Historisch Archief 1877-1940
No. 895
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
kind, en haar aanvallig dochtertje, in het publiek
zou vertoonen.
Marie Antoinette gaf toe en ging naar de Comédie
Italienne met hare kinderen, met de gouvernante
en eene zuster des Konings. Dit was de laatste
maal dat de Koningin in het openbaar verscheen.
Ik had myn loge juist vlak tegenover de Koningin,
en daar zij my meer interesseerde dan de voor
stelling, had ik geen oog van haar en hare familie
:af. Men gaf »Les Evénéments imprévus," en Me
vrouw Dugazon speelde de soubrette.
Hare Majesteit zag bij haar komst in de zaal
er zeer bedrukt uit. De toejuichingen troffen
haar bizonder en ik zag haar meermalen haar
tranen wegwisschen. De kleine Dauphin zat op
haar schoot en scheen angstig om de tranen
zijner moeder.
In het stuk is een duo, gezongen door de sou
brette en den dienaar. Mevrouw Dugazon zegt:
J ai me mon maitre tendrement
Ah! combien j'aime ma maltresse.
Toen zy dit zeggende de hand op 't hart legde
en de koningin aanzag, begreep iedereen de
toespeling.
Plotseling sprongen Jacobynen, die in de zaal
waren, op het tooneel, en als de acteurs mevrouw
Dugazon niet verborgen hadden, zouden zy' haar
geworgd hebben. Zij bepaalden er zich nu toe
de arme koningin en hare familie uit de zaal te
?dryven. Het eenige, wat de garde kon doen, was
de koningin en de haren orgedeerd naar haar
koetsen te brengen."
Na dien avond trad mevrouw Dugazon zelden
meer op, naar het heette om hare wankelende
gezondheid. De ware reden was, dat de politieke
toestand haar mishaagde. »Zij beweende hare
meesters. De verwijdering tusschen haar en haar
?echtgenoot, die bij alle, ook bij politieke aange
legenheden, een lage rol speelde, was sedert lang
volkomen. In 1807 nam hy afscheid van het too
neel en in 1809 stierf hij krankzinnig.
Na de Restauratie vertoonde mevr. Dugazon
zich weder op de planken en werd er weder als
in de schoonste dagen harer jeugd toegejuicht.
De Comédie-Italienne was in verloop van tijd
vereenigd met een ander theater voor opéra's
comi?ques, onder den naam Théatre Feydeau. Mevrouw
Dugazon werd er societaire en lid van den raad
?van beheer.
In 1800 verliet Mevr. Dugazon voor goed het
tooneel. De Restauratie bevredigde hare wenschen.
3>Ik gevoel dat ik thans gelukkig sterven kan"
zeide zij tot haar vrienden.
Zij vertrok naar Saint-Ouen, en was eene der
eersten die bij den Koning ter audiëntie kwam.
Hare aandoening was groot toen men haar bij
Lodewijk XVIII geleidde. Smeltend in tranen,
viel zij hem te voet.
Met vriendelijk gebaar richtte de koning haar op.
»Ge hebt mij niet vergeten," zeide Zijne
Majesteit »en ik herinner mij altijd het ge
noegen en genot, dat ge mij te Versailles ver
schaft hebt. Het doet mij leed dat ge om uw
gezondheid het tooneel hebt verlaten ; ik zou mij
gelukkig hebben geacht, u er weder te mogen
begroeten."
Sinds dien tijd hoort men niets meer van me
vrouw Dugazon. In strenge afzondering leeft zij,
alleen voor haar zoon, een componist, o. a. van
de opéra-comique »La Noce Ecossaisse" (1814).
Als haar zoon bezig was een nieuw werk te
repeteeren, werd zij van angst ziek en niet beter dan
na de eerste voorstelling.
Mevrouw Dugazon stierf in September 1821
na langdurig lijden. Zij werd op het kerkhof
Père-Lachaise begraven. Honderden brachten
haar naar haar laatste rustplaats. Bouilly. met
?vvien zij 20 jaar in vriendschap had geleefd", hield
de lijkrede.
Thans leeft de nagedachtenis aan haar groot
talent voort in: les róles Dugazon, les jeunes
«t les mères.
De directeuren van het »Grand Théatre", gebr.
A. van Lier, beklagen zich over het verlaten
zonder voorafgaande waarschuwing van hun post
5de Jaargang. 19 Augustus 1894.
Redacteur RTJD. J. LOMAN.
'Tijdelijk adres: Van Baerlestraat 12, Amsterdam.
Verzoeke alle mededeelingen, deze ruhriek
betreffende, aan bovenstaand adres te richten.
itiiinHiiiiiimniiiiiiiiiiiiiiiliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiniiiiiiiiiiiii
Groote ja rlijksche wedstrijd van den Ned. Schaak
bond, gehouden te KotteHam 13?16 Augustus 1894.
Aanschouwelijk overwicht van den wedstrijd eerste
lasse.
L. Benima, Win
schoten
J. F. Heemskerk,
Sas van Gent
W
* -1
2
a
~
0
o
~
3
A
i
0
0
a,
X
£\2
>
f,
1
1
1
X
'
o;
1
1
^
O
0
;2
^ ? ^
"~" *3
"* '? H
> H
1 4!';> ?25.50
1 ''1"2 ? 25.50
R. J. Loman,Londen i' l ' l :?i O ; l i;.,' l ' l 5"o ? 39 l
l l l ' " ' i * '
N. W. v. Lennep,
Amsterdam
J. F. Malta,
Rotterdam
"2
0
0
0
1
0
0
1
l'.l
'i
1':.
0
"j
1
4 ./' 24
1 1 '.; ? 3 50
W B.H Meiners, l
Amsterdam {
A. G. Olland, l M i
Utrecht
Dr. A. v. Rhijn,
Leiden
O ! O
"2
I/j
] :
]':,
1
n
; 0
i
!/c| 9
Iro'2 /" 8.25
1 5 ? 31.25 II
1 f 3.25
door de dames van Biene en Potharst?Grader
en de heeren van Kuijk, Lageman, Potharst en
Frits Bouwmeester, terwijl zij bij contract tot
l Mei 1895 aan den schouwburg-van Lier waren
verbonden. En dat zonder van hun voornemen
ook maar op eenige manier blijk te hebben ge
geven. Den heer Bouwmeester uitgezonderd, zijn
al deze artisten geëngageerd door den heer
de Groot voor zijn nieuw tooneelgezelschap.
»De beoordeeling der handelwyze »zoo schrijven
Gebr. van Lier" van de bovengenoemde twee
Dames en vier Heeren, laten wij dan ook met
gerustheid aan het publiek over, dat ook zeer
zeker zal weten te richten tusschen een Directie
die op zoo trouwelooze wijze verlaten wordt, en
de Directie die van zulke trouweloosheid gebruik
maakt."
vo
DAMES.
Mode. Hoeden. Handschoenen. Ouida
over de vrouw. Hortensias.
Bij het huwelijk van de hertogin van
Buckingham, de vorige week, kon men een trouwjapon
van grijze zijde met Limerick-kant bewonderen;
breede volant van de lersche kant, ruim d
colletégevuld met kant, breede afhangende berthe
en mouwen geheel van kant. De bruid droeg er
een sluier bij van grijze tulle, diamanten tiara
en rivière; alles zeer in harmonie met haar rood
bruin haar en zeer fraai teint. Ook haar
reistoilet was grijs; glanzig laken, voor corsage en
mantel tegelijk een jas Louis XIV, habit a la
franftise, met mouwen en plastron van een zeer
fraai changeant fluweel, mauve grijs. De mouwen
waren omgeslagen met breede
mousquetairemanchetten, waaronderuit oud point de Venise
kwam. Einde van het plastron en jabot van de
zelfde kostbare kant. Voor knoopen had de her
togin groote zilveren kogels, ik jour gewerkt, aan
kleine zilveren kettinkjes aan een zilveren stokje
hangend. Van deze knoopen waren er ook vier
achter op den jas gezet. Bij dat grijze costuum
behoorde een grijs strooien hoed, met grijze tulle,
rose rozen en vergeetmijniet opgemaakt.
Een der fraaiheden van den trousseau was een
prachtige pelisse van saffierblauw fluweel, met
diepen rijken glans, gegarneerd met
passementwerk en op de wijs van de pelisse van Mad.
Sans-Gêne met een aantal kragen versierd,
ieder met een rand struisveeren omzoomd. Een
avondtoilet van zwart fluweel, zeer gedecolleteerd,
heeft als epauletten snoertjes rose rozen en als
mouwen doffen van rose chiiïon. De voorzijde is
geheel onversierd gelaten; de bedoeling is, haar
met diamanten te bedekken. Een ander van
gechineerde zijde bestaat voor een deel uit chan
geant rhododendron-rood en turkoois-blauw;
voor een deel uit velours miroir in ieder van de
beide kleuren. Een ander van crépon,
krokodilgroen en cerise, heeft op het corsage een vier
kant stuk van zwart en goud, een soort
ceentuurstuk, waarin linten van de twee kleuren en zwart,
van den schouder naar de taille loopend, samen
komen. Op den rok een charpe van zwart satijn
lint, met lange einden.
*
* *
Als hoeden voorspelt men te Parijs ook
omdat er op de badplaatsen reeds veel in dat
genre gedragen wordt, een model dat op den
ouden cabriolet van ls:!() gelijken zal. Men ziet
er kleine kinderen mee toetakelen, ze zijn dan
in wit piqué, wit linnen, rose of lichtblauw en
heeten tegen zon en tocht te beschutten ; inder
daad is het een aanwijzing der mode. De
diclitgeplooide kanten volant om vele ronde hoeden,
die tegen de zon beschermt, wordt ook steeds
langer genomen; de vrouw zal met dien hoed,
ook chapeau-cabas (karabies) genoemd, gedwongen
llUIIIlllllllliUlUIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIMIIMII
Overzicht vau den wedstrijd tweede klasse groep A.
Dr. Schefl'er, Breda
Huinck, Rotterdam
Speet, Breda
Moqnette, utrecht
v d. Stouwe, Dordrecht
Vink, Dordrecht
-}'
0
1
0
0
X
1
0
1
1
1
?/j
9
t
1
II
l
S
i
9
9
n
0
>
9
1
1
>
1
9
9
1
H
3'1'If
2
4 I
2
21 i
Overzicht van den wedstrijd tweede klasse, groep B.
Onnen, Leiden
Kleiubentinck, Helder
Faber, Andelst
Geverding, Rotterdam
Lutterbach, Rotterdam
Dr. Boerma, Groningen
(1
;
1)
1
1
1
1
0
9
1
9
1
9
0
1
9
1
1
1
1
0
t
9
4 :; I
1
MTT
al
i
2' j
zyn altoos rechtuit te kijken, maar als het mode
is, zal zy zich getroost daarin schikken. In over
eenstemming hiermee neemt de voile in omvang
en dichtheid toe ; iets nieuws hiervoor zyn de
zeer ondoorschijnende dentelles roussies ; men weet
dat in 1830 de voile een heele sluier was, die
op den hoed gebonden, tot over het middel afhing.
#
* *
De kleur der handschoenen, die voor dames
meest vrij bescheiden was, begint sprekender te
worden. Voor gris-perle neemt men lila, of zelfs
violet; het vleeschkleur wordt geprononceerd rose,
het wit citroengeel of zelfs boterbloemgeel. Men
wil het pafte de canard en briqtte van de heeren
handschoenen naderen. Een zeer elegante hand
schoen is die van reeleder in de natuurlijke
kleur, gestikt met eene donkerder nuance zijde,
en knoopjes van hertshoorn ; ook gemsleder, zoo
zacht, dat het vinger en nagel modeleert. Eene
Amerikaansche (nu eene hertogin) te Parijs draagt
ze van wit gemsleer, met echte paarlen als
knoopjes. Excentriek maar chic is ook fijn wit
zeildoek. Een model »Trouville" is zwart, met
witte stiksels en vier of vijf witte randjes.
*
* *
Haalden wij onlangs de meeningen van lady
Jeune, mrs. Lynn Linton en andere dames
over de hedendaagsche meisjes en de vrouwen
beweging aan, de bekende schrijfster Ouida, hoe
vooruitstrevend vele van haar beeldschoone
heldinnen ook zijn, is tegenover de »nieuwe
vrouwen'' niet sympathiek. Dit is ook niet ver
wonderlijk; Ouida's vrouwen zijn veel meer
zenuwachtig, hartstochtelijk, excentriek, romanesk,
dan practisch of koel: haar moderniteit zit meer
in ijdele mondaine buitensporigheid dan in
pedante hervormingszucht; ze zijn eer dubbel
vrouw, dan half man. Het is dan ook vooral het
komische uit Parijsch-wereldlijk oogpunt, dat
haar in de Amerikaansche hervormsters mishaagt.
Een van deze had b.v. geschreven:
»De man is zedelijk nog in zijne kindsheid.
De nieuwe vrouw kent zijne zwakte en wil hem
de hand reiken. Er is een tijd geweest, waarin
men twijfelen kon, of hij de hoogte der vrouw
zou kunnen bereiken, dan wel haar tot zich
neertrekken. Maar dit is overwonnen; de nieuwe
vrouw reikt nu den kind-man de sterke hand
en helpt hem om tot haar omhoog te komen.
Al te lang heeft de vrouwenwereld den man
veroorloofd, den staat in te richten, en haar
zelve te leiden of te misleiden, zonder dat zij
ooit onderzocht heeft, in hoeverre hij tot d t
alles de bekwaamheid bezat of misschien nog
kon verwerven."
Ouida vindt, dat deze vrouwen alle gevoel van
humor missen; anders zouden zij het belachelijke
van deze plechtige snoeverij inzien.
sDaarenboven," zegt zij. »deze vrouwen willen van geen
der voorrechten welke de man aan de zwakkere
heeft toegestaan, afstand doen; en toch tevens
de macht bezitten, die den sterkere toekomt.
Deze onwijze- aanmatiging zal nog uitwerken, dat de
vrouw zich bij den man gehaat maakt, en hij haar
weer in de gevangenschap van den harem
terugstool."
Deze gevaren nu lijken ons wel weer wat ver;
zoowel de haat als de harem. Maar Ouida zegt
andere en verstandiger dingen, als zij spreekt
van menige nabijliggende taak, die de vrouw
veronachtzaamt, van het toevertrouwen van
kinderen aan vreemden, het onverschillig zijn
voor dierenbescherming, het deelnemen aan ruwe
vermaken als jacht en vischvangst. Wat de
vrouwen in het staatsbestuur aangaat, maakt zij
zich geen illusies:
»IIare wetgevende daden aouden uit vrees en
vooroordeel voortkomen, zonder den rem van
het gezond verstand, die bij mannen vaak werkt.
Van de menschlievendheid der vrouw is niets te
hopen, van haar edelmoedigheid evenmin. Als zij
bang is, is zij om zich te verdedigen, ruwer dan
de man ; als zij de macht heeft, meedoogenloozer."
In Amerika is gezegd, dat men de vrouw dom
gehouden heeft, en dat de man haar slecht maakt.
»0ch kom," zegt Ouida, >;lady .lane Grey heeft
Griekscl) en Latijn geleerd zooveel zij wilde;
Hypatia hield voorlezingen; zijn George Sand
en mrs. Somerville en duizenden anderen in haar
studie tegengehouden? En het slecht maken...
in negen van de tien gevallen is de knaap de
verleide; en zelfs uit het oogpunt van een hoo
gere moraliteit: in negen van de tien gevallen
is het manage de convenance door de moeder be
werkt, en niet door den vader."
De hortensia, bij ons niet zeer in tel, is nu en
dan mode geweest, en terecht, omdat zij zeer
decoratief is, en lang hare bloemen houdt. In
Duitschland was zij, niet lang nadat zij ontdekt
was, zeer gezocht, omdat zij voor de
lievelingsbloem van koningin Louise doorging. Men heeft
beweerd dat zij haar naam ontving naar koningin
Hortense, maar dit is onjuist. De Fransche dokter
Commerson, die met Bougainville een reis om
de wereld gemaakt heeft, bracht haar uit China
mee; hij kende eene zekere Hortense Lepante, de
vrouw van zijn goeden vriend, den beroemden uur
werkmaker Lepante; maar nog beter kende hij de
moedige Horternse Barre, die hem in
mannenkleederen op zijn reis vergezelde. Was het uit liefde voor
de wetenschap of voor den dokter, men weet het
niet; zeker is het, dat wie zijn naam vereeuwigd wil
zien, goed doet, een botanicus te vriend te hou
den. Men ziet het aan de fuchsia, de lobelia, de
victoria, de dahlia.
De hortensia heeft, zooals men weet, eene bij
zondere eigenschap: men kan haar »echt" verven,
in de plant, rose of blauw, zooals men wil. Af
gesneden manguerites en anjelieren kan men in
aniline zetten en ze zuigen zich vol kleur ; violen
worden met een vaporisateur vol geest van
salmoniak bestoven en zoo heerlijk genuanceerd.
Hortensia's echter worden ns voor goed in den
wortel geverfd, met aluin of oker, en behouden
hun geheele leven de blauwe kleur.
E?e.
IIIIIIIIIIIIMIIIIIIII
Allerlei.
De velocipède heeft, na hare overwinning aan
het Engelsche hof (de Prinses van Wales heeft
aan hare dochters bicycles toegestaan) een tweede
behaald. Poenige geloovigen hadden zich bezwaard
gevoeld, dat eenige pastoors ten platten lande
zich van rijwielen voorzagen; de quaestie is
hooger op gekomen tot voor den Paus, en deze
heeft beslist dat in het wielrijden der priesters
niets berispelijks was, omdat het snelle vervoer
gewoonlijk aan de zielverzorging ten nutte kwam,
en dus de wielrijdende geestelijken nonsunt
inquietandi. De bisschop van Cremona is na
deze beslissing zelfs verder gegaan, en heeft aan
de pastoors van zijn diocees aangeraden, zich
rijwielen aan te schaffen, om te spoediger zieken
en stervenden van geestelijke hulp te kunnen
voorzien. De bisschop voegt er bij, dat een
geestelijke, de abt Pianton, het rijwiel heeft uit
gevonden en zich er reeds in ]S4"i zegenrijk van
bediend heeft.
40 cents per regel.
liiiiiii»tiKt»mnim»MtttmimMtm»iimnniiiiniiiiiimiiiiiinniiinniiiiiii
Complete Slaapkamers.
PRIMA EIGEN FABRIKAAT.
YOS & LE GRAND, Kalverstraat.
Magazijn KEI/ERSHOF", Nieuwemlijk 19B.
Z ij d en s t O f f en. Grootste sorteering zwarte
en gekleurde, effen, gewerkte en gedamasseerde
Zijde, Satijn en Surah. De nieuwste des
sins en kleuren steeds voorhanden.
SCHADE & OLDENKOTT.
OVERZICHT DEI! GESPEELDE PARTIJEN I\T DE EEESTE KLASSE.
Eerste ronde, Maandagmorgen 13 Augustus
Wit. Zwart. Opening. Aantal zetten. Uitslag.
L-iman versus Heemskerk, Spaanscli, 42 Loman wint.
v. Lennep Mal a, Spaansch, 23 v. Lennep wint.
v. Kliijii Meiuers, Giuoco piano, 41 Remise.
Beiiima Olland, Cliuuco piano, CO Olland wint.
Tweede ronde, Maandagavond 13 Augustus
Malta vereus v. RMjn, Spaansch, 41)
Heemskerk v. Lenncp, /.ukertort opening, l'J
lienima Loman, Tweepaardspel in tle nahand, 59
Olland Meiners, Geweigerd Evansgambiet, 14
Derde rond», Dinsdagmorgen 14 Augustus.
v. Lenuep versus Benhna, Kransch, 49
v. Rhijn Heemskerk, Kngelscb, 26
Meiners Malta, Spaanscli, 69
L'.rnau Ulland, Spaansch, 55
Tierde ronde, Dinsdagavond 14 Augustus.
Heemskerk versus Meiners, AVeener, 22
lienima v. linijn, (iiuoeo piano, 03
Loman v. Lennep, Spaanden, 27
Oilancl Malta, l-'ransch, 47
vyiiain-i lu-iiiiii, xiaiiscu.
Vijfde ronde, Woensdagmorgen
v. Itliijn
Malta
v. Lennep
Benima
v. Lennep
Olland
versus Loman ,
Benima,
Heemskerk,
Olland,
Zesde
versus Malta,
Meiners,
v. Rhijn,
Heemskerk,
d4 opening,
Fransch,
Spaaiiscli,
hngelsch,
ronde, Woensdagavond
Giuoro piano,
Wecner
Siriliaan,
Giuoco piano,
-t t
15 Augustus.
45
C 5
35
44
15 Augustus.
50
30
40
79
Malta wint.
Heemskerk wint.
Loman wint.
Olland wint.
Remise.
Heemskerk wint.
Remise.
Loman wint.
Heemskerk wim.
Benima wint.
v. Lennep wint.
Ollaud wint.
Loman wint.
Benima wint.
Heemskerk w'nt.
Remise.
Benima wint.
Remise.
llemise.
Hemise.
Zevende en laatste ronde, Donderdagmorgen 16 Augustus.
Meiiiers versus v. Lenuep, Schotsch, ;!0 Remise.
Malta Loman, Spaansch, 34 Loman wint.
Heemskerk Benima, dl opening, 59 Benima wint.
v. Ehiju Olland, Hollandseh, 38 Olland wint.