Historisch Archief 1877-1940
No. 922
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
?zullen zijn, is nu reeds met de grootste gerustheid
te verzekeren, omdat die gevolgen enkel afhanke
lijk zijn van den voortdurenden vooruitgang in
kennis van het cau«aalverband. Is het te ver
wachten dat door de bevestiging van de deter
ministische wereldbeschouwing het individualisme,
het platte egoïsme, meer en meer zal worden ver
drongen door de overtuiging van aller menschen
wezensgelijkheid, dan zal ook zeker eenmaal de
moraal ophouden een impotent dogmatisch voor
schrift te zijn en een psychologische kraeht worden.
Dan zal de mensch niet alleen een zedelijk wezen
Jieetcn, maar een zedelijk wezen zijn.
Wat is er ooit, bij hoogen en lagen, terechtge
komen vau die wereld- en geldverachting, van de
Christelijke liefde in n woord, die tocli zoo
omnium consensu" het allerelementairste bestand
deel vormt van de C hristelijke leer ? Praktisch
gesproken, niets, absoluut niets, in 1900 jaren
niets. Eerst sedert het kerkelijk geloof is gaan
kwijnen, zijn bijna alle tegenwoordige humanitaire
elementen gekomen in staat en maatschappij. Dat
komt omdat de wetenschappelijke geest daar achter
zat. (Niet genoeg aan te radeu is de herlezing van
?een artikel van prof. R. Fruin, in de Gids van
1866 dl. II). Eu zóó zal bij slot van rekening, de
wetenschappelijke geest blijken te zijn de ware
godsdienst en de ware moraal. Gelukkiger zal de
mensch dan niet geworden zijn, want daarvoor is
'hij te spoedig aan nieuwe toestanden gewend;
maar waardiger, beter zeer zeker. En of er dan nog
?van pessimisme zal sprake kunnen zijn, zullen de
menschen ondervinden, die dan leven zullen.
M. C. L. LOTSIJ.
Een Israëlietische universiteit te
Jeruzalem.
In Engeland en Rusland z'^'n sommige
jodengemeenten die het ernstig meenen met een
universiteit voor Hebreeërs te Jeruzalem. De
»alliance israélite universelle" moet reeds
belangryke sommen, tot dit doel bestemd, onder haar
berusting hebben, en de Heidelbergsche
vereeni.ging »Ahabat Zion" zou geheel haar kapitaal er
voor over hebben.
vo
DAMES
Avondtoiht. Mnqda. In Hongarije.
Lectura. Edna Lyall. Recepten.
Eenvoud, in het avondtoilet wordt om de jaar
?of wat telkens voorspeld, en d" voorspelling komt
liyna nooit uit. Nu de stoffen betrekkelijk duur
genomen worden, zyden mousseline, lichte zijde,
<'hangeant, gaas, zou men meenen dat het arran
gement eenvoudig kon blijven. Integendeel; men
combineert deze stoffen met fluweelen corsages
<>f mouwen of pauletten in lichtgekleurd fluweel,
en bedekt de balcostumen verder met bloemen,
in borduursel, in half-relief of er bovenop gelegd,
uf wat het mooiste is de drie soorten
ge
..minimum minimin in iiln l
cfiaafispzl.
5de Jaargang. 17 Februari 1805.
Redacteur RÜD. J. LOMAN.
Veranderd adres van den redac
teur: Stonehaven,HitherfieldBoad,
Streatham, London.
Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek
betreffende, aan bovenstaand adres te richten.
iiiiHiiimiiliiMiiiiiiiiiiiiiiimiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiMiiiiiiiiiimii
COBBESPONDENTIE.
H. C. B. te 'c-H. Uw beide problemen zijn incor
rect. Na l P c4, dc»i: 2 e4 f 13: e.p. is geen ma-.
m 3 mogelijk De idee ia overigens niet kwaadt
Wij raden u aan de fout te verhelpen, 't Andere
probleem komt niet in aanmerking wegens 01,handige
constructie.
H Hirman te A. De novelle zullen wij in een onzer
lubrieken trachten te ilaataen. Aan de meetten scha
kers is 't verhaal stellig bekend.
E. M. te D. De positie die u one zondtkunnen wij
niet terugvinden, wat ons zeer spijt.
Van E. B. Schwann, te Londen.
Vervaardigd voor den probleemwedsti ijd in dit blad.
No. 275. Mat in twee (2) zetten.
abcde fgh
Wit: K cS, D a6, R el, P e6 en e7; g3 = 0.
Zwart: K e5, P h8 ; a2, b4, e2, g4 en g7 7.
combineerd. De japon wordt bv. omgeven met
een rand van geborduurde bladeren, daarop komen
in ba'f-relief stelen en knoppen, en de bloemen zelf,
violen, chrysanthemums, margueriten, worden er
los bovenopgehecht, ook wel aan lange stelen of
geslingerde takken, zoodat men niet weet waar
het borduursel ophoudt en de losse bloemen be
ginnen. Dit niet alleen op witten of crème grond,
maar op iedere kleur, tot zwart toe. Vooral
violettes de Parme, in tal van nuances, worden
hiervoor genomen; ze hangen van de schouders
tot op den onderrand van den rok, terwijl nog
hier en daar losse bloemen op het kleed gestrooid
zijn; ook strikken en choux van lint dienen tot
afwisseling.
Mousseline de soie is steeds zeer geliefd. Bij
een fluweelen of zijden kleed behoort een corsage
met mousseline de soie bedekt; hierover of hier
door komen strepen van pailletten of van gekleurde
steenen bijzonder voordeelig uit. De prinses de
Rohan nam dezer dagen naar Nice een toilet mee
van deze samenstelling: zwart satijn, voor rok
en ballonmouwen; blouse van blauwgroen mous
seline de i-oie, met schouderstuk in den vorm
van een kraag van groen fluweel, vanwaar smalle
linten naar het groen fluweelen ceintuur loopen.
Kraag, linten en ceintuur bedekt met kleine
schubvormige groene pailletten, poilliUts-écaiUes;
boven den kraag een kleine staande kraag van
groen fluweel.
* *
*
Sarah Bernhardt heeft in Magda (Hdmath
v. Sudermann) alle kleinigheden der
mise-enscène zoo Duitsch mogelijk willjn hebben ; voor
zich zelve, de cosmopoliti che zangeres, kon zij
natuurlijk haar eigen smaak volgen, en haar toilet
was dan ook uiterst weelderig. In de tweede
acte komt zij op in een prachtigen avondmantel, die
haar kleed geheel bedekt, fluweel van de tint
cheviux d la rem", < en matgouden weefsel, met twee
groote kragen, een van lynxbo; t, en daaronder een
van bleek violet fluweel Xa eenigen tijd werpt zij
dien mantel af, en is dan in maïskleurig damast,
waarvan de groote bouquetten in dof en blinkend
cantillegoud geborduurd zijn. De moderne stof
krijgt door dit borduursel iets antieks. Over het
corsage is goudkleurig mousseline de soie gedra
peerd, het ronde déscolletéis met maïsklt urige
struisveeren omgeven. Als eenige afwisseling in
al dat geel, goud, maïs, is i en loshangende
gordel van groen fluweel, geheel met bonte steenen,
cabochons, waaronder turkooizen den boventoon
voeren, bezet De mouwen zijn naar (Irieksch
model; zij hangen af, maar laten den arm vrij.
en zijn omlijst door een breeden linndeau, die,
aan den gordel verbonden, naar den schouder
smaller wordt.
De t ekomst der onderwijzeressen in Hongarije
moet niet veel beter zijn dan die op het platte
land in Italië, waaromtrent Onida, Ada Xegri
Barrili en de Italiaansche romanciers van tijd tot
tijd hartverscheurende verhalen doen. De
eerstgenoernden hebben nu intusschen een invloedrijke
verdedigster gevonden. De vrouw van baron Banft'y,
den tegenwoordigen minister-presidentvan Hon
garije, is eene gewezen onderwijzeres, Ilona Mathé;
een jaar geleden gaf zij nog voor250florijnen 's jaars
les te Apanagyfalu, een dorpje in het comitaat
Szolnok?Doboko in Zevenbergen, waar baron
ISanffy gouverneur was. Er is nu een uitgebreid
adres en rapport aan haar gericht door de onder
wijzeressen ten platten lande.
Aan den Singel 480 bij het Koningsplein is
dezer dagen eene nieuwe leesinrichting geopend
Lectura, de daar gevestigde leesbibliotheek in l
HIIJIIIIIIIIimilllMllllllllllllllllllllllllMIIIIIHimill
Oplossing van No. 274 (Hams).
l D g8 K d3 2 P i'4 f enz.
K f5 2 D h7 f
K d5 2 P f4 f ,
met me^ varianten.
Opgelost door E. H E. v. Woelderen, Rotterdam
(2), J. G. H C. Zier. 's Hage. J. L. Hoottman
Bt-etsteizwang (2>. - J. v. Wijlie, Zwolle |3).
G. A. C., PaTijs (4). E. Wieling, Groningen (2).
J. Schoonbeek, Weiweid. W. v. H., Delft (2).
Toegekend cijfer 2"o.
Nog goede oplossingen van No. 273 te vermelden
van II 11. B. te Amsterdam (3). W. v. H., I elf .
G. A. C., Parijs. Toegel -end cijfer aan No. 273 = 2 5/10.
Beoordeel!' gen van Ned. oplossers van No 274
Sommige «uitstanden niet zuiver. De matzet D c4
komt dikwijls voor. Jammer dat bij 2 var. 't voor
naamste stnk van zw. genomen moet wo den. De var.
waarbij R c7 meewerkt zeer goed. E. H. E v.W. te II,
Veel varianten, docli te veel onreine matstellingen.
J. L. H. tj I!.
Bravo Clama! Gij hebt hiervoor een 3 veidi'-nd.
J. v. W. te 'i.
Problème de toute beautéqui mcriterait non pas
4 mais 5 points, n'était que si Paaid" joue, les
Blancs peuvei.t jouer P g5 ou I' c5, malgtó ce défant
je lui donne 4 poinst. G. A. 0. te P.
Opmerkelijk is 't, dat 3 onzer beste oplossers van
No. 274 schijnoplossingen inzonden.
Wij verzoek» n de heeren Schoonbeek, W. v. II. en
Zier vriendelijk xft'rtl* punten te willen toekenenn.
Maatstaf te beoordeeling der problemen.
4 -- onberispelijk, 3 = »eer goed, 2 =?- goed, 1 =
middelmatig, l = slecht.
TWEEDE NAT. COIIRESP.WEDSTRIJD.
Vierde zet vav\ Wit.
4
5
6!
7 i
Si
10
A
b4
R d5;
cfó:!
P f3
cd.'):
P cfi:
P c3
R u4
B
W
D al
R (13
R gr»
P c3
P d4:
P e4:
C
di-5:
K 1)5
R c4
(13
h4
edr.:
d3
(14
R cl
P &
D
bl
0-0
0-0
edö:
P 13 ?
R a4
o-o!
K
0(10 :
1)4
c3
00
P f3
e3
R u4
D c3
c3
P f3
F
R a 4
P d4:
(13
c3
R c4
R bit
(14
Ii3
R c4
P 13
De 3e zet van Zwart in B 10 is de4: en in F 4.
B c5. In B 5 is gespeeld l 1>4 ds, 2 R b'2 D dG, 3
P c3 a(i. In B G l e4 e5, 2 P f3 P c(i, 3 11 c4 li c5.
In D 10 l ei eö, 2 P f3 P 06, 3 R b5 P f6.
De heer G. te Den H De hoeren Kleinhoonte en
Zier hebben in D 2 en D (i beiden als Isten zet ge
speelde 4 en wachten op uw Isten zet. J. J. S.
talen, belooft alles wat op litterair gebied dus
niet uitsluitend romans in den vreemde en in
ons land verschijnt, in voorraad te hebbe n en
dikwijls in zoodanigen getale, dat aan de aan
vragen van velen tegelijk kan worden voldaan.
De prijs bedraagt, evenals in dergelijke inrichtingen
elders, 10 cents per week en per deel. Verstan
diger doet men echter zich te abonneeren: l deel
per -week ? 4.50 per jaar; '2 deelen / 0.?en
3 deelen f 8.?.
In Winflsor Magngine vindt men een uitgebreid
en geïllustreerd artikel over de romanschrijfster
Edna Lyall. De schrijfster van Donovan en We
Two is tenger en smal, met een kalm, rustig ge
zicht, vriendelijke oogen, een hoog voorhoofd en
donkerbruin haar. Voor vreemden is zij eer schuw
en gereserveerd; voor haar omgeving vroolük en
hulpvaardig. Zij woont, zooalsEngelsche schrijfsters
die fortuin gemaakt hebben, in een mooi huis
buiten, met klimop begroeid, door hooge olmen
beschaduwd. Edna Lyall is een pseudonniem; zij
heet miss liayley.
»Mijn eerste werk," vertelde zij, was Won T>y
Waüinp, een meisjesverhaal; het mislukte totaal.
Toen kwam in 1882 Donovan, dat goed gerecen
seerd werd, maar weinig koopers vond. In 1883
werd het mannutcript van We Two door een
half dozijn uitgevers geweigerd, en ik herinner
mij wel, dat ik, van een bezoek bij een van hen
terugkeerend, de St. Paulskerk binnenliep, wan
hopig, en dacht of ik het moest opgeven. Maar
ik besloot, de heele uitgeverslijst langs te gaan,
en toen ik door het zuiderschip van de kerk
wandelde, gaf een kleinigheid mij weer moed.
Ik za^ het monument van iemand van onze
familie, die bij Kamperduin gesneuveld was, en
ik dacht: »Jij bent vechtend gestorven, ik zal
ook vechten tot ik dood ben." Toch duurde het
nog een harde tijd tot 1884; het boek
werd gedrukt en had succes."
Toen kwamen roem en fortuin ; een deel van
haar verdienste wordt altijd aan liefdadigheid
besteed ; aan de kerk te Ea tbourne, waar haar
buiten staat, gaf zij drie klokken cadeau, die
Dowoiviw, Hiifj') en R-iem gedoopt werden.
Edna Lyall schrijft alles met de schrijfmachine
(een Remingtori) maar maakt een schema van
haren roman vóórdat zij begint, en bedenkt ook
haar zinnen vóórdat zij ze gaat neerschrijven.
Op de openbare IPS, deze week in de Ilaagsche
Kookschool gegeven, werden de volgende recepten
gereed gemaakt.
Mousse de pa' p,. Piitéde foie gras f "2. ; 14
Liter slngroom; 21A d. L. aspic (zonder azijn);
of '2K d. L. bouillon met 10 gr. gelatine.
Bereiding: De paté10 minuten roeren, de
gesmolten aspic langzaam toevoegen, daarna de
room. De massa in een rijstrand laten bekoelen,
storten en garneeren met aspic.
Itecept van de aspic: l kalfspoot; 500 gram
schenkelvleesch; gegarneerd boiuiuet; .'! liter
water.
lloreiding: Kook alle ingrediënten in het water,
tot dat er ongeveer % liter vocht over is. Klaar
dit met eiwit; giet het vocht door een doek.
Nadat de massa stijf is gewoiden kan men er
mee garneeren. Een ander deel wordt gebruikt,
om de patéte vermengen.
Voor het omschreven doel is ongeveer l Liter
aspic noodig.
liet gerecht valt bizonder in der. smaak.
Prtitu fim/'/li's dn roiaiUe: 250 gram
kippenvlcesch ; .'! d. L. béchame'saus ; .'i eieren, zout,
Bereiding : Kook of' braad een groote kip,
ilmiiiiiiiiMiiiiliiiiiiimimiMmuiinilimtmiMiiliiiiiiilMMMMiiillil
CORRESPONDENTIEPAKTIJ.
Anderssen's Opening.
Wit. l /wart.
Den Helder. l Arnhem.
u3
(15
2 dl
;5 d^f, :
4 el'
5 P f3
6 R «4
7 M
S D f3:
9 gf»!
10 R b-2
11 abJ:
12 R al:
13 R 1)5 f
14 <?:{
15 P «3:
16 P da
f5
c">
d4
R (f*
1) 16
R f3 :
D 13:
a">
ab(:
T al:
P 16
P fd7
dc3:
P c6
f6
17 K c3
IS P c7 f
19 P e6 f
20 R cl
?21 hl
h5
hgfi:
P (S: f
2."> T hS f
26 T bS:
27 R c«
28 K cH
2!» R (17
30 II (12
31 R e.3
Zwnrt
23
21
R e7
K 1'8
K 1'7
T b8
g-O
P f8:
K f>8:
K jf7
P 1»8:
P c6
1)5
P a7
£&
jeeiïop.
UIT DE SCHAAKWEBELD.
De jaatl. blindscance van Kosentbal in den <V/'<i/i'/
Ccrfli' i/i'x Ki'hffK te Pa ijs had l(j Februari plaats.
De blindspeler won G partijen bij 2 remise.
Tnubenhaiis, die gastvo'irstellingen in Havanna geeft-,
won aldaar urn match van sennor Vasquez, champion
van Mexico. De uitslag was T. 5, V. ].
De kabelmatcb tusscben de Miinlin/linii'liih te
NewYork en de 11,-ilixli C/K-M-IK!, te Loi den zal ou U Maart
e k. plaats vinden De 10 steikste spelers (professio
nals zijn uitgesloten) nemrti aan den strijd doel. De
lirnia Spiers ^v Pond h'H-fc grooto Virhn'id-nnl van
't l'i-itn-inn kosteloos aan de /</?//. C. C. voor deze
gf legciibeid afgestaan. Naar 't ons voorkomt hebben
de leden der //. C. C. niet de minste kans tegen een
club als de .l/'/1;//'///"/i, die spelers als Showalter,
Pillshmy, Hodges, Hymes en Alnin in 't veld kan
brengen. Wij willen echter de zaak niet vooruitloopen
en dus liever ons oordeel opschorten.
Emanuel Laster, Ohess Champion of the World,
is voormmens op 2 Maart e.k., in een lokaal in de
City te Londen, een serie van voordrachten over 't
schaakspel te honden. Ook een cursus voor si elers i
van verschillende krachten zul hieraan verbonden '
worden. De ondernemi' g is op groote schaal gead
verteerd en de naam van Lasker zal zeker veel nieuws
gierigen trekken.
Onze meening, dat Mieses in Teichmann een ster
keren tegenstander zou vinden dan in Janowski,wordt
bewaarheid. Na een remise won Töichmann de 2de
maal het vleesch 2 keeren door een vleeschmaler,
vermeng het flink roerende met die saus, voeg
de eierdooiers toe, het zout, de notenmuskaat
en het laatst 't stijfgeklopte eiwit. Vul met deze
massa kleine timbale-vormen, die met boter zijn
ingewreven en plaats ze een half uur ongeveer
in den oven.
__ E-e.
liiilmiiiliiiiiliiiliiiiiiiiiniii.iiiiii ..... i ....... iHiiiiiiiiiiiiiiiiini ...... IIIIIIIHU
40 cents per regel.
HIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIII i iimiiiiiiiimiinii iiiiiiiiiHiiuii»
Complete Eetkamers,
PRIMA EIGEN FABRIKAAT.
VOS & LE GRAND, Kalverstraat.
in Soep is een
Delicatesse,
met melk is het
?volmaakte voedsel voor
Kinderen, Zwakken en
Herstellenden.
BRUINKOOL-BRIKETTEN
maar neemt vooral
liet goe«»e inerte.
Merk MM in een Ifriehoek.
Verkrügbaar bij Brandstoffen-Handelaren.
Magazijn KEIZERSHOF", Jüeuwemlijk 196.
Züdenstoffen. Grootste sorteering zwarte
en gekleurrle, effen, gewerkte en gedamasseerde
Zijde, Satijn en Surah. De nieuwste des
sins en kleuren steeds voorhanden.
Sr1 n \ n L* Sr i~\ i r\ c1 \T ^ f\ T T
U tl A u CA & U u u r* IN h. U ' l .
Geldersche Hammetjes
in 't gewicht van 3 a 4 Kilo a /"O.-IO per
Y> Kilo.
GEROOKT lUJNDVLEESCrl
voor de Boterham,
in stukjes van pi. m. 3 Kilo a, / O.O7V.> per
V;. Kilo.
l'Vanco Rembours.
A. J. DE GRUIJTER,
Deventer.
Leesbibliotheek in 4 talen.
Singel 486 bij het Koningsplein.
Prijs per deel 10 cents per week.
Bij abonnement: l deel ? 4.51); 2 deelen/'6.?;
3 deelen ?8.?per jaar.
en 3de partijen op grandioze 'wijze, met name de 3de
parlij. In de 2de partij kwam Mieses door een paar
zwakke zettt n zijn tegenstander tegemoet. Wie 't
eerst 4 partijen wint is ovei winnaar. De ir zet be
draagt t 300 van weerzijden. De partijen worden in
de llril. r/i. t'/, en .l/c/A./). ('/,. Cl. gespeeld.
De match v. Bardtleben-Blaekburne zal op 22 April
in de 11. ('. ''. te Londen e< n aanvang nemen. De
condities zijn door beide spelers geteekeud.
In ee i matehpartij in de N<'i i-ointliittu f.'/,. >* C'','»
te Londen deed zich de volgende venassende CODI
binat e voor.
Wit.
W. Ward Higgs.
l f4 do4:
?2 R cl T dS
3 R e6:-f!! D c6:
4 P g& D g6
5 D (15 t K f8
e f g h
Zwart.
E. J. Loman.
6 P e(> f D e6:!
7 D e6: P de5:
8 D eó: P «5:
!) K e.5: T (13
en Zwart wint.
De beide eerste partijen in deze match stakes 4
guineas) werden door den lledacteur gewonnen.