No. 919 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. 11 De enquête naar de Armenische gruwelen. SNUIFJES. Sultan ABDOEL-HAMID (tol John Buil. Jnnath'in. den dm- en de 'Fransclie pan bevindt er zich wel hij IL t heeft een karrevracht lauweren erdoor geoogst. Weliswaar moet het veld. waar die roem rijke lauweren groeiden, gemest worden met de lijken van duizenden, besproeid worden met de tranen en liet bloed van tienduizen den doch daar- merkt gij aan de lauweren niets van. Zij s-cliilteri-n en dilateren in haar donkergroenen tiiomfdos, alsof geen drup peltje bloedrood in Iniar aderen vloeide. (lij moogt er trotsch op zijn. Europa, gij biandpunt der bosehavinir. gij vei kor.diger en verspreider van 't evangelie der monsohenliefde boven geluofsvei'dee dhoiii. gi.i belangoloozi; onderwijzer in de edele moord- en vernielkumle. Ik sprak daar van liilni'jtlt'i.--. Dat was een ,.lapsus l'iiguae". liet viel mij oiibedaclit uit don mond. of liever uit de pe'i. Want /.elfs een U'Moiikon moe-! b°<r'ijp'"'ii, dat onze boi-ohaaflo Europeescho officieren den Japannees de moordkund-.! niet Dingen doceeren uit louter liefde vo ir 't vak. Die hoeren werden er rijkelijk voo;- bei:::l). mis schien in n jaar meer dun in '2~> jaar in hunne Heiniath En de E'iropee-oho lov.Ta'iciors van de noodige moorduii1:"'! heb'xMi er ook geen gold bij ingeschoten. Wees d,mr maar zeker \an. Die beschaafde lui weien ook. wut een luiitenmodelseh kanon of geweer in Japan waard is. Ik vind hel erg gezocht den ooi log in het Oosten leehtstreeks in velband te brengen met onze beschaving en inen-chenliefde. liet is w aar, iie Japan n t r- zijn op W o?tors oh o manier met elkander slaags geiaal.l naar-Ut was de bedoeling niet. waarmede Europa d;e hinden van wapenen hoefi voor/Jen en hun hel gebruik daarvan boeit geleerd. Iviropa. op en top christen en gentleman, hcct'i. tot een va>te gewoonte al wal 01,beschaafd is te /.e.'joüc met den bijbel, met < o; logsmait-riaal on mot, jenever, eenvoudig om die lui zno spoedig mogelijk te doen weten mf>! wal voor s'>"i't van menschen zij Ie doen hebben. On bekend maakt onbemind, denkt Ivtropa, en dit is wel de besle manier om bon goed in te lichten omlreiii hun M 'Hwi vrien den. Wat, nu h'! ooi loe'-niatennal boiritl. dat van de drie aai'üvhndi n a'likeien er nog liet grif'st ingaat, dit v, i koopt hit niet. uit winstbejag, maar uit ridderlijkheid ; kiijjen wij eenmaal rnz'.'. '/.o o i- /..in overweging, komt liet tot veehlen, d;ui behoort dat te geschilden mot goli/ke wapet'on. anders was bet geen fair play. want de oerlijkh-id en do royalitoif zilte!) Kurojni in hot bloed. Nu is daar in het ()>stoti d" zaak ver keerd geloopen. De Japanners '/.ijn de Chir.eozon in het haar gevlogen on hebben hun oorlogsschepen, hun kanonnen en geweren tegen elkaar gebruikt. Maar dat wa< een misslag, in elk geval een vergissing, die in »Ik zal eerst zelf zien, lieve vrienden, of het voor u niet te sltorkiny is''. ' Wat er tegenwoordig in de kranten al zoo geschreven wordt! 1 'Daar lees ik in een Limburgsch blad o. a. het volgende: ,.In het Oosten zijn sinds maanden een paar volkeren bezig elkaar ader te laten, en weder zijds hun financiën te ruïtieeren. Dat doen onze Europeesche beschaving en menschenliefde- die tot n van die haarplukkende natiën zijn doorgedrongen De beschavingszaadjes, uit Europa naar Japan gezonden, zijn onder de sloving van den Oosterschen zonnegloed in verbazend korten tijd tot reusachtige planten opgescho ten. Vooral de zaden van 't militarisme. Daar aan heeft Japan de weldaad te danken, dat het op dit oogenblik in een gruwelijken oorlog tegen China is gewikkeld. Had het betrekke lijk kleine Japan de nieuwste methode van menschenslachterij niet van ons philantropisch Europa geleerd, het zou zich wei honderdmaal bedacht hebben, eer het den Chineeschen kolossus aanrandde. Nu het evenwel het fijne van de Europeesche moordkunst beet had, en zich daarvoor ontzaglijke geldelijke offers had getroost, wilde het natuurlijkerwijze ook eens de proef op de som maken, of die Europeesche bloedbeschaving werkelijk steekhoudend is. De lust be kroop hem, om eens krijgje te spelen. En warempel zij bleek steekhoudend te zijn. De Japansche kat heeft den (Jhineeschen olifant overwonnen. Wat een heerlijke triomf voor onze Westersche beschaving! Niet alleen bezitten wij de, kunst, om in den kortst mogelij ken tijd de meest mogelijke menschen te slachten, maar wij hebben er ook een export-artikel van gemaakt. En Jaden loop dor tijden wel hersteld zal wor den- Japan is nu China do baas; over enkele jaren echter heeft China natuur lijk ook nog eenige reuzonschreden op den weg der Europeesche beschaving gezet, en wordt China Japan weder do haa-'. is het eenmaal zoover dan zullen de Ei.mipees.elie besehavers hun doel bereikt bobben en ge noegen aan Iran leerlingen beleven, want dan kunnen China en Japan, na verelfening hunner rekening onderling, hun d > oer bewij zen eens met gelijke wapenen tegen lifn te gaan vechten. En <lni zal men eerst terdege bes-Ji'-'n hoe, wol v t rro van win-tb: ja.1, juist de onbaatzuchtigheid, do ehrislebjke zelfver loochening on <ie i iddorl'ike groodn'jed'gheiïl liet geweest zijn, die hot Wcslen er toe geleid j bobben hol Oo-ten loe te laten tot de school dor Wer-tcrsehe beschaving alsm de hoe de deuird in deze wereld altijd beloond wordt. Dat zoo'n L'inluirger dit alles k.m voorbij zien, begrijp ik ter nauvuTiiood. Gek. da', tivee zulke oppassende menschen al.- Kuyp'.'i' (-n Lo'iman, hot, an don stok kuniHii krijgen over do l)ot(-ekeni-! van hol woord ri'rirn:ti-lijn\i!i. Als men dit ziet, zou men haast bang /ijn. dat zij ook nog eens aan In.t wo'ird oppa-sen ' een v- r.-chiiK'iidc beteekenis zullen gaan hechten. Toch geloof ik, kan men zich hiermede Iroo-ten. dat. a! mochten zij zich door het eer-, of ander laten verleiden, elkander to verwaarloozen. zij alovel op elkaar zullen blijven passen. E;i hier doet zich als van ;'o't' de vraag voor: zou hel verw:iardelon*env van elkander niet kunnen toenemen tegelijk met on in dezelfde müte als hè: opolkaai passen? Ik geloot' indeidaad, dal Mr. Lohm.m. toen hij alleen over liet subjectieve en uhj.-ctii ve. der veraaarloozing sprak, volstrekt niet volledig is 'e'.\eest. Hij had naast h', t venvaarbmzen nu l op/,et en zonder opzei, ook nog gewag moeten maken van bot verwanrloo^eii uil oppa^sendheid"' maar natuurlijk dan had l zijn pleidooi het doel gemist. Hoe een ieizer voor zijn residentie zon!, 'Het, vierde "odeelle oeiier eeuw is bijna Voiloopen. sedert het Duitsche volk. gevolg gevend aan den roep zijner vorsten, eensge zind zich oprichtte, om den aanval van don vreemdeling af te weren, on na, glorierijke, /ij het ook zivaar bevochten overwinningen. de eenheid dos vaderlands, on do le-rni'aiwde stichting van het, Duitsche, lijk als prijs uit den kamp medebracht- Mijn lionhlstad en residentie llerlijn is in de vlucht die sedert de Duitsche steden hebben genomen, een der eersten gebleven, en de overheid heeft met toewijding en succes einaar gestreefd. de gemeentelijke inrichtingen der stad waar dig to, doen overeenstemmen met de positie die zij inneemt in het rijk. Als bewijs van mijn erkentelijkheid, en als herinnering aan het roemrijk verloden van ons vaderland wil ik thans een blijvend eeresieraad voor mijne hoofdstad en residentie Berlijn stichten, dat, oen voorstelling zal geven van do ontwikke ling der vaderlandsche geschiedenis, van af het ontstaan der mark Brandenburg, tot aan liet herstel van het Duilsche rijk. Mijn plan is. in de Sogefc-Allee de marmejon stand beelden te laten zetten van de opeenvolgende vorsten van Brandenburg on I'rui»en. te be ginnen niet don markgraaf Alhrecht, den Beer. (MS to eindigen met keizer en koning Wilhelm J. Naast lederen vorst zal het standbeeld komen Ie staan van den voor zijn tijd karaktetistieken man, hij zij soldait. staatsman of burger. De kosten van het geheole werk nr-em ik voor mijn particuliere rekening '. Mei deze keizerlijke en koninklijke beschik king heeft Wilhelm II de leden van den B.'rlijiisc.hen gemeenteraad op /.ijn verjaardagverrast: hot groo'.e eerogeschonk, waarbij allo onderscheidingen van militairen, alle prijzen voor gvinnastiek-, rooi-en zangveroeniguigen, alle b(.louningon aan plastische kunstenaars in dti schaduw blijv'en Frau Wil uelmino lïuchholz heeft dien middag niet kunnen eten van ontroering: en dat wil wat zoggen : van dankbare ontroering, bij de gedachte,'lat alle ma;-kgraven van Brandenburg, en alle koninire.n van l'misen in den Tiergarten zullen komen te slaan. De Tiergarien ! li dat eigenlijk nu nog wel een gepiste naam, voor de plaats die tegelijk een pantheon on gesehied >ni<les zal zijn? Doch laat ons niet spotten niet den keizer, die gezegd heeft: -Xenio tm; inipnne laoessit'' (*), en liever do hoop uit spreken dat, Wilhelm IJ. van de inzendingen voor deze kunstwerken niet zal behoeven to, zeegen, wat hij eenmaal van liet, l\aiserWiihelniDenkmal uitriep: »Ich bin von der Au.-stellung dor Entwürfc sehr enttnuseht''. En tevens deze. dat hij eanmaal van Jïorlijn moge 'otuigen, wat hij van Consiantinopci /.eide : Moin hiesiger Autenihalt ist in j"der J>o/.i< hunsr zu ineiner vollsten Xiifriedenheit au.-gefailen.' Wel bestaat de mogelijkheid, dat ais den keizer een lang leven is beschoren, en zijn genegenheid aan Bui lijn blijft verbon den, ei1 op den duur moer beelden dan :nwiK'hen te Berlijn zullen zijn mai'.v .lit i van later zorg. (*J Niemand tergt mij .-traifeloob.