De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1894 24 juni pagina 5

24 juni 1894 – pagina 5

Dit is een ingescande tekst.

No.-887 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. M n h e e r. Neen! ik was te blij dat ik... Mevrouw. 'n Gemeene boeventronie, hoor! zoo'n vent zou ik niet graag 's nachts allén op «en eenzamen weg tegen komen. J. v. M. «IIIIIIIIIIIIIUIIIllllllllllllllltlllUllflIIMIIIIIIIIIIIIIIII Tolstoïals librettist. De Russische bladen houden hun lezers voort durend op de hoogte van graaf Tolstoï's daden; hij is door het buitenland daartoe gestempeld ?de populairste man in de Russische pers. Tolsto is nn volkomen vegetariër geworden; de Rasski Wedomosti vertelt hoe hij niet alleen vleesch en yisch van zijn tafel gebannen heeft, maar ook eieren .en boter, hij voedt zich nu enkel met champi gnons, groente, vruchten en (A>«^«-)grutten. Dit is trouwens het régime, waarop alle vrome Russen den langen vastentijd leven; en in hoofdzaak het voedsel der boeren het geheele jaar door. Tolsto leeft dus als de moujik, die ook in zijn spreek woorden steeds met liefde spreekt over de kascha, zijne voedstermoeder, en het brood, zijn voedstervader. Toch voegen zij er bij: »Wij armen, onze kascha is zonder boter; boter kan de kascha niet bederven." In het belangrijkst opzicht intusschen verschilt ihet dieet van graaf Tolstoïvan dat zijner boeren: voor drank gebruikt hij wat warm water, waarin ?een paar rozijnen drijven; koffie en thee oefenen, naar hij meent, een prikkelenden invloed op de hersenen uit; de boeren daarentegen drinken, gelijk men weet, overvloedig brandewijn. Tolstoï's matigheid intus&chen schijnt hem slechts tot krachtiger werkzaamheid op te wekken. Hij werkt nu aan kunst en heeft een operette-libretto ge maakt. Deze luchtige vorm is voor hem alleen mid del om te zekerder propaganda te maken; de be wonderenswaardige werken van vroeger: De macht der duisternis en De Kreutzer-Sonate schijnen hem .nutteloos toe, omdat zij geen werking op het volk uitoefenen. De operette heet De Brandewijnstoker «n is gericht tegen de verderfelijke wodka, de Russische brandewijn. Tolstoïheeft er al dikwijls tegen gestreden; maar artikelen als Het Universileitsfeest op 12 Januari en Waarom men zich tracht te bedwelmen, hebben hem meer vijanden gemaakt dan dat zij het volk bekeerd hebben. Dit heeft hij nu in zijn Brandewijnstoker willen treffen. Tol stoï's huis te Moskou ligt een eind buiten de eigelijke stad, te midden van tuinen, fabrieken en stokerijen; de straat of weg loopt uit op het r/Maagdenveld", waar ieder jaar na de groote vasten, met Paschen, tenten en kramen worden opgericht en het volk zich in dronkenschap en razende uit spattingen komt schadeloostellen voor de lange vasten. Op deze kermis kreeg Tolstoïhet denkbeeld ?van zijne operette; hij wilde op het volk zelf, te midden van zijn beestachtigen roes, werken en besloot, de volgende Paschen een leerrijk stuk te doen opvoeren. Terstond schreef hij het libretto, zoo grappig als hij kon, en zocht toen een compo nist. Dit had moeite in; eindelijk liet een juffrouw ?Cièrova zich overhalen en schreef de muziek. Helaas, De Brandewijnstoker heeft fiasco gemaakt. Met het Paaschfeest is het opgevoerd en heeft niet liet minste succes gehad. Integendeel, de moujiks hebben de grappigheden niet grappig gevonden, en zelfs luidruchtig geprotesteerd, de toestanden on waarschijnlijk en de moraal onbillijk genoemd. Er werd zelfs geroepen, dat //de groote heeren den moujik wilden voor den gek houden" en men begon tot dadelijkheden over te gaan. Om het volk te gerieven heeft Tolstoïtoen de ontknooping ver anderd, en den duivel, die naar hun zin niet ge noeg gestraft was, met schande van het tooneei doen jagen. Toch vond men het stuk niet mooi; de proef is bepaald mislukt. Tolstoïschijnt nu weer aan zijn vroegere werk te gaan ; het eerst zal het een artikel zijn over de / 54e Jaargang. '24 Juni 1894. Redacteur RIJD. J. LOMAN te Londen. Adres: Myra Lodge, Deronda Road, Herne Hill, Londen S. E. Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek "betreffende, aan bovenstaand adres te richten. tiiiiiiiiiiniiiiiiiiiin Van A. Munck te Kopenhagen. ,No. 245. Mat in vier zetten. a bcdefgh 'Wit: K bl, T a3 en d5; c3, cC en e4 = 4. Zwart: K c4, c7, d6 en e5 = 4. Errata. Door eene vergissing van den heer H. Mendes da Costa in het driezettig probleem No,243, staat abusievelijk het zwarte paard op a2, dit moet zijn op al Oplossing van No. 242. l L g5, K c5 2 K a5, K d4 3 P b4 enz. K dG 3 P bG K e5 2 P b4, K f5 3 D g2 K d4 3 K aa Nevenoplossingen. l P b4 en l D 08. Fransch-Russische feesten. Misschien geeft hij nog eens een opvolger aan meesterwerken als Anna Karenina en Oorlog en Vrede, de romans van twintig jaar geleden. Een zijner laatste werken ook is eene voorrede bij de Russische vertaling van de werken van Guy de Maupassant. vo DAMES. Bij de wedrennen. Menu's voor zieken. Waaiers. Een luitenant. Een uitvinding. Vroeger golden in Engeland de Derby-rennen niet voor zoo chic als die van Oaks of Ascot; de dames gingen er min of meer incognito heen ; in elk geval er werd geen toilet voor gemaakt. Dit is in zoover nog het geval, dat men er vooral costumes fagon taüleur ziet; deze blijven intus schen, in gewijzigden vorm, met surah, chiffon, moirëen git bezet, in Engeland steeds nog mode. Men ziet ze zelfs op five o'clocks en garden-parties, waar eigenlijk gekleed wandeltoilet vereischt wordt. Men zag ze nu ook bij de Derby-rennen in massa, maar ook zeer versierd, en van eenige ijdelheden vergezeld, die er vroeger niet bij be hoorden, een weinig gedofte mouwen, de rok een weinig aan een zijde opgenomen, en vooral met opzichtige revers, vesten en kragen voorzien. Vroeger behoorde bij het costuum fa f on taüleur een matrozenhoedje, een vilten hoed of hoogstens een kleine toque van de stof van het kleed. Dit is nu veranderd ; hoeden met bloemen en strikken, hoedjes van tulle en goudkant, kleine capotes worden er bij gedragen ; het karakter van het costuum is dus geheel verloren gegaan, en de fa g on tailleur heeft zeker haar tijd gehad. De Ascot-races maken de hoogste pretentie. Rondom de royal enclosure is het een gedrang van prachtige toiletten. Hier geen enkele fai;on tailleur, geen laken en weinig wol; ofschoon de elegantie van den Grand Prix te Parijs niet ge venaard wordt, is toch alles in kostbaar toilet, zijde en satijn, crépon, chiffon, gaas, bengaline, ook wel alpacca, wit of lichtgeel, met witte zijde, zwarte franje, gitten en passement. De corsages worden, sedert de prinsessen van Wales dat gedragen hebben, veel geheel met guipure of kant bedekt, en zonder mantel gedragen; ook bedekt men wel, als overgang, den rug met kant, en vat die op de borst in een knoop samen, als een fichu. Ook ziet men. twee halve charpes van kant, uit de zijnaden onder de armen komend, en onder aan de taille, in een lossen strik door elkaar geslagen. De voorraad bloemen op de hoeden neemt in Engeland steeds toe; en men geneert zich niet om ze zoo groot te nemen, dat ze, in natura in plaats van geïmiteerd aangebracht, de draagster feitelijk verpletteren zouden. Rhododendrons en pioenen, leliën, zonnebloemenen reuzen-papavers worden bij bundels op de zomerhoeden vannijlgroen of turkooisblauw stroo geplaatst; dit is weer een van de gevallen, waarin de mode de natuur geweld aandoet. Bij de firma Gebrs. J. en H. van Langenhuysen te 's Gravenhage, is eene Handleiding tot het bereiden van voedingsmiddelen voor zieken en herstellenden verschenen, samengesteld door mej. A.-C. Manden, directrice van de Haagsche kooken huishoudschool, en var. een voorwoord voorOpgelost door de heeren: W. Albregts te Amster dam, W. v. H te Delft, C. T. v. Ham te Gorredrjk, J. v. d. H. te Oud Ade, Wara-Atti te 'g-Hage en A. Wijbrands te Amsterdam. CORRESPONDENTIE. H. C. B. te 's-H. Verzoeke ons volledige oplossin gen der beide problemen te doen toekomen. J. P. te H. Partijen in dank ontvangen' UIT DE SCHAAKWERELD. 't Achtste Internat. Congres van don Dnitschen bond zal op l Sept. e. k. te Leipzig een aanvang nemen. De stand der i-i'tin-nmntch om 't Eerste Kampioen schap van Amerika is volgens de laatste berichten: Chowalter 2, Hodges 1. Aan een Anierikaansch blad ontleenen wij het vol gende: Montreal, 30 Mei. Zaterdagavond om 10 uur gaf Steinitz de 19o partij in den grooten schaakstrijd op. Laakor krijgt dus nu den titel van eersten schaalt kampioen der, wereld, benevens den prijs van ? 5UOO. Dadelijk na den alioop der partij dronk Steinitz, die zijne nederlaag uitstekend opnam, op de gezondheid van den venvinnaar, welke toast door den laatsten dankbaar beantwoord on door het publiek met enthou siasme begroet word. Lasker gat' zijn bewondering te kennen over 't spel van zijn tegenstander, en ziju waardeering van diens wellevend gedrag gedurende den strijd. Enkele disputen, die waren voorgevallen, waren dan ook gering en niet van persoonlijken aard. Ofschoon Steiiiitz zich zoo weinig zijne nederlaag scheen aan te trekken, dat hij daarna nog met eeviige vrienden in do Cosmopolitan Club bleef kaartspelen, lijdt het toch geen twijfel, dat hij zich bij de laatste partij sterk inspande, en het verlies ervan hem alles behalve koud liet. Gedurende den tijd tusschen zes en acht uur, en later nadat hij reeds had opgegeven, bleef hij de parlij voor zichzelf bestudceren, als om uit te vinden, waar de fout schuilde. Hij gaf te ken nen dat hij, zonder Lasker te na te komen, die ver bazende kracht had ontwikkeld, van meening bleef, dat de uitslag anders zon geweest, als hij in 't begin der match meer zichzelf was geweest. Hij vertrouwde nog wel in staat te zijn Lasker te overwinnen en was voornemens hem tot een nieuwen kamp utt te dagen, daar hij reeds verscheidene aanbiedingen vari waar borg had gehad. Velen hier in de stad houden Stei nitz nog voor den sterksten van de twee, maar Mr. Liddell, Lasker's scheidsrechter, die eiken zet der match heeft nagegaan, denkt er bepaald anders over. zien door dr. W. F. Unia Steijn Parvé. Het is een boekje, waaraan werkelijk behoefte bestond, zoo als in het voorwoord wordt aangetoond. Het ge beurt toch telkens, dat zieken juist dat, wat goed en versterkend voor hen is, tegenstaat, door de eenvormige en soms onsmakelijke bereiding; mej. Manden geeft nu verschillende bereidings wijzen asn de hand, in vereeniging met hetgeen door de bedoelde zieken zonder gevaar tot ver aangenaming kan aangewend worden. Het is dus eigenlyk wetenschappelijke lekkerbekkerrj. De 24 menu's voor diabetici bv. zullen een welkome afwisseling aanbieden aan de welgestelde lijders aan suikerziekte, die een goeden kok, maar een ongezond lichaam hebben, en steeds in gevaar zyn, te zondigen. Zij behoeven zich nu noch puddings, noch vladen, noch schildpadsoep, noch cho colade te ontzeggen; het gebruiken van veel eieren wordt hun door de verschillende sausen en ommeletten gemakkelijk gemaakt. Ook de verschillende verfrisschende dranken voor zieken vormen eene afdeeling, die gewaar deerd zal worden, en in de algemeene opmerkingen kan zeker menigeen een goeden wenk vinden. * * * In East-India House te Londen, is een prachtige tentoonstelling van waaiers geopend, oud en nieuw, waarvoor verschillende hooge personages iets uit hun collectie afgestaan hebben. Onder anderen is er de kanten waaier, door de «kinderen van En geland" aan de hertogin van York bij haar trouwen gegeven. Curieus isïvo. 110, een satijnen waaier, waarop Buffalo Bill en zijn wonderlijk gezelschap van Cowboys hun autographen gegrift hebben. Ook zijn er waaiers van Japansche krijgslieden, op ijzer gemonteerd, die men in lastige oogenblikken als een gevaarlijk wapen kan gebruiken. Overigens al wat te verwachten, was, veel mooi Japansch en Chineesch, veel Louis XV, veel kant, veel modern schilderwerk, veel veeren (struis-, zwane-, reiger- en arendsveeren). Mooie montuurs van goud en schildpad, ivoor en paarle moer. Eene afzonderlijke groep vormt de collectie van prins Demidoff, prins van San Donato, die door uitstekende kunstenaars allerlei meester stukken, Huysdaels, Wouwermans, Ostades, Van der Velde's, enz. op waaiers liet copiëeren. In Frankrijk worden voor 10 millioen francs waaiers 's jaars gemaakt. In het Wiener Fremdenllatt komt een curieus verhaal voor, overgenomen uit een pas verschenen werk, de geschiedenis der »Theresianische Militür Akademie in Wiener Neustadt," twee dikke deelen van Majoor Svoboda. liet verhaal is uit 171)7, maar geheel historisch. De academie telde name lijk in dat jaar een zonderlinge kweekeling, niet minder dapper, knap en kranig dan de andere kadets, maar een meisje. Francesca Scanagatta was te Milaan geboren, en overtrof alle jongens uit de buurt, vooral haren broeder, den bleeken Giacomo, in wildheid, energie en vechtlust. De vader had plan zich met beiden te Weenen te vestigen, om er Giacomo op de militaire academie en Francesca in het pensionaat der Salesianerinnen te plaatsen. Maar hij werd onderweg, te Venetië, ziek en ook Giacomo. De vader liet een vriend verzoeken, zijne kinderen, als Giacomo hersteld was, mee naar Weenen te nemen; en Francesca hetzij ter sluiks, hetzij dat haar vader haar uit voorzorg, zooals men wel meer deed. in mannenkleederen liet reizen wist, toen de vriend vertrekken zou, de plaats van haren broeder in te nemen en te vertellen, dat zuster Francesca achterbleef. De vriend plaatste haar te Weenen als externe op de academie, terwijl de vader meende dat zij op de kloosterschool was. Zij werd in de kost gedaan bij een der officieren; zij deed schitterend haar eerste examen en schreef toen eerst de waarheid aan haren vader, hem smeekende haar iiiiimiiiiiiimim nu SPAANSCHE PARTIJ, Uit den C. W. (Siegergruppe) 2 P f3 3 IL 1>5 Wit. A. Faure, Amersfoort. l e4 e5 P c6 P f 4 0-0 P e4: 5 d4 n6 Deze zet wordt sterk door llosenlhal aanbevo len. Voor 't practische spel komt ons deze ver dediging niet zeer ge schikt voor. Zwart ge raakt, indien hij met de verschillende voortzettin gen niet volkomen be kend is,zeer licht in moeiIfjkheden. 't Voordeel voor Zwart moet, even als bij de verdediging 5_ p j (i G L 06:, dcG: 7 de5:,Pfó8Dd8: f, K d8: enz., hoofdzakelijk in de twee loopers gezochtworden. Daartegenover staat dat in beide verdedigin gen Wit in 't eindspel meer kans heeft meteen van zijn pionnen op den K-vleugel door te drin gen dun Zwart met zijn dubbel-pion aan den D.vleugel. Dat Dr. Tarrasch met de verdediging 5-- P dG steeds succes had, is geen bewijs voor haar deugdelijkheid. Zijn tegensi anders Harmonist (Bre-lau '89) en Porges (Dresdeu '92) begingen beiden groote llaters. Lasker wendde de ver dediging, voor zoover ons bekend is, tweemaal in ernstige partijen aan met 't resultaat dat hij een ^ on en een verloor. 6 L (13 Van dezen zet ver scheen omstreeks 1882 (?) Zwart. J. J. Speet, Breda. in de l>e>itxclu' Scliai-hzritunrj een analyse van Prof. 'Berger. Trof. B. wijdt daarin o. a. ook zijn aandacht aan de rolyend* opmerkelijke voort zetting. 6 L cG:, dcG: 7 D e2 (of 7 T el?) L f5 8 g4, L gG 9 h4, f6! 10 h5, D d7 enz. Een zeer interessante partij met deze verdediging deed zich voor op 't Londensebe Congres 1883 tuaschen Winawer en Zukertort, door laatstgen. voor Zwart gewonnen. Uitvoerig door Zukertort in C/ies.i Montltly geana lyseerd. De voornaamste varianten der Kosenthalsche analyse verschenen in 't W YfV.'^/'fr/, eerste nummer van 1892. 6 (15 Do eenige goede zet. 7 T el 7 L e4: dan de4: S P e5:, P d4: 9 c3, P cG 10Da4Dd5 llPcG:,DeO: (bcG: dan 12 T dl enz.) 12 D cfi: -i-, bcG: 13 T el, L f5 14 f3 enz. niet vrij gelijk spel. Op 7 clschijnt ons L t'5 een afdoend antwoord te zijn. 7 f5 8 cl L 1)4 9 T e2 0-0 10 cd5: Op 10 a3 zou kunnen volgen: L dG 11 cda:, P dl: 12 P (U:, edi: 13 L e4:, iel: 14 D d4: [14 T e4: dan L e5 15 U b3 (15 b4 dan D d5: 16 P c3, D c4! 17 L b2, D f7 18 beo:, D f2: f 19 K hl, dc3: 20 L e3:, soldaat te laten blijven. Mijnheer Scanagatta kwam naar Weenen, hoorde den officier vol be wondering over den knappen, ijverigen «jongen" praten, en kon het niet over zich verkrijgen, Francesca's energie te weerstreven. Nu ging alles goed; drie jaren later was Francesca »Fahnenjunker" bij het Oostenrijksch leger, dat in Italiëvocht, later in Polen, aan de Donaugrenzen, weer in Italiëen zoo voort. Bij het realistisch leven van die dagen, het sol datenleven nog wel, is er aan krasse anecdotes geen gebrek; te Sandomir, in Polen bv., waar Francesca in 1798 met een bataillon ColloredoCroaten in garnizoen lag, gaf haar onverschillig heid voor de Poolsche dames aanleiding tot spot. «Misschien is de vaandrig een verkleed meisje ?" zeide een jonggetrouwd Poolsch heer in vroolijk gezelschap. »Goed !" zeide Francesca, »dat zullen we de dames laten beslissen; ik kies uw vrouw als rechter !" De Pool vond den spot ongepast, duelleerde met Francesca en werd ge dood. Ook in Klagenfurt, in Pranczova, deden Francesca's duels veel van zich spreken. Voor Genua werd »hij" om zijn moed op het slagveld tot luitenant bevorderd. Maar hier eindigt ook de heldenloopbaan. In 1800 kwam de amazone op een dienstreis in het ouderlijk huis te Milaan, werd er ziek, en hare moeder, die haar verpleegde, wist haar over te halen haar eervol ontslag te vragen. Zij ontving dit in allen vorm, zeer eervol, met pensioen, en werd toen weer meisje. Zij was drie of vier- entwintig jaar oud, en toen een zekere majoor Spini hare hand vroeg, werd zij een knappe huis vrouw, kreeg vier kinderen en leidde een gelukkig huwelijksleven, tot de majoor in 1832 overleed. De keizer liet haar zoowel haar pensioen als luitenant als haar pensioen als majoorsweduwe, zoodat zij onbezorgd haar 89e levensjaar bereikte. Toen in 1848 Radetzky na den opstand Milaan verliet, was de weduwe Spini onvermoeid in het verplegen der gewonden, en toen in 1825 de militaire academie haar eeuwfeest vierde, kwam er ook een schrijven in van de eenige >;Neustiidterin". Nog voor haar sterven beleefde Francesca Scanagatta de vreugde, dat een van hare kleinzonen kadet werd aan dezelfde academie, waarvan zij een sieraad geweest was. * * * De Amerikanen, die steeds uitvindingen doen, hebben nu de «muzikale buste" uitgevonden. Het is een toestel, dat, om de buste bevestigd, bij de minste aanraking of wrijving het noodsein van een locomotief nabootst. >;Met dit toestel", ver klaart de uitvinder, die er voor ieder van zijn dochters een heeft gemaakt, is het de meisjes onmogelijk zich te laten omhelzen zonder dat de ouders terstond gewaarschuwd worden." Het moet met het omhelzen in Amerika wel erg zijn, als er zulke maatregelen noodig zijn. E?e. llllllimiUIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIMIItlIIilllllllllllllllMIIMIItntllMMIIIIIIMIilltlll 40 cents per regel. Complete Slaapkamers, PRIMA EIGEN FABRIKAAT. VOS & LE GRAND, Kalverstraat. Magazijn KEI/ERSHOF", Jüeuwenrtijk 196. Zij d en s t o f f en. GroDtste sorteering zwarte en gekleurde, effen, gewerkte en gedamasseerde Zijde, Satijn en Surah. De nieuwste des sins en kleuren steeds voorhanden. SCHADE & OLDENKOTT. (L f5: met gering voor deel voor Zwart) K h8 en Zwart heeft door zijn beide loopers en de slechte ontwikkeling der witte oflicieren een bepaald overwicht] L f 5 15 L e3 (15 P c3 dan c5 enz.), D h4 1G g3, D h3 17 P d2. L g4 18 D e4: T ac8 19 D g2, D ha 20 h41, D f5 met bterken, aanval. 10 D do: 11 D o2 L e6 12 de5:3 Zooals uit 't vervolg blijkt was deze zet ver keerd. Wij kunnen ech ter geen enkele afdoende voorzetting ontdekken. Op 12 P c3 wint Zwart aldus: P c3:! 13 bc3', e4! 14 ebt:. P b4: ge volgd door P d3:. Ook andere varianten, die wij probeerden, vielen on;unstig voor Wit uit. 12 13 T e3 14 T e4: 15 D «13: 1(5 P bd2 17 T e2 18 gf3: 19 K fl 20 K e2: T .1(18! D d3: T d3: L d5 L f3: P d4 P c2: T fd8 Wit geeft op. Be match tussche-n H. W. Trenchard en den Re dacteur eindigde me* een overwinning voor laatstgen. Daar slechts n partij wekelijks gespeeld werd, nam de match ruim drie maanden in beslag. De inzet bedroeg ? 60 van weerszijden, 't Verloop was aldus : 12 Maart?1G Juni 1894 Loman l K l H 00011111 = 7. Trenchard O K l O B l l l O O O O O = 4. Hier volgt de kortste partij. WEEXEll PARTIJ. Wit. Pi. J. Loman, Metropolitan C. C. l el e5 2 P o» 3 g3 4 oda: 5 L sr2 6 I>o3: 7 D hol 8 P ed 9 L 1-6: 10 D e5: 11 D c5: 12 0-02 P fl! (15 P d-3: P c3: L <-5 0-0 P (-8 bo(5: T e8 L g4 Zwart. H. W. Trenchard, British C. C. f3 was de zet. Bijv. f3, L f3: 13 0-0, L e2: 14 T f2 enz. 12 13 D o(5: 14 T dl 15 D f3 16 L ti3 17 L c5 18 D II l» D c7: 20 D a7: Wit e2: h3 1)8 U 07 I) e(J L g4 T e4 T fS L f3 op.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl