Historisch Archief 1877-1940
No. 868
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
Een jubileum met een schaduwkant.
(Bij het 25 jarig bestaan der Amsterdamsche Handelsschool.)
l
Amsterdamsche Stcdemzctgd: Meneer Hulsmaan, u hebt zooveel knappe leerlingen
wat in de leer nemen V"
d, kunt u nu mijn Mercurius zelf ook niet
Snuifje*.
Vorst Ferdinand van Bulgarije heeft een
zoontje gekregen; de Bulgaren zijn met dit
stamhoudertje van hun piepjonge dynastie erg
in hun schik en de vorstelijke papa natuurlijk
niet minder. Grootmoeder Clenientine ver
toont den baby eenige malen per dag aan de
voor het paleis staande belangstellenden, die
hun vreugde te kennen geven door met gratie
en waardigheid den nationalen kula te dansen,
hetgeen zeker verstandiger is dan zich een
roes aan te drinken. Als de stamhouder maar
geen kou vat met al dat heen en weer sjouwen!
Is grootmoeder onvoorzichtig, de jonge vader
maakt het nog erger. Niet alleen heeft hij
het prinsje gemaakt tot ridder van de Eerste
en de Vierde klasse van de Orde der Mili
taire Dapperheid en hem de Keten van de
Orde van den Heiligen Alexaiider omgehan
gen (een rammelaar aan een bandje zou
misschien nuttiger wezen), maar het doorluch
tige wicht is nu reeds kommaudant van drie
regimenten, een artillerie-, een infanterie- en
een cavalerieregiment. Wat een zware last
op zulke jonge schouders. En dan klaagt
men nog over de overlading van onze school- |
jeugd! ;
* *
j
Voor mij is Mr. Asscher de man van
zeldzamen moed, sinds ik hem eens op een
door de minderheden uitgeschreven meeting j
heb hooren zeggen, dat hij den zeldzamen j
moed bezat in déze vergadering als liberaal '
het woord te komen voeren. Hij is dit voor
mij gebleven nu hij zich voor het College j
der Provinciale Staten heeft laten aanbeve- j
len als /ilaatsvcrvmif/ritil kantonrechter, en
wel het meest heeft hij in die hoedanigheid
voor mij geschitterd, toen hij bij de stemop
neming in f i nrf/ci'i il iel 11 de eenige der can d i d at e n i
was, die, niet lafhartig zich uit de zaal verwij- '
derde, omdat er over hem gestemd werd. Eerlijk :
gezegd, zulk een blijk van kiesehheid en
moed tevens, werd, voorzoover ik weet, nog
nooit in JJurgerjilirlt/.. gegeven.
Maar het heeft, er allen schijn van. of'mon
tegenwoordig niet meer van cordaatheid 'Be
diend is. Asseher zou van het lidmaatschap
der I'rov.-Staten geen sinecure maken, hij zou
al zijn moed, ijver en karakter aan dal em
plooi wijden en toch liet men hem staan.
En even als Asscher ging het Loeti'. Hij
wilde geen candidatuur voor den gemeente
raad aanvaarden, om geen verdeeldheid in
de liberale partij bij deze verkiezing t!' bren
gen, laat. zich toch candideeivn. en ondanks
dit bewijs van moed en zelfopoffering gingen
de kiezers hem voorbij. Alhvn de lui. die, niets
durven, hebben tegenwoordig kan.-.
! Wat een geval mol die bankbiljetten ! De
: bank doet mnar precies als gingen die
val[ sche papiertjes haar niei, aan. Ik ineen echter
dat deze manier van handelen wel
gemak: kelijk, maar niet fair is. De bank geeft b
? jcttcn, die zoo weinig kunslig zijn gemaakt,
i dat ze gemakkelijk zijn na, te maken en nu
i zegt 'ze niet: --van dit oogenblik ai' is het
; bewijs geleverd, dat mijn bankjes niet aan de
eischen van goed bankpapier voldoen", maar:
nu komt het uit, dat de oogen van het pu
bliek niet deugen". Als ik baas was, zou ik
de .Bank eene kolossale boete opleggen, zoo
dra gebleken was, dat haar bankjes op schier
onbedricgelijke wijs na te maken zijn. Bo
vendien zeg ik maar, welke controle is er
nu op. dat, de Bank zelf geen valsche
billettcn in circulatie brengt? /ij is de eenige
deskundige en zal ze, eenmaal uitgegeven,
niet weer inwisselen. De Bank en het publiek
zijn op deze manier niet even sterk. en
dat, behoorden zij toch te wezen. Iemand met
een beetje wantrouwen, mag zoo redeneeren
in een tijd, waarineen gulden maar voor
-177cent aan zilver inhoudt,.
Dat wordt, werkelijk ecu lastige quaestie
voor den Staal: ze I i' zoo zwak in je munt te
zijn en dan zoo streng te wezen tegenover
papier, 't, Is wel bemoedigend, dat die
valsche-baiikbiljettenmakers toch nog het, zilver
geld willen aannemen, maar hoelang zal
duren? Nog een poosje en ook die
len helü.hng in gouden tientjes. Zou
wenscheiijk zijn, ten (-imie den Staat
moeielijkheid te redden, het
aanvan lïuldeiis, die (en naaste bij
1 waarde hel'ben. toe Ie staan?
dan onze munt->pecialileilen n
iinanlieniaiiüen hier Ier sudo (-en zedelijk
genoots>'hap .-lichtten tot verin lering \;iu den gul
den, zouden wc, om met dit, meest gebruikte
muntstuk te beo'innen. op den uoeden weg
gcrak' n. Dei d men in andere landen ook
iel> dergelijks, dan zou er weldra zooveel
vraag naar zilver zijn. dal hel zilver in
prii- _ïiii": Mijden en zou mis-eiiien onze
oude gulden weer op zijn waarde, komen.
Zoo zou langzamerhand de tijd aanbre
waarop de Slaat van de dikke gul
die in omloop ziin 'ekume'i. weer zooveel
fnemen als noodig is om de dunne iets
eot'iüileutci' te maken. Enfin, het is een
heel stelsel, dat ik nu niet nader wil ont
wikkelen, maar dat, op nog niel n interna
tionale conferentie, waar d 13 muntquaestie is
behandeld, werd voorgedragen en waarvan
alzoo Nederland de eer eler uitvinding toe
komt. Een kleine belooning, die ons landje
wel verdiend heeft, nu het zooveel andere
staten en buitenlandsche maatschappijen jaar
in jaar uit van kasgeld heeft voorzien.
Van een mijner vrienden, werkzaam op een
registratiekantoor, verneem ik, dat het daar
zeer onheimisch is geworden. Sedert 1'ierson
den inspecteurs heeft aangeschreven, dat op die
burcaux. klerken, bedienden, enz. ..aan nie
mand eenige mededeeling mogen doen' en
.,aan hen die op hetzelfde btireaux werkzaam
zijn, ook streng verboden wordt oinlrr rl/;ünr
If, nprch'cn over hetgeen op dat bureau ter
hunner kennisse is gekomen,', is het op
dat kantoor een gefluister, een gesmocs. een
wisselen van briefjes, als ware de registratie
een afdeeling van de geheime politie gewor
den. Toen dezer dagen de ontvanger een
van de klerken zwijgend met een kleine
beweging van de wijsvinger tot zich had ge
wenkt, om hem iets te vragen wat hem op
l ie l bureau te zijner kennisse was gekomen,
weigerde deze ondergeschikte zijn patroon te
woord te staan, aangezien hij. volgens het
uitdrukkelijk verbod van den Minister ..aan
niemand hoegenaamd eenige mededeeling
mocht, doen. '
Men wil weten dat de circulaire haar ont
staan Ie danken heeft ann een klacht van
den heer Ilinfzen, die zijn huisknecht mee
het behistingbiljet en een bankbiljet van
/'luini, in gesloten couvert, naar hei kantoor
had gezonden, om een deel van zijn aanslag
ie betalen, 'l'wee dagen later waren niet al
leen de huisknecht, maar ook drie dienstmeis
je- om opslag komen vragen, en daar bleek het,
dal zij op een cent na Hintzens vermogen
hadden uitgerekend, waarvan het bedrag aan
het dienstpersoneel verbazend was
meegevaJlen. Dit nu was alleen mogelijk geweest, omdat,
de klerk, in strijd met: des ministers verma
ning van _'') Januari bij teruggave van geld.
heb bedrag der belasting had uitgesproken !''.