De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1893 3 september pagina 1

3 september 1893 – pagina 1

Dit is een ingescande tekst.

DE AMSTEEDAMMEK A°. 1893 WEEKBLAD VOOK NEDERLAND Ditnommer bevat een bijvoegsel. Onder Redactie van J. DE KOO en JUSTÜS VAN MAURIK Jr. Het auteursrecht voor den inhoud van dit Blad wordt verzekerd overeenkomstig de wet van 28 Juni 1881 (Staatsblad No. 124). Verschijnt eiken Zaterdagavond Uitgeven J VAN HOLKEMA & WARENDORF, te Amsterdam, Singel brj de Vijzelstraat, 542. Zondag 3 September Abonnement per 3 maanden ?1.50, fr. p. post/" 1.65 Voor Indiëper jaar mail,, 9. Afzonderlijke Nummers aan de Kiosken verkrijgbaar .... 0-12* Advertentiën van l?5 regels ?1.10, elke regel meer Reclames per regel 0.20 0.40 I N H O U Di VAN VERRE EN VAN NABIJ. FEUIL LETON: Een huwelijk uit liefde, naar Ludovic Halévy. II. MUZIEK, door van Milligen. Het musée de l'opéra te Parrjs. Philipje, (In gezonden.) door Philippophilus. AANTEEKENINGEN SCHILDERKUNST, door V. KUNST EN LETTEREN: Van 't beste uit Bredero, door J. L. C. A. Merjer. WETENSCHAP: Jean Martin Charcot, 1825?1893, door Prof. Dr. B. J. Stokvis. SCHAAKSPEL. VOOR DAMES, door E-e. ALLERLEI. RECLAMES. UIT Dr. GANNEF's STUDEERKAMER. PEN- EN POTLOODKRASSEN. ADVER TENTIËN. «iiitiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiijiiiiuiiiiiHiiiiiimiiiiiiMMin SEven als in elk najaar, is ook thans weer het slot Fredensborg bij Kopenhagen ge tuige van eene vriendelijke familie-reunie. Koning Christiaan van Denemarken en zijne echtgenoote vereenigen daar hunne kinderen en kleinkinderen om zich heen. Aan het reizen en trekken van den prins van Wales wordt geen bijzondere beteekenis gehecht; de koning van Griekenland is buiten de grenzen van zijn land slechts dan een per soon van gewicht, als de Franschen uit zijne aanwezigheid op een hunner badplaatsen politieke munt trachten te slaan; de hertog van Cumberland, ofschoon nog steeds preten dent, heeft lang opgehouden een belangwek kend pretendent te zijn en de Deensche prinsen spelen in de hooge politiek nog geen rol. Des te meer zijn de oogen gericht op een der vorstelijke schoonzoons, den czar, voor wien de dagen iu de eenvoudige om geving van Fredensborg eene ware vacantie zijn. Zal hij op zgne leenreis of terugreis, den Duitschen keizer bezoeken, of zal dezen, zoo hij niet naar Kopenhagen wil reizen, den machtigen buurman rendez-vous geven op de réede van een der Oostzee-havens ?' Ziedaar gewoonlijk de eerste vraag, die naar aanleiding van czar Alexander's vacantiereis wordt gedaan. Dezen keer schijnt er van eene ontmoeting niets te zullen komen. Noodig is zij dan ook niet, want de zoetzure verhouding der beide souvereinen zou nMIllHHMMUIIIIItlnil iiiiiiiiiiiiiiti EEN HUWELIJK UIT LIEFDE. Naar het Fransch 'van L. Halévy. 2) DOOK LOCO. »Niets over jou. .. »»Zou het waar zijn Daar, luister maar: wat grootmama eer gisteren zei: 't" Is vreemd, die kleine Jane is zoo op eens een mooi meisje gewor den! En dan volgt er een heel gesprek tusschen mama en grootmama: mama nam het haar kwalijk, dat zij zulke dingen in mijn presentie durfde zeggen, dat zou mij maar nuffig maken, enz... enz. Niets van belang, zeg ik je... Vervolg!" »Ik heb niets den 22sten." »Ik ook niet." »-s>23 Mei. Jupiter is gekomen. Op het terras en in 't bosch het paard geprobeerd. Het dier bevalt mij uitstekend.'' »En over mij ?" »Niets." »Dat is niet aardig, want ik, ik heb wel iets over jou den 23ste. »Het jongmensch dat mij eergisteren in den trein zoo aan keek, is militair. Hij is daareven in uniform te paard voorbij gekomen. Hij had drie zilveren strepen op de mouwen. Ik zeg, dat hij voorbij is gekomen, hij deed meer dan voorbijkomen ... Het is al te dol om dat neer te schrijven, maar, enfin, niemand zal het le zen ... Zou hij mij werkelijk opgemerkt hebben er zeker geenerlei verandering door onder gaan ; de economische betrekkingen tusschen Rusland en Duitschland zouden er niet door verbeteren, en het bezoek van de Russische vloot aan Brest zou er niet om worden uit gesteld. Hoe ontstemd de czar is over den tegenwoordigen loop van zaken, blijkt uit het feit, dat hij zich niet eens liet vertegen woordigen bij de begrafenis van Hertog Ernst II van Coburg Gotha, ofschoon het overlijden van dien vorst de eigen zuster van den czar, de hertogin van Edinburgh, op den troon van het Duitsche vorstendom heeft gebracht. Een Russische vertegen woordiger bij eene plechtigheid, die door vorst Ferdinand van Bulgarije, zij het dan ook alleen in zijne qualiteit van »Coburger" werd bijgewoond, dat zou immers al te erg zijn ! Intusschen, hoe onvriendelijk men ook moge oordeelen over de Russische politiek, die zelfs tegenover de nieuwe Fransche vrienden ieder spoor van hartelijkheid en warmte mist men zal haar geen gebrek aan geduld en volharding kunnen verwijten. Gaan de zaken op het Balkan-schiereiland niet naar wensch, welnu, men kan te S t. Petersburg wachten, en men heeft er mér ijzers in 't vuur. Leger en vloot kunnen worden uitgebreid, met het oog op den tijd, waarin het bloedige ernst wordt. Van het leger merkt men buiten af niet veel; met de uitbreiding der vloot gaan de Russen op meer demonstratieve wijze te werk. Zoo heeft het zeer de aandacht getrokken, dat de czar zijne reis naar Fredensborg, voor hem inderdaad het beloofde land van rust en vrede, een paar dagen afbrak tot het leggen van den eersten steen voor de oorlogshaven van Libau, en de Duitsche pers heeft dadelijk in deze versterking van Rusland's zeemacht eene bedreiging van Duitschland gezien. Van meer belang echter komt ons het plan van Rusland voor, om een vlootstation te vestigen in de Middellandsche Zee. De Fransche bladen verzekeren, dat Rusland voortaan, even als Engeland, een vast eskader in de Middellandsche Zee zal onderhou den. Natuurlijk juichen zij dit plan zeer toe; de Algemeene Raad van Corsica heeft zich reeds tot de Fransche regeering gewend met het verzoek het eiland als vlootstation bij de Russische autoriteiten aan te bevelen. Er is niets nieuws onder de zon: Rus land heeft reeds in de vorige eeuw een vlootstation gehad in de Middellandsche Zee, destijds op een der Balearische eilanden. ?UIUUlIIIUIIIJIMIIIIIIIUllllllllllllulinillllllllllllllllllllllllllllllUIMIIUIItlMf in het spoor ? Zou hij informaties genomen heb ben ? Zou hij weten, dat ik hier woon ? Zou hij voor mij hebben willen paradeeren ? Hij is minstens een kwartier lang, datr, op het terras, tusschen het paviljoen Henri IV en het rasterwerk gebleven en heeft zijn paard allerlei sprongen en toeren laten doen ... Als hij denkt, mij door zulke kunstjes te zullen inpakken, dan moet het al een heel ordinair man zijn." " »Dat was niet aardig van je! Je ziet im mers, daar in mijn zakboekje staat het: »Jupiter geprobeerd". »Dat deed ik dan ook en ik bespeurde dat hij voortreffelijk gedres seerd was. Maar ga voort!" »Ik ga voort. »»Des avonds na het diner, zeg ik tot George, die al is hij reeds twaalf jaar, nog altijd gaarne met zijn tinnen soldaatjes speelt en goed op de hoogte is van militaire zaken : George, wat voor rang heeft een officier, die drie zilveren falons op de mouw draagt?" »Dat is een apitein." »Is dat nog al een mooie be trekking ?" »Dat is er naar. Als men vijf en twintig is, is het mooi, maar als men vijftig is, dan beteekent het niets " »»Vijf en twintig jaar ? Hij zal wel wat ouder zijn, maar veel toch niet. Grootmoeder, die een scherp gehoor heeft, had mijn praatje met George gehoord en vroeg aan mama: »is er, zoover je weet iets aan de hand? Jane vraagt daar aan George inlichtingen over de militairen ...." »»Ik werd zoo rood als een kreeft. Toen volgde er een heele discussie. Grootmoeder verklaarde, dat zij een penchant had, voor al wat militair is, en mama riep uit, dat zij er nooit toe zou kunnen besluiten mij aan een man te geven, die mij van het ceno garnizoen naar liet andere %ou sleepen. Ik vraag mij Maar dit is lang geleden, en slechts het derde van een eeuw is verloopen, sedert de West-Europeesche mogendheden den czar verboden eene vloot te onderhouden in een zoo bij uitstek Russisch water als de Zwarte Zee. Bedenkt men, hoe Rusland zich aan dit verbod reeds in 1870 heeft onttrokken, en thans in de Zwarte Zee eene zeer sterke vloot heeft bijeengebracht, hoe de pantserschepen van den czar door den Bosporus en de Dardanellen stoomen zonder zich aan de protesten der Porte te storen, en hoe thans ook de Middellandsche Zee door de Russen als een terrein wordt beschouwd, waar zij minstens evenveel recht hebben als de bezitters van Gibraltar, Cyprus en Malta en de bezetters van Egypte, dan zal men moeten erkennen, dat de bovengenoemde eigenschappen der Russische staatkunde door de uitkomst op schitterende wijze zijn be vestigd. September is voor vele groote landen de tijd der legermanoeuvres. De Duitsche zullen dit jaar worden gehouden in Elzas-Lotharingen, en het laat zich hooren, dat door deze omstandigheid de gevoeligheid der Franschen in niet geringe mate wordt opgewekt. Toch gaat het niet aan, zelfs niet voor de ergste chauvinisten, er den Duitschers een verwijt van te maken, dat zij voor de manoeuvres een terrein kiezen, waar het oorlogsspel eerder werkelijkheid kan worden dan in andere deelen des rijks. De Franschen zelveji hebben immers herhaaldelijk, ook 'MNÉpiff hunne oostelijke grensprovinciün voor hun Qi";en legermanoeuvres aangewezen. Toen _, ^e jaren geleden, tijdens het leven van 'ft.cr Wilhelm I, de Duitsche legermanoeu vres ook in eene aan Frankrijk grenzende provincie werden gehouden, was daarbij niet splits de Fransche attachémilitaire te Berlijn aanwezig, maar werd zelfs een bui tengewoon gezant der Fransche regeering afgevaardigd, om den keizer in de nabijheid der grenzen te begroeten. Van deze beide door de internationale hoffelijkheid voorgeschreven gebruiken zal thans door Frankrijk worden afgeweken. Verstandig is dit zeker niet, evenmin als de uitbarstingen van verontwaardiging van een goed deel der Fransche pers over liet feit, dat de Italiaansche kroonprins, op uitnoodiging van den keizer, de Duitsche legerma noeuvres zal komen bijwonen. Gambetta heeft indertijd van de revanche-idee gezegd: »C'est une chose u laquelle 011 pense toujours, aniiiiHiiiiiimmiiiliiiiiMiiiitiilimiiiilHiiiMMlMiiiiiiHiiitmiiiiimiiiiiliitii zelve af, waarom ik al die gekheden in mijn album opteeken ? 't Is zeker uit gehoorzaam heid aan juffrouw Guizard." " Daar, je ziet het, dat heb ik geschreven. Nu is 't jouw beurt weder. Ik heb verder niets meer." »üen 24ste, twee regels.... »»Ontmoet te paard in het bosch dat jonge meisje van verleden Woensdag. Bepaald een allerliefst gezichtje en lang niet kwaad te paard."" »Is dat alles ? . ... Nu korter kan het moeielijk ! Daar had wel een kleine commen taar bij mogen zijn." »Die kleine commentaar dat ben je zelve, mijn liefste. Doch je hebt gelijk... ze zijn akelig droog, mijn aanteekeningen . . . maar, zie je, als ik niet bang was den schijn aan te nemen vaii een herdersdicht te willen rnaken ..." »Wees maar niet bang. . er is niemand hier..." »Dan zou ik zeggen, dat alles wat onge schreven bleef in dit zakboekje, hier geschre ven staat,... in mijn hart. Die Meimorgen, die ontmoeting in het bosch .. . niettegen staande er twee jaren over verloopen zijn, herinner ik mij nog als den dag van gisteren en tot in de kleinste bijzonderheden. Wij hadden van vijf tot zeven uur manoeuvres gemaakt op het Loges veld in een afschu welijke stofwolk. Daarop breng ik mijn escadron naar de kazerne terug, verwissel van paard en rijd weder uit op Jupiter." »Die goeie Jupiter!" »Een kwartier later reed ik in galop een lange, oploopende laan door. Ik zie een kleine cavalcade naderen, jij op Jenny, je zwarte mer rie, George op zijn grijze pony eri de oude Lodewijk achter je op een grooten schimmel. Je merkt,.. ik herinner mij zelfs nog hoe de paarden er uit zagen. Eensklaps, op een vijftig mais dont on ne parle jamais." Het eerste gedeelte van dit voorschrift wordt door de Franschen getrouw genoeg opgevolgd, aan het tweede denken zij maar al te weinig. Dit gemis aan zelf beheersching is niet ge schikt om het prestige der republiek te verhoogen, en de zenuwachtige uitingen van chau vinisme zijn allerminst gepast tegenover Italië, dat door Frankrijk zelf als het ware in de armen der triple alliantie gedreven is en getuige de jongste voorvallen te AiguesMortes steeds meer gedreven wordt. Waarschijnlijk is het juist dat gemis aan zelfbeheersching bij de Fransche vrienden, dat den czar zoo voorzichtig, om niet te zeg gen zoo wantrouwend maakt. Alexander III heeft óók zijn zwakke zijde, maar dit maakt hem niet blind voor de gevaarlijke tekort komingen van zijn aspirant-bondgenooten. itiaiinumiiliiMiiniiiiiiiiiiiiiiititittiiiiiiiiiitMiiiiimitiifiiiiiriiiiiiiiiiiiim De zeldzaam schoono zomer djên _ hebben zal spoeftig voor den herfst plaats en tegelijkertijd Zal weder een " ^ ^MpPMgepera's gehoor ^revende publiek. Het is vóór den aanvang van de muzikale wintercam pagne een overzicht te geven wat ons ongeveer ta wachten staat en wat wij te hopen of te vreezen hebben. Mijn taak wensch ik te bepalen tot bespre kingen en beschouwingen naar aanleiding van hetgeen reeds heeft plaats gehad, en niet van hetgeen nog komen moet. Evenmin wensch ik terug te komen op den afgeloopen winter die zoo rijk aan muzikale uitvoeringen was dat men werkelijk behoefte gevoelde het oor eenige rust te gunnen. Is daar in den zomer gelegenheid voor V Ik zou het baast betwijfelen. Sluit u op in het meest landelijke gedeelte van een schoone streek, waar de mode hare tenten nog niet heeft opge slagen, toch zult gij er een hotel met conversatie zaal vinden waar van den morgen tot den avond piano gespeeld en gezongen wordt. Bestijg in Zwitserland of Beieren een zeer hoogen berg; wanneer gij eindelijk een afgelegen but tegen komt, waar gij hoopt wat uitterusten en ver van het aardsch gewoel wilt genieten van eene majestueuse natuur, wordt uw oor getroffen door een wals van Strauss, die door eene dame of mtiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHHiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiimiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii meters afstand, begint het mij voor mijn oogen te duizelen ... Ik had je herkend . .. Met forschen ruk dwing ik haastig dien armen Jupiter in den pas te gaan. Het kleine ruitertroepje gaat mij voorbij. Ik zie je nog in je grijze rijkleed, met zwarten hoed en de blonde krulletjes, die onder je voile zich kronkelden... En terwijl je voorbijreedt, zeide ik tot mij zelve: «waarachtig, niets ter wereld is zoo bekoorlijk als dat jonge meisje!" En jij, wat dacht jij wel ?" »Wat ik toen zei of dacht... dat herinner ik mij niet meer... maar zie hier wat ik schreef!" En met een ietwat bevend stemmetje, want zij was door den kleinen commentaar van hem, wel wat ontroerd geworden, las Jane het volgende : »»Van morgen ben ik hem tegengekomen in de buurt van Val. Hij kwam in galop op ons toe, maar zoodra hij mij herkende, hield hij zijn paard dadelijk in ... Ja, toen hij mij herkende... Uit zijn beweging bleek dat duidelijk. Ik weet heel goed, hoe men een paard, dat galoppeert, moet intoomen... Men moet het eerst waarschuwen ... AVelnu, hij heeft zonder waarschuwing, brutaal weg, met n enkelen ruk, zijn paard bijna op hetzelfde oogenblik doen stilstaan. Hij is mij bijna rakelings voorbijgereden. Ik had niet den moed hem aan te kijken, maar ik voelde wel, dat hij naar mij keek. Hij was nog geen tien pas ons voorbijgereden of dat uilskuiken van een George zei tegen mij : O, Jane, heb je er op gelet ? Wat zag die er besto ven uit! Hij leek wel een hansworst! Dat is een kapitein van het 21ste. Hij droeg het nummer 21 op den kraag van zijn uniform... »>-Ik was meer dan boos op George ... Als hij maar niet gehoord heeft, wat de

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl