Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
No. 951
het niet gunstig genoeg geplaatste schilderij in
het Haagsch Gemeente-museum), ondanks zyn
groote reputatie van «schapen-schilder". In 't
buitenland kent men Mauve bijna alleen als zoo
danig, en toch hoe afgewisseld van onderwerp
zjjn zyn schilderyen en teekeningen. Naast zijn
landschappen, als »de Vaart", zoo mooi van kleur,
dat eenigszins aan J. Maris doet denken, bekyke
men de »morgenrit te Scheveningen" of de »ezels
aan 't strand", die zeer knappe, hoogst gevoelige
en van effekt zoo bijzondere juiste schilderijen
in een geheel ander genre dan zijn gewone. En
zjjne «wegen naar de heide", zijn »heiden met
schapen", zyne koeien, buiten, of in een stal,
zjjn >kudde schapen huiswaarts keerende", onder
dun gebladerte, aan een slootkant, zoo luchtig,
fijn en mooi geschilderd, of weer geheel andere
effekten als zyn «vervoer van boomen in den
winter", waar de verschillende stoffen, de
dunbewolkte lucht, de ry'kgekleurde boomschorsen
en de zachte mollige sneeuw zoo uitmuntend zyn
uitgedrukt, een echildery waarvoor men de
eigenaardige doffe stilte der sneeuw hoort.
Deze doordriügendheid van impressie heeft
Mauve te danken gehad aan eene, (voor hem
persoontijk niet altijd even gelukkige) ongewone
gevoeligheid, een zeldzame acuïteit van waar
nemingsvermogen, waardoor hjj uiterst subtiele
nuances van gevoel noteeren kon. Voor een deel
ook is dit het charme van zijne aquarellen en
kry(schetsen, die luchtig, gevoelig, altyd met
smaak zijn gekozen en uitgevoerd.
Natuurlijk hebben zyne enkele etsen dezelfde
eigenschappen. Mauve had, evenals alle ware
artiesten, meer merkwaardige etsen kunnen maken,
indien hy niet had opgezien tegen de materië'ele
moeielykheden van deze kunst. Toch zyn enkelen
dezer, als »de melkmeisjes", »het jagertje", »de
houthakkers", juweeltjes in het genre die eenmaal
zér gewaardeerd zullen worden.
Is 'tnoodig hierby enkele data uit zijn leven
te voegen? Antoon Mauve werd geboren te
Zaandam, in 1838, en bereikte dus niet den
vyftigjarigen leeftyd. Zijn eerste meester was
P. F. van Os, te Haarlem; later had zijn omgang
te Oosterbeek met Bilders, de Haas, Willem
Maris veel invloed op zyn werk. Toen vestigde
hy zich te 's Gravenhage, waar hy in 't huwelijk
trad, en eerst woonde op het Alexandersplein,
en daarna aan de «Uileboomen". Eenige jaren
voor zyn plotselingen dood, die geheel onver
wachts te Arnhem plaats greep, had hy' zich te
Laren gevestigd. Zyne weduwe overleed ongeveer
een jaar geleden te 's Gravenhage, waar Mauve
begraven was geworden.
PH. Z.
rste zou hebben doorgesproken, is niet te
gissen, maar zeker is het, dat zij onwille
keurig ophield, en zich zelve in de rede viel
met de woorden:
«Het rijtuig staat stil! Waar zijn we nu ?'"
»We zijn aan het relais de poste van
Bondy! Onze paarden worden verwisseld."
Ze hadden al een half uur gereden en
nog had Henriëtte geen woord gesproken.
Buiten werd het langzaam lichter, schoon de
mist niet geheel optrok. Terwijl het rijtuig
stil stond, zweeg Charlotte eene poos, omdat
zij er aan dacht, dat er nu drie reizigers
?waren, en zij met haar voorraad versnaperin
gen maar op twee had gerekend. Zij stelde
zich gerust door de wetenschap, dat zij zeer
ruim voorzien was. En nu viel het haar
plotseling in, dat ze nog niet wist, hoe Au
gustin kennis had gemaakt met de mooie
jonge citoyenne aan hare zijde.
Juist toen de courrier op den bok het
hoornsignaal deed hooren, en de berline begon
voort te rollen, vroeg Charlotte:
» Augustin! mon bon! Ik ben zeer
nieuwsgierig om te weten, hoe je met de
citoyenne "
sLauriac!" vulde Augustin aan.
»Hebt kennis gemaakt!" voltooide
Charlotte.
Het scheen of Henriëtte herleefde. Zij hiel
het hoofd op, en ontmoette een blik vo'
adoratie van Augustin.
Deze greep hare hand, en zei:
»Wij zijn heel goede vrienden, niei
waar, eitoyenne ?"
»De beste vrienden van de wereld
'dtoyen /"
Het scheen of beiden op het punt waren
in lachen uit te barsten. Charlotte werd nu
eerst recht nieuwsgierig, en vergat al h
overige. Zij schoof dichter bij Henriëtte, en zei
»O, hoe heerlijk! Jelui beiden hebt een
geheim! Toe, vertel mij gauw, wat het is!'
Augustin begreep, dat nu het oogenblik
gekomen was, om Charlotte voorgoed aan
Henriëtte te verbinden door de teedersfr
vriendschap. Hij zag zijne zuster diep in di
oogen, en zei:
»Charlotte, heb je me lief?"
»0ch, Augustin ! Hoe kun j e het vragen
Ik heb niemand anders dan jou en Maxi
milien."
»Nu dan je zult er nog een heel
lief vriendinnetje bij krijgen is het niet
zoo, Henriëtte ?"
«Henriëtte? Heet u Henriëtte? Mag ik
u ook Henriëtte noemen ?" vroeg de, tot de
Impressionisten-blauw.
De impressionisten gebruiken voor het blauw
op hun schilderijen, naar men zegt, het blauwsel
dat tot nog toe het monopolie was der
waschvrouwen. Een daarmede geschilderd stuk, blauw
in blauw, hing voor de ramen van een Parij^chen
mnstkooper, die het me er uit medelijden dan
uit speculatie had gekocht. Doch een weldoor
voede Yankee kwam weldra bij hem binnen, en
laaide zijn chequeboek voor den dag, vragende
wat dit moest kosten. De kunstkooper ging reeds
eenig talent in den schilder zoeken, toen de
Yankee hem verklaarde: »Het kan mij niets
schelen wat het schilderij moet voorstellen, maar
het blauw is mijn fabrikaat; ik herken het on
middellijk aan de nuance azuur, waarvan ik het
geheim bezit. En zie eens, hoe frisch het is
gebleven!" Hij vroeg het adres van den artiest,
want hij wilde van dezen een groot schilderij
hebben, met de volgende vermelding erop:
»Dit kunstwerk is met het blauw der firma
X. & Co. te Chicago geschilderd."
En zoo wilde hij het door geheel Amerika ten
toon stellen.
By den heer Preyer, lokaal Pictura,
Wolvenstraat 19 alhier, is geëxposeerd een aquarel van
Albert Neuhuys, Interieur.
By' de firma E. J. van Wisselingh & Co.,
Spui 23, is tentoongesteld een schilderij van
W. Tholen, «Zanderij".
imiiiiiiiiiiiMiiiiiitiiimiiiiiiittiimiimimiiii
Internationale Fotografie-tentoonstelling,
Prettig is de indruk, dien de Militiezaal maakt.
De effen, witte muren, die de zaal anders een
vrij somber voorkomen geven, (zon het zijn om
den lotelingen een voorproefje te geven van het
soldatenleven ?) zijn verdwenen en hebben plaats
gemaakt voor aangenaam roode wanden. De groote
zaal is verdwenen en de ruimte er van wordt
thans ingenomen door een aantal kleine salons,
welker open voorkant van sierlijke decoratieën
zyn voorzien. En wiarheen het oog gericht wordt,
overal ontmoet het afbeeldingen met behulp van
zon- of kunstlicht vervaardigd. En de nummers
die op de verschillende collecties en lijsten zijn
aangebracht, verwijzen naar den catalogus, een
boekdeeltje dat van 242 inzendingen de
bizonderheden aangeeft. Er blykt uit, dat van byna
alle oorden der wereld medewerking is verleend
tot het bijeenkrijgen van eene uitgebreide collectie
fotografieën, uitgebreider dan ooit te voren in
Nederland bij elkander was, uitgebreider dan het
groote Londen, de hoofdstad van het
al-fotografeerende Engeland, dezen zomer in Dudley Gallerie
mocht te zamen brengen. Tot dit welslagen der
tentoonstelling wat het aantal inzendingen aangaat,
uiterste nieuwsgierigheid geprikkelde Charlotte.
Henriëtte knikte, en reikte haar zwijgend
de hand.
»U weet misschien, dat ik Charlotte
heet de zuster van Augustin ?"
Henriëtte kon niet spreken, hare hand
uitstrekkend naar Augustin.
Deze begreep, dat hij alles mocht wagen,
en daarom de handen van Henriëtte en
Charlotte in elkaar leggend, zei hij met van
aandoening bevende stem:
«Charlotte! omhels je nieuwe zuster!"
Het is niet uit te drukken met welke
verbaasde, wijd opengesperde oogen Charlotte
haar broer aankeek. Daarna wendde zij zich
naar Henriëtte, en plotseling omarmde zij
haar met groote aandoening. En nu moest
Charlotte alles weten, alles. Augustin begon
nu nogmaals het verhaal, dat hij voor korten
tijd aan Maximilien op zijne studeerkamer
gedaan had, toen het er op aan kwam Ml Ie
de Hussétegen de lastige verklikkers te be
schermen. Hij bracht Charlotte geheel op
de hoogte van alles, wat er gebeurd was,
sedert de eerste ontmoeting in het salon der
Amaranthes, den vorigen zomer.
Charlotte's oogen tintelden van pret. Ze
vond dit alles in de hoogste mate belang
wekkend. Ze pinkte verschillende reizen een
traan weg, toen ze vernam, hoe wreed Hen
riëtte had moeten lijden en telkens sloeg
ze haar arm om Henriëtte's leest, of drukte
ze haar de hand, terwijl zij met de hoogste
voldoening fluisterde:
»Ma petite samr f Ma petite scrur.'"
Het werd buiten steeds helderder, de mist
was bijna geheel verdwenen. Het rijtuig
rolde langs een breeden straatweg tusschen
ontbladerde populieren. Omstreeks elf uur
kwam men te Claye, waar men opnieuw van
versche paarden voorzien werd. Augustin
brak zijn verhaal af, omdat hij den post
meester betalen, en de stalknechts van drink
geld moest voorzien. En zoo ging het gedurig
in de talrijke relais de poste dien heeler
langen dag, ondanks alles voor Augustin en
Henriëtte een onvergetelijke feestdag.
Charlotte vroeg telkens om het vervolg
van het verhaal. Augustin werd nu gestaag
ernstiger in zijn toon, daar hij ten slott
vertellen moest, op welke wijze Henriëtte
had toegestemd zijne vrouw te worden. Voor
Charlotte was dit alles een waar feestgenot
Zij had op deze groote verrassing niet kunnen
rekenen. Zij dacht er niet lang over na, o
het wel paste, dat Augustin, de broeder van
Ie grand incomiptible, een huwelijk had ge
ebben velen medegewerkt, allereerst natuurlijk
Ie regelingscommissie, wier leden een onzegbaar
ware taak gehad hebben om in nauwelijks 3
maanden tijds de geheele wereld te bewerken
voor hunne expositie. Voorts H.H. M.M. de
foninginnen, die elk eene fraaie, van haar
borst)63ld voorziene medalje ter beschikking der Jury
telden en niet minder de beide hoogste
waardigleidsbekleeders in Noord - Holland: de
Commisaris der Koningin in gezegd gewest en de
Burgemeester van Amsterdam, die door hunne
namen, als die van eerevoorzitters der
regelingscommissie, aan de Tentoonstelling te verbinden,
3en cachet daaraan schonken, dat velen tot deel
neming deed besluiten; ook de beide eerevoor
zitters schonken fraaie medailles.
Mogen onze Nederlandsche amateur-fotografen
iet ook betreuren, dat de hoogste onderschei
dingen zijn toegewezen aan buiten Nederlands
grenzen wenenden, het zal hun ongetwijfeld een
prikkel zijn tot meerdere inspanning, tot ver
hoogden ernst.
Groot is de verscheidenheid in alles ; wat de
monteering aangaat: er zijn foto's eenvoudig op
zwaar papier afgedrukt, andere op simpel wit
karton geplakt, weer andere op fraaie kartons
of in sierlijke passepartouts, op fraaie paneelen,
in leelijke en in mooie lijsten, smakeloos gerang
schikt of keurig. Bijna alle papiersoorten, die
tot nu toe in de fotografie toepassing vonden,
zijn voor het afdrukken gebruikt; albumine-,
collodium-, gelatine-, kool-, platina-, en nog
vele andere papieren, dienden als dragers van
de meer of minder welgeslaagde beelden.
Platinapapier werd voor 95 pCt. van de ingekomen
fotogrammen gebezigd en er blykt uit, dat dit
papier hoe fraai en artistiek ook, wanneer men
enkele beelden er op ziet, geen bevrediging
schenkt, indien een zoo groote hoeveelheid er
van te zamen gebracht is. Wat de voorstellingen
betreft, wordt er verscheidenheid gevonden van
het meest stijve, gewone portretje af, tot de fraaiste,
levensgroote figuur; van de meest smakelooze
landschapsopneming tot de bekoorlijkste afbeelding
van natuurschoon; van de leelijkste groep tot
het meest kunstvolle genrebeeld. De tentoon
stelling trok in de eerste week reeds vrij veel
bezoek; ook van zeer velen, die aan de beoefe
ning der fotografie volkomen vreemd zijn, en dit
is begrijpelijk, want om kunstgenot te smaken,
bij het zien van fraaie beelden, al missen deze
kleurenverscheidenheid, behoeft men geen fotograaf
te zijn. Geef ik dus in dit weekblad geen be
oordeeling van de verschillende inzendingen, dan
geschiedt dit alleen omdat ik daarmede nog niet
heb kunnen gereedkomen, geenszins echter, omdat
ik zou meenen, dat eene dusdanige beschrijving
MllIIJIJIIIIIIIIIJIIIIIIIIIJIIJItlimiflIlllflIIIIIIIIIIIIIIIII
sloten met eene ci-devante. Ze vond Hen
riëtte allerinnemendst. Ze zag zoo hoog op
tegen Augustin, dat zij geene enkele daad
van hem durfde afkeuren. Zij had hem ge
durende zijne expeditie naar Marseille en
Toulon dag aan dag bewonderd. Hij was
haar Caesar, haar held al wat zij hoorde,
deed haar weldadig aan haar hart zwol
van zachte sympathie voor de groote, alles
overwinnnende liefde, die deze jongelieden
tot elkander bracht.
Even na twaalf uur des middags was de
mist geheel voorbij, en begon van tijd tot tijd
een zwakke zonnestraal door donkere wolk
stapels heen te breken. Charlotte verzocht
Augustin even te wachten met zijne
mededeelingen. Zij begon met kleine drukke be
wegingen en een vloed van woorden uit
een koffertje en een mandje een grooten
voorraad van allerlei nuttige dingen te voor
schijn te brengen. Ze spreidde twee witte
servetten uit een voor Augustin, een voor
la petite soeur en haar zelve. Zij diende een
klein koud déjeuner op brood, koude kip,
oranjeappelen en eene flesch wijn. Met vroolijk
gelaat bediende ze ieder, en verheugde zich
over de gelukkige gezichten van Augustin
en Henriëtte, die hun wijn uit kleine bier
glazen dronken, en voortdurend zonder reden
elkander toeklonken. Charlotte schaterde het
uit, en wilde op hare beurt met beiden
klinken; alles ademde geluk en blijheid tot
zelfs de trage stralen der Januari-zon, die van
tijd tot tijd een zachten goudgloed over het
vroolijk gezelschap in de berline wierp.
Na afloop van het kleine drjeuner, nadat
Charlotte als gastvrouw voor alles had ge
zorgd, drukte Augustin hare magere fijne
vingers met zijne ferme hand, en zei hij:
:;Luister nu eens goed, ma bonne Char
lotte! Ik moet je nog n ding mededeelen.
Sedert ik tot mijn schrik had vernomen,
dat de spion Rousseville het huis van Hen
riëttc's pleegmoeder, en de daar vereenigde
réligieuscs, als verdacht had gesignaleerd,
moest ik voor Henriëtte's veiligheid zorg
dragen. De ellendige Hêbertisten vervolgen
alle geestelijken, alle r&ligieuscs mijne schit
terende, koninklijke vriendin liep het hoogste
gevaar, wanneer ik, ver van Parijs verwijderd,
haar aan haar lot moest overlaten. Maxi
milien heeft op mijn verzoek den ijver der
spionnen gestuit, maar iedere dag kon een
nieuw gevaar brengen. Het zou genoeg zijn, zoo
men wist, dat eene dochter van eene der
chevalier s dujioignardbij voormalige kloosterzusters
te Passy woonde, om een bevel tot
inhechteoor de lezers, die niet de fotografie beoefenen,
?an belang ontbloot zoude wezen. Integendeel:
k raad ieder, in den loop der volgende week
ie Militiezaal te bezoeken, om de door de
Amateur-Fotografen-vereeniging georganiseerde
Tentoonstelling te bezoeken; of iemand zich zal
>eklagen mijn raad gevolgd te hebben, betwijfel ik.
MEINARD VAN Os.
Amsterdam, 12 Sept. 1895.
Inhoud van E gen Haard: Marion door Roma.
Een praatje over de Koninklijke Packetvaart-Maat
schappij door G. B. Hooijer (met afbeeldingen)
'slot). De Postduiven op Oud-Rolland door
Dr. J. E. Rombouts. Regentenst-uk van het
hofje Meermansburq te Leiden door Jo de Vries
'met plaat naar de schilderij van Mevrouw de
"randmont-Hubrecht). Kerkbrand te Schagen
met afbeeldingen.) Degenslikkers. De
kleur van Napoleon's oogen. Verscheidenheid.
feuilleton. Advertentiën.
NIEUWE UITGAVEN.
Bij de firma VAN SIOCKUM & ZOON te
's-Gravenhage is uitgekomen no. II van den catalogus
Land en Volk van Nederland, inhoudende
Boeken en Kaarten.
H. C. A. TIIIEME te Nijmegen heeft een bundel
vaderlandsche liederen uitgegeven, door den
bekenden luitenant Clockener Brousson verzameld,
en De Oranjebloem gedoopt.
Een dik boekdeel is het Bibliographisch
overzicht, dl. I Taal en Letteren der firma
MARTINUS NIJHOPF te 's-Gravenhage, van den
Catalogus Wetenschap, Letteren en Kunst
in Nederland, voornamelijk in de 19de eeuw.
Het instinkt der dieren, door dr. H. Thoden
van Velzen, is e.en nieuwe uitgave der firma
VAN HOLKEMA & WAHENDORF, te Amsterdam.
De firma J. L. BBIJEES te Utrecht gaf een
Bibliotheca historico-geographica uit.
IflIlHtffIHtllllllffllttlffrilfl
vo
DAMES
Blouses. Hoeden. Wielersport.
Mode-automaten. Schaaksters.
Muggendood. Recepten.
Een onwelkome richting der mode is het toe
nemend gebruik van ijzerdraad, aluminiumdraad,
fit de laiton, soutien of hoe men het noemen wil.
Een paar banden aluminium in den rok zouden
reeds veel algemeener gedragen worden als ze
zoo duur niet waren; in de mouwen gebruikt
men allerlei opstijvingsmiddelen; het laatste is
nu, den kraag loodrecht of horizontaal van den
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIH J imlIlllllllllllllllllllllllllimHMIIIIIIIIIIIf Illlltlllllllll
nisneming tegen Henriëtte uit te lokken van
het Comitéde Suretégénfrale, waarin vele
Hêbertisten zitten. Daarom heb ik de eer
biedwaardige Supérieure, Henriëtte's tweede
moeder, gebeden, hare toestemming tot ons
huwelijk te geven. Als mijne vrouw, ver van
Parijs, kan niemand haar deren. Ons beider
hart had dien wensch al lang in stilte ge
koesterd. Het was Henriëtte's vroom ver
langen, dat een prètre non-jurcur ons huwe
lijk zou inzegenen. Gisteren te drie uren heeft
de kanunnik Gérard in de kleine kapel van
Mlle. de Husséonze handen in elkander
gelegd. Henriëtte is mijne vrouw!"
Augustin strekte plotseling de armen uit.
Henriëtte zat in een oogwenk aan zijne zijde,
en verborg zacht schreiend het mooie kopje
aan zijn schouder. Charlotte wist niets beters
te doen dan in snikken uit te barsten, en
dan eens Augustin, dan een eens Henriëtte
de hand te kussen. Maar spoedig wischte ze
hare tranen af, en zei ze, hare kleine oogen
wijd opensperrend-:
»Maar Maximilien?.... Wat zal Maxi
milien zeggen ?''
Augustin scheen als uit een droom te ont
waken. Hij fluisterde zijner Henriëtte zeer
zacht een paar woorden in het oor. Met den
arm om hare leest boog hij zich voorover
naar Charlotte, en antwoordde :
- »J/a pctite soeur! Ik moet voor de eerste
maal van mijn leven iets verbergen voor
Maximilien ! Het moet! Je weet, dat onze
nobele broer nauwelijks goed vond, dat Le
Bas trouwde met Elisabeth Duplay. Hij zelf
wil niet aan een huwelijk met Eléonore den
ken, voordat rustiger tijden zijn aangebroken.
Niet ieder is zoo vol zelf beheersching ea
grootheid van karakter als Maximilien. Ik
heb mijne Henriëtte te innig lief ik kan
niet anders. Ons huwelijk redt haar het
leven, en maakt mij gadeloos gelukkig!"
Henriëtte zag hem met dien verwonderlijk
zonnigen blik harer donkere, fluweelige oogen
aan, waaruit victorie en weemoed terzelfder
tijd spraken. Hij klemde haar in zaligen
jubel aan zijne borst.
Zacht fluisterde Augustin:
»Ben je boos, zuster ?"
>\Boos ?" riep Charlotte. »Boos
op jou, mon bon, bon Augustin! omdat je
die ejigel, dat hemclsch dorje getrouwd hebt.
Je hebt me nog nooit zoo gelukkig gemaakt!"
En Charlotte huilde tranen met tuiten.
(Wordt vervolgd).