Historisch Archief 1877-1940
No. 855
DB AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
Dat de uitgevers en de redacteur, die de be
hoeften van de kinderwereld zoo goed kennen,
deze uitgave op touw gezet hebben, is een waar
borg dat zy haren weg zal vinden.
David van Saverne, door dr. F. VAN
GOUDOEVEB. Uitgave van Van
Holkema en Warendorf.
Een aanwinst roor leesbibliotheken ? een roman
die hoofdzakelijk boeit door de Israëlitische typen
?die er in voorkomen. Gemakkelijk in licht
te begrijpen taal geschreven, een boek dat
ieder?een in handen kan nemen, die naar onderhou
dende lectuur en niet naar letterkundige waarde
vraagt. J.
Eigen Haard voor October bevat o.a.: S. Her
mina Croiset, Stüle Leven»; Mr. Eiuard van Tsoe
Meiren, 21 September 1893 (met illustratiën van
.J. Hoynck van Papendrecht); A. Peaux, In Me
moriam; A. G. C. van Duyl, In de Rijnsche
Basaltgroeven; Dr. Ph. Kooperberg, Het gebruik
van Ms; De Cadettenschool te Alkmaar (met
illustratiën); J. Craandp, Hedendaagsche Bui
tenplaatsen (met illustratiën' van P. A.
Schipperus); H. J. M., Hermann Sudermann; Edw.
. Koster, Fusains; S. Kalff, Een tempelgang te
Nara; E. Rica, Zyn Dochterken; Mtarsehalk
Mac Mahon (met portret); Beeldhouwers en
Beeldhouwen (met illustratiën) enz.
Voorts als platen nog: Vroolylcgezelschap (kat
jes), naar Mevrouw H. Rönner-Knip; Hollandsch
Huishouden, naar Jan Steen; In het zonnetje,
naar Albert Aublet; In den laten herfst, naar
-J. von Klevern.
VERBETERING.
In »Een gesprek tusschen Darwin en Ranke"
(zie ons vorig nummer) zyn in 't midden der
tweede kolom enkele regels uitgevallen, waardoor
de beide heeren door elkaar praten. Na gezegd
te hebben: »Is de schuld aan hen of aan Mars?",
-vervolgt Ranke:
- Ik lees voort: *0ok in de maatschappij
merkt men de wet der erfe'ykheid op: het gelijke
brengt het gelijke voort." Is dat ook al een wet
-speciaal van u, Darwin?"
(Darwin:) »Wel moogt ge glimlachen. Zou
ik de erfelijkheid ontdekt hebben? Ik heb
ge-tracht," enz
iintmwiHiHiiiiiiinmuiiuiiiiiiiiiiiM
AMBS.
Oude (lansen.?Jonge-meisje&toiletten.
Schoenen en hindschoenen. Sirah
Bernhardt. Heerenmode. Naai
machines.-?Metaalwaren.
In een nieuw tijdschrift, Der Tanslehrer, vak
blad voor de danskunst, dat te Dresden uitkomt,
schrijft de heer Franz Schackwitz het een en ander
over den Menuet en de Gavotte, die nu tengevolge
van de belangstelling van het Berlijnsche hof
weer modern geworden zyn. De heer Schack
witz meent, dat hiermede voor het dansonderwijs
«en «geweldige schrede" vooruit gedaan is. Want
zelfs de gewone dansmeesters, die tot heden maar
?een heel beperkten werkkring hadden, zullen zich
nu op de hoogte moeten stellen, weer aan 't
studeeren moeten gaan, en hun best doen om
-op de hoogte van de nieuwe eischen te blijven.
Het is nu echter de taak der hoogere dans
meesters en der bestuurders, te zorgen, dat deze
schrede van het eenvoudige tot het artistieke
geleerde dansen, voor het publiek en voor de
eenvoudige dansmeesters zelf, niet al te haastig
gaat. Van gewoonten, waaraan men zich 30 a
-40 jaren heeft overgegeven, maakt men zich niet
:in een paar jaar los.
^Vroeger toch, in de vorige eeuw en het begin
niiiiiiiiiuniiHiuimHi
4UHUIIHMUHIIIIIMIII
iiiiiiuiHiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiHiiiiiniiiinniitnaiiMi
41§Jaargang. 12 November 1893.
Redacteur RUD. J. LOMAN te Londen.
.Adres: MyraLodge, Deronda Road, Herne Hill,
Londen S. E.
Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek
?betreffende, aan bovenstaand adres te richten.
«miiimiiiiitiiiiiliiiiiiiHiiiiiiiiiiiiuniiiiiiiiHiimiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiimimmi
COBRE8PONDENTIE.
S. P. te Haarlem. De oplossingen moeten a\n den
«redacteur worden gezonden.
J. P. te H. Wel bedankt voor diagrammen, gaarne
-ontvingen wij ook een paai- partijen, die niet reeds
?voor 't tgdschrift bestemd zijn.
Motto: «Schaak den koning!"
No. 216. Zwart 5 stukken.
a bcdefgh
Wit ( 6 stukken) geeft in 3 zetten mat.
.(Pospisil 49, den Hertog 31M=39%).
van de onze, nam men jarenlang dansles; tegen
woordig niet langer dan zes maanden, een cursus
van 24 lessen, telkens twee uur. Hoe kan nu
een verstandig dansmeester van zulke leerlingen
verlangen, dat zy zooals hun grootvaders, een
antieken dans zullen uitvoeren zonder eenige
noemenswaarde voorbereiding ? De dansen moe
ten op die wyze alleen verminkt opgevoerd wor
den en niet het minste effect maken. In plaats
van', gracieus, moeten de toeschouwers ze stijf
en belachelijk vinden.
Daartoe is het eenig middel, de oude dansen
zoo eenvoudig als mogelijk te herscheppen, opdat
de leerlingen met de tegenwoordige gebrekkige
voorbereiding nu toch kunnen leeren. De lust
en liefde voor artistieke dansen zal er dan lang
zamerhand wel inkomen. "?'
Omtrent de verscheidenheid van dea rijkdom
van menuetten en gavottes in de zeventiende
eeuw, raadplege men by. het Lexicon der Tdnze
vonRudolf Voss,koninklijk danser en
hofdansmeester. Hij noemt bij deFranschen : Menuit aquatre,
menuet d trois, menuet d'Alcide, menuit d'Espagne,
menuet de la cour, menuet em huit, menuet ensix,
menuet gentil, en eindelijk den beroemdsten, den
menuet a la reine.
Bij de Duitschers: Menuet d, la reine,
Anglaisen-menuet, menuet Bergolino, menuet dauphin,
menuet de la cour, dreimal-Pokelfieisch menuet,
menuet d'Anjou, menuet en guatre, menuet en
six, JLcossaisenmenuet, S of Es- menuet, menuet
gentil, Harfen-menuet, Jdger-menuet,
Ktimpermenuet, Oehsen-menuet, Polnisahe-minuet,
Postmenuet, Potsdamer-menuet, WindmüMen-menuet,
en menuet d, la Vigano.
Gavottes waren er niet zooveel, een van de
vermaardste was de gavotte a la Vestris in Frank
rijk en de Dfesdener Gavotte in Duitschland.
Het lexicon geeft van al die dansen een korte
beschrijving, de indeeling der muziek en het jaartal.
Menuet d, la reine en gavotte moet nu ook ieder
actief dansmeester weer bestudeeren; de menuet
a la cour is meer een oefeningsdans; wegens het
figuur in ryen dat zich telkens herhaalt en de
vele eentonige pliêi vindt h\j niet veel bijval. De
menuet a la reine daarentegen is de koningin van
de dansen; geen tooneeldanser en danseres moest
hem aandurven wanneer zy niet op de grootste
waardigheid en gratie, de grootste losheid en buig
zaamheid van leden kunnen roemen. Enkel de
beste leerlingen van de balletscholen moesten
den menuet a la reine als examendans opvoeren.
Friedrich Zorn schrijft in zyn Grammatik der
Tanzkunst: »De menuet is een ernstige waardige
dans voor twee personen, met afzonderlijk er
bybehoorende passen, die op de figuur van de letter
Z worden uitgevoerd." Deze uitvoering op een
Zi is niet behouden, omdat het te veel plaats in
neemt; nu vervangt het door een eenvoudig
Traversez.
Na den minuet volgde dan gewoonlijk de gavotte
a la Vestrif, zoogenaamd naar den beroemden
hofdanser Gaëtano Vestris, Ie dieu de la danse."
Zorn beschrijft den dans ook uitvoerig ; hij wordt
in alle balletsscholen nog als examen- en oefe
ningsdans geleerd. In Zorn's Grammatik viüdt
men bij de muziek (het eerste deel 8 het tweed*
deel 12 maten) ook de opgaven: tempi leve,
asse/ti'blédessus, changement de jambes sauté, jet
dessous, temps leve, entrechats quatre .... enz.
Met deze vier »kuitenflikkers" zouden, onze tegen
woordige dansers zeker moeite hebben.
Als overgang nu hebben de Berlynsche dans
meesters ingesteld de Gavotte der Kaiserin, naar
het model van den ouden dans, maar eenvoudig
en gemakkelijk, met aardige figuren in rechte
r\jen, zoodat hy gemakkelijk te leeren is, en,
wanneer niet geheel ervarenen meedansen, het
verdere dansgezelschap er niet door in de war
gebracht wordt.
De Firma Hirsch & Cie heeft eenige weken
geleden een nieuwe afdeeling geopend en wel
»een rayon voor jonge-meisjestoiletten".
Tengegevolge eener nieuwe inrichting van speciale
ateliers, is de firma in staat nu voor «jonge
HiiiiiiiiiiiimiiiiimiiiiiimiiiHii
Probleem no. 214 blijkt S oplossingen toe te laten
n.l. Ie Dal (aateursoplosaing,), 2de Db5 en 3Je Da2.
Wien komt de tweede prijs voor driezetten toe ?
Opgelost door C. T. v. Ham te Gorredijk, W. v. H.
te Delft, A. Wijbrands, alhier, J. v. d. Hulst te Oud
Ade, H. Mendes da Costa, Alhier, Wara Atti te
's Hage, J. 't Hoofd te Vlissingen, H. C. Beets te
's Hage, K. Struive te Bgpwetering en Louis Franse
Alhier.
De groote match te St. Petsrsburg.
De 14do partg was 't type van een moderne
matchpartij, 't Was van 't begin tot 't einde een
schermutseling om kleine positievoordeelen ; geen ze
zonder doel, geen manoeuvre zonder een bepaalc
plan en alles van weerskanten met de grootste zorg
uitgewerkt. Beide meesters zijn onuitputtelijk ir
't vinden van resources; doch dr. Tarrasch wist over
't geheel met zijn aanvallen de meeste schade aan
te richten. De aanval van Tschigorine met 6 D g4
liep op niets uit. Tarrasch da-trentegeu manoeu
vreerde zeer handig op den D. vleugel, zonder daar
bij zijn eigen veiligheid op den K. vleugel uit 't oog
te verliezen. Op den 50sten zet hadden de allengs
behaalde voordeelen zich voldoende geaccumuleerd,
dat 't zwarte spel als gewonnen kon beschouwd
worden. Tachigorine wist door meesterlijk spel den
strijd nog tot den Wsten zet te rekken. Hier volgt
de partij :
FRANSCHE VEKDEDIGINOK
Wit.
Tsohigorine.
l «4
2 D e2
3 b3
4 L b2
5 e5
6 D gt
7 P f3
8 L b5f
9 L d7 : f
10 o-o
11 P c3
12 P e2
13 P g3
e6
L e7
d5
L f6
L e7
L f8
c5
L d7
D d7:
P c6
P ge7
P g«
D c?
Zwart.
Dr. Tarrasch.
14 T fel P bl
15 T ael P c6
P al:? dan 16 D a4 f
en wint 't paard.
16 P h5 D a5
17 a3 D b6
Deze geheele manoeuvre,
van af den 14den zet is
hoogst ingenieus.'t Doel
is de witte pionnen op den
D. vleugel te verzwakken.
18 L al
Om 18 c4 met bc-t te
kunnen beantwoorden.
meisjes" promenade-, bal-, soirée-toiletjes enz.,
oaletots door kleedermakers vervaardigd en
ioeden tegen veel lager prgs dan de gewone
damestoiletten te leveren.
Men kent de soliede en smaakvolle stoffen,
die de firma gewoonlijk verwerkt; de jonge meisjes
die beperkt »kleedgeld" hebben, zullen nu ook
gemakkelijk van de elegante coupe en de vele
nieuwe modellen kunnen profiteeren.
*
De nieuwe winkel van de firma Huf,
Kalverstraat 200, deze week geopend, heeft dezelfde
artikelen, waardoor de zaak op den Nieuwend\jk
zich eene reputatie ook buiten Amsterdam ver
schaft heeft: handschoenen, schoenen en dassen.
Evenals de andere zaak is ook deze eene specialiteit
voor schoenen voor «onregelmatige" en «gevoelige"
voeten; voor iedere excentriciteit van vorm kan
de schoen met mathematische juistheid worden
aangemeten. De inrichting van den winkel is
ruim, sierlijk en licht, zoodat men gemakkelijk
zijn keus kan doen.
De toiletten van Sarah Bernhardt als prinses
Wilhelmina in Les Bois, het stuk van Jules
Lemaltre, waarmee zy het Renaissance-theater ge
opend heeft, waren de volgende:
Iste bedrijf: japon van bouton d'or satijn, ge
heel met goud geborduurd, van voren aan weers
zijden met een rand van gele rozen bezet, zich
openend op een tablier van geborduurd gaas; de
sleep geheel met goudgalon bedekt. Dit costuum
en dat voor de tweede acte is door Mad. Laf
errière geleverd.
Hde bedrijf: Geglaceerd fluweel, kleur
pervenche, geborduurd met turkooizen en amethysten,
in zilveren ringen; sleep van effen fluweel.
IVde bedrijf: japon van Eminence satijn
gepailletteerd met zwart, geborduurd met viooltjes,
zich ter zijde openend op een rok van zwarte
tulle met pailletten.
Wat de heerenmode betreft, is er het een
en ander nieuws. Bij de vele feesten in de laatste
weken te Parijs gegeven, kon men opmerken
dat de frac zich in een overgangstoestand bevindt
en tot verandering neigt. Vooreerst is hij langer
geworden, ten tweede maakt men hem alleen
voor oudere heeren van laken, voor jongeren van
een soort tricotstof, die in drieërlei dikte te
krijgen is.
Zaer interessant zya ook de moderne dassen,
die in alle grootte gedragen worden, reusachtige
matrozenknoopen, en ook heel smalle vierkante
streepjes, die men met een zekere vaardigheid
vastknoopt. Men maakt ze in heel mooie bonte
patronen, van Oostersche kleurenpracht, of ook
gebrocheerd damast, grijs damast, Nijlgroen,
lichtrose, Indisch cachemire, ook matte zijde
met een patroon, ton sur ton, van spinnen en
polypen.
Er is in de jockey-club weer besloten, dat
men dezen winter in opera en komedie geen
handschoenen zal dragen, ofschoon de
handsehoenenverkoopers ernstig tegen dit decreet
protesteeren.
De firma Gustav Raken, in naai- en
breimachmes, wasch- wring en mangelmachines,
Leidschestraat 107, heeft een aardige reclame
verspreid, een- geïllustreerd Kersttprookje, waarin
een arme kleermaker van de kaboutermannetjes
een naaimachine cadeau krijgt, dezelfde die
later onder den naam van naaimachine »Hollandia"
door de firma Raken geëxploiteerd werd en nog
steeds in Meissen in Saksen door de firma
Briesolt en Locke wordt vervaardigd.
Tegen het St. Nicolaas- en Kerstfeest heeft
de firma Miele, Kalverstraat 35?37, hare col
lectie verzilverde en vergulde metaalwaren weer
uitgebreid. Couverts en geheele serviezen, alle
huishoudgoed, maar ook het luxegoed in etuis
MiluuiifiliiiuiiiiiiiiiiKiiiiiiiiuiimiHiiiiHHiuiiiiiuaiuiiiiiini
18 a5
19 al DM
20 D gr3 P ce7
Op c4 kon vjlgen 21
Lc3, Db6, 22bc4:dc4:,
23 Tbl enz.
21 L c3 D b6
22 d4 P f5
23 D g4 T c8
24 T edl et!
25 T bl cb3:
26 T b3: D a6
27 P el
Waarschijnlijk om na
Tc4:, Tdbl,Ta4;Tb7:,
D b7 : te \e ijdelen en c2
in tijds te dekken.
27 L e7
28 T dbl o?o
29 D h3
Wit gaat thans den
vijand van twee kanten
bestoken Deze zet be
reidt den aanval metgé,
fi en P g3 voor en dekt
teveas L c3.
29 D et
30 D d3 b6
31 D d2 L d8
32 T al T c6
33 L b2 L c7
31 T h3 » a6
35 T aa3 L d8
36 T af3 P fht
37 T f g3 f5 !
38 T b3 f4
Wit dreigde g3. Nu
kan 't paard naar f5
uitwijken.
39 g3 f g3:
40 hg3: P f5
41 T f 3 D b7
42 gt
43 T f8:
44 f4
45 L cl
46 D d3
47 D 1)5
48 c3
49 T g3
50 L a3
61 D bl
52 L cl
53 L d2
P fh4
K f8:
K g8
D f7
L e7
T c4
L d8
P f8
D d7!
P fg6
D at:
D d7
Er dreigde 54 f5, P f8
55 L g5 enz.
54 P c2 D f7
55 P a3 T a4
56 P b5 L e7
57 L cl P f8
58 T h3 D g6
59 D g6: hg6 :
60 P g.3 T al
61 P e2 g5
T bl dan 62 P tJ6.
C2 %:,
63 K f2
6t T h4:
65 K e3
C6 K d2
67 K c2
68 P a3:
69 K d3
70 T h2
71 T f2
72 K c2
73 eb4:
74 K d3
75 K e3
76 K f3
77 K g;3
Wit geefc op.
met zijde gevoerd, voorts jardinières, milieus,
bureau-benoodigdheden en een onmetelijke voor
raad sieraden, wachten op de milde hand die ze
cadeau maken wil. Een andere afdeeling is het
nikkel en nikkelpleet, waarin huishoud-
entoiletbenoodigdheden vervaardigd worden, zindelijk en
sterk, een concurrentie voor porselein en aarde
werk.
E?e.
L g5:
L el:
L b2
at
a3
T el
L a3:
P g6
L e7
1)5
b4
L b4:
T dit
L d2t
P hlf
L el
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiii
niuiniiuiiiniiiimiiiiiiiiiiiiii
Dilettant. Uw stuk kan niet worden geplaatst,
ligt ter uwer beschikking, Singel 95.
Wegens plaatsgebrek moeten nog eenige andere
ingezonden stukken blijven liggen.
IHIIUIIIIIIHIUIIIIIIII
40 eenti per regtL
Magazijn KEIZERSHOF",
Nieuwendyk 196.
Volledige sorteering Wollen gebreide en
geweven Dames-, Heeren- en
KinderOndergoederen.
SCHADE & OLDENKOTT.
HEDEN VERSCHEEN:
C. WAGNER,
vertaald onder toezicht en met een inleidend
woord van
P. H. HUaENHOLTZ Jr.
Prijs ing. ?1.90; in prachtband / 2.50.
Van Homema k Waremlnif, t« Amsieriam.
A. J. NUSS,
firma C. L. C. VOSKUL,
Reguliersbreestraat 30 en 32,
AMSTERDAM.
Telephoon 557.
Magazijn van
(Schilder- en (Qeekeabehoeften.
Voor de a.s. St. Nicolaas en
Kerstfeesten ontvangen:
Artikelen ter BescMlJerini
in Hout, Terra-Cotta, Email, Zijde,
Gaas, Carton, enz.
Hang- en Scheurkaleuders
ia ruime keuze.
Groote collectie der
Nieuwste KINDERSPELEN.
MIIIIHIIIIMIIIIIIIIIUIIItllllllllHIUIMHIHIHim
IIIIHIIIIIIIII1IIM1III*
Vijftiende match-partij.
SPAANSCHE PAKTIJ.
Wit.
Dr. Tarrasch.
Zwart.
Tschigorine.
l e4
2 Pf3
4 L at
c3
d4
e2
e3
P g3
h3
5 P
6
7
8
9
10
11 o?o
12 L b3
13 D d3
14 P e2
15 L c2
16 L e3
17 d5
18 K h2
19 cf
20 P g3
21 P
22 P
23
ga'.
f5
e5
P f6
d6
P
d7L e7
o?o
L f6
P e7
P g-6
T e8
P df8
D e7
L d7
T ad8
h6
P h7
T f8
P ?5
L go:
D f6
L e3:
fe3:
25 T f3
26 T afl
27 T f5;
28 L dl
29 T f6
30 T bf2
31 hl
32 g4?
33 K £3
31 L gl:
35 T h2
36
37 L
38 K f2
39 T fhl
40 K e2
41 T ht
42 D c2
43 D at
44 T lia:
45 D dl
Wit geeft op.
P h8
T de8
L f5:
B e7
f6
h5
P
T
h5
h5:
f7
h8
T ef8
gh5:
T fg8
K f8
P g5
D h7
D g7
T h6
Th5:
P e4:
't Verloop der match was tot op 8 Nov. jl. als volgt:
l 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16
Dr. Tarrasch 100111001 E l 11 B l O E
Tschigorine 011000110RO HBO l P,
Stand: dr. Tarrasch 7, Tschigorine 5, 4 remises.
Vereenigd Amst. Schaakgenootschap CaféBoode
Leeuw, Vrjgendam. Speelavonden Woensdag en Za
terdag, 8?12. Jaarl. contributie ? 6.
't V. A. 8. geeft voortaan toegangkaarten uit a ? 8,
welke een jaar Isng geldig zijn.
Amst. Schaakclub CaféWiederhold,Damrak, 'a Maan
dags, 8?12. Contrihutie ? 3.
College Zeemanshoop (Dam) alle middagen van
1 5 uur en Zaterdag 's avonds voor ge
ntroduoeerden en buitenleden.