DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No. 938 bazen, als de keizer van Oostenrijk, in zijne | voor de sociaal-democratische beginselen, door congres, tot een hem interviewenden landgetoespraak tot de delegatiën uit de beide deelen van zijne monarchie, in n adem melding maakt van de vriendschappelijke betrekkin gen met alle mogendheden, waardoor het ver trouwen op het behoud van den vrede meer en meer wordt bevestigd, en van de nood zakelijkheid om van het land nieuwe gelde lijke offers te vragen tot versterking der strijdkrachten. Zulke zonderlinge tegenstel lingen mist men tegenwoordig in geen enkele troonrede. hem aan den dag gelegd, en hoe hij gedu- noot. De Franschen, en met hen de Belgen, rende eenigen tijd is opgetreden om propa- nemen andere allures aan dan deze stoïcijn. ganda te maken voor de sociaal-democratische Voor hen is een congres de gelegenheid om <3 l 1 .ÜC _ L_ , _..__..,. l . . . ! . . partij. Ook weet men, dat hij die gelederen. knaleffekten te weeg te brengen; zij drijven meer politiek dan socialisme, en hun politiek i ?? , ..j, .. ? ? ? iijcci uuiiueK. uuii suciaiisiut:, «n uuu uoiiueK waarin hu een zoo strndlustig officier is ge- ? , ,... , , ?, ? J. , . J . . .. 6 ! is een gevoelspohtiek, veel meer dan eenmweest, verlaten heeft, omdat hij meer en meer tot de overtuiging kwam, dat het so cialisme, indien het toepassing erlangde, de dood zou zijn voor de individueele vrijheid, De Fransche chauvinisten kunnen hun spijt i die hem' met zÜn onafhankelijk karakter, ... . . ?*? « ! i ?? -? i ? f» -\.T ? . ?? t ? . niet verkroppen over de deelneming der Fran sche vloot van de demonstratie te Kiel, vooral nu deze onmiddellijk volgt op het eenigszins onvrijwillig samengaan van Frankrijk en Duitschland in de Chineesch-Japansche quaestie. Het baatte niet, dat de regeering n in den Senaat n in de Kamer verzekerde: er is in de algemeene richting onzer buitenlandsche staatkunde niets veranderd, maar Frankrijk mag zich niet onttrekken aan zijne verplichting, om onder de Europeesche mo gendheden eene eerste rol te spelen. Zonder ling genoeg zijn het juist de socialisten, de zelfden die nog kort geleden door de chauvi nisten van het genus Déroulède als sanspalrie werden gebrandmerkt, die het hardst jam bijzonder lief was. Na eenigen tijd niet zon. der moeite met zijn pen in zijn onderhoud te hebben voorzien, werd hij door ons uitgenoodigd de Kamer-overzichten in de Am sterdammer te schrijven; en later als chef van het Binnenland aan de redactie van dit tellectueele. Hun beraadslagen met Engelschen en Duitschers samen geeft daarom wei nig tastbare gevolgen. Wordt aan den Fran schen werkman dikwijls verweten, dat hij de verdediging van zijn belangen overlaat aan lieden, die volkomen buiten zijn stand staan en de praktische kennis missen om zakelijke hervormingen tot stand te brengen, tegelijk met de ware toewijding, die alleen aan het strij den voor eigen zaak is verbonden, de Engelsche vertegenwoordigers der mijnwerkers komen in derdaad uit een schacht, van hun arbeid: zij heb meren over »de vernederende" houding, welke | weekbladartikelen, en zoo hebben de lezers dagblad voor goed verbonden, tot hij met ! ben het houweel alleen nedergelegd.om hier over al de overige redactieleden zijn ontslag als , hun belangen te spreken, en zijn allerminst zoodanig nam, toen deze meenden aan hun ; gesteld op frasen die hun niets op de botereer verplicht te zijn, die onderneming te ham geven. Zij hebben reeds een gansche verlaten. Bijzonder scherpzinnig, zeer be- geschiedenis van moeielijk bevochten over kwaam en uiterst werkzaam, besteedde hij den tijd, dien zijn moeilijke betrekking hem overliet, nog aan het schrijven van dag- en aan Frankrijk door de tegenwoordige regee ring wordt opgedrongen. Op scherpe wijze wordt hun daarover door Saint-Genest in den Figaro de les gelezen. «Waarom'' zoo schrijft bij »zijn het juist de socialisten, de antisemieten en de boulangisten, die voortaan de vaan van het vaderland in Frankrijk zullen hooghouden ? In wiens naam, met welk recht doen zij dit? Mogelijk in naam van hun heldhaftigen generaal? Of in herinnering aan hun patriottische Com mune? Ik zou mij nog kunnen begrijpen, dat soldaten als een Canrobert of een Mac Mahon het recht meenden te bezitten, aan de regeering wenken te geven. Maar juist zulke mannen zwijgen, omdat zij tegenover het buitenland geen oppositie tegen de regee ring willen maken. Te Parijs wordt een geheel eigenaardig patriotisme gefabriceerd, dat in het overige Europa onbekend is. In andere landen is het patriotisme een ernstig en ver heven gevoel, dat te midden van genietingen de hartstochten in bedwang houdt. In Frank rijk echter is dit gevoel niets dan een ge noegen: een hefboom, om zich een betere positie te verzekeren, een wapen, om zijn vijand er mede te treffen, een middel van reclame, om zich aanhangers te verschaffen'" Zeker zijn er in Frankrijk velen, die het in dit opzicht met den schrijver in den Fifjaro volkomen eens zijn. Maar daarmede : meC;iteri ;n was de regeering niet geholpen, daar de j wor(jt. wa3 oppositie uit alles munt slaat, ook uit dit ' ' valsche patriotisme. Dat de zitting der Kamer, in welke het samengaan met Duitsch land en het zenden van een eskader naar van het WcrIMad de Amsterdammer hem leeren kennen als Svcius, die hen wekelijks op zoo leerrijke en aangename wijs over het een of' ander punt op sociaal gebied, dat de aandacht verdiende, onderhield, terwijl hij bij de oprichting van de Volkxaloti het winningen achter den rug, zij zijn gentlemen, zegt de Débals, correct gekleed, soliede, wel varend. Sommigen hebben een bloem in het knoopsgat; zij nemen den schijn aan, zich alleen tot den president te wenden, houden hun redevoering zonder aarzeling of bluf, zonder bombast of grofheid, spelend met hun horlogeketting. Zij zijn parlementairen van het zuiverste bloed, realisten, volgepropt met cijfers en documenten, bij blauwboeken grootgebracht. Zij nemen gewoonlijk een Sociaal Oaeriii-M voor zijn rekening wilde i loopje met hun tegenstanders: zij sollen nemen. Ongelukkig heeft dit slechts voor zeer korten tijd kunnen zijn. Reeds n paar maan den geleden gevoelde hij zich ongesteld. De man, wiea het werken een tweede natuur was geworden, werd tot stilzitten gedoemd, en eindelijk maakte een hartkwaal een eind aan dit jeugdig en veelbelovend leven, on verwacht, terwijl hij juist zijn arbeid weder op nieuw wilde beginnen. Immers, het laatste Nr. van het weekblad de .[in*/r,r<l>nii<>/"r en ook dat van de Vnlksn/riii, bevatte voor 't eerst weder de gewone bijdrage van zijn hand, nu, onbewust, door hem als zijn afscheid aan zijn lezers gegeven. Wij, de leden van de vroegere redactie der Aninteril'inniirr, die Croll zoo van nabij heb ben gekend, betreuren zijn heengaan oprecht. De even degelijke als bescheiden man, die zooveel had opgeofferd, meer dan van de een zoo kort leven gevorderd ons een voorbeeld van trouw aan beginselen, van geestdrift voor zijn idea len, en van hartelijkheid voor de personen aan wie hij zich verbanden had. Die kleine wat met hem, maar doen het beleefd, zonder het air aan te nemen, zich te zijnen koste te vermaken. Het is wel nimmer 'e ver wachten geweest, dat een overeenst 'inming tussclien zoo in don grond verschillende naties zou zijn te bereiken op een eenigzins stevigen grondslag. Doch ook met de veel eerder in hun schuitje komende Duitschers hebben de Engel-dien nog geen eenstemmigheid kunnen vinden. Do oorzaak ligt hieiin, dat bij de Engelsehen het initiatief der arbeiders een weinig beduidende geschillen, een samenwer king van patroon en werkman te krijgen. Het echec van de frase, met die woorden zou dit congres kunnen worden gekarakteri seerd. Overal viel het waar te nemen. De Franschen wilden voor ongelukken de ver antwoordelijkheid tegenover werkman en straf wet in ieder geval brengen ten laste van den patroon, en verklaren dat het niet alleen b ij de mijnwerkers, maar overal zoo behoorde te zijn. De Engelschen kapten in de eerste plaats de algemeenheid van de verklaring af. Mijn werkers hebben zich met de zaken der mijn werkers te bemoeien, zoo was hun betoog, laten anderen voor zichzelf zorgen gelijk wij het voor ons doen. Met de strafwet, rede neerden zij verder, hebben wij niets te maken . Geschiedt er een ongeluk, dat de patroon betale: wat de justitie verder wil doen, is haar zaak, niet de onze. Bovendien noopte hen de billijkheid, op te komen tegen het van Fransche zijde verkondigde, dat ook wanneer eigen grove nalatigheid den werkman zijn ongeluk op den hals had gehaald, toch de patroon zou kunnen worden aangesproken. Een meer derheid van 000,000 tegen een minderheid van (00,000 werklieden vertegenwoordigende, en meestal een vastgesloten gelid vormend , hadden de Engelschen maar te besluiten, en zoo zij sommige formules ter w.ille, van de eensgezindheid vager stelden dan hun zelf wel lief was, in hun houding tegenover de onbekookte voorstellen der Franschen hadden zij genoeg délain laten doorschemeren, om hun de hoop te ontnemen, dat nog eenmaal der Franschen meening zou zegepralen. Alleen op dit punt hebben zij eenige toeschietelijkheid betoond, dat zij hebben toegestemd, ook het lot hunner kameraden die aan de oppervlakte der aarde aan de mijn werken ter harte te nemen. Mannen die zich niet hebben vereenigd, geen contributies hebben afgedragen en een weerstandskas gevormd, zijn in de oogen der Engelsche mijnwerkers en van alle georganiseerde werklieden achterblijvers en onmondigon door eigen schuld. Dat hun niet temin de hand tot hulp zal worden toegesto toestand pleegt in het leven te roepen die | ken, is voor de Engelschen ongetwijfeld een Kiel werd besproken, eindigde met een zeer ' veerkrachtige gestalte, dat fijn en scherp bebevredigend votum van vertrouwen in de feg'eering, was het gevolg van een knaleffect. Voor de eerste maal is namelijk door de regeering in de openbare zitting offu-iccl melding gemaakt van een alliantie met Rusland. Vroeger hoorde men veel over vriendschap en sympathie, over samenwer king, over gemeenschap van belangen, over entente. Maar het groote woord nüiance was nooit gebruikt. Nu is het er uit. De mini ster van buitenlandsche zaken Hanotaux, die zijne rede voorlas en verklaarde dit te doen omdat hij bij zulke hoogst belangrijke quaestiën niet durfde te improviseeren, heeft het verscheiden malen gebezigd, en de minis ter-president Ribot heeft het met nadruk herhaald. Men had klaarblijkelijk te S t. Peters burg toestemming gevraagd en gekregen. Onwillekeurig denkt men hierbij aan dat andere bezoek te Kiel, door czar Alexander aan keizer Wilhelm gebracht. Als tegen wicht in de politieke balans, verscheen den zelfden dag een Russisch grootvorst als offi cieel vertegenwoordiger van den czar op de feesten te Jfancy. Aan den drang van al te nieuwsgierige Kamerleden, die nu in eens het geheele alliantie-traktaat gepubliceerd wilden hebhen is natuurlijk niet voldaan. Maar wij welen ten minste dat het een defensief verbond is. Dat is alvast eene geruststelling. lijnde gelaat, met zijn levendige vurige oogen, teekenden hem als een karaktervol verstamlsaan de wetgeving vooruit is. terwijl in Duitsch land i!e wetgeving voornamelijk als opvoedend element moet dienst doen. Stellen dus de Dtiilsehers er bijv. grooten prijs op. dat de gehrele mi j n wereld zich zal inspannen voor de verkrijging van een wettelijken achturendag, do Engelschen, die inderdaad den aohturendng reeds hebben, zien van wettelijke regeling het, voordeel niet gemakkelijk in, allerminst de honderdduizend man van Durham en Xorthumbcrland, die maar zeven uur arbeiden, en dus van den gewenschten maat regel alleen reactie te vreezen hebben. Ten gevolge van hun oppositie heeft het Huis der Gemeenten, bij tweede lezing, voor de mijn werkers oen wettelijken maximum arbeidsduur overwinning op zichzelf geweest. F. M. C. De vrouw in Duitschland's kerkelijke kringen. Vóór mevrouw dr. Klisabeth ("innuck op hotte Kri'urt gehouden evan;;o!isch->ociaal congres hot woord krer-u', orn f spraken over don socialen toestand der vrouw, wr.ren er tal van loden <*owocst, die de vraag hadden gestold of dit uu wol wijs beleid was, een vrouw to laten optreden. Professor von Xsthusius had zelfs het congres verlaten, toen was besloten, liet eens te probeeren. De proef' is gelukt. Mevrouw (iiiauck kwam, sprak en overwon. Wanneer onze ellende is be gonnen, zeide zij, zou ik niet juist kunnen aaniieven. '/.ij hangt samen met de invoering der ' ' .i i -, i i 'J i V t! H ''M lKUIiJli><lIll<:'IL iJiutnv' i"' ^-"J*i«fj ***?"? van acht uren vast stellende, daaraan de 11!achi',-,e. tot dien tijd gaf het huis ons de handen docal option'' verbonden; de wet, zoo althans \ voj_ n,,t was een werkplaats waar zelfstandig werd wemoedsmensch als iemand sterk "'enoe" i het Iloogerhuis ze ooit tot wet laat worden, i ..eprouueeerd. Do linnenkast was een t'amilie^ i i : , , i , ... , . -i r[,i i. i.-,. ].:? .1,-, f,,.,?In li;inrl_ om zichzelf te zijn, en zich aan anderen, aan zijn vrienden en het algemeen belang, te geven. Wij betreuren Croll's heengaan, om ons zelf, maar meer nog voor de zaak, die hij met ons voorstond. Veel had hij daarvoor ku zal slechts daar van toepassing zijn, waarde belanghebbenden zelf' het wenschcn. Zouden nu deze zelfde individualisten, de aristocraten van de arbeidersbevolking ter wille van do. Duitschers een nieuw systeem gaan volgen ? Hoe klemmend dezen ook hebben geredeneerd, nnen zijn, daar hij, met uitnemende j y\j \}^\wn de'taaie koppen''niet om gekregen, toegerust vooral die eene had, welke i <>n zijn naar huis gegaan even zwak als zij aan al het overige eerst waarde verleent : den zedelijken moed. Iemand toch, die gelijk hij, na in het openbaar als socialist te zijn opgetreden, om zijn welsprekendheid en kennis als een der eerste onder de leiders geëerd, de moreele kracht bezat zich terug te trekken, zou tot groote dingen in staat zijn geweest, wanneer de toekomst hem tot een hoogere positie had gebracht. Croll heeft, als een onversaagd en onvermoeid strijder j geleefd, wiens nagedachtenis wij zullen eoren, niet zonder weemoed bedenkende, dat hij is weggenomen vóór hem de lauweren zijn ten deel gevallen, die den held eenmaal niet outo ' houden zouden zijn. Hij ging Ir rr<i>'</ heen. iiiimiiimiiiiiiiimiummiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiHiiiiiimmiiiiiMiimiiM Sodala, ?iiiiiiiiiiiiimiiimmiiiimimiiiiiMiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiMiiiiiiii C. CROLL. In den vroegen morgen van Zaterdag den 8 Juni, is te Bussum overleden in den leef tijd van 38 jaren, onze vriend en medewer ker, de heer C. Croll. Bekend is hoe deze begaafde man, na drie jaren verbonden te zijn geweest aan de bureaux van het departement van Binnenlandsche zaken, genoodzaakt werd zijn betrekking prijs te geven, tengevolge van de sympathie Het 6fle internationaal niünwerkerscoiiira, Toen het eerste internationaal congres van mijnwerkers werd gehouden, trok het de aan dacht van geheel de wereld. Het was dan ook een niet gering gevaar, waarmede de industrie zich zag bedreigd: werden de mijn werkers het eens, dan zou het lot van alle nijverheid in hun hand liggen. Van hun ge nade bij het vaststellen van kolenprijzcn en productie zou het afhangen of geheele takken van nijverheid zouden bloeien of te gronde gaan, en besloten zij eenmaal, den arbeid er aan te geven, dan was hec groote spook een wezen van vlecsch en bloed geworden, dat algemeene werkstaking, of sociale revo lutie heet. Maar wij behoeven voorloopig geen vrees te koesteren: Der allgemeine Htrike i s t ein Ulk" zeide een der Duitsche afgevaar digden op het zesde, nu te Parijs gehouden waren gekomen. De eerste zittingen van het congres, gewijd aan het vourstel-L ;wv waren kenmerkend voor hot geheel. Zij deden uiterlijk noch wat den inhoud der gesprekken aangaat, aan een zwarte internationale denken. liet Café<lu Globe, aan den boulevard Strassbourg, was de plaats van bijeenkomst. Een schouwburgzaaltje op de eerste verdieping ; het bureau op do eslrade, de leden op banken in de zaal. Zij waren met hun honderden ongeveer, on het ging er kalm en huiselijk tee: het gehe congres had. gelijk het daar bijeen was, iets van een jaarvergadering van een mannenzangveieeniging uit een der voorsteden. Lowy, kroniek. Thans wordt zelfs bij de traaio hand werken die men eikander geeft, een beminnelijk bedrog «gespeeld. 7.-odat, zijn onze kinderen groot, de vrouw ledig rondloopt, en gekweld wordt door een ondraaglijk gevoel van eenzaam heid en verlatenhcil. Om dit to vermijden, voed haar op voor ecu beroep, liet huis en het kind zijn do aangewezen voorwerpen van haar zorg: zij zoeke haar werkkring als huishoudster of als .kinderdokter, en in alle betrekkinnen, tussclien !, deze beide gelegen. Ontwikkel haar, opdat haar "Tooto zonen haar niet met een beschermend air i van uit de hoogte behandelen. K n de vrouwen uit den arbeidenden stand, breng haar uit de i fabriek in haar huis terug. Stel vrouwlijke | fabrieksinspecteurs aan, en vestig een ir.aximumi arbeidsduur voor beide seksen van tien uren. Verbied onvoorwaardelijk alie overwerk, en geef | niet langer het recht van vercenigen en vergai deren der vrouwen prijs aan de willekeur van ondergeschikte politiedienaars. i Zoo sprak mevrouw Cnauck. en de vergadering j | was medegosleept Stöcker en IIa.rr.ack, en andere : roolheden betuigden hun sympathie voor do vrouwenbeweging, en met de beste voornemens ten opzichte der vrouw gingen de congresheeren naar huis. een Kuponhager van geboorte, gewezen secretaris der Xapelsche Uothschilds, thans j bestuurslid van verschillende groote mijnwer- ! keivvoi'eenigingen in België, is kapitalist De oorzaak van alle kwaad is voor hem de over productie, en hij wil dus een comitégrond vesten, voor drie vierden uit. werklieden, voor .'en vierde uit werkgevers samengesteld, ieder land vertegenwoordigd door een gelijk aantal leden, dat. over de productie toezicht zal houInhoud van verschillende bladen. Het II a n d al* b l n, d, 8, O on 11 .Juni. Horzioliinj,' der belasiinjj op liet personeel", 11 1\ . ' Uira-packet)." ". (.De eed in Ui Juni. Le^er en bestuur in Indic." (Hit werk van Kol. lïalu-1 over den ooi lo;; in X.-lndiël. , D ?? S t a n d aar d, 10 Juni. llijdra-e tot de keu den. Er mogen dan niet meer kolen worden j n;s v.,u i,tt Calvinistisch Staattvcclit", II. gedolven dan noodig is Voor het verbruik. De i 11 Juni. Een eerste onthulling'1 (van />'? ^i'iln-prijzen der kolen gaan dan onvermijdelijk omhoog, ten goede van kapitaal en arbeid beiden. Ik weet niet, of ook dit voorstel een i ..Kik' is genoemd door een der Duitschers; zeker is. dat, met de Engelschen zij allen er tegen waren; wijl de Franschen en Belgen echter er voor ijverden, is bet verzonden naar de internationale commissie, die wel zal be grijpen wat haar er mede te doen staat. Vijf entwintig jaar, zoo zeide de Engelschnian I'ickard, ben ik lid van een verzoeningsraad on maar zelden is het gelukt, zelfs in zeer l i en 13 Juni. Hervatting van den schoolstrijd op politiek terrein", l?II. ]) e V o Ik.s .s t e m, l j Juni. Belasting- en Kies| wet". ..De circulaire der L. U.'1 C. Cioll". De lijdensgeschiedenissen der concessionarissen." Het, Centrum. 11 Jun. Een ongeval op zee". [Polemiek van de X/»/i'/'m/-'/ en ?/?? AV'/< >''"<<»'"'). lüJuni. Aiiti-revoiut'onuair onweer." A luster (i. ('t. H Juni. Liberale Dis-I.'iuu''(circuïaire der L. 1.'.) D c T ij d. 5 Juni. ..Autipapisme". C Juni.' Waar is de kerk van Chridus?" 7 Juni. Uadicale manieren 'i" I. S Juni II (slotl. 10 Juni, Een paar bladzijden uit een merkwaardig boek". (Ons geld, door jhr'liGchusseni.