Historisch Archief 1877-1940
No. 938
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
De midden Europeesche tijd in Nederland.
Xi-:i>i-:iir.Axi>scnr. MAA<;I> (tof rfew fteec Beclaerts van Blokland): »0ch Heere !
nu zal ik veertig minuten vroeger moeten opstaan. En dat bak
jij me nog al !"
.
'
u *-%"& c» o. r~ c vv \ ?- i i/
IIMIIUIIMIMMlmlmlMilMI
liij ook had gestreden! Tiet hoofd der stads hoogere
burgerschool voor meisjes schreef eeu causerie over
den onbekende, die in het Dallstadter Nieuwsblad
werd opgenomen. Hij liet hem uit het //zonnige"
niet //zondige" (zooals een drukfout, in den tekst
helaas verkeerd berichtte) rankrijk stammen,
schilderde in schelle kleuren de smart der ouders
om den verloren zoon, de droefheid der bruid, die
nu den terugkeer van den v rmistc verbeidt en den
,,geweldenaar Napoleon" .verwenscht, die hem haar
heeft ontrukt. Verder predikte dominee den vol
genden Zondag zoo hartroerend over de tekst:
Te midden van het leven zijn wij in den dood,"
dat alles in tranen wegsmolt.
Nu werd het eerst de vraag geopperd »wat
moet er met den onbekende gebeuren?''
De geneesheer, een materialist en halve heiden
verlangde hem voor zijn natuurkundige verzameling,
een verlangen, waarover de geheele wereld wraak
riep. De wethouder meende dat hij op het kerkhof
begraven moest worden, en de burgemeester wilde
hem zijn laatste rustplaats op de nieuwe Prome
nade bereiden.
Hierover ontstond een verwoede strijd; daar de
burgemeester den onbekende echter in bewaring
had genomen, hem niet weer wilde afgeven en
bovendien, als hij den onbekende niet voor de
Promenade kreeg, eeu Flora van Barzaghi cisclite,
die, in zandsteen uitgehouwen, acht honderd mark
moest kosten, terwijl de onbekende veel gocdkooper
uitkwam, was de wethouder verplicht toe te geven.
Er werd dus besloten den onbekende op de nieuwe
Promenade te begraven. De plechtigheid verliep
waarlijk verheffend. Alle klokken luidden; in 't
wit gekleede schoolkinderen openden den stoet.
De oudstrijders-vereeniging escorteerde den lijk
wagen, waarachter zich de magistraat en het
plaatselijk bestuur als hoofd-rouwdragers aansloten.
De vrijwillige brandweer stond voor het raadhuis
opgesteld in 't gelid. In de groote raadszaal voerde
het hoofd der stad het woord. Zijn redevoering
was een rhctorisch meesterstuk van den allereersten
rang en bereikte haar toppunt met de verzekering,
,,dat de doode een levende herinnering aan dien
roemrijken tijd was en de stad tot eeuwig sieraad
zou verstrekken." Jüj de groeve .«prak de wet
houder niet minder mooi over de tekst: ,/geen
muschje valt op aarde", hetgeen echter door velen
niet recht werd begrepen. Dames brachten kran
sen; ook de goeverneur der provincie had een
krans gezonden, die intussehen te laat kwam,
omdat het adres verkeerd was gcschrcvtn. Toen
de lijkredenen geëindigd en de gebruikelijke ge
beden uitgesproken waren, wierpen de kinderen
drie handen vol aarde in de groeve en de
oud-strijdersvereeniging loste drie eeresalvo's. De plecht iglieid ein
digde raet een groot feestmaal en daaropvolgend bal
in het eerste hotel der stad, waai»bij zooveel gegeten
en gedronken werd, dat een vermogend ingezetene
tienduizend mark schonk, om den onbekende een
waardig monument te stichten. \ an de renten van
het overblijvende geld moest liet graf worden on
derhouden, terwijl de kinderen, vau de rest, ieder
jaar op den gedenkdag op chocolade en krenten
brood zouden worden gctracteerd.
Enkele weken daarna was het gedenkteeken ver
rezen; een blijvende hulde aan den onbekende.
een sieraad voor de Promenade. Twee malen werd
ook het kinderfeebt gevierd, totdat een ongelukkig
toeval den kinderen het genot, der chocolade met
krentenbroodjcs ontroofde; want nog eer de derde
gedenkdag was aangebroken, kreeg de hoofere
burgerschool voor meisjes een nieuwen hoofdlccraar,
die wel is waar minder fantasie bezat dan zijn
voorganger, maar daarentegen over grondiger ken
nis beschikte, en deze, die de geschiedenis van
Dallstadt tot een punt van nauwkeurig onderzoek
had gekozen, vorschte uit, dat in het, jaar IM'J,
een booswicht, Kar] S'iirek stcheeten, wegens po
ging tot moord, brandstichting, valschheid in
geschriften, straatroof en herhaalden diefstal, op de
kleine terp door de strop om het leven was £?(>
bracht en op de plaats der terechtstelling door
beulshanden was begraven en dat de identiteit van
tlezen Kaïi tiirck met den onbekende boven allen
twijfel was verheven. Niettegenstaande de redactie
van het Dallstadter Nieuwsblad de plaatsing
van het artikel weigerde, werd de ontdekking
toch weldra bekend, want de VolHoorts publi
ceerde haar met hoonende tocspcliuge.il op de
waarheidsliefde van het Nieuwsblad en na weinige
uren was het nieuwtje op aller tong.
Toen gaf hot lange gezichten, stekelige aanmer
kingen, beschuldigingen, leedvermaak, spot en hoon!
De burgemeester wilde den onbekende opgraven
! cu op het kerkhof ter aarde laten bestellen;
hieri tegen verzette zich echter de wethouder,
onderj steund door de gemeenteraad-deden, die vermoe
delijk vreesden, dat de burgemeester weer niet, zijn
[ Flora zou aankomen, indien hij zijn tot zulk een
onverdiende eer gekomen onbekende, recto Kurl
Stiirck, eens kwijt raakie. l'n zoo bleef dan alles
bij het oude, alleen gaf het op gedenkdagen ecen
chocolade en krentenbrood meer. en de stad moest
het onderhoud vau het graf voor eiicen rckenin?
overnemen. De rest van het, fonds zou echter
met goedvin Jen vau den gever voor een ander
t doel besteed worden; men weifelde tusschen een
museum en een volksgaarkeuken. Het u'raf van
i den onbekende is echter nog heden een sieraad
der Promenade van Dallstadt.
De Roermonders hebben antwoord ontvan
gen van den Commissaris der Koningin Ruys
v. IVerenbroek, rnaar hieruit zijn /ij niet veel
wijzer geworden. J)e heer Ruys heeft in zijn
almacht gesproken en verklaard, dat hij niet
verplicht is hun verslag te geven van zijn
woorden of daden. Dit is correct Maar de
Raad van Roermond wist dit reeds, hij be
twijfelde het zeker niet.
De vraag van hen beteekende : heeft de heer
Ruys II. M. op zulk een wijs ingelicht, zóó on
schuldig, diit hij, hetgeen hij niet verplicht Is
openbaar te maken, toch durft uit te «preken ?
Kn nu zullen zij misschien denken, neen. wat
R.uys aangaande ons:, Roermonders. gezegd
Heeft aan de Koningin, kan het daglicht niet
verdragen ; hij houdt zijn mond, hij durft niet!
'roei;, zulk eeu conclusie is m. 1. niet juist.
Wat Ruys gesproken heeft is natuurlijk
een staatsgeheim. Mogelijk is het, dat, niet
Ruys. maar de Regentes Roermond heeft
gestrait. Ku die mogelijkheid is, dunkt me,
door Ruys' zwijgen schier zekerheid geworden.
Hij /ou de verantwoordelijkheid voor zijn eigen
daad. als man vnn eer willen dragen, indien
hij zelf zich schuldig moest gevoelen aan het
leed Roermond wedervaren. Een man van eer
als Ruys. een Commissaris, laai zijn koningin
niet opkomen voor zijn eigen bedrijf of mis
drijf. Xolilcxxe obltijr. ik b; n er zeker van,
dat is de lijfspreuk van een van Ueerenbroek.
Men zwijge dus in 't vervolg over Roer
mond, men noenie het niet langer. Men
sla het over in de aardrijkskundige les,
men Jeere den kinderen: Maastricht. Venlo,
Sittard.... het slechte stedeke rekene men
als vergaan, niet ondereen Ueerenbroekschen,
maar onder een koiiinl,lijl;eii vloek !
Het Daiililnil r. 7. Il en '.s- (//-. wil de kies
wet vooral niet in September of nog in dezen
j zomer in behandeling genomen zien ter
onder! zoek in de afdeelingen. De Kamerleden hebben
reeds veel te veel tijd in den Haag zoek te
brengen, zij zijn genoodzaakt hun eia'cn zaken
i te verwaarloozen en worden alzoo. terwijl zij
j zich inspannen om het land Ie redden, zelf
de dupe van hun plichtsvervulling.
] Daar is veel voor te zeggen, inderdaad.
i liet is niet te vorken van deze menschen,
dat zij voor hun /l'ilOM zwoegen als ware het
er /' 20(1110. en de lui die maar altijd door
werken, leveren in den regel slecht werk
af. Daar steekt geloot' ik, een overweging
achter, die het, Itnijhln/l liever niet zoo
heel luid uitspreekt. Het is ongetwijfeld
1 ook al overtuigd van het groote nut van be
palingen omtrent minimum-werktijd, met of'
zonder die aangaande maximum loon. Zoo
i kruipen de idees, als zij eenmaal marcheeren,
! ook door de nauwste gaatjes en onder de
' stevigste deuren door. Wie had durven
vermoeden, dat de groote ketterij der radi
calen en socialisten in de ilhtstre hoofden
van het Westeinde zich reeds begonnen te
nestelen !
Nog even geduld, en het Dagblad denkt
niet alleen ..geavanceerd", maar verkondigt
deze mode-dwaasheden weldra ronduit.
Zooj ver is het, thans nog niet gekomen. Hetdurlt
nu nog niet recht. I Let windt er doekjes om.
10n om nu toch zijn doel te bereiken, waar
schuwt het. in strijd met Falhs voorspelling:
na deze warme lente reken ik op een heeteu
zomer. Stel nu die afgewerkte lui. met mi
nimum loon toch niet bloot aan het werken
onder een tropische temperatuur. Dat is uit
stekend gemanoeuvreerd ! Drijf de behande
ling der kieswet door - - en in Augustus of'
September zult ge in de kranten lezen, mis
schien wel ju het, Dagblad zelf: heden bij
de voortzetting van liet afdeeling.-onderzoek
der kieswet vielen zes Kamerleden flauw !
Nu reeds blijkt het dat de beste leden het
onder de Kanier-hitte niet meer harden kun
nen. 15ij de laatste zitting miste men er van
do honderd niet minder dan -lij of ló. Men
ziet het: zij . blazen van de warmte zij
blazen al uit.