Historisch Archief 1877-1940
10
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
No. 930
H. Tl. Boelen.
Geb. April 1825.
Stille Zaterdig te Florvnca.
Een volk dat bij brood en spelen leeft, viert
zjjn stillen Zaterdag luidruchtig. Te Florence
tenminste is dat zoo. D« oude traditie getrouw,
zyn de Florentijnen hyzonder op bun feestdagen
gesteld, en het feest van den ^??n^pi,» iM 6'-rro
is apart Florentynsoh. Dat willen zy dus voor
nog zooveel niet missen. Om hen echter van
al te groote lichtzinnigheid vrij te spreken, zij
gezegd, dat de oorsprong ervan godsdienstig en
patriottisch, teselijk is Ziehier zijn geschiedenis:
Een jong Florenlyn, Pazzino dei l'azzi, ging
aan het hoofd van een uitgelezen bende met
Godfried van Bouillon ten kruistocht. Hij was
de eerste die de vlag der christenen op Jeruzalem's
muur plantte, hij had het voornemen, het graf
van den Christus aan de ongcloovigun to ontruk
ken en over te brengen naar zijn vaderland, maar
weldra zag hij in, dat dit een hersenschim was.
Vertoornd over zijn teleurstelling, sloeg hij met
zijn zwaard een hoek van het graf af, en stak
het brok steen in zijn zak. Do muzelmannen
waren ontzet, en begonnen met den bewaker van
het graf dood te slaan, om daarna den
cuvelinoedige te gaan vervolgen. Deze vluchtte aldus:
hjj sloeg zijn paard do hoefijzers het achterste
voor zoodat zijn vervolgers juist de verkeerde
De schipbreuk ?an het bnrean yan den
DnitSCttEn RiS 82,
(Lw-tii/s lUiitter).
Den Schitter im kleinen Schifïe,
Ergreit't es mit wildcrn Web,
Er schout nicht die 1-Ylsenritfe,
Er schaut nur hinai;f in die II
Ich glanhc, die Wellen verschUngfn
Am Ende Schitter u ml Ka'.n,
Umi das ha t vor allen Dingen
Fürst Otto lüsmarck gethan.
richting imsloegen. Heelhuids kwam Pazzino te
Florence terug; het reliek gaf hij aan de kerk
San Biagio, later werd het overgebracht naar de
kf-rk der Heilige Apostelen, waar het ook nu nog
wordt bewaard. Op den stillen Zaterdag gebruiken
?d« geloovigen den steen, om het gewijde vuur
?ermede te ontsteken. Ter herinnering aan deze
wonderdadige geschiedenis deed de gemeente van
Florence den schrijnwerker Andrea, van de brug
de la Caraia een groote kar maken, d'e het vol
gend opschrift droeg:
«Deze kar zal iederen stillen Zaterdag worden
gebracht naar het plein van Onze Lieve Vrouw
van de bloemen ; zij zal worden getrokken door
vier ossen, met lauriertakken, bloemen en lin en
getooid, met een duif zal zij hij de mis worden
v rtoond; de vogel zal de saluutschoten doen
klinken ter eere van den Godsdiensten van Paz
zino dei Pazzi. Wie aan de kar schade toebrengt,
of haar oneerbiedig behandelt, zal worden ge
straft met vijf geeselslagen."
Van de elf.ie eeuw af heeft deze plechtigheid
plaats gegrepen. De kar is een groot monumen
taal stuk werk, zwart geschilderd, in
pyramidenvorm, en trotsch van verschijning; zij draagt een
kroon en heeft op haar zijden het wapen van
Florence met de lelies en dat der Pazzi. Vazen
met brandend vuur staan aan de hoekpunten,
symbole.. van Pazzi's onverschrokkenheid, koor
den en hoornen van vuurwerk hangen rondom,
en een draad verbindt haar met het hoofdaltaar
van den dom. Op dezen draad staat een stukje
vuurwerk in den vorm van een duif In den
vroegen morgen reeds wordt het plein in beslag
genomen voornamelijk door een dichten drom
bneren; de vrouwen en kinderen blijven bijvoor
keur in de kerk. Bij het slaan van twaalven, als
de zestig klokken der stad tegelyk losbarsten,
heft de dienstdoende priester het Gloria in rxehi*
aan, en steekt het vuur in de duif, de vogel loopt
langs den draad, vonken schietend, doorloopt de
koorden van het vuurwerk, en laat de
kanonnades donderen. De vrouwen, die elkander rondom
de kar verdringen, houden haar kinderen zoo
hoog mogelijk in de lucht, want het heet, dat
indien een vonk uit de duif op den kleine
neerkomt, bij sterk zal worden.
De menigte buiten is in gespannen verwachting:
i<cheiden anderen kunnen op 15 a 20.000 pond per
ja;.r rekenen. Natuurlijk zijn velen, ook al hebben
zij het Q. C. (advocaat der Koningin) achter hun
naam, minder gelukkig. Maar indien ook allen
zooveel verdienden, was Engeland het rampzaligste
land ter wereld !
,,Tk adopteer ze".
De Parijsche studenten verkochten bij den op
tocht van Mi-carême een feestblad, Folie, et
chnrité, waarin o. a. de geschiedenis wordt be
schreven van de kleine Lucie Bagarre, een meisje
van twee jaar. Lucie is het geadopteerde kind
van de Parijsche studentenwereld; zij is zelfs als
zoodanig erkoml, trots het Romeinsch recht, dat
het adopteeren verbiedt aan vereenigingen zon
der rechtspersoonlijkheid. Twee jaar geleden
werd zij in den zomer gevonden midden in de
bloedige standj s in het Quartier Latin. Zij lag,
in wit linnen gewikkeld, midden op straat, zon
der dat iemand wist vanwaar zij kwam. Toen,
niettegenstaande alle in het werk gestelde pogin
gen, zelfs de hertog de Hochefoucauld-Bisaccia,
laat staan dan een ander, haar niet wilde aan
nemen, adopteerden de studenten haar, en noem
den haar Lncio Bagarre, want Lucien, een student
in de medicijnen had haar gevonden, midden in
een bagarre.
Hoe de studenten er toe kwamen, zich tot den
hertog d-' Roohefoucauld-Bisaccia te wenden V
Ongeveer 4, 5 jaar geleden sprak de afgevaardigde
Gaillard er is waarlijk veel van Klaasje
Zevenster in deze geschiedenis! - in de Kamer
over de ellende der mijnwerkers. Het heette
dat daar heel-! benden Lucie's Bagarre waren,
en de redenaar stond met bijzondere gemoeds
beweging bij haar stil Hoe hij er toe kwam is
niet meer bekend, maar plotseling wendde hij
zich tot den royalist de Rochefoucauld, die op de
banken van de overzijde zat. De hertog zag
daarin een persoonlijken aanval, alsof hij voor
zulke kinderen verantwoordelijk was. Hij maakte
een majestueus gebaar, en riep: »Ik adopteer het
kind!" Een bruisende lach ging door de Kamer,
maar Gnillard ging door, als was er niets gebeurd.
Hij vond nu een kind dat op duf stroo ziek lag,
en wier ouders te arm waren om medicijnen te
De clou van fle tentoonstelling te Parus.
(Het plan om een gat te graven van 1500 Meter diepte,.
RAOUI, PorciiKT : »Als ik den Eitt'eltoren BMIS als drilboor gouruikte.
taai heeft zich het geloof gehouden, dat indien
het vuurwerk slaagt, ook de oogst oen goede zal
zijn. Het geknetter der vuurbommen wordt met
applaus begroet, alleen de duiven die op den
dom wonen vliegen met angstig geschrei de lucht
in, geheel van streek door dit ongewoon tumult.
Opnieuw worden dan de grooto witte ossen
aangespannen en langzaam gaat de kar den weg
van den canto dti l'azzi. Zij houdt stil voor het
paleis (t)uarateri, voor de l'azzi gebouwd naar het
ontwerp van Brunellesche, en de ceremonie van
den scojipio, de losbarsting, begint wederom. Dan,
altijd begeleid door een dichte menigte, wordt de kar
naar haar eigen huis teruggebracht,waar zij zorgvul
dig wordt bewaard tot den volgenden stillen
Xaterdag. Niet altijd zijn de Florentijnon zoo goedmoedig
gezind geweest jegens de l'azzi. In l I7S werd
Jacobo l'azzi opgehangen en verpletterde do
menigte zijn hoofd tegen de muren van zijn
paleis. Uit tot straf voor zijn samenzweren tegen
de Medicis. Maar de vergevingsgezindheid kreeg
de overhand, en sedert eeuwen is Flo.'once weder
uit traditie dankbaar voor ben die de stad ver
sierden. Het paleis der familie, een der mooislcn
in de stad, wordt u mot trots :ia! gewezen, en
met rechtvaardigen trots, want hot is een van de
beste monumenten der renaissar.ce-architektunr.
kracht en vlugheid in zich vereenigende.
Engelsche advocaten in de beurs gezien.
Wij doen het in navolging van een Londonsche
review, en staan verbaasd over het wini-tgc-vemle
van deze advocatenpraktijken. Sir Charle* llussell
heeft zich een inkomen gepleit van ongeveer
2r>.<"K) pond sterling. Sir llichard Webster en
sir Edward (Marko verdienen meer d:.n lio.noo
pond per jaar Sir lleniy James, de heeren
l-'inlay. Murphy, Lawson Walton, Fielding Dickens,
Willis, Cozeris Hardy, Graham llastings eu
verkoopen. De Hochefoucauld opnieuw, met het
zelfde gebaar: >Ik adopteer het!'' Wederom
het lachen der Kamer, de onverstoorbaarheid van
van Gaillard. Hij sprak rustig verder, en zoo
vaak bij aan zulk een arm kind herinnerde, riep
de hertog: ->Ik adopteer het." Langzamerhand
werd die noblesse toch wat belachlijk, en het
werd nu wel duidelijk, dat (iaillard, hoe kalm
ook uiterlijk, dezen spot niet langs zijn kant zou
laten gaan, maar in dit steekspel met woorden
door zijn bedaardheid do overwinning wilde be
halen. Allengs was de liochetoucauld met handen
en voeten aan het ndopteeren, en het lachen der
Kamer was een storm geworden. Alleen (iaillard
stond met onvertrokken gelaat op de tribune, en
bracht iedere, tw<je minuten een nieuw slachtoffer
op bet tapijt, dat altij l maar weer geadopteerd
werd. Zes en twintig kinderen maakte de hertog
zoo tot de zijnen; is bet dus wonder, dat de
studenten hem Lucien Hagurre ook nog wilden
doen ailopteeren 'i
Trekvogels.
Volgens professor Wang, en hij is een der
beste ornitholoiren, doen de trekvogels bun reis
met een ongelooflijke snelheid. Tal van waarne
mingen zijn gedaan op llelgoland, de voornaamste
pleisterplaats der Noordelijke landen, on het
resultaat daarvan is, dat mag worden aangenomen,
dat df blauwborstjes de 4i t) geografische mijion.
die Kgypte van Holgoland scheiden, afleggen in
een enkelen nacht; ?ij vliegen (lus meer dan 1O
geografische mijlen in het uur. De zwaluwen
hebben een gemiddelde snelheid van 4 kilometer
in de minuut, dat is het. drievoudige van de
grootste snelheid der oxprestreinon. En ieder jaar
maken de jonge vogels van zes tot acht weken
deze eerbiedwaardige reis mede.
Julius Prullclman Bromraeijeiv
Meine?z was slecht
te spreken.
Al* je zoo voort
gaat. zei hij, geef'i k
er de brui van Jij
bent oorzaak, dat
Amsterdam in op
spraak komt, erger
nog dan ooit te
voren. Van Tienho
ven lacht, i:i zijn
vuistje. Daar heb je
mij eerst die
forensengeschiedenis op den
hals gehaald en nu
die tdefoon-c&l
imteit, ik wou dat
ik in Rotterdam was
gebleven.
Dat meen je niet.
antwoordde ik, jij
hebt een stel knappe
wethouders, daar ze
overal jaloer,-ch op
zijn. 'i.Is waar, met
die forensen is het mis geloopen. maar daar
staat tegenover, dat je ook zonder die foren
sen je burgerij van 't jaar geen cent meer
behoeft ie laten betalen. en wat die tele
foongeschiedenis betreft, ik heb er part noch
deel aan. Toen reub bij me kwam, om
Serrurier bij mij te introduceeren, dien hij me
voorstelde als een soort van Simson in Pu
blieke Werken, een wiens kracht niet vergaan
zou vóór een Delila zijn lange haren had
geknipt en daar was niets seeri gevaar
voor l heb ik dadelijk eezegd : Mijneheeren,
sinds die verfoeilijke Gedeputeerden mij en
deu Amsterdamschen raad de kroon van het
hoofd hebben gerukt, verdoem ik het, me ooit
weer met stadszaken in te laten. Trouwens,
me dunkt, dat behoeft ook niet, zoolang deze
mijnheer, met, wien ik tot mijn groot,genoegen
heden mag kennis maken, een rechterhand
h et ft als mijnheer Treub, en dan nog
bovendien een linkerhand, wa-arrnee de na
tuur hem heeft, gezegend om zijn Filistijnen
te verslaan. En toen Treub, die erg fa
miliaar met me begint te worden, weer
begon, om mij te beduiden, dat het
teleioonplan van Serrurier ook een hnancieele
zij had, waarom ook hij als
finaneieman daar niet weinig bij betrokken was, en
hij mij letterlijk wou dwingen, om even als
bij de forensen belasting de verantwoordelijk
heid daaivan te aanvaarden, heb ik hem te
verstaan gegeven, dat bij een Brommeijer,
eerstens omdat hij een Biommeijer en tweedens
omdat hij een Christen is, zijn ja nooit an
ders dan ja en zijn neen nooit anders dan
neen kan zijn, en ik dus, nu ik eenmaal
neen gezegd had, elk aandringen op ontrouw
aan dat eens gesproken woord zou be
schouwen als een poging om mij te verleiden
tot meineed, iets wat in den handel
dagelijksch mocht voorkomen, maar wat in den
wandel eenvoudig onzedelijk zou wezen. Het
kwam mij voor. dat deze stellige weigering,
gepaard aan een zoo verheven, moreele
opvatting van het eens gegeven woord,
zelfs Treub verraste, en hij daarvoor maar
moeielijk den noodigen eerbitd kon heb
ben; hij mompelde zoo iets van een leugentje
om bestwil, maar toch hij durfde blijkbaar
op dit onderwerp niet verder in te gaan. De
heeren bleven nog een beetje en dronken een
kopje thee, wat weer oorzaak was, dat ik met
.Serrurier op meer vertrouwelijken voet geraakte.
Want toen het meisje de thee kwam
presentteren en Serrurier een schepje suiker wilde
nemen, hield hij een oogenblik het volle lepeltje
op eenigen afstand van zijn oog, wat mij di ed
vragen of'hij soms vreesde dat er aan hetgeen
hem in mijn huis aangeboden werd. iets zou ont
breken, waarop hij bijna verlegen antwoordde :
neemt u me niet kwalijk, mijnheer Brommeijer,
dat is zoo mijn gewoonte; u moet welen ik iieb
jaren achtereen als technicus aan
suikei-onderzoek gedaan JMI daar ik hoe ik daaraan
was geko.nen begrijp ik zelf niet voortdu
rend had zitten denken of ik hem niet eens
in een orchest met een viool had gezien, was
het mij werkelijk een verlichting toen hij zich
zelf' thuis bracht bij Spakier en Tetterodeop
de Lijnbaansgracht.
Nu, Meinetz wien ik dit alles vertelde be
gon een toontje lager aan te slaan, eti zei, dan
ben jij onschuldig, en ik repliceerde ja,
ik ben onschuldig, maar jij niet. wantjij slaat
aan het hoofd van dat heele college, dat een
lawaai heeft gemaakt, als een toom kippen.
waaronder een bunzing verschijnt; maar dut
jij nu nog zoo rampzalig er uitziet, begrijp ik
eigenlijk niet. Jij en je college hebben im
mers de overwinning behaald. \Vat spreuk je
dan nog van een teiefooncalamiteit!
De overwinning, zuchtte Meinesz, je hebt
goed praten ! Als je een klassieke opvoeding
had gehad zou ik je antwoorden, dat die over
winning een l'yiihus-overwinning was. dat
wil zeggen, dat iemand als hij nog n x.so'n
overwinning behaalt, er voor goed geweest
isKom, zeg ik, met, i'! tegen 10 stemmen, en
dat nog al nadat, die '2;> je wethouder hadden
geappiaudisseerd, en in je wethouder jezelf en
je heele college van dag. bestuur. Maar Meinesz
vroolijkte zelfs van deze opmerking niet op.
't /al wel waar zijn, dat zij applaudissierden,
Bronimeijer; ze zaten immers met hun allen
zóó danig in de klem. /ij hadden in geheime
zitting samen een bealuit genomen, waarvan
zij met voeg niet weder afkondeii. en dat
besluit kost de gemeente, in u der geval twee
ton. Wij hadden een paarjaar geleden al met
de Med. .Bjll telefoon-Maatschappij moeten
onderhandelen, om haar concessie in het be
lang der gemeente te her/.ien, of om ons gereed
te houden om met Hept. aanst. een eigen net
te exploiteeren. in mijn beide wethouders
hebben niet bijtijds onie op zaken ge>teld.
Gewaarschuwd waren zij genoeg. .Meermalen