Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER. WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
No. 878
Uit Dr. GANNEF's Studeerkamer.
(Het auteursrecht voor den inhoud van deze bladzijde wordt verzekerd volgens de wet van 28 Juni 1881 (Staatsblad No. 124).
Be held van den Hongaarschen
onafhankelijkheidsoorlog.
LOUIS KOSSUTH
Vier Brieven.
i.
Aan : Hooggeboren Vrouwe douairière gravinne
van Palmyra.
Waarde gravin! De heer Zoetebier, de
Afrikareiziger en zendeling, een oud vriend van
m\jn man, zal Woensdag 16 Mei bij ons komen
eten. Wetend, hoeveel belang u stelt in het liefde
? werk dat wij in die streken trachten tot stand
te brengen, zou ik gaarne den heer Zoetebier
aan u voorstellen ; uw hulp en invloed zouden zeker
hem en de goede zaak tot veel voordeel kunnen
strekken. Mocht u tegen den 16den vrij zijn,
dan zou het Murkels en mij groot genoegen doen,
als u dien dag bjj ons wildet komen dineeren.
Geloof mij, lieve gravin, als steeds
Geheel de uwe,
ELEONORE MUKKELS.
(Alleenspraak van de gravin van Palmyra: »Dat
is dat nare drukke mensch, dat ik op de
fancyf'air voor de Centrale Verzorging van Weezen van
Landloopers gezien heb. 't Kan toch geen kwaad
om aan te nemen. Eten voor niet, en dien
Zoetebier kan ik haar wel afhandig maken voor
het geval dat ik hem zelf noodig heb." Zy neemt
dus aan.)
II.
Den Weieerwaarden heer Obadja Zoetebier.
Weieerwaarde Heer! Mocht u mij vergeten
hebben, mag ik u dan in herinnering brengen,
dat w\j heel wat jaren geleden in denzelfden coup
van Versailles naar Parijs reisden ? Een heel goede
oude vriendin van mij, gravin Elise van Palmyra,
zou gaarne met u kennis maken; zij voelt veel
belangstelling voor den zendingsaibeid die u zoo
ter harte gaat. De gravin komt den loden Mei
bjj ons dineeren, en mijn man en ik hopen dat
u dien dag ook onze gast zult willen zijn. Ik
maak van de gelegenheid gebruik om u geluk te
wenschen met uw grootsch succes in de binnen
landen van Afrika. Tienduizend inboorlingen
gedood, twee gedoopt, een gehypnotiseerd! Het
is inderdaad prachtig. Ga zoo voort en het
christendom moet wel in het land der duisternis
triomfeeren. Ik sluit mijn bescheiden pennikske,
? 100.?(honderd gulden) in, als bijdrage voor
de zending in Midden-Afrika. Met vriendelijken
groet uwe
ELEOXORE MUHKKLS.
(Alleenspraak van Obadja Zoetebier: »Eleonore
Murkels? Nooit van het mensch gehoord. Toch
is het mooi aan. een gravin te worden voorgesteld.
Negers bekeeren is niet kwaad, vooral wanneer
de conversie geschiedt in gravinnen en briefjes
van KW gulden." Hij neemt aan.)
Een lief land.
(Forain in den Fig-iro.)
III.
(Alleenspraak van Eleonore Murkels: »Ik moet
ook Betsy Parelvink met haar man vragen. Ze
zullen helsch zijn, als ze zien dat ik een gravin
en een Afrikareiziger aan den haak geslagen heb.")
Aan Mevrouw Parelvisch.
Liefste Betsy! ... Of neen: wispelturige on
deugd! Je hebt zeker nu zooveel groot-scheepsche
kennissen, dat je aan de oude vriendinnen niet
meer hecht. Toch houd ik te veel van je om
me zoo te laten afdanken. De gravin van
Palmyra (Elise), die je natuurlijk al kent, heeft
zich tegen den loden by mij ten eten gevraagd,
en ze brengt den beroemden Afrika-reiziger
Zoetebier mee, met wien ze ons in kennis wil
brengen. Nu zijn Jan en ik eenvoudige stille
menschen, in 't geheel niet gewend aan den om
gang met gravinnen en beroemdheden; willen
jelui nu komen en ons door de beproeving heen
helpen? Ik heb een gevoel als of ik eelt kies
getrokken moet worden! Bedenk wel dat je niet
moogt weigeren. Als altijd je liefhebbende
ELEONORE MCKKELS.
P.S. Trek niet weer dat rose japonnetje aan,
dat je vier jaar geleden droeg; mijn lieve Betsy
werd er absoluut door mismaakt.
(Betsy Parelvink: »Zoo'n kat! Hoe heeft z'j
een gravin te pakken gekregen? En alsof ik in
al dien tijd maar n japon had gehad!")
Aan Mevrouw Murkels.
Lieveling! altijd het oude zottinnetje ! Na
tuurlijk zullen Piet en ik j e komen helpen, stak
kerd! Wat hebben we gelachen, toen je zoo je
zelf en je man beschreeft als hulpeloos dwarrelend
Een consult op het medisch congrea te Rome.
(U/k.)
Dr. CBISPI (aan het ziekbed der Italiaansche schrtkist); »En uw advies heeren ?"
Prof. VIRCUOW (uit aller naam): »Ge moet uw best doen, dat ze meer binnen krijgt."
tusschen gravinnen en beroemdheden. liet is
wreede spotternij tegenover nederige menschen.
Nu, wij wereldlingen zullen je dan komen helpen !
Was het niet de gravin van Palmyra, die een
jaar of wat geleden in dat vreeselijk schandaal
gemengd was? zoo iets loopt wel meer op zen
delingen uit. Ik hoor dat ze heel weinig menschen
meer ziet; en haar familie in 't geheel niet meer.
Neen liefste, ik zal dat japonnetje niet meer
dragen; welk het was kan ik mij op zulk een
afstand niet meer herinneren.
Je steeds toegenegen
BETSÏPARF.I.YINK.
P.S. O, nu weet ik het toch! L>, mémoire
est une bonne chose. liet was dat goedkoopertje
dat ik liet maken voor die partij, toen jelui uit
de zaak gingt om de villa te betrekken.
De MINISTER. »Die papieren zijn het werk van
een falsaris .... Wat vraagt hij er voor V'
Het Testament.
JBen Amerikaunsclt
naai'
W. TlSCIIK.ÜT.
liet prachtige paleis in do Avenue '\"2, met een
voordeur als een triomf booji; was in diepen rouw.
Een beroerte had den bankier Hobby Smitson,
den Croesus der Amerikaansche miilionairs, weg
gerukt.
De portier stond in zwarte livrei in zijn loge;
voor hem lag op eene tafel een ellenlange lijst,
waarop namen en nog eens namen inkwamen ;
in dit boek hadden zich de rijkste eigenaars van
New-York, afgevaardigden, generaals, senatoren.
kortom de grootste namen van Amerika inge
schreven; om den jongen Arthur Smitson, die door
de stoutheid van zijne operaties zoo veel tot den
glans van het bankiershuis Smitson en Xoon''
had bijgedragen, hun deelneming te betuigen.
Daar boven in de groote slaapkamer, die door
twee brandende kaarsen slechts met een matte
schemering verlicht werd, bad de weduwe in
naamloozc smart naast het lijk, dat koud en stijf
op het doodsbed lag.
Aan de schrijftafel zat Arthur en wachtte op
het oogenblik dat het lijk op de baar gezet zou j
worden; hij zag brieven door en bracht reke
ningen in orde.
In het midden van deze treurige stilte, slechts
door het zachte geruisch der knetterende vlammen
en het verkreukelde papier afgebroken, kwamen
de weduwe droomerige herinneringen voor den
geest, en zij doorleefde in gedachte nog eens het
verleden. l
Met tienduizend dollars hadden zij beide hun j
huishouden opgericht, in hoopvol vertrouwen op J
de toekomst. Hobby Smitson had een schip op j
den Hudson gekocht, toen was het hem door
voorzichtig zaken doen gelukt, langzamerhand zich
een kleine flottille te verschaffen en ten laatste
was hij eigenaar van de meeste Ferry-boats ge
worden, die tegenwoordig in schier ontelbare
menigte in de bocht van New-York rondvaren.
Sedert dien tijd was het geld hun toegestroomd.
Hoevele kloeke en steeds met goed gevolg be
kroonde speculaties ! Geweldige vermogens gingen
verloren, groote concurreerende huizen vielen;
Smitson bleef zijne ou Ie Amerikaansche spreuk
»Go ahead" getrouw en het bankiershuis verhief
zich. boven al deze zinkende firma's, steeds rijker,
steeds grooter, steeds machtiger.
Te midden van deze ongehoorde rijkdommen
had Smitson senior eene zekere weekheid van
hart, een trek van sentimentaliteit bewaard,
waar zijn zoon slechts zijn schouders voor
ophaalde; in eene kleine cassette bewaarde de
oude in zijne werkkamer in rollen van goud
stukken de eerste tienduizend dollars, waarmee
hij zijn geluk begonnen had.
Dit kistje was hem als een fetisch, dat het
huis geluk moest aanbrengen, en nooit besloot de
bankier tot eene onderneming, zonder van te voren
Minister Harcourt en de Engelsche
belastingschuldigen.
(Punch.)
een vriendelijken blik op de cassette geworpen
te hebben, waarin de goudrollen rustten. Dat
renteloos liggen van tienduizend dollars beviel
den jongen Arthur in 't geheel niet; zij waren
in zijn oog even nutteloos als de steen, dien de
wijsgeer in de fabel den gierigaard raadde op de
plaats van zijn gestolen schat te leggen.
Ook Arthur droomde van alles, terwijl hij de
papieren in orde legde. De scepter van liet huis
ging heden in zijne hand over, hij was de nieuwe
machthebber. Want koning Dollar regeert onbe
perkt. De in de kamer heerschende stilte brak
de weduwe af met de woorden: «Arthur, wij
moeten niet vergeten, de cassette met de tien
duizend dollars in de kist van uwen vader te
leggen. Gij weet dat dat een van do eerste bepa
lingen van het testament is."
».la ja," bromde de zoon. inderdaad een zon
derling idee van vader!"
«liet is zijn uitdrukkelijke wil, mijn kind, en
wij moeten hem nakomen."
Intusschen waren de aansprekers binnengekomen
on hadden hun droevig werk begonnen ;/ij hadden
den doode in de driedubbele kist gelegd en lieten
in den haard eene kroes lood smelten, om de
kist dicht te soldeeren.
.Nu is het oogenblik gekomen," zeide madame
Smitson, terwijl zij naar de cassette wenkte.
Arthur stond op met een zucht. Eigenlijk was,
wat hij nu ging doen toch onzinnig, vond hij.
Deze tienduizend dollars, die sedert twintig jaar
niet waren gebruikt, vertegenwoordigden wellicht
met hun interest op interest een zuiver verlies
van honderd duizend dollars, en men wilde ze
nu ook verder zonder waarde laten, men wilde
ze in eene kist gaan begraven l En waarom dat
alles, waarom ? Om den scntimenteelen wensch
van een doode te vervullen, die aan deze tien
kleine rollen met een of ander bijgeloovig begrip
verbonden had. Was dit de daad van een hel
derziend man, van een vrijen burger, van een
verlichte, intelligente natie, die zich reeds lang
van al deze kinderachtige ouderwetsche gedachten
bevrijd had ?
>-Wanneer papa nog hier was," dacht Arthur,
?en ik hem mijne redenen kon uiteen zetten,
»Lemon-squash."
ben ik zeker, dat hij de eerste zou zijn om mij gelijk
te geven, volkomen gelijk. Maar hoe het mama
aan het verstand te brengen?!"
Inderdaad had mevrouw Smitson dezen strijd
op het gezicht van haren zoon gelezen, want zij
zeide met vaste stem:
»Snel, Arthur! Laat ons den wil van uwen
vader vervullen."
Nu was aan tegenspreken niet meer te denken
de jonge man nam het kistje van het pluche
voetstuk, waarop het reeds sedert zoovele jaren
als op een piedestal gerust had, en legde het aan
de voeten van den doode neder.
»Goed," zeide de weduwe, »nu zal ik mij klaar
maken tot dezen treurigen gang."
Zij ging in hare slaapkamer, en de man, die
het deksel van de kist moest vastsoldeeren, trad
met het lood op hem toe.
«Halt!" klonk het plotseling van Arthur's lippen,
»wacht even!"
»Wenscht mijnheer het gezicht van den doode
nog eenmaal voor het laatst te beschouwen? '
».lawel, ik moet nog eenmaal zijne trekken zien."
Eerbiedig verwijderde zich de man
eenoogerblik, terwijl Arthur murmelde: »Neen! liet zcu
toch werkelijk te gek zijn!"
Hij opende snel de cassette en greep de tiert
goudrollen, welke hij in de schrijftafel schoof:.
toen kreeg hij plotseling een idee, hij zette zich
aan zijn schrijftafel, scheurde uit het chequeboek
eene cheque, een van die papieren waar de firma
op stond, die op de geldmarkt tegen goud op
wogen, en schreef:
S.M1TSOX KX ZOOS
B. B. F.
No. ?2:!<.l',l New-York 4 December 180;;.
Gelieve te betalen tegen deze cheque aan order
van den heer .... of aan toonder de som van
tienduizend dollars.
AitmrK SMITSON.
»0p deze wijze, arme papa, zult gij er niets bij
verliezen," overlegde hij, »de cheque is goed, gij;
weet het beter dan iemand anders."
En weder rustig, nadat hij zijn belang met zijn
geweten in overeenstemming had gebracht, legde
hij de cheque in de cassette en wendde zich
daarna tot den bediende, die nog altijd wachtte.
-Het is klaar. Nu is alles in orde, en gij kunt
de kist sluiten."
Op l April te Friedrichsruh.
(Der Floh)
lle, ik verlang zoo naar mijn tachtigstcn
verjaardag, vrouw !"
s M aar Otto, waarom heb je zoo'n haast?"
Wel, ik heb nu een overjas en een kuras,
maar de laarzen ontbreken nog:'