De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1895 8 september pagina 5

8 september 1895 – pagina 5

Dit is een ingescande tekst.

No. 950 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. en men kan er ook van zeggen : An diesem Huhn spar' Kohle, Schmalz und Butter; Das packe ein und schenk's der Schwiegermutter. Het ware is de tweejarige patrijs, met lichtgrjjze pootenji zy is steviger dan de al te jonge en toch nog toalsch. ? * * * Wanneer de Franschen van Madagascar geen andere verovering meebrengen, dan hebben zij volgens berichten van een zendeling, pater Camboué, reeds een onschatbare vondst gedaan aan de zydespin, door de inboorlingen »habale", door de wetenschap Epeira Madagascariensis ge naamd. Tegen deze spin kunnen geen rupsen zijde leveren; de qualiteit komt in de meeste opzichten overeen, ook het gewicht en de kleur. Alleen heeft de spin dit voor, dat zij behalve haar cocon, nog een reusachtige massa zijde in het lichaam bergt; men kan deze afwikkelen en het dier weer loslaten, zonder dat het voor zyn gezondheid schadelijk is. De inboorlingen kennen en gebruiken deze spinnenzijde sedert eeuwen, terwyl zij toch ook die der zijderupsen kennen. De spin verdraagt een vrij lage tempe ratuur en vermenigvuldigt zich snel, zoodat het misschien de moeite waard was, haar in Europa in te voeren. E-e. iiiiliiiiiiiiliiiiiiiiiiili uiiiiiiiiiiiiiiiimiiiii inni Ml niiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiii miiiiniiiiinittitniiiiiiini Nog eens Art. 342 Bnrg, letboel Het spyt i»\j b^j m\jne enquête betreffende de wenschelijkheid van een onderzotk naar het vaderschap den heer A. Havee niet te hebben -ontmoet en de «heele boel menschen", die volgens hem bekend zjjn met de »zeer zwaarwichtige redenen" welke er toe geleid hebben dit onder zoek door onze Nederlandsche wetgeving te verbieden. Misschien is hij niet ongenegen ons die redenen alsnog mede te deelen. Natuurlijk bedoel ik niet de gewone praatjes, ?dat het bewijs moeielijk te leveren is, dat het onderzoek aanleiding zou geven tot chantage en allerlei schandaalprocessen in 't leven zou roepen. Dit z\jn excepties, die tot de kern der kwestie niets afdoen. Het is een algemeen rechtsbeginsel, dat ieder verantwoordelijk is en moet zijn voor de gevolgen z\jner daden en het zal evenmin aan twijfel -onderhevig z\jn, dat eene wet in de eerste plaats moet strekken om de zwakken en onmondigen te beschermen niet alleen, maar hun ook en ?vooral hun natuurlijk recht niet te onthouden. Aangetoond nu moet worden, waarom in dit geval de wet uitdrukkelijk aangeeft, dat de ge volgen van eene gemeenschappelijke daad niet mogen worden verhaald op een der handelende personen en nog wel op dengene, dien het spraakgebruik niet alleen als de sterkere aangeeft, maar die ook, als regel althans, de meer actieve rol vervult. Aangetoond moet boyendien worden, waarom het meest onmondige individu, het pasgeboren «n in allen geval geheel onschuldige kind geen rechten mag doen gelden op zijn vader en van dezen onderhoud eischen, naar de mate zijner middelen. Toen Adam van de verboden vrucht had .?gegeten en de gevolgen moest ondergaan, ontzag hjj zich niet met akelige kleinzieligheid zijn iiiimiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiii 5a« Jaargang. 8 September 1895. Redacteur: RUD. J. LOMAN. Adres: Stonehaven, Hitherfield Road, Streatham, Londen. Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek betreffende, aan bovenstaand adres te richten. juuuiHimimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiHiiuiiii CORRESPONDENTIE. H. Mendes. Hopen spoedig de ons toegezegde problemen te ontvangen H. J. den H. te A Wjj hebben den heer Hofferuw verzoek overgebracht. Van L. A Kuijers, te Amsterdam. "Vervaardigd voor den Internationalen probleem wedstrijd in dit blad. :No. 302. Mat in drie (3) zetten. abcde fg h Wit: K el, D a8, T b5, P f2; a3, d5 en g5 = 7 Zwart: K e5, P g6; c3, f3, f4, g7 en b.4 = 7. In No. 300 (Palétsky) zijn twee nevenopl. ontdekt en wel door de heeren KockelkOrn en v. Ham. Dit overigens fraaie en gunstig beoordeelde probleem komt dientengevolge niet in aanmerking. Auteursopl. l P f5. Nevenopl. P gi en R g4. gezellin te beschuldigen: Heere! de vrouw heeft mij verleid ! In hetzelfde schuitje van zijn stamvader vaart de heer Havee, waar hij ons wijs maakt, dat »zeer dikwijls, zeer dikwijls" de vrouw de ver leidster is. Even alsof al die naaistertjes en knappe dienstboden, welke een groot contingent leveren tot het leger van onwettige kinderen uit zich zelf zooveel haast er mee hadden om met haar eer haar jeugd en haar toekomst vrijwillig aan te bieden aan allerlei slag van jonge en oude heeren ? Och kom! Zeker bij afschaffing van het beruchte wets artikel zullen er schandaalprocessen mogelijk zijn, wanneer de onderhoudsplicht van zijn kind door een min of meer vermogenden vader niet vrij willig wordt aanvaard. Amalasuntha vermeldt in een der laatste nummers van het Sociaal Weekblad het geval van een mooi dienstmeisje, dat op straat werd gezet, nadat de zoon des huizes haar had verleid en ieder onzer heeft dergelijke gevallen in zijne omgeving kunnen waarnemen. De jongeheer, of niet zelden ook het hoofd des gezins zelf, denkt al heel mooi gedaan te hebben als hij »de meid" bij haar vertrek boven haar volle huur nog heimelijk een gouden tientje of een bankje van f 25 in de handen heeft gestopt; overigens moet zij zelf maar voor haar toekomst zorgen en voor het onderhoud ook van zijn kind. Is zij, of zijn hare ouders, wien z\j gewoonlijk met haar kind tot last komt, hiermede in 't vervolg niet tevre den, ja! dan zal er een schandaalproces kunnen ontstaan, dat veel, zeer veel verdriet zal ver oorzaken aan eene onschuldige moeder, eene echtgenoote, een verloofde misschien van den onwettigen vader, doch a g_ui la faute! Zelfs indien er gedacht moet worden aan »een oogenblik van onbedachtzaamheid", dan nog, waarom het meisje alleen met haar kind voor de gevolgen te doen opdraaien ? In afwachting, dat door den heer Havee nevens de door hem vermelde »zeer zwaarwichtige redenen" voor art. 342 ook de »zeer weldadige zijde", zooals het door hem wordt genoemd van genoemd artikel worde aangegeven, is het de moeite waard het volgende wetsontwerp tot afschaffing te overwegen, zooals dit eenige jaren geleden door den afgevaardigde Rivet aan de Fransche Kamer is aangeboden en.... natuurlijk niet werd aangenomen! rien de ce qui rega'de la femme, sous quelgue forme que ce soit, n'intéresse a ce fju'il parait, nos hommes politiques, schreef niet zonder bitterheid A. Dumas fils bij die gelegenheid. Art. 1. Het onderzoek naar het vaderschap is toegelaten in alle gevallen, waar schriftelijke bewijzen, bepaalde feiten of voldoende getuigen aanwezig zijn. Art. 2. Indien de man, wiens vaderschap is erkend, weigert de moeder te huwen, heeft deze het recht schadevergoeding te eischen. Art. 3. De vrouw kan een verklaring afleggen van hare zwangerschap, den vader aanwijzen en het proces een aanvang doen nemen, drie maanden voor hare bevalling. Art. 4. Gedurende de minderjarigheid van het kind moet het proces tot onderzoek van het vaderschap uitgaan van de moeder of den voogd. Art. 5. Het recht tot onderzoek van het vaderschap vervalt zes maanden na de meerder jarigheid van het kind. Art. G. Eene vrouw ouder dan 25 jaren kan geen actie instellen tegen een minderjarige, beneden 18 jaren. Art. 7. ledere eisch tot onderzoek naar het vaderschap, waarvan bewezen wordt, dat zy is lasterlijk of ter kwader trouw, valt onder de TWEEDE NAT. CORRESP.WEDSTHIJD. Zeventiende zet van Zwart. A T e8 Tag8 T e8 K 1)8 B D f6 P e4 R g6: c5 0-0 D g4 D d? K e6 R f5 D P 6 D g5 f5 ad8| h7 hl T K P T D R E D h5 R dl P e7 T c8 R b7 R c5 F d6 K b8 P dt D d7 K e7 P f4 P d3 P d4: D d7 c8 d5 ! R c5: R 1)8 In C 5: 17 R ei:, C 8t 16- B e6: 17 ab5:, D 6: 17 D f3, en in D 7: 17 R f3. Van de heeren dr. v. Rhijn, de Man en v. d. Pol der geen zetten ontvangen. In het belang van een geregelden gang van den wed strijd wordt heeren deelnemers nogmaals dringend verzocht hun zetten op tijd te verzenden. J. J. SPAANSCHE PARTIJ, gespeeld te Hastings in Internat. Wit. C. Schlechter, Weenen. e4 P f3 R 1>5 R a4 0-0 d4 c3 «2 e3 3 4 5 6 7 P 8 P 9 10 P g3 11 R b3 12 R e3 13 D d2 14 de5: 15 D d8: 16 P g5 17 R g5: 18 P e2 19 ab3: 20 R e3 21 T fdl 22 f3 e5 Pc6 a6 P f6 (16 P d7 R e7 0-0 R f6 P e7 P g6 T e8 P df8 de5: R d8: R g5: R c6 R b3: P e6 T ad8 f6 K f7 de laatste ronde van den Wedstrijd. Zwart. M. I. Tschigorine, St. Petersburg. 23 K f2 K e7 24 g3 P gf8 25 K el P d7 26 P cl £5 27 P d3 Ii5 28 K e2 T h8 29 b4 T dg8 30 T gl g-4 Tot dusver zijn do zet ten gelijk aan een match partij tusschen Dr. Tarrasch en Tschigorine. 31 f4 P dS 32 f5 P f7 33 P f2 P d6 34 R c5 P b6 35 P dl R d6: was o. i. beter. De zw. paarden worden nu zeer gevaarlijk. 35 P c8 36 P c3 K f7! Dit wint een pion. strafbepalingen, in zake smaad en laster. Art. 8. Artikel 342 van het Burg. Wetboek (art. 340 Code civil) is vervallen evenals elk andere wetsbepaling, in strijd met de onderha vige wet. ENNII/S. Spelling en Taalonderwijs. (Naar aanl. v. e. ingez. stuk get. J. Westendorp in Haarlem, in het No. v. 25 Aug. '!)5.) Onze spelling is een ramp voor 't lager on derwijs, en dat zelfs de ontwikkeldste niet zonder woordelijst kan, zou schande zijn als hij daarin berustte. Geen wonder dat de beweging-Kollewijn snel toeneemt en o. a. door veel proff. in 't nederlands gesteund wordt, terwijl de be strijding door de Heer Den Hertog hem, voor zover bekend is, geen simpatie-betuigingen bezorgd heeft, en de bestrijding van de klinkerregel door de heer Nolen berustte op een dwaling ten op zichte van de uitspraak in Vlaanderen (Gittée in Taal en Lett. 1894). En wat de verbuiging be treft, was Den Hertog tegen verandering bij lidwoorden, niet bij voornaamwoorden, en Xolen tegen die in de derde naamval, niet in de vierde. Overigens werden de verbuiging, t weglaten van de stomme ch, en-lik(s) voor-lijk(s) niet bestre den. Die zou men dus alvast kunnen invoeren ! Maar een twistpunt is of de lange klinkers aan 't eind van 'n lettergreep ditbbilzullen zijn; of enkel, met aksent waar men 't nodig vindt. Veel onderwijzers wensen n.l. het eerste, al er kennen ze dat de basterdwoorden te omslachtig worden. Ze hebben dus liever last met de basterd woorden, als dat ze de spelling laten rusten op de lettergrepen! Hoe komt dat 'f Ik geloof omdat ze uitgaan van het zichtbare woord in plaats van het hoorbare, en dus niet beseffen hoe maklik men de kinderen kan leren om op het gehoor de verdeling in lettergrepen te vinden. Het lijkt wel of men de uitspraak (op de school) uit de spelling moet afleiden, in plaats van om gekeerd ! Ook bij de opleiding van onderwijzers: vooral als ze buiten Holland geboren zijn, zijn uitspraak, woordkeus en stijl van de beschaafde spreektaal hun vreemd; ze zeggen bv. staat sie-on, en slfchts, en schrijven: den leden wordt verzocht ! Zo doet buiten Holland menigeen zen best om in strijd met de hollandse uitspraak te zeggen : flaaw, ruuw, spaatsie, polietsie, in plaats van flouw, ru, spasie, poliesie; zelfs njeuw in pi. v. niew ! Zo let men bij 't verduidelikt uitspreken vaak meer op de letters dan op de klanken, en zegt bv. nodiegèn in plaats van nodnggun. Maar plaatst men zich op 't gezonde standpunt dat het schrift enkel en alleen is een zeer on volkomen afbeelding van de spraak, dan wordt alles veel makliker, en dat standpunt wordt tegenwoordig ook als het wetenschappelikste erkend. Het L. O. moet dan geleidelik opklimmen van dialekt tot «beschaafd dialekt" en dan tot besch. nederlands, d. i. besch. hollands van tussen Y en Maas, waar dus de meeste kweek scholen hoorden te zijn! De spelling is goed, als hij maklik uit de besch. uitspraak volgt en bij 't lezen geen verwarring geeft. Maar h\j moet ook beknopt zijn, en dus, als men de lettergrepen wou vermijden, dan zou men alle dubbele klinkers moeten vervangen door enkele met aksenten. Als men mij bezwaren tegen de spelling-Kollewijn meedeelt, zal ik ze in de Sollicitant bespreken. Wil men bv. horloozje en loozjies of horlszje en lozjies ? tweede en tweeën of twede en tweën ? loochenen of lóchenen ? En hoe ver zal men de open ie in basterd woorden doorvoeren ? Reclames. 40 cents per regel. uiiiiiiimmiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiii De Wiener medic. Wochenschrift 1894, Ko. schrijft : Een mondwater zal aannemende dat het overigens onschadelijk zij des te beter zijn, hoe langer het die werking uitoefent. Uit onder zoekingen, waarbij o k proeven werden genomen met sublimaat en permanganas kalicus, bleek dat Oflol verreweg de langdm igste, _rotting tegengaande, werking uitoefende. De antiseptische bestanddeelen van het Odol in de emulsie zetten zich overal in den mond vast, zoodat dit het eerste mondwater verte genwoordigt, dat zonder schadelijke bijwerking op den duur de oorzaken van een kwalijk riekenden reuk uit den mond en landziekten wegneemt." Prijs per heele flacon f 1. Alom verkrijgbaar. Depot van het Dresdener Chemisch Laborato rium, LINGNER, Amsterdam. Hoofd-Depót VAN Dr. JAEGER'S OEIG. Nomaal-Wolarttota. Den Haag, Aug. '95. W. RUTGEKS. K. F. DEUSCHLE-BENGER, Amsterdam, Kalverstraat 157. Benig specialiteit in deze artikelen in geheel Nederland. Sedert l Mei Beduidend Verlaagde prijzen. Magazijn KEIZERSHOF", Nieuwendijk 196. Zjjdenstoffen. Grootste sorteering zwarte en gekleurde, effen, gewerkte en gedamasseerde Zode, Satijn en Surah. De nieuwste des sins en kleuren steeds voorhanden. SCHADE & OLDENKOTT. H7RAHR te Utrecht. Pianofabriek. Binnen- en Buitenl. Mnziekhandel. Amerikaansche Orgels. Ruime keuze in Huurpiano's. g«Sfsft LEESBIBLIOM V ^*^ IN VIER TALEN. j«i si.v<n,x j M c T r fl n il ui ?"i<;s'v<;i:'fc.Y, Ka?ln.?,,lcln A lll J i L A1J AllH '?'< IfOHinffi-^dn Huurprijs per week 10 Cents. iitiiiiiniiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiniiiiiniiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiHHu. iiiitiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiinniniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiHiiiiiiiiini 37 P d5 38 P c7 39 T adl 40 bc5: 41 P e6 42 T dl: 43 h4 Noodzakelijk, ten einde h4 te voorkomen. c6 P e4: P c5: T d8 T dl: K e7 43 44 T hl 45 T h3: 46 g4 47 c± gh3:e.p. K f7 P e7 i P g6 Wit is nu gedwongen de paarden af te ruilen, daar 't witte paard ner gens heen kan. 48 fg6: f K e6: 49 Si T g8 50 T h4: T g751 K e3 K f7 Begin eener subtiele combinatie. Hoewel Zwart beter staat, zoo ia 't toch zeer moeilijk 't voordeel in winst om te zetten. 52 b4 K ^6 63 T h8 fö! De beste zet. 't Lot der partij hangt thans aan een zijden draad. 54 gf5: f K f5: 55 T U5 f 56 T h6 f 57 ba 58 cl) 3: 59 K ei 60 T b6 61 T b5: 62 T a5 63 T 61 T a7 a5 K e6 K d7 aba: eb»: T e7 K c7 K c6 T e8 T e6 T e7! mise, doch Tschigorine zag verder en bewees hierdoor zgn superieuriteit. 't Was een uiterst moeilijke taak in deze positie de winst te forceeren. Dit is de winnende zet. De meeste meesters hiel den de positie voor re65 T al 66 T cl 67 T dl 68 T cl 69 T e5 70 T c2 71 T b2 K c5: K d6 K c6 K d7 K d(> 1)5 K c5. Wit geeft op. AANSCHOUWELIJK EN VOLLEDIG OVERZICHT VAN DEN GROOTEN INTERNAT. SCHAAKWEDSTRIJD te Hastings, 5 Aug.?3 Sept. 1895. I = gewonnen. O ~ verloren. l'o = remise. 3 O j n! 5 ?* l?i!| S ' " \= ? is SiSjS'o. A. Albin, Amerika . . . . C. Bardeleben, Duitschland H. E. Bird, Engeland. . . J. H. Blackburne, Engeland A. Burn, Engeland. . . I. Gvmsbevg, Engeland . D. Janowski, Frankrijk . E. Lasker, Engeland . . G Marco, Oostenrijk . J. Mason, Engeland . . J. Mieses, Duitschland . H. N. Pillsbury, Amerika W. H. K. Pollock, Canada E. Sehiffers, Rusland . . C. Sjhlecliter, Oostenrijk W. Steinitz, Amerika . . Dr. arrasch, Duitschland JI. Tchigorin, Rusland . Pi. Teichmann, Engeland S. Tinsley, Engeland . . B. Vergaiu, Italië. . . A. Walbrodt, Duitachland ,1/2 00 O l/9 l_i l/2 i O l l 'Vs' "'" " o l l l i/s 0 O iüi l 11 1/3 i I o O OiO O i l O Ijl l O l 'l O ' l o-| l O 0,0" l l l" l l o l ijl O i l O O i o; i; i i'., iöI'O'KS l l ! u , l i "o l o j l l f o 1/2 ' O l ! O o ! o O i O l l l O Ui l l l o O o" o l O l'o l r Vs l r.i i o o o l'o l l i O O i O ! O l O l 1/2 o o '/2 O l l l i '/S 1-1 1 M/a 111 il/3!'3! 1:011 o; i ;i'o l'o1' O j O O" l l '/o o | o O j O i! o O ! l o ;i,v o l l O l 00 !'a OiO '2 ''?? '?'a l l l l O l l l \ l i! i 1/2 : O : o: o : l 'o i O 10 l ,1,'öjU 1/2 i O :v2 i 10 00 i o j o i l il/o ergani. lbrodt. o" i o l'o l/o] l l'oi l l 81'o o"; 1/9 j o j f i o l n " O , 1/2 l l 11/2 9 Ó l i l l l O i l l l l O l O O l '/2M/S O i Vs i O l ' o o l i 1/5 O i , _ _ 'o i o i o :i. O j O ! O ' l M1 o o OU o 0 1 l i 0,1:1 l i l l'o' l 1/21 ! i's Vs l Va i'a l l O . O l O O ! O ' l j O l/o' O jl'o' O Ij 1 o[o! o , O 'lOl^j i : 8 ' s l" i 12 l i M i'ailii O [lli's O '[ 71 j O 3 ? iio Uitslag: Hte prijs (/ 1800) H. X. Pillsbury, New-York. 2db (? 1380) M. J. Tschigorin, St. Petersburg. 3de (? 1021)' E. Laalier, Londen. 4de (? 720) Dr. S. Tarrascb. Neurenberg. 5de (f 480) W. Steinitz, New-York. Ode (? 300) E. Schillers, St. Petersburg. 5de (? 240) C. von Bardeleben) . , <? 10n U R. Teichmann l loder f 12°'

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl