Historisch Archief 1877-1940
No. 901
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
verdrongen; daarbij behoorde men toch ook eigen
lijk »als een heer'' te zitten.
Toch is het opmerkelijk, hoe «alles gebeurt."
Jaren en jaren hebben afschuwelijk toegetakelde
oude juffrouwen op estrades geparadeerd, om
»het kleed der toekomst" te laten zien, en zijn
uitgelachen. De mode komt, en zonder tegen
spraak, zonder revolutie of triomf der redeneering,
vanzelf, voert zij het begeerde in; misschien zul
len nu de \jverige verdedigsters de laatsten zijn
om er aan mee te doen.
f
?x- *
In Figaro's »Courrier" komt do wonderlijke
vraag voor: »Als eene dame te voet uitgaat en
een heer loopt haar na, moet zij dit als eene
beleediging beschouwen?"
Men zou zoo zeggen: «Natuurlek, want die heer
geeft blijk, dat hij haar beschouwt als iemand
waarmee men op straat kennis kan maken." Niet
alle inzenders waren het daarover intusschen
eens. »Wat men er ook van zeggen mag," schrijft
er een, »het naloopen is een hulde, en zelfs de
eeriige hulde, het eenige blijk van bewondering
dat men eene onbekende kan bieden." Een ander
beweert dat geen enkele vrouw, mooi of leelijk,
deugdzaam van hart of opgewekt van verbeelding,
het kwalyk neemt, als iemand haar voetstappen
volgt. De vrouw wil behagen; in den salon kan
het haar gezegd worden, wanneer zij daarin slaagt;
op straat is er geen ander bewijs dan dit.
Het ware antwoord schijnt ons wel dit; het is
niet nieuw, maar nog niet verouderd : «Wanneer
eene vrouw bemerkt dat z|j gevolgd wordt, moet
dat haar een aanleiding z\jn om zich ernstig af
te vragen, welke bijzonderheid in haar uiterlijk,
haar gang, haar toilet, reden kan zijn, dat iemand
meent, haar oneerbiedig te mogen behandelen.
Een strenge zelfkritiek moet het gevolg ervan
zijn, en het besluit, voortaan geen reden meer
te geven aan de Don Juans van de straat, om
haar tot hun wejeld te rekenen."
Een andere vraag was: hoe den lastigen wan
delaar duidelijk te maken, dat men van zijn
attentie niet gediend is. Het hem te zeggen, is
te veel eer; hem een klap in het gezicht te
geven, zooals onlangs in een Berlynsch blad werd
aanbevolen, wat ruw; in een banketbakkers
winkel ingaan, zeer ondoelmatig; in een vigelante
stappen wel wat overdreven; een agent aanspre
ken een beetje belachelijk. Eene dame bracht
het volgende in praktijk: zij was een aantal
straten doorgegaan, steeds op den voet gevolgd
door een zeer elegant, zeer knap wandelaar, en
wilde niet, door hem gevolgd, de straat waar zij
woonde bereiken. Plotseling gaat zij een bak
kerswinkel binnen, koopt een brooodje, en het
Tiuis uittredend, terwijl hij natuurlijk voor de
winkelkast was blijven gluren, stelt zij het hem
ter hand met de woorden: »Daar man; hier heb
.je wat. Je hebt me niet durven aanspreken, maar
ik heb je wel begrepen, en ik heb met fatsoen
lijke armoede altoos medelijden gehad."
De dandy was zoo verbijsterd, dat hij het
broodje aanpakte en er mee wegliep.
* *
*
Het kaartleggen behoort in Italië(hier ook?)
tot de geliefkoosde gezelschapspelen onder jonge
dames. Men gebruikt er een whistspel voor, 52
kaarten. De beteekenis in de kleuren is al dade
lijk: ruiten, ongunstig; schoppen, verderfelijk;
klaveren redelijk gunstig; harten zeei gelukkig.
In dezelfde kleur hebben de figuren weer deze
nuance: de heer is een beschermer, de vrouw
5de Jaargang. 30 September 1894.
Redacteur RUD. J. LOMAN.
Adres: Myra Lodge 49 Deronda Road, Herne Hill,
Londen S. E.
Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek
'betreffende, aan bovenstaand adres te richten.
«III1IIIIMIIIIIIIIII
IIIIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIII
CORRESPONDENTIE.
H. C. B te 's H. Uw problema is onjuist. Na l K a3,
c2 2 D ei:, cl D. j is geen mat op den 3den zet
mogelijk.
Van H. Mendes da Costa, te Amsterdam.
Ko. 258. Mat in drie (3) zetten.
c d e f g h
Wit. K b5, D h7, K f4, P d2 en f2 = 5.
Zwart. K el; bG, e2 en c3 = 4.
Oplossing van No. 25G.
l P d8, c4 2 D f3: f, K d4 3 D f2 t enz.
K ea 3 D g3 f
K c5 3 D a3 f
K (16 3 D f8 f
P d3 f 2 D d3: f, K e5 3 P c6 f
K c4 2 D b3 f, K d4 3 P cG f
06 2 R fS: f, K d6 3 D e6 f
Opgelost door H. C. Beets te 's Hoge, W. v. H. te
Delft, C. T. v. Ham te Gorredijk, Wara-Atti te's-Hage
en A. Wijbrands te Amsterdam.
KB. Nog goede oplossingen van NOS. 255" en b te
veimelden van H. Mendes da Costa en H. C. Beets.
eene dame van uw kennis, de boer een sympa
thiek militair. De tien belooft een verrassing, de
negen eene verzoening, de zeven een goed huwelijk.
In de ruiten nu is de heer een machtige die u
zoekt te benadeelen, de vrouw eene blonde dame
die kwaad van u spreekt de boer een jonge man
die slechte tijding brengt; het aas een brief, de
tien een ondoordacht huwelijk, de negen het uit
blijven van geld, de acht een pijnlijke verrassing ;
alleen de zeven is gunstig en voorspelt winst op
de beurs of in de loterij.
Schoppen is nog erger. De heer is een listig
advokaat of een president der rechtbank, de dame
eene weduwe die u bedriegt, de boer een vriend
die u verraadt; het aas voorspelt een vreeselijk
ongeluk, de tien gevangenisstraf, de negen een
beletsel, de acht een slechte tijding, de zeven
een proces.
Klaveren geeft iets beters. De heer is een recht
vaardig rechter, de vrouw een liefhebbende maar
jaloersche dame, de boer een huwelijksbode, de
tien succes in zaken, de negen een succes in
liefde, de acht goede vooruitzichten, de zeven
weekheid van hart.
Om het orakel te vinden laat men uit het
kaartspel door dengeen die de toekomst wil weten,
twaalf kaarten trekken ; alle twaalf met de lin
kerhand. Men spreidt ze op tafel uit, en kijkt
of de vraagster (of vrager) erin voorkomt. Een
blond meisje is hartenvrouw, een donker meisje
klaveren vrouw; in dezelfde kleuren zijn de boeren
de jonge mannen, de koningen getrouwde heeren.
Vindt men de vraagster er niet in, dan wordt er
op nieuw gewasschen en gekozen; is zij er drie
maal niet in, dan is er dien dag geen profetie
mogelijk.
Vindt men er de vraagster in, dan telt men
van die kaart tot zeven, dan van daar weer tot
zeven, en legt ze zoo op elkaar. Dan verdeelt
men ze in vier pakjes. Het eerste drietal
beteekent dan de vraagster, het tweede haar familie,
het derde hetgeen gebeuren zal, het vierde de
verrassing. Dit laatste is het belangrijkste; het
bevat de geheime en afdoende beteekenis van het
orakel.
Men mag het niet op een Vrijdag, of op den
dertienden der maand, of met slaan van midder
nacht of middag ondervragen.
* *
*
Voor het bewaren van eieren zijn tallooze re
cepten aanbevolen. Een nieuw en goedbevonden
schijnt te zijn, ze eerst in ijzervitriool en dan in
kalkmelk te leggen. De poriën van de schaal
worden dan, zooals bij alle methodes het doel
is, verstopt en tegen het binnendringen van
lucht en vreemde organismen beschermd. Hetzelfde
procédémoet ook gelden voor andere levensmid
delen , worst, blazen of zakken van perkament
papier met boter gevuld, enz.
Wat de eieren betreft, is er een groote ver
andering gekomen in de wijze waarop ze nu uit
Italië, Rusland en Duitschland vervoerd worden.
Engeland is de grootste verbruiker. Vroeger zond
men ze daarheen in manden en kisten, waarvoor
veel ruimte vereischt werd en het gevaar van
breken altoos groot was. Thans heeft men groote
blikken bussen verzonnen, dichtgesoldeerd, met
een kraantje; di ze worden met dooiers en wit
gevuld en aan de biscuitfabrieken en suikerbak
kers geleverd, veel goedkooper en met minder
risico. Alleen is het gevaar van vervalsching
minder uitgesloten dan vroeger.
't Volgende merkwaardige eindspel deed zich voor
op 't Congres te Leipzich.
Zwart Zinkl. (l st.)
l
a b c d e f g
Wit Walbrodt. (4 st.)
Wit aan den zet kon hier op de volgende wijze 't
spel winnen.
l cS D fl D 8 bS D: enz.
gl D dan 2 D f8: t, (i I) et f K si
K f8: 3 b8 D f, K x i 7 bS D !rl D
D a7fen5Tgl: en wint.
2 D g4 f K hS
3 D IiS-f! K g 7
K g8 claniT il:, gfl:
g 1) e-"» f 1) f6!
fl;. ^ K )V).
f4 ^ C11
willtWalbrodt vermaakte
5 D fl: en G b8 D f enz. zit.h m( t den koning alle
J T d7 f T f 7! mogelijke schaats te
ge5 D g4 f K Il7 v^n, behalve op 't vel. l
K hC dan 6 'l' dG , hS, met dit gev(,lg dat
T f6 7 T f6: t. D fC: 't spel remise werd.
Zwart 6 stukken.
ede
Wit 5 stukken.
LLERLEI
Ahasver in Rom".
Met altijd zijn de joden het vervolgde volk op
den aardbodem geweest, zelfs onder de regeering
en in het rijk der pausen niet, toen het hun
toch nu en dan heel wat bloed en schatten kostte,
dat hun voorvaderen den Christus hadden ge
kruisigd. Maar dat was vóór de dagen der inquisitie.
Den Isten Juli 1392 besliste czaar Bonifacius
IX, dat aan den geliefden zoon Augelus Manuela,
den jood uit de stedelijke »Regione Trastavere",
een jood van geboorte, den arts »en onzen ver
trouweling" alle privilegiën en rechten zouden
worden toegekend die zijn vader had genoten.
Hij werd verklaard tot huisgenoot van den paus,
en daarbij vielen hem »alle privilegiën, eerbe
wijzen, vrijheden, voorrechten, ontheffingen en
gunsten" ten deel, die de andere »huisgenooten"
van den Heiligen Vader genoten. En daarbij
stelde de paus vast, dat niemand hem deze rech
ten weder zou kunnen ontnemen.
Alexander VI en Julius II beschermden den
joodschen arts Samuele Zarfati; hij mocht christe
nen behandelen, een kreeg voor zich en zijn
familie een vrijbrief mede op reis. Hij behoefde
niet het joodsch herkenningsteeken te dragen,
en mocht in zijne woning synagoge houden.
Julius II had aan die milde bepaling twee jaar
levens te danken. Want den 17 Augustus 1511
scheen hij gestorven; de kamerdienaren waren
reeds druk aan het plunderen van woon- en slaap
vertrek van den paus, toen de arts kwam ver
tellen dat Julius nog leefde, en waarschijnlijk
nog niet zou sterven ook.
Dergelijke goede betrekkingen bestonden
tusschen Leo X en Bonet de Lates, op wien zelfs
door Reuchlin als voorspraak in een geloofs
kwestie een beroep werd gedaan ; tusschen
Clemens VII en Isaac Zarfati, die ook tot «huis
genoot1' werd benoemd, omdat bij door zijn kunde
»de meeste, anders ongeneeslijke ziekten bad
genezen ook bij huisgenooten van Ons, die Ons
lief en dierbaar zijn." Paulus III nog had als
lijfarts den jood Jacob Mantino, een vertaler van
heeuwbr.eesche en arabische werken, maar Paulus
IV heeft in 1555 de joden in het ghetto geborgen,
en al was ook nu en dan eens een paus wat
minder streng dan zijn voorganger, de verlossing
kwam eerst in deze eeuw. voorgoed eerst in 1870.
Intusschen : Ahasverus heeft dus zelfs te Rome een
plaats gehad waar hij het hoofd kon nederleggen!
Woonhuizen voor menschen.
In een zijner nieuwste romans, Les demi-viergef,
schildert Marcel Prévost een voornaam buurhuis
in de buurt van den Are du Triomphe, dat n
grooten salon heeft ten dienste van alle bewoners.
Het is een verplaatsbare zaal. die met een hy
draulische lift kan worden gevoegd bij de ver
dieping die een feest wil vieren. Dit is niet een
>;(ledankending", maar dergelijke inrichtingen
bestaan. De bekende chocoladefabriekanten, de
gebroeders Ménier hebben onlangs in de Avenue
Iloch no. 4 een buurhuis laten bouwen dat het
uiterlijk heeft van een paleis en ;35 woningen
MliMimnliiiiiiMiiiiiiiill
Aan 't Schachnifttny Jotn
interes ante posilie. Wit aa
wijze :
l T f4!
l T dl dan D g8 en
op l T i'2 volgt D e4
en Zwart houdt in beide
gevallen remise.
l b5
2 T f2 D SS
Nu deugt D el niet
wegens 3 T f8 f, K d7
4 P c5 f enz. 2?b4 dan
3 T c2 f, K b8 4 T d2
enz.
3 T f8 t D f8:
4 P f8: co
'nal ontleenen wij bovenst.
n den zet wint op volgende
5 P g(J! et
6 P e7 f K c7
Of K d? 7 P f5, b4 8
P Ii6: en wint.
7 K
d'2
f5 t
M:
Si t
h6
c3
13 P e3:
K d(5
K ea
K «5
K g5
K g6
e3
hC:
14 K 1)1 en ivint.
In de beslissende partij der match Rozendaal v.
Woelderer, dezer dagen te Rotterdam gespe. ld, deed
zich onderstaande positie voor.
Zwart v. Weelderen. (9)
d
f
Wit P.oozendaal (11)
Wil aan den zet speelde
l D e5, dat Zwart met
P fü('t Beste, want op
D füvolgt 2 D e8 f en
3 P d5 t) beantwoordde
en Wit won na eenige
zetten 't paard. Zooals
een der toeschouwers
echter aantoonde had Wit
in bovenst positie 't spel
veel sneller en fraaier
kunnen beslissen, nnil.
aldus:
l P 1)5 Dc5(ofb6)
II (17 dan 2 P a7: t,
K d8 3 P cC: t, bcG:!
4 D d t! enz. Wit geeft
nu mat in zes zetten.
2 P :i7:f! D a':
:t R eO-füR e<5:!
4 I) c3 t
en mat in drie zetten.
Overigens valt nog op
te merken dat l D g7
met D h6 f gepareerd
wordt.
bevat, waarvan de mooiste 24000 francs huur doet.
In dit gebouw is een »hall" die zeshonderd per
sonen bergt, en ter beschikking staat van ieder
der tijdelijke bewoners die een feest wil geven.
Alleen de hydraulische lift ontbreekt, en zou
trouwens onbruikbaar zijn. Maar er is hier toch
een voorbeeld voor het huis der dichterfantaisie.
Hoe onze woningen er over een eeuw wel uit
zullen zien ?
Bij de firma E. J. van Wisselingh & Co.,
Spui 215. is geëxposeerd een schilderij van Josef
Israëls, »Werken en Zwoegen", voor het zijraam
een schilderij van Th. de Bock, »Het kasteel
Doornweerd".
Bij de heeren Preijer & Co. "Wolvenstraat 10y
is geëxposeerd eene aquarel van Alb. Xeuhuijs,
»Bij de Wieg."
ll ....... iiiiiiiiiuiiiii ......... n ..... i ...... iiiiiiiii ..... iiiiin .......... iiiimiiiiiiiin
40 cents per legel.
nMiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiimnmniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiniiiiii
Complete Eetkamers,
PRIMA EIGEN FABRIKAAT.
VOS & LE GRAND, Kalverstraat.
TRADB
MARK.
MABTELUS COGNAC.
Dit beroemde merk is verkrijg
baar bij alle soliede Wijnhandelaars
en bij de representanten
Koopmans & Bruinier,
TE AMSTERDAM.
Prijzen vanf ?2.50 per Beo,
Magazijn KEI/ERSHOF", Niemvemlijk 196.
Zijdensto f f en. Grootste sorteering zwarte
en gekleurde, effen, gewerkte en gedamasseerde
Zijde, Sat|jn en Surah. De nieuwste des
sins en kleuren steeds \03rhanden.
SCHADE & OLDENKOTT.
MlllllllllllllinilHIIIMIMIIIIIMIUMIIMHIIIIIIIIIIIIIMIIllllltllMIIIIIMIIIIIIIIIIIIII
De heer v. Weelderen bezit een ongeëvenaarde
virtuositeit in 't vervaardigen van schaakpuzzles, zie»
hier zijn jongs'e product op dit gebied.
Zwart 3 stukken.
abcdef gh
Wit 6 stuklen.
Te opgaaf luidt aldus; Wit neemt zijn laatste zet
terug en geeft in twee zetten mat. Oplossing over 14
dagen.
UIT DE SCHAAKWERELD.
Tot ons leedwezen moeten wij berichten, dat de
aangekondigde meeting te Rotterdam (zie Weekblad
van 10 Sejjt.), ten gevolge van persoonlijke
gcschillen onder de leden der afdeeling, over't geheel meer
kwaad dan goed fchijnt te hebben gedaan. Tot do
nieuwe traden slejhts 14 hceren toe.
Door invloedrijke personen te Londen is het plan
gevormd in 1895 een groot internat, concours aldaar
te organiseercn. Ook in Rusland worden middelen
voor een dergelijk doel beraamd.
Tereenigd Amst. Schaakgenootschap CaféEoode
Leeuw, Vijgeudam. Speelavonden Woensdag en Za
terdag, 8?12. Jaarl. contributie ? 6.
't V. A. S. geeft voortaan toegangkaarten uit a ? 3,
welke een jaar lang geldig zijn.
Amst. Schaakclub De Karseboom", Kalvcrstraat
's Maandags, 8?12. Contributie ? 3.
College Zeemansboop (Dam) alle middagen van
l?5 uur en Zaterdag 's avonds voor ge
ntroduceerden en buitenieden.