De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1895 21 april pagina 6

21 april 1895 – pagina 6

Dit is een ingescande tekst.

DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No. 930 HXTederlctnci in J3oeld en (GEZONDHEIDSLEER). Het Amstel-Badliuis. kingen, welke op het gebied der physische en mechanische geneesmethode, in het bijzonder op dat der pneumatische therapie, zijn ge daan, kwam bij niemand op en nog minder balneologisch gebied. Naast het bestaande badhuis werden nog huizen aangekocht en, na een bezoek aan vele inrichtingen in het buiten- en binnenland( na de verschillende Er bestaat een bekende Latijnsche vers regel, waarin de dichter beweert, dat het niet iedereen veroorloofd is naar Corinthe te gaan, waaruit alweer blijkt, dat ook in den zeer goeden ouden tijd want hoe ouder de tijd is des te beter schijnt hij te zijn 's menschen verlangen en begeeren moesten maat houden met de hulpmiddelen in zijn bezit, welke konden strekken om daaraan te voldoen. Zoo is het aan het einde der negentiende eeuw ook niet iedereen veroorloofd een bezoek te brengen aan de badplaatsen, welke nu eenmaal beroemd zijn, waar deze genezing bezorgen voor tal van kwalen; maar wij zijn een heel eindje verder dan onze Latijn sche poëet, want, nu velen van ons niet in staat zijn te trekken naar Carlsbad, Aken, Spa of Kreuznach of in de dennennaaldbosschen op de toppen der bergen een Luftkuhr te maken, hebben de wetenschap en de techniek ons de middelen aan de hand gedaan om de voordeelen van de verschil lende badplaatsen, voor zoover dit in ons klimaat mogelijk is, te vereenigen, terwijl de Amsterdammer voor reiskosten niet meer be hoeft uit te geven, dan het bedrag voor een feramkaartje van den Dam naar den Amsteldijk. HET GEBOUW. DAMES-WACHTKAMER. Laten we op den voorgrond stellen, dat een ruim gebruik van water voor andere doeleinden dan het besproeien en afwasschen van levenlooze voorwerpen in Nederland vroeger een bijna onbekend iets was. Baden uit een oogpunt van hygiëne was een zeld zaam genot, slechts bekend bij hen, die kon den zwemmen en alleen in den zomer deze kunst beoefenden; maar een algemeene toepassing van water op die lichaamsdeelen, die niet voor het oog zichtbaar waren, zooals het gelaat en de handen, was en is nog vaak een zeldzaamheid. Multatuli deelt o. a. de vermakelijke bijzonderheid mede, dat een deurwaarder, die een verkooping hield, een zeker onmisbaar meubeltj e, behoorende tot een slaapkamergarnituur, waarvan hij de beteekenis maar niet kon snappen, in den catalogus vermeldde onder den naam: »een vioolkist op vier pooten.'1 Elk badhuis, als zoodanig, had dus reeds dadelijk menig vooroordeel te overwinnen; hoeveel moeite heeft men zelfs in dezen tijd niet gehad om geld bijeen te krijgen voor inrichtingen, die het een of ander hygi nisch doel hadden; terwijl men er zich op mocht beroemen, dat zeep en water, waar het onze marmeren gangen, eikenhouten trappen en geschilderde gangen betrof, het nuttigste effect gaven, kon men in de hoofdstad van Nederland slechts op een enkele badinrichting wijzen, die eenigszins beantwoordde aan de eischen, welke men reeds sinds jaren uit een balneologisch oogpunt in het buitenland daaraan stelde; daaraan tevens te verbinden de tal van nieuwe uitvindingen en ontdekhet denkbeeld om langs dezen weg de voor deelen van verschillende badplaatsen In n onderneming te vereenigen. * # Er bestond aan den Amsteldijk op den hoek van de Jan van der Heydenstraat een bad huis dat, hoe gunstig ook gelegen en vrij goed ingericht, zich echter in geen druk bezoek mocht ver heugen. Het pu bliek bleef weg; de inrichting voerde een wanhopigen strijd om het bestaan en liquidatie was het gevolg. Nu had dr. A. K. W. Arntzenius, na een vrij lang verblijf in het bui tenland, in Amster dam een inrichting geopend voor zijn pneumatische ge neesmethode en hij zag spoedig de noodzakelijkheid in, om deze te verbinden met andere evenzeer op bekende natuurwetten gebaseerde geneeswijzen. Hij wilde een inrichting, waarin hydro-therapie, electriciteit, massage en heilgymnastiek tevens, al naar mate de geneesmethoden en de technische hulpmidde len daarbij in gebruik te hebben bestudeerd, opende dr. Arntzenius eindelijk de nieuwe inrichting, die weldra veel van zich deed spreken. Hij bracht in het gere staureerde AmstelBadhuix zijn toe stellen voor pneuma tische therapie over, maakte een inrich ting voor damp en geneeskrachtige baden en voor een electrisch bad, ruim de vertrekken in voor de koudwaterbehandeling, voor een Kneippsche ge neesmethode, voor de Zweedsche heilgyrunastiek en de massage en, langs dezen weg, werd een etablissement tot welzijn van den mensch gesticht, dat zeker waard is een plaats in onze ru briek te bekleeden. Het Amstel-Badhuis is verdeeld in twee afdeelingen die elkander echter kunnen aan vullen : de eigenlijke badinrichting en en de geneeskundige afdeeling. kamer van den geneesheer-directeur. De wachtkamer voor de heeren is gelijkvloers in het midden van het gebouw zeer gezellig ingericht, voorzien van een leestafel met verschillende tijdschriften en dagbladen, zoodat, wanneer alle badkamers bezet zijn, het wachten hier niet te lang valt. De wachtkamer der dames, op de eerste verdieping gelegen, is sierlijk gemeubeld, maar heeft haar grootste aantrekkelijkheid, waar zij toegang geeft tot een zeer ruim balkon, vanwaar men het prachtigste uitzicht heeft. Links teekenen het Amstel-hötel, de Hoogesluis en daarachter de groote stad zich af, en rechts ziet men den breeden stroom, door dichters bezongen, volgt zijn loop tot voorbij den Omval, of verlustigt zich in het levendig tooneel, dat de met fraaie huizen bezette oevers aanbieden. De badkamers op de beide verdiepingen zijn ruim en zeer net ingericht, hebben porceleinen of geëmailleerd ijzeren badkuipen met douche en een electrische schel. Koud en warm water staan ter beschikking. Het geheele gebouw wordt door warmwaterbuizen verwarmd, terwijl de temperatuur wordt ge houden op ongeveer 04 a 65 graden Fahrenheit, waardoor het nemen van een bad ook in den winter niet eenigen hinderpaal ontmoet. De Geneeskundige Afdeeling is, wat de lokalen betreft, uit den aard der zaak geheel afgescheiden van de gewone badinrichting. Voor de heeren is de rez-de-chaussée van een der aangekochte huizen in de Jan vau KOUD WATER- INRICHTING. toestand van den zieke dit vorderde, konden worden aangewend. Daartoe sloeg hij het oog op het Amstclliadhuis. Hij associeerde zich met den heer M. II. G. ten C a t e, een deskundige op De badinrichting heeft twee onderafdeelingen; de eerste is bestemd voor damesO r de tweede voor heerenbaden. Zij hebben elk een afzonderlijken toegang van de straat, maar komen beide uit in de spreekHEEREN-WACHTKAMER. der Heydenstraat tot wachtkamer ingericht. De overige ruimte is ingenomen door de ma chinekamer, waarin een gasmotor geplaatst is, de luchtpompen met het drijfwerk zich bevinden en vanwaar de buizen, onder den grond door, over een lengte van 22 meters naarde pneumatische kabinetten gaan. Achter in den gang vindt men een hydraulische lift, die de patiënten naar de boven-étages brengt. Op de eerste verdieping is een koudwaterafdeeling voor de heeren, met negen ruime kleedkamers; de afzonderlijke vertrekken voor stoomkastbaden, stoomdouches, voor inwik kelingen en voor massage zijn in het aan grenzende huis op dezelfde verdieping aan gebracht. De tweede verdieping is voor de dames bestemd. Men kan deze bereiken door een deur, die uit de boven omschreven dames wachtkamer, van den Amsteldijk bereikbaar, toegang geeft. Evenzeer als dit in het badhuis het geval is, zijn dus ook hier de afdeelingen voor dames en heeren volkomen gescheiden. De derde verdieping bevat het laboratorium voor onderzoekingen van sputa, urine, enz., be nevens de kamers voor de mechano-thera- peutische behandeling, voor een batterij van hon derd en twintig elementen-Leclanché, die tien galvanischen stroom voor het electrische bad levert, en de inrichting voor de geneeskrachtige baden, als daar zijn Kreuznacher-, Moeder loog-, zwavel-, dennenaald- en andere baden. Laten wij thans een kijkje gaan nemen van de bijzondere inrichtingen welke het

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl