Historisch Archief 1877-1940
10
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
No. 928
Een nleister op He.,,, f ond,
(La Silhouette).
BISMABCK. Gezegend de schop, die mij de eer
verschaft, door uw hoogverheven hand te worden
afgeborsteld.
lllimillllHllllllllmlIllllIlllmlIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIM.IIHtMIlHIIIIIIIIK
?niHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiffiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
De leeftijd eener vrouw.
Voor de rechtbank te Parijs:
Mlle. Desclauzes verschijnt als getuige in een
proces over bigamie, tegen haar zwager begonnen.
De voorzitter vraagt naam, beroep en leeftijd.
Mlle Desclauzes geeft naam eu beroep op, maar
zwggt dan, de lippen woedend samengeknepen.
De Voorzitter: »Iloe oud is u,
mademoiselle?'1
Mlle Desclaures: »IIoe oud ik ben,
mijnheer de president? Men zegt niet iu het
publiek hoe oud een dame is, wanneer men aan
het tooneel is verbonden !"
Maar de juffer ontsprong den dans niet, en
eindigde, met zacht te zeggen : »Jai ... ante et
sept ans!" En getuigde verder.
Waarom was de onbeleefde voorzitter ook niet
zoo onbeleefd als wijlen zijn collega van de police
des mo'urs placht te zijn en vroeg hij, vóór den
eed af te nemen, de dame naar haar leeftijd, om
dan te zeggen:
»E n nu, mevrouw, wilt u wel zweren de
waarheid te spreban. Hoe is uw naam, wat is
uw beroep?'' Enzoovoorts.
Een gevaarlijke proef.
De Engelsche generaal John Adye verhaalt,
dat eenmaal te Woolwiek een proef zou worden
genomen met een zeer licht stuk geschut, dat
van den rug van een paard at' kon worden af
gevuurd, liet paard werd met den teugel aan een
paal vastgebodden, en het stuk gericht op een
schyf; de commissie ging achter het paard staan.
Er werd echter een langzaam brandende lont
gebruikti en het paard begon schichtig te worden.
Het liep om de paal heen, tot de mond van het
kanon precies op de commissie was gericht. Er
viel geen oogenblik te verliezen, alle heeren lie
ten zich plat op den buik vallen. De kogel vloog
over hunne hoofden en de stad heen en kwam
in de werf terecht, het paard werd verscheiden
meters ver op den rug liggend teruggevonden,
en de commis-sie, hoewel ongedeerd gebleven,
keurdo eenstemming de nieuwe uitvinding af.
De man met het ijzeren masker.
Wie was »de man met het ijzeren masker" ?
Het antwoord is nog niet vastgesteld. Napoléon
was een zijner afstammelingen, zegt thans een
correspondent van L'Intermediaire den chercheurs
et des curieux. De man met het ijzeren masker
kreeg herhaalde malen in zijn gevangenis op het
eiland Sainte-Marguerite een vrouw uit Cannes
bij zich, zijn maitres. Deze kreeg een kind, dat
door den gouverneur der gevangenis, den heer
Een lief land,
(.Korain in den Figaio).
de Saint-Marc, naar Corsica werd geëvacueerd,
en daar aan een vertrouwd persoon ter opvoeding
gegeven als een kind van goeden huize, de bonne
part, Italiaansch : di Buona parte. Wie bet
genoegelijk vindt, deze verklaring aan te nemen.
doe het zonder gewetensbezwaar !
Alcohol en de stem.
Dr. Sandras te Parijs heeft proeven genomen
met den invloed dien alcohol op de menschelijke
stern oefent. Hij liet een man alcohol van 90'
innemen, en terwijl in gewone omstandigheden
zijn geluid van f .1 f '2 ging, bloot' or nu maar
een noot over ; en ook di?; was zeer slecht. Xa
een kwartier kwam het octaaf e '2 tot e :! te
voorschijn, na oen tweede kwartier a l, h 1,
c '2. d '2 en f ?'? erbij Gelukkig dat alcohol van
90' g-en dagelijkscho drank is voor eon gewoon
mensch ! Een proefneming met wijnen gaf don
volgenden uitslag: Bourgogne verdreef de twee
laagste tonen ; de stein kwam niet honger dan
h J tot f ;!. Xa een herhaalde dozis bleef
nauwlijks het octaaf van t 2 tot e :!, na eon dorde
dosis waren nog slechts a '2, h :?, c .'! en d :!
overgebleven, na een vierde c ;} alleen. Eerst
na tien minuten kwam do stem terug, lüjuwijn
gaf dezelfde uitwerking in versneld tempo ;
l!ordeaux daarentegen heeft een nauwlijks me kbaren
invloed. Kummel werkt als alcohol, anisotte
maakt de stem dieper ; curacao en absinth maken
haar hooger.
De zange:s, die uit ervaring htm eigen theoriön
hebben over allerlei invloeden van verschillende
voedings- en opwekkende middelen, mogen nu
met dr. Sandras gaan disputetren !
Dumas, de moralist.
Alexander Dumas fils, moralist der Kranschen,
bij do gratie van Alexandre Dumas hls
lioogstdoszeifs eigen ik, oreert aldus over de deugd
der tooneelspeelsters:
:A.'in liet toonefil vervangt bij de vrouw hrt
talent gomakk lijk de deugd, en bei, cors'.o is er
minder onmisbaar, wordt or moer gevierd dan
de tweede. Hot publiek hoeft sedert oenigen tijd
zijn eigen opvatting over de zedigheid dor
toojieehsjioelsters', on d;uir liet van do./o vrouwen
niets vraagt dan genot, vindt bet het heel natuur
lijk, dat zij van genot eon der boofilbostandiloolen
van haar eigen leven maken, liet tooneel hooft
zijn bijzondere privilegies, het leeft onder en
hoven d« wet; wat elders schande bent. is daar
onbekend. Jeugd, schoonheid, succes, talent, toe
wijding, brei gen te veel licht, om deze schaduw
Het tweemaandelijkse}) tijdschrift Nunrdf.n Zuid
heeft den hoor C. II. uon Hertog als redacteur
verloren. De h«>r don Hertog kan wegens drukke
werkzaamheden de inedeveiamwoordelijkheid voor
het op tijd verschijnen v f. n het werk niet meer
oj) zich nemen. Hij bh.i't r>chu>r medewerker, en
mot hom hebbeu oou aantal taalkundigen en
taalgeloenlen uit Noord- en /'uidnedcrland zich
bereid verklaard als medewerkers op te tieik'n.
Le inhoud van de/u: arl-jvering is de volgende:
Taco H. de Ueer, J'. <>.,|>orti!s. Dr. E. A. Stoelt.
Haar op de tanden hehlion. Dr. ,!. Kergsma
Vorm- ou woordverklaiing, I. . V. Leopold,
De onderwijzer en do etymologie. II. W. ,1. A.
Schook. Du causatieven en hun voorwerpen. Jan
Ligtbart. Lezen on verhalen. Scholts van
Kloosterhuis. Een taalles, l'. Kat I'zn.. liet voorzetsel.
I'iHit. J. \ercouliie, Een blik in de geschiedenis
De s' art
Eiigelsciie
Parlement,
('ourtnev. Bannerman. Loekwooil. White-llidlov. Lowthor. Groy. Guilv.
DéputK : »Een brief van huis. De weduwe van
den tuinman vraagt om ondersteuning."
Mevrouiv : »Mogen de vrouwen stemmen ?
.Niet ? Dan is het ook niet noodig."
toe te laten, maken de maat onbruikbaar, waar- {
mede in de andere klassen der samenleving wordt ?
gemeten. Het is als het ware een stilzwijgende
afspraak, dat een tooneelspoeister is oen onaf- !
hankelijke vrouw, gul mot haar gunsten, die om l
de hartstochten te kunnen schilderen ze moet
hebben ondervonden. Maar is deze theorie wel
iuist, en ?al een nauwlettende on koele waar- i
neming niet honderdmaal meer waard zijn dan
de meest klemmende ervaring? Men zou daartoe
moeten vragen of de actrices den hartstocht in
zijn ware hoteekenis wel loeren kennen, ik geloof
dat niet. '/.ij hebben er in de eerste plaats weinig
aanleg voor, in do tweede plaats ontbreekt haai
de tijd. Do ondoorhroken opwinding waarin wij
leven, gevoegd bij de zeer groote vrijheid die j
zij genieten, dramatiseert dikwijls de avonturen, :
banaal eu vol afwisseling tegelijk, die zij
medemakon in voldoende mate om er haar oen zekeren
indruk van to geven waarvan zij lm gelegenheid
partij kunnen trekken. Maar dit staat vaxl, dat
de koorstachtiisp arbeid die haar wordt opgedragen
het onophoudelijke beroep dat op haar geheugen '
wordt gedaan, het zoeken naar aandoeningen die ?
moeten worden geveinsd en aan de anderen mede
gedeeld, de behoefte aan toejuiching, do vreugde |
van eon triomf en do teleurstellingen van een i
mislukking haar organisme op een temperatuur
brengen 7.00 hoog, dat zij er niet buiten kunnen [
ook wanneer zij in de gewone wereld zijn; en
dan zijn alle mi.idolen h-ar goed. '/.<»'> /i-nn zij
iii' hit rnur '<t* *ulniii><H(l<')'* tot firtiii^n sc/^/','/,;
<lrr fjiiHili- x-c/icii ilk' lc zf'J'i'":- /?.;<' ili miiUn-nii.
rnni!zn:entmi-n. in </<? he/i/rn iiuU'rlci»», 'led woini;;1
tooneelspeelsters. zelfs van de grootsten ontsnappen
aan wat ik zou willen noemen hot noodlot '..in
haar beroep. Toch zijn er enkelen wier geheeie
ziel de ongenaakbare godheid dezer kunst met |
don eersten kus in laaien gloed heeft gezet, on i
die het voorbeeld geven van hot grootste
kimstenaarstalent gepaard mot de grootste vrouwelijke j
waardighe d. Xoo eono was Isabeila van Mantua !
die met baar man. Franeesco Amlroini. directeur !
van den troep dor Gi'.ioxi voorstellingen kwam j
geven aan het hof van llenri IV ... .''
Och. och, wat weet die meneer Dumas bet
toch, en wat kan hij het mooi zeggen :
De Umsturzvorlage.
Brengt de Umsturzvorlage in Duitschhiud het
onzer taal. J. G Alhprdiiïpk Tbijin S. J.. neor's
Vondeluitgavv .betutteld". Verseheidenbeden. Uit
de tijdschrüton. Vragen, liookbeoordeolingon.
Inbond van de Maart-allevering van J-'iqcn
y/..',-/?>?./.Mijnheer ('onnehaye. door Virginie l'oveling;
Iets over hot weten on herkennen van misdadi
gers, door prof. G. A. van Hamel (nitt afbeel
dingen;; Plattegrond van de Vorstelijke Poeri te
Tjakra Negara; De Itadja en zijn geslacht, door
d. H. V. (ni. t portret); In verlegenheid; De
Liuiiboksche Kijks^rooten, door d. li. A' (met
afbeelding) ; I>e schop])or van den olectrischon
stroom; 9IMM) motor boven de aarde; Toen ik
nog gymnasiast was, door P. M. Versteeg ; De
zomer, die komt'hij do plaat naar de schilderij
van E red. J. du ('halte], uit do verzameling van
don boer l'. Langerhuizoi!. Huizon); Eon kijkje
op Ampenam (met afbeeldingen van het kampe
ment on de versterkingen); Eusains:
Xajanrimpres-des, door Edw. !!. Koster ; Japansche sprook
jes ; Ken haven voor Scheveringen (mot illustratie!!
van Win. Muller); Vóór den Urittenhurg, door
Jo. de Vries (bij de plaat naar de schilderij van
('b. Kochussen, in hot museum van Teylor's
stichting to Haarlem); Van eon wedstrijd op
schaatsen, door de Moerulaer; Metzu's .lager
(mot portret en plaa!) ; Een nationale victorie
(bij de plaat) ; Een verwoeste kampong o]) Lom
bok (bij de plaat naar oen i'otogr. opname van
dr. J. C. N olii; Do ?ilaartsclio bleek, door Ge;
r(riïid.-i ( arelse:: : Do nieuwe stadsrrhouwburg te
Amsterdam, dooi' ('orneiis Figurant (tnet
illu>tratiën van K. S. Witkamp! ; N. .iudols, door ,1.11.
H-'issing i met portret); In do dorde klasse: \ on
Sriioi'h nier?.Vist (met portret); Verscheidenheid :
Foi iileton.
Uitgegraven schatten.
Sedert don dood van Marietto is de boor de
Morgan de loidir van do onderzoekingen op het
doodenvold van Mornphis. Hij woont met zijn
vrouw on broeder opeen hemel aan den worstijn
rand, en houdt dag aan dag toezicht op den
arbeid der honderden fellahs, die even ijverig
en meoi/.aaia als hun voorvaderen hebbon ge
houwen in (ion harden rotssteen om do pyramioden
te bouwen, thans opnieuw het houweel hanteeren.
eenmaal tot wet en na de plotselinge wijzi
ging in de partijverhoudingen tengevolge van het
votum over den Bismarckfeier staat de kans niet
\ meer zóó ongunstig dan zal door de censuur
l moeten worden verboden de uitgaf van een werk,
i geschreven door een koning van Pruisen.
Wilhelm II heeft blijkbaar Eredorik II vergeten,
j den vriend van Yoltaire en de encyclopedisten,
l die nu en dan alles behalve recht in de loer kon
i zijn. Aan d'Alembert schroef de groote
Eredej rik o. a. :
j aWanneor ecu familie ontbloot is van alle
j middelen van bestaan, a:>,:zel ik niet te, verklaren,
dat bot stelen baar \rijstaat. Ton eerste: omdat
zij oveial een gesloten deur, on nergens hulp
heeft gevonden. Ten tweede : omdat hot een veel
: grootor m sdaacl is mot vrouw «n kinderen zich
: van honger te iau-n sterven, dan een ander oen
i weinig van ziju overvloed te ontnem n. Ton
dorde: omdat hot doel van zulk een diefstal
deugdzaam h', on de diefstal zelf onvermijdelijk ]
noodzakelijk. In'vcndiin ben il; overtuigd, dat i
geen enkele recht! ar.k eon dief in dergelijke
omstandigheden zou veroordeel: n. De maat- \
schappij benist op .wod.'i-keerig hulpbetoon, en ;
indien du nienschen het modelijden onderdrukken, !
laten alle handen los eu komen wij terug in j
den natuurstaat. wnar hot recht van den sterkste i
! alles beheerscht." |
i Niemand aal kunnen ontkennen, dat onder j
l Wilhelm don Tweeden, zoo zijn Umsturzvorlage j
1 wordt aangenomen, do schim van l'rederik den
Gro ten, den st chter der Truiuf,che eenheid"
als een voor God. eigendom on familie gevaarlijk |
sujet behoort te worden vastgelegd !
Bisiarcïen de epigonen.
(Pall M,M Budget).
l om de steeugevaarten te berooven van de schatten
voor de wetenschap en de minder ideale rijk
dommen, die zij geacht worden te bevatten, liet
geluk is den onderzoeker gunstig geweest. Hij
heelt in de graven van twee prinsessen een
j begeerlijken voorraad goud gevo'dt-n, elders trof
bij een half afgemaakt relief, dat uit een artis
tiek oogpunt groote waarde heeft, en nu onlangs
weder heeft bij tot twee prinsessen uit de
dor, tiende dynastie zich den toegang v. rschuft. De
j eene van deze schoone slaapstois heeft Ita (. rt
geheeten. Haar mummie prijkte nog met lange.
kunstig bewerkte oorsieraden, armbanden van
goudpaarlen on smaragden en een halssnoer van
paarlcn. Looken van eon buitengewoon lijn
1 weefsel, voor eou dool purper van kleur
onihul; den hot lichaam ; ernaast lagen eon scepter, een
i boog en een strijdkolf, alles nog in uitstekendei:.
j staat. In de kamer naast hot grat worden toe
stellen gevonden voor het branden van reukwerk.
j vazon mot Iichaamstooi, verzegeld on voorzien
van opschriften. Verder amfora en andere huis
houdelijke zaken.
In het tweede graf bevond zich eon sarkofaag
van graniet waarin, gelijk do inscriptie aan den
! binnenwand aanduidde, de prinses Sib-Ilat rustte,
ook zij in oen rijken tooi van kostbaren
vrouwenpronk. Een bijzondere vondst was bier een zwaan.
i uit hout gesneden met een bewonderenswaardige
knapheid.
Om een denkbeeld te geven van den a-beid.
die verricht moi-t worden, vóór de Morgan tot
dergelijke heiligdommen doordringt, zij veinuld.
dat do pvramide waar deze mummies zijn gevon
den, is gebouwd uit rotsblokken van ',> meter
lang on V (l centimeter dik. Deze brokkor; zijn
van do.i kalkst.-en van Turrali, witte, zoopai htig
aanvoelenden steen met roode aderen, on held», n
den overtocht over don Xijl moeten maken;
vóór zij hun bestemming haddon bereikt. Nu
nog , schittert het wit dor ste- n.uroevon
aan de overzijde in den gloed dor wocstiji'zoi!.
Tot een hoogte van ongeveer 10O nieter zyi de
blokken op elkander gestapeld; en do toegang
tot de pyraniidc is zoo zorgvuldig gesloten, dat
de Morgan eon tunnel heeft moeten doen houwen
in zijn voet. van moer lno meter lang, do diepte
ingaande tot l~2 meter beneden don wo"s
jnbodom.
Het werkhuis" te Brussel.
Onder het voorzitterschap van burgen.
Buis is twee jaar geleden te Brussel oen ,mai
du travail" gesticht, dat hot karakter van arboi
beurs, toevlucht en bedoeling tegelijk dra
Gedurende hot vorige jaar heott liet !>(Ml arboii
oen gezamenlijken duur van N100 dagen ?
houden ; eon gemengde bevolking, waarvan
moesten worden weggezonden, terwijl aan t t
betrekking werd liozurgd. Do anderen voni
door bomiddelinir van dozen, of o;dc zonder h
opnieuw oen eigen onderdak. De bewoner-.
het werkhuis" arbeiden des zomers op het vi
dos winters zagen zij blokken. Do
be-leeiontvangen oen bon waarvoor zij n uur i:.o
werken. Daarmede verdienen zij ^'D contiu
liet doel van dit lage loon is, te beletten
zij die oen vaste betrokking hebben, haar zon
prijsgeven om op het -werkhuis" te gaan lev
Geen wonder.
(JuJije.)
JACK. /eg, ouwe jongen, wat z^e jij er uit '
Aan 't vechten geweest ?
Wn.i.. Neen. Ik heb Duitsch gereciteerd en
mijn kaak ontwricht met Kücl^iclititunjJ^it.