Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
No. 893
Uit Dr. GANNEF's Studeerkamer.
(Eet auteursrecht voor den inhoud van deze lladzijde wordt verzekerd volgens de wet van 28 Juni 1881 (Staatsblad No. 124).
Li-Hoei,
Koning van Korea.
JIII1IIIIIII1I111
Een onbekende beroemdheid.
Wij hadden verleden week een
weldadigheidsbazaar bij ons in de buurt en mevr. Bender ver
kocht in een van de winkeltjes.
Weken vóór den openingsdag ging zij reeds bij
al haar kennissen en familie rond en drong hen
op iets te koopen of te maken of op de ecu of
andere wijze haar iets te geven om in haar win
keltje te verkoopen ten voordeele der liefdadigheid.
In een oogenblik van opgewondenheid ging zij
ook naar Bender's oom. Het was wel wat
oudoordicht, maar daar hij ontzettend rijk was, dacht zij
dat hij misschien over de brug zou komen met
wat moois, in den vorm van een paar wisseltjes.
Maar Bender's oom was, moet ge weten, een
amateur-beeldhouwer van de hevigste soort, en den
bazaar vond hij dadelijk een gulden gelegenheid
om met iets voor den dag te komen in den vorm
van een beeld dat niet mooi was. Het zou kunnen
gebeuren dat, wanneer hij een buste maakte van
een bepaald persoon en dien een briefkaart zond
om hem te melden dat hij het thuis zou sturen
en het hem cadeau doen, gemelde persoou dan
zijn huis sloot en de stad uitging; maar zoo iets
kon men niet doen met een bazaar.
//Wanneer begint het, lieve?" informeerde hij.
//Vandaag over drie weken."
»0, dat is nog al kort dag. Maar ik werk vlug.
Ik heb al eenigen tijd een denkbeeld in mijn hoofd;
ik had het als een verrassing willen doen. Ja, ik
heb portretten van hem," voegde hij er peinzend
bij, //dat zal even goed zijn als dat hij er voorzit."
Toen zag mrs. Bcnder, wat eeu fout zij had
begaan.
O," riep zij haastig, //derangecr u niet, oom."
Oom zei dat het volstrekt geen moeite was.
Het was gemakkelijk.
Omdat," ging zij aarzelend voort, ik mij nu
herinner, dat ik geen ruimte meer in mijn win
keltje over heb."
//Dat doet er niet toe,'" viel oom vroolijk in,
«?wij kunnen het op den grond zetten. Dat zal aan
uw winkeltje de grootste attractie geven van
allemaal iu den gehrelen bazaar. Er zullen een massa
menschen komen. Een massa. Maak al het andere
klaar, dan zal ik het mijne brengen op den avond
voor de opening van den bazaar. U'el, onzegeheele
gemeente zal het willen koopen. Zij zullen er om
dringen "
Hij scheen ongelukken te voorzien en kwam op
het idee om er een ijzeren hek omheen te zetten,
uit vrees dat, het beschadigd werd. Natuurlijk er
kende hij, dat slechts n p.-rsoon het zou koopcu,
maar hij zeide tegen mevrouw Bender, dat als de
anderen soms teleurgesteld mochten zijn, zij hunne
Een oud vriend van Berlijn.
?>Destijds kende ik Berlijn zoo
goed, dat ik Zh'osc7«/cen-koetsier
had kunnen worden."
(ra.)
namen en adressen maar aan hem moesten zenden,
en dan zou hij een ander maken, precies eender.
Toen mevrouw Bender thuis kwam, vertelde zij
het aan haar man, en schreide er bij.
//Ja," zei hij somber, //het zal je etalage beder
ven, daar twijï'el ik niet aan. Maar wij kunnen het
niet bekostigen hem te kwetsen. Laat het hem
maar brengen, l'rijs het. als het noodig is. Is het
alleen maar een buste, dan kan je het verstoppen
achter een tea-cosy of zoo iets. Hoe het zij, stel
je dan maar het ergste voor, wij zullen er het
beste maar van hopen."
Op den avond voor de opening van den bazaar, ter
wijl Mevrouw Beudcr haar winkeltje iu orde bracht,
kwam het.
Oom ging vooruit, zooals een tamboer-majoor
aan het hoofd van zijn muziekkorps. //Voorzichtig"
mannen, //voorzichtig" riep hij; het kon niet iu
een rijtuig, Tilly," voegde hij er over zijn schouder
tegen Tilly bij. //\Yij hebben het in een kolenwagen
moeten brengen."
Toen riep hij tegen de mannen:
//Pas op! laat er niets afstooten."
Hij legde Mevrouw Bendcr uit dat, als er iets
van een enkelen trek afging, de gelijkenis zoo goed
uiet zou zijn.
Maar zij zetten het recht op naast Mevrouw
Bender's winkeltje en hij vroeg haar wat zij er
van dacht.
Zij had het ergste verwacht, maar dit was erger
dan zij verwacht had. Het was eeu reusachtig
standbeeld. Er stond een groot gezicht boven op;
het lichaam en de armen werden voorgesteld als
in ecu gedrapeerde massa, er waren twee voeten
onder aan, de eeu grooter dau de andere, alsof de
heer verschillende schoenen droeg.
//Herken je hè'.V" vroeg oom.
Mevrouw Bender wilde hem niet beleedigeu;
zij ging zoover te beweren, altijd aarzelend, dat
ze liet aan de voeten hetkcnd zou hebben, als
het hoofd er af was geweest.
//Je ziet," merkte oom op, //als ik al zijn klecreu
gemaakt had, zou ik hem niet op tijd af hebben
gehad. Haar drapeeren kan ik zoo vlug als de
bliksem."
Mevrouw7 Bender zei dat het precies op bliksem
leek. Hij zeide dat, hij dit niet bedoelde, maar dat
hij bcs'i'cep wat zij meende en dat hij het met
haar eens was. Hij voegde er bij, dat al het geld
wat zij er voor kreeg, ten voordeele der liefdadig
heid was.
//Het eerste lid van onze gemeente die het ziet,
zal het herkennen eu willen koopen," voegde hij
er vertrouwelijk bij.
Eu den volgenden dag trok het ook werkelijk
ineuschcii.
Een inau kwam met zijn gezin cu vertelde dat
het John Buuyaii was: een ander ging naar het,
winkeltje en informeerde in vertrouwen of het
Shakcspcare was. Twee anderen verschilden van
meening of het Cicero of Kardinaal V\ olscy was
en toen zij er een derde bijhaalden om te beslissen,
maakte die uit dat het Koningin Anna was. Een
ander stond er een half uur voor; tocu kwam hij
aan Mevrouw Beuder vragen wat het was, en toen
deze antwoordde dat het een beeld was, draaide
hij zich plotseling om eu begon zoo te lachen dat
hij niet meer 0|> kou houden, eu de portier hem
er uit moest, brengen ; later hoorde meu dat hij
een toeval had gekregen in de rcstauratickamcr.
«Dat is uicts," zei Bender toen zijn vrouw hem
dien avond de vernederende bijzonderheden ver
telde. -Ik heb alles geschikt. Hier is een halve
sovereigu voor het beeld; eu morgen zal een man
het weg komen halen."
Maar den volgenden morgen kwam de dominee
in de zaal van het comitéeu zag er < rg verstoord uit.
Dat beeld bij Mevrouw Bender's winkeltje"
zei hij, ,/Jaar heb ik zes brieven over ontvangen van
invloedrijke leden der kerk Zij klagen er over.
dat het de slecht gelijkende voorstelling is van
een berucht misdadiger. En zoo ziet het, er ook
uit. Ik herken het niet en Mevrouw Bender weet
niet zeker wie het is. Eeu der hecrcn schrijft dat
het Olivier Croniweüis, cu hij verzet zicli er tegen
dat Olivier Cromwell iu bazaars wordt vertegen
woordigd. Ik vind weikehjk dat mijnheer Bender
senior er over moest worden aangesproken.
De hulppredikcr cu het eeuige andere lid van
hef, coniiiédat, tegenwoordig was gaven toe dat /'.c
het, voor Napoleon hadden gehouden.
..Hoe het ook zij," besloot de domiur. //u zomlt
naar mijnheer Beudcr senior kunnen gaan, en zeg
gen dat bet beeld als ecu kunsfweik hm
boven allen lof verheven is, maar dat ile geestelijk
heid bezwaar heeft tegen /ijn zedelijk karakir».
Zeg het vooral op kiesehe wijze, KC weet wat ik
meen en bied hem aan liet thuis te zenden.''
Daarop ging de liiilpprediker naar l!"m!cr's oom
en legde het ln:m voorzichtig uit. -?Hij zeide dat
het beeld realistisch cu natuurlijk was, vrccselijk
natuurlijk \\as.
,/Da.t :reven wc toe," antwoordde hij. ..Maar is
Olivier ( romwell de man wel voor een bazaar r"
(torn z;,u' niet, in wat, <l;v:er Cromwell er mee
te maken had: en vond dat die zich met zijn c-iL'cn
zaken morst bemoeien.
piu^l,' hernam de liuinjHvciiker. /Maar is Ir')
ziin za;.k we! om zieh met reu im/.aar 1 c bemoeien';"
''Te bemoeien \\aanmer' nep oom. '', nu
begrip :k \vat e'i; . .. U.'Clii, ga maar mee naar
den Ka/aar.'' liij zilte zijn hoed op. .,Als de eerste
verst ai ui':v man !n i :>eeld niet verkent, dan /al ik ei'
De moraal der laatste werkstakingen in de Vereenigde Staten.
(Judge.)
Indertijd zeker een koetsier van het bovenste
plankje, die Duitschland goed heelt gereden !
tot oen nu i]
het waard i>
..Tin, shi!
Tien! \Y
kost meer. '
//Hij was erg arn
i oom \ i rsehrikt. waar i-liet hecKi r"
oo;ii," /.enirzij zenuwachtig ? Dr n.ai,
meegenomen."
O'oa, uit rn v, rhdle ziel /ege\ ieivrui
vdikn'. iemand weet tcnmin-ic wat
hè: Jioeveel '_':if hij er voor. 'l ill\ :"
Alleen de werkstakcr lijdt ten slotte.
? Arm, zeg je'r daar heb je het misschien. Een
liefhebber van de kunst. Hij gaf het weinige, dat
hij heeft, er voor!" riep oom. weer herlevend.
/.Tien sliilliugs is voor hem meer dan tienduizend
pond voor sommige menschcu. ///'/' zou zijn tien
duizend pond niet geven aan misdadigers als Olivier
Cromwell. Dadelijk herkend l,e, Tilly':"
//.Ta oom."
//Natuurlijk. Hoorde je het,!'"
«Hij noemde den naam uiet."
/. \\ at zei h j dan ':"
/?Hij zei dat er eeu fortuin in zat."
Juist, daar heb je het. Iemand van kennis. Ja,
wat nou: mcer'r''
//Hij zeide, dat hij met wassen beelden reisde
mevrouw Bender werd wanhopig?eu het goed
zou zijn voor zijn gruwelkamer."
(iruwcl "
Oom kon uiet, verder gaan.
//Ik zette er geen naam op,''vervolgde hij llauw.
/?ik was zeker dat onze gemeente het zou herken
nen en dat het dau een soort van venassiug
zou zijn."
Zij trachtten hem te kal meeren. Zij zeiden, dat
het iedereen ////// verrast.
Groote hemel!' mompelde oom verstrooid.
"Gruwelbimei! l'!u het is onze dominee met zijn
toga aan!'
Allerlei.
De wijze smid.
Keu wielrijder. die van Linz naar Weeuen
reed, en eeu defect aan zijn machine kreeg, ging
or.dunks den /omlag bij een smid, om het te
laten repareeren en de smid stemde toe. Hamer
slag voor hamerslag doorklonk de vreedzame
stilte van het dorpje. Verontwaardigd kwam de
sinidsvronw en met toornige stem on heftige
gebaren cischte zij dat de smid /ou ophouden
de salibatlirnst te verstoren. Tot verwondering
van den wielrijder antwoordde de smid geen
enkel woord, en «ring eenvoudig voort, met den
hamer op het aambeeld te kloppen, tot het wiel
klaar was. Toen hield hij op: de vrouw was al
heengegaan. De wielrijder betaalde, en de smid
sprak: Des Mannes Si eg liegt in der Kruit des
Sehweiu'ens." Deze les kreeg de wielrijder toe.
(ïelijk men weet heeft Keizer Wilhelm een
lied gecomponeerd, A n Ac/fr. De compositie is
uitgegeven, en. zooals men zieh kan voorstellen,
spoedig pop'iiaii' £0 word on : hot lied U: /iiejvi
is ee:'. daad van vaderlandsliefde voor des IVUJTS
onderdanen. Dezer dau'on nu bekl,i;u;'de zich
een hiHirdi-r. die ren onal li.mkrliikon smaak voor
inrziek had. bij de rechtbank over der, overlast
die zijiK' h'veie huren be;c, aandeden. Kon u'e.zin.
uit den man (ani>>irnuar.!. vrouw en noiicn kin
deren bestaand','. 'hrmm en besloot iederen ilaj'
doo" driemaal unisono liet .?,,?<>'' mi. J,,/1/' te
zingen. il"t i- o:u r/ok v;i;i ;,. \\onlrn!" zoo
i'iudiudt' iiij /ijne klacht
De rochtrr vorklianie xijne Klacht \.iur n n
<_?;'"?cjroud ci\ 's:\'\ hem. daar lij b:vi,g w,is e.rk te v,or
den, het adres van een kruükziiinigemloktor op.
Ker.e tamilie te Hamburg was zoo onhandig
geweest een jongen !_'raaf en een jooiT-eben
koopmanszoon t-'^elijk te inviteercn en naast
elkaar aar, tafel te plaatsen. De graaf, een anti
semiet, beschouwde zijn buunr.au eerst als niet
beslaande, maar toen het gesprek aliroinrener
werd. en men over de politiek van het
Balkunscliiereilaud praatte, kou hij niet nalaten, geestig
te willen zijn. ,ln n opzicht ben ik het met
de Turken eens." zeide hij tot zijn buurman.
In welk opzicht dau V" In hun verachting
voor ezels en joden." , Hoe gelukkig voor ons
lieiden dan, dat we niet in Turkije wonen." zei
de koopman, beleefd glimlachend.
Onder den titel Beriiner '/'/ inkhumor heeft
l'aul Lindenberg ceno l'lauderei" geschreven.
die door de brouwerij Sehultheiss .aan hare gas
ten wordt uitgedeeld, /ij bevat een aantal staaltjes
vau poëtisch talent, door het biergenot opgewekt
of door den kastelein verzonnen. In de
Luisenstrassc is te lezen :
AVer am 'Peller leekt,
Sagt mir. dass ihm's schineckt ;
\\ er mir was lüsst stch'n
Muss zu Dresscl geh'n !"
/eer duidelijk is de volgende -Sinuspreuk" ir,
de Alte Jakobstrasse:
S ei ' gciniithlich, meine lieben (liiste,
Thut, nis wiiret ihr bei mir zu llaus,
Lasst s Eneh scliinecken nuf das Allerbeste,
Streken /weie, Iliegon Heide raus."
Do meeste zijn door de herbergiers zeker tol
lecring of aanmoediging hunner gasten geschreven
In de I<'rnnk(tt:>'ter Struw, in eeu goedkoop er.
drukbezocht restaurant:
Wenn ich mein Brod verdienen soll,
Musst Du Dein ]!rod bezahlen.
Drum schliigst am ISrodc Dn Dich voli,
Denk nicht, dass wir es stahlen!"
Niet van politiek houdt de Gastwhth in de
Ackorstnisse.
Mir siud alles luiste gleich.
Christen, J uden, Heiden;
Nur aut' die, hab' ich 'nou Piek,
Die politisch kohlcn.
Die verlluchto Politik
Soll der Teufel holen !
In een kelder in de Cotharingerstrasse spreekt
men >tr</<it ; in de dieventaa! /egt men voor geld'"
ook wel Drukt ot' Axche ; dus:
l last Dn Draht, so lass Dich nieder.
S,-i<f'. v.'omit ich dienen kann,
Oline As:'he driiek' Dich wieder.
Sctzc- keinen (Jastwirth an !
I Illustraties van Duitsche
' gedichten.
((ili'ihlicli'.cr. l
*'T*Sr *$?">'-' "' ?
Kll-o ,
?*+
vS, \«
't-^ A
:vf%<^
. r " n
rfaj l' }
't.
>_^'*«_t>_
I-'est steht und treu die Wacht am Uhein."