Historisch Archief 1877-1940
No. 861
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
familie; een van haar zusters is doctores in de
medicijnen en getrouwd met een jong professor
in de medicijnen te Parijs, dr. Déjerin. Eene
derde zuster schildert met succes, en de vierde
moet een uitmuntende musicienne zijn. De pas
gepromoveerde was al heel lang werkzaam aan
het observatorium te Parijs en heeft meegewerkt
,aan de nieuwe hemelskaart, door den verleden
jaar gestorven directeur contre-amiral Mouchez
voltooid. Aan dezen en aan den tegenwoordigen
directeur, Tisserand, heeft miss Klumpke dan
ook hare dissertaties opgedragen.
***
Te Lyon maakt men weer iets nieuws voor
soirees, dat heel mooi moet zijn. De stpf is moir
antique, men heeft er twee randen in van een
struis veeren-dessin in goudgeel, zilverachtig
schitterend. Deze randen op het blauw moiré,
chaudron moiré, groen moiréstaan aan de stof
wat bont; men raadt daarom aan, het kleed met
donker pluche, donker fluweel in de kleur, of
cascades van genuanceerde zijden kantte temperen.
De mode van het parfumeeren van kamers en
costumes, tot grooten schrik van de dames die
niet tegen odeurs kunnen, neemt eer toe dan
af. Men naait pakjes odeur in de japonnen, be
sprenkelt balzalen met gekruiden dennen- en
bloemengeur, draagt kleine flacons met verdam
pende odeurs om den hals, en parfumeert alles
met taschjes en sachets.
* *
Een nieuwe smaak in Parijs is de Sans-Gène
strik, naar het drama van Sardou. Hy' is heel
groot, een soort jabot; hij is bevestigd aan een
staand kanten kraagje, dat den kraag van de japon
bedekt. De eerste modellen waren van zwart
zijden crépon, met punten van witte kant met
f oud doorwerkt; maar men maakt ze ook in
leuren, in zyde, in moiré, met een strook van
Venetiaansch guipure of andere kant.
* *
.£
De firma Holkema & Warendorf te Am
sterdam, uitgevers van het bekende Mode-Tijd
schrift Voor Ome Dames, onder redactie van
Jo van Sloten, stelt gratis verkrijgbaar een
keurigen staanden almanak voor de dames-etagère.
Op aanvrage wordt gratis en franco een exemplaar
toegezonden.
* *
Als reclame zendt het Twentsch
Linnenmagazy'n «Almelo", firma E. ter Braake, aan de
tegunstigsters een fraaien wandalmanak inkleuren,
waarop de aanwyzing der dagen een zeer beschei
den, de aanbeveling der goederen en prijscourant
«en zeer groote plaats inneemt. Zeer sierly'k zijn
de tien modellen letters die, volgens tarief, uit de
hand op de goederen kunnen geborduurd of ge
festonneerd worden.
Een andere reclame is die van de serviette
hygiênigue, naar het schijnt een soort van doekje
of blaadje om het gezicht van vet te ontdoen;
het wordt door een compagnie industrielle te
Paris-Asnières en door de firma Keitier te Weenen
geëxploiteerd en moet rimpels, vlekken, sproeten,
?enz. verwy'deren en het gebruik van alle
schoonheidsmiddelen gemakkelijk en onschadelijk maken.
Om dit aan te toonen heeft de Weener firma een
leerrijk spel bedacht (bij wijze van ganzebord):
»Wie bekommt man einen Mann?" Op de plaats
der ganzen staat telkens een heer, maar de dame,
geen doeltreffende middelen aanwendend, betaalt
telkens boete of moet haar beurt laten
voorbygaan. Eindelijk, na tal van proeven en avonturen,
vindt zy op No. 36 de sermette hygiënique, krijgt
een luitenant, en de gansche kas als bruidschat.
Dit is overtuigend.
* *
De poppenmodes volgen gewoonlijk zeer accu
raat de kindermodes op. Zoo dragen alle nieuwe
poppen de Amerikaansche jurkjes zonder cein
tuur, de groote vilten hoeden met veeren, om een
Indianen-opperhoofd jaloersch temaken, of kleine
capotes met donzen randjes. Natuurlijk zijn de
nuHuuiiiimniiiiiiiiiirii
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiinniiuiain
4de Jaargang. 24 December 1893.
Redacteur RUD. J. LOMAN te Londen.
Adres: MyraLodge, Deronda Road, Herne Hill,
Londen S. E.
Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek
betreffende, aan bovenstaand adres te richten.
MiiiiimitiiimiiiiiitMiiMiiiiiii
IHMIII1MIHIIIIIIIII
CORRESPONDENTIE.
H. J. den H. te A. Heemskerk deelde mij mede
-dat hjj de verzegelde couverten aan u had
verzon?den. Wel gegroet l
No. 222. Motto: »Tir aux pigeons."
Mat in 2 zetten.
a bcdefgh
Wit: K gl, D c3, L dl, P c8, pionnen a6, ei en
-c6 = 7.
Zwart: K 06, pion c7 = 2.
Den Hertog 261/4, Pospisil 44 = 35^.
Optessing van No. 220.
l D b7, K e6 2 P f8 t enz.
K g6 2 D d7
Russische poppen mode ; kleine matroosjes piepen
»vive la Russiel"; een aardig stel is een Russisch
matroosje en een Fransche nourrice in haar kleurig
costuum met lange linten.
De zwemmende poppen zijn al oud; de jonge
eigenaressen winden ze op, laten ze in de bad
kuip racen, en wedden er op. Poppenbruiden
zijn niet heel modern meer, veeleer Yvettes
Guilbert en Madames Sans-Gêne in prachtig
Empiretoilet, ze zy'n gemachineerd en kunnen
zelf den waaier gebruiken. Ook aardige kamer
meisjes met het soubrettenmutsje op het gegolfde
haar, die ijverig den plumeau hanteeren; en als de
in 't wit gekleede kok de saus gaat roeren, is
dat een groot succes. Iets nieuws zijn de
poppenvisitekaartjea, die den naam van de pop, maar
ook haar adres vertoonen en in een kleine ridi
cule gedragen worden; als ze dan in den tuin
der Tuileriën of het park Monceaux verloren
wordt, is het den eerlijken vinder niet moeielijk
haar thuis te bezorgen. Ook kleine spaarpotjes
heeft men in de poppenkamer, en als de spaarpot
goed gevuld is, kan de pop er een nieuw costuum
voor krijgen.
* *
Om met rijst te eten, waarschijnlijk een
recept van Indische herkomst, wordt de vol
gende kerriesaus aanbevolen:
Men snijdt een groote ui in kleine
dobbelsteentjes, plaatst ze in een pan met een ons
boter, bedekt de pan en bakt ze tot de ui licht
bruin is. Schil en snipper twee groote appels,
voeg ze bij de ui en laat ze in hun eigen stoom
gaar koken. Hierby voegt men een dessertlepel
vol currypowder, evenzooveel puree van tomaten,
en een scherpe saus; dan laat men het twintig
minuten op het warme gedeelte van het fornuis
staan.
Van koud wild of gevogelte (overschot) neemt
men al het vleesch, klein geplukt, voegt dat bij
de kerrie, met wat room of koude blanke saus,
bedekt de pan weer en laat het heet worden. Men
discht het op in het midden van een schotel met
gebakken croütons brood er om heen, en dient
de rijst (droog gekookt) op een afzonderlijken
schotel op.
E?e.
inilMlltltlllllllllIlllllllllllllllIlliniHIIIIIIIIMttlllHlltllllMltllllllllllllttlHIttH
LLERLEI
De theatrophoon is nu te Pa
rijs een geregelde instelling ge
worden, met zijn abonnement
en zijn programma, dat iederen morgen aan de
abonné's wordt toegezonden. Tot nog toe had
men de automatische bussen, die in de »salles
des dépêches" der bladen waren geplaatst, in
eenige restaurants, cercles, foyers, en waar men
voor 50 centimes 5 minuten kon luisteren. Maar
deze waren niet gemakkelijk; vooral voor dames
stond het dwaas, daar een kwartiertje te luisteren.
Nu kan men het thuis krijgen; voor 400 francs
per jaar wordt men in verbinding gebracht met
een aantal theaters, de Groote Opera, de Op
raComique, het Théatre Frangais, de Variétés,
de Bouffes Parisiens, de Nouveautés het Concert
Parisien. Weldra zullen ook de groote Zondags
concerten aangesloten worden.
De bediening is heel vlug ; men waarschuwt maar
aan den gewonen telephoon en gaat binnen een
halve minuut van de Valkyrie naar de Carabiniers
van Offenbach over.
Lang met de twee huisjes aan zijn oor zitten
is vervelend en vermoeiend ; men heeft nu een
gemakkelijk toestel gemaakt met n steel, zoodat
men de hand verwisselen kan ; misschien veran
dert ook dat nog, zoodat men liggend, rookend,
dommelend, zijn muziek kan genieten.
De lijnen zijn afzonderlijk aangelegd en moeten
iHUHiHiitiiiiiiiiiniiiintMiiitfiiiiiiiiiimintiiiiiiiiiiimtiiiiiiiiiiiiiiiitiiituui
Opgelost door de heeren :
C. T. v. Ham, Gorredijk; W. v. H Delft;
JL Wijbrands, Amsterdam; J. v. d. Hnlst, OudAde;
H. Mendes da Costa, J. v. Wijhe, Zwolle;
Wara-Atti, 'sHage; E. Wieling, Groningen;
A. M. de C., Attwerpen;
Corresp wedstrijd Amsterdam?Elberfdd. 12 Ld2, 0-0.
CORRESPONDENTIE-WEDSTRIJD.
Ter bevrediging van veler nieuwsgierigheid geven
wij hier een overzicht van den wedstrijd, hoewel dit
nog niet op volledigheid kan aanspraak maken.
Groep A.
No.
1
2
3
4
5
Deelnemers:
v.Lennep.Amsterd.
A. v. R., Leiden 1)
v.Ham,Gorredijk2)
Heemskerk , Sas
van Gent 2)
Meiners, Amsterd.
f. L
0
'3
0
1
v. R.
1
1/3
0
1
v.H.
l'n
]/3
9
1
H.
1
1
1
1
M.
0
0
0
0
Tot.
21 <*
Vu
1 ~
?>
i
1) Deze deelnemer zette de door dr. P range aan
gevangen partijen voort. 2) De partij tusschen deze
beide deelnemers is vermoedelijk niet ten einde ge
speeld, daar het resultaat toch geen verandering
meer kon brengen in den totaal uitslag.
Groep B.
No.
1
2
3
4
5
Deelnemers :
Deelman, Gron. 1)
Speet, Breda
Hoes, Rotterdam 1)
Muntjewerff.Amst.
den Hertog, Amst.
D.
1
s.
0
? 1 '->
0
Of
0
ot
H.
?
i'-:
_
0
Of
M.
1
1
1
1
d. H.
1
Tot.
9
1 3.,
1
0
?
0
1
1) De partij tusschen deze beide deelnemers is
nog niet afgeloopen. Wint de lieer Hoes, dan heeft
hij nog eerst met den heer Speet (3' o p.) eene be
slissende partij te spelen. f; Deze partijen werden
halverwege opgegeven.
Groep C.
No.
1
2
3
4
5
Deelnemers:
Jan Peet, Hilversum
Huese, Breda
Okken, Groning. 1)
Ciccolini, Arnhem
G e verding,Rotterd.
P
0
TT
1
r.) 0
o" o
0
1
o. : c.
r2 1
f
.
1
1
0
0
1
G.
1
0
1
0
Tot.
3! 'o
2~
2 ' i
o"
2
1) Deze deelnemer zette de door den heer
Gantvoort aangevangen partijen voort.
niet het ritselende, nasilleerende geven van
de gewone telefoonlijnen; men kan aan zijn toe
stel een aantal ontvangers vastmaken, en dan
eenige gasten tegelijk dezelfde muziek doen
hooren. De maatschappij heeft in het gebouw der
Opera een zaal laten inrichten, waar men de
proef kan nemen en zich in de pauze overtuigen
van de duidelijkheid, waarmede men andere
voorstellingen verstaan kan.
Ook voor de provinciesteden die met Parijs
telefoonverbinding hebben, kan men zich
abonneeren; liefhebbers te Reims, Lyon, Nantes,
Bordeaux, Orleans kunnen thuis hun opera
hooren. Ook Londen is verbonden, en o. a. Lord
Salisbury liet zich bij de proefneming in ver
binding brengen met de Opera en met het Con
cert Parisien.
Chineesche heelkunde. Eene reisbeschrij
ving van den bekenden arts prof. Hirschberg, te
Berlijn, bevat het volgende over de Chineesche
heelkunde: Tot sympathie of bezweringen heb
ben de Chineesche dokters niet hun toevlucht
genomen; men wendt veel meer natuurlijke heel
middelen aan, vooral uit het plantenrijk. Sedert de
oudste tijden waren er specialiteiten, op het oogen
blik bestaan er voor de volgende vakken: ziekten
in het bloedvatenstelsel, pokken, koorts,
vrouwenziekten, oogziekten, keelziekten, mond- en
landziekten, beenziekten. Om de diagnose te
stellen hecht men veel waarde aan het onderzoek
van pols en tong. Hieruit concludeert men bij
voorkeur tot zetel en aard der ziekte. Opmerke
lijk is het, dat de Chinezen reeds lang (naar men
beweert sedert 900 jaar) een soort inenting tegen
de pokken hebben, die echter geheel van de mo
derne methode afwijkt. Verder heet het, dat zij
sedert tientallen van eeuwen zich bij chirurgi
sche operatiën van een verdoovingsmiddel om in
te nemen, door hen »Mago" genoemd, bedienen.
Overigens is het met hun chirurgie, evenals met
de oogheelkunde, niet veel bijzonders; de
obstetrie wordt door onwetende vrouwen behandeld,
Het aderlaten is "hun bekend, maai zij schrijven
het zelden voor, met voorliefde wenden zij daar
entegen het branden (vooral met moxa's) aan,
verder de acupunctuur en de massage. Het
Chineesche volk heeft een algemeen blind ver
trouwen op zijn dokters en luistert niet licht
naar buitenlanders. Toch staan hun dokters meest
in wetenschappelijk opzicht op een heel lagen
trap, en kunnen nauwelijks tegen hospitaalhelpers
opwegen. Intusschen bezit China ook betere dok
ters sedert de regeering in 1868 te Peking eene
universiteit gevestigd heeft, waaraan Europeanen
en Amerikanen les geven.
Omtrent de Japansche heelkunde meldt de
zelfde prsfessor Hirschberg in de Deutsche
Medicinische Wochenschrift: In de vijfde en zesde
eeuw was in Japan de Chineesche heelkunde
verspreid; in de zevende eeuw kwam eene
Chineesche encyclopedische heelkunde, die uis
300 boeken bestond, onder de .Tapansche doktert
in gebruik. Omstreeks 669 n. C. werd eene soort
van universiteit gevestigd, door een priester uit
Korea; daar werden heelkunde, acupunctuur,
massage en vrouwenziekten onderwezen. De stu die
duurde negen jaren ; om de tien dagen was er
een vrije dag; behalve deze was er tweemaal
'sjaars telkens vijftien dagen vacantie, met vooraf
examen. De dokters waren verplicht het inkomen
van hun eerste jaar praktijk aan hun professo
ren uit te betalen ; obstetrie werd door vrouwen,
onder anderen door boeddhistische nonnen uit
geoefend. In het Japansch werd een boek uit
gegeven over het behandelen van huidziekten,
en in de negende eeuw een oorkondeboek van
de oud Japansche heelkunde Dai-dö-rui-sehu-ho,
bestaande uit recepten die men in dorpen en
Shinto-tempels bijeengegaard had ; maar spoedig
weer nam de gewone Chineesche praktijk de
overhand. In de negende eeuw werd de gezond
heidsleer aangevat en een ziekenhuis gevestigd ;
«uiiliiiiluutflttliliKiintliluiiiiiiiiiiiliiiiiiiiiititlllllli
Groep D.
No.
1
2
3
4
5
Deelnemers:
Vuurmans.Hilvers
Schortinghuis,
Zutphen 1)
Favre, Amersfoort
Vink, Dordrecht
Vs.
1
1
0
Postma, Groning. l)j 1
S.
0
1
0
0
F.
0
0
0
Vk.
1
1
1
P.
0
1
l.n
Tot.
1
3
3i'i
0" : 0
Y-i 1 i
2' '3
1) De heer Schortinghuis verving den heer Elzas
en de heer Postma den heer Severijn.
Groep E.
No.
1
9:
3
4
5
Deelnemers:
v. d. Meulen.Amst.
Faber, Andelst
.Bra»i<7sma,Hilvers.
Bauer, Rotterdam
Steegstra, Druten
M.
_
1
1
Ki
1
F.
0
_
Br. Ba.
0
0
1 !
0 , 0
l : o
l1.,
1
1
1
s.
0
0
1
Tot.
]'.,
2
4
0 i lo
3
Groep F.
No. Deelnemers :
1
9,
8
4
5
/>'A»m«H,IJmuiden
Reeders, Amsterd.
Mnvkels, Amsterd.
L. j R.
_
0
0
1
SI.
!
E.
0
0 :
1 : ! 1
v. elde, Utrecht ', 1 : 1
Abas, Amsterdam
0
0
0
1 1
A.
1
1
0
0
Tot.
3
1
a
2
2
De nani'-n der groef winners zijn cursief qedrukt.
Op het oogenblik loopen reeds nit-uwe correspon
dentie-partijen tusschen de groepwinners onderling.
Met de publicatie dezer tabellen meent de leider
van den C.W. zijn taak als afgedaan te kunnen be
schouwen. Hij verzoekt dus, al wat den C.W. betreft,
ter voorkoming van vertraging, direct aan den redac
teur Loman te willen adresseeren.
H. J. d. H.
De eerste vijf partijen der matcli Halpern verfiis
Showalter, die op 't oogenblik in de City Chess Club
te New-York gespeeld wordt, zijn boven verwachting
inteiossant, met name de beide partijen, die de ko
lonel won. 't Meerendeol onzer lezers zal er waar
schijnlijk meer genot uit putten dan uit de diepzin
nige en zwaar verteerbare partijen uit de
TarraschTschigoiine match, die zelis voor de ingewijden
uitvoerige commentaar vereischten. Partijen, zooals
No. 3 en die, welke hier volgt, zijn daarna een ware
verademing.
en reeds vroeger bestonden apotheken waar gra
tis geneesmiddelen aan het volk werden uitge
deeld.
De directie van de Rijkspostspaarbank heeft
haar verslag aan de Koningin-Weduwe, Regentes
van het Koninkryk, betreffende den dienst der
Rijkspostspaarbank over het jaar 1892, doen ver
schijnen. Dit werd reeds in de /Staatscourant
opgenomen, maar zonder de graphische voor
stellingen, waarin tal van gewichtige bijzonder
heden van het verslag worden duidelyk gemaakt,
als: a. de toeneming van het gemiddeld saldo
tegoed, voor elke provincie afzonderlyk; b. de
verhouding tusschen het aantal inleggers en de
bevolking, mede voor elke provincie afzonderlijk;
c. het getal boekjes, uitgegeven, geheel afbetaald
en per saldo in omloop : in het gansche Ry'k;
d. het bedrag der iulagen, der terugbetalingen
en van het saldo-tegoed, over het gansche Ry'k;
e. het aantal in omloop zijnde boekjes, benevens
het saldo-tegoed der inleggers voor elke provincie
afzonderlijk; en f. de vergelijking, per maand,
van het bedrag der inlagen met dat der terug
betalingen, over het gansche Rijk.
Opmerkelyk is deze zinsnede uit het verslag:
Het gemiddeld saldo-tegoed der inleggers, in
het gansche Ry'k, beloopt over 1892: ? 76.88Va
tegen ?75.39 over 1891.
Het vermeerderde derhalve slechts met het
luttel bedrag van /'1.491/a; eene vermeerdering
wel eenigszins grooter dan die, welke over 1891
(vergeleken met 1890) te constateeren viel, maar
toch vooral wanneer men de, wederom
belangryke, toeneming van het aantal inleggers in
het thans besproken jaar in aanmerking neemt
van hoogst geringe beteekenis te achten, en ten
volle recht gevende, om, evenals vroeger, uit het
gemiddelde af te leiden dat de rijkspostspaarbank
bij voortduring, die klassen van personen tot
zich trekt, voor wie zij in de rste plaats werd
opgericht.
De firma Heijenbrock, Haselager en Co. heeft
voor haren International typewriter (Williams'
schrijfmachine) als reclame een kalender met
kleurig schild, vol vlaggen van alle natiën, met
de Amerikaansche in top, verzonden.
nmuiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimHiiiiiiiHiiiiiumiitHiiiiifiiiiniiiiiiiiiiHMi
IllIlltlllMMIIIIIIHIIIIIIIItl
iliiiiMiiiiiiiiiiiiiinmiiiiiiiiiimii
Winschoten, 14 Dec. 1893.
Geachte Heer Redacteur!
In het vorige nommer uwer courant staateene
critiek van het «Enchiridion Graecitatis" van
F. H. Coenen. Daar ik wat meer ruimte verlang
om op deze recensie te antwoorden dan uwe
courant kan aanbieden, en de kwestie in een
vakblad te huis behoort, waar zij deskundigen
onder de oogen kan komen, doe ik bij dezen
den criticus weten, dat ik wanneer het antwoord
te eeniger tijd in het een of ander schoolblad
verschijnt, hem een exemplaar zal toezenden.
U voor de plaatsing dezer regels bij voorbaat
dankzeggende, noem ik mij
Uw dw. d
F. H. CüENES.
imin umi utiui i
MUllllUUIIIIIIUHIIIiniIlllllllllUIIIIIIUllllUUUllHMUIIIHI
Reclames.
40 cents per regel.
Magazijn KEIZERSHOF",
Nieuwendvjk 196.
Volledige sorteering Wollen gebreide en
geweven Dames-, Heeren- en
KinderOndergoederen.
SCHADE & OLDENKOTT.
ifiiiiiifiiiitiliiiiilMiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiimiMHtitiftliiiiiim»
FRANSCHE VERDEDIGING (Na. 5).
Wit. Zwart.
Show .ilter.
l e4
2 d4
3 P c3
4 L g5
5 L f6:
6 e5
7 D g4
8 L d3
9 D h5
10 P f3
11 D h3
12 dc5:
13 g4!
e6
do
P f6
L e7
L f6:
L e7
0-0
f6
f5
L d7
c5
L c5:
P c6
Jacob Halpern.
14 gf5: efó:
15 P do: P d4:
16Pd4: L Ai:
17 0-0-0 L e5:
18 L c4 KhS
19 T hel L d6
20 K bl T e8
21 T gl L e6
22Tg7:üL g»
23 T dgl L e5
24 T b7: T 1)8
en Wit kondigt mat
aan in 3 zetten.
De 3de partij is onzen lezers reeds bekend. De 2de
partij verscheen in de Pro c. Groninger van Donder
dag jl. Hier volgt de openingsbataille.
FRA.NSCHE VERDEDIGING.
Wit.
Showalter.
2 d4
3 P c3
4 L g5
5 L f6:
6 e5
7 D s4
8 L d3
9 000
10 de5:
11 P f3
12 D h3
13 D g3
14 L fl
15 Ii4
16 lió
17 P e2
18 T h3
19 h6
20 D h2
e6
(15
P f6
L e7
L f6:
L e7
0-0
f6
feó:
D eS
et
a6
P c(J
D f7
D Si
S*
D g6
KhS
Zwart.
Halpern.
21 P ed4 T f5
22 g32 T f3:!
23 P f3: g4
24 T h4
24 P h4 dan D h6: f
25 f4, gh3: enz.
24 gfS:
25 T f4 P e5:
26 K 1)1 L d7
27 gi bó
28 T fd4 L f6
29 g5 J) g5:
30 L h:j T g8
31 T hl P f7
32 T si D e5
33 D c5: P e5:
34 T g8:f K g8:
35 T gl f K f 8
36 L g4 P gl :
37 T g-4: e5
en Zwart wou.