De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1894 15 april pagina 5

15 april 1894 – pagina 5

Dit is een ingescande tekst.

No. 877 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. rende vrienden, en als men dit alles ziet, treurt de onverschillige niet mee met de treurenden, maar glimlacht over zooveel wansmaak van een volk dat zijn heilige en grootsche traditiën van kunst te schande maakt en slechts hier en daar, door een enkele tombe, bewijst dat het nog echte kunste naars bezit. Heel die versteende eomedie van de smart op het Campo Santo is eerder lugubre en het is niet de spottende vroolijkheid die ik bedoel, waardoor de opvatting van den dood bij dit zuidelijk volk het hart streelt. Niet in deze koele beeldgalcrijen is de dood lieflijk, maar daar buiten, op den heuvel ?van den Campo Santo, waar de zon de graven, toch altijd van marmer, verwarmt; waar de blauwe hemel lacht en de bloemen en boomen geuren. Daar gaat het marmer schuil onder den gepassionneerden plantengroei van het zuiden, onder ?de cypres en den eucalyptus, der wilden vijg en den kastanje, onder den palm, het klimop en den cactus. Lente in Italië! Lieflijker laat zich de schoonheid niet denken dan in uw stille, gepeinsvolle nachten. Druk zijn de lichte straten van Genua, druk van de stilstaande jonge mannen die luid sprekend en gesticuleerend club houden op den openbaren weg ?en uitzien naar de schoone vrouwen die voorbij gaan aan den arm harer begeleiders. Maar deze rumoerige straten ontvloden! Hooger op, naar de heuvelen met hunne hooge huizen en hier en daar op de hoeken een heerlijk uitzicht over de donkere zee, over de haven met haar liehtjesgeschemer en, omlaag, de lichten der stad, opklimmend tegen de heuvelen, hoog in den donkeren nacht als een overgang tot de sterren in het firmament. En soms ziet men zelfs niet waar de sterren beginnen en de lichten der stad eindigen. Omhoog de planeten, de verheven sterrenbeelden: Cassiopaea in haar gefonkel, Orion in meditatieve stilheid, de Groote Beer in zijn wondere schoonheid, tintelend allen van Godvolheid. Dan, uit het benedene der stad, met hare donkere tuinen, klinkt de muziek van guitaren, er is daar een jonge man die een sere nade brengt aan een mooi meisje, klinkt de muziek ?der piano's en het begeleidend ge?ang. En de heerlijke menscheastemmen van het Zuiden, wonderrijk van tonen die het hart bewegen tot tra nen, klimmen van de duistere nacht-oorden dadelijk op tot de lichtende sterren, want muziek en ge zang schijnt in den lentenacht van Italiëhet eso terisch verband tusschen de werelden in de Ruimte ?der Eeuwigheid omhoog en de schoone wereld die \vij het geluk hebben de onze te noemen. M. W. IIIIllinniIlllllnillMlllllltlIIIMIItlllllHtlllllllllllllllHllltttlflIHItllll vo DAMES. Trousseau. Toiletten. ? Oude kookboe ken. Bloemen. Arbeid adelt. De toiletten voor het trouwen van prinses Vic toria Melita van Saksen-Coburg-Gotha zullen heel mooi zijn. De trousseau van de bruid is te Londen gemaakt, en in de Engelsche bladen kan men dan ook voluit de beschrijving vinden van den bruidsjapon en de andere japonnen, de man tels, de hoeden, rokken, kousen, schoenen, zak doeken, enz., die tot het uitzet behooren. De trouwjapon is van crème zyden rips, geheel gebor duurd met een patroon van true lovers' knots en oranjebloesem, in medaillons gearrangeerd met ?MfnilllllllUIUIHHIIHIII IIIIIMnllllllllllllllltlllttlllllInll ?riiiiiiMiiiiiiitnmniiurain ;'5de Jaargang. 1~' April 1894. Redacteur RUD. J. LOMAN te . >-nden. Adres: Myra Lodge, Deronda Road, lic: i;e Hill, Londen S. E. Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek ?betreffende, aan bovenstaand adres te richten. ??MÏtniiiiiiiiiliiiiiMitiiiiiiiiiiiiniiMiiHiliMiiitHiiiiiiiiiiMtimuiffHMUuai CORBESPONDENTIE. H. P. te G. Dank voor toezegging. H. G. K. te A. Reglement van den 2den C.W. ver schijnt voor den strijd een aanvang neemt,waarschijn lijk in Juli. Van Jan Smutny te Praag. .No. 237. Mat in drie zetten. a bcdefgh Wit: K d8, T c4, L g3 en g6; d4 = 5. Zwart: K e6, Ta3, L h3; a5, b3, f3, f6 en g5 = 8. Oplossing van No. 235. l D h6:, K b5 2 L d3 f, T c4 3 P d4 f. L e6: 2 K a4: enz. P a6 2 T c3: t ab3: 2 D h5: met meer varianten. paarlen, en voortgezet in de oranjebloesems die op de japon aangebracht zijn. Ook het corsage heeft diezelfde versiering, met op lederen schouder een hoog staande epaulet van doorschijnende tulle, met dezelfde paarlen bezet; de korte ballon mouwen zijn ook met zulke tulle afgezet. De bruidssluier is van oude kant; echte paarlen mogen volgens Duitsche traditie niet door de bruid ge dragen worden, omdat zij tranen beduiden. Het kleed waarin de jonge groothertogin van Hessen haar eerste hofreceptie te Darmstadt zal houden, heeft een traine de cour van zilver da mast, te Moskou geweven, van een heel vreemd patroon, omzoomd met een ruche van witte struisveeren. De japon is van zilverlaken en schijnt een blad enkel zilver; hij opent zich ver opeen onderkleed van wit satijn, met zilver geborduurd. Het corsage is van voren van ditzelfde satijn, van achteren van het zilverdamast van den sleep. Het reistoilet is blauwgrijs kemelshaar, gebor duurd met genuanceerde rozen en voorzien van een changeant vest in dezelfde nuances, het is met blauwe franje omzet. Voor de joyeuse entree te Darmstadt is een laken costuum van rose-f'iuve bestemd, met een rand van zwarte tulle, waarop in gekleurde zijde en kristallen kralen een heel artistiek patroon van kapellen en bloemen is gewerkt. Hier en daar een kapel op de japon, en hetzelfde zwart borduursel dient als vest en als benedenmouwen; gedrapeerde kraag van rhododendron fluweel. Bij het costuum behoort een korte mantel en "ok een lange rotonde van de zelfde stof. Zware mantels zijn er, nu het naar den zomer gaat, weinig in den trousseau, maar veel lichte pelerines en collets in allerlei kleuren. Iets nieuws daarbij is een groote, wit satijnen man tel met zilverborduursel, zilverkant en ru^he van witte struisveeren, dien de bruid, naar het schijnt bij haar trouwjapon zal dragen. Een dergelijke mantel van crème chiffon, is geheel bedekt met patronen van los aangehechte gouden en zilve ren sequins. * * * De Engelsche prinsessen die bij het huwelijk zullen zijn, hebben ook allerlei moois aangeschaft. Prinses Beatrice zal crème bengaline dragen, laag gedecolleteerd, en met echte valenciennes in den vorm van een zouavenjakje gegarneerd. Ook de rand van het kleed, de mouwen, de cape met dubbele kraag, zijn alle met valenciennes en satijn lint in iets lichter kleur bezet. De hertogin van Saksen-Coburg-Gotha gaat in cyclamen fluweel; prinses Alexandra draagt een nieuw soort broche, »Valkyrie" genaamd, de grond bleek rose. met strepen van rozeknoppen en bladeren. Haar mantel, velours miroir glacé, is van nevelgrijs met een »soupron" van rose; de p lerine geborduurd met witte zijde in een patroon van point d'Alenyon; om den hals struisveeren in dezelfde nevelkleur, evenals de strikken en afhan gende einden. * * * Zooals men weet, bestaan er in verschillende oude familiën kook- en huishoudboeken in hand schrift. Van een van deze, het receptenboek van eene oud-adellijke familie, vier quarto-deelen, waarvan het oudste in perkament gebonden werd ons door de tegenwoordige erfgename wel willend inzage gegeven; zij stond eenige recepten eruit ter publicatie af en verklaarde zich bereid, van anderen, op verlangen, afschrift te geven. De oudste recepten stammen uit het begin der XVIIIde eeuw, een der latere boeken begint in 1755, een ander in 1780; bij verscheidene vindt men met dankbaarheid vermeld: »van Mevrouw B.; van den kok van B.; van mijn schoonmoe der, seer goet; van Hester; van Willemijntie, kookt zeer goed.'' Van sommige verraden schrift iMiiiiimiiiiuiiiHiiiiimiiiiimiiitiittiiiMiimimmiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiimiiai Opgelost door de heeren : W. Albregts te Amster dam, C. T. v. Ham te Gorredijk en A. Wijbraods te Amsterdam. Oplossing probleem van P. J. Cuhen (3 zetten). l P e6, K d5 2 D c? enz. K f3 2 D h2 Probleem in 2 zetten v^n zelfden auteur l L e6. Opgelost door H. C. Beets te 's Hage,J. v. d, Hulst te Oud Ade. C. T. v. Ham te Gorredijk, J, 't Hooft te Vlissingen, E Wieling te Groningen en A. Wijbrands te Amsterdam. Goede oplossing van No. 233 van J. 't Hooft. UIT DE SCHAAKWERELD. De 2de groote match tusschen 't Noorden en Zui den van Engeland eindigde, evenals in 't vorige jaar te Birimngham, met een overwinning voor 't Noor den. Er namen niet minder dan 216 schakers uit alle deelen des lands aan den strijd deel. De uitslag der beide rnatchcs was als volgt: 1893 . . . Zuiden 531'. Noorden 52:'n 1894 ... 6412 43i;2 Overzicht van 't eerste gedeelte dor Championship match, New York 15 Maart?U April 1895. 6 Opening. P. O Laaker .... l O l O E. K. l 14 Steinitz. ? . . O l O l R. E. O 02 Aantal zetten . 00 42 52 60 50 71 62 77 De match wordt 14 April te Philadelphia hervat. Stand der match om 't kampioenschap van Amerika : Showalter 5, Hodges 4, 4 remise. De uitslag der match Albin versus Delmar was: Albin 5, Delmar 2, geen remises. 't Eerste gedeelte der match om 't Championship of the World en een geldprijs van 2000 dollars is thans ten einde. De volgende partijen, totdat een der spelers 7 partijen gewonnen heeft, worden te I'hiladelphia gespeeld. De match zal op 16 April aldaar hervat wolden. Stand der match te Londen. Opening. "* t*t/2 fTrenchard O E. l O R. l Loman l E- O l K. 2 en spelling de hand der mevrouw, van andere die der keukenmeid. Een van de laatste nemen wij, om de curiosi teit, in de oorspronkelijke spelling over: ? Om smoddervis klaar te maken. Men koot'de baars een wijnig minder als gaar; dan neemt men vant water daar de vis in gekoot is, en koot daar de uijen heel gaar mede, wanneer men daar een wijnig gehakte pieterselie bijvoet, en dan verder geslote beschuit, boter en een note muscaat, totdat het eene bequame dicte heeft. Doet dit dan als de vis in een tinne schotel wel ge schikt is, daar over, en laat het dan same een quartier stoven, dog daar hoeft geen vier boven op; altemet maar eens geschut; opt lest jtroit men de garrenaad daar ovei." Talloos zijn de recepten om «goede wafelen te bakken", een bewijs dat men ook in dien tijd lang naar het echte gezocht heeft. Pannekoeken, kaakjes, koekjes, evenveeltjes, geleien, pasteien, taarten en vladen, allerlei recepten voor inge maakte vruchten, worst, sausen, speenvarkentjes, ragouts, de meeste in een reeks van variaties, komen voor. Curieus klinkt het: »Om een poulet van een hoen te maken," «vijgen in 't zuur," »gallino frito," »quee-pensjes," »schoenlapper," »eau do ma tante" (met de vermelding: »van dominéde H."), «matter monnie," «oranje pap," »nonnenveesjes," of ook, onder aan een recept: »van mevrouw II., als dezelve aan de kook is, 20 minuten koken." Al bladerend vindt men zonderlinge wenken. Dit teekent onze zeevaardersfamiliën: ?»0m stokvis te koken. Neem daartoe zeewater, dan wordt ze malsch, heeft juist de maat van zout en is even lekker als die men op de schepen eet." Ook het volgende is overzeesch: »Atjar van rauwe groenten»: Drie flesschen wijnazijn, l lood curcuma fijn gestampt, % lood mostaardzaad fijn gestooten, en Vs P- o. g. (pond oud gewicht?) grof zout. Laat dit acht dagen staan, giet het door een zeef, doet dan op dit nat zooveel slaolie dat de pot gedekt is, roer het met een houten lepel en doe er in eenige stukjes gember, kokers Spaansche peper, 5 a 10 chalotten; laat het weer eenige dagen staan en doe er bij dikke gele wortelen, aan dobbelsteenen gesneden, knotselderij hetzelfde, kleine struikjes bloemkool, vaste Brusselsche kooltjes, een vaste groene of gele savoye aan kleine stukjes, de groenten mogen niet gewasschen worden. Als het met een leitje en steen goed onderligt, moet de pot G weken gesloten blijven.'' * * * Terwijl allerlei bloemen verdwijnen, en weldra voor geen geld meer zullen te krijgen zijn, zoodat men niet meer zal weten wat de oude dichters bedoelden, wanneer zij ervan spraken, komen anderen even plotseling in de mode. De orchidee, op het oogenblik de meest gezochte bloem, is toch eerst ruim een halve eeuw in Europa be kend. Tegen 1840 was het Engelsche en Bel gische handelshuizen, die met groote kapitalen werkten, nog de moeite waard, kostbare expe dities uit te rusten om op de eilanden van de Zuidzee naar orchideeën te zoeken en de knollen naar Europa te zenden. Van de duizende knol len, die uit hun zonnig paradijs naar Engelands nevel en kolendamp werden gesleept, kwamen er maar heel weinig terecht; de tuiniers wisten niet beter of ze moesten ze gloeiend heet en klets nat houden, later hebben ze de afzonderlijke soorten leeren bestudeeren en ieder het zijne geven. Er zijn nu 2000 soorten in Europa; de botanische tuinen te Kew en te St. Petersburg hebben ieder 1500 soorten, die van Berlijn 1000. De kostbaarste particuliere collecties vond men lang te Hamburg in de villa Reichersbeim, in den Tlnergarten te Berlijn, in den beroemden bergtuin vim den Oostenrijkschen graaf Thun te ItlnlIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIllH Hier volgt de 5de parlij WEENEE Wit. K. J. Loman, Metropolitan C. C. l 2 3 4 5 6 el e5 P 16 (15 P d5: L e6 c6 c3: L (16 ed4: P e7 L c4 12 L d5:, f7:. K f7: P P dea: L sZ P 13 7 0-0 9 (14' 10 o(14: 11 P g5 L d5 dan P d5: 13 P 14 D h5 'f enz. 12 el c6 13 (K>! 0-0 cdu: dan 14 L do: 15 D da:, 0-0 16 D b7: enz. 14 L (4! Dit bleek achterna de beste voortzetting te zijn. Tal van zetten kwamen hier in aanmerking. 14 P h7: danKb.7 : 15 D h5ï. K g8 16 T e4, g6! 17 D h3, D c8! enz. Ook met D h5, D g4, D d4 of L 1)2 is de aanval moeilijk vol te houden. De positie ia een studie waard. 14 h6! 15 I' h7 T eS 10 D d4 16 L hO: f P föf PAETIJ, Zwart. H. W. Trenchard, British G. G. loopt op niets uit, hoog stens bereikt Wit daar mee remise. 16 P f5.' Sterker ware geweest P g6. 17 D cl: odó: 18 D do: T e 19 D d3 L 1)1 20 L 1>2 D (13: Wit verkeerde in de meening, dat hij nog zijn 20tte zet moest doen en daar 't uur vol was kon hij zich geen seconde over den volgenden zet bedenken, vandaar de vergissing. 21 L AS:'.1. Met 21 cd3: was't spel gewonnen' 21 22 T cl : 23 L f5: 24 ir4 25 L el 26 L a3 27 L b2 28 L c$ 29 L (14 30 c3 31 L (15 32 cd4: 33 L b7 : T el : t Lel: T (18 T d5 T b5 L 1)4 L e7 T i-5 T et g6 T (14: K In: remise. VIJFDE MATCHPARTIJ. SPAANSCHE PAETIJ. Wit, E. Lasker. l e4 2 P f S 3 P cG , b5 P c6 Deze zet heeft den uit vinder tot nog toe weinig geluk aangebracht Van de 4 partijen, waarin hij deze verdediging aanZwart. W. Steinitz. wendde, verloor hij drie bij een remise. 4 (14 5 P c3 6 L cl 7 P Ut: 8 1) (U: 9 D e3 L (17 P ge7 e<14: P (14: P c6 L e6 Tetschen aan de Elbe, en voorts op enkele En gelsche kasteelen. Maar sinds eenigen tijd heeft men in Engeland ook «orchids for the million" willen kweeken; men kweekt en verkoopt ze nu in massa. Het meeste geld wordt er nog voor gegeven in Amerika, waar men voor een enkele cattleya in het kapsel of het knoopsgat nog wel 8 dollars overheeft. Voor bruidsbouquetten zijn ze onmisbaar; men rekent te New-York 100dol lars voor zulk een bruidsbouquet; maar miss Astor had er een van orchideeën enoranjebloemen, die 400 dollars gekost had. Men kan tegenwoordig in de etalages in een groote btad meer orchideeën bij elkaar zien, dan in een tropisch oerwoud; men weet toch dat daar het groen onbeschrijfelijk weelderig, maar de bloemen betrekkelijk schaarsch zijn. Wij vestigen de aandacht op een nieuwen winkel, die op 21 April in de Galerij Xo. 14 (Oosteinde) geopend wordt. De chocolade en suikerwerken die de firma Van Kuijk er zal verkoopen, zullen wel in evenredigheid zijn van de aanzienlijke clientèle, waarin vele winkels in de Galerij zich verheugen. Het eerste nummer is verschenen van Arbeid Adelt, orgaan der kunst- en intellectueele afdeeling van de AlgemeeneNederlandsche Vrouwenvereeniging. Redactie en administratie zijn voor loopig gevestigd in hotel Bellevue te Arnhem. Het nummer bevat, behalve het programma voor de eerste bijeenkomst op 7 April te Arnhem, (welkomstgroet, muziek, zang, tableau-vivant), een Inleidend woord, in hoofdzaak gelijk aan het prospectus dat wij onlangs resumeerden, een »Aan onze leden", Zon en Liefde, door C. A. Wertheim, een Welkomstgroet, een rede Welke wijding wvj aan onzs talentjes wenschen te geven, Eendracht maakt macht, door B. J. de Feifer-von Essen, Toch schilderes, door Betsy Perk, enz. Het blad is zeker nog niet wat het zijn moet; de omslag is van een grof oranje, met een heel leelijk prentje; taal en stijl zijn over't algemeen slordig (een der jonge dames speelt in het ta bleau-vivant voor de »Intellectie"); op het vers dat de eere-voorzitster zal voordragen zouden lantaarnopstekers niet jaloersch zijn; en het na woord der redactie spant misschien nog de kroon, maar in elk geval, als teeken van leven en belangstelling, als uiting van een gevoel van solidariteit en algemeene verantwoordelijkheid is deze nieuwe poging toetejuichen. E-e. mtiumtnumumu *nitmii uwmmmui iH 40 eenti per regel. Smaakvolle Meubileerin Huizen, Villa's, Appartementen. YOS & LE GR AND, Kal verstraat. Magazijn KEIZERSHOF", Niemvemlijk 196. Zij denstof f e n. Grooute sorteering zwarte en gekleurde, effen, gewerkte en gedamasseerde Zjjde, Satijn en Surah. De nieuwste des sins en kleuren steeds voorhanden. SCHADE & OLDENKOTT. uiiiiiiiiiiiitiMimiiiiit IMIIIIIIHIIIiJIHItlllliinil llllllllllllltlllllHU 10 P (15 L e7 11 L d2 00 12 0-0 P e5 13 L 1)3 L d5: 14 L do: c6 15 L 1)3 P d7 24 minuten. 50 minuten. 16 T iidl a5 Deze zet is geheel in strijd met de door Stei nitz verkondigde princi pes (zie Modern Chess 17 c3 a4 18 L c2 T e8 19 D Ii3 P f8 20 L e3 D a5 21 a 3 » 1)5 22 L cl T ad8 Hicrdoorgaatde a-pion verloren. Beter was daar om T edS. 23 T (14 d5 T a8 zou den pion niet redden. T a8 24 T b4 enz. 24 edó: Waarom niet 24 L a4:?? 24 L c5 25 T f4 P ir 28 T h4 29 L g5 30 dc8: l u. 59 m. 31 D f3 32 gf'3: 33 L cl 34 T f2: 35 K r2 36 K f2: 37 K g3 h5 T d6 D c6: l u. 58 m. f3: D T e2 T f2:! T dl f L f2: T cl: 1)8! Om c5 te verhinderen waarop nu b5 kan volgen 38 T (H T (-2 39 T (18 f K h7 40 T ')8! T 1)2: 41 T uS! Veel sterker dan da delijk T a8, waarop T c ware gevolgd. -21 L fs6: 41 42 T ao: 43 K h3 44 T 1)4 45 K g4 2 u. 55 m. 46 T b(>: 47 K gi>: 48 T 1)3 49 T c3 50 K u4 P» h4t T f2 T f3: f T a3: 40 m. a2 h2: hl U3 remise. 2 u T T T SPAANSCHE gespeeld op den wedstrijd Zuiden van Engeland 7 Wit. j N. T. Miniati, j Manchester. ! l e4 e«5 P c6 P i'6 d6 L e7 P ABT IJ, tusschen 't Noorden en April jl. Bord No. 5. Zwart. 11. J. Loman, Londen. 2 P I'S 3 i, I»5 4 (13 r, p 1x12 6 c3 7 L a4 f l c2 10 edó: 11 P e3 P L 0-0 1)5 (15 P d5: 1)4! 12 13 14 15 P d5: 0-0 L 1)3 e2 16 T dl 17 L e3 18 de4: 19 L d4 20 L e5: 21 L «i: en Zwart D do: L ir4 1) (16 T f(18 f (4! e 5 13:! e2: ftf: D P L L L wint.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl