No. 858 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. ?dat vooral staat aan het mooivinden in den weg. iNu zie ik juist in het gebruik van vertalingen een middel om die zwarigheid althans zeer te ver minderen. Is het misschien niet wenschelijk, dat men de jongens niet verguune, maar van hen vordere, thuis een vertaling van een voor hun leeftijd geschikt schrijver te lezen, om dan het zelfde stuk in de klasse in het origineel voor te lezen ? Wat men voor 't goed begrip hierbij zou winnen, behoeft geen betoog. Verliezen zou ',men de inspanning van het zelfstandig vertalen, aangenomen ?dat men die inspanning heel hoog aanslaat, waartoe misschien maar weinigen mijner collega's neiging gevoelen, denkende aan de wonderlijk versnipperde ?studie, die een gevolg moet zijn van huiswerk voor ?verschillende vakken op n avond. Maar hoe dit zij, in andere vakken dan de klassieke talen is toch ook oefening in zelfstandig werken mogelijk, en de bewonderaars der grammatische richting", -die wel allerminst met mijn denkbeeld zullen in genomen zijn, mogen bedenken dat gelukkig toch nog behouden kan worden het, palladium der klas sieke vorming: de thema! Mogelijk zijn er meer zwarigheden tegen mijn denkbeeld dan ik vermoed. Voornamelijk wilde ik hierop de aandacht vestigen ; waar het de lectuur geldt, moet men m. i. kiezen tussehen de gewone schoolsche wijze van vertalingen maken en esthe tische ontwikkeling; het verbinden van beiden schijnt mij hoogst bezwaarlijk; en nu kunnen ver talingen groot nut hebben voor het onderwijs in den geest van esthetische ontwikkeling. Misschien weet iemand die het in beginsel met mij eens is, «en praktischer middel, zoo het mijne niet deugt. Dankende voor plaatsing, M. d. B,., onderteeken ik mij UEd. Dw. Gouda, 22 Nov. E. STAVENISSE BE BKATHV. [1IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII1UI1IIIMI Boek-Aankondigingen. Bij JAN LEENDEKTZ & ZOON, alhier, verscheen : ,,I7tt Nederland's Letterschnt" 2 dln. een ver zameling van comisch-humoristische fragmenten, door Prof. Dr. Jan ten Brink, met kunstzinnige hand verzameld. Een aangenaam leesboek voor Trienden van oude en nieuwe litteratuur. De Bo renknecht door J. Stamperius. een aar dig en prettig geschreven verhaal, met mooie illustraties door Wm. Steelink. De Nieuwe Mevrouw Verhooghe door Melati van. Java, een novelle, waarin de moeielijke po sitie eener tweede moeder wordt beschreven en 't welgelukken harer taak. Van dezelfde schrijf ster verscheen in een keurig Bijoubandje een Motto Album. W. VEKSLUIJS alhier gaf in 't licht: Het recht van den sterkste, een zeer naturalistisch realistisch verhaal uit het Belgische boerenleven ; 't boek ziet er keurig uit wat den druk betreft, maar de lin nen band is een wonderlijk produkt van de aller modernste versieringskunst; een knappe bol is > t, die er den titel op lezen kan. BLANKENBEBG & Co. te Leiden verrijkte de bibliotheek voor de Nederlandsche jeugd met twee kleine boekjes: Van twee kleine meisjes door Tyra, een nieuwe uitgave van Münchhausen, beide met platen en een lijvig jongensboek, Hans Sterk, de olifanten j-i ger, naar 't Engelsch van Kapt. Trayson, bewerkt door J. A. Bientjes. Een wel kom geschenk voor jongens, fraaie gekleurde platen, lithographieën versieren den tekst. »De AmenJcaansche Pretendent", naar 't Engelsch van Mark Twain door S. J. Andriessen de naam van den schrijver is reeds een waarborg voor den inhoud iedereen kent de dwaze, grappige, soms humoristische verhalen van den talentvollen Amerikaan. L. J. VEEN alhier gaf een bundel Ned.-Indi sche schetsen, voornamelijk uit het maatschapnimmtiiiiiMnnm miiiitiiitiiuiiitiitinniiiiimiiiiiiiiinmtinntiMi 4d« Jaargang. 3 December 1893. Redacteur RUD. J. LOMAN te Londen. Adres: MyraLodge, Deronda Road, Herne Hill, Londen S. E. Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek betreffende, aan bovenstaand adres te richten. ililtlltiliililltllllllitlttnmtliiiMiiitmHiitiiiiinimi CORRESPONDENTIE. H. J. den H., te A. Wilt gij s.v.p. in volgende rubriek de namen der prijswinners en Eervolle Vermeldingen bekend maken. De prijzen zijn waarschijnlijk reeds Terzonden. Hartelijk gegroet. Motto: »De Schelde". Zwart 5 stukken. a b c d e f g h Wit ( 6 stukken) geeft in 2 zetten mat. (Pospisil 45, den Hertog 29 = 37). pelijke leven uit, getiteld: Onder de Palmen en Waringim, door Therèse Hoven, schrijfster van »In sarong en kabaai''. By LOUBENS VAN HULST te Kampen verscheen: Dwars door Zweden, Reisherinneringen uit NoordDuitschland en Denemarken, geen droge reisbe schrijving, maar een aantal losse schetsen van land- en volksleven, los verteld, prettig om te lezen. By H. J. W. BECHT zag een bundel schetsen van Is. van Rennes het licht, >Menschen en Die ren". Sommige beschrijvingen der dieren doen onwillekeurig aan »de Schoolmeester" denken, die in poëzie de zotste vergelijkingen maakte zooals Is. v. Rennes het hier in proza doet; een leuk bundeltje. Een veel bewogen leven door S. Abramsz, een goed jongensboek. Levensdoel is de titel van een roman in 2 dln., door J. van Dorp, uitgegeven bij E. J. Brill te Leiden. Door II D. T.;EENK WILLINK te Haarlem werd een levensbeschrijving uitgegeven van E. J. Pot gieter, door J. H. Groene wegen bewerkt naar de beste bronnen immers eenige van Potgieters cahiers en brieven stonden den schrijver ten dienste een belangrijk boek voor letterkundige studie. Een fraaie reproductie van Potgieters, door H. A. van Trigt geschilderd, portret versiert het net uitgevoerde boek. VAN HOLKEMA & WAKENDORF gaven uit, een twaalftal schetsen van Rudyard Kipling in goed Nederlandsen vertaald door Mevrouw Willeumier. Kipling is in de mode tegenwoordig en niet ten onrechte, hij schrijft oorspronkelijk en frisch. Verschillende scheurkalenders zagen reeds het licht, o, o.: MELATI v. JAVA-KALENDER, NEDEEL. HüMOBISTISCHE ScHEUKKALENDER , FlORE DELLA NEVE-KALENDEH, Jan Leendertsz & Zoon alhier; LA BELLE FBANCE scheurkalender, Blankenberg & Co., Leiden; INDISCHE SCIIEUKKALENDEK, G. Kolff & Co., Batavia. Over den dood door neerstorting heeft prof. dr. Heira in Zürich eene belangrijke voor dracht gehouden, waarin hij de voorstelling alsof deze soort van dood een der pijnlijkste was, ge heel onjuist noemt: //Vooreerst moet men constateeren, dat de subjectieve gewaarwordingen bij verschillende soorten van neerstortingen dezelfde zijn," zeide de professor en ging dan voort: Hoe komen wij tot deze bewering ? De dooden kunnen niet meer spreken. Maar er zijn er, die maar even den dood ontkomen zijn, waarbij reeds de bewuste loosheid ingetreden was, en die in staat zijn, over huune gewaarwordingen bij een naar omlaagstorting te kunnen berichten." De waarnemingen vau prof. Heim, die zich sedert vele jaren met deze gewichtige vraag bezig houdt, berusten op een groot aantal gevallen, die zich zoowel in het hooge gebergte als op het krijgstoonel, in de werkplaats als bij spoorwegongelukken hebben toegedragen; eindelijk herinneringen uit zijn eigen leven. De gewaar wordingen waren, volgens Prof. Heim, in alle geval len dezelfde, alleen in sterkte waren zij verschil lend. »De getuigen van het ongeluk lijden heviger dan de patiënt; de afgestorte ondervindt geen angst, geen verlammende pijn. Hij behoudt helder den geheelen toestand voor oogen. De tijd schijnt hem lang. In twee tot tien seconden denkt de naar beneden stortende zooveel, dat hij daarover wel een geheel uur zou kunnen spreken. Het vermogen om te denken is buitengewoon gestegen. In vele, ja bijna in alle gevallen vindt plotseling bliksemsnel een terugblik op het geheele leven plaats. Alle levensgebeurtenissen passeeren voor het geestenoog; niets kleins, onbeduidends komt storend tus sehen beide. Dan klinken zachte, weeke tonen, en eindelijk wordt alles stil; de bewusteloosheid is ingetreden. Wel hoort men den val van het lichaam; maar men gevoelt hem niet. Hetzelfde is het geval op het slagveld. Het indringen van uiiiiimiiiMiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiMiiimmiiiiiiHiiiiiiiiiiMHiiiiiiiiiiii Oplossing van No. 217 l Dh6 enz. Opgelost door: C. T. van Ham, Gorredijk; E. Wieling, Groningen; A. Wijbrands, Amsterdam; J. van Wijhe, Zwolle; H.MendesdaCosta, 3. 't Hooft, Vlissingen; W. van H....?Delft; Warra-Atti 's Hage; J. v. d. Hulst. Oude Ade : A. Langejan, Urk. Erratum. Probleem No. 216. Ondergeteekende acht zich tegenover den auteur van dit probleem verplicht, bekend te maken, dat de pi'itt el (Diagram No. 216) moet vervangen worden door een Wit Paard. Het is merkwaardig, dat geen der oplossers, noch de Bedacteur aanstoot heeft genomen aan Poapisil's waardeer nde beoordeeling van een probleem, waarvan de oplossing begint met dam halen en in haar verder verloop niets te zien geeft dan een hoogst triviale matvoering. H. J. DEN HERTOG. UIT DE SCHAAKWERELD. De bekende Engelsche probleem-dichteres Mevr. Baird van Brighton mocht de voldoening smaken van dit jaar telkenmale, dat zij aan een probleem-con cours deelnam, een prijs te veroveren; zij won zea eerste en drie tweede prijzen. Haar tienjarig doch tertje Lilian heeft reeds verscheidene aardige pro blemen geleverd en haar naam prijkt onophoudelijk in de Eng. schaakrubrieken. Mrs. Baird behoort tot de oude en deftige Devonshirsche schaakfamilie Winter Wood, waarvan alle leden, zoowel mannelijke ala vrouwelijke, 't edele spel beoefenen. Mevr. Baird weet behalve met de schaakfiguren ook zeer handig met pijl en boog om te gaan; als vrouwelijke boog schutter heeft zij ongeveer evenveel prijzen gewonnen als met probleem-dichten. De Baltimorische schaakrubriek brengt ons zooeven 't bericht, dat Lasker, onmiddelijk na aiioop der match te St. Petersburg, Tsehigorine per kabel tot een der gelijk duel heeft uitgedaagd. De berichten omtrent de Steinitz?Lasker match loopen zoo uiteen en zijn zoo tegenstrijdig, dat wij onmogelijk iets met zekerheid kunnen mededeelen. 't Getal beroepspelers in New-York, heeft door 't jongste Internat, concours eene groote uitbreiding ondergaan. De Europeesche meesters, die er voor overkwamen, bevalt 't zoo goed in de Nieuwe Wereld dat zij allen t voornemen hebben opgevat zich in New-York te vestigen, Laaker incluis. Men beweert dat Taubenhaus van plan is een schaak-café(I) op te richten. den kogel in het -lichaam wordt niet bemerkt ; eerst het warme bloed, of de verlamming van een lichaamsdeel maakt den krijger erop opmerkzaam, dat hij gewond is. Neergestorten,die eenige leden gebroken hebben, bemerken eerst bij het opstaan, welke het zijn. Hoe kunnen wij ons dit zonder linge verschijnsel verklaren ? Zonder twijfel speelt in zulke gevallen de hooge geestesspanning een groote rol, en wij kunnen wel aannemen, dat door deze spanning de pijn als 't ware gehypnotiseerd wordt. Van daar ook geen spoor van angst. Snel overweegt men, wat komen zal of zou kunnen komen. Het zich bliksemsnel manifesteerend vermogen tot handelen is in 't geheel geen ge volg van tegenwoordigheid van geest''; het is veel meer het voortbrengsel van absolute noodzakelykheid. Eene plechtige rust maakt zich van en getroffene meester; alle consideratiën worden bliksemsnel overwogen en evenzoo bliksemsnel volgt het besluit tot handelen." Het werk van Menon. Het Britsch Museum heeft weder een buitenkansje gehad. Onder de nieuwe papyrusrollen, die het in Egypte heeft aangekocht, bevindt zich het verloren werk van Menon over de geschiedenis der geneeskunst. Menon was een leerling van Aristoteles en zette in den geest van zijn meester diens streven voort, om eene encyclopaedie van de geheele toenmalige wetenschap uit te geven. Aristoteles had de con stituties van 158 staten laten bijeenbrengen; eenige, als de Politeia, had hij zelf bewerkt ; Theophrastus had onder zijn toezicht eene uiteenzetting van alle philosophische stelsels in 13 boeken, benevens eene verzameling van alle bestaande wetboeken in 24 deelen, openbaar gemaakt; Eudemos had eene ge schiedenis van de theologie, wiskunde, rekenkunde en sterrenkunde geschreven. Menon eindelijk gaf eene geschiedenis der geneeskunde uit, eene verzameling der verschillende Grieksche stelsels, over hygiëne en medicijnen; zij was echter op eenige weinige aanteekeningen, bij Galenus en lateren nu en dan gevonden, geheel verloren gegaan. Nu zal ook langzamerhand over de Grieksche geneeskunde meer licht ontstoken worden. De jonge geleerde Kenyon heeft ge zorgd dat dr. Hermann Diels een kort overzicht van het nieuw ontdekte geschrift kon geven in de jongste aflevering van Herme ; Kenyon heeft hem in staat gesteld met Paschen in het Britsch Museum een afschrift van den papyrus te nemen. Het stuk zal in een supplementdeel van de groote Aristoteles-uitgave der Berlijnsche academie wor den afgedrukt. Verscheidene belangrijke vraagrijke vraagstukken, onder andere dat, omtrent den schrijver van het Hippocrates toegeschreven werk »over de natuur des menschen", zijn nu behoorlijk opgelost. Het werk is, zooals eenigen reeds in de oudheid beweerden, en Littréin onzen tijd ook als bewezen aannam, van Hippo crates' schoonzoon en opvolger Polybos. Allicht vindt men nog meer belangrijks over Hippocrates, die toch eigenlijk de vader onzer moderne hy giëne is. Het vierde nummer van Van nu en straks bevat eene groote plaat van George Minne, kleinere van Theo van Rijsselberghe, R. N. Roland Holst en Henry van de Velde, en voorts: Gust Vermeijlen, De pleisterbeelden van George Minne, Albert Verweij, Kosmos; Victor Lieber, De Man die zign Ik verloren had; Pr. van Langendonck, Vei-zen; Feed. van Eeden, Brief aan J. F. Moraaz «Twintig prachtexemplaren der teekening van George Minne, groot formaat, zijn te verkrijgen tegen opzending van n gulden." Dit is niet duur; men kan dan voor n gul den twintig kennissen genoegen doen, althans, wanneer zij het ook prachtexemplaren vinden. De heer Dr. R. A. Kollewijn heeft een bro chure doen verschijnen Onaannemelijk? Zij be handelt de Kollewijnsche speling en is opgeAlle groote Schaak-clnbs van Londen hebben zich dezen winter tot een bond vereenigd, met 't doel de verschillende vereenigingen voortdurend met elkaar in contact te brengen. De bond schrijft ieder jaar een Metropolitan Cliess competition uit, waaraan nu alle clubs deelnemen en die reeds in vollen gang is. De Metropolitan Chess Club heeft tot dusver de meeste matches gewonnen. Zou in Nederland n'et iets dergelijks tot stand te brengen zijn? Niets is o. i. aan den bloei van 't schaakspel meer bevorderlijk dan een dergelijke on derneming. Corresp. -partij Amsterdam?Elberfeld. l e4, e5 2 Pf3, Pc6 3 Lc4, Pf6 i Pg5, d5 5 ed5 :, Pa5 6 LbS-j-, cG 7 dc6:, bc6: 8 Le2. h6 9 Pf3, e4 10 Pe5, Ld6 11 dl, Dc7 12 Ld2. Uit den C. W. groep O No. 2. SPAANSCHE PARTIJ. Wit. J H. Peet jr., Hilversum. l e4 e5 2 P f 3 P c6 3 I, b5 a<; 4 L at P f6 5 u3 d6 6 o3 g6 7 Ii3 Deze zet is niet direct noodig. Wit doet 't best zijn D-paard zoo spoedig mogelijk naar e3 te bren gen. L g7 ba 0-0 L b7.' (15 8 P bd2 9 L t-2 10 P f l 11 L e3 1-2 edö: Deze afruil bevordert de ontwikkeling van 't zwarte spel. Beter was o. i. 12 D e2, de4: (d4 13 L d2 enz.) 13 dei:, D e7 H 000 gevolgd door g4 en P g3. 12 P d5: Zwart. J. Geverding jr., Botterdam. 13 D d2 Zwart dreigde e4, P c3:1 enz. 13 D d6 De partij herinnert sterk aaneen der matchpartijen Steinitz-Tachigorine (Ha vana '91). 14 P g32 Sterker was 14 L h6. 14 P e3: Op f5 zou volgen 15 L h6 L h6: 16 D h6:en op P f4 kan dan 17 0-0 geschieden, daar de dpion niet genomen mag worden wegens 18Ld3:, D d3: 19 T fdl en 20 T d7. 15 fe3: P e7 IC h4 D 1)6 e4 dan 17 P e4 :, Le4: 18 de4:, D g3 f la D g2 enz. 17 e4 h5 Op f5? zou Wit ant woorden 18 L b3 t, K h8 19 b.5! fel: ? 20 hg6: met steld »namens het voorlopig Bestuur der Ver eniging tot vereenvoudiging onzer spelling en verbuiging". Door de firma H. G. Koster, Leliegracht 26 te Amsterdam is een catalogus verzonden van eenige honderde kinderwerkjes, prentenboeken, pracht- en plaatwerken, sommige tegen vermin derde, andere tegen de oorspronkelijke prijzen, in elk geval van de meest uiteenloopende soort, gehalte en sierlijkheid. Ieder kan er z\jn keus bij vinden. mtiuilitiiuiiiiiiiiiiHjNiniiuiiimnuuuli B 40 eenti per regtL OELOF IKalverstraatl Teleph.No.658' Juweelen, Gouden- en Zilveren Werken. HORLOGES. Groote Sorteering. Prachtige en praetische NOUVEiUTES voor het a.s. St. Nicolaasfeest. Billijke Prijzen. Depots te AMSTERDAM. Uloth & Co.. Zeedijk 16. A. v. Tuyll, Paleisstr, 13. Cléban, Heiligenweg 42. Scalongne, Kattenb. pl.13, Hulswit, Vondelkade, 89. de Gastro , Muiderstr. 14. A. Stark, Mauritsstr. 5. Querido, Roeterstr. 92. v. Hemer«,Utrecht.8tr. 118. J. D. Steen, Singel 176. Schafters, Ferd.Bolstr.il. Marnette, Wagen.str. 40. v. Winsen Jr., Vyzelstr.28. Schuijt, Haarlem.str. 140. Koek, P. C. Hooftstr. 130. D. Stork, Leliegracht 44. A. Barneveld, Overt. 419. Hoofd-Depöt VAN Dr. JiEGER's Qri£. Norm. folartitelen K. F. DEUSCHLEBENGER. Jltntt. Kalverstr.lSf, Eenig specialiteit in den artikelen in geheel Nederland. Magazijn KEIZERSHOF", Nieuwendvjk 196. Volledige sorteering Wollen gebreide en geweven Dames-, Heeren- en KinderOndergoederen. SCHADE & OLDENKOTT. muiiiiiiuiiuiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiuiiiia beslissenden aanval. 18 L b3 19 a3! 20 L a2 21 B e2 22 b4! 23 ab4: 24 P go P c6 P aó T ad8 c5 cb4: P c6 D c7 Hier kwam in aanmer king a5. Bijy. a5 25 P h5 :, (25 D f3 dan 5 T d7 enz.) ab4: enz. 25 0-0 D b6 f? 26 K hl T d7 27 P h5:I P d8 Nu dreigt gb5: en op D h5 volgt dan D h6. 28 P g7: Wit speelt 't slot zoo sterk mogelijk. 28 K g7: 29 T f2 T h8 30 g-3 L a8 't Doel van dezen zet is niet recht duidelijk l 31 T afl T f8 32 D g4! D d6 33 T f6 D c7 34 P f7: en Zwart geeft op. 't Mat is niet te dekken. EVANSGAMBIET, C. W. groep F No 9. Wit. J. Abas, Amsterdam. l t' l 2 PfS e5 P c6 3 4 B 6 7 A c4 b4 c3 (U de5: a5 d6 Sterker is 7 D b3 7 de5: 8 D b3 D f6! 9 0-0 hG 10 L a3 P gc7 11 P bd2 00 12 D c2ïT e8 13 L d31 14 P c4 15 P a5:? 16 P el 17 P r- ?? 18 P cl Hier had T e6 moeien geschieden; wit kon dan mat in 3 zetten aankon digen. P g6 P f4 L h3! P "2; D f3' D si f Zwart. Lohmano, IJmuiden. 19 K hl Lfl: 20 f3 Waarom niet L fl:? 20 D h3 21 P b7: Sterker was P 21 22 D f2 23 P d3: 24 T fl 25 P bc5 26 D g2 27 D £3 28 K g2 29 L b2H P d7 was de aangewe zen voortzetting. cC: T e6 L d3: T f6 go! T d8 D h5 K h7 T e8 29 30 P b42 31 D c5: 32 D eS:3 en mat in T d6 P e7! P g6 T d2 f hoogstens 5 zetten. Op 33 T f 2 volgt P f4 t enz.