No. 881 DE AMSTERDAMMER, WEEEBLAD VOOR NEDERLAND. Maar, ook al belette deze omstandigheid mij tniet de volle verantwoordelykheid te aanvaarden voor alles wat de heer van der Horst mocht hebben opgevangen dat de artisten zich bij het memoriseeren en spelen niet altijd stipt aan hun rollen houden is bekend en ik zal de laatste zyn hun daarvan een verwijt te maken, wetend ihoeveel van hun geheugen wordt gevorderd toch zou het müniet lusten in discussie te treden met iemand als de heer van der Horst, die Les Ifourehambait.t een drama noemt; die spreekt yan aangeziene mannen"; wiens «vertrouwen werdt geschokt" en met wiens algemeene ont wikkeling het zoo goed is gesteld, dat hij een doctor als «hooggeleerde" betitelt! Den Haag, 5 Mei. Dr. J. DE JONG. Het eenige wat in dit alles naar verdediging zweemt, is de geopperde onderstelling, dat bij de laatste opvoering van Les Fowrchambault, brok stukken van een vroegere vertaling, die meer ?dan tien jaren gerust had, door het werk van den heer de Jong gemengd zouden zyn. Is dit op zichzelf reeds vry onwaarschijnlijk, het wordt ten eenenmale onaannemelijk, wanneer men be denkt, dat het manuscript dier oude vertaling verbrand is en de rolverdeeling ditmaal geheel van de vroegere verschilde, met uitzondering van de heeren Spoor, van wien ik bijna niets en Bouwmeester, van wien ik hoegenaamd niets, ge citeerd heb. Het antwoord van den heer de Jong komt dus hierop neer, dat hij niet kan antwoorden, omdat ik Augier's tooneelspel met den algemeenen naam van drama heb aangeduid, in mjjn artikel een aperte drukfout heb laten staan, mij misschien aan een germanisme bezondigd heb en wat wel het ergste schynt een onjuistheid in de -academische titulatuur heb begaan. C. F. VAN DER HOKST. Een Amsterdamsche Volks bibliotheek. In een vorig nummer van het Weeklad De Amstei dammer (22 April) trof mij het artikel getiteld »Volksbibliotheken", waarin een en ander werd medegedeeld uit het interessante boek van prof. Eduard Reyer, »Entwicklung und Organisation der Volksbibliotheken." Met veel belangstel ling heeft zeker ieder kennis genomen van al de mededeelingen betreffende dergelijke bibliotheken in het buitenland en van de statistieke opgaaf ?der millioenen boeken en der millioenen dollars en marken, jaarlijks door die inrichtingen uitge leend en uitgegeven. Het duizelt ons eenigszins van al die hooge cyfers, welke voor ons eigen landje nimmer te bereiken z\jn. Toch wordt ook hier, zij het op kleiner schaal, in dezelfde rich ting gewerkt. Het is bekend dat de Maatschappij iot Nut van 't Algemeen reeds op verscheiden plaatsen volksbibliotheken heeft opgericht, welke hier en daar met succes werkzaam zijn (zie de Volksalmanak 1894) en dat ook andere vereeni.gingen dergelijke inrichtingen openden. Misschien zal het den lezers van genoemd artikel over de volksbibliotheken in het buiten land niet onwelkom zijn hier iets te vernemen «rnimimiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiimliiiiiliilillllllllMiiiiiiiiiiiHHiiiiHiiiniiuuim 5de Jaargang. 13 Mei 1894. Redacteur RUD. J. LOMAN te Londen. Adres: MyraLodge, Deronda Road, Herne Hill, Londen S. E. Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek betreffende, aan bovenstaand adres te richten. ?mMmiHIHtllHHIimillllllMIIHtmmitltlHMIIItMIIIIIIIIIIIHIinilimillllllll COBBE8PONDENTIE. G. A. C. te Parijs. Dank voor mededeeling. Wij zullen uw verzoek in gedachten houden. A. W. te A. Hebben nog geen tijd gehad probleem ca te zien. Van Carl Eggert, te Hamburg. No. 241. Mat in drie zetten. Wit: K h8, T e4 en h3, L g2, P c4 en d3; a4, c3, ?d6 en h5 = 10. Zwart: K d5, T a6, L a8 en b6; a5, b5, h6 en h7 Oplossing van No 239. l P c6, P d7 2 D e6 f enz. d3 2 D e4 f K c4 2 P a5 f met meer varianten. Opgelost door de heeren: W. Albregts te Amsterdam, W. v. H. te Delft, G. Halbertsma te Beetsterzwaag, O. T. v. Ham te Gorredijk, J. v. d. Hulst te Oud Ade, Mevr. E. v. Tubergen?Sijbrandi te Haar lem, Wara-Atti te 's-Hage, E. Wieling te Groningen vaa een Amsterdamsche volksbibliotheek, welke nog niet algemeen bekend is. Ik bedoel die van de Vereeniging voor Volksbibliotlieken. In 1884 namen eenige dames het initiatief en openden, op zeer bescheiden voet, in een lokaal van een openbare school op de Looiersgracht een bibliotheek. Het was een proef, welke echter spoedig bleek wel te zullen slagen. Het aantal lezers, dat eiken Maandagavond in genoemd lo kaal voor l cent »een mooi boek" kwam halen, groeide sterk aan, de inrichting moest worden uitgebreid en weer uitgebreid en nu bezit de Vereeniging reeds drie bibliotheken, No. l in de Govert Flinckschool, hoek Govert Flinckstraat en Swelinckstraat; No. 2 in school No. (i in de Kraijenhoffstraat, en No. 3 in Ons Huis in de Rozen straat. Wie weet of ze er niet over denken zou eerstdaags een No. 4 op te richten, indien ze slechts over ruimer geldmiddelen en meer werk krachten kon beschikken! Het is toch gebleken dat de bestaande bibliotheken in een behoefte voorzien. Het volk leest gaarne, maar zijn smaak moet nog geleid en ontwikkeld worden. Waar het geen gelegenheid vindt om goede boeken te lezen, daar grijpt het naar wat het krijgen kan, daar leest het boeken met trekkende, spanningbelovende titels en zenuwprikkelenden, zedenverslappenden inhoud. Aan den meer ontwikkelde, den rijker bedeelde zy het den minder bevoor rechte behulpzaam de hand te bieden. De Ver eeniging voor Volksbibliotheken heeft al lang ondervonden dat het volk ook wel andere boe ken mooi vindt dan de zooeven genoemde, zoo men het slechts in de gelegenheid stelt er kennis mede te maken. Van de ongeveer 3000 boeken, die de drie bi bliotheken bevatten, wordt door circa 1200 lezers een ruim en dankbaar gebruik gemaakt. Elke bibliotheek is n avond in de week van 7 tot 9 uur geopend voor het ruilen van boeken en in den druksten tijd (December tot April) komt het voor dat er in die twee uren 300 boeken, worden uitgegeven. Op menigen winteravond staat er een lange rij van menschen, allen met de voorge schreven linnen zakken of zeiltjes, geduldig wach tend op hun beurt. Voor de helft zijn het jongens (boven de 14 jaar volgens het reglement). De zwarte handen van velen toonen aan dat ze juist van hun werk zijn gekomen. Of het ook noodig is de boeken goed in te pakken! »Hèjuffrouw, een heel mooi boek alsjeblieft! Iets over vechten !" En tegen zijn kameraden, op het boek wijzend dat hij terugbrengt: «Jongens, dit moet je vragen, dat is prachtig !" Gewoonlijk is dat prachtige een Marryat, een Mayne-Reid of Verne, ook wel een Walter Scott. Naast den zwarten smidsjongen staat een net dienstmeisje en daarachter een grijze lezer, een oude getrouwe, die geen enkelen avond overslaat, maar geregeld een jaargang van »Eigen Haard" of »De aarde en haar volken" komt halen. Ver der het kantoorloopertje, dat belangstelt in na tuurkunde en het bleeke naaistertje, dat des Zondags haar eigen zorgen voor een oogenblik op zijde zet om te deelen in het leed van den Lantaarnopsteker. Ook de echte Jordaansche, met de muts scheef op de verwarde lokken, ontbreekt niet; haar krijschende stem geeft haar ontevre denheid lucht over het feit dat »Uncle Torn" al weer niet thuis is. Nu is een knap moedertje aan de beurt. »Ziet liiiiimiiiiiiMllliiitniiiiiiiiiiui A. Wrjbrands te Amsterdam, H. C. Beets te 's-Hage en H, Mendes da Costa te Amsterdam. Uiterlijke termijn voor verzending: Donderdag mid dernacht, 5 dagen na publicatie. Errata. In probleem No. 240 moet de Witte Koning op b3 staan, niet a3. reujoj, a w n u o 02 K w O M Stnaado fp g Saiusdo p S a g ?a M S ?s a O W |B H M o W o O M S lp SU Bïdg a, O cs f **l « £ ^ a 2 **^ tJ ri w w g II a M w c g | O -a a a w Vereenigd Amst. Schaakgenootschap CaféKoode Leeuw, Vijgendam. Speelavonden Woensdag en Za terdag, 8?12. Jaarl. contributie ? 6. 't Y. A. S. geeft voortaan toegangkaarteu uit a ? 3, welke een jaar lang geldig zijn. Amst. Schaakclub De Karseboom", Kalverstraat 's Maandags, 8?12. Contributie ? 3. College Zeemanshoop (Dam) alle middagen van 1?5 uur en Zaterdag 's avonds voor ge ntroduceerden en buitenleden. u, het is voor mijn man voor Zondagavond", verklaart ze en ze kan niet laten aan de juffrouw, die haar helpt, te vertellen dat ze maar gauw even weggeloopen is, nu de kinderen thuis in de rust zijn. Alleen het jongste wilde nog niet sla pen, daarom brengt ze hem op haar arm mee en ze is wat trotsch als hij door de dames bewon derd wordt. In gedachten zien wij het gezin op een Zon dagavond bijeen. De man in zijn schitterende hemdsmouwen bij de kachel, verdiept in zijn boek. Nu lacht bij, hij neemt de pijp uit den mond en moet moeder-de-vrouw even een eindje voorle zen. Zij is bezig met de kinderen en nu lacht ze ook, met een hartelijken, weigemeenden lach. Gelukkig is ze en dankbaar, omdat ze zoo ge zellig bij elkander zitten. Op 't achterkamertje boven haar hoort ze buurvrouw schelden en de kin deren schreien. »Het is geen wonder", denkt ze, »dat de arme stumpsr soms haar geduld verliest. Haar man zit eiken avond in de kroeg en komt laat thuis; het gezin lijdt gebrek, de kinderen zien er uit als schimmen...." Het knappe moe dertje knijpt haar eigen kleinen bengel in de bloote beentjes en als ze een paar dagen later het boek in de bibliotheek terugbrengt, legt ze stilletjes een vierduitenstuk neer in plaats van een cent en wil geen geld terug hebben. Daar is nog een dankbare lezer, een jongen die al heel wat Indianen-gevechten heeft bijge woond en wonderlijke reizen heeft meegemaakt naar de maan en het middenpunt der aarde. Nu brengt hij een paar boeken van zichzelf mee, welke herhaalde malen door hem gelezen zijn maar er toch nog netjes uitzien, en hij biedt ze de bibliotheek ten geschenke aan. De keuze van lectuur verschilt hier niet veel van die in het buitenland. Boeken voorde jeugd geschreven worden ook hier gretig gelezen, zelfs door ouderen. De werkjes van Andriessen zijn voortdurend in omloop. Populair wetenschappe lijke werken worden wel gevraagd, doch weinig; gedichten nog minder. Toch komt het een enkele maal voor. Er zijn lezers, die het voornemen schijnen te hebben de geheele bibliotheek van a tot z achtereenvolgens door te lezen; zij begin nen met No. l en gaan verder het rijtje langs. Eenigen zoeken de dikste boeken uit en lezen bij voorkeur die van twee of drie deelen jande ren vragen juist om een dun boek, doch dit zijn niet de ware lezers en hun aantal is gering. De meesten hebben het liefst zooveel mogelijk voor hun geld, hoewel toch ieder gaarne een cent voor een boek overheeft.^ Voor die geringe som mag men het boek veertien dagen houden; wil men het langer houden, dan komt er voor elke week een cent bij. Van de opbrengst worden de onder houdskosten bestreden, het binden en kaften der boeken, het drukken der catalogussen en kaar ten. Nieuwe boeken kunnen er niet van worden aangeschaft. liet bestuur gevoelt daarom groote verplichting aan de welwillende stadgenooten, die als contribueerende leden jaarlijks een kleinere of grootere bijdrage aan de kas leveren. Elke gave is altijd zeer welkom en de biblothecaressen zijn zeer dankbaar, wanneer er bij hen een pak boeken wordt bezorgd, die wel gelezen zijn maar toch niet versleten. Gij, die zelf veel boeken bezit en gaarne leest, als gij in dezen tijd van schoonmaak en verhui zing opreddering houdt in uw bibliotheek en ge ziet een boek, dat u indertijd menig genotvol imnmi IIIIHI mui MIMI i mniin EINDSTELLING in een correspondentieparf.il tus^chen Kotrc (Wit en Farnac (Zwart). 3 D h6 '.:,;*? '///////, « '? '//. T f7 D f8 dan4fg7:, D g7: 5 Dg7: f. Kg7: 6 T e7 f en wint. 4 D g6: f K f8 5 D h6 f K g8 g h 6 gtf D f6: L e6 dan 7 gf7: f; K f7: 8 D g7 t enz. 7 gf7: f 8 T e3 9 T L'3 f7: L gl Zwart geeft op. De Eogflsche meester F. J. Lee gaf met groot succes drie aimultaan-féances te Montrcal. Hier volgt de ueiiige partij die hij te Montreal verloor. EVANSGAMBIET, Wit. F. J. Lee. l e4 2 P f3 3 L.c4 5 c'3 6 (14 7 0-0 8 D 1)3 9 e5 D g6 ia d lijke zet. 10 P c3: 11 L ii3 12 P b5: 13 L e7: 14 D a3 f 15 D a l Beter ware D 06. 16 P a7 : P cG L, c5 L b4: L a5 cd4: dc3: D f6 D 15 gebrnikeT 1)8 K e7: L 1)1 K (18 geweest P a7: Zwart. J. N. Babson. 17 D n7: 18 1) :i4 19 L e2 20 D bt: 21 L f3: 22 D h4 f 23 g3 24 D h3 25 T fel J 26 T fl 27 T iibl 28 T 1)3 29 f3 30 T ff 3: 31 K hl ? T b6! L 1)7 T g6! L 13: D 13: f6 T gi fe5: T f8 c4 1) f5 ef3: 1) c5 f 1) cl t 32 K g2 1) d2 f 33 K Sl I) ol f 34 T fl T fl: f en Zwart won door 't meer bezit van den pion. uurtje heeft verschaft, dat u een goede vriend was, och, denk eens aan die velen, die dergelijke goede vrienden zoo van noode hebben en zoozeer op prijs stellen! Verlangt gij meer van de Vereeniging voor Volksbibliotheken te weten of wellicht op een avond zelf een kijkje te komen nemen op menschen en boeken, de bibliothecaressen zullen u gaarne van dienst zijn en u alle mogelijke inlich tingen geven. Men wende zich dan tot mej. J. Dornseiffen, Prinsengracht 580; mej. L. Went, Heerengracht 95, of tot ondergeteekende, P. C. Hooftstraat 28 (ingang Hobbemastraat). Amsterdam. C. HENIUKTTE WYTHOFP. mnitiiMitiiniiiiii HlflIHHIIIIIUIHIIIIHIIIIIIIItfltltlllltllllll LLERLEl Odol, een nieuwe bederf werende stof. De firma Gebr. Rikkers heeft een nieuwe, door haar als tandmiddel in den handel gebrachte stof, odol genaamd, aan een nauwkeurig onder zoek onderworpen. Dr. van Hamel Roos heeft door zijn onderzoek bewezen, dat het Odol geen vergiftige eigenschappen bezit. Dr. v. Hamel Roos zegt o. m. »Wij leiden uit de door ons verkregen resul taten af, dat het werkzame bestanddeel in odol een uiterst actieve bacteriëndoodende stof is, on uit dien hoofde en wegens zijn neutrale en niet ver giftige eigenschappen ten zeerste de aandacht als antisepticum verdient." Volgens de onderzoekingen van een bekende autoriteit, Dr. Paschkis te Weenen, wordt het email der tanden en de tand-substantie evenmin door het odol aangetast, en wordt het door hem als het beste bederfwerende middel voor den mond beschouwd. Zeer belangrijk is het, dat de desinfecteerende werking zeer lang aanhoudt, zoodat de stof behalve als tandmiddel ook reeds bij huidziekten aanwending heeft gevonden. Met het oog op de talrijke, soms lang niet onschadelijke tandmiddelen, die vaak zonder eenigen hygi nischen grond door de fabrikanten aangeprezen worden, is deze uitspraak van veel gewicht. muuiiitlnuuiiiiinMiiiiitfiuuimnuuMiiHtm 40 eenti par reg«L u Complete Kantoorindelingen, PRIMA EIGEN FABRIKAAT. VOS & LE GRAND, Kalverstraat. Magazyn KEIZERSHOF", Niemvendijk 198. Z ij d en s t O f f en. Grootste sorteerlng zwarte en gekleurde, effen, gewerkte en gedamasseerde Zijde, Satijn en Surah. De nieuwste des sins en kleuren steeds voorhanden. SCHADE & OLDENKOTT. MUMimitfMHuiitiiiimiiiitiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiniijHiiHMniHuinliMiuMMi KU3SISCHE VERDEDIGING, gespeeld in 't Caféde la Itégence op 24 en 26 Maart 1894. (Strategie). Zwart. Simon Alapine en Siltenfeld. 14 P g3 P d6? De aangewezen was Df6. 15 ft D g6 16 L 1)2 f6 17 T ael P f5 18 P f5: D fó: L f5: dan 19 c4, dc4:, 20 D c4 f. K h8 21 T f3, P d7 22 T g3, D h6 23 T e7, T ae8 24 T e8:, T e8: 25 D f7, T f8 26 D e7, g6 27 T e3, D g7 28 D d6 en wint. 19 c4 L e6 dc4: dan 20 D c4: f K h8 21 D f7, P d7 22 T e8 en wint. 20 T e6:! Dit correcte kwaliteit's offer beslist 't spel 20 D e6: 21 cd5: D C8 22 do f! Dit is veel sterker dan 22 dcö: f wegens de vol gende voortzetting 22 dc6: f, K hS 23 cb7' B b7: 24 L d5, P c6 25 D c5, D b4: 26 D b4P b4: 27 L a8:, T a8: en Zwart heeft, niettegerstaande hij een pion achter is, veel kans op remise. 22 K h8 23 T el P a6 T e8 dan 24 T e7! en niet 24 D f'6!: wegens T el: f 25 K f2, T e2 f en wint. 24 T c7 c5 25 D e3! D f5 26 D g-3 T gS , g6 dan 27 D h4, h5 28 L c2, D c2: 29 L f6: f, K g8 en Wit geeft mat in 3 zetten. Of 26?D gfi 27 D go:, hg6: 28 T e3 en 't mat met T h3 is niet te dekken. 27 L ?8: T g8: 28 d7 D d-J Er dreigde d8 D. enz. 29 D sr7:tüT gl: 30 T eS f en de Zwarten geven op. Wit. Arnous de Bevière en Janowski. l et e5 2 P f 3 P f 6 3 P c3 L b4 Beter is P c6. 4 L c4 0-0 5 0-0 P el: Te vroeg. Sterker ware geweest 5?L c3 : 6 bc3 :, P e4: 7 d3, P f6 8Pe5:, d6 9 P f3, d5 10 L b3, L g4 enz. 6 P d5 De partij wordt nu al aanstonds zeer interes sant, wat vaak 't geval is wanneer de opening geen stereotype karakter draagt 6 L c5 L e7 dan 7 T el, P f6 8 P e7: f, D e7: 2Pe5: met sterk spel. Of 6 L a5 7 T el, P f6 8 P e5-, P d5: 9 L d5:, c6 10 L f7: t, T f7: 11 P f7:, K f7: 12 D h5 f, K f8 13 b4, L b4: H D b7: en wint. 7 b4 L d4 P f2;? dan 8 D e2 en op 7?L f2: f zou vol gen 8 K hl, cG 9 P c3, P c3: 10 deS:, da 11 L d3, L b6 12 Peö: met Hinken aanval, 8 P d4: ed4: 9 D g4 P d6 Op f5 zou mat in 4 zetten volgen. Janowski houdt echter P fO voor beter dan de zet in den tekst. 10 L 1)3 Hier doet zich de vol gende aardige va-iant voor 10 (13!, K h8 11 L f4, Pc6 12 T fel, P c4 : 13 L c7 :, P 4e5 14 D g3, D 08 15 L e5: P e5: 16 T e5:, D (18 17 T go, g6 18 D (16 en wint. 10 cG 11 P f4 P e82 P e4 was wel zoo goed. 12 P h5 wordt dan met D g5 beantwoord. 12 P hó d5 13 D (14 D ga