DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No. 950 overgebracht eene lading van 30.000 geweren, 15 miüioen patronen, een aantal kanonnen en mitrailleuBes, benevens de daarvoor noodige amraunitie, alles een geschenk van den czar voor Montenegro. De Fransche Maagd is nu niet meer jaloersch. Frankrijk, Rusland en Montenegro, dat is óók een triple alliantie. «Men zal zich niet verwonderen over dit vorstelijke ge schenk ;" schrijft het Journal des Débats «iedereen weet welke intieme betrekkingen bestaan tusschen de Russische keizerlijke familie en de vorstelijke familie van Mon tenegro; nooit heeft zich een wolkje vertoond tusschen Oettinje en St. Petersburg, en in dien Rusland van oordeel is, dat de vriend schap van dezen aan de Adriatische Zee ge legen kleinen staat in zekere gevallen van onschatbare waarde kan zijn, weet aan den anderen kant Montenegro, dat steeds een begeerlijk oog heeft geworpen op de aan Oostenrijk toebehoorende haven van Boe ca di Cattaro, dat het zijn hoogste belang is, hartelijke betrekkingen te onderhouden met de groote mogendheid, die de schutspatroon van de Slaven is. Maar Montenegro is arm; de jaarlijksche. ontvangsten van den staat bedragen nauwelijks 1.300.000 francs, waar van 225.000 francs worden vereischt voor de civiele lijst. Bij den tegenwoo.digen prijs der bewapening zou het dus onmogelijk zijn de 30.000 soldaten uitterusten, welke Montene gro in tijd van oorlog op de been kon bren gen. Wel waren tot dusver al de onderdanen van den vorst verplicht, hem van hun 15de tot hun 50ste jaar te dienen, maar feitelijk was alleen de gendarmerie goed gewapend en hadden de overigen als eenige uitrusting hunne mee'' of minder antieke jachtgeweren. Door het geschenk van den czar zal nu al les veranderen en zal vorst Nikita een wer kelijk op Europeesche wijze uitgerust leger krijgen." De vraag ligt voor de hand, wat Monte negro, welks onaf hankelijkheid door niemand wordt bedreigd, met het vorstelijk geschenk van den czar moet uitvoeren. Niettegen staande de tamelijk cynische vingerwijzing van het Fransche blad kan men moeielijk aannnemen, dat vorst Nikita een oorlog tegen Oostenrijk zal ondernemen om de monden van den Cattaro te veroveren. Voor eigen rekening werken is vorst Nikita's zaak niet; hoogstens kon hij in stilte de hoop koesteren om op zijn tijd ook eens in troebel water te visschen. De waarschijnlijkste ver klaring geeft de Figaro. Aan hen, die in de daad van den czar iets vreemds, iets bedenkelijks, misschien zelfs wel eene provocatie willen zien, vraagt het Fransche blad: »Maar, waarde collega's, hebt gij en de lieden, die u inspireeren dan vergeten, dat eenige dagen geleden te Ischl een feit is voor gevallen, waarvan gjj u gehaast hebt al het belang .te doen uitkomen ; dat de koning van Roemeniëer een bezoek is gaan brengen aan den keizer van Oostenrijk, dat de monarchen vergezeld waren van hunne ministers van tenlandsche zaken, en dat gij aan het luis terend Europa hebt uitgelegd, hoe de conferentiën te Ischl definitief het zegel hadden gedrukt op de toetreding van Roemeniëtot de triple alliantie ? Gij zijt toch niet naïef genoeg om aan te nemen, dat men te St. Petersburg de beteekenis van den stap van koning Carol niet begrepen heeft ? Men heeft zich daar zeker niet vergist: de toetreding van Roemeniëtot de triple-alliantie kon slechts tegen Rusland gericht zijn en Rus land heeft onmiddellijk geantwoord door aan Montenegro wapenen te zenden. Het cadeau van den czar aan vorst Nikita is dus geen uitdaging: het is een antwoord. Tegenover een voorzorgsmaatregel heeft hij een anderen voorzorgsmaatregel gesteld. Indien zich ver wikkelingen voordoen, zal Montenegro ten op zichte van Oostenrijk dezelfde rol spelen, die men Roemeniëtegen Rusland wil laten spe len, niets meer en niets minder. En de czar heeft begrepen dat het in elk geval beter zou zijn. als de Montenegrijnen in plaats van herderstaven geperfectioneerde geweren in handen hadden." Ziedaar een verklaring, die aan duidelijk heid niets te wenschen overlaat. Alleen met de «geperfectioneerde" geweren moet men het zoo nauw niet nemen. Rusland is bijna ge reed met de bewapening van zijn infanterie met het nieuwe klein-kaliber geweer, en er zijn dus vele duizende geweren van ouder model beschikbaar. Mogelijk kan mr. Van Houten daarvan voor een prikje nog wel een partijtje overnemen voor onze schutterij, die stellig met een nog veel ouder model «bewapend" is. mmnummmiiiiiUHuiimimiiiiiim ..... mmiuinmnmuimmiiiimiiiH Sociale, umnmiHiiiiniiiiiuiiuiiiiniiiiiiiinniiiiiiMHiiuiiiHiHiiiiiiiHiiiMiiii Rumor in Casa. Met eenige voldoening deden sommige con servatieve organen weten hoe warm het deze is toegegaan te Cardiff, in het congres der Engelsche Trade Unions. Deze couranten schijnen te meenen, dat een paar rumoerige vergaderingen en eenige persoonlijke beleedigingen de arbeidersbeweging in Engeland in gevaar brengen, en naar dat fata morgana staren zij in geestdriftige hoop. Men behoorde wijzer te zijn. Men behoorde te bedenken, dat zelfs Nederlanders, hoogleeraren, edel lieden, door de politiek zoo warm kunnen worden, dat zij elkander voor leugenaars durven uitmaken en dat in elkanders aan gezicht. Wat is er dan te Cardiff gebeurd? Het zoo genaamde New TradeUnionism, de Jongeren" hebben klop gekregen. Beter nog: het congres heeft de houding der Independant Labour Party van den laateten tijd afgekeurd. Een korte herinnering aan wat in de laatste jaren geschiedde, strekke ter verduidelijking. Een strijd, niet geheel ongelijk aan dien welke in Nederland de arbeiderspartij te aanschou wen geeft, is reeds jaren en lang Engeland gevoerd : wij hebben onze parlementaire en en revolutionaire socialisten ; de Engelschen hebben hun oude en nieuwe trade-unionisten. Het verschil tusschen hier en daar is, dat onze revolutionairen van het parlement niets willen weten, terwijl de Engelsche jongeren wel pogen zich in het Huis der Gemeenten te doen vertegenwoordigen, maar alleen om er hun einddoel, hun Zondaeswenschen te verkondigen. De Independent Labour Parly heeft bij de jongste Parlementsverkiezingen dan ook afgezien van alle compromis met de»bourgeois"-partijen,en trouw aan haar naam, geheel onafhankelijk haar candidaten gesteld, een taktiek, die n aan haar n aan de Gladstone-partij op het verlies van ettelijke zetels is te staan gekomen. Keir Hardie, de vader van de I. L P., werd niet herkozen. Daarom niet getreurd, zeggen de aanvoerders, beter in het geheel niet gekozen, dan afhan kelijk te zijn van lieden, die veel beloven en weinig geven, en alleen de gekken in vreugde doen leven. Maar de oudere Trade-uninonisten rede neeren anders. Weliswaar zijn wij er nog ver van af, een meerderheid van geestverwanten naar het Parlement te kunnen zenden, zoo erkennen zij, maar hoe grooter ons aantal des te grooter onze invloed. De partijen der linkerzijde zullen om onze hulp komen, wij stellen onze eischen, en bereiken op deze wijze, hoewel zelf niet of weinig mederegeerend, ons doel. In denzelfden gedachtengang ligt het, dewenschelijkheden die t'elken jare worden uitgesproken, zooveel mogelijk te doen over eenkomen met het bereikbare, en vandaar de strijd in den boezem der trade-unions over het vast te stellen program. Nog in het derde kwartaal onzer eeuw werd alle politiek zorg vuldig daarbuiten gehouden; na '89 daaren tegen is jaarlijks met groote meerderheid het postulaat van den wettelijken achturendag door liet congres der Trade U n ions uitgesproken, gevolg van de organi satie, door John Burns en Torn Man n voor namelijk, van de dokwcrkers, en de overige zoogenaamde «unskilled labourers.'' Wie tijdens de groote werkstaking in de dokken bladen als de N. Rotterd. Crt. las, moet wel van een heftigen afschuw tegen dien revolu tionair, dien allesomverwerper bezield zijn geweest, dien Burns, die nooit moede was te agiteeren, te oreeren en te organiseeren. De zelfde Burns zou echter thans bijna in be scherming moeten worden genomen tegen de heftige aanvallen, door sommige luidruchtige leden van de I. L. P. ditmaal te Cardiff' tegen hem gericht. Want met de opkomst der unskilled labourers. der New Trade Unions, is er een strooming in de engelsche arbeiders wereld gekomen, de richting der Independent Labour Party, die de richting van Burns niet is. Het zijn de jongeren, de theoretici der beweging, die hun handen heel wat verder uitsteken dan de oude ratten der praktijk, die het congres jaarlijks verder strekkende moties deden aannemen, totdat verleden jaar te Norwich werd besloten: »Naar de meening der vergadering is het onmisbaar voor de welvaart der britsche nijverheid, dat de bodem worde genationaliseerd, evenals alle productie-, verdeelings- en ruilmiddelen, en aan het par lementair comitéwordt opgedragen, wettelijke maatregelen uit te lokken en te verdedigen, die dit doel trachten te verwezenlijken." Dat was de overwinning van het collecti visme der jongeren op het individualisme der ! ouderen. Het was tevens de kiem der ont binding voor den parlementairen invloed der ' werkliedenafgevaardigden. Want de G-ladI stonianen mochten al genegen zijn, een acht! urendag wettelijk in te voeren, het beginsel, i in deze uitspraak nedergelegd, zouden zij l nimmer aanvaarden. Dan liever vallen zon der den steun der arbeiderspartij. Burns en de zijnen hebben dat zeer goed ingezien, en gezocht naar een middel, om deze resolu tie te niet te doen. Ziehier wat zij er op hebben gevonden: Aan het parlementair comitéwerd opgedragen, de noodige regelin gen te treffen voor dit congres. Die opdracht hebben zij zoover gerekt, dat zij het reglement hebben herzien, en een nieuwe manier van stemmen ingevoerd. De oorzaak der snelle overwinning van de I. L P. bij de stem mingen op de congressen was zeker, dat voor iedere vereeniging de afgevaardigde stemde, en een vertegenwoordiger van een oude, dui zenden leden tellende union, dus niet meer gewicht in de schaal kon leggen dan zij die uit naam der nieuwe, veel kleinere vereenigingen waren gekomen. Nu, zoo werd door het parlementaire comitévastgesteld, zou een andere manier worden gevolgd: ieder zou zooveel stemmen uitbrengen als hij leden vertegenwoordigde. Ongetwijfeld is dit een meer democratische, een meer rechtvaardige manier van stemmen, zij moge dan ook voor het oogenblik minder wettig zijn ge weest. De macht werd daardoor echter ge heel in de handen der oude trade-unions gelegd. Achttien van haar gedelegeerden een meerderheid vormen tegenover overigen. Bovendien bepaalde het comité, dat alleen zij als vertegenwoordiger zouden worden toegelaten die inderdaad het vak uitoefenden waarvoor zij opkwamen. Burns sloot daardoor zichzelf als congrcslid uit, maar Keir Hardie en Torn Mann tevens, en hij schijnt te hebben gemeend, zelf gemakke lijker te vervangen te zijn, dan deze tegen standers. Ziedaar de oorzaak van den rumor in casa. Met G04000 tegen 357000 stemmen de nieuwe regeling werd onmiddellijk ingevoerd, trots het hevig protest der jongeren hechtte het congres zijn goedkeuring er aan, na ander halven dag van hevige, vaak persoonlijke twisten. Des te sneller werd daarna met de behandeling van de agenda voortgegaan. De genomen besluiten zullen misschien een vol genden keer tot enkele opmerkingen aan leiding geven. F. M. C. konden de 101 Een modelschool voor vrouwen. Zwitserland is in vesl opzichten het model voor Europa; een modelschool voor vrouwen te St. Gallen is de moeite van een korte beschrij ving waard. Zij is in n woord de plaats der voorbereiding van de vrouw voor haar maatschappelijken werkkring. Meisjes die een van de industrien van het land willen gaan beoefenen: borduren, kantwerken, kunnen er haar opleiding krijgen, en zich tot meer dan gewone arbeidsters bekwamen; dochters van werklieden en kleine neringdoenden worden ingewijd in alle geheimen van de wasch, van naaien en breien ; naaisters van beroep maken een hoogeren leergang door ; kameniers en bonnes worden er tot in de per fectie opgeleid. De lesuren zijn zoo ingericht, dat externen en internen van de school kunnen protiteeren; meisjes die overdag in betrekking zijn zoowel als zij die niets om handen hebben. De school is in drie afdeelingen gesplitst: de technische, waar de nuttige en fraaie handwerken worden geleerd; zoowel strijken en verstellen als bor duren; wie deze afdeeling kiest, moet den geheelen dag beschikbaar hebben, en een langeren leertijd doormaken. De vrouw die hier haar opleiding ontvangt, is zoo goed mogelijk tegen den strijd des levens gewapend. Minder ver gaand, maar toch zeer veelzijdig is de afdeeling voor haar wier doel het is goede huisvrouwen te worden; zij kunnen enkele weken, maar ook verscheiden kwartalen de lessen volgen, des avonds of overdag; de laatste afdeeling is de kweekschool voor onderwijzeressen in het naaldwerk, dat algemeen op de scholen wordt geleerd. liet schoolgeld is f 10 per kwartaal, de school is altijd vol, van meisjes uit de stad en vreem delingen. IIIIIIMIIIIIIMIIIMIIIIII1IIIIIIIIIIIIJI1IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIIIHIIII Inhoud van verschillende bladen. II et Handelsblad, l Sept. Bevordering bij het legei", 3 Sept. Kwajongens ea kwade jongens' (door J. T. Grein). 3, 4 en 5 S3pt. Iets over pensioensverzekering" I, II, III, (J. C. van Marken), door Mr. H. S. Veldman. 4 Sept. De landrente op Java en Madoera". (j Sept. Het beheer van Indische landbouwondornemingen", III, door II. Joh. Smid. 7 Sept. (leen scheiding" (Cjrt v. d. Linden on do Kieswet). Do H t a n cl a a r d, 2 Sept. De diepste drijfveer (het evangelie tegenover de revolutie J. 4 en 6 Sjpt. Uiteenloopeud inzicht I?II (omtrent het sociaal vraagstuk). Het C e n t ril m, 2 en 3 Sept. De middenstand I?II (samenwerking). 4 en 5 Sept. Jeugdige misdadigere I?II. 4 Sept. Nieuwe toestanden (het dagelijkseh bestuur van Amsterdam). 6 Sept. Naar aanleiding van een lofspraak" leiding van 't jongste Intern, dmmantbewerkerscongres). De Tijd, 2 Sept. ,/)e mtcht van den Paus1', II, 4 Sept. III islotj. 6 Sept. tiet wetsontwerp tot herziening van het successierecht'', I. Het Nieuws van d o n D a g. 2 Sept. l'Yischheid," door G. 3 Sept. De zaak-Seret." 5 Sept. Wat is er gedaan voor de marine?" III, door Mc Leod. N Kotterd. Crt., l, -l en 5 Sjpt. Da Poly technische school". De (anti r. > N e d e r l a u d e r. 2, 4 en C Sept. liet verslag van de Staatscommissie voor de admi nistratieve rechtspraak/' III?V. De Maasbode, l Sjpt. Uitbreiding van het Katholiek onderwijs te Iwtterdam". ?i Sept. Eifrecht en onvervrcembaar famüiegoed", door A. Nuyens te Maastricht. 5 Sept. Hugo de Groot", door l'. M. Bots, pr. Haagsch Dagblad, 12 Sept. De onder werping van Atjeh'' (Ingezonden, door M ;, I, 3 Sept. II (slot). 5 Sept. Een greep in het duister'' (logejonden, door Jhr. C. Hartsen) I. Het Vaderland. 1/2 Sept. Maximuoi-arbeidsijd en minimumloon," III (slot). Utrechtsen Dagblad, l Sept. Het per soneel". Limb. Koerier, 3 Sspt. Geen waarde?" (Ant woord aan de Telegraaf, niet bevordering van den leer Seret.) 5 Sept. Eenige inlichtingen in de raadselachtige ^ewerenzaak." Middel b. Crt, 4 Sept. Een naar woordje" van Piet Vluchtig over beschaving). Arnh. O r t., 2 en 4S)pt. Laatste aanteekeningen op h«t kamer»erslag betrekkelijk het personeel." 7 Sept. Het voorstel van den heer Gerritsen tot wijziging van de provinciale en de gemeentewet, be trekkelijk den eed van afvaarding. W i n s c h. C t., l Sept. Atjeh-politiek". P r o v. G r o n., 2 Sjpt. Vrede ea Arbitrage" (con ferentie te Brussel) II. De Delft, sche Opmerker en Zaanl. C t. 31 Aug. Het personeel, naar aanleiding van het voorloopig veislag". De Liberaal, 31 Aug. Eet vraagstuk der pen sioneering van ouden van dagen in Engeland" (slot). Het algemeen stemrecht in Frankrijk" (slot). V e n l o o s c h Weekblad, 31 Aug. Een on verdiend verwijt". (Over de ontworpen regeling van het kiesrecht voor gemeenteraden). De Nederlander (Weekblad), 31 Aug. De liberale partij" I. DeVolksstem 7 Sept. Patroons en werklieden (slot). Eedsdwang. Een gevaarlijk advies. Verduiste ring op 's Landsweif. Lijkverbranding. Spoorweg ongelukken en aandeelhouders. Het stelletje compleet (\vethoudersben03ming)." N. Arnh. Crt., 31 Aug. De middenstand". 5 Sept. Sexueele verhoudingen in onze moderne maatschappij". Alma Mate r. 26 Augustus. Schijn en wezen." De Baanbreker. 31 Augustus. Een volksblad." K echt voor Allen. 31 Aug.?l Sept. Klater goud1' (Koninginnefeest). 3 en 4 Sept. Praatjes over het Vakonderwijs te Amsterdam VII". 5?6 Sept. Vorstenliefde". De Volksbanier. (K. K. Volksbond). 5 Sept. Geef acht!" (vakcongre*) De Wachter. (Soc.-Dec. Volkablad) 31 Aug. »D ^ monarchie in Nederland1'. P r i e s c h V o l k s b l a d, l Sept. De kunst van regeeren". Weekblad van den A l g e m. N e d. D i amantbewerkersbond 6 Sept. Ons internatijnaai congres". V r ij l a n d. l Sept. Het Vrijlandisme", N e e r l a n d's V o l k s b l a d, 31 Aug. Een feest ? dag voor Nederland". Weekblad voor de Burgerlijke Admi nistratie, 5 Sept. Art. 26, 1ste en laatste lid Militiewet; Art, 127 Gemeentewet". Het nieuwe Sc h ooiblad. 6 Sept. De Rijks bijdrage voor de opleiding van onderwijzers." «iiiiillliiiiiiiiliiiiim minimi iiiiiiiiiiiiiliiiiimiimiiiiniiiilliiliiiM u ziek. in de Hoofdstad. Nu de Amsterdammers weer langzamerhand hunne huisgoden terugvinden en zich gelukkig achten wanneer zij bij de tehuiskomst bespeuren dat geen nieuwsgierige menschen zich in de af wezigheid overtuigd hebben of er ook voorwerpen van waarde in huis waren die men volgens hunne meening best missen kan, wordt de aandacht opnieuw gevraagd voor hetgeen de muzikale kunst en de muzikale industrie ons dit seizoen van plan zijn te geven. Wat nu onder kunst en wat onder indtistrh moet worden gerangschikt zij niet thans, doch in den loop van het seizoen aangetoond, wel te weten de muzikale industrie die de kunst als bijzaak of noodzakelijk kwaad beschouwt. On danks zoovele teleurstellingen vroeger doorleefd, begint de verslaggever bij een nieuw seizoen weer vol hoop en verwachting, dat al wat ge brekkig was, sporen van vooruitgang en streven in de goede richting zal dragen. at is ook goed! Want de kroniekschrijver die in pessimistische stemming het nieuwe sei zoen intreedt, is diep te beklagen. Moge dit jaar om dus veel brengen, wat ons kunstleven ten goede zal komen ; en moge vooral ons operawezen zich meer en meer verheffen tot de eischen, die men aan goede dramatische uit voeringen moet stellen. Er zijn in dit opzicht teekenen van beterschap waar te nemen. Er wordt op de affiches niet meer met vette letters geschermd, met het toezicht van eene veredelende commissie, met meterlangcn titel, die echter evenals mevrouw Jitstitia gerust als sym bool met een blinddoek had kunnen prijken, (edoch zonder weegschalen) ; uit de onzalige con currentie tusschen twee Necl. Operagezelschappen is er slechts n overgebleven, dat blijkens do mededcelingen on sommige verschijnselen er naar wil streven van de ervaring van een vorig jaar te protiteeren om to verbeteren waar het met de beschikbare middelen en krachten kan. Van dit streven getuigt reeds de samenstelling van het orkest waarin kunstenaars zooals de heeren immner, l'osmans, van Adelberg e. a. nu zitting hebben. Dit was bij de opvoering van Hiinsel en <!retel (Hans en drietje'} van Jlumperdinck. waarmede liet opera-gezelschap van den heer van deiLinden het seizoen heeft geopend, duidelijk merkbaar. (Ik woonde de tweede opvoering in den Stadsschouwburg bij.) | Vooral het strijkkwintet was niet te herken\ non bij vroeger vergeleken. De klank van die groep was vaak zeer schoon. Dit was oorzaak dat wij een indruk hebben kunnen krijgen van de begaafdheid van Ilumperdinck als colorist, want evenals bij alle moderne componisten speelt de kleur hier een groote rol. Kr hebben reeds in vele bladen overzichten gestaan van den inhoud van het libretto door mevr. Adelheid Wette bewerkt. Met verwijzing naar die verslagen wil ik mij liever een oogen