregelmatig (l b4) . . . ? 39
Vijzelaar vrij
Derde ronde Dinsdagvoormiddag 22 Augustus.
. l v. Foreest .... O Engelsche partij 51
. l Loman l Giuoco pianissimo 30
. l Deelman O Siciliaansche verdediging 26
Benima vrij
Yierde ronde Dinsdagavond.
. l N. N O Giuoco pianissimo 33
. 8 Vijzelaar O Spaansche partij 51
. O Olland l Onregelmatig (l b4) 41
v. Forjest vrij
Vijfde ronde Woensdagmorgen 23 Augustus.
1/2 Loman i/3 Qiuoco piano ? . .
21
gewas, dat geheel het karakter van den R
desheimer heeft. Zou het echter niet verstandiger zy'n
zich voor den op uitgestrekt gebied groeienden Hin
terhauser te verklaren in plaats van voor den Hat
tenheimer, die uiterst schaarsch is?" «Integendeel,"
zeide Braun glimlachend, »ik heb toevallig dezer
dagen gehoord, dat een bloedverwant van Frie
denthal een gedeelte van dien Hattenheimer berg
heeft gekocht." Beiden lachten en keerden in de
zaal terug. Middelerwyl had Friedenthal zyn gas
ten medegedeeld, voor welk moeilyk vraagstuk
Braun was gesteld. Onder algemeene spanning
somde deze de eigenaardigheden van den R
desheimer Hinterhauser, die alle in den onderzochten
wy'n aanwezig waren, op. Ten slotte sprak hij echter
als zijn overtuiging uit, dat een klein, klein beetje
zout, ijl als een lenteadem, in den wy'n aanwezig
was en dit bestanddeel niet in den Rüdesheimer,
doch wel in den wijn van den kleinen Hattenheimer
berg thuis behoorde. Toen weerklonk geestdriftig
gejubel en algemeen riep men uit: »Braun is
werkely'k onfeilbaar. Hij is de paus, de wynpaus!"
Eenige maanden geleden nam het Britsch
Museum de postzegelverzameling, door het over
leden parlementslid Tapling aan den staat ver
maakt, in bezit. Zij wordt na die van den
heer de Ferrary te Pary's voor de grootste
der wereld gehouden. De custos van het museum,
dr. Garnett, verklaarde, dat de waarde der ver
zameling op 50.000 pond sterling kan geschat
worden. Zy bevat eenige hoogst zeldzame en
tengevolge daarvan uiterst kostbare nummers;
b.v. eenige postzegels van Mauritius, de oudste
postzegels van Hawaii, de eerste in Buenos-Ayres
uitgegeven postzegels enz.
Bismarck en het Duitsche lied. De
mannenzangvereeniging »0rpheus'' uit Barmen,
ruim GO leden sterk, zong onlangs te Kissingen
voor vorst Bismarck eenige volks- en vaderlands
lievende liederen. Professor Hörter uit Barmen
begroette den vorst als den man, die Duitschland
n maakte en den bloei van het Duitsche lied
bevorderde. Bismarck zeide, dat hij het lied
mede als een van de tallooze kleine factoren be
schouwde, die er toe hadden bijgedragen de eenheid
in de hand te werken. Hy herinnerde aan den ver
bazenden opang door Becker's Rheinlied in 1841 ge
maakt en aan het succes van den» Wacht amRhein"die
den Duitschen soldaten gedurende de vermoeienis
sen van den oorlog van 1870/71 steeds nieuwe moed
en geestkracht had geschonken. Ook in de betrek
kingen der Duitschers tot hun bondgenooten, in
het bijzonder tot de Oostenrijkers, speelde de
muziek een rol. De wereld zou niet zoo vaak
naar Weenen hebben opgezien, indien Ilaydn,
Mozart en Beethoven daar niet gewerkt en de
betrekkingen tusschen Weenen en den Niederrhein
bevestigd hadden. De muziek had aan de Duit
sche hoven te allen tijde een goed onthaal gevonden.
Het Duitsche lied verheeriykte, wanneer het een
ernstigen toon aansloeg, steeds de vaderlands
liefde en den eenheidszin. De Duitschers moest
men beschouwen als een echtpaar. In vredestijd
kibbelde men wel eens; wil een derde zich er
echter mede bemoeien, dan geven man en vrouw
hem samen een pak slag. By' de volksliederen
merkte de vorst op, dat deze meestal op sterven
uitloopen; met het, sterven lulben wvj echter nog
alten tijd!
De heer E. M. Jaarsma, fabrikant van brand
kasten, haarden en vulkachels, gaf ter gelegen
heid van het 25jarig bestaan zijner fabriek, een
brochure uit, vermeldende de lotgevallen der
firma, de onderscheidingen door haar artikelen
behaald en de oordeelvellingen, daarover uitge
bracht. Bovendien organiseerde hij in de
expresselijk daarvoor gedecoreerde zaal van de heeren
Vos en Legrand een expositie, die van den goeden
smaak der ontwerpers en de technische bekwaam
heid der werklieden, de beste getuigenis aflegt.
De Amsterdamsche Roei- en Zeilvereeniging
»De Hoop" te Amsterdam verzond het programma
van den internationalen roeiwedstryd in single
sculling outriggers om den Fortuna-beker (uit
geloofd door de roeivereeniging »Fortuna" 1875
1891), te houden op den Buiten-Amstel voor
Amsterdam op Zondag 10 September 1893, des
namiddags te 2 ure. Een afbeelding van den
Fortuna-beker versiert de eerste bladzijde van
het programma. Tot Donderdag 7 September be
staat gelegenheid tot inschrijving by den secretaris
U. H. van Notten.
Een voorzichtig dokter. De baddokter
te Muggendorf maakt er de dames attent op, dat
zy' by stoffig weer haar slepen moeten ophouden,
daarentegen staat hy haar toe, ze by nat weer te
laten slepen en aldus de stadsreiniging een handje
te helpen.
De kleinste damesvoet van de wereld.
Een schoenmaker te Erfurt had een paar schoe
nen, slechts 201/s centimeter of 31 steken lang,
naar de tentoonstelling gestuurd. Zij waren naar
de maat en voetomtrek eener Erfurter dame ver
vaardigd. Een bezoekster der tentoonstelling paste
ze aan en het bleek, dat zy haar nog ruim zaten,
waarop de man der dame de schoenen voor deze
kocht! Dit zal wel de kleinste voet van de wereld
zijn, want bij den wedstrijd te Chicago was de
kleinste schoen nog 32ys steek lang.
Miiiiiiiiiiiiiuii
iiiiHiiititmiMmiiiinHfiittiiiini
40 cent* per regel
FILIAAL KEIZEKSHOF"
Nieuwendijk 207.
DAMES NACHTHEMDEN, soliede katoen,
prachtig model, met Feston, zorgvuldig afge
werkt, fi i.eo.
SCHADE & OLDENKOTT.
Hoofd-Depöt
VAN
Dr. JAEGER's Orig. Kunt.
folartifcelBfi
K. F.
DEUSCHLEBENGER.
Am*t. Kalverttr. XSf.
Eenig specialiteit in dei*
artikelen in geheel Nederland.
Koninklijke Stoom-Verwerft,
van
trecïtscïestiaaus en Hartenstraam,
AMSTERDAM.
DEN HAAG, Passage 11.
ufiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiimiiMiiimmiiiiiiiiiimiiiiiiiiiitiiiiiiMiiiitiiiiiii
iiiiniiiiiiMiiii nu nimniiiiii iiiiuiiiiiiiiiiiiHtiuiuuH
Olland .
Vijzelaar
Benima .
N. N.. .
Deelman
60
v. Foreest ,
Loman .
Yijzelaar
Va Benima l v Tweepaardspel in de nahand
l Deelman O Siciliaansche verdediging
N. N. vrij
Zesde ronde Woensdagavord.
O Vijzelaar l Giuoco pianissimo 41
. O Olland l déopening 47
O v. Foreest . . . . l b4 opening 31
Loman vrij
Zevende en laatste ronde Donderdagmorgen 24 Augustus.
. l Benima O Schotsclie partij 85
. l Deflman O Dubbel Fianchetto 39
. l N. N O Franscbe verdediging
Olland vrij
Aanschouwelijk overzicht van den
Wedstrijd.
l g l - gj
l .i* fl : PO * Zïi
Eerste klassse.
Jhr. A. E. van Foreest, Amsterdam
R. .). Loman, Londen
J. Vijzelaar, Amsterdam
L. Benima, Winschoten
A. G. Olland, Utrecht
>'
v
1
0
()
o
1A
0
1
0
'ï?
>
0
1
0
1
s
Q>
3
1
l)
1
%
O
1
]
0
Y?
^
1
1
1
1
1
o o
o : H
1 4K helft van 1ste en 2de prijzen ? 75.
1 4H helft van 1ste en 2de prijzen ?75.
1 4 derde prijs ?30
1 i 3H
1 3 H
A. G. Olland, Utrecht
N. N. Leiden
L. H. Deelman, Groningen
0
0
0
0
0
0
1
0
0
%
0
0
! 1
0
0 , 0
1 3 H
1 1
. 0
l'rijs I ?100.?, prijs II ?50.?, prijs III ?30.-.
' C8 -E, =*
Tweede klasse. S : S i
! 1 ~ ! o
X*
1
(D
"3
S
Q
II. Postma,
Kapt. II. B
Dr. N. W.
Groningen
van Rhijn, Groningen
Boerma, Groningen
J. H. Behrens, Winschoten
i
* o
j 0 0
i Yi. 0
% l
X 0
0 0
1
1X1
XI: 11
- 1 1
0
0 :
5
4
1ste
2de
prijs /
prijs /
' 50.--.
' 30.?.
2X
X
Verklaring der teekens l = gewonnen, O =i verloren, % remise.