No. 945 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. ?en uitbreidt, dat dus het historische onderwijs in hoofdzaak de gezindheid moet aankweeken, die ?ons handelen bepaalt; het inzicht aanbrengen, waarmede ons willen harmonieert. Als eerste eisch volgt hieruit, het historische onderwijs zóó over de leerjaren te verdeelen, dat de leerlingen door dat onderwys gepaste d. w. z. met hunne zedelijke ervaringen overeenkomende zedelijke voorstellingen verkregen, dat de leer lingen elk jaar ontvangen, wat krachtens hunnen leeftijd, het best opgenomen kan worden, dat -deze leerstof «overeenkomt met den kindel\jken .geest." Alleen nauwkeurige waarneming van het kind in z\jne ontwikkeling kan over die geschikt heid beslissen, en deze gaf verrassende resultaten, ?die toch toonde tal van wijsgeeren (1) eene overeenkomst, die, onverschillig hoe ver zij zich uitstrekt, op ons leerplan van invloed moet zijn. Immers, als zich in de ontwikkeling van elk individu die der samenleving in hoofdtrekken herhaalt, dan hebben vrij die onwillekeurige herhaling te gebruiken en dus voor de zedelijke .gezindheid, historische tijdperken te kiezen, uit <le cultur-geschiedenis,in chronologische volgorde; ?dan alleen legt de school met zekerheid de grondslagen voor een zedelijk karakter. Daartoe moet die gezindheidsstof voor het kind ?waarde hebben, waarde, niet slechts voor den leertyd, maar voor het geheele leven; zeker, zij moet binnen den kring zjjner bevatting liggen, maar, vergeten wij niet dat het waarachtig kinderlyke ook den volwassene trekt en boeit: klassieke stof dus. Verder geene kinderachtige vertellingen, geen bont allerlei met zijnen voorbygaanden indruk, .geene reeks vertellingen zonder samenhang, maar ?een geheel, eene eenheid, bestaande in historischpoëtische meesterwerken; daaraan hebben wij behoefte. Zoo is in Duitschland als «Gesinnungsstoffe'1 .gekozen : Voor het Ie schooljaar: Die Marchen. » » 2e » Robinson. » » 3e » a. Bibl. Gesch. (die Patriarchen zeit). &. Gesch. (Thüringsche Sagen). j» » 4e » a. die Richterzeit; die Königszeit. 6. Nibelungen. ?» » oe » a. das leben Jesu. 6. Heinrich I, Otto I, Karl der Grosze* Chlodwig, Bonifazius, Arminius. -?» » 6e ??» ? a. das leben Jesu. b. Völkerwanderung, Kaisertum en Papsttum (Heinrich IV und Gregor VII), Kreuzzüge (Friedrich Barbaroossa), das Mitte'.alter auf seiner Höhe, Rudolf von Habsburg. o » 7e » a. die Apostelgescb.icb.te. l>. Die Entdecking Amerikas und die ersteErdumseglung, die Reformationsgeschichte, der 30jiihrige Krieg. » » 8e » o. Katechismusunterricht. &.Friedrich derGrosze, die Befreiungskriege, die Wieder aufrichting des deutschen Kaisertums. (2) Van welke beteekenis zoo'n verdeeling van de ..gezindheidsstof over de verschillende leerjaren (1) Wij noemen slechts Kant, Herbart, Goethe, Vogt, Herder, Jean Paul, Lessing, Schleiërmacher, Hegel, Spencer. (2) Zie Theorie und Praxis des Volksschulunterrichts, von dr. W. Rein, A. Tichel und E. Scheller. II illllllllllllllllllllllllllllll MINIMI miiiumi mum cêaafópal. 5de Jaargang. 4 Augustus 1895. Tot l September is 't adres van den redacteur : International Chess Tournament Brassey Institute, Hastings, England. Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek betreffende, aan bovenstaand adres te richten. MIlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllflIIH De groote jaarlijksehe schaakwedstrijd van den Njd. schaakbond nam op Maandag 29 Juli te Arnhem in de ruime bovenzaal der Groote Sociëteit een aan vang, 't Aantal deelnemers in de tweede klasse be droeg ongeveer 't dubbele van vorige wedstrijden; een bewijs dat de liefhebberij in den laatsteu tijd verbazend is toegenomen. Ook 't gehalte der partijen is over 't geheel verbeterd, waartoe de kleine wed strijden van den bond zeker veel hebhen bijgedragen. Op 'l oogenblik dat wij dit schrijven is de stand van den wedstrijd Ie klasse als volgt: D. Bleijkmans (Amsterdam) 41,3 uit 6, Jhr. A. E. v Foreest (Amsterdam) 4 uit 6, H. J. den Hertog Amsterdam) l uit 5, J. F. Heemskerk (Sas van Gent) voor de andere leervakken kan worden, zullen wij in ons volgend artikel nagaan; daar ook hopen wüaan te toonen, waarom in ons land zoo'n «programma" niet verschenen is, al raakt men meer en meer overtuigd, dat wij in die richting moeten werken. (Wordt vervolgd). W. A. W. MOLL. In ons Ie artikel zijn in de 2de kolom, na regel 8 van boven de volgende regels weggevallen: »Bij het beantwoorden dezer vraag plaatsen wij ons op het standpunt der voorstellingstheorie; die leert ons, dat wij geen denk-, gevoel- en begeervermogen hebben, slechts voorstellingen, gevoel en begeerten. Wel hebben wij voorstel lingen, waaraan geen gevoel of begeerten ver bonden is, maar geen gevoel of begeerte zonder voorstellingen; uit deze ontstaan gene onder zekere omstandigheden. Welke omstandigheden nu doen uit voorstellingen een begeeren ontstaan, verhoogen het begeeren tot willen? Daartoe moet dat geheel van voorstellingen, de kennis, waarde voor den Inerling hebben, hij moet met de kennis een hooger achten der ken nis verbinden, waardoor het streven ontstaat de kennis te behouden, aan te vullen en uit te breiden, in n woord het onderwijs moet voor de kennis belangstelling wekken. Belangstelling is dus de eerste bron van het begeeren, terwijl verder elk begeeren onder zekere omstandigheden tot willen verhoogd kan worden." W. A. W. MOLL. De verdienste van Robert Burns, Zangwill te Glasgow. (Zangwill is de bekende Engelsche novellenschrijver.) Hij staat voor een standbeeld, en hoort een jongen schreeuwen: »Glasgow Hair - r - raid, Glasgow Hair - r - raid". «Halloh V' roept Zangwill, «Jongen, ik koop een krant van je. als je me zegt wiens stand beeld dat is !'' »Robert Burns", antwoordde de jongen. »Nu koop ik al je krarten, als je weet, wat Burns gedaan heeft om dit standbeeld te ver dienen !'' Wel, dat is nog al glad : hij is doodgegaan !" Zangwill kocht de couranten. vo DAMES. Keistoilet. Heerencostuum. Bruidsgesdtenken. Kalfsvleesch. Kaas. Oesters. De reisbagage behoeft dit jaar niet bijzonder uitgebreid te zijn. Een elegant costuum voor 's avonds in de kurzaal, een of twee eenvoudige rokken, en daarbij een aantal blouses, met wat kanten fichus, jabots en cravates, die eigenlijk geen plaats innemen, en is voor zes weken of twee maanden royaal klaar. Als. stof, zoowel voor de eigenlijke reis als voor een der bewuste eenvoudige rokken is dezen zomer alpaca in gunst, in dit geval marineblauw, donkergrijs, »mode" of lichtgrijs. Rok rond, met vijf of' meer stiksels, met eenige biais van de stof of een puntrand er op ; dit is als versiering voldoende en heeft nog. voor de reis een bijzonder voor deel. Men kan namelijk de paardeharen randen opgerold in den koffer meenemen en ze, eenmaal te bestemder plaatse aangekomen, in de biais steken; de japon krijgt dus eerst daar waar men hem kan uithangen, zijn vollen omvang weer, en heeft noch in den koffer, noch in den wagon, iets te lijden. De manie om de geheele rokken te voeren (wat bij het vrij stevige alpaca niet noodig moest zijn) maakt toch den rok op reis al zwaar genoeg. Men draagt er nog wel een jaquette met kleine godets bij, en daaronder eene batisten blouse, een heerenchmisette met cravate of een flanellen front van lichte kleur; dit alles kan men op de promenade verwisselen tegen allerlei sierlijke arrangementen van foulard, guipure, mousseline-chift'oi), Valenciennes enz. Wil men dit weer sierlijker maken, dan ruilt men den rok tegen een anderen van lichtgrijs of wit alpaca, van wit of hemelsblauw of lila piquéen kan zoo eene reeks van variaties vinden. Het bewuste avondcostuum kan uit dezelfde gekleede blouse bestaan met uitvoeriger kantversiering, en een rok van zwart crépon, van iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMMiiiiiuinitiiiiiMiiniiiiiiiitiiiiMiiiiinfiiMiiiiiiiiiiitiii 2"; uit 6, R. J. Loman (Linden) 3"3 uit 6, Dr. A. v. Ilhijn (Leiden) II a uit 5, W. B H. leiuers (Amster dam) 31/9 uit 6, "A. G. Olland (Utrecht) 3 j uit 5, J. W. te Kolsté(Amersfoort) 2 uit 7. Overzicht van 't verloop der tot dusver gespeelde partijen in den wedstrijd Ie klasse: 1ste ronde Maandagvoormiddag. Wit. Zwart. Opening. Den Hertog l Te Kolstó O Fransch. Heemskerk O Olland l Gew. K. Gambiet. Loman O Meiners l d4. Van Rhijn l'2 Bleijkmans l'j Syaansch. 2de ronde Maandagavond. Meiners l Van Khijn O Scliotsch. Olland l Loman O Spaansch. Te KolstéO Heemskerk l dl. Van Foreest l Den Hertog O Schotsen. 3de ronde Dinsdagvoormiddag. Heemskerk 1/2 ^an Foreest l'o Evans. Loman l Te KolstéO Fransch. Van Bhijn (?) Olland (?) Spaansch. Bleijkmans l Meiners O Vierpaardspel. 4de ronde Dinsdagavond. Olland l/i, Bleijkmans l S Spaanseh. Te Kolstél Van Khijn 5 dl. Van Foreest l'3 Loman 1!3 Giuoco p. p. Den Hertog O Heemskerk l Spaansch. grijze zijde, van gekleurd taf, of vooral het ge liefde linon cru. Dit staat op zich zelf goed, maar schijnt weer erg eenvoudig naast linon cru met borduursel a jour, waaronder changoant rose en beige zijde gedragen wordt met rose lint. De kousen hierbij neemt men meest nog zwart; kousen en schoenen in de kleur voldoen niet zoo goed als men zou meenen; voor de schoe nen heeft men halfhooge bottines met knoopjes van chevreau noiselte; witzijden kousen en witte schoentjes van Deensch leer bij soireetoiletten zijn heel elegant maar heel kostbaar. Voor verre wandeltochten en uitstapjes in de bergen is het best geel of zwart kalfsleer, dat ook al jaren lang voor zomerschoeisel dient. In n opzicht kan men zeggen, dat het nog erger wordt dan ten tijde der crinoline. Onder de japon to-h, die gevoerd wordt en met een streep paardehaar of eenige aluminiumveeren voorzien, draagt men nu rokken (van mohair of taf) die ook weer gevoerd worden en ook vier of vijf hoog door veeren ondersteund. Deze onder rokken bezet men met volants van zwart zijde met pompadoure, bouquetten, neemt de volants weer met rosetten op en omzet ze met kant of met tulle waar men streepjes ruban comète doorhaalt, verschillende kleuren onder elkaar. * * * Van tijd tot tijd interesseeren zich de dames ook voor heerenmodes; te meer omdat zij. beter dan heeren zelf, op het costuum een zekere psychologische opmerkingsgave toepassen, en van de kleeding tot allerlei eigenschappen van ver stand en hart vooral van positie en kring, besluiten. Aan de badplaatsen heeft men kunnen opmer ken, dat het elegantste kleedingstuk dit jaar een donkerblauw veston is, van plucbachtig serge, met drie knoopen en meestal ongevoerd; daarbij een witte pantalon van grove serge of homespun. Ook neemt men den pantalon wel met smalle streepjes. In plaats van vest steeds nog het breede zijden ceintuur, ofschoon dit haast te algemeen gaat worden om chic te zijn; kleur zwart of donkerblauw, alleen zeer jonge jongelui dragen prune, heliotrope, lichtblauw of groen. Bij dit ceintuur gekleurd overhemd (niet stijf gestreken), vooral licht lila, maar ook rose of lichtblauw; witte, omgeslagen of opengebogen boord Bij het gekleurde overhemd past bijna geen andere das dan een zwarte, liefst zwarte faille, omdat men de zwart satijnen dassen voor 's avonds bewaart. Wat de das betreft, gaat men naar den lijd der muscadins terug; men neemt ze nu reeds dubbel (van achteren gekruist en dan van voren geknoopt), en zal ze weldra misschien drie- of vierdubbel nemen. Hoed van wit stroo met zwart lint, of, als men tot een club behoort, met de kleur van de club ; schoenen van geel of wit leer of wit linnen; garen sokken, wit en blauw of wit en paars gestreept 's Avonds draagt men weer bijna alleen den rok; de smoking heeft niet zoo opgenomen als men gedacht had. Vest wit of zwart; bij het witte vest zwarte das; bij het zwarte vest witte das. Voor den zomer neemt men ook 's avonds het overhemd wel ongesteven, met paarlemoeren knoopjes. Hoed half hoog, van hard vilt; bottines van mat chevreau. * * # Bij het huwelijk van prinses Helene van Orleans is de opmerking gemaakt, dat nu het eene prinses van koninklijk bloed gold, bestemd om in palei zen te wonen, de Engelsche en Fransche kennissen der familie zich wel hadden kunnen onthouden van het geven van allerlei huishoudelijke prullen, waarmede het de gewoonte is, bruiden op te schepen. De prinses heeft, precies als andere bruiden, eene massa postzegeldoosjes, visite boekjes, brievenwegers, bureauklokjes, lampjes, enz. gekregen, die in 't geheel niets monumentaals hebben. Onder de cadeaux waren die van eenige s'eden opmerkelijk: de stad Florence gaf een diadeem die het wapen der stad bevatte, de stad Turijn een prachtige wapenrusting XVIIde eeuw, de stad Bordeaux een gouden toiletgarnituur met de wapens van Frankrijk en Savoye; de Fransche dames een enorme zilveren soepketel, met een groote kip op het deksel, als toespeling op het bekende woord van Hendrik IV. Het cadeau van de gravin van Parijs, een aantal juweelen die aan koningin Marie Antoinette toebehoord hebben, gaf aanleiding tot een curieuze vergelijking. Om dienzelfden tijd toch heeft »de sclioone Otero", de Spaansche zangeres en danseres die te Parijs zooveel van zich doet spreken, ook een aantal van de juweelen der ongelukkige koningin cadeau gekregen, en draagt ze nu den heelen dag door; zelfs aan de speeltafel te Xice kon men haar zien, het corsage met de juweelen van Marie-Antoinette overdekt. # * * Kalf.-ivleesch en capi/otade. Om restjes kalfs vleesch op te maken legt men in de pan een MiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiimimiiiiiiiiiimiiiMiiiiiiiiiMiiiiiimiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiui 5de ronde 'Woensdagvoormiddag. Wit. Zwart. Opening. Loman l Den Hertog O K. Fianchetto. Van Rhijn Van Foreest l Spaansch. Blijkmans l Te Kuist*; O Fransch. MeinerH l Oiland 0 Schotsen Gambiet. Ode ronde Woensdagavond. Te Kolstél Meiners O K. Fianchetto. Van Foreest l'o Bleijkinann l/j Giuoco p. p. Den Hertog (?) Van Khijn (?) Spaansch. Heemskerk O Lonaan l Tweepaardspel, 7de ronde Donderdagvoormiddag. Van Khijn l Heemskerk O Spaansch. Bleijkmans l Den Hertog O Weeuer. Mciners '3 Van Foreest 15 Giuoco p. Olland l Te Kolstr O Fransch. Stand van den wedstrijd 2de klasse op Donderdag l Augustus (na 7de ronde). Groep A. C. C. W. Mann, J. J. Speet, G. J. v. d. Stouwe, H. Goudentak, G. H. B. Hogewind, L. H. Deelman, J. Monas, P. F. Faber, J. de Vries, Amsterdam, Breda, Dordt, Brussel, Utrecht, Groningen, Amsterdam, Andelst, Arnhem, 51. 2 uit 7. 5 7. 4 3 3 21 n 21 ' U's C. 6. 6. 6. 6. 6. 1 6. goed stukje boter, een halven lepel meel, wat peterselie, gehakte sjalotjes en (als men wil) wat knoflook. Men roert op flink vuur tot het be gint lichtbruin te worden, dan voegt men er een half' glas bouillon of water bij, een lepel brandewijn, laat het nog twaalf minuten op zacht vuur- doorstoven en legt er het kalfsvleesch in tot het warm is. Op het laatste oogenblik gaat er een lepel olijfolie door. Men legt in den schotel stukjes geroosterd brood en giet daar vleesch en saus over. Kalfsvleesch en mayonnaise. Men snydt het vleesch en legt het in een kring op den schotel, de mayonnaise in het midden. In plaats van gewone mayonnaise kan men ook een lepel Fransche mosterd nemen en die, langzaam roe rend, met druppels olijfolie aanmengen. Met zout en peper geeft dat ook zonder eieren een redelijke mayonnaise. # * * De vereischten van goede kaas moeten, volgens een versje dat aan Maarten Luther wordt toege schreven, de volgende zijn: Non Argus, largus; non Methusalem, Madalena; Non Habacuc, Lazarus: caseus iste bonus. Een Engelsen blad geeft er de volgende ver taling tevens commentaar van: Not, like Arguf, many-eyed, But fair-proportioned, broad and wide ; Not like Methuselah, full of years, But like the Magdalen, moist with tears; Not flabby, like the prophet's pap, But like poor Lazarus, mayhap, Who gave forth a distinctive smell. If these things be, all will be well. * f * Behalve het opwekkende voor den smaak en het licht verteerbare hebben de oesters ook groote voedingswaarde. De groote hoeveelheid phosphorus die de schalen bevatten, heeft aanleiding gegeven dat men ook het vleesch der oester on derzocht heeft, en bevonden dat een Fransche oester van middelbare grootte O 020 gram phosphorzuur, een Portugeesche zelfs 0,032 gram bevat. Het phosphorzuur is in zeer licht oplos bare verbindingen voorhanden en kan gemakkelijk in het menschelijk organisme opgenomen worden. Dit gevoegd bij het groote ijzergehalte der oesters, maakt ze zeer aanbevelingswaardig; vooral de Portugeesche, die nog veel goedkooper dan de Fransche zijn. Of het gehalte der Zeauwsche oesters in dit opzicht ook onderzocht is, kunnen wij niet meedeelen. E-e. miiiiiiui MJummiiiniiiiiillii iiui nnimiiiiiiiinii» 40 cents per tegel. tiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii iiiiiiiiiiiiiiiiiniiii iiiiimimiiimiiiiiHU De Wiener Medicinal Presse 1894, schrijft over Oiol: Het kan voorzeker beschouwd worden als het meest aanbevelenswaardige der tot nu toe gebruikelyke voorbehoedmiddelen voor de verzorging van den mond en de tanden." Prijs per heele flacon f 1.?Alom verkrijgbaar. Depot van het Drexdener Chemisch Laborato rium, LINGNER, Amsterdam. Magazijn KEIZERSHOF", Nieiiwendijk 196. Zljdenstoffen. Grootste sorteeringzwarta en gekleurde, effen, gewerkte en gedamasseerda Zijde, Satijn en Surah. De nieuwste des sins en kleuren steeds voorhanden. SCHADE & OLDENKOTT. H. RAHRte Utrecht. Pianofabriek. Binnen- en Buitenl. Muziekhandel. Amerikaansche Orgels. Ruime keuze in Huurpiano's. MiiiiMiiimiiiiiiMim iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiliiliiiiil Groep B. B. Beffle Dr. Boernia, J. Goudentak, H. B. van Bhijn, J. F. Esser, N. llodenburg, J. C. ten Tusschedé, Dr. Scheffer, J. J. Kleinhonte, C. C. de Koek, Amsterdam, Groningen, Leiden, Groningen, Leiden, Leiden, Amsterdam, Breda, Arnhem, Arnhem, Cl'-, 6 " 4 3 1 '., 3'o 3 " 3 21 'o 2 1 ., 7. n 7. 6. 6. ,, 7. 7. 7. 9. 7. » 7. Vereenigd Amst, Schaakgenootschap CaféHof brïtu, Damrak 180 en Warmoesstraat 180. Speelavonden Dinsdag en Zaterdag, 8?12. Jaarl. contributie ? 6. 't V. A. S. geeft voortaan toegangkaarten uit a ? 3, welke een jaar lang geldig zijn. Amst. Schaakclub De Karseboom", Kal verstraat. 's Maandags, 8 12. Contribut'e ? 3. College Zeemanshoop (Dam), alle middagen van 1 5 uur en Zaterdag 's avonds voor gemtroduceerden en buitenleden. Het Kotterdamsch Schaakgenootschap houdt bij eenkomst des Woensdags en Zaterdagsavonds van 8 11 uur, in het E'jtterdamsch Leescabinet. Daar enboven dagelijks gelegenheid in de namiddaguren in bovengenoemd locaal. De Nieuwe Kotterdamsche Schaakclub vergadeit Dinsdagavond en Zondagmiddag in CaféIlondeel", Hoogstraat.