De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1894 23 september pagina 6

23 september 1894 – pagina 6

Dit is een ingescande tekst.

DB AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No. 900 ff Uit Dr. GrANNEF's Studeerkamer. auteursrecht voor den inhoud van deze bladzijde wordt verzekerd volgens de wet van 28 Juni 1881 (Staatsblad No. 124). Brugsch Pacha, de bekende Egyptoloog. Brugsch Pacha is een geleerde en een zwerver geweest. Hij heeft zijn leven verdeeld tusschen Egypte en Duitschland, het hof en de woestijn, de wetenschap en het paleisleven. Het best geven wjj zijn beeld in een korte vermelding van de voornaamste gebeurtenissen van zijn leven. Zijn vader was wachtmeester bij de ulanen van de garde. Hij werd in 1827 geboren. Alexander von Humboldt was zijn Maecenas; toen hij in de hoogste klasse van het gymnasium zat, schreef hij reeds een wetenschappelijk werk. Op regeeringskosten werd hij naar Egypte gezon den; zijn reine jongelingsliefde voor de Ramsessen en de Psammetichussen werd te Caïro een niet al te kieskeurige liefde voor Saïd Pacha's geld. Te Berlijn was Brugsch een weetgierig leerling geweest van strenge geologen en historici. in het rijk van den duizend en een nacht liet hij het goud stroomen, de dobbelsteenen rollen, de odalisken dansen, de wonderlampen schijnen, hij leefde bij de bloeiende lotos, in den damp der tschiboeks, in de bedwelming van de haschisch. Maar hij ontcijferde tevens de hieroglypen van de monumenten, door Mariette gevonden; hij bracht den sleutel voor de demografie ; hij was Duitsch consul te Caïro, hij schreef een woordenboek van zeven deelen in meer dan 2000 pagina's; als belooning daarvoor kreeg hij een professoraat te Göttingen, maar weldra was hij weder met onbe paald verlof in Egyte en droeg hij boernoes en fez. Hij leefde weelderig aan het hof, of bracht weken achtereen door in liet Serapeum te Memphis, en deelde zijn bed met slangen, tarantella's schorpioenen, en luisterde des nachts naar het huilen van jakhalzen, wolven en hyena's. Hij begeleidde Franz Joseph, den eenvoudigen keizer, op diens reis door Egypte, met Beust die in een blauw zijden met goud gestikten boernoes op een ezel reed, en Tegetthof, die zoo licht en elegant en onverschrokken zijn dromedaris besteeg en bereed, dat de inboorlingen verbaasd stonden. Hij schreef slechte courantartikelen om zijn schuldeischers te kunnen betalen, en heette om zijn mildheid Abulmaaraf: vader van goedheid. Hij organiseerde te Caïro een hoogeschool, te Weenen en te Philadelphia de Egyptische afdeeling der tentoonstelling. Ilij was de gids van prins Friedrich Karl van Pruisen door Syriëen Abessynië, Duitsch gezantschapsraad in l'erzië, hij heeft voor astronomie en geologie, tijdrckening, geschiedenis, taal, philosophie, godsdienst, poëzie, en kunst, zoowel van de Egyptenaren als van,de Hebreeërs geschreven, en is ttn slotte door de Engelschen naar Duitschland teruggezonden, waar hij dezer dagen overleed. Schweinfurth heeft op zijn grafsteen te Charlottenburg een lotosbloem gelegd, een laatsten groet uit het land van zijn liefde. China in nood. (Lustige Blatter.) Juffrouw Mors bij den schedelkundige. //Lieve Hemel, Betje! wat is er met je gebeurd?" zei juffrouw Murs verwonderd, toen haar vriendin, juffrouw Mors, verleden week haar salon in kwam strompelen. //Je moogt wel vragen wat mijn gewoonlijk zoo kalm en vredig gezicht zoo heeft doen ontstellen en in de war gebracht," antwoordde Betje met een holle stem. ,/Het feit is, lieve, dat ik naar een philanthropist, een professor in de physiologie ben geweest, om mijn knobbels te laten uitleggen." //Wat zeg je!" riep Martha Murs, op deelnemenden toon. Deed het erge pijn, lievert?" //Ik heb niet zooveel lichaamspijn geleden als die ellendige, kleine, ongelukkige idioot van een pro fessor onder en na de operatie heeft uitgestaan," antwoordde juffrouw Mors met een glans van vol doening in haar oogen. Maar mijn geestestoestand is vreeselijk geweest oni te aanschouwen. Om bij het begin aan te vangen, Martha, ik zag een ad vertentie iu de Stuivers-Gruwel om te doen weten dat professor Schedelkijker genegen was alle sche dels te onderzoeken, en daarover zijn meeniug te zeggen, van de hoofden die zich tusschen 's mor gens negen uur tot 's avonds zeven uur aan hem zouden onderwerpen. De kosten waren als volgt: Voor een mondelinge beschrijving van al iemands deugden, ondeugden, karaktertrekken, ? 1.50. Voor ecu geschreven idem, voor al iemandsdito ?3. Voor een uitgebreider idem, met een nauwkeu rige beschrijving van iederen knobbel en bobbel die op een merischenhoofd groeit; met bijzonder heden over het huwelijk, raadgevingen voor beroep, tak van werkzaamheid of roeping van de patiënt, vooruitzichten wat betreft gezondheid en rijkdom, etc., etc. ? G 50. Twee hoofden worden beschreven voor den prijs U moet als 't u blieft uw hoed afzetten, lieve juffrouw", begon hij, //en mij ? 1.50 betalen, voor dat ik met het onderzoek begin." Ik gaf hem eerst negentig cent in kopcrgcld en toen de rest in zilver, zette mijn hoed af, sloot rniju oogeu en opende mijn mond. U behoeft uw oogen niet dicht te doen, juf frouw; ik zal uw kiezen niet uittrekken," zei hij en liet zijn vingers langzaam over mijn haarspelden gaan. Nu dan lieve juffrouw, u is een weduwe." //Ik ben al verseheiden jaren weduwe; ja, sedert mijn arme man stierf," antwoordde ik. //Dat dacht ik wel," ging hij voort, dames met hoofden zooals het uwe, lieve juffrouw, houden hun mannen nooit lang." //Hoor eens man," riep ik boos, niet aldoor dat lieve juffrouw" als 't u blieft; daar houd ik niet van!" Heel goed, lieve juf-dame" ging hij voort, duwde met -de eene hand een haarspeld in mijn hersens en krabde met de andere over mijn voor hoofd; u bezit een groote hoeveelheid diagnose..." Dat zijn haarspelden, en geen diegnozen, stomme eend", riep ik en wierp mijn hoofd achterover tegen den neus van den professor. U hebt geen gebrek aan lichaamskracht," ging hij voort, terwijl een pijnlijke uitdrukking op zijn gelaat zichtbaar werd, uw verstand is klein en uw schedel van meer dan gemiddelde dikte." //Ik had nog liever in het geheel geen hoofd, dan dat ik zulk een knol op mijn schouders had als jij!" snauwde ik hem toe. //lic begrijp niet dat er een hoed op past!" //Uw taal is min, dat wil zeggen, ik bedoel, uw laalkiiohhcl is klein'', zei hij zicli verbeterend, om dat ik dreigend mijn parapluie tegen hem zwaaide. (ie hebt geen vereering, geen liefde voor het schotme, geen ziel; maar uw eetlust is enorm." J k beefde hoorbaar van woede en de akelige kleine man ging voort, terwijl hij mijn oorcn naar De betrekkingen tusschen Duitschland en Frankrijk. (Lustige Bldtte.) In den loop der tijden hoeft zich het Medusa-hoofd der ofticieuse pers veranderd in een bloemruiker en zijn liismarck's dreigementen in complimenten van Caprivi veranderd. Cliinees (treurig): »'t Schijnt wel, dat de pomp Jens is!" van anderhalf. Nauwelijks had ik de advertentie gelezen of ik dacht dat ik het wel plezierig zou vinden om den professor mijn vele deugden te hoorcn prijzen en mij te hoorcn zeggen, wat, een door en door goede weduwe ik was. Daarom zette ik mijn hoed op en wandelde regelrecht naar genoemd adres. Ik vond den professor in zijn armst oei gezeten, vast in slaap, in een kleine ka ner, waarvan de muren waren behangen met gekleurde afiicchungen van ineiischuihoofdeu in alle mogelijke toe standen. Fr was een lang puntig hoofd (dat stel lig niets anders dan een steek kou dragen) irctitelij: //Hoofd van een idioot." Aan den rechterkant hiervan was een hcr.-cnpan gevormd als die van ecu olifant, en genaamd '/Schedel van een Staats man." \erder hinir er links een merkwaardig dik hoofd: Versiaml, welwillendheid, geheugen.'' ]!ii het raam zag men een groot, kaal hoofd met een massa kleine ligiiren er op svschildevij. Daar waren mannen aan het, vechten;. engelen die schrijlings op donderwolken zaten; naakte ba'iies met pijl en boog; een troep Duilsehe muzikanlei). door den bliksem gctroll'ei ; een k-ipcl, schomme lend terwijl er binnen in dienst was ; een bran dend schip in een korenveld, een nnin die op een horloge kijkt zoo groot als hij zelf. een vrouw die zit, te schuren met zes wee/en op haar schout ; eii een aap die tegen de sterren grijnst door den loop van een kanon. Ik lachte hartelijk om die komische schilde ringen en de professor werd op eens wakker. Het was een heel klein mannetje, met, een reusachtig hoofd, smalle schouders en dunne beeuen. T\ at is er van uw dienst, jull'rouw:'' riep hij uit, en sprong met geweld uit, zjn stoel. Geef mij voor ? l.ön een beschrijving van mijn karakter; beschouw mijn hoofd en zeg mij waar ik geschikt voor beu,' antwoordde ik en ging op een grooten stoel zitten, gelijk aan dezulke die bij kappers worden gebruikt. voren duwde : u kunt uwe hartstochten niet be dwingen; u hebt nooit een cent in u w leven weitgegcvej), n zij t koppig, gulzig, eigenzinnig, onmu zikaal. L ontbreekt orde, lijne beschaving, welwil lendheid. De knobbel van eigenwaan is buitenge woon groot, en ilie van het geweten ontbreekt ge heel. U zijl wantrouwend, geslepen, listig, twistziek, ijdel, zelfzuchtig!" ,/Aog iets':' riep ik, vuurrood van verontwaar diging Waar ben ik geschikt voor!'Ju welk beroep zou ik shnrcn':" «. Ik kan mij geen enkel beroep denken dat geschik!" /uu zijn voor een dame van znlken onartistickcu smaak en zoo weinig verstandelijke ontwik keling," antwoordde hij, u zouelt goed zijn voor waschvrouw, oppastcr van een krankzinnigengesticht of handelaarster iu vodden. Ook zon het voor u geen kwaad denkbeeld zijn om een commensaal of twee te houden, geen kwaad idee, voor zoo ver u betreft, u zelf, meen ik. maar ik zou u niet kniinen rceotninnndeercn.' Daar, dat heb je beet,, oud waterhoofd," schreeuwde ik, en wierp hem tegen een 'nuste van Shakespearc aan met een slag van mijn parapluie. ,-,Daar! :k hoop dat dit. je een knobbel heeft be zorgd van iets dat je voor dien tijd niet hadt be zeten." 'l oen joeg ik hem in een hoek, viel over een stoel, trapte op mijn eigen hoed, trok hem bij zijn oor in de hooirte, stompte hem iu den kolenba'k. wierp een lleseh nikt over hem heen, i am hem op en gooide- hem tegen zijn schilderij van den idioot aan. ,\la,ar lieve jull'rouw," stamelde hij, laat dat als 't u blieft. Jk heb me iu u vergist. ]ii ecu ander licht gezien, doet u\v hoofd mij deuken aan alles wat ocd en edel is iu de vrouw wer kelijk!" Ga voort!" riep ik en prikte hem iu zijne ribben met de punt, van mijn parapluie. -1" zijt een ware engel welwillend, lief dadig', zachtaardig lankmoedig!" kreunde de professor, kermend. //Is dat goed geuoeg voor u f'1 Een lief land. (Forain in den figaro.} Monarchisten, na de begrafenis van den graaf ran l'arijs: »En nu gaan we dinoeren bij Cornelius van J'anjs Ilerz." Neen, neen, nog meer!" riep ik woedend. Als dichteres, kunstenares, of schrijfster, zoudt u in drie weken fortuin maken," gin<r hii llauwtjes voort, en als gij n aansloot bij het edele bond der ziekcnverpleegsters, dan zou uw naam bij het nageslacht bewaaid blijven." //Spreuk j;; de waarheid?" vroeg ik. Zweer br' iets groots dat ge mij geen leugens vertelt,!1' Ik zweer bij mijn eigen hoofd," rochelde hij. //Waarom hebt ge eerst zulk ecu slecht getuigenis van me gegeven !'" vroeg ik en liet hem weer overeind krabbelen Omdat, ge mij uit den slaap hebt gewekt, was ik erg uit, mijn humeur, lieve dame," zei hij zacht. Toen ge mij daarna bijna geheel in koper geld bctaahh t, raakte ik nog meer uit mijn hu meur; en toen ge mijn hoofd '/::en groote knol" noemdet, besloot ik n ij te wreken. Heeren van mijn beroep zijn zeer gevoelig wat, hun hoofden betreft, en ik denk dat, ik geen uitzondering op den regel maak." Jk beklaagde den kleinen man toen wel een beetje, Martha, en gaf hun nog een stuiver om iets te koopen voor versterking van zijn uitge hongerd lichaam, dat, het meer zou overeenkomen met zijn hoofd. Toen scheen hij dankbaar te wezen, maar de manier waarop hij de deur van zijn kamer dichtsloeg en afsloot, toen ik op straat, was, gaf mij den indruk dat hij mij toch eige ilij niet zulk een engel vond. iiiiiiilmmmiiii M. Een geschiedenis uit het Pusterthal. Dit is een geschiedenis niet van weiden en grazende koeien, maar toch bijna daarvan, /ij handelt nl. over do bellen, die de koeien om hun hals dragen. /ij speelt in een koftieluiis De bellen zaten aan de armbanden van eenige jonge dames, lieve verschijningen, die geheel naar de nieuwste mode waren gekleed. Die bellen schijnen dus ook tot de nieuwste mode te behooren. Maar een jongmonsch, die nog vast ir. zijn dichters zit. stond op. en sprak: Die Vogel kennt man amUciioder Die zarten Frauen am elaut.' De dames stonden verstoord op, en gingen heen, tingclingeling: tingelingoling. En achter haar aan, als de koeien van de weide liepen de spottende jongeling en zijn vrienden. Toch dichters! Slechte maanden zijn Augustus en September voor de brniloftsdichters te Parij*. Er wordt niet getrouwd in deze maanden; hot lijstje dat deze poëten des /omlags van den Burgerlijken Stand halen, is slecht voorzien. Anders, wanneer het in den .season" is van het trouwen, valt er heel wat voor hen te dichten, (ielukkig dat ook ir, Frankrijk voel dames Marie lieeten, want hot huwlijksvci's is een naamvers, on do dichters kunnen dus hetzelfde begin voor tal van geval len gebruiken, /ij hebben over de verschillende standen in de maatschappij hun eigenaardig oordeel. Ken schrijver, een zaakwaarnemer en een deurwaarder vallen bij hen onder n rubriek. de slechtste van hun catalogus. Bovenaan staan ingenieurs, advokaten, indnstrieelen en renteniers. De dokters komen al wat verder achteraan en de oilk'ioren en docenten .staan in het midden naast weduwen, gescheiden vrouwen, of dames die een -\ erhultniss" in het reine brengen. Do bclooning van deze dichters wisselt af van n tot tien francs; meestal krijgen zij een stuk j van ion sous; maar dikwijls ook, daar de conl currentie /waar wordt, en een rijk bruid/e al spoedig l") a 20 gedichten ontvangt, moeten zij zich mot minder tevreden stellen. Jakutsk. Een stad waar vruchtboomen onbekend zijn, waai nimmer een appel, noch pen sinaasappel wordt ge zien waar de post van Petersburg meer dan een maand na afzending aankomt, waar koflie een weel| deartikel en petroleum een onbekende grootheid is. waar een Kuropeesche haring -'?> kopeken kost zulk een stad is Jakutsk in Siberië.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl