Historisch Archief 1877-1940
No. 852
DB AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
Ik zou wenschen over het stemgeluid van Ares
'te kunnen beschikken om luid genoeg uit te
schreeuwen, hoe oneens ik het hiermede oen.
Ze«ker, elke wetenschappelijke arbeid een onderzoek
b. v. over welken berg Hannibal naar Italiëtrok
heeft waarde. Maar die waarde staat voor mij ia
?rechte evenredigheid met de belangrijkheid van het
'einddoel, dat den onderzoeker voor oogen stond. Het
"resultaat van te voren met zekerheid te bepalen,
is onmogelijk, maar wel is de richting aan te geven,
"waarin gewerkt moet worden om kans te hebben
-op een belangrijk resultaat. Zoolang echter de his
torici zich bij hun werk laten leiden door het toe
val of door persoonlijke neigingen, zoolang daar
-anarchie is in het rijk der toch zoo ordelievende
wetenschappelijke historici, zal het door elk te
verkrijgen resultaat wel een mager beestje blijven.
"En daar kan toch //iets groots verricht worden"
op het gebied der historie, en iets grooters dan
de vader van dit gezegde in Indiëheeft verricht.
Wie onder de jongere historici heeft niet met
mij gevoeld, dat er leiding aan onzen arbeid ont
breekt? Wie heeft niet gekend het gevoel van
onvoldaanheid, wanneer hij, vaak jaren lang, aan
?een onderwerp had gewerkt en zich dan aan het
einde afvroeg: waarvoor heb ik mijn arbeidskracht
.gegeven? voor welk groot doel?
Ik zie een glimlach op het gelaat van deftige
.mannen, die naar het hollen van dit jonge veulen
staan te kijken. In geestdrift te geraken, is altijd
nog in strijd met de goede vormen. Doch bij het
'lezen en herlezen van prof. Kramer's oratie kan
ik den wensch niet onderdrukken, dat hij een weinig
meer in geestdrift ware geraakt. Allicht ware hij
-dan ook duidelijker geweest. Nu geeft en neemt
hij vaak, zoodat men zich afvraagt wat hij eigenlijk
bedoelt. Nog n bewijs wil ik daarvoor aanvoeren.
?Op pag. 26 zijner rede lees ik: Onverschillig
is het of de historie bij de uiteenzetting van hare
resultaten de kunst te baat neemt." Dit is duidelijk.
Maar hoe is het nu te verklaren dat het Museum (No. 8,
pg. 299) in een overzicht van prof. K.'s rede zegt,
dat hij de beteekenis van den vorm bij de uit
eenzetting der resultaten hoog stelt"? Alleen hier
door, dat Z.H.G1. in de regels, die op de straks
aangehaalde zinsnede volgen, de stelligheid van
zijne uitspraak aanmerkelijk verzwakt.
Ten slotte nog deze opmerking. De democratie
komt er bij prof. Kramer slecht af. Nauwelijks
heeft hij het spreekgestoelte beklommen of ;/de
?dilettant-wereldhervormers, die het leven verleven
met ijdele redeneering" krijgen een smeer, tevens
den raad om zich te bepalen tot den
dagelijkschen arbeid op den stillen achtergrond des levens."
Iets later wordt aan »het veld winnen van de
mocratische meeningen" de schuld gegeven van
den bijval, welken sommige //oppervlakkige en een
zijdige voorstellingen," steunende op gebrekkige,
hier en daar samengeraapte en hoogst onzekere
gegevens", vonden. De historie als gids voor
de staatkunde is een gids, die zelf den weg niet
weet, en wordt daarom door prof. Kramer verwe
zen naar den beruchten ideaalstaat der toekomst."
Ik vermoed, dat men dit cadeautje daar niet in
ontvangst zal nemen. Eindelijk wordt de groote
populariteit der natuurwetenschap verklaard o. a.
door »de toeneming der middelen van bestaan,
door haar verschaft.." De arbeiders, die ten on
rechte in de machines hunne grootste vijanden
zien en de toenemende werkeloosheid aan de ver
betering van de techniek der productie toeschrij
ven, mogen hier eens naar luisteren.
Dat de democratische beweging van onzen tijd
bij het gros onzer hoogleeraren in een kwaad
blaadje staat, is voor velen geen geheim. Wat deert
het? Stuiten zal het die beweging niet.
Dochvoorloopig blijft het conservatisme, ook in de weten
schap, een vaste burcht. En zoolang een aftredend
rector-magnificus van d: Utrechtsche Universiteit
hot nog de moeite waard vindt om in de rede,
waarmede hij de lotgevallen van die Universiteit
gedurende zijn rectoraat herdenkt, de voor de
wetenschap zoo belangrijke mededeeling op te nemen,
?dat aan n der curatoren het voorrecht ten deel
Scfiaa&ypoA.
iifiitmiiiiiiMiiiiiii
iiimiHiiiimiiiiti
iiitiiiiiitiiinnimniiii
4d« Jaargang. 15 October 1893.
Redacteur RUD. J. LOMAN te Londen.
Adres: Mira Lodge, Deronda Road, Herne Hill.
Londen S. E.
Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek
betreffende, aan bovenstaand adres te richten.
«muiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiniiiiinHiiiiiiiiiiiiiiinciiiniiHHMiiimi
3de Eervolle voor Tweezetten in den
probleemwedstrijd van dit Weekblad.
Motto : »Voor den Wedstrijd".
No. 213. Zwart 6 stukken.
a bcdefgh
Wit ( 5 stukken) geeft in 2 zetten mat.
(Pospisil 49, den Hertog 29%).
CORRESPONDENTIEWEDSTRIJD.
(Adres: Marnixkade 43, Amsterdam.)
Winner in groep D is de heer A. Faure
(Hooglandsche weg 27, Amersfoort) met 3' 3 van de 4 punten,
In Groep E wint de heer E. Brandsma (Vaartweg,
Hilversum) met 4. winstpunten.
viel in den adelstand te worden verheven"
zoolang behoeven de wachters op de tinnen nog
geen alarm te blazen.
Utrecht. DR. G. W. KEE.SKA.MP.
niiiiiiiiuiniiiiiiiiiiiiiuiiiniintii
vo
DAMES.
Bont. Tulle en fluweel. Voor St.
Nicolaas. Valse a la Russe.
Wat men mooi en duur gekocht heeft, wil
men al spoedig dragen. Dit is zeker de reden
dat men met de lauwe temperatuur der laatste
dagen reeds overal massa's bont heeft gezien.
Het is dit jaar weer in zulke hoeveelheden aan
gevoerd, en bont is eigenlijk zoo sterk,
zoodat het oude vermaakt en verfatsoeneerd kan
worden, dat men dezen winter niet veel
kleedingstukken van weelde zal zien zonder
sabelbont, chinchilla, blauwvos, zwartvos,
zilvervos of wat er op gelakt. Maar daarenboven zul
len ook de geheele bonten mantels, van buiten
en van binnen verschillend bont, gedragen wor
den, en vooral, gelijk reeds een vorige maal ge
meld werd, twee of meer soorten bont aan n
kleedingstuk. Benige voorbeelden van arrange
menten van bont met stoffen:
Theater-man tel van mordoré-fluweel, gevoerd
met sabelbont, schouderkappen, kraag en
gegeplooide pelerine van bont.
Groote ronde mantel, als sortie, van changeant
mauve en myrtgroen, gevoerd met chinchilla,
kraag van mauve velours miroir, stuk met van voren
lang afhangende kraag (étole) van chinchilla.
Als wandelmantel een lange redingote met
overslag, met revers en pelerine aan n stuk,
ruim geplooid, gevoerd met bison, mouwen en
kraag van zwart Siberisch vossevel.
Ook legt men op otterbonten pelerines wel
drie rijen sabelbont, en maakt daarvan dan ook
den hals.
Wat het hermalijn betreft, het zou ons toch
verwonderen als het zooveel genomen werd als
voorspeld is. Het schitterend witte bont moet
toch schril en hard afsteken bij de meeste toi
letten en bij het temt van menige draagster.
Of moet dat ook al weer met blanketten ver
holpen worden, en aanleiding geven tot nog grooter
misbruik van rouge en wit?
Bijna nog uitgebreider dan te Parijs is de
bonthandel dit najaar te Weenen opgevat. De geza
menlijke pelterijententoonstelling wordt er de laat
ste jaren steeds prachtiger ingericht. Men ziet er
dit jaar in menigte avondmantels van laken, flu
weel, gobelin met dubbele pelerine, als volants
geplooid, iederen volant weer met een pelsrand
omgeven; chinchillarontondes met moffen van
hetzelfde bont, gegarneerd met echte point de
Venise en gekleurd lint; mantels van gestreept
fluweel met groote geplooide kragen van cnstor
doré, ciiftor argenté, tkungs, mooie capes van
bont, van binnen met satijn en dons gevoerd.
Iets aardigs is ook voor theatermantels hermelijn,
met application van witte zwanen veeren, die er
in kleine ronde medaillons worden opgezet.
Een model cape, van voren en van achteren
glad, met drie dikke plooien op de schouders,
viel zeer in den smaak; eene Russische prinses
kocht in het eerste uur dat de tentoonstelling
geopend was twee stuks er van, een van
gemoireerd castor met Perzische boschkat, en een van
sealskin met collerette van astrakan, ieder met
bijbehoorende mof en toque. Ofschoon Rusland
het vaderland van het pelswerk is, wordt het
toch als modeartikel in groote hoeveelheden
daarheen uitgevoerd.
Slot der partij E6: 42. K f4, d5 43. cd5 :, 44. g5
fg5: f 45. K g5 :, K c6 46. K f4, Kc5 47. K e3, K c4
48. K d2, K d4 49. Wit (de heer Faber) abandonneert.
In partij E7 (Bauer vs. v. d. Meulen), is nog niet
gespeeld: 40. bc5:, T c6 41. e3-c3, K d4 42, c3
cl, e3.
Wij verzoeken den H.H. Faure en Brandsma onder
ling en elk met de H.H. Meiners (Nassaukade 76,
Amsterdam), J. H. Peet (Hilversum) en Lohmann
(IJmuiden), nieuwe correspondentie-partijen aan te
vangen.
Voor de kleur, waarmee elk te spelen heeft,
verwgzen wij naar de tabel in 't nummer van 23 Juli 11.
H. J. den H.
CLÜBMATCH AMST. SCHAAKCLUB.
vs. Hilversumsch Schaakgenootschap.
De Ie match tnsschen genoemde vereenigingen
ving Maandagavond 1.1. te 7 uur in het lokaal der
A. 8. C. aan. Te 101/4 uur werden de beide nog niet
geëindigende partijen beslist door den umpire Van
Lennep (die lid is van beide vereenigingen).
De uitslag blijkt uit de volgende label:
Amsterdam. Hilversum.
Bord. Gewonnen. Gew.
I den Hertog (Z) l o Blijdenstein (W) l .>
Il Meinera (W) l.. Jan Peet (Z) l .i
III Mann (Z) ] 3 Vuuimane (W) r>
IV Dieperink (W) l* Brandsma (Z) O*"
V Schotel (Z) O Nierman (W) l
VI Dr. Muller (W) l de Man (Z) O
Vil Klein (Z) K-, de Kuwe (W) l,
VIII de Jongh (W) l v. d. Smit (Z) O "
Totaal 5 3
* Beslist door van Lennep.
De A. S. C. won dus met eene meerderheid van 2
punten. Opmerkenswaardig zijn de remises aan de
drie sterkste borden.
De revanchematch zal plaats hebben te Hilversum
op Woensdag 25 Oct. a s.
Oplossing van No. 212 l T d2 !
Opgelost door W. v. H. te Delft, C. T. v. Ham te
Gon-edijk, A. Wijbrands, H. Mendes da Costa en A.
v. D., Alhier, H. C. Beets en Wara-Atti te 'a Hage,
J. v. d. Hulst te Oud-Ade, J. 't Hooft te Vlissiügen,
J. v. Wijhe te Zwolle, S. J. A. te Woudsend, E. Wie
ling te Groningen en J. F. Heemskerk te Sas van
Gent.
Oplossing van No. 213 l P f7 enz.
Dezelfde oplossers als van No. 212.
De heeren J. F. Heemskerk en C. T. v. Ham maken
Men zal dezen winter weer veel tulle als
garnituur dragen; bij voorbeeld op een zwart zijden
of moiréjapon: drie zwart tullen volants met
witte of crème kant omzet; op een zwart satijnen
japon: volants van goudgeel japansch krip afge
wisseld met zwart guipure-tulle, goudgepailleteerd;
op een kleed van zwaluwblauw monopole : volants
van zwart krip met staalblauwe pailletten; op
gegolfd bengaline: volants van bourdonkant met
paarlemoeren pailletten. Gewoonlijk wordt dan op
het corsage dezelfde tulle als fichu, als entredeux,
als berthe gedrapeerd en de ballonmouw ook van
de tulle of van tullen volants gemaakt.
Daarentegen waren de vele fluweelen japonnen
die bij den Grand Prix d'Automne gedragen
werden, meest zonder eenig garnituur op den
rok. Hoogstens een randje bont om den zoom,
maar meestal niets. Zwart fluweel werd het
meest gedragen, maar ook bruin, terra-cotta,
violet, purper, gemoireerd, en ook de oude en
sedert twintig jaar verachte nuance magenta.
Men zag ook wel tweekleurig fluweel, bijvoor
beeld het corsage kropsla-groen met guipure
fichu er over, ,en de rok en mouwen zwart
fluweel; of ook blauw fluweel met borduur
sel, in verschillende nuances van het blauw
bewerkt, (in Chineesch patroon) en rand van
sabelbont of zwart fluweel; of nog: magenta flu
weel, gemoireerd, met breede zwarte moirélinten
als bretels, aan het middel gehecht, en vandaar
van voren en van achteren tot den onderrand
van den rok afhangend.
* *
Uittreksel uit een brief van een beminnelijke
correspondente:
»We hebben Zondag met Annie, die nu tien
wordt, en Bob, die elf is, een heel aardigen avond
gehad, en hopen op nog een paar dergelijke. We
hebben een vriendin, die aan speelgoed-ui tdeelen
met St. Nicolaas doet, en ons vroegere jaren ook
al gevraagd had, of er niet het een en ander afge
dankt werd, dat eigenlijk nog aardig genoeg was
voor een ander kind om er zich mee zoet te houden.
Dit vooral, omdat onze kinderen, die veel ooms
en tantes hebben, altoos nog*al rijk met speelgoed
gezegend worden. Nu, andere jaren was er niet van
gekomen, omdat onze vriendin er te laat op dacht,
en men dan zoo niet in eens aan 't schommelen
kon gaan; en ook, de kinderen waren nog klein
genoeg, om er zelf pleizier van te hebben; maar
nu heb ik er eens vroeg op gedacht, en hen alles
voor den dag laten halen, of er ook wat
overcompleet was.
Nu, er kwam heel wat, maar het aardigste
was de gezellige avond, met lym en naald en
draad en schaar en mes. Annie en Bob lezen
beide met heel veel pleizier, dus de prentenboe
ken zonder verhaaltjes konden best opgeruimd
worden. Maar ze waren niet alle even
presentabel meer, en nu hadt ge ons moeten zien,
alles bij elkaar zoekend, ezelsooren uitstrijkend,
hier een vel met naald en draad hechtend, daar
een scheurtje met een strookje papier beplak
kend . . . Wil je gelooven dat we nog veertien
prentenboeken redelijk toonbaar gekregen heb
ben? Dan de doozen met looden soldaatjes, cir
cus, kamp, marktplein, tuin, hiervan was ze
ker de helft caduc, maar als van drie doozen
n gemaakt wordt, speelt een kind dat er
anders geen gekregen zou hebben, er even graag
mee. De doozen waren natuurlijk alle kapot, maar
daarvoor hebben we er des te mooiere omgedaan,
ledige chocolaad- en fondantdoozen en
kaartjestuis, en je had moeten zien, hoe ijverig ze be
zig waren, blaadjes vloeipapier te scheuren om
laagje aan laagje, de doozen netjes te schikken.
Een aardig onderscheid was, dat terwijl Bob
soms moeielijk afstand kon doen, Annie met al
lerlei kwam aandragen, waar ze zelf eigenlijk
nog graag mee speelt; daar moesten we dus de
overdrijving tegenhouden. Maar het is een op
ruiming in de speelgoedkast. De brug en het
pakhuis en de boerenwagen zijn weg; de legkaart
hebben we gehouden en ook de handwerkdoos
?MltllllinilMMIIIIItltlllllllUmillllllllllllllUlflIIIIUUHIIIIIIIIIIItlMHHIIINHI
er ons opmerkzaam op, dat 't eindspel (ontstaan uit
de voorgift-partij tusschen Tarrasch en Homberg),
niet in hoogstens 10, maar in 5 zetten oplosbaar is
en wel aldus:
19 T f5 t, L f5 : 2 P g3 f, K g6, 3 E f5 : f enz.
K h4, 3 L gSf
K g4, 3 L e2 t
K g6, 2 T f 6 f met voortzetting in de
partij.
K h4, 2 g3f, K L3, 3 P f4 f
Dr Tarrasch heeft zich dus dit keer vergist. In
de positie was geen fout, alles was nauwkeurig over
genomen.
Oplossing van eindspel II. Tarrasch Bomberg.
l D e8 t, D f 8, 2 D f 8 : t, K f 8 :, 3 K d7, a6, 4 h5,
K g8, 5 K e7, K h8, 6 K f 7, cc 7, b.6, G h6 : 8 g7 f,
K h7, 9 g8 D=f.
Met meer varianten.
Opgelost door C. T. v. Ham te Gorredijk, J. F.
Heemskerk te Sas van Gent en A. Wijbrands, alhier.
UIT DE SCHAAKWERELD.
't Internat, tournooi te New-York belooft interes
santer te worden dan wij verwacht hadden. De par
tijen, die tot ons kwamen, zijn over 't geheel geno
men zeer de moeite waard en 't komt ons voor dat
de Amerikaansche eerste klasse amateurs een
hoogeren graad van geacheveerdheid bereikt hebben
dan de Engelschen, al st'an zij in degelijkheid en
theoretische kennis bij de Duitsche amateurs, nog
ver ten achter. Zooals te verwachten was, is Lasker
't middelpunt, waar alles om draait. Zooals de Daily
News" terecht opmerkte: hij speelt met zijn tegen
standers als de kat mtt de muis. Hij bezit een gave
van intuïtie en een originaliteit, waaraan alleen de
meest geroutineerde first-rates1' weerstand kunnen
bieden. Hij heeft bewezen, dat liij de sterkste
Amerikaansche amateurs kan maken en breken en de
wijze, waarop hij sterke spelers zooals Hanham en
Delmar binrenste buiten en onderste boven keert, is
sinds de dagen van Morphy nooit vertoond geworden.
Wij laten hier den stand van den wedstrijd volgen:
Albin 11 .i uit 3, Delmar l'j uit 3, Gofsip l '.> uit 3,
Hanham lT.> uit 3, Jasnagrodsky l uit 3, Lasker 3
uit 3, Lee 2~ ., uit 3, Olly O uit 3, PiHsbury 2 uit 3,
Pollock 11S iit 2, Kyan O uit 3, Schmidt 2 uit 3,
Showalter f uit 2, Taubei hans 11 ^ uit 2.
't Verloop der match te Petersburg was tot dusver
als volgt:
Tarrasch l, O, O, 1.
Tschigorine O, l, l, 0.
en de plakboeken, en alles van de poppen; maar
de parketdoos en de blokkendoozen zjjn weg; de
prikprentjes en de papieren juffrouwen die aange-.
kleed kunnen worden, de arke Noach's en het
houten servies, enz.
Wij zelf zijn er aan te pas gekomen om hier
en daar een poot of een oortje aan te Ijjmen, hier
en daar raad te geven, en zoo hebben we geza
menlijk een genoegelijken avond gehad."
Het voorbeeld onzer correspondente wekt al
licht tot navolging.
* *
Onder den indruk der Russische feestelijk
heden, denkt men er te Parijs aan, dezen winter
de valse a li Rus&e in te voeren. Deze wordt niet
door n heer met n dame gedanst, maar door
alle heeren met alle dames. Het is een voortdu
rend »changez de dames"; de danseres doet maar
twee toertjes met denzelfden cavalier, en vliegt
dan den volgenden in de armen. Het is een soort
raketspel, de dame is de pluimbal.
Er is zoodoende geen gelegenheid voor een
intiem praatje; de dame is er aan blootgesteld,
met alle cavaliers, die in de zaal zijn, te dansen;
dit alles schijnt de valse a la Russe niet aan
lokkelijk te maken. Daarentegen is er iets exci
teerencis in dat telkens een ander in de armen
te vliegen, in het snel ontmoeten en vlug schei
den, dat gepassionneerde naturen moet behagen.
E-e.
iiiHimiiiiuiiimmiiHiiiHun
40 eenti per reg«L
Magazijn KEIZERSHOF",
Nieuwendi/jk 196.
Volledige sorteering Wollen gebreide en
geweven Dames-, Heeren- en
KinderOndergoederen.
SCHADE & OLDENKOTT.
Hoofd-Depöt
VAN
Dr. JAEGER's Ori£, Norm.
lolartMen
K. F.
DEUSCHLEBENGER.
Amst. Kalverttr. Iff,
Eenig specialiteit in den
artikelen in geheel Nederland.
Depots te AMSTERDAM.
Uloth & Co.. Zeedijk 16.
A. v. Tuyll, Paleisstr, 13.
Cléltan, Heiligenweg 42.
Scalongne, Kattenb. pl.13,
Huhwit, Vondelkade, 89.
de Gastro, Muiderstr. 14.
A. Stark, Mauritsstr. 5.
Spaarto<7eJ,Marn.str 125.
Querido, Roeterstr. 92.
v.Hemert,VtiecU.str. 118.
J. D. Steen, Singel 176.
tiehaffers, Ferd.Bolstr.il.
Marnette, Wagen.str. 40.
c. Wimen Jr,, Vjjzelstr.28.
Schuijt, Haarlem.str. 140.
Koek, P. C. Hooftstr. 130.
D. Stork, Leliegracht 44.
A. Barneveld, Overt. 419,
miiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiliiiiiiiiiiiiliiinniiiiiimliliiiiiiiiiiiiniiiiiifm
In Groningen schijnt, sinds den bondswedstrijd van
dezen zomer, de liefhebberij zeer toegenomen ta
zijn. In Staunton" wordt een onderlinge wed
strijd gehouden, waarin al de sterkste Groningscha
schakers deelnemen.
Uit den Correspondentie wedstrijd groep D n°. 3.
SCHOTSCHE PARTIJ.
Zwart.
H. Postma,
Groningen.
Wit.
E. S. Schortinghuis,
Zulfen.
1 e4 e3
2 P f 3 P c6
3 d 4 ed4:
4 Pd4: L c5
5 L e3 D 10
6 c3 Pge7
7 Dd2 0-0
"Wit kan ook spelen
8 P b5, L e3 9 D e3 :,
d5 ! 10 P c7 , T b8 11
P do: , P d5 12 ed5 :
enz. en 't is nog niet
uitgemaakt, welk spel de
voorkeur verdient.
S L d4:
'1 i',]i ? T) o-fi
*/ m* . v &v
10 P c3 d5
Deze zet is meestal
noodzakelijk in deze
variant der Schotsche
partij. Na D g2 : zou wit
met 11 000 een goed
spel krijgen.
11 ed5 : P bt
12 0-0
Noodig, wegens P c2f
12 P bd5:
13 L d3 f5
14 L c4 c6
15 L go K h8 !
Eenige goede zet. Bij
iedere andere voortzet
ting was of P e7 uf c6
verloren gegaan.
1(5 T ael T e8
17 ft L d7
18 T 13 P df6
böwas wellicht sterker
19 T g3 P egS
De bedoeling hiervan
is niet duidelijk.
20 T fl P fe4
21 P ce4: T e4:2
Beter was fe4:, zooals
uit 't vervolg blijkt.
22 L e7! D eSS
D hC was sterker ge
weest. De looper kan zich
nu op d6 behagelijk nes
telen.
23 L d6!
't Kasteel is nu om
singeld.
23 P 16!
Benige zet om kwali
teitsverlies te voorko
men.
24 L e5 T e5:!
25 D e5:
Deze vi ijboer geeft den
doorslag.
25 P e4
26 D d3 P g3 :
27 hg3: b5
28 L b3 c5
a5 was beier.
29 T dl L e6
30 L e6: D e6:
31 D b5: D a2 :
32 D d7 D b3
33 e6
en zwart geeft op, daar
de e-pion niet te hou
den is.