De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1894 8 juli pagina 5

8 juli 1894 – pagina 5

Dit is een ingescande tekst.

No. 889 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. V O DAMES. Grafbloemen.?Zomereostuum. Wit. Chineesch menu. De bladen hebben de beschrijvingen bevat van de tallooze kransen, die voor debegrafenisplechtigheid van president Carnot zijn gezonden. Vier of vijf dagen achtereen vulden de lijsten eenige kolommen der bladen. Vrijdag reeds was er te Parijs alleen voor veel meer dan een millioen francs aan bloemen besteld ; over 't geheel rekent men dat er drie a vier millioen aan besteed is; de bloemisten hadden toen hun gewone voorraden «n die hunner leveranciers uitgeput, en wendden .zich reeds tot particulieren. Dit alleen kon de bloemen in dezen tijd duur ?maken; sommigen konden niet eens zooveel be steden als zij wilden. De Czar telegrafeerde aan zijn gezant, een krans van 8000 francs te koopen. De baron de Mohrenheim reed Parys rond, maar .slaagde er niet in meer dan 5000 francs te be steden. Een fleuriste in de Rue Royale leverde hem hiervoor een krans van 23 meter in omtrek, die echter niet de smaakvolste in den stoet was. De Nedetlandsche kolonie had voor hare bloemen pensees en chrysanthemums gekozen; men vond overigens alle bloemen, maar het meest witte ?rozen, seringen, palmen, verschillende violen, anjelieren, orchideeën en leliën. Enkelen hadden kunstbloemen gekozen, anderen witte en zwarte kralen, immortellen; de linten waren of zwart of driekleurig, of die van de steden en corporatiën, die ze schonken, met inseriptiën in gouden of zilveren letters; de stad Marseille had een bloemkrans laten maken van geslepen witte agaten, zeer kostbaar en zeersmaakvol. Over 't algemeen kwamen uit Zuid-Frankrijk de meeste kransen van kralen; de bloemen zijn er in dezen tijd zoo talrijk, dat ze geen waarde hebben. Onder de schoonste kransen telde ook die uit Spanje; de reusachtige strik, van rood en geel, ?de Spaansche kleuren, was oversluierd met een zwart krip, waarop in gouden letters: »A monsieur Carnot, Christine, reine d'Espagne". De krans van koning Humbert, van violen, seringen en iris, was te herkennen aan het pauwblauwe lint, de kleur van het huis van Savoye. De koningin van Belgiëdeed haren krans van een gevoelvollen brief aan mevr. Carnot vergezeld gaan. Uit En geland kwamen tal van enorme kransen, van koningin Victoria en verschillende leden harer familie, van lord Rosebery, van lord Dufi'erin en «en aantal corporatiën. De verkwisting voor bloemen, die twee dagen later verwelkt zijn, doet van zelf de gedachte «an de hand, of men zijn geld ten teeken van rouw niet op nuttiger wijze zou kunnen beste den. In Engeland geeft men in zulk een geval Teeds bijdragen voor liefdadige instellingen, men «sticht" een bed in een hospitaal, een plaats voor ?een weeskind, eene beurs aan eene school. On tegenzeggelijk heeft die overvloed van bloemen. als geurig offer in overweldigende massa aan den doode meegegeven, iets poëtisch; het werkt ?op de verbeelding; toch is er, nu bij iedere rijke begrafenis het zenden van bloemen eene lianale beleefdheid gaat worden, misschien iets «iiittttmimtiiiiiiimimmmiiiiiiiiiiitmiiiiimiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiim Scfiaafópai 5óe Jaargang. 8 Juli 1894. Redacteur RUD. J. LOMAN te Londen. Adres: Myra Lodge, Deronda Road, Herne Hill, Londen S. E. Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek betreffende, aan bovenstaand adres te richten. IIIIIIIIIMIIIlllllllllllllMIIIIIllllllllllllllllllllllMMIMIiillHIllllllllllMIIIIIIIMIIII Eerste prijs »Münchener Neueste Nachrichten". Van Max Karstedt te Cottbus. No. 247. Mat in vier (4) zetten. a bcdefgh Wit: K b3, D bS, T b5, P c3; al, c2, d2, f2, f3 en gi = 10. Zwart: K di, D hO, T h5, L h2, P a8 en g8; a3, a5, do, f4, gO, g7 en h3 = 13. Oplossing van No. 24:3 (Jlendes). l T bi, cb4: 2 T eó f iiz. K c6 2 P (13 f T el: 2 el f * * l O p f J. ? ~ T c2 ? ^ * U' ' " Opgelost door de beeren : W. Albregts te Amster dam, H. C. Beeta te VHage. W. v. H. te Delft, G. Halbertsma te Beetsterzwaag, C. T. v. Ham te Gorredrk, J. v. d. Hulst te Oud-Ade en A. Wijbrands te Amsterdam. Oplossing van No. 244 (Hands1. l T al, K b3 2 T ai!, K ai: 3 K c2 enz. K c3: 3 K a2 K c3 : 2 K a2 K bi 3 K b2 K ei 3 K a3 Opgelost door de heeren: W. Albregts te Amster dam, G. Halbertsma te Beetsterwaag, C. T. v. Ham practischers te vinden. De Temps stelde dezer dagen voor, dat men in sterfhuizen een register zou deponeeren, en de condoleerenden, hun naam in het boek schrijvend, daar een zeker bedrag achter noteeren zouden, hetwelk de familie, ter her innering aan den doode, aan een liefdadige in stelling kon overmaken. * * * De dood van president Carnot en de algemeene rouw heeft plotseling een eind gemaakt aan het Parijsche saizoen, dat dit jaar langer had geduurd en schitterender eindigde dan anders. Diners en bals waren tot de vorige week aan de orde, zelfs twee groote gemaskerde bals waren niet minder druk bezocht en geanimeerd, dan die in de laatste dagen van het carnaval. Veel comedie is er ook in de salons gespeeld, hetzij door dilettanten, hetzij door echte acteurs, die zelfs wel kleine comedies en operetten van aanzienlijke dilettant-auteurs en componisten hebben uitgevoerd. Overigens blijft men, behalve bij groote ge vraagde partijen, zoo laat niet meer op te Parijs, als wel een tijdlang mode is geweest. Het souper, sinds lang in verval, wordt geheel afgeschaft; de beroemde restaurants, waar men na het theater ging soupeeren, zijn voor een deel verdwenen, (Riche, Véfour, Bignon) of zijn hun val nabij. Men moet, om met de sportmode zijn behoorlijken tijd slaap te genieten, vroeg naar bed, want de morgen is de ware tijd voor bicycle, paardrijden, roeien, rolschaatsen, lawn-tennis, polo, golf, football, cricket, enz., en wie daarbij ontbreekt, schijnt zich zelf oud te verklaren. De mode is dus hygiënisch, en de kronieken nagaande, waar het woord afraïcheur" schering en inslag is, merkt men op, dat ook eene min of meer gezonde ge laatskleur mag concurreeren met het matte bleek dat vroeger het interessantst en begeerlijkst heette. Voor de garden-parties en de zomer five-o'clocks neemt men de stoffen heel wat kostbaarder dan voor gewoon wandel'- of straattoilet. Zeer geliefd daarvoor is geglaceerde zijden taf, imprimf sur chéne, in mooie kleine bloempatronen op bleek rood, bleek beige, bleek terra-cotta; dit bv. met breeden volant (20 ctm.) van Valencier.nes, en aan den eenen kant opgenomen op een rok van bleekblauwe zijde met plissévan wit krip of wit zijden mousseline. Hetzelfde blauw en wit komt als revers, als plastron, en desverkiezende als benedenmouw te zien. Ook neemt men op satijn of taf een geheel overkleed van wit gaas met satijnstrepen. Het corsage, in blouse-vorm, ver vangt dan alle drapeering of versiering; het lijkt zomerachtig en rlottant; men zorgt intusschen wel, het transparant zoo aansluitend als mogelijk te maken. In plaats van gaas gebruikt men tulle met moesjes, tuWe met bloempjes; om af te maken kan men er, meer of minder, chantilly, guipure of mousquetairekant en dito entredeux bij aanbrengen. * Wit on steeds wit ziet men te Parijs dezen zomer, en niet enkel bruiden, bruidsjurt'ers en jonge meisjes kiezen de kleur der onschuld; het is juist een kunst, wanneer men niet meer de »beaute du diable" heeft, toch het toilet zóó interichten, dat wit goed staat. Daar is een soort van »charme pervers'' in; een verfijnde coquetterie, en voor degenen, die niet coquet willen zijn, een eenvoudige voornaamheid, alsof men de hulp van kleuren versmaadde. Er zijn twee soorten in. de vaporeuze luchtige en de strenge sportaclitige. .Voor de laatste ge bruikt men wit cheviot, wit flanel, wit piqué, vooral wit laken; zonder garneering, alleen met te Gorredijk, J. v. d. Hulst te Oud-Ade, H. Mendes da Costa te Amsterdam en A. Wijbrands te Amsterdam. De uitslag van 't 2de Internat, probleemtournooi der Münchener Neueste Nachrichten" is als volgt: Afdeeling I, i vierzetten. I prijs (100 M.) Max Karstedt te Kottbus, II ( 80 M.) Ludwih Fechter te Weenen. III ( 50 M.) Oito Fuss te Hauuover. Afdeeling II, 3 zetten. priji (GO M.) F. Muller te Ahlteu (Hannover). (00 M.) l'iarel Pater te Weenen. (40 M.) Nieolo Sardotsch te Triest. Afdeeling III, Matbilder thema. prijs (GO M ) Friedrich Meijer te Siegritz (Ober franken). , (40 M,)Heinrieh Nanz te Albachbij Gieszen Afdeeling IV, Gathinsthema. Eén prijs van HO M. Konrad Erlin en Otto Nemo te Weenen. In de l'ror. f ''r/mittffr (Douderdagscho courant) verscheen een volledig verslag van alle bizonderheden dezen belangrijken wedstrijd betreffende. I II III I II CORREHPOXDENTIE-WEDSTRIJD PARIJS?St, PETERSBURG. Partij I <14 Opening. Wit. Zwart. Parijs. 8t. Peterbur Partij II Evansgambiet. «14 2 P f3 3 e3 4 o4 5 P o3 6 D 1,3 7 P ca 8 L (13 9 P (13: 10 P e2 11 f 3 12 K fl (15 f6 13 et: 14 1) (.-3 c6 D c 7 L 15 L (UI: P bd7 P e4 I) n5 f dot : P e f6 D 15 Wit. ?. St. Petersburg 1 e4 2 P t'S « I, «'4 4 I>4 5 e3 6 0-0 7 (14 S D 1)3 9 do5: 10 T dl 11 T (15 12 L ba 13 L 06 Zwart. Parijs. e 5 P 06 5* «r>5 L b 4: L a 5 (16 L (17 D e7 dea: «18 L 1,6 1) 06 Uit de Siegergruppe. EXGELSCHE PARTIJ, Wit. E. Braiidsina, Hilversum l e4 c5 a l' f 3 P c6 3 «'S L c5! Een zonderlinge on alles behalve aanbevelenswaar dige afwijking van de the orie. Voor't beste antwoord op c3 geldt algemeend 5. Zwart. Jan Peet, Hilversum. 5 ed5:, P dl G D dl, P t'3: 7 D f:!: enz.) a L b5, P e7 G ed5:, D da: 7 0-0 enz. 4 (14 etlt: 5 i-(14: L b6 6 L 1)5 Wit trekt geen voor deel uit zijn gunstige Bijv. d54Da4, fü(of L d7 , stelling. De sterkste voorteen paar groote knoopen en soms wat passement, soms met een wit linnen blouse, een zwarte slipdas en een bruin ceintuur, ook al denkt men aan geen sport. Voor de andere is alles toegelaten, volants en ruches, shawldrapeering en mouwen van enkel strookjes, festons van tulle en moiréstrikken, sjerpen over den eenen schouder en mouwen tot den elleboog, plastrons-jabots, noeuds-papillon, epauletten, gekruiste fichus, ge plooide revers, maar er behoort dan geen lederen ceintuur bij, en de kleur der garneering (trans parant, rok of corsage, ondermouw, lint) moet licht zijn, citroengeel, mauve, lichtblauw, rose. De stoffen zijn dan tulle, batist.krip, Indisch mousseline, geborduurd gaas. Voor de garneering heeft men meestal kant in zulke hoeveelheden noodig dat aan echte niet te denken is; maar Brusselsche, Mechelsche, Kecitella, point de Venise, geklopte kant en guipure zijn goedkoop in iedere breedte te krij gen. Een aardige combinatie is, een wit kleed met entredeux van cru of beurre kant te ver sieren, of ook wel met losse figuren, vier kanten, bloemstukken, motieven, van zulke gele kant, en dan onder al deze inzetsels zwart satijn te appliceeren. Wit, zwart en cru is een geliefde samenstelling; men neemt er dan een grooten zwarten hoed met wit krippen cocardes, en cru bloemen met zwarte bladeren bij. Ver veelt het wit en zwart na een paar dagen, dan belet niets de draagster, haar toilet met een paar roode strikken op hoed en schouder een nieuwe frischheid te geven. *** Uit het menu van een diner, onlangs door den Chineeschen onderkoning Li-Hung-Ohang aan Fransche officieren aangeboden, zal men zien, dat de Chineezen, althans bij zulke gelegenheden, niet enkel ratten, meikevers, jonge hondjes en sprinkhanen opdisschen. Soepen : puree a la royale en zwaluwnestjessoep. Visch : haaivinnen met bruine saus ; gebakken zilvervischjes ; mandarijnvisch met krahbensaus. Entrees: Vol-au-vent rinanciè.re; bamboesspruiten met lichte saus ; ossehaas braisé; duiveneieren in kippenbouillon ; salmis van talinkjes; gebak ken kippen- en eendentongen; gestoofde lelie wortels ; zeeherten (?) met champignonsaus. Gebraad : Schapenrib : gelakte eenden ; getruffeerde kalkoen. Entremets : amandelmelk : koeken van water leliezaad ; sherrygelei, enz. Als wijnen Bordeaux en Bourgogne. Al wat Li-hung-Chang sprak, zoowel toasten als gesprekken, werd vertolkt in het Fransch en in hot Chineesch; hij zelf toch spreekt het dialect van de provincie Xgon-llaveij waar hij geboren is. en dat is voor de meeste Chinezen onverstaanbaar. Waar het toasten geldt, trouwens, geeft hij den tolken eenvoudig liet onderwerp op en deze spreken dan in de vreemde taal de voor uit geprepareerde toasten uit. E?e. INGEZONDEN. Den Haag, 5 Juli 18H4. Aan de Redactie van de Amsterdammer Weekblad coor Nederland. In uw nummer van '24 Juni j.l. kwam een «Itaagsche verzuchting" voor, waarvan de schrij ver de goedheid had, met mij te spreken en mij minimi i > zetting was o. i. G c!5, i P b8 (P a5y 7 bi enz. 6?P ce7 dan 7 do, cd6: 8 L gi, D c79P cSenz.) | 7 dG, ed6 : 8 L ei, P f6 9 P c3 (niet 9 L g5 we ? gens L f'2: f 10 K f2:, P ei: t 11 K g3, P ga: 12 T el f, P eö13 D du:, l D e7 enz) hö10 L fi met overwegende positie. Op 10 - 0-0 zou volgen 11 L dO :, T e8 12 D b3 6 D e7 7 0-0 1) b4 8 L c6: dc6: 9 :i3 Sterker was 9 L d2 waarop de b pion niet genomen kan worden we gens 10 L c3, D ba en ai en aa en op 9?D e7 kan bijv. vo'gon 10 ai, aG 11 a.-., L a7 12 L g5, fG (D eG dan 13 d5 D dG li dcG:. D dl: 15 T dl:, P e7 16 eb7:, L b7: 17 P c3 enz.) 13 L fi, L gi li D b3 on wij geven aan 't witte spel verreweg de voorkeur. 14 h5 15 h3 fa 16 P fc5 I) f6 17 hg-4: hgl: 18 P 1»G: f cb6: 19 D g3 Zwart dreigde D hi 20 f4, g3 enz, mat of winst der dame. 19 T U4 20 P f7? Wit was oogeuseliijnlijk op't sterke antwoord van Zwart niet bedacht. 20 f 4 was do zet, waai na wij niet zien hoe Zwart zijn aanval met succes kan doorvoeren. ?20 g5! 21 14 Nu komt dit als mos terd na deu maaltijd. D f7: D h5 P c7 D £5: D e7 L s4 0-0-0 10 b4 11 L 1)2 12 D (13 f6 I. f3: 13 D f3:, L di : 14 I. di:,Td4: 15 D g4 f, (15 D e3 dan T d8 16 D g7 :, P t'G met gunstig spel voor Zwait, wegens de open g-lijn en den di uk op den witten e-pion) f5 16 D fa: ?;-, K bS 17 P c3,P fG met gelijk spel. 13 P 2(12 1) !7 Om voor 't paard op 't veld c7 in :c ruimen. 14 P e4 Hier laat Wit een kans ongebruikt, hem door Z\yari,'s laatsten /et ge schonken nl. 14 a4,waarna Zwart aan een gevaarlij ken aanval bloot staat. Bijv. M «4, l' e7 15 1)5, a5 1G P ei, c5, 17 D c2!, K bS (D gG dan 18 T a'! enz.) 48 dea:, L c5: 19 P a5:, L b(i 20 P cl met sterken aanval. Wellicht kan Wit zelfs 20 P b7: ri.skeoren. Men rnake er een studie van. 22 I;r5: 23 T 15; 24 T 14 25 L el Beter was o. i. 25 <15. D hG (P gG dan 26 L fG, l' i'4: 27 L g5:, P e2 f 28 K f2, P ga : 29 K g:): enz.) 26 L l'G, Thi t 27 K f2, T al: 28 D g-i: , K L-.8 2(.) Lal: enz. l'.) 26 K f2 27 L e3 28 K c2 29 T a2 30 T 15 31 K 12 32 T e2 I) h(*> T (14: T (17 D h8 P ?6 I) c3 T dl D «13 Op T ho zou natuurlijk volgen f 8 t en D gi: f benevens D h3: 33 T fS f P f s: 34 I» U4: I) et: :35 1) K; P g6 36 D 17 s-3 t 37 K -S: 1) hl f 38 K 13 J)e partij was op gee nerlei wijze to redden. 38 K g2 'dan D d4 t 39 K f2 (39 K li2danDc2:-;-) D gl t 4U K f3, T i'l 41 T f2, P e5 f en wint de dame. 38 P e5 f Wit geeft op. te doen spreken. Het stukje was zeer grappig gesteld, doch gaf een gansch verkeerde voorstel ling van hetgeen in de jongste vergadering der Liberale Unie mijn streven was en dewijl de behandelde quaestie naar mijn overtuiging van het grootste belang is en vooral actueel belang, schreef ik dadelijk een »contra-verzuchting uit den Haag" waarin ik in denzelfden luchtigen trant mijn bedoeling duidelijk maakte. Ik teekende dat opstel niet. omdat ook de Haagsche verzuch ting ongeteekend was en dewijl ik dacht, dat uit het geschrift de schrijver wel was te raden. Tot mijn spijt verneem ik nu, dat mijne ver zuchting als anonym niet werd geplaatst en in de papiermand te recht kwam en gij geeft mij in overweging om, als ik er prijs op stel, nog per omgaande een contrastukje te zenden. Zeker stel ik er prijs op, want ik ben een doodvijand van misverstand en heb het daarom zeer betreurd, dat in die vergadering van de Liberale Unie onder den invloed van lange en heftige redevoeringen het den schijn had of er van een krachtige in de hoofdzaken eensgezinde Vrijzinnige en Vooruitstrevende partij in de toe komst nooit meer iets zou te recht komen, en dit nu wordt door mij en door velen met mij niet geloofd. Wel heeft de strijd over het kiesrechtvraagstuk duidelijk doen zien, dat er onder de ^liberalen" mannen waren, die zeker niet behooren tot eene vooruitstrevende staatspartij, doch het grootste deel van hen, die wij thans conservatief-liberalen noemen, staat niet zoo ver van ons af als de laatste verkiezingen dit zouden doen gelooven. Het onnatuurlijk samengaan van deze met de clericaal-conservatieven kan onmogelijk van langen duur zijn, en wanneer de naaste toekomst het ook aan hen duidelijk zal hebben gemaakt, dat de kracht der regeeringen tegen gewelddadige revolutie en anarchie ligt in het optreden niet van de door fortuin en bezit bevoorrechten allén, doch van het gansche volk, dan zullen ook zij met ons hun steun geven aan eene kieswet, waarbij niet de vrees op den voorgrond staat om enkele minder goede elementen toe te laten, doch die een zoo ruimen grondslag heeft, dat geen enkel goed element onder het volk van het kiesrecht zal zijn uitgesloten. Dit is de parapluie, geachte Eedactie, die mij zou bevallen en 't is mij, en ook U waarschijnlijk erg onverschillig wie de personen zijn, die er mee voor den dag komen TJie div. dr. E. VAN Reclames. 40 cents p e r r e g e l MiiiiiiHiiiimiuimiiiU Salon -Ameublementen, PRIMA EIGEN FABRIKAAT. VOS & LE GRAND, Kalverstraat. Magazijn KEI/ERSHOF", Xieinvendijk 196. Zijdenstoffen. Grootste sorteering zwarte en gekleurde, effen, gewerkte en gedamasseerde Zijde, Satijn en Surah. De nieuwste des sins en kleuren steeds voorhanden. SCHADE & OLDENKOTT. BERLIJNSCHE PAETIJ. Uit den C.W. (öiegergruppe). Wit. Zwart. Jan Peet, Hilversum. l e4 2 L,c4 3 P o3 4 f4 5 P 13 e P f6 P c(J L <-5 d(J De partij is nu in een weibekenden variant van 't Geweigerd K-gatnbiet overgegaan. 6 <13 L e6 Voor de sterkste voort zetting geldt L g4 7 h3, L t'3: 8 D f'3: enz, De zet in den tekst is van den Duitseheu meester Schottlander af komst i g, volgens wien, na de zetten 7 L t G:, 1'cO: 8 fe5:, dea: duviije d- en f-lijtien voldoende equivalent opleveren voor den geï=oleerden dubbel pion, Dr.Tarrasch schijnt eveneens deze meening toegedaan ; in een zijner blindpartijen onlangs te Frankfort beanUvoordde hij dan ook L eümet 7 L b5. Knglisch volgde in een tournooipaitij met Scliottlander dezelfde taktiek. Een partij tusschen Schottlander en den Re dacteur (Dresden 1892) geschiedde 6?a6 7 a3, LeG 8 LeC:, feG: !l fea :, dea: 10 L ga, t-O 11 D d2, b5 12 l' dl, D e8 13 L e3, D e7, 14 0-0? T au8 la D c3, P d4! 16 L di:, L di-.! 17 P di:, odi: 18 D <12, P gi met voordeel voor Zwart. Do partij werd echter remise ten gevolge van een Hater, die Schottlandorin 't eindspel beging. 7 L eü: feG: 8 fi'5: P eó:.' dea: was de zet. 't Paard kan op d4 uitste kende diensten bewijzen en de zet heeft boven dien 't nadeel dat nu de witte toren op f l krach tig kan ingrijpen. A. Faure, Amenfoort. 9 P ca: 10 L i*5 11 T h 12 D d2 13 L f6: U T f6: 15 D 12 16 K e2 17 D d4: 18 P at 19 20 21 P 22 23 T fl 21 P 25 T 26 P 1)2 27 T fl 28 P dl 29 K (12 30 gh5: 31 P f2 32 K c2 1)3 h3 b2 cl f:i de5: 0-0 <-6 L e? T f6: L f6: D di T f8 ed4: L e7 L d6 T i'6 T g6 K f7 K e7 L e7 1,5 T tra L (16 1,6 h5 T g-2 f L g3 L h4 T h2 was do zet. Bijv. T h2 33 K f3, L f2: '3i T f2', T Ii3: f :!a K g4. T hl 36 K g5, T gl f 37 K f4 , T al 38 K ga, T gl f enz. Om in een dergelijke positie op winst te spelen is dwaasheid. 33 K f3 34 K e2 35 K f3 36 e5 37 b4 T g» t T g2 T h2 K d7 .' e52 Z\vartbehandelt 't eindspel zeer zwak. L f2: was de eeuige goede zet. 38 beo: 39 P e4 40 K S3 41 T f7 42 K 13 T h3 44 T e7:f! 45 h6 46 K g4 47 P g5 Zwart geeft op. K c6 T h.3: f T e3 T e-2 f L dS L e7 K c7: T e3 f T e2

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl