De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1893 29 oktober pagina 5

29 oktober 1893 – pagina 5

Dit is een ingescande tekst.

DB AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. naar beide kanten vallend, een eindje over de -ooren. De doffen worden gegolfd. Het staat heele mooie vrouwen toch goed; alleen verbeeldt men zich ? -nu nog, dat die mooie vrouwen met andere coiffures nog mooier zouden zjjn. Het zal toch pok nog wat duren, eer de klein frisons geheel afgeschaft z\jn. «Kroes op het voorhoofd'', zegt een Engelsch ?blad, »is als de christelijke liefde, het bedekt een menigte tekortkomingen; het verzacht harde lynen, 'beschaduwt kleurlooze oogen, en vormt den over gang tusschen den harden rand van den hoed en het voorhoofd. Ieder die geen kroes of lokjes Sieeft, weet hoeveel moeite zy heeft met het kie zen van een hoed. Het rijkste fluweel, de donzigste veeren geven die zachte vulling niet, die een paar uitgeplukte frisons van zelf meebrengen." Het haar in het midden gescheiden, gegolfd en naar beneden gekamd, heeft ook dit nadeel, dat het gemakkelijker in het midden uitvalt, en daar heeft men het toch het meest noodig. By de ?dames van vroeger ty'd, toen de gordijntjes alge meen waren, zag men de scheiding dikwijls lieel breed worden, vóórdat het haar in 't algemeen be-denkelyk uitviel. # # Iets nieuws te Parijs als versiering is wit laken. Men neemt bijvoorbeeld op een japon van lila laken met zwart fluweel Figaro-jakje en lila zyden blouse een dubbele collerette van wit laken, met een smal randje zwart marabout er om heen. Men moet het niet te dikwijls dra.gen, want het verteelt; maar dat kan ook niet, want het is dadely'k vuil. In Utop'.t, de nieuwe operette van Gilbert en sir Arthur Sullivan, worden Eogelsche meisjes van onzen tyd in een Drawing-room gezien. Opmerkelyk is het daarom dat de gracieuze heldin, Nancy Mc Intosh, er een crinoline in draagt van den meest geprononceerden vorm, de crinoline die reeds even beneden de heupen breed begint te worden; zy' doet soms aan een van de oude portretten van koningin Victoria denken. De vlugheid en lieftalligheid der jonge actrice intusschen maken, dat het costuum in 't geheel niet belachelijk of zelfs sty'f Jijkt. Ook het haar heeft ay heel bijzonder, als op eenige van de eerste portretten van Millais. Een onpractische nouveautéis beproevende in de modewereld haar intrede te maken, de fluweelen schoen. Hy' wordt in alle kleuren ge fabriceerd, met n enkelen knoop, camee, gesp, gouden knoopje, als versiering. Behalve de onduurzaamheid heeft hij tegen, dat hij den voet grooter maakt. De kleur wordt in harmonie met het kleed genomen, maar goudbruin met goud, tabac en goud, mordoréen goud passen bij alles. Hen maakt ook aardige schoentjes van gemsleer, met verguld glacégemonteer l en om den voet en rond de teenen met gouden kralen gebor duurd. Ofschoon de »Fransche hakken" wel niet spoe dig zullen terugkomen, hebben degenen die ge heel de hakken afgeschaft hadden, toch reeds berouw. Een gulden middelmaat is hier het juiste gebleken. * * * Als modekleuren worden deze winter opgegeven : groen, bleekgroen, dofgroen, lichtgroen, ook kropsl&groen (laitue) en grasgroen. Voorts lila, heel bleek, en de geheele gamma der taboes, in iiliiiiiiniiiiiiiiiiiiimi iiimiunniimi 4d' Jaargang. 15 October 1893. Redacteur RUD. J. LOMAN te Londen. Adres: Mira Lodge, Deronda Road, Herne Hill, Londen S. E. Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek betreffende, aan bovenstaand adres te richten. «miiiiiiiiiiiiiiiiiiijiiiiiiiii IHIIIIHII iiiiiiiiiiiiiinimuHiiMMimi Motto »Viooltje" No. 3. No. 214. Zwart 9 stukken. '''//////Sf. '"' v////////. 7/ss/sr/s. ' '; a bcdefgh Wit (13 stukken) geeft in 3 zetten mat. (Pospisil 42, den Hertog 40). COERESPONDENTIE. J. F. H. te Sas van Gent. Meld ons s.v.p. zoo spoedig mogelijk de namen en adressen der prijswinners in den probleem wedstrijd, opdat de uitgevers de prijzen kunnen verzenden. Hartelijke groet. H. J. den H. te A. en J P. te H. Vriendelijk be dankt voor verslag. Voor een bericht over de revan che match van 25 October houden wij ons sterk aan bevolen. CLUBMATCH AMST. SCHAAKCLUB. vs. Hüverèumsch Sehaakgenootschap. Hilversum heeft Woensdag 25 Oct. 11. schitterend revanche genomen voor de in Amsterdam geleden nederlaag. De volledige score is: harmonie met de herfstbladeren. In plaats van de fiaise crasée en framboi&e cra&ét is er nu betterave erasée, dat er eigenlijk heel veel op gel\jkt. Een nog oudere nuance, vloorood (puce), waarvan Alfred de Musset spreekt in Un ca price, is ook weer in de mode gekomen; zij is verwant aan het pain brü/é, dat onder LouisPtolipp* mode was, en het brun doiéof mor doréfoncévan dit saizoen. ? Menukalender. Als herinnering dat het jaar ten einde loopt, ontvingen wy dezer dagen den eersten kalender voor het jaar '94, nl. den Menukalender, die daarby tevens voor de derde maal verschijnt en raad schaft op de dagelijks wederkeerende vraag: »Wat zullen we eten vandaag?" Voorts geeft by', behalve alle kalenderopgaven, 52 recepten voor lekkere toespy'zen en 12 Indische recepten. Het schild stelt voor »de familie Kegge" en is bovendien versierd met twee spreuken van vader Cats. De kalender wordt uitgegeven te 's Hage door de firma W. J. van Hoogstraten, die tevens in den handel heeft gebracht, een »VerjaardagMemorandum", een onmisbaar en practisch artikel voor allen die niet gaarne een verjaardag onop gemerkt laten voorby'gaan. De directie der Amsterdamsche gasfabrieken heeft thans in hare nieuwe kantoren, Keizers gracht 446, een lokaal ingericht voor eene perma nente tentoonstelling van gaskachels, kook toe stellen, Geysers en verschillende andere toestellen als komforen, strijkijzers en anderen. Deze tentoonstelling zal een groot gerief zijn voor de gasverbruikers, die er goede en voordeelige toe stellen in werking kunnen zien. De meeste kachels, kookhaarden, enz. worden door de Maatschappy verhuurd, en faciliteit wordt gegeven om het verhuurde op voordeelige voorwaarden in eigen dom te verkrijgen. * * * De vrouw die in Amerika het meest heeft gedaan voor de gehoorleer en de physiologie der stem, was mrs. Emma Seiler, een van de zes vrouwen, die tot dusverre door de Amerikaansche Philosophical Society tot leden benoemd werden. Werner's Magazine van de vorige maand bevat hare levensschets. Haar beide beroemde werken zy'n The voice in singirtg en Ihe voice in speaking ; de eerste keelspiegel, die in Amerika ooit ge bruikt werd, was door haar daar ingevoerd. Zij was een Duitsche uit Würzburg, in 1821 geboren. Haar vader, dr. Diruff, was er hofarts, en Emma ontving onderwijs met de kinderen der koninklijke familie. In 1841 trouwde zij met dr. Seiler en trok met hem naar Langenthal, bij Bern, waar haar man, toen hij zijn vermogen verloren had, een krankzinnigengesticht opende, geholpen door zijn vrouw. Bij den hongersnood van 1847 deed Emma al wat zij kon, om voor de bewoners van Langenthal geld en voedsel te krijgen; later opende .ij er ook een school. In 1851 moest Frau Seiler Zwitserland verlaten en voor zich en haar twee kinderen zorgen. Zij ging zangles geven te Dresden, studeerde er piano en wilde zelf als zangeres optreden, toen zij plotseling hare stem verloor. Dit bracht haar er toe, alle zangmethodes na te gaan, in praktijk en wetenschappelijk, om te zoeken of er een middel van genezing te vinden was. Al zou het haar zelf niet meer helpen, zij besloot de begin lllililiiliiliiililllllllMliiiiiiiitllllllliniilMlilini Hilversum. Bord. I II III IV V VI VII VIII IX Amsterdam. Gewonren. den Hertog (W) Meiners (Z) Mann (W) Dieperink (Z) de Veer (W) Dr. Muller (Z) Schotel (W) Klein (Z) de Jongh (W) Blpenstein (Z) Jan Peet (W) Vuurmans (Z) Brandsma (W) Hintzen (Z) Nierman (W) de Ruwe (Z) de Mann (W) Jac. Ptet (Z) Gew. * l l l* l l 7 1 ' Totaal 11'o * Beslist door van Lennep. De clnb match is dus gewonnen door Hil ersum met 101/2 te_en 6' 3 punten. De Umpire1' had ditmaal een niet zoo gemakke lijke taak als in Amsterdam. De partij der captains vertoonde aan 't eind van den kamp een moeielijk door te rekenen stelling. Den Hertog was een paard voor; maar daar de winst slechts op den largen duur te bereiken zou zijn en de positie wellicht nog re mise kansen a nbood, vond v. Lennep het maar 't veiligst, de partij remise te verklaren. De eindstelling dezer partij wordt in 't Bocdstijdschnft opgenomen. Op bord IV vond de scheidsrechter een variant, die zeker tot winst voor wit leidde, echter niet dan na tamelijk lang onderzoek. Op bord VII was de winst voor zwart duideljk. Moge. het door d-ze beide clubs gegeven voorbeeld hier te lande nog door vele andere worden gevolgd. FRANSCHE VERDEDIGING. Tweede match partij. Wit. Tschigorine. l e4 ett 2 D e2 Een noviteit, maar geen verbetering. Wit geeft 't voordeel van den voorzet aanstonds weder op. 2 c5 Om d4 te voorkomen. Agressiever was echter d5, 3 E d5 :, D d5 :, 4 P c3, D d8 enz. 3 P c3 P c6 't Spel is nu in een Siciliaan" overgegaan, maar in een nadeeligen variant voor wit, daar D e2 in plaats van P f3 is geschied. 4 P f3 a6 Met 't oog op P d4, wat niet direct kon ge beuren wegens 5 P d4 :, C dé:, 6 Pb5, e5 (D b6? dan 7 D c4 enz.), 7 D b.5, Zwart. Dr. Tarrasch. d6, 8 L c4 met goed spel. 5 g3 De geheele outwikkelingstaktiek van wit lacht ons alles behalve toe. 5 P d4 6 D d3 D b6 7 L g2 P c7 8 P dl: Anders zou P e 06 volgen. 8 C (U : 9 P e2 P «6 10 c3! D c3: 11 B e3: ? Met 11 D c"): zou wit een uitstekend spel heb ben gekregen, 't Blijkt nu achterna, dat zwart verstandiger had gedaan inplaats van DbG'tpaard op f3 af te ruilen, om zoodoende zijn pion op c5 te behouden. selen van het behoud der stem als levensstudie te nemen. Zy' werkte te Heidelberg by' prof. Helmholtz, verbeterde met hem den laryngoskoop, dien Garcia toen juist had uitgevonden (1856), en had een groot aandeel in het regelen van de theorie der registers. In Amerika beweert men, dat men de ontdekking van het mechanisme der »Kopftöne", de twee wigvormige kraakbeentjes in de stembanden, aan haar verschuldigd is. Na zes jaar in Heidelberg gestudeerd te hebben verhuisde zy' naar Leipzig om er hare kinderen in de muziek op te leiden. Zy zelve had hare stem reeds teruggekregen. In 18(56 ging zij naar Philadelphia, waar zij in 1886 overleed. In Duitschland had zij reeds wetenschappelijke bro chures geschreven, maar de twee boeken, die haar naam gevestigd hebben, kwamen te Phila delphia uit, in 1867 en 1873. Lady Florence Dixie beschrijft in de Modern Beview eene proef, die zij verleden jaar genomen heeft. Een vriend had haar 100 pond gegeven om ze voor de armen, te besteden zooals zij wilde. Zy legde er een kamp voor arme meisjes van aan, aan de zeekust. Zij huurde drie ronde tenten en twee groote vierkante, met eenige kleine tenten als badkamertjes. Een ander vriend leende haar een hoek van zijn park, en vier booten, elk met een ouden visscher erin. Zij koos toen een uniform, een blauw flanellen buis, vuurroode broek en een strooien hoed. De vrouwen van de vier oude visschers hielden een weinig toezicht; de meisjes zelve, dertig in getal, brachten verder alles in orde, haalden water en hout voor het kamp, en zoo konden ze er drie weken door brengen met roeien, baden, wandelen, in het zand ravotten, en hare gezondheid voor een heel jaar herstellen. Lady Florence Dixie stelt zich voor, geld bijeen te krijgen om ieder jaar zulk een kamp te kunnen vestigen. E-e. ULiiiiiiiiiMiiiiiiiiuiiiiiHiiiMiiiiiiiiituiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiniiina 'nabzon ban. Illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllll IIIIIIIIIIIIIIIIIHHHHI Een monument voor Jan Pieterszoon Sweelinck. Onder de gedenkteekenen, die de openbare wegen en pleinen van ons vaderland versieren, is er niet n gewijd aan de toonkunst. Terwijl men steeds standbeelden heeft opgericht voor den wijsgeer Spinoza ('sGravenhage), den dichter Vondel (Amsterdam), den schilder Rembrandt (Amsterdam), den geneeskundige Boerhave (Lei den), den zeeheld de Ruyter (Vlissingen), den staatsman Thorbecke (Amsterdam), den stichter van Batavia Coen (Hoorn), om van anderen niet te gewagen, werd tot nu toe de toonkunst in geen harer zonen hier te lande op deze wijze verheerlijkt. Nochtans is er onder de breede schaar van hen, die ook op dit gebied onze nationale eer voor ifliiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiitiiiiiiiHiiiiiiiiMÏiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiii 11 L c5 12 o?o o?o 13 D c2 e5 14 T b2 D a7 15 L b2 d6 16 L al Alles met 't oog op d4, wat wit met D b2 wil voorbt reiden. De toebereidselen kosten echter te veel tijd. Al deze laat had wit zich kunnen be sparen, indien bij 11 Dc3: gespeeld had. 16 L g4 17 P el bó 18 h3 L e6 19 P e2 T ac8 20 T bdl Wit ziet terecht in dat d4 zijn eenig behoud is. 20 L b6 ! 21 B b2 P a5! .>-> ^jg Gedwongen, daar P c4 dreigde. Zwart heeft DU zijn doel bereikt en op c3 een geschikt mikpunt voor zij u aanval gekregen. 22 K h8 't Doel van dezen zet is ons ten eenen male duister. 23 g4 f6 24 P g# De niets zeggende K zet m <akt wit zich ten nutte, om een aanval op den K vleugel voor te bereiden. 21 25 K h2 26 D d2 27 T cl 28 T e2 29 T fel 30 sol 31 D ;r5: 32 33 34 P L <-3: T e3: fö! P b7 P c5 P at L a5 T c6 T fc8 fc5: P e3: T c3: L c3: D d7 L f5 : ging niet wegens 35 T c3 : ! 35 L f3 Om de g Jijn vrij te maken. 35 bt 36 T f8 Deze zet hield dr. Tar rasch ten onrechte voor zwak. Zoo Is Max Harmonist in WocbenBchach" aantoont, was deze z^t veel sterker dan de door den doctor aan bevolen voortzetting Tg8, die bij goed tegenspel' ternauwernood tot winst v. eit. Zwart heeft dus, zonder 't zelf te weten, de sterkste voortzetting getroffen. 37 P gr7 : L a2 : Ook dezen zet keurt dr. Tarrasch ten on rechte af. 38 P f5 D f7 39 D h6 D f6 40 T g6 Deze zet, die algemeen voor zeer sterk werd ge houden, is volgens Harmonist een fout. 40 D g6: Hier slaat dr. Tarraach de plank mis. 40 Ld2 ! l zou de overwinning ver zekerd hebben. Men oordeele zelf. 40 L d2 41 T f6 : (41 Dd2:, D g6 : en wint) L hG :, 42Th6 : (42 Td6:, Lf4 f, gevolgd door b3 en T b8) b3! 43 L dl (43 Td6:, T bS enz.) b2, 44 L c2, T c8, 45 Td6:!, T c2 : !, 46 T (181, Lg8, 47 Pe7, Kg7, 48 Tg8:f (48 Pg8:, bl D en wint) K f 7, 49 Tb8, K e7 : en wint, daar de a pion on gestoord voorwaarts gaat. 41 D f8 : f L gS 42 L h5 D c6 43 D Is f. Zosde partij der groote match te St. Petersburg. FRiNSCaE VERDEDIGING. Wit. Zwart. Tschigorine. Dr. Tairasch. l e4 e6 2 D <?2 c5 de gansene wereld hebben gevestigd, een man, die in de allereerste plaats in aanmerking ver dient te komen. Pieterszoon Sweelinck, geb. Ik bedoel Jan 1563?gest. 1621. Wat Palestrina Lassus voor is voor Italiëen Orlandus , dat is zonder tegenspraak Sweelinck voor Nederland. Heeft men voor Orlandus Lassus (1520?1594) reeds in 1854 te Bergen in Henegouwen een standbeeld opgericht, en is men te Rome bezig, in Februari 1894 een gedenkteeken voor Pales trina (1515?1594) te doen verryzen, dan mogen wy' niet langer verzuimen, onzen Sweelinck eene dergelijke hulde te brengen. Niet alleen toch waa hij voor drie eeuwen de grootste onzer componisten, maar tevens ging van hem, den organist aan de Oude kerk te Amsterdam, de beroemde school van organisten uit, die in Noord-Duitschland zoovele mannen van groote beteekenis heeft voortgebracht, zoodat men veilig mag zeggen, dat Bach en Handel er niet zouden zyn geweest, als deze »Amsterdamsche Orfeus", gelijk men hem te zy'ner tijd noemde, hun niet was voorgegaan. Reeds sinds lang wisten wy', dat er in de werken van Sweelinck een groote schat lag ver borgen; doch twee omstandigheden hebben ons eerst recht onder den indruk van zijn machtig genie gebracht. De eerste is de gedeeltely'ke uitgave zyner werken door de niet genoeg te prijzen Vereeniging voor Noord-Nederlandsche Muziekgeschiedenis; de tweede is de voordracht van die werken door de drie bekende a-capellakoren van jhr. mr. J. C. M. van Riemsdijk te Utrecht, Anton Averkamp te Amsterdam en Daniël de Lange aldaar, welke laatste de schoon heid dezer grootsche compositiën, zoowel buiten als binnen de grenzen van ons vaderland, ja tot in Engeland en Frankrijk, Duitschland en Oosten rijk bewonderen deed. Bedrieg ik mij niet, dan is thans het oogenblik gekomen, om met welgegronde hoop op goeden uitslag plannen te ontwerpen voor het oprichten van een monument ter eere van Sweelinck. Daarop doe ik bij deze een beroep op allen, die voor dit denkbeeld iets gevoelen. Gaarne zal ik nauwkeurige opgave van hunnen naam en van hun adres ontvangen, opdat er eene ver gadering kunne gehouden worden, waarin de vraag zal worden besproken, op welke wijze het voorgestelde doel het best kan worden bereikt. JACQUES HARTOG, Amsterdam, October 1893. (Amsteldijk 19.) itiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiimmiiiHtiHiia.» 40 cents per regel. Magazijn ZEIZERSHOF", Nieuwendvjk 196. Volledige sorteering Wollen gebreide en geweven Dames-, Heeren- en KinderOndergoederen. SCHADE & OLDENKOTT. MIHIMMIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIIimilllllHllllllHIIMI iniiiiuiiiiif i minimi 3 g3 P c6 4 L g2 P d4 5 D d3 L e7 6 P c3? L f 6 7 P b5 P b5: S 1) b5: D b6! Dit brengt wit in een moeielijk dilemma. Af ruil verschaft aan zwart een vrije a lijn en 't ver zetten der dame is ernstig tijdverlies. «J D e2 d6 10 P f3 L d7 11 c3 Dit had als zesden zet beter dienst gedaan. 10 L b5 12 d3 D a6 Om c4 uit te lokken en zoodoende de pionnen te verzwakken. 13 c4 14 o-o 15 L e3 1(5 T abl 17 a3.' 18 T fdl 19 P d2 20 P fl 21 L d2 22 L c3 L e6 h6 D b6 a-j a4! e5 P e7 L d7 P c6 P d4! cdi: D c7 L c6 h4 enz. 80 f3 31 D f2 32 D g2 33 g4 34 h3 L e8 b.4 T h6 L ga E f8 23 L d4: 24 L f3 25 L g4 26 T del Zwart dreigde met b5 zijn b lijn te openen, waarna een aanval met de torens op den b pion te duchten was. 26 L go 27 T c2 D e7 28 D el h5 Nu ia alles terugge dreven en zwart kan zou der stoornis toebereidselen tot een aanval maken. 29 Ld l D e6 Met 't oog op D h3, Een langzame doch zekere weg om den D toren in 't spel te bren gen o-o o was niet zonder gevaar, daar wit allicht later c5 kan spelen. 35 D e-2 K g8 36 D el a-8 37 T g2 T h7 38 L c2 T g? 89 D dl 't Witte spel is een toonbeeld van machte loosheid. 39 D d7 40 D el f5 41 L dl T f8 42 L e2 tel: 43 fe4: T gf7 44 D dl b5! 45 cl)5: L b5: 46 P h2 L e3f 47 K hl g5 48 P fl da! 49 P d2 Wit kan geen vin ver roeren, 't Is de meest tragi-komische partij, die wij ooit zagen. 49 ed5: P e4 50 51 L c6 L (15: D e6 52 T al T f4 53 K h2 T e4 :! Hiermee is 't doodvon nis uitgesproken. 54 de 4: 55 L fl 56 L r- : 57 D hl 58 D bl 59 K hl en mat in 2 zetten. L e4: L g2: T f2 e4! D d6f T g2: Stand der match St. Petersburg, Dinsdag 2i OJt.; Dr. Tarrasch 1.0.0.1 1.1.0.0 = 4. Tschigorine 0.1. 1. 0. 0. . 1.1. = i. Voor de 3e en 4e partijen der match, zie Han,delsblad" van 25 ctober. Voor de 5e partij: Prov Groninger" van 25 Oct. lasker won den len prijs te Xe\v York.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl