De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1895 15 september pagina 5

15 september 1895 – pagina 5

Dit is een ingescande tekst.

No. 951 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. ?bals met een rand van yzerdraad stijf te houden. Het hoofd wordt dan als op een schotel ge dragen ; een tweede kraag, als een officierskraag tegen den hals op, voltooit het mathematisch correcte der figuur. In concurrentie hiermede moet de vierkant uitgeknipte hals der nieuwe zomerblouses, zich aansluitend bij de breede plooi van voren, het «wel gaan winnen. Evenals vroeger maakt men blouses uit de roode Indische foulards, maar men heeft er nu ?drie stuks voor noodig. Uit den een, ze zijn ongeveer een vierkanten meter groot, maakt men het corsage, uit de twee anderen ieder een mouw. Van den rand knipt men een schouderstuk, daaraan fronst men de roode zijde, die heel ruim met een ceintuur van den rand om de taille vastgehouden, en ergens op «Jen schouder en onder den arm gesloten wordt. Met de randen van de twee zakdoeken die de mouwen vormen, kan men, van boven, van onderen, loodrecht, dwars of schuins genomen, een heel aardige ?decoratie verkrijgen. Van de poging om de ballonmouwen geheel ?over den elleboog te laten zinken en de smalle aansluitende schouders van 1840 terug te krijgen, hebben de goede faiseurs afgezien; het is te onvoordeelig voor de figuur. Integendeel hecht men de ballonmouwen nog hooger dan men ge daan heeft en maakt de schoudernaden zóó kort, dat ze vo* niet veel meer dan een paar bretels van lint ruimte bieden. De benedenmouw ver siert en garneert men steeds meer; zelfs zet men ?er een volant aan, die over de hand valt; wan neer dit overdreven wordt, zooals het in vroeger tyd wel eens overdreven is, hebben we een on handig modedetail te meer. Voor blouses, vooral voor sportblouses, zal men in het najaar het aansluitend tricot, het vroegere jersey-trieot, weer zien opduiken. Het is warm, elastisch, hygiënisch en voor mooie vormen goed kleedend. In plaats van de vroegere aansluitende mouwen, zyn er natuurlijk groote ballons aan toegevoegd. * * * Een nieuwe hoed, die nog niet op straat ge dragen wordt, maar in de badplaatsen reeds voor avondconcerten, en in de stad voor trouwplechtigheden, doop, receptie, enz. dient, is de Princesse lointaine, naar de laatste rol die Sartfh Uernhardt gecreëerd heeft. Het is een netje van goud- of zilverdraad, bezaaid met amethisten of kleine turkooizen, en aan iederen kant een kleine bloemenguirlande. Men maakt ze van iris en vooral van een paar roode of rose geraniums. De geranium, die om zyn goedkoppte wat versmaad ?werd, komt als modebloem opduiken; op de hoeden, maar vooral als borduursel op japonnen, of geschil derd op zijden mousseline voldoet de kleurige bloem foyzonder. Men neemt zulk een beschilderd kleed ?van zijden mousseline op een taffen transparant van bleeker kleur. Jonge dames die goed teekenen of aquarellen schilderen, kunnen zoo een aan gename bezigheid vinden. Gravin Greffulhe en 3e jonge hertogin d'Uzès geboren Luynes zy'n ?er mee begonnen ; de koningin van Portugal heeft ?voor zich zelve een japon met geraniums ge schilderd, en nu zal het mode worden. Als de aanzienlijke jonge dames in de drukte van sport en uitgaan, voor het afmaken der begonnen patronen geen tijd hebben, is dit een heerlijke gelegenheid voor tal van arme waaierschilderessen -en aquarellisten om goedbetaald werk te vinden. * Aan het Duitsche hof vindt de wielersport by'na even gunstige opname als in Engeland. De Duitsche prinsessen van den bloede nemen er -wel nog geen deel aan, zooals de prinses van Wales en hare dochters, maar eene quadrille werd reeds ingestudeerd, waaraan prinses Elisabeth Batibor, gravin von Hohenstein, freifrau von Beischach, prinses Hohenlohe, deelnemen, en waar de keizerin veel belangstelling voor heeft. De tuin van het Reichskanzlerpalais in de Wilhelmstrasse heeft een prachtige wielerbaan, waar de dames oefenen. * * * Te Tonawanda, in den staat New-York, is een industrie begonnen, die aan reclame in 't alge meen en aan die der modemagazynen in 't bij 1IIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII1IIIIIIIII1IIIIIIIIIIIIIIIIIII Illlllllllllllllllllllllll 5de Jaargang. 15 September 1895. Redacteur: RUD. J. LOMAN. Adres: Stonehaven, Hitherfield Road, Streatham, Londen. Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek betreffende, aan bovenstaand adres te richten. Van E. B. Schwann, te Londen. Vervaardigd voor den Internationalen probleemwedstrijd in dit blad. .No. 303. Mat in drie (3) zetten. abcde fg h Wit: K hl, D c5, T c8, K g8, P f7 en g2; b6, f ? ??''» o2, d6, f5, h3, h4 en h6 = 13. £ Zwart: K e4, E c6, P f3; b7 en f6 = 5. Oplossing van No. 801. T l E f5, K c6 2 D b7 f! enz. EJNevenopl. l cb6: en l D b6: zonder groote diensten kan bewijzen. De Niagara Falls Ntw-York Gazette deelt mede, dat de automatenfabriek der firma Gilly Goddard and Co, oorspronkelijk vervaardigers van caroussels, zich voortaan voornamelijk zal toeleggen op het maken van menschelijke automaten, die zich door electriciteit voortbewegen. Door de straten van To nawanda loopt reeds een »electrische man", die een wagen voortduwt met een zeepreclame ; hij wandelt als een mensch; een phonographisch toestel, van binnen aangebracht, stelt hem in staat ook de voortreffelijke eigenschappen van de zeep en het adres der firma uit te schreeuwen. Een New-Yorksch magazijn heeft bij de firma een aantal elegante jonge dames besteld, die met mooie japonnen uitgedost, de levende Probirmamsellen zullen vervangen, en in haar salon op en neerwandelen. Een der bezwaren van den straat automaat, zijn hulpeloosheid tegenover al de be zwaren van het straatverkeer, komt hierbij te vervallen. *** Zijn er al veel schakende dames ? In de oude romantiek werd voor haar het werkwoord schaken enkel passief vervoegd, »ik word geschaakt," en nog kwam dat maar sporadisch voor. Dat de opvatting veranderd is, blijkt uit eene oproeping in de schaakrubriek van dit nummer, waarnaar wy verwezen, en waarbij alle Hollandsche dames schaaksters tot deelneming worden uitgenoodigd. * * Tegen motten, muggen, enz. worden eene nieuwe soort pastilles in den handel gebracht, de fidibus Zampironi, uitgevonden door een apotheker te Venetië. Het zijn kleine pyramides die men aansteekt, onder de meubels of bij de gordijnen, nadat men te voren raam en deur goed gesloten heeft. De rook bedwelmt motten en andere insecten; deze fladderen even of vallen neder en kunnen dan gemakkelijk gedood worden. Vooral probaat by' meubels waarvan de draperieën tot op den grond hangen, omdat de rook daar onder lang hangen blijft. De etiquette van de doos vermeldt ook dat ze hygiënisch zijn, en miasmen verdrijven; hoofdzaak intusschen is het dooden der insecten. Het agentschap voor Nederland is bij de wed. Sluiter, IGBreedstraat, den Haag. * * * Peren drogen. Nadat de peren geschild zijn, liefst machinsal, worden ze in vieren of zessen gesneden, van de klokhuizen ontdaan en terstond in helder water gelegd, omdat ze anders in de lucht bruin worden. Dan legt men ze op een rooster, dicht bij elkaar en brengt ze 10 minuten of langer in een met stoom gevulde ruimte, tot ze zoo week zijn, dat men ze met een strootje kan doorsteken. Uit dezen stoomketel gaan ze terstond in den oven en men droogt ze er van onderen naar boven, zoodat ze het eerst aan de grootste hitte blootgesteld zijn. * * Aspic de pommes. Een koude zoete schotel, die een dag vooruit kan klaargemaakt worden, en waarvan men de rest in weinig oogenblikken weer in orde kan brengen. Voor een vorm van een liter inhoud, voldoende voor 10 a 12 per sonen, neemt men: l kilo appels, reinetten, 375 gram suiker, 100 a 125 gram verschillende geconfijte vruchten en sukade, en een weinig citroenschil. Men doet de suiker met 250 gram koud water in eene pan en brengt ze langzaam aan de kook. Vooraf heeft men de appels in vieren gesneden, geschild, van klokhuis ontdaan en daarna in vlakjes gesneden; als de siroop goed is, werpt men ze erin, en laat onder dikwy'ls en voorzich tig roeren op een zacht vuur koken. Dit duurt 20 a 45 minuten, naar den aard der appelen; het meerendeel moet bijna doorschijnend worden, dan legt men de citroenschil en de geconfijte vruchten erin, in stukjes gesneden, schudt of roert een weinig, neemt het van het vuur en vult er een aarden of porceleinen vorm mee. Dezen zet men een uur of vijf in koud water (als men wil in ijs) en keert eerst wanneer de aspic op tafel zal komen, den vorm om. Als de aspic haakt, dompel den vorm een paar minuten in warm water. Op den schotel omgeeft men hem met IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIU iiiiiiiiiitiiiiiitiiiiiiiinii TWEEDE NAT. COEEESP.WEDSTBIJD. Achttiende zet van Wit. A T gl Pa7:f D c4 R g3 K hl P e2 T aó: T e4: T a6: B f3 1)4 P g6 P c2 K d2: D di: fe4: f5 P có D S* D bB R b7 P e6 b3 D D g6: Rh7:f f6:e.p. P do R f5: Dd5:t D b2 P f4 P e5 R aB E Tael Tfdl: P d4 P c8: P b5 T cl F P d2 Tacl P d4; T e3 D aB D c2 R aB P d4: R c3 Pbd2 De 17e zet van Zwart was: A 2 P a5, B 7 K b.8, B 9 P e6, C 2 T b7:. C 6 P d3: C 8 R d6. In C 10 is gespeeld 16- P h7, 17 P e4 : J. J. S. UIT DE SCHAAKWEBELD. De meeste meesters vertrokken van Hastings naar Londen en hielden een geregeld rendez-vous in Simpson's Divan. De gesprekkeu liepen uitsluitend over 't Congres te Hastings, en over 't geheel was men 't onderling eens dat de onderneming een groot succes was geweest en dat deze wedstrijd meer dan eenig vroeger concours had bijgedragen 't schaak spel meer algemeen populair te maken. Pillsbury wordt natuurlijk 't meest gevierd, hij wordt in Londen met eeremaaltijden overladen en daar 't aantal schaakclubs in de Mi-li'oj>i>lix zeer groot is, zoo heeft hij wijselijk in tijds de vlucht genomen. Bij zijn terugkeer in Amerika staan hem nog grootere verrassingen te wachten en hij dient daarvoor zijn krachten te sparen. Steinitz doet een kondwaterkuur en na afloop daarvan is hij van plan een schaaktournée door Frankrijk, Duitschland en zijne Heimath Oostenrijk te ondernemen. In November zal hij aan een vier- of vijf kamp te Petersburg deelnemen. 12000 roebels zijn voor dit doel reeds bijeen en Tschigorine, Lasker en Steinitz hebben reeds hun medewerking toegezegd. ? Tarrasch en Pillsbury zijn nog twijfelachtig. wat kersen-, bessen- of frambozensiroop, ver sterkt met wat kirsch. Als men de aspic met heele geconfijte vruchten wil versieren, pruimen, kersen, chinois, dan legt men deze in een figuur onder in den vorm. Wat overblijft, gaat weer in den vorm met een paar lepels koud water en is in drie minuten opgesmolten. E?e. iiiiiiiiHimiiiitiumiiuiiimi LLERLEI Een preek van Paul Krüger. Dat de keizer van Duitschland tot zijn zee lieden preekt, is bekend. Minder misschien, dat Paul Krüger niet voor hem onderdoet. Hij was te Loren<;o Marquez, bij de inwijding van den Delegoabaai-spoorweg, en vroeg den consul van Transvaal om een bijbel, want hy wilde preeken. De oor sul echter, tot groote verbazing van den bijbelschen president, had er geen ; den bijbel, zeide nu Paul, moet gy altijd op uw schrijftafel hebben liggen. Na lang zoeken werd echter te Lorenco het begeerde boek gevonden. Toen kondigde de president aan dat hij den volgenden morgen een predikatie zou houden. En hij deed alzoo, sprekende over de Drieëenheid, en daarbij o. a. dit beeld gebruikende: De Drieëenheid is als een kaars : gij hebt het smeer, de pit en de vlam, en de drie zyn een. Het kan een interes sante preek zijn geweest! 'ngzzonbzn. IIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIItlllllllllllHIIII Aan W. Bufgers. Ik moet onderstellen dat gij liever geen «Mijn heer", laat staan »WelEd. Heer", wilt heeten; althans bij de beginselen die u blijkbaar leiden in zake taal en stijl, zou het zeer slecht voegen de hoedanigheid van »heer" begeerlijk te achten. Dit ter verklaring, waarom ik geenerlei aanspreekwoord bezig. Ter zake. lo. Ik weet niet wie de hoogst beschaafden zyn, die volgens u niet kunnen schrijven zonder woordenlijst, doch mijzelven ken ik geen hooger beschaving toe, dan in een doctor in de Ned. letteren verondersteld wordt; en kan u intusschen op my'n woord van eer verzekeren, dat ik, die tamelijk veel schrijf, voor geslacht of spelling nooit een woordenlijst noodig heb. Er bestaan echter, zegt men, in Nederland «hoogbeschaafde" kringen, waar men 't zeer beschaafd vindt, Nederlandsch te kennen. 2o. Dat de heer Den Hertog geen instemming 1) zou hebben gevonden doet mij denken aan een bewering die onlangs eenig gerucht heeft gemaakt; n.l. dat er in Nederland niets over Indische kunst geschreven is. Hadt gij u de moeite gegeven Noord en Zuid, Jaarg. 1894 in te zien, dan zou, naar ik voor u wil hopen, deze bewering achter wege gebleven zyn. Dat de »beweging" zoovele voorstanders zou hebben, strookt weinig met de klachten op de jongste alg. verg. der »Vereeniging" geuit; zie Cosijn in de Gids van Juli. En van de mannen der onderwijspraktijk, die ik de eer heb te kennen zelf ben ik er geen behoort niemand tot die voorstanders. 3o. Indien de tegenwoordige schooljeugd geen goed spellen meer leert, ligt dit niet aan de moeilijkheid der bestaande spelling, maar aan de wijze, waarop zij in vele scholen en schoolboekjes geleerd wordt: veel te veel regels inpompen die bovendien veel te afgetrokken zijn voorkinderhersens ; en veel te weinig oefening; en dan soms nog door «cacografieën" die de ver1) Liever dan bastaardwoorden onkenbaar te ver minken, vervang ik ze door Nederlandsche. OPROEPING. De buitengewone belangstelling in 't schaakspel die de Engelsche dames tijdens den wedstrijd te Hastings aan den dag hebben gelegd en 't groote succes dat 't tournooi voor dames aldaar ten deel viel, deed bij ons 't denkbeeld opkomen dat 't tijdstip aange broken is om te onderzoeken hoever de belangstelling onzer Hollandsche vrouwen in de edele schaakbunst zich uitstrekt en op welken trap van schaakontwikkeling zij zich bevinden. Wij werden in ons voornemen versterkt door een uitvoerig en dringend schrijven dat wij van een dame uit Zutfen ontvingen, met verzoek een oproeping in onze rubrieken te plaatsen met 't doel poolshoogte in deze zaak te nemen en zoo mogelijk een middel aan do hand te doen tot emancipatie der vrouw op schaakgebied, 't Zijn voornan elijk menschlievende gronden die de schrijfster noopten onze hulp in deze zaak in te roepen. Zij ziet n.l. in 't schaakspel een voortreffelijk middel om aan vele vrouwen nuttige bezigheid te verschaffen en zoodoende haar levens geluk te verhoogen. Voor haar was 't schaakspel een ware uitkomst, in den nood ; 't verkortte haar vele eenzame uren en zij wenscbt daarom ook an deren, die in dergelijke omstandigheden verkeeren, de gelegenheid te openen dit zelfde genot deelachtig te worden. De kwestie daargelaten of de kennis en beoefening van 't schaakspel over 't algemeen 't levensgeluk bevorderen, zoo meencn wij toch dat de voordealen voldoende zijn om de aandacht onzer Hollandsche dames hierop te vestigen. Mocht 't blijken dat de liefhebberij en de gemiddelde capaciteiten groot genoeg zijn dan zullen wij gaarne een middel aan de hand doen om de verschillende dames schakers met elkaar in aanraking te brengen en hunne krachten ondeiling te meten. Wij richten daarom tot alle dames in den lande, die zich tot de schoonheden van 't spel voelen aan getrokken, 't verzoek ons voorloopig hunne namen en adressen bekend te maken en tevens ons hunne resp. opinies in deze aangelegenheid mee te deelen. Haar, die geneigd zijn zich door de gevreesde moeilijkheid van 't spel te laten alschrikken, zouden wij in bedenking willen geven wat Mra. Baird, de beroemde probleemcomponiste heeft gezegd. De mannen, beweert zij, respecteeren altijd een vrouw keerde spelwijze even sterk zoo niet sterker in 't geheugen prenten als de goede. 4. Gij wilt de beschaafde taal van tusschen Maas en Y tot voorbeeld van Nederlandsen spreken en schrijven verheifen 'i Eenige be zwaren: Ie. spreken en schrijven kunnen niet gelijk zijn ik verwijs u naar het uitvoerige stuk in de Kunstwereld van iemand, dien niemand voor een verstokt behoudsman zal aanzien : Dr. Ch. M. van Deventer; 2e. er bestaat geen be schaafde taal tusschen Maas en Y ; en alle Ne derlanders, die niet in dat Arkadiëgeboren zyn, zullen u zeggen, dat zij den daar gesproken tongval zeer leelijk vinden; 3e. de spelling van de HH. Kollewijn c.s. komt, tot hun eer gezegd, met dien tongval nog lang niet geheel overeen, zoodat ik u slechts kan aanraden een nieuwe «Beweging" op touw te zetten, 4e er bestaat in 't geheel geen beschaafde Nederlandsche spreek taal (redenaarstaai is iets anders); en die kan ook niet bestaan, zoolang het tooneel niet even goed als het onderwijs een voorwerp is van de aanhoudende zorg der regeering. In afwachting, dat het nog eens zoover komt, kunnen wij niet beter doen dan tenminste in 't schrijven het zuiver Nederlandsch te handhaven. En wie niet be schaafd genoeg is om dat te doen, moet liever in 't geheel niet schrijven, althans niets laten drukken. Hij draagt dan tenminste niet bij tot verergering van de Jan-en-allemans-meepraterij waarover Douwes Dekker reeds klaagde ; en die na zyn tijd nog niet weinig is toegenomen. Met verschuldigde gevoelens Uw. Dw. Dn. DR. W. ZUIDEMA. 's-Hertogenbosch, 8 Sept. 1895. 40 cents per regel. Miiiiitiitniiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiii IIIMII iiiiiiimiiimiiiiiiMM In No. 4 van de Therapeutische Blatter schrijft docent Dr. PASCHKIS, de schrijver van het bekende werk: Cosmetik für Aerzte" aan het slot zy'ner met de grootste zorg uitgevoerde proeven omtrent het Odol antisepticum: In ieder geval is het het beste mond-antisepticum, dat ik tot nu toe heb leeren kennen." Prijs per heele flacon f 1.?Alom verkrijgbaar. Depot van het Dresdener Chemisch Laborato rium, LINGNER, Amsterdam. Magazijn KEIZERSHOF", Nieuweiidp 196. Zij d en s t off en. Grootste sorteering zwarte en gekleurde, effen, gewerkte en gedamasseerde Zyde, Satijn en Surah. De nieuwste des sins en kleuren steeds voorhanden. SCHADE & OLDENKOTT. H. RAHRte Utrecht Pianofabriek. Binnen- en Buitenl. Muziekhandel. Amerikaansche Orgels. Buime keuze in Huurpiano's. iniiiimiiiiiuiiiiliilliilllHlimiiiillluiiiiii iiiiiiiiiiiiimii die blijk geeft van werkelijke bekwaamheid. Al zijn zij over 't algemeen weinig gewillig vrouwenver diensten te erkennen, waar van mededinging op eenig gebied sprake is. Zoodra een vrouw getoond heeft iets goeds te kunnen leveren, mag zij zeker zijn van hun levendigen bijval. WEENEE PAETIJ. J. Mieses, Leipzig. l e4 e5 2 P c3 p f 3 R c4 R b4 4 f4 Dit geeft 't spel een origineel karakter. 4 d6 5 P f3 0-0 6 P d5 P d5: 7 K da: P c6 8 c3 R có 9 f5? Zwak gespeeld, zooals spoedig blijkt. 9 P e7 10 R b3 do 11 d4 11 fC dan del:! 12 fe7:, D e7: 13 P gl, ligl:, 14 T gl:, D h4 f 15 K fl, D f 4 f N* K el, Rg4 17 D c2, D h2: en wint. 11 ed4: 12 f6 gft>: 13 P d4: edl:! Zwart offert nu de kwaZwart. H. N. Pillsbury, New York. liteit op voor een meer dau voldoende equivalent in pionnen. 14 R h6 P g6 15 R f8: D f8: 16 T fl 16 0-0 dan f5, gevolgd door D h6 enz. 16 D h6 17 D e2 T födan D hl f 18 T f2 enz. 17 R d4: 18 cd4: f5 19 £4 Dit maakt 't witte spel onhoudbaar. Beter was 19 g3, R eO 20 R et):, fe6: 21 D c4, P e7, maar ook dan komt Zwart sterk te staan. 19 P f4 20 D c4 P d3 f 21 K e2 D b2: f 22 K e3 f 4 f Wit geeft op.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl