Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER, WEEEBLAD VOOR NEDERLAND.
No. 941
commissie van enquête zou worden benoemd
om de quaestie Crispi-Cavallotti te onder
zoeken. De tweede, door den hertog Caetani
ingediend, sprak eenvoudig den wensch uit,
dat de regeering de uoodige maatregelen zou
nemen. De derde was afkomstig van den
heer Torriggiani, die voorstelde de discussie
over de beide ingediende moties tot over zes
maanden uit te stellen !
Cavallotti merkte alleen op, dat de Kamer
of in zijn persoon een leugenaar, of in die
van Crispi een schurk moest zien, en plaatste
zich ter beschikking van zijn medeleden.
Ten slotte kwam Crispi aan het woord.
"Weer beriep hij zich op de diensten, gedu
rende meer dan een halve eeuw aan Itali
bewezen. Deze diensten maakten hem, zoo
verklaarde hij, onkwetsbaar voor lasteringen
en beleedigingen. Daarom kou hij zich
alleen vereenigen met de motie-Torriggiani,
welke gelijkstond met de verwerping van
elke discussie.
De zaak moest dus in den doofpot worden
gestopt. xPeygio per tutti, des te erger voor
ons allen !'' riep de afgevaardigde Bovio uit,
en mogelijk dachten velen gelijk hij sprak.
Maar de stemming was desniettemin een
succes voor Crispi: de door hem goedgekeurde ;
motie werd aangenomen met 283 tegen 115
stemmen, -terwijl 7 leden zich van stemming
onthielden.
Voor de Kamer is de zaak hiermede af
gedaan, voorloopig althans. Maar Crispi's
vijanden zullen niet rusten. Het is hun vol
komen bekend, dat de koning achter den
premier staat, en dat de zaak-Herz den
koning bekend was, voordat deze in 1893
Crispi op nieuw tot minister benoemde. Maar
dit zal hen niet weerhouden, te minder om
dat de vroegere minister van het Huis des
Konings, de heer Ratazzi, ook geen zwarig
heid gemaakt heeft om zich bij de oppositie
tegen Crispi aan te sluiten.
Men moet zich dus er op voorbereiden,
dat aan het oprakelen van schandalen in
den eersten tijd nog geen einde zal komen.
De regeeringspartij zal echter den thans in
geslagen weg moeten blijven volgen en met
Crispi door dik en dun moeten gaan, zonder
van hem te vergen, dat hij eene enkele der
tegen hem uitgebrachte beschuldigingen
wederlegt.
nilUIIIIIIMIIIIIIMIIIIIIIUIHIIIIII
Minimin iiiiimimiiiiiiiiiiiniiimiiii
?mm mmi immuun im[l niniiiii i
Bestrijding w flranMm door yronwen,
Ter algemeene vergadering van den Volks
bond, deze week, kwam het denkbeeld ter
sprake, om meer dan totnogtoe de vrouw in
Nederland aan den strijd tegen het drank
misbruik te doen deelnemen. Er is reden
om dat te verlangen. Wel staat de vrouw
niet geheel en al buiten het streven van den
Volksbond en zijn zustervereeniging die de
afschaffing van den sterken drank beoogt;
er is zelfs een enkele, die niet schroomt, tot j
in provinciesteden het hechte veroordeel te
trotseeren, en van uit het spreekgestoelte eeuer
openbare vergadering te ijveren tegen den
alcohol; maar van een organisatie, der vrou
wen in Nederland, om gemeenschappelijk den
vijand te lijf te gaan, die het geluk harer
gezinnen verwoest, is geen sprake. In alle
landen zijn machtige organisaties van vrouwen
onder de wapenen tegen het grootste maat
schappelijk kwaad onzer dagen", getuigde de
Daily News, Nederland vergetend, wat zij
trouwens ook deed, toen zij beweerde dat de
rnatigheidsbeweging speciaal noodig was in
de eilanden van Victoria's koninkrijk en op
het Amerikaansche vasteland.
Het is een ongelukkig ding, voor wien nu
eenmaal Nederland het vaderland is, dat zoo
dikwijls het vergeten van Nederland straffe
loos kan geschieden. Want wij kunnen moei
lijk beweren, dat de Daily Xeics een fout
tegen de wereldgeschiedenis beging, toen zij
haar aangehaalde volzinnen nederschreef. Er
gaat in velerlei opzicht zoo weinig kracht uit
van de jongens van Jan de Witt, dat het
voor den. historicus de moeite bijna niet loont,
ook hier de wereldverschijnselen in hun ont
wikkeling na te gaan. En niet de zusters van
de jongens van Jan de Witt is het niet beter
gesteld. Het zou mij verbazen, indien een
eenigszins belangrijk aantal van haar mede
leeft met de vrouwenbeweging in andere
landen, en de begeerte beeft, om in Ne
derland iets over te brengen van bet ge
voel van eigenwaarde en de geestdrift, waar
mede zij elders wordt gevoerd. Op velerlei
gebied kan de arbeid der vrouw rijkelijk
vrucht dragen, maar moeilijk zou het zijn,
haar een betere plaats aan te wijzen dan in
den Volksbond, in de matigheidsbeweging.
Er zou gelachen worden: dat is ook in het
buitenland gedaan, maar, niemand lacht meer
over de vrouwen van de Woman's Chriaüan
Temperance Union, of geeft er schimpscheuten
op los", zegt het reeds genoemde blad, naar
aanleiding van het derde twee-jaarlijksche
congres door deze vereeniging in de laatste
dagen van Juni, tegelijk met de 19de jaar
vergadering van de National British
Woman's Temperance Association te Londen ge
houden. En er viel ook niet te lachen, tegen
over een congres dat de uiting was van vijf
honderdduizend vrouwen, en waarvan de
afgevaardigden uit alle deelen der wereld
waren samengekomen. Er valt niet te lachen
over een organisatie als die van de W. C.
T. U., die in de twintig jaar dat zij in En
geland werkt, een netwerk over het gansche
koninkrijk heeft gespreid met tal van vrou
welijke officieren, pioniers en beambten. Er
viel niet te lachen niet de reuzenmeetirig, in
in de Royal Albert Hall gehouden, waar
tienduizend aanwezigen elkander een plaats
betwistten, en die werd geleid door een vrouw,
waar gesproken werd door viouwen.
Lady Somerset was voorzitster, en in haar
openingswoord sprak zij :
Al wat wij vragen van iedere vrouw, is te
zijn een ernstige vrouw; al wat wij hopen
van de ontwaakte vrouw, is dat zij zal zijn
een vrije vrouw, al wat wij hopen van de
nieuwe vrouw (the new woman) is dat zij zal
zijn een waarachtige vrouw (a true woman)
Wij hopen, dat deze drie n zijn, of het
worden, wanneer zij tot de rijpheid harer
ontwikkeling zijn gekomen. Gelijk de Apostel,
gekomen om hart en hoofd der
menschenkinderen te verlichten en te verheffen, is op
komst de nieuwe vrouw, mooi als de maan,
helder als de zon en schrikwekkend als een
leger met banieren. Zij zal maar n Meester
kennen, en dat is de Christus. Zij zal de
kameraad en de raadgeefster zijn van den
man, en hij zal zich hebben ontwikkeld tot
haar gelijke. Haar hoogste deugd zal het
moederschap zijn, on de instellingen, geboren
door hun beider invloed, zuilen zoo sterk
zijn van inzicht, en zoo weldadig van uit
werking, dat geen levend wezen ongevoelig
kan blijven voor den gloed en de levenskracht
die zij mededeelen aan wet en zede. Georga
niseerde moederliefde en georganiseerde va
derwijding zullen het heilige woord vervullen :
»Ziet ik heb alle dingen nieuw gemaakt!""
De lust bekruipt mij, van heel deze machtige
vergadering een relaas te geven; maar ik
moet mij beperken tot het opsommen van de
Engelsche vereenigingen, daar vertegenwoor
digd, zusterbonden van de groote Union, voor
een groot deel uit haar streven voortgekomen.
Ziehier de lijst der namen :
United Kingdom Band of Hope Union,
United Kingdom Alliance, Methodist,
Temperance Organizations, Congregational Toial
Abstinence Association. Baptist Total
Abstinence Association, New Church Temperance
Society, Friends Temperance Union, London
Wesleyan Missiou West, Loiulon Wesleyiui
Mission East, Temperance Leagues,
AngioTndian Temperance Association. S t. Mary's
Training Home for Girls, London Tempe
rance Hospita!, Gospel Temperance Anny,
General Post Office Temperance Soeieiy,
Teetotal Policemen, Railway Temperance
Union, Army Temperance Association,
Teetotal Firemen, Independant Order of Keehabites,
Order of Sons of Temperance, Oiigiiiid Grand
l'lioenix Order, United Phoenix Order,
Catholic Total Abstinence League en Independant
Order of Good Templars.
Moge deze lijst een denkbeeld geven van
de wijde vertakkingen der Engclsehe
matijrheidsvercenigingen, het congres zelf' was een
symbool van de uitgebreidheid der beweging
over geheel de wereld. Mrs. Sheppcrd sprak
er, een buitengewoon vrouwelijke verschij
ning, al is zij Australische, en in het bezit
van kiesrecht. Miss Brown, een negerin, gaf'
een laug verslag van Amerikaansche toe
standen, een Armenische in nationaal kos
tuum, las op zingenden toon een klaaglied
over haar land, een achttienjarige Indische,
Pardita Rennabuis. wekte de belangstelling
voor haar zachtoogige zusteren; China's ver
tegenwoordigster verdedigde zich over haar
beknelde voeten in het land waar de vrouwen
haar boezem beknellen, en miss Westor, de
moeder der Engelsche marine, trad met twee
van haar soldaten op het podium. »Wa:iroin
kwamen zij allen hier", vroeg miss Wilhird,
het hoofd der beweging in Amerika:
»lk heb mij in de heerlijke lentedagen, bij
de voorbereiding van dit congres herhaaldelijk
afgevraagd: >\V:t.arom komen zij?" En mijn
verstand antwoordde nimmer: -Omdat zij
teetotalers zijn"; noch: --omdat zij gelooven in
wettelijk verbod"; noch: 'omdat zij zieh ver
zetten tegen het tentoonstellen van naakte
vrouwen, onder het voorwendsel van studies
naar de natuur"; ->omdat zij de vrouw willen
vrijmaken", of' «omdat zij bescherming zoeken
voor het huisgezin''. Want zelfs dat laatste
is nog niet de ware oorzaak van dezen pel
grimstocht. Maar ik heb tot mijzelf' gezegd:
>Zij komen, deze opene en teerhartige vrouwen,
omdat zij willen vermeerderen de vreugde van
geheel de menschheid (comnion joy)"".
De volgendelanden waren vertegenwoordigd:
China, Indie, Ceylon, Straits Settlements,
Australia, Tasmania, Nieuw Zeeland, Madera,
Finland, Hawaii, Japan, Afrika, Egypte,
Madagascar, Bulgarije, Griekenland, Bahamas,
New Foundland, IJsland, Noorwegen, Neder
land, Denemarken, Canada, Zuid-Amerika,
Mexicrj, Spanje Frankrijk, Duitschland,
Vereenigde Staten, Engeland.
Nederland dus ook. Zullen wij iets merken
van de hooge geestdrift, die de Hollandsche
vertegenwoordigster uit het sombere Londen
moet hebben medegenomen? Zal ook hier de
klaroen worden gestoken, en een leger van
vrijwilligers zich aanmelden, om het goede
en groote werk, door mannen begonnen,
voort te zetten en uit, te breiden ?
F. M. C.
Organisatie der spoorwegarbeiders.
Ilienzi geeft de volgende cijfers omtrent de
organisate der spoorwegarbeiders:
In Frankrijk (waar men het best is georga
niseerd) waren van de 300.000 arbeiders er 65.000
lid van de socialistische vakvereeniging;
in Engeland hadden 35000 van de 350.000
arbeiders zich aangesloten aan de Railway-Union
(Spoorweg-Vereeniging) ;
in Duitschland met 3^0.000 en Belgiëmet
53000 arbeiders is de organisatie nog
onbeteekenend;
in Italiëwaren 5 00 van de 80.000, in Neder
land 4000 van de r^O 000 en in Zwitserland 7000
van 34150 arbeiders aangesloten. InNoord-Amerika
180.000 van de 750.000 man, die aan de spoor
wegen arbeiden;
van Oostenrijk weten wij alleen dat 15.010
leden zich in een socialistische vakvereeniging
verbonden, doch is het aantal werklieden niet
bekend.
Van 187(1 tot l Silo is het aantal fabrieken te
NewOrleans vermeerderd van 551 tot 35115; het
daarin gestoken kapitaal van 5.42!l.l 10 dollars tot
10.057.000 dollars; het aantal werklieden dat er
arbeid vond van 4111 tot l(>0:i(> en de waarde
der producten van S.450.43!) dollars tot 70.0H!l/54l'>
dollars.
Tokio, de hoofdstad van Japan, heeft SOO open
bare waschinrichtir.gon, waar het volk zijn vuil
goed kan doen uitstoomen en wasschen voor twee
en een halve cent.
liiniiiiuiiiiiMMiiiii
Inhoud van verschillende bladen.
Het H a n d e l s b l a d. 30 Juni. Een belasting
hervorming op Java" (afschalïing der pachter*). ?
Het voorgedragen kiesrecht".
3 Juli. Do aard van ons bestuur in Indië", door
K. J'. Kielatra.
i Juli. Bosehbouw op Java".
l) e S t a n d a a r d. l Juli. Mystiek". (Keuehemus'
vul in IN;W).
3 Juli. Hoc onze christelijke onderwijzers tien
ja'-en goleJen oordeelden".
,"> Juli. Onder Cur.stenen". (De Solleiding).
Het Centrum, 2 JuH. Een bisschoppelijk
schrijven" Ivan Mgr. Doutreloux).
3 Juli. ,.T\a de repliek van Dr. H. J. Botz".
4 en (\ Juli. Eenheid en viede" I-II, door Dr.
Sehaepman.
De Tijd, 2 Juli. Confessiouoele scholen."
'?} Jaii. .. Ken waarschuwing" \vaarop dient gelet'7,
Ilio'. personeel!.
4 Jdü. Ongegronde Vrees'.'
liet N. v. d. D. l Juli. Ouder worden" duor J.
\V. v. d. L.
2 Juli. illet kiesreeht-ontwerp'' III, 3 Juli I?,
4 Juli V (si ,(;.
N. ottcrd. C'r t., 2 Juli. Polemiek over de
Liberale partij mei liet V ad ei-l a n d.
Do X e d e r l a n d e v (antiv.), l Juli.
Befschuldiging van IVoJ'. Lohinau door leden en begunstigers
der Vrije Universiteit''.
4 Juli. X.et voorbarig''. (De scheiding).
De M a a s b o d e, 3 Juli. De kieswet," I.
?l Juli II.
Haagsch D a g b l a d. l Juli. liet wetgevend
vermogen".
li Juli. Keiiteekens van maatschappelijke!! wel
stand" (ingebonden) i. 3 Juli II (slot).
I et V a d e i 5 a n d. l Juli. Ivlenr bekend" (de
Liberale Unie).
l" t r e e h t s e h D a g b l a cl. 30 Juni. Hot
nrantvraag^t.nk'1, I, 3 Juli TE
.Middel b. C t. 2 Juli. Straatgeld," (te Mid
delburg).
5 Juli. Het nieuwe Kiesrcchtonhn.Tp," I.
A r n h. ('t l Juli. Kiesrecht ontwerp."
l'r o v. (i r n n. et. l Juli. Tut eerste kennis
making." (de Kieswet)
De De li'l se h e O p m e r k e r. 20 Jun. «Het
Kicswe -o:tt\\erp van den minister Van JhuHen".
X. \\ i n s e h o t e r C t, 30 Juni. De nieuwe
K ieswet' .
D e J. i b e r ;i a l, 20 Juni. Vergadeimg der Libe
rale Tune" (Civisme rpii'-é. De soeiale Paragraaf".
yiaxi'uum werktijd". O;it\verp Kieswet".
S o c i a a l Y,~ e e k b l a .i, '2',l Juni ea (i Juli. De
partij in wording." I en 11. door T.
V e i; l o o s c li W e e k b l a d, 2'J Juni. De nieuwe
kieswet," (door L. Jlall'man^l.
TI e V o l k s s t. e m. (j Juli. Scheiding onder do
liberalen." Een belangrijke leemte in het
kie»reehtoiitwerp." ..|)L' radicale Yoreeniging."
De Vol ks b a n i« r, (U. K. Volksbond), l Juli.
..Xrndr'bigM-bap' (samenwerking.)
l'a t r i m o n i u m. (j Juli. Dreigende gevaren.'1
II. (verdeeldheid).
De Wachter, 21 Juni. De nieuwe kieswet", I.
W e e k b l a vi v a n d c n A. X. 13 i a m, b e w.
bond. 5 Juli. ..JVineipieele be/waren legen het
verplichte lidmaatschap van den A. X. T). IS.''
Jïe c h t v o o r A l l e n 20?30 Juni. 't Is xomcr!''
4?5 -Uili. ,.1'it de TwenNche slavenkolonie."
Dii B a a n h r e k e i-, 20 Juni. /^omergcnoogens."
E r i e s e h V u l k s b l a d, 30 Juni. Toetenen des
Tiids."
Het Schoolblad, Juli. Het raug-oxameri
te Amsterdam."
Jte. Mr. J. C M. m Riemsdijk t
Zaterdag, op de Jaarvergadering van «Toon
kunst" was aan de tafel van het Hoofdbestuur
j eene welbekende figuur afwezig.
\ Met leedwezen vernam men, dat Jhr. Mr. J.
C. M. van lliemsdijk, die in dit hoofdbestuur
de afdeeling Utrecht vertegenwoordigde, door
ziekte verhinderd was de vergadering bij te wo
nen, en dat zijne ziekte aanleiding gaf tot be
zorgdheid. Niemand verwachtte echter, dat reeds
den volgenden dag de dood een einde zou ma
ken aan het werkzaam en nuttig leven van dezen
hooggeachten en hoogst verdienstelijken man.
Mr. van lliemsdijk was sedert jaren
afdeelingschef en juridisch adviseur van de Maatschappij
tot Exploitatie van Staatsspoorwegen. In die be
trekking heeft hij zich door talent en werk
kracht in hooge mate onderscheiden ; de
regeei ring schonk hem een welverdiend bewijs van
waardeering, door hem te benoemen tot Ridder
in de Orde van den Xederlandschen Leauw.
In nog ruimeren kring echter was Van Riems
dijk bekend ah z Idzaam begaafd en ontwik
keld beoefenaar der toonkunst. Zijne maatschap
pelijke betrekking stempelde hem tot dilettant,
maar de beste kunstenaars van binnen- en bui
tenland hebben niet geaarzeld, hem als kunst
broeder te begroeten. Van nature met
buitengewonen muzikalen aanleg begaafd, wist hij dien
aanleg door het volgen van degelijk onderwijs
en later door grondige eigen studie te ontwik
kelen. Had hij zich uitsluitend aan de kunst
gewijd, dan zou bij waarschijnlijk n als violist
on als componist eene zeer belangrijke plaats in
ons kunstleven hebben vervuld. Xu heeft men
van zijne talenten als executant slechts in kleinen
kring genoten en legde hij zich in het
publiceeren zijner van onbetwist meesterschap getuigende
compositiën eene beperking op, die vele minder
begaafden zich tot voorbeeld kunnen stellen.
En toch is Van Riernsdijk's arbeid voor ons
muziekleven van groote beteekenis geweest. Aller
eerst in zijne woonplaats. Wat liet «Collegium
Musicum Uitrajectinum", de Muziekschool en
de /angvereeniging dor Afd. Toonkunst aan hem
te danken hebben, is aan zijn graf in warme
bewoordingen herinnerd. liet Utrechtsche a
cap}icïl(i-koor. <lst zich in hot bijzonder de uit
voering van oudere meesterwerken ten doel stelt,
dankt aan hem zijn ontstaan en vond in hem
een begaafd, smaakvol en bezielend dirigent Velen
hebben ook te Amsterdam genoten van de uit
voeringen, welke Van lliemsdijk met zijn kleine
maar volijverige en uitgelezen schare van dilet
tanten telken jare in de Ronde Luthersche
Kerk gat', uitvoeringen welke gerust met die
van de hier bestaande voortreffelijke n c
</>psUakoreu op eene lijn mogen worden gestold.
Van Riemsdijk heeft sedert de oprichting der
Vereeniging voor Nederlandsche Muziekgeschie
denis aan haren omvangiïjkeu arbeid een ruim
aandeel genomen en zich daarbij wij wijzen
slechts op zijne uitgave van J. A. Reinkens
JI'>rtua Musicus een muziekgeleerde van den
echten stempel getoond. Dat ook het
populariseeren in den besten des woords hern kon worden
toevertrouwd, heeft hij door zijne bewerking van
Oud-Xederlandscbe Dans wij zon bewezen.
Ia menig artikel o i-er muzikale onderwerpen
heeft Van Riemsdijk de meesterwerken der toon
kunst toegelicht op eene wijze, die voor de
hoorders het recht begrip gemakkelijk maakte en
bet genot verhoogde. Zijne in de Mannen vin
Jklctlicnis geschreven studie over Verhulst ver
dient een model in dit genre genoemd te worden.
liet is eene droevige gedachte, dat deze zoo
uHorst begaafde, en daarbij zoo beminnelijke en
bescheiden man in de kracht van zijn leven aan
zijn gezin, aan zijne vrienden, aan zijn
maatsehr.ppelijken werkkring, aan de kunst is ont
rukt. Men kon en mocht van hem nog zooveel
verwachten. Maar van Van lliemsdijk kan met
nadruk worden getuigd: hij heeft niet te
verU'eeiV; goleefd. In de kringen, waar zijn levendig,
tintelend oog, /ijn hartelijke handdruk, zijn kun
dige voorlichting. 7.ljn onvermoeide ijver het pijn
lijkst worden gemist, zal de dankbare herin
nering van zijne innemende persoonlijkheid, zijn
groo'e talenten en zijn rijk gezegenden arbeid
als bewonderenswaardig voorbeeld blijven voort
leven. K. D. l'.
IIIIMMEIMIIMIIIiniMIIMIIIllMIIIMIIMIIIIHHIIIIIIMUIIEIMIIIIIIItlIIIIIJIIMMIIIKl
Muziek,
lüj het voortzetten van de aankondigingen van
nieuwe Xiederlandsche uitgaven zij het eerst een
indruk van: Vli>i(hrchicht, IL'kinderliederen met
pianogeleiding (opus '2 ) door Mej. Catherina van
Jtonnes 1) gegeven.