De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1893 19 november pagina 5

19 november 1893 – pagina 5

Dit is een ingescande tekst.

No. 856 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. HETSJES Bernardino Luini en tante Schoonebaum. Mevrouw Schoonebaum had nooit een neef of «ene nicht bezeten. Maar zooals in vroeger tijd aan een verdienstelijk man wel eens de titel van Vader des Vaderlands" werd gegeven, had men deze dame in haar stadje de waardigheid van tante toegekend. Tante Schoonebaum was zij voor den burgemeester zoo goed als voor den nachtwacht. Bij alle plichten die haar titel, honoris causa, haar oplegde, had zij toch nog den tijd gevonden om voor haar dochter eene uitstekende moeder te zijn, ?en wat meer zeggen wil, sedert acht dagen was zij ook schoonmoeder. Alle liefde concentreerde zich nu op het blonde hoofd van den heer Dr. Hans Muller. Het liefste vatte zij zijn hand en zette zich naast hem op de sofa neer, terwijl het bruidje Emma, met veel gevoel, La prière d'une Vi. rge" voordroeg. Dat kon Emma, maar het had ook genoeg geld gekost. Zij kon echter nog veel meer. Op de tafel lag de kunstgeschiedenis van Lübke, waarin ze nu van ochtend tot avond stu deerde, om goed uitgerust te zijn voor het kunst genot dat haar huwelijksreis naar Italiëzou op leveren. ,Tante", had iedereen gezegd, »hoe zult u het nu zonder den dokter stellen? Zes weken blijven ze weg!" Galant had Dr. Muller, toen hij zulke gezegden hoorde, de goede vrouw verzocht mee te gaan naar Italië, waarbij de lieve kleine Emma een allesbehalve lief gezicht trok. Tante Schoone baum had echter het belachelijke voorstel om als meereizende schoonmoeder naar Italiëte trekken, ver weggeworpen. Tante, tante", herhaalde echter iedereen, als ge ze maar niet nareist." En nu waren de kinderen weg. //Emma", had .ze bij het afscheidnemen tegen haar dochter ge zegd, wees lief voor hem." Zij wist dat Emma iets bad van wijlen Schoonebaum, dat zij bij zijn leven //neiging tot gezeur" had genoemd. Maar alles scheen goed te gaan. De eerste brisven waren vol verrukking, vooral die van Hans. Die van Emma waren een beetje geleerd. Louter Lübke was het, wat er in stond. De geheele ge schiedenis van den Dom te Milaan, ergernis over de slechte behandeling van Lionardo's Avondmaal, en vreeselijke uitdrukkingen als b. v. Cinque>cento". Eens kwam er ejhter een merkwaardig epistel. ,Ik heb gevonden," schreef zij, *waar mijn hart steeds naar verlangde. Een schilder met zulk zacht en edel gevoel, met zooveel zelfverloochening en trouw dat is altijd mijn ideaal geweest. Reeds de naam alleen in zijne klankvolle weekheid is poëzie: Bernardino Luini. Hij kent de taal der -oogen, als geen tweede; in iedere beweging ademt de geheele reine, kuische ziel." 4>Kuische ziel," dat was voor tante Schoonebaum, die met ingehouden adem den brief van haar dochter had gelezen, tenminste in zooverre bevredigend, dat ze niet dadelijk flauwviel. Met bevende hand nam zij het schrijven van Haas op. O, die verblinde man l Verbeeld n, moedertje," schreef hij, onze Emma is op een schilder verliefd geworden, en draaft hem overal achterna. Aanstaanden Maandag wil zij om -zijnentwil naar een afgelegen nest: Saronna. Ik kan mij dien hartstocht bij een vrouw in de witte broodsweken niet begrijpen." Tante Schoonebaum staarde met verstijfden blik voor zich uit. Die goede Hans, die niet begreep wat hij in zijne toegevendheid deed. O, hij kende de Schoonebaumsche natuur niet. In haar was iets van neiging tot ontrouw," wijlen Schoonebaum had dat ook gehad. Ea dat was zijn kind. Op de huwelijksreis op een ander gecharmeerd worden. Zij stelde zich den ellendigen kladder voor, met zijn zwarte lokken en zijn fluweelen veston. O, die verblinde Hans! Tante Schoonebaum was een gedecideerde vrouw, mmMUltliiHniiiiiitii iiiiiimimimun iiHMiiiinniiimiiumin 44e Jaargang. 19 November 1893. Bedacteur RUD. J. LOMAN te Londen. -Adres: Myra Lodge, Deronda Koad, Herne Hill, Londen S. E. Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek betreffende, aan bovenstaand adres te richten. iiiiiiimimminnin imimummiiflaM COBRE8PONDENTIE. W H. K. Pollock. Instead of getting a fresh co lumn every week, they persist in sending the same paper twice during a fortnight. Mevrouw T. te H. De looper liep de deur voorbij! Een volgende keer beter. Motto: »Vanitas et Vanitatum". ,No. 217. Zwart 5 stukken. a b c d e f g h Wit (10 stukken) geeft in 2 zetten mat. (Pospisil 42, den Hertog 323A =37%). lier was het noodig, dadelijk te handelen. Van daag was het Vrijdag; Maandag zouden zij den zwarten verf kladder nareizen dat moest verhin derd worden. Christien," riep zij vastberaden, haal mijn gewerkte reistasch eens gauw van den zol der." Christien keek haar met open mond aan. Verstaan?" riep tante Schoonebaum, en Christien deed haar mond weer dicht, en vloog naar den rommelzolder. Tante pakte in wat ze bij de hand lad en bovenop kwam de geelzijden japon met de :warte volants. Want zij wilde er goed uitzien als zij voor den verwaanden verfmorser stond. Ze sprak wel geen Italiaansch. Maar hij zou haar ;och wel begrijpen. Alle menschen verstonden haar immers ook wel, de conducteur, de kellner in Göschenen, en ook de portier van hotel Milano, die in Milaan aan iet station was. De Oberkellner ontving haar zelf, :n sprak haar dadelijk in Let Duitach aan. //Een rroote nonsens, dat heele Italiaansch t" dacht tante Schoonebaum. Bieder verstandig mensch noemt een Darapluie toch een parapluie, en niet het een of inder gek, moeilijk woord uit het Konversationsiexicon. Dat is toch eigenlijk alleen maar aanstel.erjj, zooals bij Emma met haar Cinquecento." //Ben kamer, mevrouw?" Hoor eerst eens even; logeert Dr. Muller hier ook?" n Ja mevrouw, met zijn echtgenoote. Nummer 47. Ze zijn van morgen om 9 uur 12 naar Saronna gespoord," //Zoo", zei tante Schoonebaum en liet zich in een steel vallen ,/te laat." Zou zij de onge lukkige i maar in den steek laten? Schoonebaum zal zich in zijn graf omkeeren, als hij weet wat hier g ;beurt. Met moeite richtte zij zich op. Zijn zij me; hun beiden alleen gegaan?" Ja mevrouw." Z jn zij hier ook veel met een heer samen gewesst? T/at is best mogelijk." E i toen vroeg tante Schoonebaum met meer nad: uk: Logeert hier ook een zekere Luini in het Hotel?" //Luini, Hm; Jean, het vreemdelingenboek !" De Oberkellner bladert het door Meijer, Maier, v. Meijer, Meijer, Dr. Meijers, neen Luini heeft hier niet gelogeerd." //Dus ergens anders. Zoo ver ging het ten minste niet. Breng mij naar de kamer van Dr. Muller." //Maar mevrouw !" //Wat ? Waarom niet ? Ik ben de schoon moeder." De Oberkellner waagde het te glimlachen. Het scheen hem volstrekt niet onmogelijk toe. Daar zat zij nu in de kamer van haar ongeluk kige kinderen. Hans, die edele argelooze man, stortte nu met eigen hand zijn vrouw in het verderf. Be greep de arme dan niet dat hij met vuur speelde ? Schilders zijn toch gevaarlijk. Tante Schoonebaum dacht aan de lang vervlogen dagen harer jeugd. Eens was het ook een schilder geweest. Maar, God zij dank, toen kwam Schoonebaum, en sedert dien tijd was het uit. Zij staarde dof voor zich uit. Met groote letters las zij: Signora Muller. Wer kelijk, daar lag een pakje. Maar heel losjes dicht gemaakt. Ze opende het, zonder verder na te denken, en een massa photographieën vielen in haar hand. Enkel kerkschilderijen. Met een boos ge zicht bekeek zij ze. Wat? Wat stond eronder? Bernardino Luini. En daar en weereen! Alles van hem. Dus hij schilderde kerkstukken nu, dat zijn je ware! Zij schelde om het kamermeisje. //Wie heeft hier dat pakje afgegeven?" //Een jonge man." Met zwart haar?" n Ja.' //Groote oogen?" //Ja." //Zag hij er uit als een schilder?" //Ja." //Hij is het! Hij is er dus persoonlijk geweest. Roep eens even den Oberkellner/' //Mijnheer, U hebt mij gezegd, dat er hier geen Luini geweest is. En zie nu eens !"En ze slingerde ?iniiiituiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiHiiimitiHMiiifHiiiiiinjtniiiiiimi Oplossingen worden ingewacht vóór Maandag 27 November. Oplossing van no. 215 l D f4!, enz. Opgelost door C. T. v. Ham, Gorredijk; W. v. H., Delft; A. Wijbrands, alhier; Wara?Atti, 's Hage ; J. v. d. Hulat, Oud Ade; H. Itendes da Costa, alhier; E. Wieling, Groningen; J. 't Hooft, Vlissingen; J. v. Wijhe, Zwolle; H. C. Beets, 's Hage; A. Langejan, Ur'k; S. J. A., Woudsend; S. P., Haarlem. UIT DE SCHAAKWERELD. De uitslag der Simultaanvoorstelling, door Van Lennep in het V. A. S. gegeven, was dat van de 15 partijen 9 door hem werden gewonnen en verloren; 2 bleven onbeslist. Correspondentie-partij T. A. S. Elberfeld: l e4 e5, 2 P f3 P cö, 8 L c4 P f6, 4 P g5 d5, 5 ed5 : P a5, 6 L b5f c6, 7 dc6 : bc6 :, 8 L e2 h6, 9 P f3 e4, 10 P e5 L d6, 11 d4 D c7. De schaakclub te Moskou heeft dr. Tarrasch en Tschigorin uitgenoodigd, na afloop der match, aldaar vijf partijen tegen zeer voordeelige condities te komen spelen, 't Royale aanbod is onmiddellijk door beide meesters geaccepteerd. De schaakwereld staat dus nog een dessert te wachten. De groote match te St. Petersburg behoort alweer tot 't verleden. De uitslag zal ongetwijfeld algemeen voldoening geven; indien ooit twee spelers aan elkaar gewaagd waren, dan zijn 't deze beide meesters. Ook hun speeltrant loopt minder uiteen, dan wij aanvan kelijk vermoedden. Tsehigorineheeft sinds zijn laatste match met Steinitz zijn grootste tekortkoming voor een groot deel overwonnen; zijn spel kenmerkte zich deze keer door even fijne verdediging als aanvalstaktiek. Nooit heeft hij correcter en geacheveerder gespeeld dan in deze match, 'i Spel van dr. Tarrasch heeft niet aan de o. i. te hoog gespannen verwach tingen beantwoord. Zijn ongeëvenaard succes als tournooi-speler heeft velen in de meening gebracht dat hij onfeilbaar was; men vergat daarbij echter dat geen zijner tegenstanders, die hij in Breslau, Manchester en Dresden te bestrijden had, van't zelfde kaliber als Tschigorine was. De Engelsche meesters bijv. waren allen reeds min of meer in hun nadagen en geen van hen was in theoretische kennis tegen den geleerden dokter opgewassen. Met Tsehigorine was 't gansch anders gesteld; zijn redacteursohap de photographieën over de tafel. Dat heeft hij zelf gebracht!" De Oberkellner, met alle bezienswaardigheden van Milaan bekend, bekijkt de plaatjes en denkt: dat arme mensch is niet wel bij 't hoofd!" //Is Luiui hier geweest of niet?" //Luini, dezelfde Luini die deze stukken heeft ;eschilderd ?" //Ja mijnheer, diezelfde." //Ja, die is in Milaan geweest." Ziet ge wel! Wanneer?" Ja, zoo ongeveer in het jaar 1500 na Christus." Tante Schoonebaum beefde. Houd me niet voor den gek. Hij is nu in Saronna!" Hij niet, maar schilderijen van hem. De Luinis waren mevrouw Muller hier zoo goed bevallen, dat zij er nog meer van wilde zien. Daarom vroeg ze mij de vorige week of er nog andere werken van dien meester waren. En om die te zien, zijn mijnheer en mevrouw vandaag naar Saronna en komen van avond weer terug. Deze photographieën zijn door Dr. Muller bij den kunsthandelaar be steld. Is er anders nog iets van mevrouw's dienst ?" In een half uur was tante Schoonebaum weer aan het station en wachtte in de tweede klasse wachtkamer op den volgenden trein. Daar ging de deur open. De trein uit Saronna was aangekomen. Een juichkreet en Emma hing aan haar hals, ter wijl Hans hare wangen streelde. Mama, moe dertje, we wisten wel dat u niet zonder ons kon leven! Nu blijft u toch ook zeker bij ons," riep Hans met een ietwat onzekere stem, Maar tante Schoonebaum was een verstandige vrouw. Tot morgen, kinderen, en geen uur lan ger. Ik wou alleen maar eens zien, of het u goed ging." Heerlijk, mama! En wat we niet al gezien heb ben! Vandaag in Saronna niets dan Luini!" Op dien kon ik nog wel eens jaloersch wor den" zei dr. Muller. Wel neen, Hans," zei tante Schoonebaum, die heeft immers omstreeks 1500 na Christus geleefd." Maar mama, hebt u soms ook Lübke gelezen ?" riep Emma, terwijl ze haar geleerde moeder lachend omhelsde. iiiiiiniiuiiiiittniiiiiiiiiiiiHiiiiimnitiiiiniHifiHiiiitiiiiiiniiiniinfniii Allerlei. In het jaar 1788 was tegen 4 Juni |eene zonsverduistering aangekondigd. De Magistraat van Worms liet den vorigen dag het volgende bjj trommelslag uitroepen: »Daar morgen den 4den dezer in den ochtend eene zichtbare zonsverduistering zal plaats heb ben, welke naar de ervaringen tot dusverre opgeda^nr «eer kwade gevolgen en schadelijke uitwa semingen op het aardrijk doet vreezen, wordt hierbüdoor de overheid op straf bevolen, geen stuk vee vóór twaalf uur 's middags uit den stal op de weide te laten gaan. Ex. Com. Magistratus. 3 Juni 1788. Een spotter, graaf T., maakte er het volgende versje op: Ein hochgelahrter Magistrat, Der minder Weisheit Hebt, als eine volle Tonne, Gab einst das schreckliche Mandat: «Weil man bei einer Finsterniss der Sonne Viel gift'gen Dunst zu fürchten hat, Soll man bei hoher Pon das liebe Vieh der Stadt Vor zwölf Uhr nicht aus seinem Stalle treiben," Hm! sprach der Kühhirt Bibulus, Bei meiner armen Seel! so muss Der halbe Rath zu Hause bleiben! Het besluit, zoowel als het versje werd door den dichter-musicus Ch. D. Schubart in zijne beroemde kroniek opgenomen. Maar mocht een graaf al met den magistraat spotten, een kro niekschrijver mocht dat niet doen. Men vindt dan ook in een later nummer der kroniek het volgende: »0p allerhoogst bevel moet ik het artikel, in No. 67 van mijne kroniek opgenomen, betref fende den twist tusschen den magistraat van Worms en de burgerij, zelf berispen en hier mede verklaren, dat ik daarin te ver ben gegaan, en het aanzien van den magistraat van Worms heb aangetast." iiHitiiinmmimtiiiiiiifiiiiifiii der schaakrubriek in de Novoje Vremja, noopte hem tot voortdurend analyseeren en zijn presidentschap der nieuwe Petersburger Schaakclub legde hem in zekeren zin de verplichting op aan de clubwedstrrjden deel te nemen, zoodat 't hem ook aan praktische oefening niet ontbrak. Dit alles in aanmerking ge nomen, moet men zich eigenlijk verwonderen dat een amateur, als dr. Tarrasch, wien tijd en gelegenheid tot praktische oefening ten eenenmale ontbreken, een dergelijken weerstand heeft kunnen bieden. De geni aalste combinaties zijn door hem gemaakt en 't is duidelijk gebleken, dat zijn spel lang zoo droog niet is, als men uit 't groote getal remises op zijn tournooi-score allicht zou opmaken. De kracht van deze beide meesters ligt ontegenzeggelijk in de analyse en hierin hebben zij een grand van perfectie bereikt, die alleen wellicht door dr. Zukertort is overtroffen, n.l. den Zukertort van 1883. Dat Steinitz al dezen analytici de baas is, heeft de match te St. Petersburg weder opnieuw bewezen. In de beide matches die Steinitz met den Russischen meester in Havana speelde, versloeg hij dezen bijna zonder uitzondering, indien hij zulks slechts verkoos Reclames. 40 cents per regel. UfUIIIIIUIIIIHH RECLAME. SPUISTRAAT 128. ULSTER Et LANGE PELERIN, geheel met wollen plaid gevoerd, n of twee r\j knoopen,naar maat ?33. Winterjassen met wollen plaid gevoerd van af ?40, netto contant. Magazijn KEIZERSHOF", Nieuwendijk 196. Volledige sorteering Wollen gebreide en geweven Dames-, Heeren- en KinderOndergoederen. SCHADE & OLDENKOTT. Depots te AMSTERDAM. Uloih & Co.. Zeedijk 16. A. v. Tuyll, Paleisstr, 13. Cléban, Heiligenweg 42. Scalongne, Kattenb. pl.13, Hulswit, Vondelkade, 89. de Cas<ro,Muiderstr. 14. A. Stark, Mauritsstr. 5. ,... Querido, Roeterstr. 92. p.Hemert,Utrecht.str.U8. J. D. Steen, Singel 176. Schaffers, Ferd.Bolstr.il. Marnette, Wagen.str. 40. v. Winsen Jr., Vjjzelstr.28. Schuift, Haarlem.str. 140. Koek, P. C. Hooftstr. 130. D. Stork, Leliegracht 44. A. Barneveld, Overt. 419. Hoofd-Depöt VAK Dr. JAE&ER's Ori£, lom. WolarütöleB K. F. DEUSCHLEBENGER. : Amst. ti.alverttr.T39. Eenig specialiteit in den artikelen in geheel Nederland. OELOF JKalverstraatl Teleph.No658 Juweelen, Gouden- en Zilveren Werken. HORLOGES. Groote Sorteering. ITROEN, Prachtige en practische NOUVEAUTÉS voor bet a.s. St. Nicolaasleest. Billijke Prijzen. iimiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiMiiiiMHiiiiiiNiiiiiiiiiiiiimimiiiiiMMimiiiiiii en zich niet in de opening moedwillig en onnoodig aan gevaren blootstelde. Ia de gesloten party was Tschigorine evenala Zukertort geheel machteloos tegen den grooten strateeg. Hun fijn ontwikkeld combinatieen concentratie vermogen was daar betrekkelijk van weinig nut; intuïtie en een aangeboren veldheerablik zijn in de gesloten partij, waar men zelden een uitgangsp'int voor c imbinaties heeft, van meer belang. Opmerkelijk is 't, dat Tschigorine tegen Tarrasch 't zelfde resultaat bereikte als tegen Gunsberg (Ha vana 1889), terwijl Gunsberg 't jaar daarop in NewYork een match tegen Sleinitz verloor. De gevolg trekking dat Tarrasch geen match voor Steinitz is, komt ons voor alleszins gewettigd te zijn. De club te Havana heeft Steinitz en Lasker uitgenoodigd hun match aldaar te komen spelen. Beide meesters hebben zich hiertoe bereid verklaard en als conditie een geldprijs van f 6250 gesteld. De winner ontvangt ? 450ü, de verliezer ? 1750. Wij twijfelen niet of de rijke tabakplanters zullen 't bedrag spoedig bijeen krijgen. Aanschouwelijk overzicht van 't geheele verloop der groote match te St. Petersburg: l 234 5 6 7 8 9 10 11 12 13 S FSFSFSFSFSF S Dr. Tarrasch l 001 l l O O l B l K R Tschigorine O 110 O 0110BOR R Aantal zetten 26 43 62 62 26 59 42 34 63 31 53 51 32 14 15 16 17 18 19 20 21 22 F S KG S F S 10R100010 01R011101 77 45 27 56 62 42 66 30 G, HenW W H H GenH W H H W W H H GenH WWG?W S = Spaansch, F = Fransch, K G = Eoning's gambiet l = gewonnen, O = verloren, R = Remise. G = Proo. Groninger, H = Handelsblad, \V = Week blad de Atn.iferdamtHer. Uitslag: Dr. Tarrasch 9, Tschigorine 9, remise 4. MATCH REMISE. De 18de partij werd door Tschigorine zeer sterk gespeeld. Tarrasch behandelde de verdediging anders dan in vorige partijen; hij liet nl. den gewichtigen zet C 5 achterwege, wat 't spel een geheel ander aanzien gaf. In plaats van zijn heil in een langzamen aanval op der. D-vleugel te zoeken, liet hij zich tot een levendige attaque in 't centrum verleiden. Over 't algemeen was 't spel van dr. Tarrasch minder voorzichtig dan men van hem gewend is; Tschigorine's geniale speelwijze schijnt ook hem te hebben aange stoken. Met zijn 19de zet D d 5 dreef hij de waag halzerij wat al te ver. De Kus opende nu een geweldig vuur, met dit gevolg dat op den 24 sten zet een der boeren sneuvelde. De deugdelijkheid van zwart's af ruil van paard tegen looper (zie 33sten zet) is zeer twijfelachtig. Tarrasch won wel i* waar den pion terug (38sten zet), maar nadat de dames verwijderd waren, geraakte hij in groote moeilijkheden, die ver ergerd werden doordat zijn klokje een nauwkeurig onderzoek niet toeliet. Voor de 43, 44 en 45ste zetten had hij geen sesonde bedenktijd en deze gewaagde avances kostten hem dan ook 't spel. Tschigorine won een onberispelijk gespeelde partij in 62 zetten.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl