Historisch Archief 1877-1940
No. 854
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
Het geheimzinnige fluitspel. Om 3 uur
's nachts is het ook te Parijs geheel stil, zelfs in de
voornaamste straten, zooals de Boulevard
Malesherbes. De verlichting is half uitgedaan en wan
neer in deze eenzaamheid plotseling twee ge
stalten uit den donker opduiken, zijn het eerder
straatroovers, dan politieagenten. In het hier
bedoelde geval, dat niets bloedigs in zich heeft,
zien wij tot onze geruststelling twee Gardiens
de la paix in dienst, in philosophisch ge
sprek verdiept, de slapende straten doorwan
delen. Slechts het geruisch van hun slependen tred
is te vernemen en de stem van den een, een sergot,
die redeneert. De andere wordt plotseling af
geleid, blijft een paar keer staan, legt de hand
aan zijn oor, blijft dan geheel staan en vraagt
aan zijn makker: »Hoort ge niets?" De andere
schijnt niet zoo'n fijn gehoor te bezitten; hij schudt
droevig het hoofd en vat den draad van zijn ver
haal weer op. Nu legt de luisteraar met gespannen
gezicht en voorovergebogen hoofd hem de hand
op den schouder en nu spannen beide hunnen
gehoorzin in. »Ha" zegt die met het betere ge
hoor blijkbaar met verlichting, »het is maar mu
ziek; ik dacht, dat het 't kreunen van een ge
kwetste was. Maar vanwaar komt het? Staat hier
dan ergens een raam open? Wie voor den duivel
blaast op dit uur fluit?" De andere man
bemerkt nu ook dat het fluitspel is, maar zoo, als
of iemand les op het instrument nam. En dat
om 3 uur 's ochtends! Zij gaan de tonen na,
de beide beschaafde politiemannen, en kibbelen
er nog over of er eene Cavatine of een Adagio
geblazen wordt. Zij kunnen het daarover ook
al niet eens worden, evenmin als zij ontdekken,
waar de fluitspeler wezen mag, toch hooren zij de
tonen reeds dicht in de buurt. De ramen van
alle huizen zijn donker en gesloten, een enkele
vigelante staat pp straat. Zou het in dat rijtuig
z\jn? De politiemannen treden naderbij ; er zit
geen koetsier op den bok. De portieren van den
fiacre z\jn dicht en de gordijntjes neergelaten.
Geen twijfel meer! Een der politiedienaars licht
met snellen greep de kruk op, en inderdaad,
daar zit de koetsier met zijn blinkenden hoed op
het hoofd en zijn fluit onder den neus. H\j had zijn
spel op dit oogenblik juist gestaakt. Op den
strapontin, het kleine bankje voorin, dat nu als
lessenaar dienst doet, staat een kandelaar en een
muziekboek. De koetsier, die daar zijn klant
wacht, die misschien ergens in de nabijheid een
duo zingt, verdrijft den tjj'd met zelfonderricht op
de fluit. En daar hij de politiedienaars, die hem
bevelen het concert te staken en op den bok te
klimmen, niet gehoorzamen wil, wordt hij wegens
verzet tegen de openbare macht en nachtelijke
rustverstoring aangeklaagd.
De noordelijke magnetische pool, dat
punt der oppervlakte op ons halfrond, waar
de magneetnaald loodrecht staat, is tot heden
slecht eenmaal bereikt geworden. Dit geschiedde
op l Juni 1831 door sir James Clark Ross. De
pool ligt in de Noord-Amerikaansche IJszee, in
de nabijheid van Kaap Adelaïde, aan de weste
lijk punt van Boothia. Daar zag Ross de
magneetnaald tot op eene boogminuut geheel lood
recht staan en bepaalde de ligging van deze
magnetische pool op 70°5' 17" noorderbreedte
en 96°46' 45" westerlengte Greenwich. Het is
nu wetenschappelijk van groot belang, te
constateeren, of de genoemde pool zich ook nu nog
op die zelfde plaats bevindt, dan of zij, wat zeer
waarschijnlijk is, gedurende de laatste 60 jaren
van plaats veranderd is. De regeering der
Vereenigde Staten laat nu een wetenschappelijke
expeditie uitrusten, om de ligging van deze mag
netische pool op nieuw te bepalen. De leiding
van deze expeditie is in de handen van professor
Langley, en volgens zijn plan, zullen zijn met
gezellen op een tot dezen tocht uitgerusten
walvischvaarder zich van St. Johns naar
Repulsebaai begeven, die in de nabijheid van de noor
delijke magnetische pool ligt. Daar zal een vast
station opgericht worden, waar men overwinteren
Mumiiiiiiuuiii
HIUUIIUIIIWHIUl
iiHiiiiiiiniiiiiniiiiiiiiiiuiuiiiiiiiiiiiiiniiiiniiiiiiiiiinniiumimi
44êJaargang. 5 November 1893.
Redacteur RUD. J. LOMAN te Londen.
Adres: MyraLodge, Deronda Road, Herne Hill'
Londen S. E.
Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek
betreffende, aan bovenstaand adres te richten.
iiliiiiitHiiiiiiiiiiiiiiniiifitmuiiiM
Motto »Les créations de mon esprit".
No. 215. Zwart 7 stukken.
a b c d e f g h
Wit ( 9 stukken) geeft in 2 zetten mat.
(Pospisil 44, den Hertog 333/8=38%).
Heeren prijswinners in den probleemwedstrijc
worden verzocht hunne adressen den redacteur
op te geven, benevens den prijs, die hen toekomt
zal en waar regelmatig magnetische waarnemin
gen gedaan kunnen worden. In het voorjaar zul
len dan zwerftochten ondernomen worden, om
de ware plaats van de magnetische pool te vin
den en de geographische ligging er van te be
palen.
Natuurljjk papier. Met betrekking tot het
bericht, ook in vele Duitsche bladen overgeno
men, van een Petersburgsche courant, dat het den
directeur van eene groote Russische papierfabriek
gelukt is uit biesriet een goede papiermassa
en voortreffelijk papier te maken, wordt uit
Boekarest aan de Frankfurter geschreven: Zon
der de verdiensten aan de Russische ontdekkers
voor het exploiteeren van biesriet tot
papierfabrikatie te willen verkorten, geloof ik toch in het
algemeen wetenschappelijk belang te moeten wij
zen op het feit, dat papier uit biesriet niets
nieuws is, ja dat veel meer een op papier gelij
kende en zonder verdere toebereiding tot schrij
ven bruikbare stof uit biesrietvezels reeds kant
en klaar heel lang bestaan heeft, lang voor den
tijd waarop de mensch er aan dacht, zich tot
schrijven te zetten. Karl Eberly namelijk, pachter
te Zimnicea in Rumenië, bracht onlangs, toen hij
verscheidene dagen op den Beneden-Donau op
waterwild gejaagd had, van dit uitstapje allerlei
mee; vooreerst talrijke vogelhuiden, een aantal
jonge zilverreigers, maar ook eene grauwgele stof,
taai als leder, welke door hem op eene droog
gebleven plaats aan den moerassigen Donauoever
gevonden was. Bij nader onderzoek bleek het, dat
de op deze plaats gevonden lederachtige massa, die
ter dikte van stevig vloeipapier den slijkachtigen
bodem overdekte, van plantaardigen oorsprong
was; de pachter beproefde op een stuk er van te
schrijven, met gunstig resultaat, en aarzelde, door
deze geheel toevallige ontdekking verrast, geen
oogenblik het nieuwe schrijfmateriaal tot het op
stellen van een brief aan zijn vrienden te Boe
karest te gebruiken. Sedert heeft ook schrijver
dezer regelen gelegenheid gehad, eene met zulk
natuurpapier overtrokken droge plaats in de riet
woestijnen aan den Beneden-Donau te ontdekken.
Naar de omgeving te oordeelen, is er geen twijfel
aan, of dit zonderlinge natuurvoortbrengsel be
staat uit vezels van het biesriet, dat ver in den
omtrek den eenigen plantengroei uitmaakt. Door
de wrijving der door den wind bewogen rietsten
gels, wellicht ook door de mechanische werking
der strooming, werden kleine deeltjes
plantenvezel van de stengels en bladeren van het riet
afgewreven, welke, wanneer zij zich op ondiepe,
voor de strooming beschutte plaatsen van den
oever in toereikende menigte verzamelen, bij
lagen waterstand den droog gelegden bodem met
een naar omstandigheden dunnere of dikkere
samenhangende laag plantenvezel overdekken.
Zou dat, wat aan den Beneden-Donau met het
biesriet geschiedt, niet ook met de papyrussten
gels aan den Nijl geschied en door de bewoners
daar waargenomen en aangewend zijn?
Het geluk van Edenhall.
»Das hohe Trinkglas von Crystall,
Sie nennen's das Glück von Edenhall,"
dat Uhland al zoo lang geleden en met zoo
akelige gevolgen door den jongen erfgenaam der
heeren van Edenhall liet stukgooien, is nog altoos
ongeschonden en heel. Onlangs werd het nog
ter gelegenheid van het meerderjarig worden van
den tegenwoordigen «jongen Lord", Sir Richard
Musgrave van Edenhall, voor den dag gehaald en
algemeen bewonderd, maar ook door den Lord
zoowel als door zijn gasten met de meeste om
zichtigheid behandeld ; want het is niet alleen
waar, dat met de ongeschondenheid van den glazen
beker het geluk van het huis Musgrave ten
nauwste verbonden moet zijn, maar de beker is
ook als kunstwerk op zich zelf de
nauwlettendste zorg overwaard. Hij is inderdaad van kris
tal en wy'st de hand van een Oostersch kunste
naar aan. De feeën moeten hem bij de St.
Cuthbertbron in het park van Edenhall
ver
mimiimuilllilHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiillliiiiiiiiHiiiiiiiiiiuillliiiiitimiimiiiiiiiii
Oplossing van No. 213.
l L g5 enz.
Opgelost door C. T. v. Ham te Gorredijk, W. v. H.
te Delft, A. Wijbrands, alhier, Jules Rebelly. alhier,
J. v. d. Hulst te Oud-Ade, H. Mendes da Costa,
alhier, S. J. A. te Woudsend, A. Langejan te Urk,
J. 't Hooft te Tlissingen, E. Wieling te Groningen,
Wara-Atti te 's Hage, J. v. Wijhe te Zwolle en H. C.
Beets te 's-Hage.
CORRESPONDENTIE.
N. W. v. L. Een kort bericht omtrent Zaterdag
a. s. en stand der Corresp. partij in de verschillende
rubrieken zou ons zeer aangenaam zijn.
Bij voorbaat dank. Doe vooral uw best in Amers
foort en Bolsward. J. P. te H. en H. J. den H.
Yriendeljjk bedankt!
UIT DE SCHAAKWERELD.
Zaterdagavond 11 November te 8 uur zal Van Lennep
in het Vereenigd Amsterdamsch Schaakgenootschap"
een simultaan voorstelling geven. Dien
avond vrije introductie.
Wij achten 't onzen eersten plicht, 't Hilversnmscue
Schaakgenootschap openlijk geluk te wenschen met
zijn nieuwe lauweren. De overwinning op de Amst.
Schaakclub was wel beschouwd niets minder beslis
send dan die, op de Utrechtsche club behaald. De
match heeft bewezen dat de Hilversummers zich niet
door een aanvankelljken tegenspoed laten ontmoedigen
en dat zij, als de nood op 't hoogst is, zich als dap
peren weten te weren.
Wij worden uit Amerika en Rusland zoodanig met
interessante partijen overstelpt, dat wij alle beschik
bare ruimte hiervoor moeten afstaan en dus onze
mededeelingen zooveel mogelyk dienen te bekorten.
Wij laten hier een der mooiste partijen van 't
Neworker congres volgen.
't Was 'teenige spel, dat Lasker had moeten ver
liezen. Evenals in den memorabelen Spanjaard uit
de match in Indiana kreeg Showalter weder door
uiterst fijn spel een onweerstaanbaren aanval; maar
als door een noodlot gedrongen, liet hij op 't kritieke
moment zjjn gladden tegenstander weder ontglippen.
geten hebben, en daarna er deze waarschuwende
profecie bij hebben achtergelaten:
»Koamt dies Glas zum Fall, Leb wohl denn, du
Glück von Edenhall!"
Te Cairo zal zich eene Israëlitische doctores
vestigen, Mej. Felicie Mendelssohn, die aan de
faculteit te Parijs haar titel behaald heeft. Zij
heeft te Caïro een zeer gelukkige entree gemaakt;
de moeder van den Khedive heeft haar geraad
pleegd, was zeer over haar tevreden, en be
noemde haar tot doctores van het paleis.
Felicie Mendelssohn is bloedverwante van den
grooten componist. De vader van dezen be
klaagde zich wel eens, (hij was de zoon van
Mozes Mendelssohn en de vader van Felix) en
zeide:
*Ik heb geen geluk! Toen ik jong was,
noemde men mij »den zoon van Mendelssohn",
nu ik oud ben, heet ik »de vader van Mendels
sohn"; Mendelssohn zelf ben ik nooit geweest.
De trein was bijna vol. Een kalm uitziend
heer wandelde over het perron en zocht een plaats.
IIÜhield stil voor een coupéwaar een ledige
plaats was, neen niet geheel ledig, er stond
een klein zwart valiesje op. Een corpulente
heer zat er naast in een hoekje.
»Is hier nog plaats?" vroeg de kalme heer.
»Neen," snauwde de dikke heer.
»Hier zit toch niemand," wijzende op het
valiesje.
»Er even uitgegaan; h\j komt terug."
Misschien had de nieuw aangekomene eenigen
twijfel omtrent de waarheid van deze bewering,
want hij zeide op zijn kalmen toon:
»Dan zal ik daar maar zoolang gaan zitten,
totdat uw vriend terugkomt". De dikke heer keek
niet vriendelijk, maar antwoordde niets; de trein
zette zich in beweging.
»Uw vriend komt te laat," zeide de kalme
heer, »hij heeft blijkbaar den trein gemist, maar
hij zal toch zijn eigendom niet missen!" en hij
slingerde het zwarte valiesje uit het portier, met
zooveel kracht, dat het bijna den stationchef
omvèrkegelde.
De dikke heer deed een vruchtelooze poging
om het valiesje te redden, en barstte toen uit
in een taal, die niet goed kan weergegeven worden.
IIIUIIIIIIIIIHIIIItlllllllltnnUIIIIIIHIIRH
40 eenti per regaL
IEECLAME.
SPUISTRAAT 128.
ULSTER met
LAEEPELERIN,
geheel met wollen plaid
gevoerd, n of twee rij
knoopen,naar maat ?33.
Winterjassen
met wollen plaid gevoerd
van af /4O, netto
contant.
niitiiiuiiiiiiniiiiiiMiiiiiiiiiitiiMiitmiiiiiiiuii
8PAANSCHE PARTIJ.
Wit. Zwart.
Col. Showalter. Lasker.
l «4
2 P f3
3I,b5
4 L a4
o?o
d4
P c3
P d4:
L c6:
f4
5
6
7
8
9
10
11 b3
12 P de2
13 P g3
14 L b2
15 D d3
16 T acl
17 P dl
18 c4
Lasker op
19 T f3
20 ab3:
21 P c3
e5
PcO
a6
P f6
d6
L d7
cd4:
L e7
bc6:
o?o
e5
L c6
T e8
L f8
a5
a4
T b8
L b7!
;nd' op!
ab3:
L cS
L b7
22 P ef 5! g6
23 D c31
't Moet Lasker, die zijn
zinnen er op gezet had
alle partijen te winnen,
bij dezen zet bang te
moede zijn geweest. Aan
Showalter te verliezen
zou de vooruitzichten op
een match met Steinitz
niet weinig bedorven
hebben
23
24 P h5!!
25 T g-3f
26 D f3 !
27 P h4:
28 D h5
29 P 15
30 L f6:
31 P h4
32 P f3
33 D e8:
Wit geeft op.
T e6
gh5:
K h8
h t!
h6
D e8
K h7
T f6:
T f4:
f6!
T e8:
Negende match-partij te St. Petersburg 24 Ootober.
SPAANSCHE PARTIJ.
Wit.
Dr. Tarrasch.
l e4 e5
2 P f 3 P c6
3 I, b5 p f6
4 o?o P e4 :
5 (U a(>
Door Rosenthal aan
bevolen.
6 L at
6 Lc6:, Dc6: 7 T el,
L f 5 bezorgt zwart een
lastig spel. Is hij niet
met al de klippen bekend,
dan komt hij gewoonlijk
spoedig in 't gedrang.
Rosenthal geeft, wegens
Depots te AMSTERDAM.
Uloth & Co.. Zeedijk 16.
A. v. Twyll, Paleisstr, 13.
Cléban, Heiligenweg 42.
Scalongne, Kattenb. pl.13,
Hulswit, Vondelkade, 89.
de Gastro, Muiderstr. 14.
A. Stark, Mauritsstr. 5.
Querido, Roeterstr. 92.
u./ïemert,Utrecht.6tr.ll8.
J. D. Steen, Singel 176.
Kchaffers, Ferd.Bolstr.il.
Marnette, Wagen.str. 40.
v. Winsen Jr., Vijzelstr.28.
Schuyjt, Haarlem.str. 140.
Koek, P. C. Hooftstr. 130.
D. Stork, Leliegracht 44.
A. Barneveld, Overt. 419.
Magazijn KEIZERSHOF',
Nieuwendyk 196.
Volledige sorteering Wollen gebreide en
geweven Dames-, Heeren- en Kinder'
Ondergoederen.
SCHADE & OLDENKOTT.
Hoofd-Depöt
VAN
Dr. JAEGER's Orig. Norm.
Wolartttelffl
K. F.
DEUSCHLEBENGER.
AMitt. Katverttr, 1JW*
Eenig specialiteit in deii
artikelen in geheel Nederland.
ALLE
BH 11 Z l C WL-instrumenten
uit ALLE fabrieken ter wereld
betrekt men, zonder de minste vervoer
risico, uiterst billijk, zorgvuldig voor ons
klimaat ingericht en 10 jaren gega
randeerd door de firma
Zwart.
Tscbigorino.
de twee loopers, de voor
keur aan zwart.
6 b5
7 L b3 d5
8 deó: L e6
I» de eerste partij ge
schiedde 8 P el, 9 ai,
T b8. Wij zijn van mee
ning, dat zwart met 9
L g4 minstens gelijk komt
te staan. L 06 heeft ons
nooit recht bevallen.
9 c3 L e5
Veelvuldig door v
Bardeleben en Max Weiss
9 L e7 dan
te Zwolle.
N. B. De levering kan ook, op risico
van de firma regelrecht van elke
fabriek aan des koopers adres ge
schieden, tegen logeren prijs doch zonder
garantie.
Grootste voorraad hier te lande.
VERHUREN. RUILEN.
Export naar alle
werelddeeleii. Gemakkelijke betaling.
Prijscouranten met inlichtingen gra
tis en franco.
iiniiniiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiniiiiimi iiiiiiiimiiiiiiiuiiiiiiiiimn
10 Tel, o-o, 11 Pd4,
Pd4:! 12 odé:, h6 enz.
10 P bd2
't Eerstdoor Mackenzie
tegen Weiss (Frankfort
1887) gespeeld.
10 o?o
11 L c2 P d2 :
12 B d2: P e7
13 P g5 P g6
14 D e2 D d7
15 L e3 L g-4
16 D d3 L e3:
17 D e3: h6
18 e6!
Wit ontdoet zich op
ingenieuse wijze van zijn
zwakken pion.
18 fc6:
19 P e6:
20 D e6 :f
21 L g6:
22 T fel
23 L h5
24 T e5
25 T ael
26 f4
27 L g6:
28 f5
D e6:
L e6:
c5?
T f6
T as
K f8
T d6
T g?:
T f6
L f 5 : had nadeel af
gewend. Wit heeft nu
een gewonnen spel.
29 feö: K e7
30 T dl T fe6:
31 T dd5: T d5:
32 T d5:
en wit won na 63 zetten.
De partij duurde 8 uur.
Tiende match-partij.
FRANSCHE VERDEDIGING.
Wit.
Tschigorine.
Zwart.
Dr. Tarrasch.
e2
c3
d3
2 D
3 P
4
5 g3
6 L &
7 P f3
8 ed5:
9 P d5:
10 o?o
11 T el
12 L d2
13 D e4
14 L c3
15 D c4
16 P h4
e6
L e7
(15
P f6
o?o
P c6
e
P d5:
D (!-">:
L £4
f6
D A7
K h8
L c5
L b6
L c6
17 D a4
18 T adl
19 D e4
20 D f5
21 D c4
22 D f5
23 D c4
24 T d2
25 D do:
26 L d5:
27 P f5
28 T de2
29 P e3
30 K g2
31 T bl
T ad8
D c8
L d5
L e6
L d5
L e6
D d7
L d5
D do:
T d5:
T fd8
T 6d7
L d4
K ff7
Remise verklaard.
't Verloop der match waa tot l Nov. als volgt:
12345Ü789101112
Dr. Tarr. lOOlllOOlRlHDr. T. won 6
Tschigor. 011000110RO R Tsch. 4
Aant.zett.29 43 62 62 2C 43 52 59 63 31 53 ? 2 partijen
bleven onbeslist,