Historisch Archief 1877-1940
No. 930
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
Amstel-Badhuis bezit, in de eerste plaats van
de twee pneumatische kabinetten.
Deze zijn in het hoofdgebouw opgesteld. Men
ziet een grooten metalen cylinder, 2.95 M.
hoog en 2.05 M. in doorsnede, zoodat zulk
een kabinet, in den regel »de klok" geheeten,
9,735 kub. M. lucht bevat en voor vier per
sonen dienst kan doen. Het tweede kabinet
is iets kleiner, is 2.50 M. hoog, heeft een
middellijn van 1.70 M. en bevat dus 6.37
M3 lucht. Dit laatste is bestemd voor drie
personen. Dr. Arntzenius kan beschik
ken over 200 M3, lucht in het uur, die door
twee groote luchtpompen, in beweging ge
bracht door een gasmotor van Otto van 10
I, P., wordt geleverd. De buitenlucht wordt
door een zeer juist werkend filtreerapparaat
gezuiverd; vóór het intreden in de klok strijkt,
zij over 't een of ander vluchtig geneesmiddel,
b.v. oleum pini pumelionis, dat men den
zieken wil doen inademen.
De regeling van de temperatuur der lucht
in de klok is zeer vernuftig gevonden. Om
deze zeer gelijkmatig te doen binnengaan,
wordt zij eerst verzameld in drie groote reser
voirs, in twee waarvan honderd dunne huisjes
zijn aangebracht waardoorheen de lucht
stroomt. Deze huisjes staan dicht bij elkander
en zijn in hun geheel omgeven door een
ijzeren reservoir, waardoor men naar ver
kiezing water in elke verlangde temperatuur
laat vloeien. Het warme water levert de
badinrichting, terwijl ijswater uit een boven
het reservoir geplaatste ijskast toestroomt. In
den zomer kan men dus de lucht afkoelen,
in den winter verwarmen.
In de klok, onze afbeelding toont dit
DOPPEL- VENTILATOR.
aan, ziet het er recht gezellig uit. In het mid
den staat een tafeltje waaromheen stoelen. Door
eenige kleine vensters ontvangen de patiënten
hun licht.
De pneumatische kuur wordt vooral aan
gewend bij chronische bronchiaal-catarrhen,
asthma, kinkhoest, onvoldoende ontplooiing
der long na pleuritis met exsudaat, bij
bleekzucht, zwaarlijvigheid en sommige voe
dingsstoornissen, zooals tuberculose en suiker
ziekte, alsmede bij hooikoorts.
De goede resultaten, die de toepassing van
gecomprimeerde lucht opleverde, deed dr.
Arntzenius besluiten zijn
mechano-therapie uit te breiden, en ook toe te passen
den Doppel-ventilator van Geigel en Mayer,
welk apparaat dient tot het inademen van
verdichte en het uitademen van verdunde
lucht en dat tevens door dr. Arntzenius
geschikt gemaakt is voor het inhaleeren van
verschillende vluchtige geneesmiddelen. Door
een eenvoudige beweging van een kruk wordt
een rad in beweging gebracht en daardoor
wordt in twee verschillende cylinders de lucht
naar believen gecomprimeerd en verdund.
De patiënt houdt een buis, verbonden aan
een caoutchouc-slang, die naar den
Doppelventilator loopt, voor den mond, een kraan
wordt geregeld open en dicht gedraaid en,
wanneer hij zijn ademhaling daarnaar
regelt, ademt hij verdichte lucht in en ver
dunde lucht uit. Daar dit echter een zaak
van oefening is, verkiezen de meeste pa
tiënten een verblijf in de klok.
De behandeling van asthma langs
pneumatischen weg levert, volgens dr. Arnt
zenius, reeds dadelijk goede resultaten,
maar de beste worden verkregen, wanneer
zij gecombineerd wordt met koud watertoe
passing, massage enz. Ook andere ziekten,
in het bijzonder rheumatiek en zenuwpijnen,
worden daardoor genezen.
Het geheim
van dit succes
ligt in een zeer
voorzichtige toe
passing van de
kuur en een zeer
geleidelijke toe
name van de
kracht van den
straal en van de
koude van het
water. Bovendien
wordt iedere zieke
vooraf nauwkeu
rig onderzocht en
gedurende de
kuur geregeld ge
controleerd.
Men vindt in
de
koudwaterinrichting de regen
en straaldouche,
een cirkeldouche,
een stoombad,
een stroomend
zitbad met opstij
gende douche en
met
spleetvormigen straal op de
lendenen gericht;
voorts deu eenvoudigen emmer op een stok
van Kneipp, en eindelijk nog de zooge
naamde »Blitz"-straal, die door vermenging
yan warm met koud
water kan worden
getemperd, en met
groote kracht den
patiënt, die op ze
keren afstand staat,
op het aangewezen
lichaamsdeel be
spuit. De voorschrif
ten van Kneipp zijn
door dr. Arntze
nius nauwkeurig
onderzocht en vaak
van groot practisch
nut bevonden.
Tot het verkrijgen
van de zoo noodige
reactie na de water
toediening kan de
patiënt, indien het
weder geen wande
ling toelaat, zich be
dienen van de ergo
staat van Gaertner.
In de aan het
laboratorium gren
zende kamers vindt
men de noodige toe
stellen voor de mechano-therapeutische be
handeling en ook de galvanische batterij,
waarvan wij boven melding maakten, welke
ELECTRISCH BAD
armen, beenen of door het geheele lichaam
kan worden geleid. Uit een technisch oog
punt is deze batterij een der beste die wij
zagen.
Over de ge
neeskundige wer
king kunnen wij,
als volkomen leek
op het gebied der
electro-therapie,
niet oordeelen;
wij laten dit ge
heel aan de fa
culteit over. Vol
gens dr. Lehr te
Wiesbaden moet
het electrische
bad eeu grooten
invloed hebben
op de spijsverte
ringsorganen, den
eetlust opwekken
en de
stoelontlasting regelen.
Bij overspanning
van den geest en
bij slapeloosheid
geeft het rust en
kalmen slaap en
het zou derhalve
goed kunnen
dienst doen bij
zenuwachtige
journalisten.Prof.
Eulenburg, dr. Stein, dr. Erb en andere
electro-therapeuten raden het ook vooral aan
bij neurasthenie en melancholie.
Wij moeten nu
nog melding maken
van de geneeskrach
tige baden als daar
zijn : lo. het
zwavelbad voor behande
ling van
rheumaO
tisme, jicht en som
mige huidziekten,
dat dienen moet om
een kuur te Aken
te vervangen; 2o.
het moederloogbad
in verbinding met
de pneumatische
kuur tegen
klieraandoeningen bij kinde
ren, waarvoor ook
het Soolbad kan^
dienen, dat een tocht
naar Kreuznach
uitwint; 3o. het bad
met
Latschenkieferextract, getrokken
uit den Pïnus
Pamilio, een
denneboom die tot aan de
grenzen der eeuwige
sneeuw op de toppen der Alpen groeit, en
welk extract aangewend wordt bij licht
rheumatische aandoeningen en spierpijnen.
daarover kan oordeelen, zeker een groot voor
deel voor de patiënten, dat de verschillende
methoden van behandeling, waarvoor men
anders verschillende badplaatsen zou moeten
bezoeken of tal van specialiteiten raadplegen,
in deze inrichting zijn gecombineerd. Een
vereenigde pneumatische, koud water, en
Kreuznacher-moederloogkuur kan b.v. bij asthma
niet alleen hulp en leniging, maar zelfs vol
komen genezing geven. Zoo zullen er tal
van ziekten zijn wij wijzen o. a. op lever
aandoeningen en vetzucht die door massage
en koudwaterbehandeling, gecombineerd met
een Carshadkuur, kunnen worden verholpen,
terwijl de zoo lastige rheumatiek door
zwavelbaden, eïectrische baden en koudwaterbe
handeling kan worden verdreven.
Toen de inrichting nog haar jongste uit
breiding moest verkrijgen, bracht dr. B o
11 a a n van Tiel, daaraan een bezoek en van zijn
bevinding deelde hij het een en ander mede
in de Geneeskundige Courant van Zondag 27
November 1892 ; waar hij dr. Arntzenius
hulde bracht als een specialiteit op het ge
bied der pneumatische therapie, eindigde hij
zijn artikel met de volgende opmerking:
»Men is thans bezig een tweede perceel,
dat aan het tegenwoordige grenst, ook voor
ditzelfde doel in te richten. Is dit eenmaal
gereed, dan is Amsterdam eene inrichting
rijker geworden, die, gelet op den ijver en
de toewijding van den directeur, dr. A., zeker
geroepen is groot nut voor velen af te werpen.
Hier toch bewegen we ons op een gebied,
DE MACHINE-KAMER.
waar veel te herstellen en veel te verbeteren
valt in het menschelijk lichaam, waar de
geneesmiddelen niet meer bij machte zijn
effect te sorteeren. En zoude, al ware 't alleen
hierom, het streven van dr. A. geene toejui.
ching verdienen? Van harte wenschen wij
hem succes op zijne onderneming."
Dr. Arntzenius kan zijn statistiek be
wijst dit zich beroemen op tal van gene
zingen. Zijn succes kan dus verzekerd zijn. Zijn
inrichting in den uitgebreiden kring onzer
lezers meer bekend te maken, was ons streven,
maar wij herhalen het, dat wij als leeken
het oordeel over de toepassing zijner
methode en de combinatie zijner verschil
lende geneeswijzen geheel en al moeten
overlaten aan het oordeel der geneeskun
dige faculteit.
J. H. G.
i)K KLOK.
den stroom levert voor het electrische bad. f Eindelijk wijzen wij ook op de toepassing
Door een batterij-coinmutator kan men de der massage, welke geheel onder leiding van
stroomsterkte regelen, terwijl door het ver- i dr. Ha r t hoorn staat.
stellen van stoppen den stroom door rug, i Het i5, voor zo.-jver ons leekenverstand