Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
No. 912
Vorstin Bismarck f
HIMIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIllllllllllllllllllllltlllllllllllllll
Ook een interview.
De lauweren in den laatsten tijd door
interviewende perscollega's behaald, lieten
me geen rust. Ik wilde ook interviewen. Een
bakker of slager was me echter te ordinair.
't Moest heel wat anders zijn. Het toeval
hielp me.
In de vorige week liep ik 's avonds erg
laat of laat ik rnaar liever zeggen 's nachts
bij den weg. toen ik een man op een stoep
zag zitten, die ijverig met iets bezig scheen.
Ik trad naderbij en vroeg, met al de bemin
nelijke bescheidenheid yan een krantenman,
die op een snufje uit is: »Wat doet u daar
toch als ik vragen mag?"
De man nam me van 't hoofd tot de voeten
pp. Naar 't scheen boezemde ik hem vertrouwen
in. »Ik zaag een paneeltje", gaf hij ten ant
woord.
»Heere, is u een inbreker? Wel dat doet
me plezier. Mag ik u mijn kaartje aanbieden
en vergunning verzoeken, om eenige vragen
te doen?"
»Met genoegen", sprak de man, »'t werkje
-is toch op een oor na gevild, O, is u journa
list?" liet hij er op volgen, toen hij het kaartje
bekeken had, »dat is toevallig, onze vakken
zijn nogal nauw aan elkander verwant."
»Hoe meent u dat?
»Wel wij halen uit de huizen wat we
noodig hebben en jullie haalt het uit andere
couranten."
Die wijsgeerige en juiste opmerking trof me.
Ik begreep dat ik met een man van gewicht
te doen had.
»Hoe is het met den toestand van uw vak ?"
vroeg ik.
«Slapjes, meneer, heel slapjes," zei mijn
vriend, terwijl hij zijn pet afnam en de zweet
druppels van zijn voorhoofd wischte; »'t vak
van »nacht inspecteur'' (want ik moet u vrien
delijk verzoeken niet over «inbreker" te praten)
geeft tegenwoordig een zuur stukje brood. Er
is weinig te halen en je moet heel wat doen
om fatsoenlijk aan den kost te komen. Ik ken
het vak door en door, want 't is bijna altijd
van vader op zoon overgegaan. Familie-traditie,
meneer, zooals anderen Luthersch of Memiist
blijven. Mijn overgrootvader hebben ze nog
opgehangen, grootvader is op de Nieuwrnarkt
gebrandmerkt en pa heeft z'n koperen bruiloft
met de gribus gevierd. Gelukkig zijn de zeden
sedert heel wat zachter geworden ! Mijn zoon
werkt nu ook al zelfstandig en mijn kleinzoon
is onder mijn speciale leiding. U hoort dat ik
op de hoogte ben, wat? Nu, ik geef u mijn
woord van eer, dat er nooit zoo n beroerde
tijd voor ons is geweest als tegenwoordig 't
geval is."
»Waar ligt dit aan ?"
"Voor een deel aan ignobele concurrenten,
als zakkenrollers, ladelichters, iiesschentrek
kers, enz. Die kerels zijn een schande voor
Een beteekenisvolle
onderscheiding.
(Punch.)
het vak. Velen onder ons huren tegenwoordig
dan ook maar een kantoor en gaan op de
beurs staan."
"Maar dan zou ik staken."
»Daar hebben we over gedacht, meneer.
Maar er is geen »esprit de corps" in ons vak.
Allemaal de schuld van 't schorremorrie, dat
ik zooeven noemde. Je kunt, als fatsoenlijk
mensch, je met zulk schuim toch niet
encanailleeren ? Ja eene werkstaking zou prachtig
zijn. Wat zou men ons spoedig terug willen
hebben! Als wij er niet waren werden de
couranten eenvoudig onleesbaar. En wat
moest de policie beginnen ?"
«Heeft u veel last van de policie?"
»Neen, dat mag ik heusch niet zeggen. Ze
behandelt ons heel schappelijk. Ze waarschuwt
ons altijd, door fluiten en trompetten, heel
behoorlijk, als ze in de buurt komt. Ook loopt
zij altijd bepaalde wegen, die we natuurlijk ]
op ons duimpje kennen. Verder is zij zoo
vriendelijk om de stad een deel van 't etmaal
onbewaakt te laten. Dat tijdstip weten we ook."
»Wat denkt u over de tegenwoordige ver
zekering tegen hm! nachtinspectie?''
»'t Heeft voor ons zijn voor en zijn tegen
meneer? Zijn tegen, omdat de verzekering
maatschappijen er dadelijk, als de bok op de
haverkist, bij zijn, om de voorwerpen te
publiceeren, die wij meenden te moeten
annexeeren. Zijn voor. omdat de menschen tegen
woordig hun boeltje meer open en bloot laten
liggen en knippen en grendels als overbodige
weelde beschouwen."
Ik was zoo in mijn schik over de belang
rijke inlichtingen die ik kreeg, dat ik den
man vroeg of ik de eer mocht hebben, hem
een sigaar te presenteeren.
»Graag meneer. Sakkerloot een goed merk,"
liet hij er op volgen, toen hij een paar trek
ken had gedaan, »u doet het niet minder hoor!"
»0ch wij journalisten weten met ons geld
uit van harden arbeid en heeft er den tijd
om over nieuwe (rucs na te denken. Het
eten en drinken is kostelijk, men heeft een
goed bed en een verwarmd vertrekje.... Lieve
God, menigeen zou er duim er vinger naar
likken om 't altijd zoo te hebben."
»'t Mag dus tegenwoordig slap in zaken
zijn, maar uw vak heeft toch veel voor bij
andere vakken?'
»Zeker meneer! Dat erken ik dankbaar.
We hebben maar n vrees."
»Waarlijk _?"
«Meneer, ik ben een lam van een vent, mijn
vrouw zegt altijd: »je bent te goed voor deze
wereld", maar als ik aan dat eene denk, dan
wordt ik zoo nijdig- als een spin.''
»Wat bedoelt'u toch?"
»Die vrees is dat onze zuur bijeen gezamelde
duitjes in do handen terecht zullen komen
van de beurs-vampyrs die den menschen
waardelooze sporen en ander vuil goed in de
maag stoppen. Zulke kerels staan nog wel
in 't adresboek!"
«Staat u er niet in ?"
»We krijgen wel ieder jaar zoo'n papiertje
te huis om het intevullen, maar we doen
't niet. We zijn te bescheiden. Maar nu moet
u me niet kwalijk nemen dat ik weer aan
mijn werk ga; t begint al vrij druk op straat
te worden en vóór de trams beginnen te
rijden, dien ik klaar te zijn. Een volgende
keer sta ik weer met plezier tot u dienst."
Ik drukte den wakkeren man hartelijk de
hand, dankte hem voor 't hoogst belangrijk :
onderhoud en overpeinsde, onder 't voort- j
wandelen, het feit dat het toch een treurig
wereldje is waarin zelfs de nacht-inspecteurs
reden tot klagen hebben. j
Als ik met dit interview niet alle interviews j
van den laatsten tijd schitterend in een hoek
heb gezet, dan heet ik geen:
AEGIE.
Zola op reis.
(Forain in den Figiro.)
Het spook in de Duitsche minister-wereld.
(Lustige Blatter.)
Schrik van ministers hij ds verschijning van don hoer von L-.icanus, chef van het
kabinet des keizers.
De lieer GLADSTOSK (tot eerclid lnvoernd run
een genootschap roor mikroslo)>ifche studie u} : :Dat
zal mij helpen om de liberale meerderheid waar
te nemen."
geen weg en kunnen ons wat weelde ver
oorloven-''
»Een goeie sigaar! Maar ik heb te huis een
tien mille, van een inspectie van een bekend
fabrikant afkomstig, die nog heel wat beter
zijn! Mag ik u een offerte maken ? Neen,
maar ik zal u liever eerst een monstertje
sturen, dat is reëeler. Ik bedien haast alle
autoriteiten, maar natuurlijk door vriendelijke
tusschenkomst."
»U hebt zoo aanstonds den slechten toestand
van 't vak voor een deel toegeschreven aan
concurrentie. Welke oorzaken zijn er nog
meer?''
»Er zit, om zoo te zeggen geen geld meer
in Amsterdam, meneer. Zilveren theeserviezen
zijn een zeldzaamheid en bovendien wat is 't
zilver tegenwoordig waard? dat weet u zeil'
ook wel. Vroeger vond je nog eens mooie
galanteriën en luxe-artikelen, maar nu is alles
van datgoeduitguldens- of twee guldens-biizar.
In den gouden tijd annexeerde je cosiunies
van Hart. I5odenhcim of een anderen goeden
kleermaker, thans is alles confeetiewerk. niet
de naaimachine gemaakt, 't hangt in elkaar
als pap. Over de Trois Fram/ois /.al ik maar
niet eens praten, \vanl de Froger's zouden zich
in hun graf omkeeren. Wil u wel geloovon,
dat ik laatst in een keukenkast op de
Iv-izersgraebt een sluk paanlcnbiefstuk vond''"
-Onbegrijpelijk l"
-Mijn woord als fatsoenlijk man, meneer!
Een week of wat. geleden inspecteerde ik
met een confrère in de ~ l!.>chl.:'. -(iunst
lludolf" roept, hij op eens, ,laar ligt wel voor
een half miJlioen aan diamanten!" Ik kijk
en zie een parure, ten collier, armbanden.
enz. enz. -'t Is niemendal vriend.' zeg ik,
haal een vijltje uil. mijn zak en strijk over
een steentje.... kra.-, kras /.egt, bel.... 't was
?mlxcli meneer, allemaal rulxrli.' En dat was
nu nog \\el bij een .-teunpilaar van de beur.-!
Heusch. ze zeggen van den Haag: -Kaal en
knap', maar ze kunnen i Ugvnwoonhg van
Amsterdam gerust ook zeggen,"
»Men is nu en dan zoo onholl'elijk. heeren
van uw professie in de mag ik /.eggen.
gevangenis? ... te . . .''
?>/egt u liever, ? Overpein/.ings-Hótel."
-In het Overpeinzings-Hotel te zetten. Is
dit niet een schaduwzijde van het vak ?
M'n goeie meneer, op dat punt heerselu
schromelijke overdrijving, 'l Is in het hotel
waarachtig zoo kwaad niet. Men rust er eens
Allerlei.
Een Araerikanistencongres in 1895.
Toen in den loop vsn dit j.'iar te Stockholm
het Amerikanistoiicongres was afgeloopen, werd
besloten in IS'.Mi weder bijeen te. komen, en wel
te 's-firavenhage. liet bureau heeft echter een
vroegere bijeenkomst noodig geacht. Deze zal
worden gehouden te .Mexico, in October IS',15.
October is in Mexico de beste tijd om toreizen.
'Waarschijnlijk zal de president der republiek don
l'orlirio Diaz liet eoro-voorzitterschap waarne
men, en het middenrijk hooft zelf, naar het zeg
gen, tal van geleerden, die Xoordelijken en Zui
delijken on Europeanen een wa.inligo ontvangst,
on een waardig congres kunnen bereiden, lleeds
worden or pogingen gedaan om de Kurop"esche
loden oen goodkoopon overtocht op de Atlanti
sche booten to bezorgen een hedemlaagsche
usance, die !:ij do uvdachte. aan do eeuwenoude
ruïnes en lierimierii.gor1 van hot land der Azteken
echt regentiomle-eouwMih is.
Het zwarte kruis.
'Wij brulden reeds 1> is <i<il</:'>i<: Krenz, nu heb
ben we ook hi-t y,iriir'?. l\~>'t<,:<t en de uitvinding
daarvi.u hohben wij te danken aan '/.. 'M. Tot't'a.
koning van j'orto- N novo ; vandaar zeker do kleur
der orde.
Deze vorst, wiens gewaad uit OCMI henpdoek
bestaat, hooft don eenvoud daarvan eeuijr/.ius
willen w<'inK'nio:i door 0:1 :>aiïtoir' aan eon lilauw
moiro liiu op /ijn bloot»-' borst to dragen hot
vijfanuigo wit geeiimilb'erde kruis mot blauwen
rand, waarop in hot m'.dden oen zwart gv
mailleorde ster.'' wat /ij:: onderdanen zeker in don
waan zal hivugi'ii dat kj'iing 'l'oti'a oen krachtig
toov^nnuidei bo/it
X:iar gemeld wordt bestaat deze Orde. die in
eon hiiiL'govdiddo behoefte voorziet, uit vijf klassen :
ridder, ofih'ior. koininaiidour. groot-utïicior en
:;'rooti\ruis. Ajic> naar don aard !
De onderdanen \an koning Tol Va zullen slechts
bij hoiigo uitzondering bedoeld worden met dit
blauw moirélint. want -n welk knoopsgat zouden
zij lul mollen dragou /.ooi.ing zij geen kleedercn
hoidioii '/ Koning Tolfn hooft dan ook niet voor
bon zijn ridderorde ge>tieht, maar voor aile.u die
diensten bewezen hebbon aan zijn land," voor
soldaten, ambtenaren ou andere Franschon". Deze
laatsten zullen, er wel hot :necste van protitooron. j
Voor hon toch, die nog niet het Kruis vun Tad- j
Cipier : Wil Eccellenza soms den Franschen
kapitein zien, dien we hier gevangen houden?"
j'mrali, do Sti-.r van C-tnihorljt, de Annamsche
Drank of' iets dergelijks hebben kunnen machtig.
worden, is het Ztvttite A'rum misschien nog een
uitkomst, vooral indien do orde verkrijgbaar ge
steld wordt op dezelfde voorwaarden als de
Militnire orde van Jezus Christus t:an Portuyal.
Een revolutionair blad.
De Turksche regeering hoeft een censuur in
gesteld, die vooral zorg moet dragen, dat uit het
buitenland geen bladen worden ingevoerd, welke
staatsgevaarlijk zijn of revolutionaire denkbeelden
verkondigen. En het eerste blad, waaraan door doze
censuur de toegang tot het rijk van den sultan
werd ontzegd is: de Miïnchener Wiegende lïla'ter.
het onschuldige TFiteblad, dat voor velen zulk
een welkome en gezellige gast is.
Enlin, dat is iets Turksch ! Maar zou m on het
mogelijk geacht bobben, dat in Duitschland eon
stem kon opgaan, om dit Turksche vonnis niet
alleen goed te keuren, maar ook voor Duitsch
land van kracht te verklaren '! En toch is hot
zoo. Do Ilessische L'iiidts /.ty. schrijft : Dat
moest bij ons ook gebeuren. Mogen wij ons door
Turkije beschaamd laten maken ? De strijd
tegen .de revolutie" cischt hot. Want hot blad
ondermijnt godsdienst, orde en zedelijkheid.
liet heiligste is voor dit Wüzblatt niet vei
lig; het leger, reserveofiicieren en zelfs
luitenants in wcrkolijken dienst, zijn niet vei
lig voor don alles vernietigender! spot van
dit blaadje. Men waagt het, schuldonmakendc
officieren, potsierlijke militaire gekken, in
woord en beeld voor te stellen. Is dat geen
ophitsing ? Hooggeplaatste personen, heerschers
over rijken die vele vierkante centimeters groot
zijn, worden erin bespot! Is dat geen ondermijnen
van den troon r* En dan de dikke geldmannen en
millionairs, die worden prijsgegeven aan de ver
achting ! Is dat geen vernietiging prediken van
den eigendom ? l'antoffelheldeu, pronkzuchtige
vrouwen on ondeugende kwajongens worden in
ieder nummer goteokoud, met het kennelijk voor
nemen het fondament van de tegenwoordige
maatschappij de familie te vernietigen, het
h u w c l ij k in discrediet te brengen. Zelfs gees
telijken zijn niet zeker voor do snoode grappen
van dit anarchistisch blad, zoodat ook do banden
van don godsdienst lichtzinnig worden losgekuoopt.
Daarentegen worden op schaamtclooze wijze ruwe
vechtpartijen, zwolgerijen en /.uiperijen verheerlijkt
Jouge meisjes worden, zonder verg- u n n i n g
der ouders, gekust door jonge mannen; on het
blad laakt hun gedrag niet, neon het prijst deze
u i t s ]) a 11 i n g o n in verzon, en bevordert daar
door de onzedelijkheid en do revolutie. Doch ge
noeg, liet walgt ons nog langer in dit vuil te
roereu. Zoodra wij een wet tegen do Um-tiirzler
hebben, moet de eerste eisch zijn : weg mot de
J''iie(j('tnle Jlltïlter'. liet is inderdaad bedroevend
dat wij daarin door Turkije zijn voorgegaan".
Ernst of kortswijl '! zou men geneigd zijn te
vragen.
Wat den arbeid het meest drukt.
*$3#£;
\W^/'/^V:
i -'v^-^vfe-:^^\ ,
£»- / - ?:ï>a#^
?-^-^^i' £"- 1
^^^?3x
"^^>.^