De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1895 10 februari pagina 9

10 februari 1895 – pagina 9

Dit is een ingescande tekst.

No. 920 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. trachten ter beschikking heeft. Het voordeel daarvan is, dat, evenals bij de vroegere soupers, de tooneel- en concert-artisten hun medewerking kunnen verleenen, zonder met hun avond-enga gement in botsing te komen. Bij de beide soorten van five o'clocks houden de dames haar hoeden op, en de heeren zijn niet in rok; de vrouw des tui?es is in tea-gown, en haar helpsters, zusters, nichtjes, die de honneurs helpen waarnemen, in ochtend-visitetoilet. De heer des huizes is soms zoo beleefd, de recepties van zijn vrouw bij te ?wonen. De bezoeksters laten haar mantels, als die groot zijn, in de antichambre, als ze klein ?ijn, houden ze ze aan. De heeren geven bij de gevraagde matinees hun hoed en stok af, bij de gewone recepties nemen zij beiden mede. Op de five o'clock dient men dan niet enkel the»1, maar ook chocolade, punch, sherry, port, enz., ijs, limonade en sorbets, gebakjes, beschuit jes en bonbons, geconfijte vruchten en geleien, sandwiches en zout gebak; alles intusschen zon der omslag, als terloops, hetzij dat de gastvrouw zich door kennissen laat helpen, hetzij dat men in een hoek een buffet met een bediende instal leert en de gasten zich daar zelf gaan bedienen. * * * Carlyle of een ander geleerd en onaesthetisch mensch heeft gezegd : »de beste geur is geen geur." Zoo zou men, omdat er leelijke kleuren en akelige geluiden zyn, kunnen decreteeren: »het beste geluid is geen geluid", »de beste kleur is geen kleur", met voorbijgang van Rubens en Beethoven. Er komt bij, dat »geen geur" een onmogelijkheid is; ieder deel van de aarde, ieder huis, ieder mensch heeft zijn eigenaardigen geur; het Oosten heeft zijn eigenaardigen geur, de Chineesche kust ruikt men een uur ver in zee (een mengsel van ?wierook en oude opium) en niet al die eigen geuren, zelfs de menschgeuren, zijn zoo leelijk als vele Hollandsche dames beweren. Bonne sant s.nt bon, zeide een Fransch philosoof. Maar niet alle menschen zijn tevreden met bun eigen geur en dien van hun gezonde natuur gen ooten ; velen vinden het een genot, hun ze nuwen met wat bloemen- of specerijengeur te prikkelen. In het apprecieeren daarvan zijn de menschen zeer verschillend. Kardinaal Mazarin vond den geur van een rozeknop te sterk voor z\jn zenuwen; de geur van sommige moderne par fums is voor menigeen's gestel te kras. Maar tusschen niets en white rose is de afstand groot; een feit is het, dat bij sommige persoonlijkheden ?een lichte, niet opmerkelijke maar onafscheidelijke geur behoort, en zij wel doen, zich er een te kiezen, die hun atmosfeer helpt volmaken. Heeft men zulk een geur gevonden, die geheel vol doet, dan houde men er zich bij en gebruike nooit een ander. Men moet zich daarbij vooral ?wachten voor goedkoope odeurs; deze hebben vooreerst het nadeel, dat zij kort na het gebruik oudbakken worden, en nog een ander. Om de meeste odeurs te fixeeren namelijk, is muskus noodig, en het verscbil tusschen dure en goed koope odeurs zit juist in de qualiteit van deze muskus, die achterblijft, wanneer de bloemen?essences reeds lang vervlogen zijn. Waar men zich voor moet wachten, is, gelijk wij onlangs uit de harmonieleer der Yransche parfumeurs aantoonden, vooral het vermengen van geuren. Daarom ook is het zoo goed zich bij n zachte odeur te houden, rose, heliotrope Tnlann, lilas blanc, muguet, new mown hay, violette de Parme ; deze blijven voldoen. De sterkere en samengestelde geuren daarentegen, yhlang- yhlang, jockey-club, Ess-bonquet, frangipani. peau d'Espagne, Ghypre, Kananga, opoponax, en de latere, fleur des orkidées, oryza, cuir de llussie, bou?quet toreador, mogen een oogenblik behagen, op den duur voldoen zij niet. * * * De volksmeening wil altoos met groote voor rechten het een of ander groot ongeluk veriiiiiiiiiimmin 5de Jaargang. 10 Februari 18P5. Redacteur RUD. J. LOMAN. Adres: Myra Lodge 49 Deronda Road, Herne Hill, Londen S. E. Verzoeke alle medeileelingen, deze rubriek betreffende, aan bovenstaand adres te richten. fll:lllllllllU1IIIIIIIIIHIIII!l1IIIIIIIMIIIII11llllllll!IIIIIHIIIIIII MIIIII1IIII1IMIII CORRESPONDENTIE. E M. te D. Indien beide partijen gedwongen zij» hun zetten te herhalen wordt de partij n miso be schouwd. Herhaalt een der spelers zijn zetten (of serie zetten driemaal, dan kan de tegenpartij 't spel remise verklaren. J. J. K. te A. Vriei delijlt dank voor tegemoetko ming. De schuld lag bij onx. Dr. B. M. te 's-H. Uw kaait was eerst 6' nuf X. uit den Haag verzonden, dus veel te hint. A. Wijbrands. Jleld ons s.v. p. waai op uw kous is gevdllei . J. J. S. te B. Indien de partijen mooi zijn zuil ik ze uitspelen. CORRESI'ONDENTIEWEDSTRIJD. Derde zet van Wit. l! ?v 8 4 5 7 8: »*' A R cl R et R bó c3 f3 P f3 P e'>: R b5 R bó B R c4 R b5 P c3 C d4 (U P 13 R cl P 13 d3 D c2 R bf> c3 R (.'l I) R cl R bó R b« P c3 e5 R b5 R cl R c4 li bó P ei>P c3 R b 1) (U R c4 F R 1)5 <U R t-4 R c4 (14 P f» R b5 J' f3 P «3 c5 Uiterlijke termijn voor verzending der zetten Maan dag laatste lichting. 2de zet van Zwart in A 7 P fG, in A9 P c6, in E l <35, in E5 P fri, in l 4 P c6. De plaats van den heer Fles wordt ingenomen door den heer C. Gorter te Krommenie. De overige deelnemers in B worden verzocht zoo spoedig moge lijk door part. corresp. de schade met den heer eenigen. Zoo gaat de legende, dat baron Albert von Rothschild te Weenen eene dochter zou hebben die een monster zou zijn. Eerst werd gesproken van een driedubbelen bult, later van een ongeneeslijke melaatschheid ; nu heet het dat het arme kind een doodskop" zou hebben en daarom of om een andere reden steeds een masker zou dragen. Dat de legende ver verspreid is. blijkt uit de tallooze brieven die de familie dagelijks ontvangt, deels persoonlijke aanzoeken van pretendenten die zweren, het meisje door hartelijke liefde en goede verzorging het leven aangenaam te zullen maken, deels van kwak zalvers, hypnotiseurs of eenvoudige lieden, die allerlei middelen tegen de bewuste kwalen aan prijzen. Eenigen willen zelf komen, anderen hun onfeilbare middelen of hun mooie maskers inzen den, maar allen willen voorschot hebben. Sommi gen ook bieden alleen gebeden en pelgrimstochten aan, alles tegen billijke vergoeding. Nu is het waar, dat baron Albert een dochter heeft; zij is intusschen kaarsrecht, volkomen ge zond en blozend van gelaat; tegen de huwelijkscandidaten heeft zij nog n bezwaar: zij is pas acht jaar oud. * * * Een van de »Farola" recepten, dat wij durven aanbevelen is de »gebakken pudding" (baked custard), die ook buiten op de potjes vermeld staat. Het is als volgt: 2l/4 ons farola aanmaken met een V* liter melk. Verwarm l liter melk tot dicht bij kookpunt en voeg er de aangemaakte farola bij. Vermeng % ons (beter l ons) boter, ?"/i ons (beter IVg ons) suiker, wat geraspte citroenschil en 4 goed geklopte eieren. Bak ge durende een half uur in een matigen oven. Het is eenigzins «soufflé", men moet dus op passen dat met het afnemen en binnenbrengen der timbale, de pudding geen tocht vat en neerslaat. Om er variatie in te brengen, kan men op den bodem van den vorm gestoofde peren of andere vruchten leggen. * * * Gemberbier is, gelijk men weet, in Engeland een zeer geliefkoosde drank; hij geldt als ge zond, opwekkend, verfrisschend en smakelijk. Er zijn verschillende recepten van, en deze worden, daar de families buiten hem zelf maken, in booge waa<de gehouden. Een der beste is dit: Neem 30 gram goode gember (niet gecoMljt, de gember der drogisten en apothekers), stamp of breek ze tijn; 500 gram witte suiker; 50 gram peterseliewortel, 5 gram cremor tartari en twee citroenen, in schijven gesneden. Plaats alles in een Keulschen pot, en giet er 5 liter kokend water op, bedek den pot en schud of roer, tot de temperatuur op .'ï.ïa 40 graden (cels.) ge daald is. Voeg er dan 50 gram gist bij, en plaats den pot op een matig koele plaats, opdat de gisting plaats vindt. Na :?4 uur zeeft men door een lap fianel, laat nog een paar dagen gisten, zeeft nog eens en doet den drank in tlesschen, De kurken worden met touwtjes vast gemaakt en er springen wel eens een paar tles schen; het is de Engelsche champagne. E-e. na iiiiiiiiiiiiiiiiiin Die Duelen flcr onfle Meren. Volgens een oude wet, welke reeds lang voor de middeleouwen bestond, moest elke vrije man weerbaar zijn. Paar nu de poorters der stede vrije mannen waren, zoo was elk poorter gedwonGorter in te halen. De heer G. zen'ie zijn 1ste zetten in B 6 en B 7 aan J. J. Speet Breda (G) rn P. de Wan, Heeiestraat H Iversum (7) Eerste zet vau Wit in B l ia P f8 (A. Klet]kuians, Amsterdam), in B is b 4 (L. H Deelman, Groningen), Oe plaats van den heer Onnen wordt ingenomen door den heer S Gazan 'o Den IleHer (Molenstraat 61). De heer G. zende zijn 1ste zet D 9 aan G Ifalbertr-nia te Beeisterzwaag en in D U aan IL G Heedeis, Gera d Doustraat Am-<t r.lam. M-n halo de achterstallige zetten z^o spoedig mogelijk in! De heeren Kleinhoonte te Arnhem in D 2 en /ier, Spui te 's-Hage, in D U spelen beide a's Ie zet el. Van «Clarus" te Utrecht. Vervaardigd voor don probleemwedstrijd van 't Weekblad. No. '274. Mat in drie (:>) zetten. 8 a b c d e t' g h Wil: K cl. D d8. K c7 en cS, P e C en g4; 1)3, b-i. cC en s2 = 10. Zwart: K el, B hl, P hl; al, bG, e5 en . 7 = 7. Vi'ij vu'zoelien nllr. oplosners punten aan de pvobleii^en toe te kennen, l ~ onberispelijk, 8 = nuoi, 2 ~ goed, l = middelmatig, l = slecht. Aan de tot dusver ver.-eiienen problemen werden de volgende punten toetckend: No. 270 ('. Ham) G A. C. 2, v. W. te U 3, R-e-ids 2, v. \Vi]hn l, Wara-Atti 2. Wieling 2, C l» t ai 2. Gemiddeld c r, f e r 2 , No. 271 (Kui.jers) Wara-Atti 3. lu 't geheel 20 pun ten door 7 oplossers = 2%. gen »harnasch ende weer" te hebben, en hij die zich niet te weer kon stellen werd voor een onnuttig en onbekwaam poorter gehouden. Deze verordening en zeker ook deze minder vriende lijke betiteling maakten nu dat een ieder zorg droeg een »bequaem poorter" te zyn, waartoe men zich tot een gilde vereenigde. Amsterdam, dat in 1300 door Guy van Hene gouwen, Bisschop van Utrecht, tot een stad ver heven was, bezat reeds in 1ÏS42 zijn Schuttersgilde met zijn Doelen. De Doelen was een open hof met een gildehuis, waar men zich bijna da gelijks niet alleen oefende in den wapenhandel met het schieten naar een zeker aangeduid doel, ten einde «vaster in haer schieten te syn", maar waar men ook bijeenkwam om onderling »kennisse ende vrundscap" te maken. De oudste Doelen hier ter stede dagteekent van voor 1;>!)4, toen door »die Scutteren" een nieuwe Doelen werd opgericht. De plaats waar eerstgenoemde gestaan heeft, is onbekend. Zeker is het, dat hij gelegen was binnen de stadswallen , en dat hij omstreeks 1;!94 verlegd werd naar »die uyterste graft", dat wil zeggen in hedendaagsch Amsterdamsch naar den Oudezijds Achter burgwal, begrensd door de Prinsenhofsteeg tot een eind voorbij de straat, welke nu nog van ouds den naam van Oude Doelenstraat heeft be waard. In het midden der l Ge eeuw werd ook deze Doelen verplaatst en met opstal en erven verkocht en gesloopt. Dwars door den Hof, waar zoo menigwerf met den voetboog naar den pape gaai geschoten was, werd een straat aangelegd, de tegenwoordige Oude Doelenstraat; en het >Gildehuys", waar men jaarlijks op SintJorisdag feestelijk bijeen kwam om het rekenmaal te hou den, weid gesloopt en verbouwd. Door een toeval, met een vriend op armen bezoek zijnde, ontdekte ik onlangs nog een overblijfsel van »die Duelen der oude Scutteren", eu ik vermeen den liefhebbers van Oud-Amstelredamme van dienst te zijn door hen uit te noodigen met mij in den geest eene kleine wan deling te maken naar de Oude Doelenstraat. /.eker hebben wij honderde malen die straat doorkruist, zonder ooit te denken dat daar aan de zuidzijde, achter oen nieuw opgetrokken gevel, een stuk Oud-Amsterdam bewaard wordt. Wij houden stand voor het koffiehuis, dat tot opschrift heeft »V;in o:;ds de Oude Doelen." Na verlof gevraagd te hebben aan de vriendelijke eigenaresse, beklimmen wij een echt Amsterdamschen steilen trap, welke onmiddellijk van de straat toegang tot de bovenwoningen (.erft. Ver rassend is bet echter als wij onzen klim gemaakt hebben. Wij zien voor ons twee boven elkander gelegen groote zalen, welke echter om ze produc tief te maken verdeeld zijn in een aantal van hout getimmerde woningen voor »die kleijne l «ij d en" Beide zalen loopen uit in oen van baksteen uit den grond opgetrokken toren van omstreeks twee en een halven meter middcUijn, welke met zijn vensterkens thans uitzicht geeft op daken en een open plaats. Deze plaats, nog gftnoeiiul het, Hof, is te bereiken in de l'rinsenbofsteeg, door een oude poort, waarin het jaar IfiliO gegritt'eld staat De zalen zijn kaal en naakt. De eikenhouten lambriseeringen en de ver vooruitspringende schouwen zijn verdwenen, alleen de zware eiken houten moerbalken, welke door gebeeldhouwde karlieels gedragen worden, doen ons aan lang vervlogen tijden herinneren. Op eiken karbeel is in de benedenste zaal beurtelings een monnik of een non uitgehouwen, in staande houding met een boek in de hand. Hoe die vertegenwoordigers van het ernstige en rustige leven verzeild zijn geraakt te midden va1! het woelig leven der -oude Scutteren" is nog een raadsel. \Vol zegt de geschiedenis dat in 1414 Let S. ('aecilia convent, dat vlak aan don Doelen grensde, aan >die Oudermans der oude Scutteren ' een ert ver pachtte, doch nergens vond ik welke redenen Oplossing van Xo. 272 (v. Ham) l b7 enz. Opgelost door Zier te 's Hage, Ciarus te Utrecht il), v. Woeldereu tn lioiterdam (3', v Wijhe te Zwolle (2), W. v. EI. te Delfi. (3i, C, v. S-.vieten te 's-llage (il), ll-eders te Amsterdam (2', Hi.oftman te Beetsterzwaag (3), G. A. C. te Parijü(2', H. Mendts da Costa te Auifterdam (2j, Wieli g te Groningen (2), Wara-Atti te 's H:"ge (2), J. Schoonbeek te Weiwerd 2r> pu ter,, 11 oplosseis =^ 21',,. No. 270 behaal ie i u* 2, No. 271 2'': en No. 272 2"n punten. lieounleclingen van No. 272 ^'t, Vlekje, dat rp K c5, P mat g et't op t'5 of cl, is onbeduidend, maar van de 7 niat^tanden zijn er l door P cl, daarom nii-t hoogste aantal punten." v. W. te 11. ,.De aardige matstelli g na l - K d7 wordt be dorven door den t-ivialen Isten zet." ..Cla'us" te U. De sleutel is fraai en enkele ruat tellingen zijn prachtig. Jammer dat in l varianten 't zelf Ie stuk ruat geeft." W. v. li. to D. Pas assez de variantes." G. A. C. TUT DE SCHAAKWERELD. Ken 15 al U'ovlii gen van 't Gymnasium en H. B. K. te Arnhem h'-bben et-n scbaak.'iub opgericht. Deieden hebban tien bond^secrc'aris om vergunning gev, a^gd de club naar hem te ni'igen noemen, waar de heer v. Lennep i;atnnr ijk niets op tegen bad. Do Arnh'Mii'-ch" schaakvereeniging vcrgadeit tegen woordig in de l'n/rr llnijiilf , iles /utei dagavonds. Si/haakliofhebbers zijn steeds welkom De soiree in de J/f//-. Oxx ('iitl, te Londen, ter eeie van 't bezoek van de:i I.urd-Maynr, was een g' oot succes. De opkomst der leden mei liunno dames was zei r groot en de beide sranees Hoprn KOIM! van stapel. T» ichmann won 27 iaitijen. \ e l'Hir 1. bij 5 remises. IV Ke'iacteur won l, verloor l b1" l remise. De séances hadden in hvi-c i aast rikaar gelegen vertivkken plaats. De club. die nog geen (j jaar bestaat, telt ihans reeds pi. m. 100 leden! Uit ll'ist-ngs komt 'l goede bericht, dat na aiioop der scliaa' feesten terstond voor ? 3 JUI) geterkend is vorir een internat, tourrooi in Ailg. as. Du preMdetit en vici'-pracses gaven ieder ' rtlill! Een geschikter oord vnor {'en schaakwedstrijd dan een badplaats is mn>'ilijii ^en baar. behoefte aan tVissche lucht wordt dan meer dan ooit gevoeld. Do beer Hoffer te Londen publiceerde een consn!tati''p;r tij. die onlangs te Amsterdam gespeeld werd. Wij nemen de partij hier over, in de meening den vpeiers geen o, dienst te bewijzen hen met de analy-e vau den bekwamen redacteur bekend te ma ken. De partij is daarenboven zeer de moeitewaard. bij den bouwmeester hebben voorgezeten om die ernstige figuren op eiken karbeel uit te beitelen. De oplossing van dit raadsel is zeker moeilijk te geven en zij zal wel in het duister gehuld blijven, want de gebeeldhouwde kloosterlingen stellen geen patroonheiligen voor daar zij den nimbus missen; ook het gildehuis was klaarblij kelijk geen oud verblijf van het genoemd klooster, daar het een »erf" en geen »huisinge" verpachtte. Op de oude kaart van Cornelis Anthoniszoon komt het gebouw in kwestie niet voor, wel op die van Balthasar Floriszoon Anno 1U52. Zoude misschien het »Gildehuys der oude Scutteren" gesloopt en weder opgebouwd zijn van afbraak uit een of ander onteigend klooster? Zulks is bijna niet aan te nemen daar de nog bestaande muren met hunnen, geenclaveerden toren duidelijk zeggen dat het huis niet is af gebroken. BEHXAW) J. M. DE BONT. liiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniliiiliilliii.iiiiiiiiinii ...... iiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiirriniiiiiiiHi 40 cents per legel. Decoratieve Inrichtingen. STIJLMEUBILEERING. VOS & LE GRAND, Kalverstraat. in Soep is een Delicatesse, volmaakte voedsel voor Kinderen, Zwakken en Hersteilenden. BRUINKOOL-BRIKETTEN maar neemt vooral liet goc<*e inerte. Merk i» in een Uriehoek. Verkrijgbaar bij Brandstoffen-IIaudelaren. Geldersche Hammetjes 't gewicht van 3 a 4 Kilo ;i ?0.10 per Kilo. GEROOKT RÜNDYLEESCH voor de Boterham, stukjes van pi. m, 3 Kilo a /'O.O"1/., per Kilo. Franco Rembours. A. J. DE GRUIJTER, Deventer. Magazijn KEI/ERSHOK", Nieinvemlijk 190. Zij d en s t offen. (i r o >tste sorteering zwarte en gekleurde, effen, gewerkte en gedamassserde Zijde, Satijn en Surah. De nieuwste des sins en kleuren steeds voorhanden. SCHADE & OLDEMKOTT. iHiiiiiimiiiniinii Wit. Speijer en Jlann. l e4 <-5 a p f :$ p t-6 3 K 1»5 ;l(i 4 R u4 P f6 5 00 R e 7 6 d4 b."> De gebruikelijke en meer correcte voortzet ting is edi: 7 t~>, P el SPAAX3CHE PARTIJ. 8 'i' 7 al, l' dcö: Beter is 11 b3. P e4: r i-o o-o 8 R b;5 O P c:5 10 K f4 Wit had zijn K raads heer voorlonpig kunnen behouden door K d5 te spo.len. 10 It b7 11 T o I T e(J 12 D (12 II #3 was to verkiezen. De afruil van 2 niadrfli. tri:, en 2 paarden is voor "NYït onvooi'dtitlig. 1-2 P a5 13 R <15 c(> 14 l', 1)3 R ei zou een pion kos ten wegens t antwoord P cl. 14 P 1'4: l j D f i : di K) ed6: e.]>. T adl was hier de zet. 16 K d(J: 17 D d-2 Deslecht-teplaats voor de dame. Wit had noeten spelen D t'5, gevolgd door T adl. Op 17?c kan dan zonder gevaar II d5 geschieden. 17 c 5 18 T :idl Zwart, Sohlberg en Yijzelaar. N n dengt 11 d5 niet wegens IS?bi 19Rb7:, bc-3: 20 D d5, T LS 21 R cG, T l (> en de raads heer is verloren. 18 R f3: 19 £f3: P b3: ?20 ab3: D dl) : dan 20?P dl l 21 D d.8: (21 D g3 dan ! \ii 22 P hl, P e2 t en winti P 1'3 : f 22 K hl, 'I' ad8 : met't bes'e spel. ?20 R o7 ?21 P et 1> h4 ?2-2 P s3 I) f«5 ?23 D e3 D c'.i: '24 bc.",: T iidS '2?. P c4 R 1)6 i '2(5 T d<5 ! Wel zoo sterk wa« b4. 'l wat de kracht van den ;-p-on zou neulrahseeren. .Mei. goed spel was de partij n* g best remise* te houden. '2(5 T dC,: ?27 P dt>: T d8 ?28 T eS f T e8: ?21) P cS; (T, 30 P d(> ;*6 i 31 P cS De par ij is nu verlo ren. DM raadsheer is in dit eindspel meer waard dan 't paard. 31 R »:> 3-2 P e7 f K 17 ? «13 P (15 g5 en Wit verlo^ r ten slotte. Du heer Huiler breekt do purti) hier af met de op merking: It is evident, that the Black allies ave. the better generals " 't Noodzakelijk verlies is o. i. Liet ( pvallend. (Red.)

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl